Page Text
________________
પ્રબુદ્ધ જૈન
"તા. ૧-૧૨-૪૫
આન્તરરાષ્ટ્રીય રાજકારણ
સામે વિરોધ વધારે સંગકૃિત અને જાહેર બન્યા છે, તેથી લીગના
મોવડીઓમાં ખૂબ ચિન્તા પેઠી છે અને લીગના સરનશીનના ભાષણમાં આંતરરાષ્ટ્રીય રાજકારણી શેતરંજના પાસાઓ ઝડપથી ફરી રહ્યા ઉગ્રતા અને અસભ્યતા વધી છે. બ્રિટનમાં મજુર પક્ષનું તંત્ર થવાથી છે. મિત્રરા વચ્ચેની મૈત્રીમાં તડ પડી છે અને તે વધતી જાય છે. હિન્દી પ્રત્યેની નીતિમાં કોઈ દેખીતે ફેરફાર થયો નથી. લોડપથીક - એંગ્લો-સેકસન પ્રજા (બ્રીટન અને અમેરીકા) દુનિયા ઉપર પોતાનું લેરેન્સ કે મી. અર્થર હેન્ડરસન, મી. એમેરીની જ ભાષા વાપરે
સામ્રાજ્ય-આર્થિક અને રાજકારણી-જમાવવા એક થઈ રહી છે. રશિયા છે. મજુર પક્ષના કેટલાક નેતાઓ સંગ્રેસને સબૂરી પકડવાની સલાહ સાથેના તેમના મતભેદે ઉગ્ર બનતા જાય છે. ત્રણે રાજ્યનાં વિદેશ આપી રહ્યા છે; પણ આ સલાહને કે સ્વીકાર થાય તેમ નથી. મંત્રીઓની કેન્ફરેન્સ નિષ્ફળતામાં પરિણમી પછી એક બીજા સામેના બ્રીટનની શુભ નિષ્ઠાની કોઈ ખાત્રી ન થાય ત્યાં સુધી તેનાં વચન
આક્ષેપ વધતાં રહ્યાં છે. અણુઓએ તેમની મૈત્રી માટે ખરેખર ઉપર હિન્દને હવે વિશ્વાસ રહ્યો નથી. ચૂંટણી પછી બ્રીટન શું | અણુબોમ્બ નીવડે છે. બ્રીટનની પરદેશનીતિ હતી તે જ રહી છે. કરવા માગે છે? હિન્દુ-મુસ્લીમ એક થાય તો તુરત સ્વરાજ આપીએ.
તેના તંત્રમાં થયેલ ફેરફારથી તેમાં કાંઈ સુધારો થયો નથી. અને તે સાથે મી. ઝીણાની પીઠ થાબડતા રહેવું એ દંભ હવે કે તેમ | મી. ચર્ચલ રશિયા સામેના મકકમ વલણું માટે મી. બેવીનને અભિ- નથી. ચુંટણીના પરિણામે બ્રીટન માગે છે એ કોઈ નિર્ણય થવાને
નંદને આપે છે. મી. બેવીન પૂર્વ અને પશ્ચિમ યુરોપના બે વિભાગને નથી. મુરલીમ લીગનું સ્થાન અથવા પાકીસ્તાનની માગણીને નિર્ણય તે ખુલ્લે એકરાર કરે છે. પૂર્વ યુરેપમાં રશિયાને વર્ચસ્વ આપવા તૈયાર ચુંટણીના પરિણામે થવાનું નથી. એટલે ચુંટણી પછી હિન્દ ઉપરને
છે, પણ વળતરમાં પશ્ચિમ યુરોપમાં પિતાનું વર્ચસ્વ માગે છે. બાલ્કન, કાબુ છોડવા બ્રીટન તૈયાર નહિ હોય તે કોંગ્રેસ માટે તે લડત | અને બાલ્ટીક પ્રદેશમાં શું થઈ રહ્યું છે તે કોઈ જાગૃતું નથી. ઉભી જ છે. - ગ્રીસના મામલે તોફાને ચડે છે. ભૂમધ્ય સમુદ્ર ઉપરને પિતાને
