________________ અભૂતપૂર્વ 131 વિરૂપા કંઈ ન બોલી. એને લાગ્યું કે આ શબ્દ નહેતા, પણ દુનિયાની દોલત એના પર છાવર થતી હતી. અને મહારાજ માતંગના બીછાના પાસે ગયા. કઈ મદોન્મત્ત કેસરી નિરાતે નિદ્રા લેવા આડો પડ્યો હોય એ એને દેખાવ હતો. વિશાળ ભ્રમર, આજાન બાહુ, મોટા વાળ એની ભવ્યતામાં વધારે કરતા હતા. “મહામાત્ય, વિરૂપા અને માતંગની પૂરી સંભાળ રખાવજો ! એના મસ્તકમાં ઊંડો ઘા પડ્યો લાગે છે.” મહારાજે ધીરેથી માતંગના મસ્તકને સ્પર્શ કર્યો. મમતાથી કેશ પર હાથ ફેરવ્યો. મેતને સ્પર્શ ! આટલી બળાબળમાં પણ મહારાજે માતંગને સ્પર્શ કર્યો, એ ઘણાથી સહન ન થયું. “ઉપનહી ગમે તેવાં સુંદર હય, ગમે તેટલી રક્ષા કરનારાં હોયઃ પણ કંઈ એને મસ્તકે ચડાવાય છે.” એકે ધીરેથી કહ્યું. પણ અત્યારે એવા અભિપ્રાયેનું અહીં સ્થાન નહોતું. અભૂતપૂર્વ એવા આ પ્રસંગે હતા. કાળ જ બળવાન હોય ત્યાં માનવીના યત્ન નિરર્થક હતા. મહારાજની પાછળ પાછળ આવેલાં રાણું ચલણએ તે હદ વાળી. એમણે વિરૂપાની પાસે જઈ એને માથે હાથ મૂક્યો ને રાજમહેલમાં આવવા નિમંત્રણ આપ્યું. કેટલાક પ્રસંગો જ અનિર્વચનીય હોય છે. માનવીની જિલ્લા એને વચનથી ખી–માપી શકતી નથી. મનમાં મૂંઝાતા માનવીઓ . જાણે પિતાની જિલ્લાને જ ઘેર ભૂલી આવ્યા હતાઃ એમ મૂંગા ને મૂંગા આ બધુ નિહાળી રહ્યા. મહારાજ કુશળ પૂછી પાછા ફર્યા. સ્વાગત-દ્વાર પાસે એમના 1 ખાસડાં