Page Text
________________
.
*
*
* *
*
* *
* *
તા. ૧-૪-૪પ
પ્રબુદ્ધ જેન
૧૧૭
પણ ખરું જોતાં તે એ નવની કમિટિ કાંઈ કાયમને માટે નિયુક્ત કોન્ફરન્સના સંચાલકે અને સૂત્રધાર શાં સ્વપ્ન સેવીને આ જાતના થઈ નહતી; એટલે આવા પ્રસંગે કઈ સત્તાના આધારે તે પગલાં લઈ પીછેહઠ કરે છે એ ઘણું વિચારવા છતાં સમજ પડતી નથી. ઐક્ય શકે ? એટલે આટલી જહેમત પછી પણ સાધુ સમુદાયની દશા પહેલાના સમિતિ તરફથી જે બે ઠરાવો કોન્ફરન્સની ખુલ્લી બેઠકમાં પસાર થવા જેવી જ નિર્ણાયક રહી, અને ઠરાને ભંગ થતો જ રહ્યો. કેટલુંક માટે આવવાના છે, તે ઠરાવોથી જૈન સમાજ હવે અજાણ નથી જ.' વર્તમાનપો પરથી ટપકાવેલું ટૂંકુ ટાંચણ અત્રે આપવું ઉચિત થશે. અલબત, કોન્ફરન્સના કાર્યકર્તાઓ જેન, સમાજનું કલ્યાણ કરવાના શુભ
સમેલન પછી જેઠ વદી પાંચમના દિવસે દર્શન વિજયજી નામના મનોરથો સેવીનેજ આ ગંભીર પગલું ભરવા તૈયારી કરી રહ્યા હશે. એક સામાન્ય સાધુએ, શ્રી સાગરાનંદ' સૂરિના સાન્નિધ્યમાં અમદાવાદ પણ એ મહારથીઓ પોતે જેવા શુદ્ધ હૃદય લઈને જેમની સાથે એક ખાતે પાંજરાપોળમાંની જ્ઞાનશાળામાં, એટલે શ્રી વિજયનેમિસૂરિજીના સાધના કરવા જાય છે, તેમનામાં પણ એવી જ હૃદયશુધ્ધિ છે કે ખાસ નિવાસ સ્થાને, ત્રીજે માળે જીવણલાલ ભોગીલાલ નામના હઠ-કદાચંદ્રનું એકાંત મિથ્યાવભર્યું છે? ત્યાં પણ ખરેખર જૈન ગૃહસ્થને છાનીમાની દીક્ષા આપી કે જે ગૃહસ્થ કેવળ ૧૮ દિવસ સમાજનું ભલું કરવાની તમન્ના, ધારણું યા ઉદેશ છે કે પોતાનો કકકે દીક્ષા પાળી મહેસાણાથી એક રાત્રે વેશ છેડી પલાયન થઇ ગયા. ખરે કરાવવાનેજ હેતુ છે? અત્યાર સુધીના સમાજના રંગ જોતાં
* ત્યાર પછી જાવાલમાં સમેલનનાં મુખ્ય સૂત્રધાર ખુદ વિજય જણાય છે કે કેન્ફરન્સના સૂત્રધાર ભીંત' ભૂલે છે. લોક કહેવત પ્રમાણે નેમિસુરીજીએ એક ગૃહસ્થને સંમતિ વિનાની દીક્ષા આપવાનો પ્રયાસ લખતાં બકરું કાઢતા ઉંટ પેસવા દેવા જેવી પરિસ્થિતિ ઉભી થતી કર્યો અને મેટું તેફાન થયું. પોલીસપાટ હાજર થઈ. મામલે વધુ લાગે છે. વડોદરા રાજ્યના દીક્ષા નિયામક નિબંધને પાસ થયા પછી ગંભીર થતે મહામહેનતે અટકી ગયે. પાછળથી તે ગૃહસ્થની પત્નીને ભગાડી નસાડીને અપાતી દીક્ષાં, ચેરી છુપીથી અપાતી બાળદીક્ષા. - રૂ.૧૩૦૦) ની રકમ આપી શખ્સ પાડવામાં આવી, ને દીક્ષા દેવાઈ - વિગેરે બનાવે પુરતી કંઇક અંશે જે શાંતિ હતી, તે શાંતિનો ભંગ એમ કહેવાય છે.
