________________
૧૬
પકડી નહી લેતાં તેના ખરાખર વિચાર કરવા! વળી પત્યક્ષ નજરે જોએલા બનાવ પણ પ્રસ ંગે કરીને ખોટા પડે છે. તે માટે હે રાજ? દુર્જન લેાકેાની શીખામણથી એકદમ તમેા અમારી ઉપર જુલમ ગુજારા તે તમારા જેવા માનવત પુરૂષોને લાયક ગણાય નહિ; શાહે પોઇન્ટ સર જીવાબ આપતાં જણાવ્યું.
હે દેઢાશાહ ? જો તુ તરૂ ભલુ ચાહતા હોય તે સત્ય વાત જણાવ? તું કપટ રહીત છુ, નહિતર વાણીયાનાં ચરિત્ર હું ખરાઅર રીતે જાણું છું. તે વાત સાંભળીને ખરાબ ખેલે છે અથવા હસે છે. માનપાએ કરીને સર્વ લોકોને લુટે છે, કરીયાણું વગેરે ઘણુ છે એમ ખેલતાં થયાં તાલમાં એઠું આપે છે, તે અન્યાય કર્યા છતાં ાજ દરબારમાં પહેલા જાય છે. જીા લેખ લખવાને તે સાહસીક હેાય છે. હૃદયમાં સીહ સરખા પણુ બહાર મૃગા .સરખા દેખાવવાળા હાય છે. જુડામાં અગ્રેસર વાણીયાએ હાયછે, પ્રત્યક્ષ કોઇએ વસ્તુ આપી હાય તે પણ કાણુ જાણે આપીછે કે નથી આપી એમ સંશયવાળા થાય છે. તે જો ગુપ્ત રીતે મુકવા "આપી હાય તા તે ભૂલી જાય છે, પેાતાને ઘેરલાભ થતા હોય તેા ખીજાનુ કહેવું સાંભળે નહિ. લાભી પણા થકી ખીજાને ઠગવાને તત્પર હોય છે. થોડુ ખર્ચ છતાં જેને તેને કહેતા કરે કે મારે ઘેર ખરચ વધારે છે. તેમજ બીકણમાં અગ્રેસર વાણીયા હે.ય છે. ઇયાદિક વાણીયાનાં લક્ષણ હોય છે. એ પ્રમાણે વાણીયાભાઇનું ખરૂં સ્વરૂપ રાજાએ શાહને પરખાવી દીધુ.
હે દેવ ? બ્રહસ્પતિના તમે મિત્ર છે, તે માટે તમારે વિશે શું સાચું કહી તમારા ચરણે હતમારે ધનની જરૂર હાય તે મેળવનારા આપણી નાંદુરી ખરેખર મને ધન મળ્યુ નથી.
શું જ્ઞાન ન હેાય! પણ હું ભૂપતે? હું સ્ત મુકહ્યું. કે મને નિધાન મળ્યુ નથી. વ્યાપાર પ્રમુખ કાર્ય વડે કરીને સપા નગરીમાં ઘણાક ધનાઢયા વસે છે, પણ ઇત્યાઢિક ઘણી દલીલા પુર્વક તેણે કહ્યુ
હવે રાજાને દેકારા હના કહેવા ઉપર લગારપણ વિશ્વાસ આવ્યા નહિ, તેથી તેને શીક્ષા કરવાની ઇચ્છા કરવા લાગ્યા. અરે! સારી રીતે સમજતા નથી માટે ખરેખર આ દેાશાહ દંડને લાયક છે, એમ મનમાં વિચારવા લાગેા.
