________________ હિમાલયની જાતો. છે; પરંતુ વધારે વગડાઉ જાતિ તિ જંગલ છેડતી નથી, અને શિકાર વડે ગુજારે ચલાવે છે. એમાંની કેટલીક જાતિ થોડાં વરસપર ચકમકના તીર વાપરતી એવું કહેવાય છે. તિઓ બહુ જબરાં કામઠાં વાપરે છે. એ કામઠાને પગેવતી ઝાલી બે હાથે પણછ અથવા દોરી ખેંચી તીર ફેકે છે. તેમનું ફેકેલું તીર હરણના શરીરને આરપાર વધી શકે છે. મારી લોક ઘાસનાં ઝુંપડામાં રહે છે, અને અજાણ્યા માણસને આવતા દેખી નાસી જાય છે. વરસમાં એકવાર તે જગાના રાજતરફથી એક માણસ તેમની પાસેથી ખંડણી લેવા આવે છે. ખંડણીમાં તેઓ જંગલની નીપજ આપે છે. એ ખંડણું ઉઘરાવનાર માણસ તેમનાં ઝુંપડાંમાં ન પિસતાં ઢોલ વગાડે છે ને પછી સંતાઈ જાય છે. શરમાળ મારી લક બહાર નીકળી પોતાને જે આપવાનું હોય છે તે ઠરાવેલી જગાએ મૂકી જાયછે, ને પછી પિતાને સંતાઈ રહેવાની જગામાં પાછા જતા રહે છે. પાંદડાં પહેરનારી ઓરિસ્સાની જાત–આગળ ઈશનમાં આવેલાં ઓરિસાનાં ખંડીયાં સંસ્થાનેમાં એક ગરીબ જાત વસે છે, તિમાં દશ હજાર માણસ છે, ને તેનું નામ જીઆંગ કે પતુઓ (પાંદડાં પહેરનાર) છે. થોડા વખત પહેલાં તેમનાં બૈરાં નવસ્ત્રાં ફરતાં, કે ફકત મણકાની થોડી માળા પહેરતાં, અને તેની આગળ તથા પાછળ પાંદડાને એકેક ગુચ્છા લટકાવતાં. સને 1871 માં ઈગ્રેજ અમલદારે એટોળીનાં બધાં સ્ત્રી પુરૂષોને એકઠાં કરી બોધ કર્યો, ને ભાષણ પૂરું થયા કેડે સ્ત્રીને પહેરવાને લૂગડાંને અકેક કકડા આપ્યો. એ નવાં લૂગડાં પહેરી તેઓ હારબંધ સલામ કરતાં તે અમલદારની આગળથી ચાલ્યાં ગયાં, ને છેવટે પોતાની કમ્મરેથી ઉતરેલાં પાંદડાંના ગુચ્છાને એકઠા કરી ઠાવકે મહેડે બાળી નાંખ્યા. તેમની કને લૂગડાંને બદલે ફક્ત એ ગુચ્છા હતા. હિમાલયની જાતિ - હિંદની ઉત્તર સીમા પર જતાં હિમાલયના ઢાળ ઉપર ને નાકાં આગળ ઘણું જાતના વગડાઉ અનાર્ય લેક વસે છે. આસામના કેટલાક ડુંગરી લેકની બોલીમાં ગાઉ કે તેના જેને ખીએ કઈ જમીનનું અંતર જણાવનાર શબ્દ નથી પણ રસ્તે ચાલતાં તમામ કેટલે ખાધે કે પાન કેટલાં ચાવ્યાં ઉપરથી કેટલું ચાલ્યાતિ ગણે છે.
