________________
પ્રશમલ્સિ સ્વરૂપ શુદ્ધાત્મ સ્વરૂપની અનુભૂતિ
૨૮૧
સ્વને ચૂકી પરમાં જ અહર્નિશ સાવધાન રહેતા માનવીનું ચિત્ત, જ્યારે બાહ્ય જગતમાંથી ખસી જઈ, આંતર જગતમાં સ્થિર થાય છે, ત્યારે જ તે પરમશાંતિ કે સાચે આનંદ અનુભવે છે. આ સ્થિરતા એ જ શુદ્ધપાગ છે.
આંતરજગતમાં સ્થિર બનવાની કળાને સિદ્ધ બનાવવા માટે પરમાત્મા પ્રત્યે પ્રેમ–ભક્તિ, જીવજગત પ્રત્યે આત્મીયતાભરી સહાનુભૂતિ, ભૌતિક જગત પ્રત્યે વિરક્તિ, અને પિતાના અવિનાશી સ્વરૂપનું અનુસંધાન જેનાથી સધાતું હોય કે વધુ દઢ થતું હોય તેવી વૃત્તિ-પ્રવૃત્તિયુક્ત જીવન વ્યવહાર બનાવી, પોતાના દેહ તથા મન અંગે થતા પર્યા (પરિવર્તન)ને એક પ્રેક્ષકની જેમ દૂરથી માત્ર સાક્ષી ભાવે જોયા કરવાને અભ્યાસી બની રહેનાર મનુષ્ય જ, પ્રશમરસ સ્વરૂપ આત્મજ્ઞાન અનુભવી શકે છે. આવા અનુભવજ્ઞાનમાં જ મુક્તિને આસ્વાદ પામી શકાય છે. શુદ્ધ આત્માની અનુભૂતિ એ એક્ષપ્રાપ્તિનું બીજ છે. શુધ્ધપાગમાં જ એ શુધ્ધ અનુભૂતિ છે.
જેઓને આવી શુદ્ધ આત્માની અનુભૂતિને આવિષ્કાર થાય છે, તેઓને પછી જગતની અન્ય કોઈ વસ્તુ મેળવવાની ઈચ્છા રહેતી જ નથી. કારણ કે જે સુખને આનંદ આત્મામાંથી પ્રાપ્ત થાય છે, તે આનંદ, જગતની કોઈપણ વસ્તુથી પ્રાપ્ત થઈ શકે તેમ નથી જ. માટે જ દરેક જીવે શુદ્ધોપગી બની રહેવા પ્રયત્નશીલ થવું જોઈએ.
આવી અનુભૂતિ પામેલ મનુષ્યને, આત્માની પ્રકાંડશક્તિ
