Page Text
________________
૧૨
તા. ૧૫-૩-૪૫.'
આવે છે તે સાચી પડતાં એવી પણ પરિસ્થિતિ ઉભી થાય કે જેના અને અન્યાયી માર્ગે આખી રકંમ ભેગી કરવાની મારી ઇચ્છાથી આ પરિણામે આખા યુવક વર્ગને પિતાને સહકાર ખેંચી લેવાની ફરજ રકમ સાધારણ રીતે ગરીબ વર્ગ ઉપર મેં ફાળવી–તે બધું તમે મારે પડે એટલું જ નહિ પણ કોન્ફરન્સના પ્રત્યાઘાતી સ્વરૂપ સામે ઉગ્ર માટે માની લીધું તેનું મને દુઃખ થયું છે.” મને લાગે છે કે વિરોધ કરવાનું તેમને ધમ રૂપે પ્રાપ્ત થાય. ઐકય સમિતિના ઠરા રૂ. ૫૫૦૦૦ની સમજુતીના મારા સૂચનમાંથી શ્રી. સરલાદેવી ઘણે સંબંધમાં પિતાનું વહાણ નક્કી કરતાં પહેલાં આ ભાવી પરિસ્થિતિને વધારે પડતો અને જેઓ શ્રી. સરલા દેવીને જાણે છે તેવા કેદની દયાનમાં લેવા પ્રત્યેક પ્રતિનિધિ ભાદ: યા બહેનને વિનંતિ કરવામાં આવે છે. પણ કલ્પનામાં ન આવે તે અર્થ કહે છે. જે આવે તેને દાખલ શ્રી, જયસુખલાલ મહેતાને રૂા. ૧૩પ૦૦૧ ની થેલી અર્પણ
કરવાની પ્રથા કાંઈ અમદાવાદના શિક્ષણ વર્ગે પ્રથમ શરૂ કરી
નથી. એ પરિપાટી તે અદિયારના વર્ગોથી ચાલતી આવી છે '' તા. ૨૧-૨-૪૫ ના રોજ તાજ મહાલ હોટેલ ખાતે શેઠ પ્રાણલાલ
અને પૂર્વ પ્રથાના સર્વ અંશો સ્વીકારીને અમદાવાદમાં વર્ગો દેવકરણું નાનજીના પ્રમુખપણ નાચે નિજાયેલ એક કાવ્ય સન્માન
જવાના હતા એમ તે શ્રી. સરલાદેવીએ આગળ ઉપર પ્રગટ થયેલ સમારંભ પ્રસંગે ઈન્ડીયન મરચન્ટસ ચેંબર અને બુરના મંત્રી તરીકે
પિત ના જ પત્રમાં જણાવ્યું છે. રૂા. ૫૫૦૦૦ બી. સરલાદેવીએ પિતાને સતત ૩૮ વર્ષ સુધી સેવા આપનાર શ્રી જયસુખલાલ કે. મહેતાને આપવાના હતા એમ પણ કોઈએ કદિ કહ્યું કે કપ્યું જ નથી. એ તો - રૂા. ૧૩૫૦૦૧ ની થેલી અર્પણ કરવામાં આવી હતી. આ પ્રસંગે એક પ્રકારની બાંઘધરી જેવું હતું એટલું જ મારા લેખમાં ગર્ભિત
મુંબઈના આગેવાન શહેરીઓ અને ઉદ્યોગપતિઓ તરફથી શ્રી જય- સૂચન હતું. એની પાછળ કાંઈ પણ કટાક્ષ હોય તે શ્રી. સરલાદેવી મુખલાલ મહેતાને તેમની એકનિષ્ઠાભરી સેવા અને ઉજજવળ છે. • સંબંધમાં નહિ પણ મેડમ મસરીની અર્થેષણ પરત્વે જ હતે. કીર્દી બદલ ધન્યવાદ અને પ્રશંસાની અન્યન્ત ભાવભરી અંજલિઓ . મારા જે લેખ સામે તેમણે આવડો મે વિરોધ કર્યો છે તે લેખ આંપવામાં આવી હતી. શ્રી જયસુખલાલ ચેમ્બરમાં ૧૯૦૭ માં જોડાયા. પછી આથી અન્ય પ્રકારને કેાઈ પણ આશય કે કલ્પના મારા દિલમાં અને ૧૯૧૭ માં ચુંબરના મંત્રી નિમાયા. ચુંબરના પ્રમુખસ્થાન ઉપર હતી જ નહિ. આમ છતાં પણ મને લાગે છે કે જે સત્યનિષ્ઠાનું ધોરણ અનેક મહાશયે આવ્યા અને ગયા. મંત્રીત્વ તે આજ સુધી શ્રી. જય- મારા મન આગળ રાખીને પ્રબુદ્ધ જૈન માટે હું લખું છું તે સુખલાલનું