________________
ચેાગ–ઉપયાગની ચતુભ`ગી
અણુાહારીપદની સાધનામાં તીવ્રરૂચિ ધરાવનારને અને તેના માટે શક્ય એટલે પ્રયત્ન કરનારને પણુ, આહાર લેવા પડે, એ મને. તેમજ અપ્રમતપણે જીવવાની અભિ લાષાવાળા, તથા અપ્રમત ભાવને પેદા કરવાના પ્રયત્નામાં પ્રવૃત્તને પણુ, નિદ્રા લેવી પડે એ મને. પરંતુ એ પુણ્યવાનાની મનેવૃત્તિ, આહાર લઈ નેય અણુાહારીપદની સાધના સારી રીતે કરવાની, તથા નિદ્રા લઈનેય અપ્રમત ભાવને પેદા કરવાના પ્રયત્ન કરવાની હાય. આવા જીવે, ઉતિ કર્મીમાં, પશમ ભાવની વૃદ્ધિ કરવા દ્વારા, અન્તે અલ્પ સમયમાં ક્ષાયિક ભાવને પ્રાપ્ત કરે.
૨૧૫
(૪) જ્યાં બાહ્ય પુરૂષાર્થ અને અભ્યંતર પુરૂષાથ અર્થાત્ યાગ અને ઉપયાગ, બન્ને અશુભ હાય. પાપભીરૂતા વિનાના અજ્ઞાની જીવાથી થતાં દુષ્કૃત્ય અથવા અચરમાવત્તી જીવાનાં જીવનનિર્વાહાદિનાં વ્યવહારિક કૃત્ય, આ ચેાથા પ્રકારમાં ગણાય. આ રીતનેા પુરૂષા, સાંસારિક ભૌતિક સામગ્રીની પ્રતિકૂળતા પ્રાપ્ત થવા સાથે, સંસાર પરિભ્રમણની પણ વૃદ્ધિ સૂચક છે. કારણ કે આ ચોથા પ્રકારમાં પ્રવૃત્તિ, તે પાપસ્થાનકના સેવનવાળી છે. સાથે ઉપયેાગમાં પણ, તે પાપના સેવન અંગે, પશ્ચાતાપના સ્થાને, પ્રમેહ ડાય છે. એ રીતે અહી યોગ અને ઉપયેગ બન્ને અશુદ્ધ છે. આવા અવસરે આત્મા જે પાપ ખાંધે છે, તેની પર પરા અનેક ભવાપર્યંત ચાલે છે.
જીવનમાં આધ્યાત્મિક વિકાસક્રમ સાધી અન્તે સ ́પૂર્ણ -
