Page Text
________________
પ્રબુદ્ધ જૈન
તા. ૧૫-૬-૪૫
વાળા સાથે ઉદધાટન ક
ખાસ વધારી
છે. કેટલાક સમાચાર અને નેધ
આવે છે અને આ રીતે જૈન સમાજ નૈતિક ધરણે માપતાં કેટલો
નીચે ઉતરી ગયેલ છે એની વાસ્તવિક કલ્પના ભારે ગ્લાનિ અને રોઠ રાયચંદ ગુલાબચંદ અચ્છારીવાળા
નિરાશા ઉપજાવે છે. સાર્વજનિક હાઈકુલનું ઉદ્દઘાટન, 3. બુલચંદજી અને જૈન સંસ્કૃતિ કેન્દ્ર દમણરેડ પાસે આવેલા વાપી ખાતે શ્રી. જૈન યુવક મંડળના ડે. બૂલચંદજી હિંદુ યુનીવર્સીટીના રાજકારણી વિજ્ઞાનના અધ્યાપક આશ્રય નીચે ઉભી કરવામાં આવેલ શેઠ રાયચંદ ગુલાબચંદ અછારી છે. તેઓ જન છે અને શ્રી. જૈન વે. મે. કોન્ફરન્સ તરફથી નિયાવાળા સાર્વજનિક હાઈકુલનું તા. ૩-૬-૪૫ ના દિવસે શેઠ માણેકલાલ જાયેલી જૈન ચેર જેના પ્રાધ્યાપક તરીકે પહેલાં પંડિત સુખલાલજી ચુનીલાલના હાથે ઉદ્દઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું. કેળવણીના ક્ષેત્રમાં કાર્ય કરતા હતા અને તેમના નિવૃત્ત થયા બાદ હાલ શ્રી. દલસુખ
આ જૈન યુવક મંડળની સેવાઓ ખાસ બેંધપાત્ર છે. ૧૮૩૮ માં માલવણીયા કાર્ય કરે છે તે જૈન ચેરના વહીવટને શ્રી. જૈન શ્વે. કે શેઠ રાયચંદ હરખચંદ વાપીવાળાએ આ મંડળને વાપીમાં મીડલ સ્કૂલ મૂ, કેન્ફરન્સના પ્રતિનિધિ તરીકે સંભાળે છે. તેમાં થોડા દિવસ
ખેલવા માટે રૂ. ૧૦૦૦૦ આપ્યું અને તેના પરિણામે આર. એચ. મુંબઈ રહી ગયા અને તે દરમિયાન છે. મૂ, કેન્ફરન્સના કાર્યકર્તાઓને છે સાર્વજનિક મીડલ સ્કુલ ઉભી કરવામાં આવી જે આજે સ્થાનિક મળ્યા અને જૈન ચેરની વર્તમાન પરિસ્થિતિ, તેના ભાવી વિકાસની માધ્યમિક શિક્ષણની જરૂરિઆતેને પુરી ફત્તેહમંદીથી પહોંચી વળે છે. શક્યતાઓ અને સાથે સાથે પાર્શ્વનાથ જૈનાશ્રમ, તથા જૈન કલ્ચરલ ત્યારબાદ શેઠ રાયચંદ ગુલાબચંદ અછારીવાળાએ આ મંડળ મારફત રીસર્ચ સોસાયટીના કાર્ય સંબંધે તેમની સાથે તેમણે પુષ્કળ ચર્ચા સાર્વજનિક હાઈસ્કુલ ઉભી કરવા માટે રૂ. ૩૧૦૦૧ ની સખાવત કરી અને એ બન્નેની જરૂરિયાતે સંબંધે મુંબઈની જૈન સમાજના જાહેર કરી, જેના પરિણામે તૈયાર થયેલ હાઈસ્કુલના મકાનનું આગેવાન કાર્યકર્તાઓનું સારી પેઠે ધ્યાન ખેંચ્યું. હિંદુ યુનીવર્સીટીની તા. ૩-૬-૪૫ ના રોજ ઉદ્દઘાટન કરવામાં આવ્યું. વાપીના જૈન યુવક છત્રછાયા નીચે જૈન શાસ્ત્રો અને ધર્મ સાહિત્યના અધ્યયનની કેટલી મંડળની આવી સાર્વજનિક શિક્ષણ પ્રવૃત્તિઓ ખરેખર ધન્યવાદને પાત્ર બધી સગવડ છે અને તેનો લાભ લેવા માટે જૈન વિદ્યાર્થીઓને સારા છે અને અન્ય કેમી મંડળએ અનુકરણ કરવા એગ્ય છે.
