________________
ભૌતિકદ્રષ્ટિ અને આધ્યાત્મિકદ્રષ્ટિ
૧૬% ઈ. સ. ૧૯૧૪–૧૮માં જર્મન-રશીયા રણસંગ્રામ થયે ત્યારે વેંતભર જાપાન સામે છ મહીના પણ ટકી નહિં શકનાર રૂશિયા, મહાન જર્મન મહારાજ્ય સામે અઢી વર્ષ સુધી ટકી શકયું. જાપાન સાથેના યુદ્ધમાં પરાજય થવાનું કારણું શોધી એ રીતે થતાં કારણોને હવે પછીના કેઈ યુદ્ધમાં રોકવા માટે જ રૂશીયાએ “પરાજય કમીશન” બેસાડ્યું હતું.
જેમ રૂશીયા, તે જાપાન સામેના યુદ્ધમાં માત્ર છ મહિનામાં જ હારવારૂપી કલંકવાળું બન્યું હતું, તેમ આપણે આત્મા પણ કમ સામેના યુદ્ધમાં ભવપરંપરારૂપી કલંકવાળો બન્યો છે. અનાદિ કાળથી આ આત્મા ભવપરંપરાએ ભમ્યા જ કરે છે. એ ભવપરંપરા શાથી થાય છે, એ વાત આપણે તપાસવાની છે. આત્માની ભવપરંપરા શાથી થઈ છે, એ વાત તપાસીશું તે જ આપણે ભવપરંપરાના કારણોને રોકી શકીશું.
હવે આપણી ફરજ શું છે તે વિચારીએ. આપણે પણ જડ એવા કર્મથી પરાજ્ય પામ્યા છીએ. અનંત શક્તિના માલીક મહાન સમ્રાટ એવા આપણા ઉપર કમે વિજય મેળવ્યું છે. અને તેણે આપણને ભવપરંપરારૂપી ધુંસરીમાં જોડી રાખ્યા છે. માટે આપણી ફરજ છે કે રૂશિયાની માફક આપણે પણ “પરાજય કમિશન” બેસાડવું જોઈએ. પણ આ કમીશનમાં બેસનાર કમીશનરે આત્મા - જે. ૧૧