________________
શુદ્ધાશુદ્ધ સ્વરૂપે યોગ અને ઉપયાગની સમજ
૧૯૫
ભાવે રહેવુ' તે ચારિત્ર છે. આ સભ્યજ્ઞાન-દન અને ચારિત્ર તે માત્ર નિર્વાણુના જ હેતુ છે. અન્ય ગતિના હેતુ નથી. પરંતુ આ સમ્યજ્ઞાન–દન અને ચારિત્રની સાથે પ્રશસ્ત રાગરૂપે શુભ ઉપયાગ ભળે તે દેવાર્દિક શુભગતિ ના બંધ થાય. આવા અંધ થવામાં રાગરૂપ ઉપયેગ જ કારણ છે. પણ જ્ઞાન-દન-ચારિત્રને દેષ નથી. શુભ ઉપ– ચેાગમાં મ`ઇ સંકલેશના અસ્તિત્વના કારણે, શુભ ઉપયાગ ને લીધે, શુભ કર્મો પણ બંધાય છે. પરંતુ સાથે સાથે શુદ્ધ ઉપયાગનુ પણ અસ્તિત્વ હોવાથી ઉત્ક્રાંન્તિગામી જીવને પિરણામ, ઉત્તરાત્તર વધારેને વધારે સંકલેશથી મુક્તિ અનુભવતા હૈાવાથી, શુભકર્માંયે પ્રાપ્ત થતાં સાધનોના ઉપયોગ તા, મોક્ષની દિશામાં જ થાય છે. અને અનુક્રમે સકલેશથી સવથા મુકત થઇ, તે જીવ પૂર્ણ શુદ્ધોપયેાગના સ્વામી બને છે.
પૂર્ણ સ્વભાવરૂપ પૂર્ણ શુદ્ધોપયાગ તે ખારમે ગુણુઠાણેથીજ પ્રાપ્ત થાય છે. પરંતુ સમ્યક્ત્વ પ્રાપ્તિ પછી પૂર્ણ. સમભાવને સાધ્યદ્રષ્ટિમાં રાખી, જેમ જેમ સમભાવ આવત જાય, તેમ તેમ શુદ્ધ ઉપયોગને અનુકુળ, સજ્ઞ શાસ્ત્રવિ હિત વિધિનિષેધ પ્રવૃત્તિને આદરી, જેટલા જેટલા અંશે સમભાવના ઉદ્યમમાંજ વર્તે, તેટલા તેટલા અંશે તેને શુદ્ધયોગ કહેવાય છે. શુધ્ધ ઉપયાગને સ્થિર બનાવી રાખવા માટે, શ્રી જિનેશ્વરભગવ ંતે ફરમાવેલી સંયમક્રિયા અને ઉપકરણ આદિમાં ભગવંતની આજ્ઞા મુજબ થતી પ્રવૃત્તિપાલન તે શુદ્ધયેાગ છે. અપ્રમત્તનું ટાળવુ, વિનયાદ્રિકનુ
