________________
ક્રિયાશક્તિ યા આત્મવીર્ય
૪
સ્વરૂપ છે. આ મન વચન અને કાયાના પુદ્ગલ દ્વારા પ્રવનંતા આત્મવીર્યને વેગ કહેવાય છે. આ મન વચન અને કાયાનાં પુદ્ગલ, આત્મવીર્યના પ્રવર્તનમાં સહકારી કારણ હેવાથી, કાર્યને આરેપ કરીને, તેને પણ શાસ્ત્રમાં ભેગ તરીકે વ્યવહાર કર્યો છે.
જે જીના લબ્ધિ (આત્મ) વીર્યનું પ્રવર્તન, મન વચન અને કાયા દ્વારા પ્રવર્તે છે, તે જી સગી કહેવાય. છે. અને જે જીના લબ્ધિવીર્યમાં મન વચન અને કાયા રૂપ સાધનને ઉપગ હોતું નથી, તે જીવેને અગી. કહેવાય છે.
આધ્યાત્મિક પ્રગતિના જુદા જુદા દરજજાને યોગ, અને તેવી આધ્યાત્મિક પ્રગતિના કેઈ પણ અંગ ધારણ સાધકને યેગી કહેવાતું હોવા છતાં, અહિંગ અને મેગીનું કથન, અનુક્રમે મન વચન અને કાયાની પ્રવૃત્તિ તથા મન વચન અને કાયાના ગવાળા જીવને અનુલક્ષીને છે.
વીર્ય તે વિયતરાય કર્મના સંપૂર્ણ ક્ષયવાળું પણ હોય છે. અને દેશ ક્ષયવાળું પણ હોય છે. તે અનુક્રમે ક્ષાયિક અને ક્ષાપશમિક વીર્ય કહેવાય છે. અાગી કેવલી (ચૌદમા ગુણસ્થાનકવત)ને તથા સગી કેવલી (તેરમા ગુણસ્થાનક વતી)ને તે ક્ષાયિક વીર્ય હેય છે. મોક્ષને પામેલા જ પણ ક્ષાયિક વીર્યવંતજ હોય છે. જ્યારે છદ્મસ્થ (અસર્વજ્ઞ)
લાપશમિક વીર્યવાળા હોય છે. લાપશમિક એટલે,
