________________
૨૧૮
જૈન દર્શીનમાં ઉપયાગ
સાધના કરી લેખાય.
ભોગસુખાની કામનાવાળા ધર્માં (શુભ પ્રવૃત્તિ રૂપ ધમ), જન્માંતરમાં પૌલિક સુખસામગ્રીનું સુખ જરૂર આપી દે, પરંતુ તેમાં શાંતિ તા જરાય ન આપે.
ચેાથા ભાંગાવાળા જીવા તેા કેવલ નાસ્તિક, અર્થ અને કામની પ્રાપ્તિમાં નીતિ તથા અનીતિને નહિ જોવાવાળા,ધામિક વૃત્તિઓને હું બક માનવાવાળા, મત્સ્યગલાગલ જેવી પ્રવૃત્તિવાળા, અને પાપભિરૂતા વિનાના જ હોય છે.
આ ચેાથા ભાંગાવાળા જીવા, જેમ પુન્ય-પાપાદિના વિચારાથી રહિત છે, તેમ દ્વિતીય (બીજા) ભાંગાવાળા જીવાને પુણ્ય-પાપાદિના વિચારો ન જ આવે એવુ' નથી. ધમ કરે તે સુખી થાય, અને ધમ ન કરે તે દુઃખી થાય, એવી માન્યતા બીજા ભાંગાવાળા જીવાની હાઈ શકે છે. પરંતુ આધ્યાત્મિક દૃષ્ટિએ સુખ દુ:ખ અંગેની તેએની સમજમાં ઘણું અધૂરાપણું અને કેટલુંક વિપરીતપણુ હાય છે. વળી આવા જીવામાં કેટલાક તા આત્મા અને મેાક્ષની માન્યતાવાળા હોવા છતાં તેમની તે માન્યતામાં પણ બહુ જ મેટો તફા વત હાય છે. તેઓની કેટલીક ચેગપ્રવૃત્તિ સારી હોવા છતાં પણુ, ઉપયાગમાં અશુદ્ધિ હાવાથી આધ્યાત્મિક વિકાસવાળી અની શકતી નથી. તેમ છતાં તેમની કેટલીક સારી પ્રવૃત્તિ લોકોપકારી થઇ શકે છે.