________________
પ્રહ જેને
તા. ૧૮-૪-૬૫.
.
તાની વૃત્તિ-કેળવી આપણું
સાંભળી રહ્યા
મારામાં ઉ4ળી
વૃત્તિને
ન અવગણીના તમારાં જ
* દાખવીને
છે
તમને છે તેટલું જ અમને છે. પણ જે કોઈ સમજુતી સાધવાને આરપાર સિદ્ધ કરી આપી છે. આ ઉપરાન્ત આ કોન્ફરન્સ નાની હશે શિક પ્રયત્ન કરવામાં આવે તે પ્રયત્ન સફળ તેજ થાય અને આપણી વચ્ચે કે મેઢી, પાતળી હશે કે જાડી, થોડા વર્ગોને સાથ હશે કે સર્વ વર્ગોને, સ્થાયી એકતા તે જ પ્રતિષ્ઠિત થાય કે જે આપણે ભવિષ્યને ધ્યાનમાં આ કોન્ફરન્સ કોમને પ્રગતિના માર્ગે લઈ જવાને સરજાયેલી છે. તે
વર્તમાનની ગુએને વિચાર કરતા થઈએ. ઐકય સમિતિ ભૂત- ધીમા પગલાં માંડશે; બે ધડિ ઉભી રહેશે, પણ કદિ પણ બે પાછાં ; કાળનાં પડે અને અસ્તરે ઉખેળે છે અને શમી ગયેલાં આપણી વચ્ચેનાં પગલા નહિ ભરે. એ બાબત પણ અધતન ઘટનાથી પુરવાર થઈ ચુકી , ધષણ પ્રદિપ્ત કરે છે. સમજુતીને ભાગ ન હોય. બીજું આપણું , છે. અકય સમિતિના ઠરાવે કેન્ફરન્સના આજ સુધીના ઇતિહાસમાં
સર્વ વચ્ચે ઉદારતાની ભાવના–પરસ્પર સાહિષ્ણુતાની વૃત્તિ-કેળવવી જોઈએ. કદિ નહિ બનેલી એવી પીછેહઠ કરાવનારા હતા. આ ઠરાને ફેંકી , કે નવા વિચારે તમે જે સાંભળી રહ્યા છે તે તમને સુબ્ધ કરતા હોય, દઇને કેન્ફરન્સે પીછેહઠ કરવાની ચેષ્મી ના પાડી છે એટલું જ નહિ
- તમારામાં ઉકળાટ પેદા કરતા હોય, તમારી ધાર્મિક વૃત્તિને દુભવતા પણ જે બાબતના મહત્વ તરફ હજુ સમાજનું પુરૂં લક્ષ્ય ખેંચ્યું નથી દર હોય તે પણ તે વિચારો ધરાવતા તમારાં જ સંતાને અને વારસ- એવા સાધુ સંમેલનને લગતા ઠરાવને વિષય વિચારિણી સમિતિમાં તેમજ આ દારે છે. તેમને અવગણીને તેમને ધુતકારીને, તેમના પ્રત્યે ઘણું અધિવેશનની ખુલ્લી બેઠકમાં સર્વાનુમતે પસાર કરીને આ. કેન્ફરન્સ : " દાખવીને તમે કોઈ માર્ગ કાઢી નહિ શકે. તેમને અપનાવતા શિખે. પ્રગતિની દિશામાં એક મહત્વનું આગળ પગલું ભર્યું છે. એ ઠરાવ ' ' તે જ જુના અને નવા પરસ્પર હાથ મીલાવીને કામ કરી શકશે કે નીચે મુજબ છે – - કાર્ય સાધી શકશે. આ માટે આવશ્યક છે ખુલલા દીલનું મીલન,
“શ્રી સાધુ સંમેલને સને ૧૮૭૪ માં અમદાવાદ મુકામે દીક્ષા - ઉદારતાભરી ખેલદીલી, અને નહિ કે ચાર દિવસના આદરણ જેવી સંબંધી જે ઠરાવ કર્યો છે તેનું સર્વાશિ પરિપાલન સંપ અને શાન્તિ
ઉપર ઉપરની સરતી સમજુતી. આ વિચાર ભૂમિકા ઉપર આપણે ' માટે ઇષ્ટ છે એમ આ કોન્ફરન્સ માને છે અને તે ઠરાવ પ્રમાણે જ " બધા મળીએ, આપણુ આજના સળગતા પ્રશ્નોને સાથે બેસીને ઉકેલ દીક્ષા અપાય તે જોવાની પૂજ્ય મુનિવર્યોની તેમજ સવૅસ્થળના સંધે "
