________________
અનુષ્ઠાન પંચક
૨૬૩
કોઈપણ કાર્ય ની આચરણામાં ઘણા લેકે (બહુમતી) વડે થતી પ્રવૃત્તિમાં જ આચરણ ચગ્યતાના સિદ્ધાન્ત સ્વીકારવે જોઈ એ નહિ . કારણ કે એ સિદ્ધાન્તાનુસારે તે સદાકાળ સમ્યકૃત્ની કરતાં મિથ્યાત્વી જીવા વધુ હાવાના કારણે, મિથ્યાદ્રષ્ટિએના ધમ નું જ સેવન કરવું પડશે, અને તેથી તે। સ'સારહાનિના બદલે સસારવૃદ્ધિ બની રહેશે. માટે અધ્યાત્મ માગ માં બહુમતિના સિધ્ધાન્તને સ્થાન નહિ હોતાં, શ્રી અરિહંતદેવની આજ્ઞાને અનુસરીને થતી ક્રિયા જ ધર્મ નું કારણ બની શકે છે. જેથી ગતાનુતિ (દેખાદેખી) માત્રથી જ, અને સૂત્રની અપેક્ષારહિત આઘસ’જ્ઞા કે લેાકસ જ્ઞાપૂર્વક થતુ કોઈપણ અનુષ્ઠાન, તે શુદ્ધોયાગ અને શુદ્ધ વીચ્લ્લાસના તાદાત્મ્ય ભાવરહિત હાવાથી, તેના વડે તે માત્ર અકામિનેરા જ થાય છે.
આવી અકામનિર્જરા કરાવવાવાળાં અનુષ્ઠાનેા તા આ જીવે પૂર્વભવામાં અન તીવાર અને અનેક કર્યાં. તેનાથી કાઈ વખત દેવલાકાદિની રૂદ્ધિ અને સમૃદ્ધિ, કે કેઈ લૌકિક ચમત્કારોની સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થઈ હશે, પણ સંસારભ્રમણ તે તેનાથી અટકયું જ નહિં. સ'સારભ્રમણની નિવૃત્તિ તા સામને રા કરાવવાવાળા અનુષ્ઠાનના સેવનથી જ છે. અને તેવાં અનુષ્ઠાને કેવળ મેાક્ષાશય પૂર્વકનાં જ હાવાથી રત્નત્રયીના સાધનરૂપે મનાય છે.
જ્ઞાન વડે શુદ્ધઉપયેગ સહિત થતી પ્રવૃત્તિમાં થતી નિરાતે સકામનિરા કહેવાય છે. અને અજ્ઞાનપૂર્વક