પ્રમાણમાં આકર્ષવા જોઈએ અને સાથે સાથે સંશોધન કાર્યમાં ઉપયોગી 'આ તે કઈ હદની કાંચનપૂજા ?
થઈ શકે એવું મોટું જૈન પુસ્તકાલય જૈન કલ્ચરલ રીસર્ચ સેસાયટીના - પણ પાંચ બાળકની માતા એવી પેતાની પત્નીને ત્યાગ કરનાર,
આશય નીચે ઉભું કરવું જોઇએ, તદુપરાન્ત વધારે વિદ્યાર્થીઓને સ્વછંદના જ પરિણામ રૂ૫ એકની હયાતીમાં બીજી સ્ત્રી સાથે લગ્ન
રાખી શકાય તે માટે તેમના રહેવાની અને તેમના અધ્યયનકરનાર, પત્નીદ્રોહી, કુટુંબદ્રોહી, દયાવારિધિના બિરૂદને કેવળ પરિહાસ વિષયક ખર્ચની પુરી વ્યવસ્થા કરવી જોઈએ અને આ રીતે હિંદુ કરાવનાર ગૃહસ્થની પિતાને યુવક મંડળના નામથી ઓળખાવતી સંસ્થાએ યુનીવર્સીટીનું અંગભૂત એવું એક જૈન સંસ્કૃતિ કેન્દ્ર ઉભું કરવું પોતાના જ હસ્તક ઉભી થયેલી સંસ્થાનું ઉદઘાટન કરવા માટે કેમ, જોઈએ—આ બધી બાબતે તરફ ડે. બુલચંદજીએ તેમને સમાગમમાં પસંદગી કરી હશે એ ભારે આશ્ચર્યજનક છે. આવા ઉદઘાટન કાર્ય - આવનાર સૌ કોઈનું ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું. મુંબઈના કાર્યકર્તાઓએ માટે શું શ્રીમાન જ જોઈએ ? અને શ્રીમાન જોઇએ તે પણ શું બીજા , તેમના કાર્યોને પુરા ઉત્સાહથી વધાવી લીધું હતું, અને તેમની તત્કાળ કે શ્રીમાન ઉપલબ્ધ જ નહોતા ? આપશે તે સમાજ માટે એ જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવાની પુરી તત્પરતા દાખવી હતી. જેટલો ઉદાર છે તેટલો ઉદાર ભાગ્યે જ અન્ય કોઈ સમાજ હશે, કેઈ' ઉપર જણાવેલ પાર્શ્વનાથ જનાશ્રમ થોડા સમય પહેલાં અવસાન પણ શ્રીમાન એક કાળું કર્મ કરે છે. છાપામાં તે કાર્યની ચકચાર શરૂ ન પામેલા મુનિશ્રી સેહનલાલજીના મરણમાં ઉપસ્થિત કરવામાં આવેલ થાય છે, અને થોડો સમય સમાજ ઘણાને વરસાદ વરસાવે છે. શ્રીમાન શ્રી. સોહનલાલ જૈનધર્મ પ્રચારક સમિતિ તરફથી ૧૮૩૮ માં સ્થા
છુપાતા ફરે છે. જાહેરમાં મેટું બતાવવાની તે હીંમત ધરતા નથી. પણ પવામાં આવેલ છે અને એ આશ્રમ સાથે શતાવધાની રત્નચંદ્રજી જૈન { આ બધું કયાં સુધી ? ધીમે-ધીમે સામાજિક ઘણા ઓસરતી જાય છે. પુસ્તકાલય પણ જોડવામાં આવ્યું છે. આ આશ્રમનો હેતુ હિંદુ યુની
શ્રીમાનના મનમાં પણ પોતે કરેલા અપકૃત્યની શરમ. હળવી થતી વર્સીટીમાં ભણવા આવતા અને ખાસ કરીને જૈનદર્શન, સાહિત્ય તેમજ ; જાય છે. ધાર્મિક વ્યાખ્યાનમાં અને જાહેર સભામાં પેલા શ્રીમાનનાં છુટા સંસ્કૃતિને વિશિષ્ટ અભ્યાસ કરવાના હૈતુથી યુનીવર્સીટીમાં જોડાતા
છવાયાં દર્શન થવા માંડે છે. જુદી જુદી સંસ્થાએધાળા પોતપોતાની જન વિધાર્થીઓને ખાવાપીવા તથા રહેવા વગેરેની સગવડ આપવાને : આર્થિક જરૂરિઆતે માટે શેઠ : અર્લી હેબની ખુશામત શરૂ કરી દે છે છે. આ આશ્રમને આજે આઠ વિદ્યાર્થીઓ લાભ લે છે અને તે પાછળ
