________________ 29 વધારે સુધરેલી અનાર્થી જાતો. વર્ણ શબ્દ છે તેનો અર્થ પાછળથી જાતિ કે ન્યાત થઈ ગયા. ઓછામાં ઓછાં 3,000 અથવા 4,000 વરસ પહેલાં વેદ રચનારા અસલના આર્ય કવિઓએ પોતાના પ્રતાપ દેવોની સ્તુતિ કરતાં કહ્યું છે કે “તમે ( દેવોએ) દસ્યુને હણું આર્ય વર્ણનું રક્ષણ કર્યું, તથા કાળી ચામડી (વાળી જાત) ને આર્ય પુરૂષને તાબે કરી', તેઓ કહે છે કે મોટા પરાક્રમી દેવતાઓ તફાની આખલાની પેઠે ધસી આવી કાળી ચામડીને વીખેરી નાંખે છે.” વળી સુંદર ચહેરાવાળા આર્યલકા મુગલના જેવી સપાટ શીકલવાળા મૂળવતનીઓને તિરસ્કાર કરતા વિદમાં એક કવિએ અનાર્ય લોકને નાક રહિત અથવા ચપટા નાકવાળા' કહ્યા છે. બીજે કવિ પોતાના દેવન સુંદરનાકવાળા' કહી તેમની સ્તુતિ કરે છે. વેદના સમય પછી ઓછામાં ઓછાં એક હજાર વર્ષ મહાન સિકંદરની સવારી હિંદમાં આવી ત્યારે પણ એશિઆની કેાઈ અનાર્ય જાતની તિજ પ્રકારની બદશી કલ જોઈ તેના સાથીઓએ ટીકા કરી હતી. ખરેખર વિદના બન્નેમાં તે આ મૂળવતનીઓ સંબંધી તિરસ્કાર ભરેલાં વચનો પુષ્કળ માલમ પડે છે. “યજ્ઞમાં વિઘ કરનારા', “માંસના ખાઉધર', “કાચું ખાનાર', “બંધન વગરના', યા નહિ કરનારા', દેવ વગરના” અને “ક્રિયારહિત,' એ પ્રમાણે વચનો છે. વખત જતાં આ અણઘડ લોકોને જંગલમાં હાંકી કહાડયા, પછી તેનું એથી પણ વધારે નઠારું વર્ણન કર્યું છે; અને આર્ય કવિ અને ગેરેએ તેમને, રાક્ષસ અને દૈત્યનાં નામ આપ્યાં. જેમ પ્રાચીન જર્મન ભાષામાં શત્રુ કે વેરીને માટે જેલ હતો તે ઉપરથી ઈગ્રેજીમાં “ફન્ડ' એટલે શેતાન' શબ્દ થયો,તિમ એ અનાર્યલોકનું જાતિ નામ જે “દસ્ય' એટલે ‘દુશ્મન”તેનો અર્થ ભૂત, પિશાચ કે દૈત્ય થયો. વધારે સુધરેલી અનાર્યો જાત-એમ છતાં પ્રાચીન હિંદમાં સધળી અનાર્ય જાતિ જીગલી હોય એવું સંભવે નહિં. દસ્યુ અથવા અનાર્ય લોક પિસાદાર હતા એવું આપણે જાણીએ છિયે. વિદના મોમાં કહ્યું છે કે તેમની પાસે ગઢ અને કિલા હતા. આર્યલોકે પાછળથી અનાર્ય લોક સાથે સંધિ કરી; અને હિંદનાં કેટલાંક મિટાં બળવાન રાજ્યો પર - નાર્ય રાજા રાજ કરતા. વળી અનાર્ય લેક ધર્મક્રિયા રહિત ન હતા, કે પરલોકની આતુરતા વગરના નહતા. એક જૂના સંસ્કૃત પુસ્તકમાં લખ્યું છે કે
