________________ 14 યુપી કિાનાં પહેલ વહેલાં થાણુ. લંડનના વેપારી ઓએ ફિન્ડર્સ હૉલમાં ૧૫૯૯ના સપ્ટેમ્બરની રરમી તારીને લંડ લેયરના પ્રમુખપણું નીચે એક સભા બોલાવી. હિંદ છેડે પરભાય વેપાર કરવા માટે એક મંડળી સ્થાપવાનો ઠરાવ કર્યો, ઈલિઝાબેથ રાણીએ પણ અંગ્રેજી કંપનીને માટે હક્ક માગવા સર જોન મિ૪નહાલને ઈસ્તાંબુલને માર્ગે મોટા મુગલ પાદશાહના દરબારમાં બેકથા. સને 1600 ના ડિસેંબરની 31 મી તારીખે અંગ્રેજી ઈસ્ટઇંડિઆ કંપની રાજ્યલેખથી “ઈસ્ટ ડીસ જે વેપાર કરનારા લેડનના વેપારીઓના ગવર્નર અને કંપની” એ ઈલકાબથી સનદી મંડળી થઈ. મૂળની કંપનીમાં માત્ર ૧રપ ભાગીદાર હતા અને 70,000 પિાંડનું ભંડોળ હતું. સહીઆરા ભડાળ ખાતે પહેજ વહેલી સફરે કરવા માંડી ત્યારે સને 1912 માં એ ભાળ વધારીને 4,00,000 પાંડનું કર્યું હતું. સને 1935 માં કોર્ટનની મંડળી સ્થપાઈ એ મંડળીઓ પાછળથી માડાગાસ્કરમાં એક કાઠી ઘાલી તે પરથી તે “અસાડા છેપારીઓ” ના નામથી પ્રસિદ્ધ થઈ; પણુ કેટલાક વખત લગી માહમાહે જબરી સરસાઈ ચાલ્યા પછી સને ૧૯૫૦માં એ મંડળી લંડનની કંપની સાથે જોડાઈ ગઈ. સને 1955 માં ક્રોપેલે ‘સાહસિક વેપારીઓની કંપનીને હિંદ છેડે વેપાર કરવા સનદ આપી, પણ એ કંપની બે વરસ રહીને મૂળ કંપની સાથે જોડાઈ ગઈ. પાછળથી એછ કંપની અથવા “ઈસ્ટ ઈંડસ ડે વેપાર કરનારી સાધારણ મંડળી’ વધારે જબરી હરીફ થઈ પડી. સને 1998 માં સારી મદદ મળવાથી એકંપની સનદી મંડળી થઈ અને તેનું ભંડોળ 2,00,000 પડનું હતું. તાપણુ લૉર્ડ મેડેલ્ફિનની પંચાયતથી બેઉ કંપનીએ વચ્ચે સમાધાન થયું, અને “લંડન' અને " છ” કંપનીએ છેવટે સને 1708 માં "ઈટ ઇંડીસ જોડે વેપાર કરનારા ઈગ્લાંડના વેપારીએની એકઠી કંપની' ના નામથી જોડાઈ ગઈ. લંડન કંપનીની પહેલ વહેલી સફરે—એ જ કેનાં જે વહાણે પહેલ વહેલાં પૂર્વ સમુદ્રોમાં પઠાં તેમને પહોંચવાનું ઠેકાણું હિંદનું કેપગે હતું. કંપનીની સૌથી પહેલી સફરમાં, એટલે સને 162 માં, કપ્તાન લાંકાસ્ટરે આચીનના રાજ જે વેપાર સંબંશી વહેવાર