એશીયા જાગે છે આ કાબુ કાયમ રાખવા બ્રીટન ગ્રીસ અને તુર્કીને કાબુમાં રાખવા જેલમાંથી બહાર આવ્યા પછી સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલે
માગે છે, જ્યારે રશિયા, બીજા રાજ્ય યુગેલેરીયા, બલ્ગરીયા, “એશીયા છોડે” ની હાકલ કરી તે કોઈ અકસ્માત કે તરંગ નથી. વિગેરે મારફત દબાણ લાવી ગ્રીસનું રાજકારણ સામ્યવાદી બના- સરદાર પટેલ ખેટી હાકલ કરવામાં માનતા નથી. કરવું હોય તે જ વવા પ્રયત્ન કરે છે અને તકી પાસે ડાડૅનલ્સમાં માગ અને કહેવું તે તેમને જીવનમંત્ર છે. કોગ્રેસના વર્ષોની લડત પછી ૧૯૪૨
કાબુ માંગે છે. દરેક રાજ્ય વિશ્વાસ રાખવાની વાત કરે છે અને માં એ લડતના ફલસ્વરૂપ “હિન્દ છોડે” ને મંત્ર ગાંધીજીએ પ્રજાને | દરેક પૂર્ણ અવિશ્વાસથી કામ કરે છે. જર્મનીના પુરા બેહાલ છે. આ અને આટલા વર્ષની લડતને બે શબ્દોના સૂત્રમાં પૂરી. | ત્રણ વિભાગની નીતિ જુદી રહ્યું છે અને મિત્ર રાજ્ય વચ્ચે ત્યાર પછીના ત્રણ વર્ષના અનુભવે-અને વર્ષોને અનુભવ આ - જર્મનીના ભાવિ વિષે કઈ એકમત જણાતો નથી. કાન્સમાં જનરલ ત્રણ વર્ષમાં મળી ગયું છે-એશીયા છોડને નાદ સ્વાભાવિક અને
ગેલે ઉડે છેગે સામ્યવાદીઓ સામે વિરોધ કરી બ્રીટનના પક્ષમાં અનિવાર્યું પરિણામ રૂ૫ છે. પશ્ચિમની પ્રજાએ સદીઓ સુધી એશાફ્રાન્સને હાલ તે મૂકયું છે. આટલાન્ટીક ચાર્ટર અને પ્રજાશાસનની યાની પ્રજાને લૂટી છે. હવે માત્ર બ્રીટને હિન્દ છોડવું એટલું જ નહિ દ વાતો નીચે સત્તા પ્રાપ્ત કરવાના ખેલ રમાય છે-spheres of પણ પશ્ચિમની બધી પ્રજાએ એશીયા છોડવું એ માનવ જાતના ક૯યાણુ
Influence and Power politics જેણે વિશ્વ યુધને જન્મ માટે જરૂરી છે. પ્રકાશાસન, જગતનું કલ્યાણ અને શાતિની વાતો
આ તે બન્ને તર એટલાજ સબળ છે, એટલું જ નહિ પણ વધારે ઘણી કરી. હવે તેને અમલમાં મૂકવાનો સમય આવ્યું છે. એશીયાની - સબળ થતાં જણાય છે. રાજરમત અને સામ્રાજ્ય જમાવવામાં પ્રજાનો વિરાટ આત્મા હવે જાગે છે. હિન્દ તેના નેતૃત્વને માટે લાયક
રશિયા બ્રીટન અને અમેરિકાની પુરી હરિફાઈ અને અત્યારે તે છે. એટલે હિન્દ તે હાકલ કરી છે. પણ બ્રીટન અને અમેરિકાના યે - સફળતા પૂર્વક કરી રહ્યું છે. પશ્ચિમના કેઈ રાજષ કે પ્રજામાં કે તેના તેના વચનેથી વિધી છે. ઇન્ડે-ચાઈના, ઇડેનેસીયા, બર મા, મલાયા નેતામાં સમગ્ર માનવજાતના કલ્યાણ અને શાતિ માટે પ્રમાણિક અને ચીનમાં બ્રીટન અને અમેરીકાની કામગીરી તેને ઉઘાડા પાડી પ્રયત્ન જાતું નથી.
