________________
ભૌતિકદ્રષ્ટિ અને આધ્યાત્મિકદ્રષ્ટિ
૧૪૯ આ જીંદગી સારી તે જ સારું અને આ જીંદગી માઠી તે જ સઘળું માઠું, એ રીતની આ જગતની ભ્રામક માન્યતા છે. ભૂતકાળની અનેક જિંદગીએ ખરાબ હોય કે ભવિષ્યની (આગામી ભવની) છંદગીઓ પણ ખરાબ આવવાની હોય તેની જીવોને ચિંતા નથી. તેને તે માત્ર ચાલુ જીંદગી સારી હેય એટલે ભૌતિક અનુકુળતાવાળી જ હોય એટલે બસ છે. તેને જ સર્વદા સારૂં માને છે.
એ જ રીતે ભૂતકાળની અંદગીઓ સારી હશે કે ભવિષ્યની જીંદગી પણ સારી આવવાની હોય, છતાં પણ જે ચાલુ અંદગી પ્રતિકુળ ભૌતિક સામગ્રીવાળી હોય તે તેને આ જગત, બધું જ ખરાબ માને છે. અર્થાત્ ભૂત અને ભવિષ્યની જીંદગીની શુભાશુભતા એ સારાપણું નહિ, પરંતુ વર્તમાન જીદગીની શુભાશુભતા એ જ સારાપણું છે, એ આ જગતને વિચાર છે, લક્ષ છે, ઉપગ છે.
અહિં જીંદગીની સારાસારતામાં-શુભાશુભતામાં, શરીરઈન્દ્રિ અને મનની જ અનુકૂળતા તથા પ્રતિકુળતા જોવાય છે. એમાં એ રીતે ગમતા અને અણગમતાની અપેક્ષાવાળા ઉપગવાળી દ્રષ્ટિ તે જ્ઞાનીઓની દ્રષ્ટિએ ઝેરી છે.
આંખને ગમતા પદાર્થમાં, કાનને મધુર લાગતા શબ્દમાં, શરીરને મૃદુસ્પશી પદાર્થના સાગમાં, જીભને મધુર અને સ્વાદિષ્ટ લાગતા સ્વાદમાં, નાકને સુગંધી
