________________
२४४
જૈન દર્શનમાં ઉપયોગ
આમ સાંસારિક સુખની ઇચ્છા, અતૃપ્તિ અને ઈષ્યના દુઃખને ઉત્પન્ન કરે છે. આ અતૃપ્તિ અને ઈષ્યની જ્વાલાઓ જ અનેક વિશ્વયુદ્ધ સજી, સારાય વિશ્વમાં અશાંતિને ઉત્પન્ન કરે છે. ભીષણ માનવ સંહાર સજે છે. ભાઈ ભાઈઓ વચ્ચે, આડોશીપાડેથી પ્રત્યે, ભયંકર વૈમનસ્વભાવ પેદા કરાવે છે. દેશ, જાતિ તથા કૂળને અણછાજતા. વર્તને દ્વારા, અનર્થ ભરેલાં કાવતરાં કરાવે છે.
આમ સંસારમાં ચારે બાજુ નજર નાખતાં જણાય છે કે, આ જાતના સાંસારિક રાગના કારણે જ બધેય દુઃખને દાવાનલ અને પાપની જવાલાઓ સળગી રહી છે. ક્રોધકષાયના અજગરો લટાર મારી રહ્યા છે. વિષય-કવાયના વરૂઓ ઘૂરકી રહ્યા છે. અને તૃષ્ણ તથા ઈષ્યના કારણે મસ્ય લાગલ ન્યાય જેવી પ્રવૃત્તિ સજાતી હોવાના કારણે, જ્ઞાની પુરુષોએ સંસારને દાવાનલ સ્વરૂપે વર્ણવી, તે પ્રત્યે નિર્વેદ, કે ઉદાસીનભાવ પેદા કરી, આત્મિક સુખની પ્રાપ્તિ માટે, ધર્મ પુરૂષાર્થમાં પ્રયત્નશીલ બની રહેવા જણાવ્યું છે.
પરંતુ અનાદિ સાંસારિકરાગ પ્રત્યે ઉદાસીનતા, આત્મસ્વરૂપની વાસ્તવિક શ્રદ્ધા, અને શાશ્વત સુખની પ્રાપ્તિરૂપ મિક્ષરૂચિના અભાવે, અચરમાવતી જીવને પુરૂષાર્થ વિપરીતપણે જ પરિણમત હોવાથી, તે પુરૂષાર્થ, આત્મિક સુખની પ્રાપ્તિ માટે લેશમાત્ર પણ કારણ બની શકતું નથી.
આગળ કહ્યું કે મિથ્યાત્વવાસિત ચિત્તના કારણે આગમ સિદ્ધાંત (શાસ્ત્ર) રૂપ દીપકમાં, અચરમાવત છે.