________________ જગતનું ઘેલું પ્રાણી 111 લેવા ? કઈ હીનતાની દહેશતથી મારે નગરમાં જાહેર ન કરવું કે પરમ પરાક્રમી મેતાર્ય મારું સંતાન છે, વિરૂપા એની માતા છે; માતંગ એનો પિતા છે! મા, જીવનદાત્રી.” મેતાર્યો હાથને વધુ ને વધુ દાબતાં કહ્યું. વિરૂપા વધુ ધીરજ ન ધરી શકી. એ એકદમ ભાવાવેશમાં હા બેટા, હું તારી મા !" અને એણે એના ઓષ્ઠ પર ચુંબન ભરી લીધું. " તું જ મારી મા !" મેતાર્ય ધીરેથી બોલ્યો. એના શબ્દોમાં માણસ ધીરજ બેઈ નાખે તેવી મમતાને રણકાર હતે. “હા, બેટા, હું જ તારી સાચી મા !" સાચી મા એટલે શું?” મેતાર્ય કાંઈક ભાનમાં આવ્યો હતો. એ વિરૂપાની છૂટી પડેલ લટ લઈ આંખ ઉપર રમાડી રહ્યો હતે. સાચી માને અર્થ ન સમજ્યો, બેટા?” વિરૂપા મેતાર્યના અનેરો હોય છે, પણ એમાં ઊંડી ઊડી દેહવાસનાને ભાવ ગૂંજ હોય છે, જ્યારે માતા અને પુત્રનાં સ્પર્શાકર્ષણ તો અગમ્ય હોય છે. એમાં વાસનાના સ્થાને ત્યાગ ગૂંજતો હોય છે–આત્મસ્નેહની અપૂર્વ સુવાસ મઘમઘતી હોય છે. જુવાનજુવતીનાં સ્પર્શીર્ષણ દેહને વિકસાવે છે, મા-પુત્રનાં આત્માને ! અને એવા આત્માના નાદ પાસે માનવી કોણ બિચારું! વિરૂપા આજુબાજુ ઊંધતાં દાસદાસીઓનો ખ્યાલ વિસરી ગઈ. પાસે સૂતેલા માતંગને પણ ભૂલી ગઈ. ભર્યોભાદર્યો મેતવાસ અને ઘરમાં થતી વાતચીત ઘરની ભીંતે ઊભેલો સાંભળી શકે એવી કાચી દીવાલોનો ખ્યાલ જ
