________________ જગતનું ઘેલું પ્રાણી [ 10 ] શેરડીને આખો સાંઠે જેમ મીઠા ઈક્ષરસથી છલોછલ ભરેલ હેત નથી; એમ માનવજીવનની બધી ય ક્ષણે મીઠી ને મધુરી હોતી નથી. સાંઠાની અનેક કાતળીઓમાંથી બે ચાર કાતળી જ બહુ મીઠી મધુર૫ ધરાવતી હોય છે; અને એ મધુરપ જ એના છેડાની નીરસતા અને ગાંઠાની કઠિનતાને આવરી લે છે. એમ સુખદુઃખના ચક્રમાં ભમ્યા કરતા માનવીને જીવનમાં એવી થોડીક ક્ષણો જ મળી જાય છે, જે એના કટુ અને વિષાદઘેય જીવનને મિષ્ટતાની છાયા સદાને માટે હું આપી જાય છે. વિરૂપાના જીવન–સંસારની એવી મીઠી મધુરી ક્ષણે આજે ઊગી રહી હતી. એના નાના એવા ઘરમાં સ્વયં સ્વર્ગ રચાઈ ગયું હતું, ને જીવન માર્ગ ભૂલેલી લાગતી વિરૂપાને જાણે હર્ષની દિશા લાધી ગઈ હતી. એની મુખશ્રી પુનઃ ઉલ્લસિત બની હતી અને શિથિલ બનતાં એનાં અંગોપાગમાં ફરીથી ઉત્સાહની વિદ્યુત ઝબકી ઊઠી હતી. પ્રસંગ તે દુઃખદ હતો, કઈ આજે વિરૂપાને આંગણે કેાઈ લત્સવ નહેતે રચાયો કે એ આટલી પ્રકુલિત બની જાય; પણ માનવીનું મન ક્યાંથી ને કોણ જાણે કેવી રીતે સાંત્વન ને સુખ શોધી લે છે, એ જાણવું જ અટપટું છે.