________________
૧૧૦
જૈન દર્શનમાં ઉપયોગ
મળતું નથી. મન બિચારું શું કરે? આપણે તે જેવી વૃત્તિએ તેને સંઘરવા આપીયે તેવી સંગ્રહે. પરંતુ દુષ્ટ વૃત્તિઓને આપણા તરફથી સત્કાર જ ન મળે, મનમાં તેના માટે સ્થાન જ ન અપાય, તે પછી તેવી વૃત્તિઓને ટકી રહેવાનું બની જ કેવી રીતે શકે?
માટે જ શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે “અદ્ભUT તિ ધરા જે મનુષ્ય ગંભીર હોય છે, ધૈર્યવંત હોય છે, ઘટનાએથી નિર્ભય હોય છે, ક્યારેય પણ વિચલિત નહિ થવાવાળ હોય છે, ઘટનાઓને જાણ લે છે, દેખી લે છે, તે અડગ આદમી અકર્મ દ્વારા, અપ્રવૃત્તિ દ્વારા, કર્મને ક્ષીણ કરી શકે છે. તેના સંસ્કારને સમાપ્ત કરે છે, વિલીન
આ રીતે આપણે દુવૃત્તિઓને હટાવી આપણા મનમંદિરને સ્વચ્છ બનાવી તેમાં સદ્દવૃત્તિરૂપ સિંહાસન સ્થાપી, પરમાત્માને તેમાં સ્થાપન કરી શકીએ. પછી જ
મન મંદિર આવે રે કહું એક વાતલડી” એ વિનંતીને સફળ બનાવી શકીએ.
આ બધું કરી શકવાના વિવેકી માનવીને દ્રષ્ટિવાદપદેશિકી સંજ્ઞાવાળે સંક્ષિ કહેવાય જ્યાં સુધી દ્રષ્ટિવાદપદેશિકી સંજ્ઞારહિત માત્ર દીઘ કાલિકી સંજ્ઞાવાળે જીવ રહે છે, ત્યાં સુધી તેને વૃત્તિઓના સારા કે ખુરાપણને પણ વિવેક હેતે નથી. તે તે એમ જ માને છે કે દૈહિક
