________________ પુણ્યપ્રવાસ 143 ઉબરમાં બેઠી હતી. એની આંખમાં અનન્ત યાતનાના પડછાયા ઊભરાતા હતા. વદન પર સુધાની હજારે જોગણીઓ હીંચ લઈ રહી હતી. હાથમાં તૂટેલ ફૂટેલ એક સુપડાના ખૂણમાં મૂઠીભર અડદના બાકળા પડવ્યા હતા. એ બાકળા ક્ષધાની મહાન ગર્તામાં સમાવી દેવા પેટ તલપાપડ થતું હતું, જીભમાં પાણી છૂટી રહ્યું હતું. હાથ એ કાર્ય કરવાને તૈયાર થતા હતા ત્યાં યેગી પરસાળમાં આવી ઊભો. દુઃખિયારી બાળાએ યોગી તરફ જોયું, એણે બાકળા આપવા હાથ લંબાવ્યા. પણ ક્ષણવારમાં યોગી પાછો ફર્યો. લંબાવેલા હાથ એણે ટૂંકા ર્યા. અરેરે ! યોગી ભાયો ત્યારે બાકળામાં અને એમાં ય પાછો હઠે ચડ્યો ! હાથ લંબાવીને પાછો ફર્યો. રાજમાતા યોગીના વર્તન પર ચીડે બળ્યાં ને રડી પડ્યાં. પણ પેલી બાળાનું શું ? અરેરે! એના કમભાગ્યની તો અવધિ આવી! પોતાના જીવન સર્વસ્વ સમા આટલા બાકળા પણ ન લીધા. એનાં બે નયનોમાંથી શ્રાવણ ભાદરવો વહેવા લાગ્યા. એગીએ એ નિહાળ્યું ને પાછો ફર્યો. બાળાના બાકળા લઈ ફાક્યા, અને એક નજર બાલાના આંસુ ભર્યા મુખ પર ફેંકી. જોતજોતામાં એ એક જ દષ્ટિએ આંસુ છુપાવી દીધાં ને બાલિકાના મુખ પર ચાંદની રાતનો પૂર્ણચંદ્ર ખીલી નીકળ્યા ! એક જ નજર, એક જ દષ્ટિ અને બાલાના દિલમાંથી કંગાલિયત, દુઃખ ને દઈ નાસી ગયાં. એનું હૈયું હલકું બની જતું લાગ્યું. કેટલીક વાર ભાષા કરતાં મૌન અને શબ્દ કરતાં દષ્ટિ જીતી જાય છે, એવું જ આજે બન્યું. યોગી ક્ષણવાર થંભ્યો અને પાછો ફર્યો. પણ એટલીવારમાં