વિચારીએ અને તરફ વ્યાપી રહેલા દુ:ખદાવાનળને એલ નવા 'તેમજ આગેવાન તેમજ અન્ય પ્રતિષ્ઠિત સજજોની ફરજ છે કે તેઓ ' આપણું સંયુક્ત સામર્થ્ય ખરચીએ. આ ધોરણે જે કંઈ સમજુતીની અન્તઃકરણપૂર્વક સત્યનિષ્ઠાથી અદા કરે એવી આ કોન્ફરન્સ આગ્રહપૂર્વ વિચારણા ચલાવવામાં આવે તેમાં બને તેટલું નમનું આપવા હું અને ભલામણ કરે છે. આ ફરજપાલન પરત્વે એમને સતત જાગૃત રાખવા મારે પક્ષ તૈયાર છે એટલું જ નહિ પણ અત્યન્ત અ તુર છે. આ કોન્ફરન્સની સ્થાયી સમિતિએ પાંચ વ્યક્તિઓની એક સમિતિ નીમવી.” બધી બાબતે ધ્યાનમાં લઇને આજે રજુ કરવામાં આવેલા ઠરાવે
જે ભાઈઓએ ઐક્ય સમિતિના ઠરાવે ઉડી જવાથી અધિવેશન સંબંધમાં તમારે પ્રમાણીક અભિપ્રાય આપવા મારી સર્વ ભાઈ
છોડી ચાલી જવાનું પસંદ કર્યું છે તેમનામાંના આગેવાન ગૃહસ્થ શ્રી. બહેને વિજ્ઞપ્તિ છે.
જીવતલાલ પરતાપશી, અમૃતલાલ કાળીદાસ;' શ્રી. પિપટલાલ ધારશી, કદાગ્રહનો પરાભવ
તેમજ શ્રી. નગીનદાસ કરમચંદે પણ વિષય વિચારિણી સમિતિમાં
આ પ્રસ્તાવને પુરે ટકે આપ્યો હતો એટલું જ નહિ ખુલ્લા અધિજૈન છે. મુ, કોન્ફરન્સના અધિવેશને ઐકય સમિતિના ઠરાવે વેશનમાં આ ઠરાવ પ્રમુખસ્થાનેથી મુકાય અને સર્વાનુમતે પસાર થાય સંબધે સૌ કોઈને ચકિત કરે તે ચુકાદો આપી દીધું અને ૧૨૧૫ ત્યાર બાદ આ ઠરાવની અગત્ય સમજાવવાનું કાર્ય શ્રી. સુરચંદ બદાપક્ષમાં ૧૨૪૦ વિરૂદ્ધ મતે એ બન્ને ઠરાવો ઉડી ગયા. આ નિર્ણયનું 'મીએ તેમજ શ્રી. અમૃતલાલ કાળીદાસે સ્વીકાર્યું હતું. આ હકીકત તત્કાળ પરિણામ શાસન પક્ષના ગણાતા કેટલાક આગેવાન ભાઈઓના ખાસ નોંધ લેવા લાયક છે. કમનસીબે મતગણતરીના પરિણામે તત્કાળ ચાલી જવામાં આવ્યું અને આજ સુધી કોન્ફરન્સને સાથ અને જે ક્ષોભ ઉત્પન્ન કર્યો અને કેટલાક ભાઈઓ ચાલી ગયા તેને લીધે સહકાર આપતા કેટલાક આગેવાન ભાઈઓને ભાવી સહકાર શંકાસ્પદ અધિવેશનમાં આ ઠરાવની અગત્ય સમજાવવાનું કાર્ય થઈ શક્યું નહિ બન્યો. બીજી બાજુએ કેન્ફરન્સની ભાવી કાર્યવાહીમાં નવા લોહીને એમ છતાં પણ સવાનુમતે કરવામાં આવેલ આ નિર્ણયના અમલમાં સંગીન ઉમેરે થયે અને કેટલાક વર્ગો કોન્ફરન્સ પ્રત્યે સ્વાભાવિક રીતે કેન્ફરન્સથી જુદા પડતા ભાઈઓ જો સહકાર આપશે તે એ સહકારમાં,. આકર્ષાયા. ઐકય સમિતિના ઠરાવ પસાર થવાના પરિણામે આ સ્થિતિ જ સૌ કોઈને એકત્ર કરવાને કઈ ભાગ નીકળી આવશે એવી આશા ચુસ્ત વર્ગ કોન્ફરન્સમાં સામેલ થશે એવી આશા આજે નષ્ટ થઈ છે. - અહિં અસ્થાને નહિ ગણાય. '' ' એમ છતાં પણ કોન્ફરન્સ આ વખતની પિતાની લોકશાસનને અનુકુળ - આ પરિણામને યુવક પક્ષને મહાન વિજય , લેખવામાં અને કાર્યવાહીથી અનેક યુવાન ભાઈબહેનને આકર્ષ્યા છે અને સમાજમાં વર્ણવવામાં આવે છે. જે અય સમિતિના કરોનું પ્રત્યાઘાતી સ્વરૂપ મેટી લાગવગ ધરાવતે કેટલેક વગ સામેલ થયા છે. આ હકીકત પુરૂપુરૂં લક્ષ્યમાં લઈને પ્રતિનિધિ ભાઈઓએ પિતાને મત વિરુદ્ધમાં ઉપરથી કોન્ફરન્સની ભાવી કાર્યવાહી વધારે સક્રિય અને પ્રાણવાન આપ્યો હોય તે જરૂર યુવક પક્ષને અં વિજય ગણાય. પણ અધિબનશે એમ જરૂર આશા રહે છે.
