________________ બ્રાહ્મણોની સત્તા. બ્રાહ્મણની સત્તા–બ્રાહ્મણે ઘણુ ભણેલા હોવાથી તેમના મંડજળની પદવી ઊંચી હતી. એ વાત લક્ષમાં રાખવાથી તેમના લાંબી મુદત સૂધી રહેલા અમલનું તથા હાલમાં ચાલતી સત્તાનું કારણ સમજાશે તેમના ગિાર તરીકેના ઉપરીપણું ઉપર વારેવારે હુમલા થયા છે. લગભગ એક હજાર વરસ સુધી તો બા લાકને ભારે પડે છે. એમ છતાં 2500 વરસ થયાં હિદમાં બ્રાહ્મણ ગ્રંથો રચનારા, વિદ્વાને, હિંદ રાજ રાણાના મંત્રી અને હિંદુલાકના શિક્ષક છે. જે કેળવણી અને વિદ્યાને લીધે આટલી લાંબી મુદતથી તેમને ઉપરી સત્તા મળી હતી તે કેળવણું અને વિદ્યા મેળવવાને એકલી તેમની જ નાતને હક હતો, તે હાલ બંધ પડે છે. હમણાં મહારાણીની દરેક વર્ગની ને દરેક જાતની તમામ હિદી પ્રજા કેળવણી અને વિદ્યા મેળવી શકે છે.