અને શેઠ સાહેબને હા વિ છુટ હોય જ છે. પછી તે આમંત્રણ તેમજ રત્નચંદ્રજી જન પુસ્તકાલય પાછળ ઉપર જણાવેલ શ્રી સેહનલાલ અને નિમંત્રણની હારમાળા શરુ થાય છે. કોઈ ઠેકાણે પ્રમુખસ્થાન માટે જૈન ધર્મ પ્રચારક સમિતિ દર વર્ષે લગભગ રૂ. ૮૦૦૦ ખર્ચે છે. તો કોઈ સ્થળે ઉદ્દઘાટન કાર્ય માટે લેખકો અને કળાકારે પિતાનાં આ આશ્રમ કઈ પણ જૈન વિદ્યાર્થી માટે ખુલ્લું છે. સમિતિ તરફથી પુસ્તકો અર્પણ કરવા માંડે છે. થોડા સમય પહેલાનું કાળું કૃત્ય આશ્રમમાં રહેલા વિદ્યાર્થીઓને દર માસે રૂા. ૩૫ ની શિષ્ય- સદાને માટે ભુલાઈ જાય છે, તે ઉપર વિસ્મરણનાં વારિ ફરી વળે છે, વૃત્તિ આપવામાં આવે છે તેને લાભ સ્થાનક્વાસી જન પુરતો મર્યાદિત . અને એના એજ શ્રીમાન પાછા દયાવારિધિ, સખાવતે બહાદુર, સારા છે. આ આશ્રમ વિશેષ વિકાસની આવશ્યકતા તેમજ અપટ
સમાજના મુગટમણિ બની- બેસે છે અને સમાજ અને સામાયિક છે. તેની બાજુએ આશરે વીશેક વીઘા જમીનનો ટુકડે પડે પત્રો તેમને માનપા, અને સન્માન સમારંભથી. નવાજે છે. છે તે ટુકડે કાળાન્તરે ત્યાં જૈન વિદ્યાર્થીભવન ઉભું કરવાના હેતુથી શ્રીમાનેને સદા પૂજતા રહેવાની અને તેમના ગમે તેવા દે ' ખરીદી લેવાનું જવાબદાર જૈન આગેવાને તરફથી ડે. બુલંચંદજીને બહુ જદિથી ગળી જવાની સમાજની આ હીન મને દશા ભારે શોચ- ખાસ કહેવામાં આવ્યું છે. નીય છે. પરિણામે શ્રીમાન પતે કદિ ખોટું કરતે જ નથી અને ' આની સાથે જ જોડાયેલી બીજી પ્રવૃત્તિ Jain Cultural શ્રીમન્તાઈ ગમે તેવા પાપને ઘેઈ નાખવાની શક્તિ ધરાવે છે આવી Research Society-જૈન સંસ્કૃતિ સંશાધન મંડળ–ની છે. આ માન્યતા અને શ્રદ્ધા શ્રીમાનો ધરાવતા થાય છે અને એક બાજુ * મંડળની થેડા સમય પહેલાં જ સ્થાપના કરવામાં આવી છે. ડૅ. .
તેમના સ્વચ્છ અને બીજી બાજુ તેમના માન સન્માનની બૂલચંદજી આ મંડળના પ્રમુખ છે. (૧) જૈન તત્વજ્ઞાન, ઈતિહાસ - પરંપરા ચાલ્યા જ કરે છે. જૈન ધર્મને આદર્શ ચારિત્ર્ય પૂજા–ગુણ અને સાંસ્કૃતિક સાહિત્યનું સંશોધન (૨) જૈન સંપ્રદાયને ઇતિહાસ ' પૂજા ભલે હોય, પણ જૈન સમાજને આદર્શ તે કેવળ કાંચનપૂજા જ અને તેમની મૌલિક એકતાના આધારેનું અન્વેષણ અને (૩) સાધનાત્મક છે–આ હકીક્ત અને સત્ય આવી ઘટના દ્વારા ફરી ફરીને ધ્યાન ઉપર સાહિત્યનું પ્રકાશન એ મંડળના ઉદ્દેશો છે અને જૈન આગમનું
| SR No. | 525930 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1945 Year 06 Ank 17 to 24 and Year 07 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Mokamchand Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1945 |
| Total Pages | 190 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 22 MB |