________________ 90 સિદ્ધિ અને લોકની સવારીએ. કુળોએ શક લોકોની સામે ઝગડે ચાલૂ રાખે. ઈ. સ. ૬૦થી 235 સધી મુંબઈની વાયવ્ય કોણમાં શાહ કુળના રાજા ખમલ કરતા હતા. ઈ. સ. 30 થી 400 લગી અયોધ્યા અને ઉત્તર હિંદમાં ગુપ્ત કાળના રાજાઓને હાથ રાષાધિકાર હતો, એ વેળા હુંણુ કે શક લેકની નવી ધાએ આવી તેમને જીતેલા દીસે છે. ઇ. સ. 480 થી ઈ. સ. 722 સુધી અને ત્યારપછી પણ વલ્લભી રાજાને હાથ કચ્છ, માળવા અને મુંબઈ ઈલાકાની વાયવ્ય આવેલા પ્રાંતિ હતા. ઈ.સ. 535 ને સુમારે ગ્રીક વેપારીઓએ લાલ સમુદ્રમાં સાંભળેલું કે ઉત્તર હિંદમાં હાણુ નામે પ્રજ બળવાન છે. વલભીના રાજદરબારને અને ત્યાંના લકનો હેવાલ હિંઓએન સ્વાંગ નામચીનાઈ જાત્રાળુએ પૂરે આપ્યો છે (ઈ. સ. 630-640). ત્યાં રાજ્યધર્મ બોદ્ધ હતા, પણ પાખંડીઓ (એટલે બ્રાહ્મણે ) પુષ્કળ હતા દ્ધ મતવાળામાં બે પક્ષ હતા; એક શક રાજવંશીઓને ઉત્તર સંપ્રદાય, અને બીજે દક્ષિણ અથવા અશોકને સંપ્રદાય, ઈ સનના આઠમાં સકામાં સિંધ ઉપર ચઢી આવેલા પ્રથમના આર એ વલ્લભી રાજ્યને ઉથલાવી નાંખેલું છે.