________________
૨૬૬
જૈન દર્શનમાં ઉપયોગ
કય પરિહારના કારણે છૂટી નહિં શકતી અશુદ્ધતાનું હાર્દિક દુઃખ, શુદ્ધતાના ઉપાયનું સંશોધન, તેવા ઉપાયની પ્રાપ્તિ માટે થતી વિવિધ પ્રવૃત્તિ અને અન્ત તેવા ઉપાયેના પાલ નથી સમ્યક્ત્વાદિ ભાવધર્મની પ્રાપ્તિ, ઈત્યાદિના કારણે પ્રારંભિક વર્તતી અશુદ્ધક્રિયા પણ શુદ્ધક્રિયાને હેતુ બની જાય છે. માટે આવી ક્રિયા પણ આદરણીય છે. કારણ કે આ અનુષ્ઠાનમાં કેવળ મેક્ષાભિલાષ અને ક્રિયાશુદ્ધિની ઝખના તથા સાવચેતીના કારણે ધીમે ધીમે પણ ક્રિયાશુધ્ધતાને પામી શકાય છે. અહિં શુદ્ધતા પ્રત્યે બેદરકારી નથી. શુધતાની પૂર્ણતા માટે શકય પ્રયત્ન અને તમન્ના છે. શુદ્ધતાની ન્યૂનતાનું હાર્દિક દુઃખ છે. અસંતેષ છે. માટે જ સદા શયક કરાતું આ અનુષ્ઠાન, અત્તે શુધ્ધતાની પૂર્ણતાને પ્રાપ્ત કરાવવાવાળું હોઈ, અધ્યાત્મસ્વરૂપ કહેવાય છે.
એવા અનંત આત્માઓ થઈ ગયા છે કે જેમનામાં માત્ર ગુરૂવારતંત્ર્યને સદાશય હતે. અને એ સદાશયપૂર્વક જેમણે અગણિત અશુધ્ધિવાળી દીક્ષા લીધી છતાં સદાશયને લીધે ક્યારેક પણ અપૂર્વ વર્ષોલ્લાસ જાગી જવાથી અંતે શુધ્ધકિયાને પામી જઈ મેક્ષધામી બની ગયા,
અશુદ્ધ એવી દ્રવ્યક્રિયા પણ અનાદરણય નહિં હોવાનુ શાસ્ત્રકથન, ઉપરોક્ત પ્રકારના સદાશયી જીવો માટે જ સમજવાનું છે. બાકી જેને શુદ્ધિની ઉપેક્ષા છે, કિયા તે જેવી હોય તેવી ચાલે, કંઈ ભાવવિના કિયા થતી જ નથી, બહુ સૂક્ષ્મ ન વિચારાય, એ રીતે બેદરકારી અને ઢંગધડા