________________ અકબરે હિદુનાં મન મેળવ્યા. 141 તેણે તેમને મોટા અધિકાર સોંપ્યા, અને ઉપલા હિંદમાં ભગલપક્ષની સામે અને બંગાળમાં અફગાન ટોળીની સામે હિંદુ મતદારો અને હિંદુ કારભારીઓને રાખીને એક બીજાના કામ ઉપર દાબ રહે એવી યુક્તિ રચી. રજપૂતોને વશ કર્યા, ૧૫૬૨-૧૫૬૮-હુમાયુનથી મળેલું રાજ્ય તે નાનું હતું. તેમાં પંજાબ અને દિલ્હી તથા આરાના મહાલે માત્ર હતા. અકબરે પાડા માંનાં ૨જપૂત સંસ્થાનોને તાબે કરી તેને ઉતાવળે વધાર્યું. જયપુરના રાજાને જીતી તેને પાદશાહતનો જાગીદાર બનાવ્યા, અને તેની કુંવરીને પરણું એ છતને પુષ્ટિ આપી. જોધપુરને પણ એ પ્રમાણે વશ કર્યું, અને તેના રાજાની પૌત્રી વેરે અકબરે પોતાના વારસ અને પછી જહાંગીર નામ ધારણ કરી પાદરા થનારને પરણાવ્યા. લાંબે વખત ઝગડે ચાલ્યા પછી ચિતોડના રજપૂતો પરાજય પામ્યા, તો પણ તેમણે પોતાના ઊંચા ક્ષત્રી કળની સગાઈ પાદશાહ વિરે પણ કરવાની ના કહી. પર્વતોમાં અને સિંધના રણમાં ભરાઈતએ બચ્યા, અને પછીથી ત્યાંથી નીકળી પિતાના જાના રાજ્યનો ઘણું ખરે ભાગ તેમણે પાછા જીતી લીધો, તથા ઉદેપુર વસાવી તેમાં રાધાની કરી. આજ પર્યત એ તેમની પાસે છે. હજી એ મૂકે તાલ દઈ કહે છે કે મોટી રજપૂત જાતમાં માત્ર અમે જ કોઈ મુગલ પાદરાહને કન્યા દીધી નથી. આ હિંદુનાં મન મેળવ્યાં-હરેક હિંદુ સંસ્થાનનું મન મિળવવાની રાજ્યનીતિ અકબરે જારી રાખી. વળી તેણે નાના હિંદુ ઉમરાને પણ કામે લગાડ્યા. જયપુરના રાજાના કુંવરને એટલે પોતાના સાળાને, પંજાબને ગવર્નર ઠરાવ્યા. તેમજ તેના હિં૬ સગા રાજા માનસિંહે કાલથી ઓરિસ્સા સુધીમાં લડવાની સેવા અછી બજાવી અને 1589 થી 1604 સુધી બંગાલી હાકેમી કરી. અકબરને દીવાન એટલે વસુલાત ખાતાનો ઉપરી રાજા ટોડરમલ પણ હિંદુ હતો. તેણે હિંદમાં પહેલીવાર જમીનની જમાબંધી અને મજણું કરી. 415 મન્સબ્દાર એટલે પેડેસવાર કેજના ઉપરી હતા, તેઓમાંના 51 હિંદુ હતા. અકબરે જજીઆવે, એટલે જેઓ મુસલમાન ન
