________________
૧૯૪
- જૈન દર્શનમાં ઉપયોગ
જ્યારે ચેતના શુદ્ધોપયોગમાં વહેં, અને પિતાની પરિણામિક્તાને સંભાળે અનુભવ કરે, ત્યારે સર્વ પરભાવ ઉપર વિરક્તભાવ થાય, એટલે ઉદાસિન્ન વૃત્તિ થાય. તે ઉદાસિન નતા શેરી, મુમુક્ષુને ધકમાર્ગ છે. ' જે ઉદાસિનતારૂપ શેરીને ચૂકે નહિં તે તે ઠેઠ મુક્તિ સુધી વચમાં પાપરૂપ ચોરને ભય રહેતું જ નથી. અને નિર્વિતપણે કાર્યસિદ્ધિ થાય છે.
આગળ કહ્યા મુજબ સર્વ પગથીએ ઉદાસિનતા વધતી જાય છે. ઉદાસિનતાને ચૂકે તે પડે. પણ ન ચૂકે તે જેમ જેમ ઉચે ચડે, તેમ તેમ ઉદાસિનતા વદ્ધમાન થઈ, પૂર્ણ વાંછિત સ્થાનકે પહોંચાડે છે.
આ ઉદાસિન્નતાને ચૂકવી નહીં, એનું જ નામ શુદ્ધોપગ છે. તે સિવાય આધ્યાત્મિક ઉત્થાનમાં બીજાં પગથી નથી. તે પગથીએ કંઈ શરીરથી ચડવાનું નથી, પણ શુદ્ધ આત્મપરિણામની ધારાએ ચડવું તેનું નામ જ પગથીઉં છે.
માટે અશુદ્ધ પરિણામધારા તજીને શુદ્ધ પરિણામિક ભાવે વર્તવા અભ્યાસ કરે. એ રીતે જીવ, પોતાના જ્ઞાનાનંદી શુદ્ધ સ્વરૂપને વિચારે, ધ્યાવે, લક્ષમાં રાખે, અને પિતાની શુદ્ધતામાં રમણ કરે, તેને જ શુદ્ધ ઉપગ કહેવાય.
શુદ્ધાત્મ સ્વરૂપને નિશ્ચય તે સમ્યગદર્શન, શુદ્ધાત્મસ્વરૂપને વિશેષ બેધ તે જ્ઞાન, અને શુદ્ધાત્મ ભાવમાં સમ