અકય કરવા તૈયાર થયેલ ભાઈઓ દ્વારા તે નથી થઈ રહ્યોને? કચ્છમાં શ્રી રવિચંદ્રજીએ ભચુ જગશી નામના ગૃહસ્થને દીક્ષા દેવા અને પતિ-પત્નીને ભાઈ બહેન તરીકે ઓળખાવવા કરેલા પ્રસએ :
- કોઈ પણ જન કે જે જૈનત્વના મર્મ જાણે છે, જે જૈન ધર્મનું ના આ પણ સમાજમાં સનસનાટી ફેલાવી દીધી હતી. આ પ્રસંગેને પણ
રહસ્ય જાણે છે, તે પ્રાણાંતે પણ સંયમ અથવા દીક્ષા જેવી પવિત્ર વિસરાવે તે કિસ્સો મોરબીમાં બાઇ યાને બુ. પતિને ધણું.
વસ્તુની વિરુદ્ધમાં નજ બેલે કે લખે, પણ જે આચરણથી જગતમાં
જૈન સમાજની હાંસી થાય, જે બનાવથી ઘેરે ઘેર અશાંતિની જવાળા સમજાવવા છતાં પિતાને રઝળતી મૂકી, દીક્ષા લેવા બદલ તે ઘાસલેટ
પ્રગટે, એવા ધર્મને નામે ચોરી છુપીથી અપાતા વેશપલટો, કે જેથી છાંટી બળી મૂઈ.
મહાન ગણાતા સંયમના મુલ્યાંકન સસ્તા બનાવી દેવાતાં હોય એવી પાનસર મુકામે શ્રી સાગરેનંદસૃરિએ શુભ મૂહૂર્ત અને પ્રશસ્ત' સ્થાનની દરકાર કર્યા વગર બે સગીર બાળકને દીક્ષા આપી.
ધર્મઘેલછા નજ સાંખી શકાય. સંયમ એ તે ખાંડાની ધાર છે. ચાણસ્મા ખાતે મુનિ રામવિજયના શિએ. અમદાવાદના કાળુ
સંયમી જીવન જીવનારને ખાંડાની ધાર પર ચાલવાનું છે, એ કાંઈ ;
બચ્ચાના ખેલ નથી. તેથી શિષ્યલોલુપતાથી ધર્મની નિંદા કરાવનારા શાની પિાળના બે યુવકોને સ્ટેશનથી ઉપાશ્રયે આવ્યા બાદ એક કલાકમાં
બનાવ બને, ત્યારે સમાજે આંખમિચામણ કરીને મૌન ધારણ કરવું જ દીક્ષાના કપડાં પહેરાવી દીધાં. ' | શ્રી વિજય લબ્ધિસૂરિજીએ શિહેરની બે બાળાઓને દીક્ષા આપી,
એ કોઈ પણ રીતે નથી. ' ને ધર્મવિજ્યજીએ અમદાવાદના શેરદલાલ લાલભાઈ જેશીંગલાલના નાની
બીજા ઠરાવમાં વાણી અને વિચારસ્વાતંત્ર્ય પર કુઠારાઘાત કરવામાં
આવ્યું છે. કોઈ પણ સ્વમાની, પ્રગતિ ઇચ્છનાર વ્યકિત સ્ત્રી અથવા વયના બાઈ જયન્તિલાલને લીચ મુકામે દીક્ષા આપી. લાલભાઈ ત્યાં
પુરૂષ જે સ્વતંત્ર વિચાર શક્તિ ધરાવનાર હોય, તે આવા ઠરાવને જતાં બેલાચાલી થઈ, ને તેફાન જેવું વાતાવરણ જામ્યું. શ્રી વિજય
અક્ષરશઃ ટેકે નજ આપી શકે. પિતાની જાતને જૈન તરીકે ઓળખાવી ભકિતસૂરિજી અને કેળિયાકના બાળકને સંતાડવા-ભગાડવા માટેનું
જૈનત્વને દા કરનાર કોઈ પણ જૈન, જૈન સિધ્ધાંતની વિરૂદ્ધ નજી ભાવનગર તેમજ લીંબડી પ્રકરણ જગજાહેર છે. બીજા પણ કેટલાયે
બેલે કે લખે. પણ સમયે સમયે દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવ, પ્રમાણે નાના મોટા કીસ્સા બન્યા, જે બધાની યાદી આપવી શક્ય નથી. ' આ ઉપરાંત એકલવિહારીઓ માટે ઠરાવ કર્યા છતાં, તેનું કંઈ
સમયોચિંત આવશ્યક ફેરફાર માંગતા અનુદાને માટે પણ બોલનાર છે કે પરિણામ આવ્યું નહિ. અને સવા છ સાધુઓમાંથી લગભગ એકસે
અથવા લખનારના હેઠ સીવી લેવામાં આવે અને હાથની કલમ છીનવી
લેવામાં આવે એ જોહુકમી સહન ન જ કરી લેવાય. પચીસ જેટલા એકલવિહારી જ રહ્યા. સાધુસંસ્થાની પવિત્રતા શી રીતે વધે અને જ્ઞાનવૃદ્ધિ કેમ થાય ?
