________________
સદનુષ્ઠાનની પારમાર્થિક આરાધના
૨૫૦
પામવા માટે તે સંસારસુખનો ભય લાગ જોઈએ.
ગમે તેવા સાંસારીક સુખની પ્રાપ્તિમાં પણ આનંદ કે સુખ મેળવવાની ઈચ્છા તે ઉભી જ રહેતી હેવાથી, સાંસારિક સુખ તે દુઃખગર્ભિત સુખ છે. એવા દુખગર્ભિત સુખને વાસ્તવિકપણે તે સુખ નહિં પણ દુઃખ જ લેખાય. કારણ કે જ્યાં કેઈપણ પ્રકારનું દુઃખ, શેષ હોય ત્યાં સાચું સુખ કહેવાય જ નહિ.
રાગ-દ્વેષ અને મેહથી મલીન બની રહેલી આત્મદશા એટલે સંસાર. આ રાગ-દ્વેષ અને મેહાધીન સંસારી દશામાં ઈષ્ટ વિગ અને અનિષ્ટ સંગેમાં આત્મા, આનં–રૌદ્ર ધ્યાની પ્રકૃતિવંત બની રહેતા હોવાના કારણે, થેકબંધ ગાઢકર્મોના ભારથી ભારે બની જઈ જન્મ મરણના ચકાવામાં ઘૂમતે જ રહે છે. તે ચક્રાવાના પરિભ્રમણના કારણે શરીરધારી બની રહેલી આ અવસ્થામાં શરીરને જ
સ્વ” અને શરીરની અનુકૂળતાના સંયેગોને “મમ” માનતો હેવાથી,તેવા સંગેની પ્રાપ્તિ માટે જ, અને પ્રાપ્તની રક્ષણતા. માટે, સતત ઉત્સુક બની રહે છે. આ ઉત્સુક્તાથી ઉગ અનુભવે છે. આ ઉદ્વેગથી અસ્વચ્છતા સર્જાય છે. અને અસ્વસ્થતાથી પુનઃ આર્સ–રૌદ્રધ્યાની બનતે તે જીવ, ઘરપાપકર્મોને ઉપાર્જિત કરી, અન્ત એક શરીરના સંબંધથી છૂટી, અર્થાત્ મૃત્યુ પામી, પુનઃ નો જન્મ ધારણ કરી, નવા બાહ્ય સંગમાં મૂકાય છે. અહીં મહામહેનતે ઉપાર્જિત પૂર્વજન્મની સર્વ સામગ્રીથી તે વંચિત બને છે. કારણ કે