________________ કેણુ સાચું? 25 છે?” મગધરાજના મોંમાંથી એકાએક નીકળી ગયું. મગધના રાજમાર્ગ પરનાં હાસ્ય ને ઠઠ્ઠાની વચ્ચેથી મહામંત્રી અને સૈનિકને પસાર થતાં ભેંય ભારે લાગી. જેઓની પાસેથી પ્રશંસાનાં પુષ્પોની આશા રાખી હતી, તેઓની પાસેથી કટાક્ષનાં-વ્યંગના બાણેનો વરસાદ વરસ્યો. સિનિનો તે ઉત્સાહ શમી ગયે. તેઓ બિચારા આ નિર્માલ્ય લાગતા માણસની જંજીરો ઝાલીને છાતી કુલાવીને ઊંચે મુખે ચાલતાં ય શરમાતા હતા. રાજદ્વાર પાસે આવતાં તેઓએ છૂટકારાનો દમ ખેંચે. મગધપતિએ સામે પગલે આવીને ધૂળને શ્રમથી ગ્લાન લાગતા મહામંત્રીનું સ્વાગત કર્યું. સૈનિકે તરફ પણ એક હાસ્ય ફેકી તેમના પ્રણામ ઝીલ્યા. આ પછી તેઓ રહિણેય પાસે આવ્યા, એની જંજીરને પકડીને ઊભેલા સૈનિકોને શાબાશી આપતાં મગધરાજે પૂછ્યું : “કેમ, રોહિણેયને આબાદ પકડી પાડ્યો ને!” સૈનિકે ચૂપ હતા. હા કહેવી કે ના કહેવી તેની મૂંઝવણ ચાલી રહી હતી. જે આને જ રોહિણેય તરીકે ઓળખાવે તે આવા નિમલ્ય માણસને પકડતાં આટલો વિલંબ કેમ થયો એ પ્રશ્ન થાય ને એને રોહિણેય તરીકે ન ઓળખાવે તે પછી આ કેને પકડ્યો? મગધરાજ આ બધી મૂંઝવણ ટાળવા રહિણેય પાસે ગયા, અને પૂછ્યું : “કેમ રહિણેય, કુશળ છે ને!” રોહિણેય? હા બાપજી!” અને પેલો ખૂબ જોરથી જાણે રડવા લાગ્યોઃ બોલતાં ય એના ગળામાંથી અવાજ નહોતે નીકળત. ભયથી નસકોરાં ફાટયે જતાં હતાં. એ ગડબડ ગડબડ બોલવા લાગ્યો એને બોલવાનો સાર આ હતઃ
