________________
મન એવ મનુષ્યાળુાં કારણ બન્ધ મેક્ષયોઃ
જીવની રાગ-દ્વેષની પરિણતિ તે મનનેા જ વિષય હાઈ મનને જ કખ ધનુ` કારણ કહેવાય છે. જ્ઞાનાવરણીયક્રમની ક્ષયે પશમતાની ન્યૂનાધિકતા મુજબ જીવને મનથી થતી મનનશક્તિમાં ન્યૂનાધિકતા વતે છે. મનનશક્તિ જેમ વધુ તેમ રાગ-દ્વેષની પરિણતિએ ગાઢ અને દીર્ઘકાલીન કમ અધ થાય છે.
८७
જેમ 'ગના આધાર કપડુ છે. તેમ સંકલેશ અને વિશુદ્ધિના આધાર મન છે. જેમ જેમ મનનુ' ચિ'તનબળ વધારે હોય તેમ તેમ વિશુદ્ધિ કે સકલેશ પણ વધુ પ્રમા શુમાં હાઈ શકે છે, અને ચિંતનબળની અલ્પતાએ વિશુદ્ધિ કે સંકલેશ પણ અલ્પ હાય છે.
કમ બધમાં સ્થિતિબ ંધ તે સ કલેશ કે વિશુદ્ધિના આધારે જ થતા હાઈ વધુ સ કલેશ અને આછી વિશુદ્ધિએ સ્થિતિબ`ધ વધુ, અને ઓછા સ'કલેશ કે વધુ વિશુદ્ધિએ સ્થિતિબંધ અલ્પ થાય છે. માટે સીત્તેર કોડાકોડી સાગરૈપમ સુધીના ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ તે મિથ્યાદ્રષ્ટિ ભવ્ય તથા અભવ્ય સČનિ પહેંચેન્દ્રિય જીવેાને જ હોઈ શકે છે. મનનશક્તિની અલ્પતાએ સકલેશની પણ અલ્પતા હાવાથી સ`ન્નિ પચેન્દ્રિયથી નીચેની જાતીના અતિ અવ્યકત સ ́જ્ઞાવાળા જીવેામાં તેટલેા ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ થઈ શકતા નથી.
મિથ્યાત્વ હોય પણ મનનખળ – ચિંતવનખળની અતિ અલ્પતાએ સકલેશ પણ એછે. આછે હેાવાથી અસ`નિ
