Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुघा टीका स्था० १ उ०१ सू०४३ कायव्यायामनिरूपणम् १११ अथ कायव्यायाम निरूपयति
मूलम् –एगे कायवायाम देवासुरमणुयाणं तंसि तंसि समयसि ॥ सू० ४३ ॥ छाया-एकः कायव्यायामो देवासुरमनुनानां तस्मिन् तस्मिन् समये ॥९०४३॥ टीका-'एगे कायवायामे' इत्यादि
देवासुरमनुजानां तस्मिन् तस्मिन् समये कायव्यायामा काययोग एकः= एकत्वसंख्याविशिष्टः । सप्तसु काययोगेषु मध्ये देवासुरमनुजानाम् एकदा एक एव काययोगो भवति, न तु द्वयादिकः, अत एवात्र एकत्वमुक्तम् । नहीं है तो उसके एक समय में एक ही वाग्योग होता है व्यादि वाग्योग नहीं होते हैं इसलिये वह वाग्योग एकत्व संख्यावाला कहा गया है ॥४२॥
कायव्यायाम-योग का निरूपण किया गया है 'एगे कायवायामे देवासुरमणुयाणं तंसिं तंसिं समयंसि ॥४३॥
मूलार्थ- देव असुर और मनुष्यों के उस उस समय में एक ही काययोग होता है।
टीकार्थ-यद्यपि काययोग सात प्रकार का कहा गया है परन्तु वह देव, असुर और मनुष्यों के एक समय में एक ही होता है इस कारण एकत्व संख्यावाला कहा गया है कायव्यायाम का मतलब यहां काययोग से है एक समय में वह एक ही होता है इससे ऐसा समझाया गया है આ પ્રકારની કોઈ શક્તિને સદ્ભાવ જ નથી, તે તે એક સમયમાં એક જ વાગવાળે હોઈ શકે છે-તે બે, ત્રણ આદિ વાગવાળ હોઈ શક નથી. તે કારણે જીવેના પાગમાં એકત્વ પ્રકટ કરવામાં આવ્યું છે. આ સૂ૦૪૨ છે
यव्यायाम (यय) नु नि३५-- " एगे कायवायामे देवासुरमणुयाणं तसि तसि समयसि ॥ ४ ॥
સૂવા–-કાયાગમાં પ્રવૃત્ત થયેલા, દેવ, અસુર અને મનુષ્યમાં તે તે સમયે એક જ કાયયેગને સદ્ભાવ હોય છે.
ટીકાર્થ-જે કે કાયોગના સાત પ્રકાર કહ્યાં છે, પરંતુ દેવ, અસુર અને મનુષ્યમાં એક જ સમયે કાગ થતું હોવાથી, અહીં તેમના કાયયોગમાં
५ ४८ यु छे. '४१यव्यायाम' भेटले “ययोग" मे समयमा
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