________________
૧૯ પ્રશમરસ સ્વરૂપ શુદ્ધાત્મસ્વરૂપની અનુભૂતિ
સંસારમાં ગમે તેટલાં સુખ હોય, સાહ્યબી હેય, ચાહે સમૃદ્ધિની અજબ છેળે ઉછળતી હોય, પણ તે બધાં કેવળ કલ્પનાનાં જ સુખ છે. વાસ્તવિક સુખ નથી. એવાં પ્રતિરોધક સુખે તે આત્માએ અનંતીવાર ભેગવ્યાં છે. પણ એથી કંઈ આત્મામાં પ્રકાશ થયે નથી, કે કર્મરાજાની ગુલામીએ સર્જેલે અંધકાર ગયો નથી. સુખ તે એવું ચાહવું જોઈએ કે જે કેવળ, અચળ અને લેશમાત્ર દુઃખના અભાવવાળું હેય. વળી તે સુખ કોઈથી ઝુંટવી શકાય કે જેને કદાપિ નાશ થાય તેવું નહિં હતાં, આત્મામાં સત્યને પ્રકાશ પ્રસરાવનારૂં હોય.
આ આત્માની જ એક એવી સ્થિતિ છે કે જેમાં સુખને સૌરભ, અખંડ જીવનને સુવાસિત કરે છે. જ્યાં પરમાનંદને મધુર ગીતધ્વની રેલ્યા જ કરે છે. જ્યાં સ્વતં. ત્રતાની મસ્તીને જાગૃત કરતે મદભર જીવનરસ છલકાય છે. આ સ્થિતિમાં પૂર્ણતા, અભૂતતા, અલૌકિકતાના દિવ્ય અનુભવો જાગૃત રહે છે. અને પ્રતિક્ષણ નવનવી અકથ્ય સ્થિતિમાં આત્મા મહાલે છે. આવી સ્થિતિ પ્રાપ્ત થવી એ, કવિની કલ્પના માત્ર નથી, પરંતુ એક સત્ય ઘટના છે. જે. ૧૮