વેશન દરમિયાન ઉત્તરોત્તર બનેલી ઘટનાઓ, આ ઠર બને ત્યાં સુધી કોન્ફરન્સના છેલ્લા અધિવેશનમાં જે કાંઈ બન્યું છે તેનું સ્થળ સર્વાનુમતે જ સ્વીકારવા જોઈએ એ આગ્રહ ધરાવનાર કેટલાક પરિણામ ઉપર મુજબ આંકી શકાય. એ જ ઘટના બીજી રીતે વિચા- ભાઈઓએ કરેલા સભ્યતાવિરોધી દેખાવે, કોઈ પણ પ્રકારની સમજુતી,
રતાં અત્યંત મહત્વની છે અને સમાજ પ્રગતિની દૃષ્ટિએ આવકારદાયક બાંધછોડ વિચારવાની જ ના, એય સમિતિના ઠરાવોમાં કાને માત્ર પણ ' છે એમ પણ આખી પરિસ્થિતિને તટસ્થપણે વિચાર કરનારને લાગ્યા ફરી ન જ શકે એ તેમના તરફથી દાખવવામાં આવેલા કદાગ્રહ-આ વિના નહિ રહે. અકય સમિતિના ઠરાવો સંબંધમાં મત ગણતરીએ બધા તત્ત્વોએ મત આપનાર પ્રતિનિધિ ભાઇઓ ઉપર ગંભીર અસર નીપજાવી આપેલે નિર્ણય જૈન શ્વેતાંબર સંપ્રદાયની બીજી સંસ્થાઓની અપેક્ષાએ અને ઠરાને ટેકો આપવાનો નિર્ણય કરીને આવેના કેટલાય ભાઈઓને કોન્ફરન્સની જે ખાસ વિશેષતા એ છે તેને આગળ લાવે છે અને પ્રતિકુળ બનાવી દીધા. પરિણામે જે નિર્ણયની કોઈ પણ પક્ષને કલ્પના તેનું વિશેષતઃ સમર્થન કરે છે. આ કોન્ફરન્સ સવ પક્ષોને મળવાની ન હતી એ નિર્ણય સૌ કોઇની સમક્ષ રજુ થયે. આ નિર્ણય સગીભૂમિ છે. એ કોન્ફરન્સમાં બહુમતીથી નિર્ણય લેવામાં આવે સૌ કોઈએ શાન્તિ અને સમભાવથી સ્વીકારી લેવું જોઈતું હતું. પણ . છે અને એ રીતે લેવામાં આવેલો નિર્ણય કેન્ફરન્સને સમગ્રપણે બંધન- કેટલાક ભાઈઓને તે ન રુચ્યું અને ભીષણ કેળાહલ પૂર્વક તેઓ - કર્તા બને છે. આ કોન્ફરન્સમાં કોઈ એક પક્ષની આપખુદીને અવંકાશ અધિવેશન છોડીને ચાલી ગયા. આ રીતે આ વિજય યુવક પક્ષને નથી એમ છતાં પણ એવી આપખુદી સ્થપાય તે તે લાંબે વખત ટકી છે એમ કહેવા કરતાં આ પરાભવ કદાગ્રહ-તુમાખી છે-એમ કહેવું શકે તેમ નથી. આ બધી બાબતે આ અધિવેશનમાં બનેલી ઘટનાએ વધારે ઉચિત છે. આ રીતે વિચારતાં પિતાને ભારે વિજય થયું છે ?