________________
શુદ્ધાશુદ્ધ સ્વરૂપે યોગ અને ઉપયાગની સમજ
૧૯૯
ચક્રમાં ભ્રમણ કરતે રહ્યો છે. ભવસ્થિતિ પરિપકવ થયે, જ્યારે જીવને સત્–અનુ, સ્વપરનુ, હેય-જ્ઞેય-ઉપાદેયનું વાસ્તવિક ભાન થવા દ્વારા, સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ થાય છે, ત્યારે એ ત્રિદોષો નરમ પડે છે. અને આત્માને તે ત્રિદોષા. થી સથા મુક્ત થવાની ઉત્કંઠા જાગે છે. પરંતુ સંસારના વિકટ માર્ગો ઉપરક્ત ત્રિદોષાથી ભરેલા છે. ઠેર ઠેર તેનું સામ્રાજ્ય વર્તે છે. તે ત્રિદેાષાને આધીન બની જવાય એવાં અનેક નિમિત્તો વારંવાર ઉપસ્થીત થતાં રહે છે. જેથી આધ્યાત્મિક માર્ગના પ્રયાણમાં કયારેક ઉત્થાન કરતાં કરતાં પણ, પતનના વમળમાંય અથડાઇ જવુ પડે છે. પટકાઈ જવુ' પડે છે. એ વિકટ માગને સુલભતાથી પસાર કરવા માટે, એટલે પ્રારબ્ધક ના યાગે ઉદયવંત ખની રહેતા અશુભ અને અશુદ્ધ ઉપયેાગને પરાસ્ત કરવા માટે શુદ્ધોપયેાગના લક્ષ્ય પૂર્વ ક, શુભ ઉપયાગ અને શુભ યાગના સહારો લેવા જ પડે છે. એ રીતના શુભ ઉપયોગ અને શુભયોગથી અધાતુ પુન્યાનુ અધી પુન્યજ જીવને ઉપરોક્ત ત્રિદોષા સામે ટકી રહેવાનુ' ખળ અપે છે, અને આત્માને શુદ્ધ ઉપયોગની પૂર્ણતાએ પહાંચાડી, તે પુન્યાનું મ સંધી પુન્ય, સ્વયં આત્માથી અલગ પડી જાય છે. જે જે આત્માએ મુક્તિ પ્રાપ્ત કરવા માટે સંપૂર્ણ શુધ્ધોપયોગી બન્યા છે, તે સ` આ શુભ ઉપયોગ અને શુભયેાગ દ્વારા ઉપાર્જિત પુન્યાનુંબંધી પુન્યના જ સહારાથી બન્યા છે. પુન્ય, એ તે સેાનાની એડી છે. સંસારમાં જકડી રાખનાર છે, એ ઠ્ઠાના હેઠળ, જેએ અશુધ્ધાપયેગી અવસ્થામાં