ધર્મને નામે રૂઢી. ઉપર મરી ફીટ વગર કે જેની સ્વતંત્રતા . તથા તેમણે કેવી દેશના આપવી, તેને માટે કરેલા ઠરાવ કાગળ ઉપર
વિચાર કરવાની શકિત છીનવી લેવામાં આવી હોય, જેમને અમુક જ જ રહ્યા તે માટે શુધ્ધ બુદ્ધિએ કોઇ સક્રિય પ્રયત્ન થયું હોય તેવું
બાબા વાકય પ્રમાણું હોય, જેમને અમુક ક્રિયા દ્વારા જ મેક્ષ કે સ્વર્ગ દેખાયું નહિ!
ભળે છે એવી વિચારશ્રેણી બંધાયેલી હોય, એવા વિચારવાળા જ આવા - સંપની વૃદ્ધિને ઠરાવ જેને કેટલાકે બહુ અગત્યને માન્ય હતું,
ઠરાવને ટેકો આપે. સિદ્ધાંત બાબત એકાંત નિશ્ચય હોય, પણ જેમાં ' તે ઠરાવની પણ તેવીજ દશા થઈ. શ્રી વિજયરામચંદસર અને શ્રી. અનેકાંત દૃષ્ટિને મૂળમાંથી લેપ થઈ રહ્યો છે એવા અનુષ્ઠાનને લગતા : સાગરાનંદસૂરિજી વચ્ચે શાસ્ત્રચર્ચાને નામે ભાર વિતંડાવાદ ચાલી રહ્યો,.
ઠરાવ પર કોન્ફરન્સ જેવી પ્રગતિકારક અને વગદાર સંસ્થા જ ઐકયના . જેની આજે પણ પુર્ણાહુતિ થઈ નથી.
એાળા જેવા મૃગજળથી લેભાઇને મતું મારવા તૈયાર થાય એના જેવી - દેવદ્રવ્ય સંબંધી ઠરાવ થવા છતાં કોઈએ પિતાને આગ્રહ છોડ
શેકજનક બીના બીજી કોઈ હોઈ ન શકે. કોન્ફરન્સ જેવી સંસ્થાએ તે નહિ. રાધનપુરમાં શ્રી વિજય રામચંદ્રસૂરિએ ચાતુર્માસ વેળાએ સુપનની
સમાજના સડાને તેમજ ધર્મને નામે પોષાતી રૂઢીને પડકારી સમાજ દેહને બેલીનું ધી દેવદ્રવ્યમાં જ લઈ જવાના આગ્રહથી સુપન ઉતારવાનું જ
તંદુરસ્ત કર જોઇએ. તે ન બને તે મૅન રહેવું જોઈએ. પણ આવા બંધ રાખ્યું.
અનર્થકારી ઠરાવ સમાજ સામે કદિ પણ ધવા ન જોઈએ. હૃદયશુદ્ધિ
વગર એકતા સાધવી આકાશકુસુમવત્ છે. એવી બેદી એક્તાથી કશે 1 - એકતાના મૃગજી પાછી
લાભ થવાને નથી. એ રીતે જૈન સમાજનું ભલું નહિ થાય. પ્રગતિશ્રી જૈન શ્વેતાંબર કેન્ફરન્સ ઐક્યની સાધનાના મૃગજળ પાછળ , સાધક વર્ગે કોઈ પણ જાતની મહત્વાકાંક્ષા તેમજ આત્મવંચનાથી પર . . પિતાના અત્યાર સુધીના કરેલા પ્રગતિશીલ ઠરાવો અને કાર્યો પર શી રહીને એ ઠરાને જેરશેરપૂર્વક વિરોધ કરવો જોઈએ. મહત્વાકાંક્ષા સેવીને લખેલું અને બેલેલું પાછું ખેંચવા તૈયાર થાય છે
લીલાવતીબહેન દેવીદાસ.
કરના સડાને તેમના
બને તે મને
જોઈએ. હાથ
| SR No. | 525930 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1945 Year 06 Ank 17 to 24 and Year 07 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Mokamchand Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1945 |
| Total Pages | 190 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 22 MB |