- રહી છે. તે દરેક દેશ અને પ્રજા મળે છે કે વિદેશી સૈન્ય અને ચુંટણી જંગ
વિદેશી સરકાર તેને છોડી જાય. પણ ફાન્સ અને ડચનું સામ્રાજ્ય સીમલા કોન્ફરન્સની નિષ્ફળતા પછી, ઈંગ્લાંડના મુસદીઓએ ટકાવવા. બ્રીટન પિતાનું અને હિન્દનું લેહી રેડી રહ્યું છે કારણ કે - ચુંટણીને ગેળા ગબડાવ્યું અને છ માસની મુદત મેળવી. કોંગ્રેસને આ તેનું પિતાનું સામ્રાજવે તે વિના ટકે નહિ. પાપને ટેકો જોઇએ. સ્વતંઆ ચેલેન્જ સ્વીકાર્યા સિવાય અત્યારે કોઈ માર્ગે ન હતા. પણ ત્રતાની પઠે સામ્રાજય પણ અવિભાજ્ય છે. એશીયાની બીજી પ્રજાએ
હિન્દની આઝાદીની લડતમાં આ ચુંટણી કેટલું ગૌણ સ્થાન મુક્ત હોય તે બ્રીટન હિન્દમાં એક ક્ષણુ પણ ટકી ન શકે, પશ્ચિમ યુરોપનું -ભેગવે છે તે કોંગ્રેસના નેતાઓએ સ્પષ્ટ કર્યું છે. જે સંગઠન કરવાની યેજના બ્રીટનના વિદેશમંત્રી રજુ કરે છે તેમાં ધારાસભાઓ મારફત સ્વરાજ્ય મળે એ માન્યતા કયારની. ફાન્સ અને હાલેન્ડનું અગ્રસ્થાન છે. એટલે બ્રીટને તેમનું સામ્રાજક ઉડી ગઈ છે. ગાંધીજીની દ્રષ્ટિ મુખ્યત્વે રચનાત્મક કાર્યક્રમ ઉપર જ ટકાવવા મદદ કરવી જ રહી. પણ દુનીયાને છેતરવા કાંઈક
રહી છે અને સીમલા કોન્ફરન્સ પછી તેમણે લગભગ મૌન સેવ્યું છે, બહાનું શોધવું જોઇએ. તેથી કહે છે કે ઇન્ડે-ચાઇના અને કે જાણે આ ચૂંટણીમાં એમને કાંઈ જ રસ ન હોય. સરદાર વલભભાઈ ' દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયાના મુકે જાપાન પાસેથી કબજે કરી, . અને પંડીત જવાહરલાલે પુરા વેગથી આ ચુંટણી જંગમાં ઝુકાવ્યું છે, જાપાની લશ્કરની શરણાગતિ સ્વીકારવાનું લકરી કેદીઓની સલાદ પણ તેને વધારે પડતું મહત્ત્વ ન અપાય તે સામે સાવચેતીના મતોનું અને તે તે દેશમાં કાયદો અને વ્યવસ્થા સ્થાપવાનું કાર્ય * સૂર, પૂકાર્યા છે. નાલાયક માણસે પ્રજાના પ્રતિનિધિ કહેવડાવીને ‘મિત્ર રાજ’એ બ્રીટનને સંપ્યું છે એટલે બ્રીટને એ ફરજ બજાવવી ,
ધારાસભામાં ન જાય, ૧૯૪૨ ના ઓગસ્ટ ૮ ના ઠરાવને રહી, બ્રીટનને બીજે કાઈ સ્વાર્થ નથી. દંભની પણ હદ હોય છે. આ | પ્રજાને પુરતે સાથ છે, અને કોંગ્રેસનું પ્રજામાં જે સ્થાન પ્રદેશની પ્રજા કહે છે કે 'ભાઈ તમે જાવ, અમારૂ ગમે તે થાય.
છે તે પૂરવાર કરવા પુરતું જ આ ચૂંટણીનું મહત્વ છે. કોંગ્રેસને અમે ફેડી લઈશું.' પણ બ્રીટનથી કાંઈ આ પ્રજાઓને એમ રઝળની જવલંત વિજ્ય મળશે તે વિષે કોઈ શંકા નથી. મુસ્લીમ લીગ સામેની મૂકાય? પણ એ વિરાટ શક્તિ પાસે હવે કોઈનું ચાલવાનું નથી અને નીતિની સ્પષ્ટતાથી હિન્દુ મહાસભાને હવે કોઈ સ્થાન રહ્યું નથી. લીગે પશ્ચિમની બધી પ્રજાએ એશિયા હેડયે જ છુટકે છે. સાથે કોઈ વાટાધાટ કરવાની કોંગ્રેસે સાફ ના પાડી છે. મુસ્લીમ લીગ ' .
ચીમનલાલ,
| SR No. | 525930 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1945 Year 06 Ank 17 to 24 and Year 07 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Mokamchand Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1945 |
| Total Pages | 190 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 22 MB |