________________ 82 મહષિ મેતારજ વર્ષના વૃદ્ધો પણ આ શરતમાં ઊતરે છે.” આવી આવી મનમાની ચર્ચાઓ કરતાં પુરજનોનાં નયને તીવ્રવેગે આવતા બે અોની ગતિ પર જ સ્તબ્ધ બન્યાં હતાં. “અરરર...ગયો, બસ ગયો!' બધેથી અરરાટીને ઉચ્ચાર થયો. તમયુરને ઠોકર લાગી, ઉપરને અસ્વારોહી લથડ્યો ને આખા જનસમૂહમાંથી લાગણીભર્યો ઉપરને શબ્દ નીકળી પડ્યો. હાય, મારે લાલ !ધડામ કરતી વિરૂપા ધરણી પર ઢળી પડી. એ તરત અવાચક બની ગઈ અને ભયમાં ફાટી રહેલા એના ડોળા ચારે તરફ ઘૂમવા લાગ્યા. એક તરફ શરતની પૂર્ણાહુતિની રસાકસી ભરેલી ક્ષણે, બીજી તરફ વિરૂપાની આ હાલત ! બધે હેહા મચી રહી. “ધન્ય ધન્ય મિત્રાર્યને!” પ્રશંસાના શબ્દો ગાજ્યા. ઠોકર ખાધેલા અશ્વ પરથી ગબડેલો મેતારજ અત્યંત કુશળતાથી વાંદરીના બચ્ચાની જેમ અશ્વના પેટને વળગી રહ્યો ને પુનઃ એક છલાંગે પીઠ પર આરૂઢ થઈ ગયે. માનભંગ થયેલા સવારે અને અવે હવે તો પ્રાણાર્પણની બાજી લગાવી હતી. છતાં ય સંકેતસ્થાન પર તમયૂર અને અહિચ્છત્ર એક જ સાથે પહોંચી શક્યા. એક નહિ પણ બે જણ સર્વ શ્રેષ્ટ નીવડવા. મહારાજ બિઅિસાર સ્વસ્થાનેથી ઊઠી હર્ષપૂર્વક બંનેના સ્વાગત માટે આગળ ધસી આવ્યા. ધન્ય છે, તમને બંનેને જ્યવાદ ઘટે છે.” હેડને નિર્ણય બાકી છે. વિજય એકને જ હોય, અને એ રીતે પારિતોષિક પણ એકને જ મળે.”