જ રહ્યું. શ્રી. જયસુખલાલને અનેક દિશાએથી અત્યન્ત પ્રલે- ધોરણને લય માં લેતાં પ્રસ્તુત મેન્ટીસરી વર્ગોની વિવાદાસ્પદ રચના ભંક આમંત્રણ આવેલાં; એમ છતાં પણ તેમણે ચેંબરને છોડવાનો સામેના મારા આવેગને વ્યક્ત કરવા જતાં પુરી તપાસ કર્યા , કઈ કાળે વિચાર ન કર્યો. વ્યાપાર અને ઉદ્યોગની અનેક પ્રવૃત્તિઓ સિવાય રૂા. ૫૫૦૦૦ ની સમજુતીનું સૂચન કરવામાં મેં ઉતાઅને હીલચાલે તેમજ સરકાર સાથેની
1 વળ કરી છે અને મારા વિધાને ઉપરથી અનેક વાટાઘાટો સાથે શ્રી. જયસુખલાલનું | અકય સમિતિના ઠરાવ વિષે સભા | જે કોઈ અન્યથા અર્થ ઘટાવવા માંગે , નામ સદા જોડાયેલું રહેશે. આ ઉપરાંત
,, | તે તેવા અર્થન બીલકુલ અવકાશ છે જ
તા. ૨૧--૪પ બુધવાર ના રોજ | સાહિત્ય તેમજ રાષ્ટ્રીય મહાસભાના રાત્રીના સાડાઆઠ વાગે ધનજી સ્ટ્રીટમાં |
નહિ એમ ન કહી શકાય એટલા પુરતા ક્ષેત્રમાં પણ શ્રી. જયસુખલાલની સેવાઓને આવેલા શ્રી. મુંબઈ જૈન યુવક સંધના
શ્રી. સરલાદેવીને મેં અન્યાય કર્યો છે. એ મહત્વપૂર્ણ ફળો નોંધાયેલ છે. જે માન - કાર્યાલયમાં શ્રી. પરમાનંદ કુંવરજી કાપડીઆ
મારે કબુલ કરવું જોઈએ અને તે માટે અને ભવ્ય થેલી શ્રી. જયસુખલાલને
'મારે દિલગીરી જાહેર કથ્વી જોઈએ અને ના પ્રમુખપણા નીચે સભા મળશે જે પ્રસંગે આપવામાં આવી છે તેને શ્રી. જયસુખ
તેમની ભારે ક્ષમા માંગવી જોઈએ. આગામી જૈન છે. મૂ. કેન્ફરન્સના અધિલાલ સર્વ પ્રકારે ગ્ય છે. શ્રી. જયસુવેશનમાં રજુ થનારા ઐકય સમિતિના ઠરાવ
આટલું કાશ્ચિત કર્યા બાદ પણ મને. ખલાલને વ્યાપારી આલમના ધન્યવાદ વિષે વિવેચને કરવામાં આવશે.
કહેવાની ફરજ પડે છે કે મારા લેખમાં
રૂ. ૫૫૦૦૦ ની સમજુતીને લગતા 1. શ્રી સરલાદેવીને પ્રત્યુત્તર
કરવામાં આવેલો ઉલ્લેખ મારી દૃષ્ટિએ કેવળ ગૌણ બાબત હતી અને છે. તે
મારા મુખ્ય મુદ્દાઓ-મેડમ મેન્ટેસરી જેવા જગવિખ્યાત કેળવણીકારનું - તા. ૧-૩-જપ ના પ્રબુદ્ધ જનમાં ગુજરાતને આંગણે ગંગા
ધંધાદારીપણું, વર્ગોનું અતિશય ખર્ચાળપણું, અને કશા પણ નિયમ કે અવતરણું” એ મથાળ નીચે થી, સરલાદેવી સારાભાઇનો પત્ર અને
ચે.ગ્યતાના ધરણુ સિવાય જે જરૂરી લવાજમ લઈને આવે તેને આવા મારે જવાબ પ્રગટ થયા હતા. તે જવાબના પ્રત્યુત્તર રૂપે શ્રી. સરેલા
વર્ગોમાં દાખલ કરવાપણું–આ મુદ્દાઓ એમને એમ ઉભા રહે છે. દેવીને તા. ૧૨-૩-૪૫ ના રોજ લખેલો પત્ર મને મળે છે. અને
આમાંના છેલ્લા મુદ્દા વિષે શ્રી. સરલાદેવી જણાવે છે કે પહેલાં પ્રબુદ્ધ જનમાં તે પ્રગટ કરવા તેમણે માંગણી કરી છે. પ્રસ્તુત વિષયની
તો વર્ગ પ્રવેશ સંબંધી રોકકસ ધારણું નકકી કરવામાં આવ્યું હતું પણ ઘણી ખરી બાજુ ઠીક ઠીક છણાઈ ગઈ છે તેમજ તેમને આખો.
