________________
૧ ૩પ.
મનને સ્થિર બનાવવાને ઉપાય ઈટાનિષ્ટતાને જ્ઞાની પુરૂષની આજ્ઞા મુજબ ગ્રહણ કરવાની છે. જે બાબત પિતાને ઈષ્ટ લાગતી હોય પણ જ્ઞાનીઓની દ્રષ્ટિએ અનિષ્ટ હોય તે બાબતમાંથી ઈષ્ટપણાની બુદ્ધિ હટાવી લેવામાં, અને પિતાને જે બાબત અનિષ્ટ લાગતી હોય પણ જ્ઞાનીઓની દ્રષ્ટિએ તે ઈન્ટ હોય તે તેને ગ્રાહ્ય કરવામાં જ જીવનું શ્રેય છે. અનાદિ કાળથી જ્ઞાની પુરૂષની દ્રષ્ટિથી વિપરીત દ્રષ્ટિવંત બની રહેવાના કારણે જ જીવ દુઃખી થઈ રહ્યો છે. માટે વાસ્તવિક રીતે સુખી થવા – સમાધિ પામવા માટે જીવે જ્ઞાની પુરૂષોની આજ્ઞાનુસાર જ ઈટાનિષ્ટતાના દ્રષ્ટિવંત બની– રહેવું પડશે. સાંસારિક સુખ, ઈન્દ્રિયના અનુકુળ વિષયમાં રાગ, પ્રતિકૂળ વિષમાં દુ:ખ, પોતાના સિવાય અન્ય જીવે પ્રત્યે અર્થાત્ પિતાના ઉપર ઉપકાર કરનારાઓ પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા, સ્વજને પ્રત્યે કૃપણુતા, પરિચિતે પ્રત્યે હિતચિંતાની ઉપેક્ષા, અપરિચિતે પ્રત્યે એકલ પેટાપણું – માત્ર પિતાના જ સ્વાથની લાગણ, વસ્તુની નિત્યાનિત્યને અવિવેક, ગુણી પ્રત્યે ઈષ્ય, દુઃખી પ્રત્યે દયાભાવની ઉપેક્ષા, પાપી પ્રત્યે તિરસ્કારનિભ્રંછના, આ બધી, જીવની વિપરીતદ્રષ્ટિ કહેવાય છે. તે રીતની વિપરીત દ્રષ્ટિનું પરિવર્તન સમ્યગ દ્રષ્ટિમાં અર્થાત્ જિનાજ્ઞા મુજબની દ્રષ્ટિમાં કરવું હોય તે સાંસારિક સુખઈન્દ્રિયના વિષયે પ્રત્યે વૈરાગ્ય, ઉપકારી પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા, સ્વજને પ્રત્યે ઉદારતા, પરિચિતે પ્રત્યે હિંતચિંતા, અપરિચિતો પ્રત્યે પરમાર્થવૃત્તિભાવ કેળવવું જોઈએ. જીવન