________________ મુગલવેશ. રાયગઢમાં પોતાને સ્વતંત્ર ભૂપતિ પ્રમાણે રાજ્યાભિષેક કરાવ્યો. બિજાપુરનાં અને મુગલનાં રાજ્યો જડે તેના વિગ્રહ. 1680 માં શિવાજી નું મરણ અને તેની ગાદીએ તેના દીકરા સંભાળનું બેસવું. 1683 પોતાની મોટી ફેજ સહિત ઓરંગજેબ જાતિ દક્ષિણ ઉપર ચઢે છે. 168-1688 બિજાપુર અને ગોલા એ બંને રાજ્યોને છતી એ રંગજેબ ખાલસા કરે છે. 1688 ઓરંગજેબ સંભાજીને પકડી જંગલીપણે મારી નાંખે છે. ૧૯૯ર મરાઠાના સ્વતંત્ર સરદારેની સાથે નિયમ વગરની લડાઈ 1988 ઓરંગજેબ મરાઠા પાસેથી જિગઢ જીતી લે છેઃ 19-1001 સતારા અને બીજા મરાઠી કિલ્લા રંગજેબ જીતે છે, મરાઠાનો ઉપલક દેખાતિ નાશ. 1702-1705 મરાઠાની નવી ફતહ. 1706 ઔરંગજેબ અહમદનગરમાં પાછો જાય છે અને 1707 દુઃખ પામી ત્યાં મરણ પામે છે. એરંગજેબ પાદશાહ, ૧૫૮–૧૭૦૭–કેદ કરેલા બાપને ઠેકાણે 1958 માં આલમગીર એટલે જગને જીતનાર એવો ઈલકાબ ધારા કરી એરંગજેબે પોતે પાદશાહ થયાનાં જાહેરનામાં કાઢયાં, અને 107 સુધી રાજ્ય કર્યું. ઓરંગજેબના અમલમાં મુગલાઈ રાજ્યને વિસ્તાર વધારેમાં વધારે થયો હતો. પણ તેની ઓગણ પચાસ વરસની લાંબી કારકીર્દીમાં મુગલ અમલમાં વારંવાર થતા કમકમાટ બરલા નાટકરૂપી બનાવો માત્ર વધારે દબદબાવાળા રૂપમાં માલુમ પSછે. એના પંડના સંબંધમાં તેના રાજ્યને આરંભ પોતાના બાપની સામા ઊઠાવેલા બંડથી થયો; પોતાના ભાઈઓના ખૂનથી તે વધારે મજબુત થયું, અને તેના પિતાના પુત્રના બળવા, કારસ્તાન, અને અદેખાઈથી, તેની કારકીદી ઝાંખી પડી તેને અંત આવ્યો ઉત્તર હિંદમાં મોટા ઠાઠમાઠવાળું દરબાર, દક્ષિણમાંનાં સ્વતંત્ર મુસલમાની રાજ્યોને જીતવાં, અને રજપુતાનાનાં તેમજ દક્ષિણનાં હિંદુ
