________________
૨૫૦
જૈન દર્શનમાં ઉપયોગ સંપત્તિને ભેગ-ઉપભેગ, ધના–શાલિભદ્ર આદિની જેમ મોક્ષપ્રાપ્તિમાં બાધક બનતું નથી.
અભવ્ય પણ તીર્થકર ભગવાનનાં સમવસરણાદિ બાહ્ય રૂદ્ધિ દેખીને તેવી રૂદ્ધિ પ્રાપ્ત કરવાની અપેક્ષાએ બાહ્ય સંયમને સારી રીતે પાળી તેના ફળસ્વરૂપે વેકની સંપત્તિ મેળવી શકે છે. પરંતુ તે સંપત્તિ અપારમાર્થિક છે. કારણ કે તે સંપત્તિને ભેગ અને ઉપગ તે જીવેને તેની અંદર એવો આશક્તભાવી બનાવે છે કે અને તે ભેગ-ઉપભેગની સંપત્તિ સ્વરૂપ સામગ્રીથી તેનું દુર્ગતિમાં જ પતન થાય છે.
મોક્ષની ઈચ્છાએ કે સંસાર સુખની અપેક્ષાએ, એ બે પૈકી કઈ પણ હેતુએ કરાતી ધર્માનુષ્ઠાનની આરાધનાના ફળ. સ્વરૂપે પ્રાપ્ત, અર્થ અને પંચેન્દ્રિયના વિષય સ્વરૂપ કામ આદિ સંપત્તિના સંબંધમાં એટલું તે ધ્યાનમાં રાખવા ગ્ય છે કે, આ વસ્તુની પ્રાપ્તિ પદયે જ થતી હોવા છતાં જ્ઞાનીઓએ એકના પુણ્યને “પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય” અને. બીજાના પુણ્યને “પાપાનુબંધી પુણ્ય સ્વરૂપે જણાવ્યું છે. એટલે મેક્ષ પ્રાપ્તિના હેતુએ કરાએલ આરાધનામાં બંધાતા. પુણ્યથી પ્રાપ્ત સંપત્તિમાં “પુણ્યાનુબંધી પુણ્યને ઉદય છે. આ પુણ્યના ઉદયે પ્રાપ્ત ઈદ્રિયના વિષયે આદિને, જ્ઞાનીઓએ અનુપમ કહ્યા છે.
કારણ કે સારી રીતે રાંધેલાં મને ડર પચ્ચ ભેજનની પેઠે તેનું પરિણામ સુંદર આવે છે. જેમ સારી રીતે તૈયાર કરેલું ભેજન ખાતી વખતે સુંદર લાગે છે, અને ત્યારપછી.