પાછળથી ઓછી વધતી લાલાયકાતવાળા વિદ્યાર્થીઓએ દાખલ થવા પત્ર આ અંકમાં પ્રગટ કરી શકાય તેટલી જગ્યા ન હોવાના કારણે
માટે ખુબજ આગ્રહ કર્યો જેના પરિણામે આગળ ઉપર નક્કી કરવામાં મારા મૂળ લેખમાં મેડમે મીસરી સાથેની રૂ. ૫૫૦૦૦ ની સમ
આવેલુ છેરણ જાળવી શકાયું નહિ. આ ખુલાસાની વધારે ચર્ચા જુતીનું જે વિધાન દ્વારા સૂચન કરવામાં આવ્યું છે તે સંબં.
કરવાના હું જરૂર નથી. હવે પછીથી આ પ્રશ્નની ચર્ચા પ્રબુદ્ધ ' ધન તેમના પત્રમાં અગત્યનો ભાગ હું નીચે અવતરિત
જ પુરતી બંધ કરવામાં આવે છે. ' ' પરમાનંદ કરું છું. તેઓ જણાવે છે કે “એ વિધાનામાં ગર્ભિત રહેલાં
સભ્યોનાં લવાજમ મારા ઉપરના આક્ષેપ ઘણુ ગંભીર છે. તેથી મને તમારા ઉપર રેપ'
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના સભ્યને પિતપતાનું ચઢેલું મેથી આબે, પણ મારું દિલ તે ખરેખર દુઃખાયું છે. એમાંથી
લવાજમ–ભાઈઓનું વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૪ અને બહેનનું વાર્ષિક નીકળતા આક્ષેપનો ધ્વનિ નિ:સંદિગ્ય એ છે કે મેં મેડમ મોન્ટેસરીને અહિં વર્ગો ચલાવવા બોલાવ્યા, તેમના મહેનતાણું બદલ રૂ. ૫૫૦૦૦
લવાજમ રૂ. ૩-સંધના કાર્યાલયમાં એકલી આપવા અને તેમ ન બને આપવાનું પહેલેથી નકકી કર્યું અને પછી તે મારે પિતાને આપવા
તેમને આ લવાજમ વસુલ કરવા માટે નિયોજાયેલ સંધના કલાકને
પિતપિતાનું લવાજમ વિના વિલંબે આપી દેવા વિનંતિ કરવામાં આવે ન પડે માટે મેં વિદ્યાર્થીઓને દાખલ કરવાની યોગ્યતા અગ્યતાનું
છે. સભ્યોની સંખ્યા બહુ મોટી છે અને લવાજમ વસુલ કરનાર કોઇ કુચ ધેરણ જોયા વિના જે આવ્યો તે બધાને જ દાખલ કરી એ માણસની શકિત અને સમય મર્યાદિત છે. આ બાબતમાં બને તેટલે રકમ બધાં ઉપર ફાળવી કુલ રૂ. ૫૫૦૦૦ મેડમને આપવા પુરા કર્યા સહકાર આપી સંધના કાર્યને સફળ બનાવવા સર્વે સભ્યોને પ્રાર્થના છે. * આવા લખ થી તરી આવતી મારી અપ્રમાણિકતા તથા અમે ગ્ય
મંત્રીઓ, મુંબઈ જૈન યુવક સંધ
- સમાન ખાન અને વિદિત છે. આ વાતને પ્રાર્થના છે.
| SR No. | 525930 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1945 Year 06 Ank 17 to 24 and Year 07 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Mokamchand Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1945 |
| Total Pages | 190 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 22 MB |