Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 527
________________

सुधा टीका स्था० २ 30 ४ सू०४४ असिद्धजीवस्वरूपनिरूपणम् ५११
छाया-द्विविधाः संसारसमापनका जीवाः प्रज्ञप्तास्तद्यथा-त्रसाश्चैव स्थावराश्चैव । द्विविधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्तास्तद्यथा-सिद्धाश्चैव असिद्धाश्चैव । द्विविधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्तास्तद्यथा-सेन्द्रियाश्चव अनिन्द्रियाश्चैव । एवमेषा गाथा स्पर्शनीया यावत् सशरीरिणश्चैव अशरीरिणश्चैव-"सिद्ध१, सेन्द्रिय२, कायम् ३, योगो४, वेदः ५, कषायो६, लेश्या च ७ । ज्ञानो ८, पयोगा ९, हारम् १०, भाषकः११, चरमश्च १२ सशरीरी १३ ॥ सू० ४४ ॥
टीका- दुविहा संसार० ' इत्यादि ।
संसरणं-चतुर्गतिपरिभ्रमणं संसारः-नारकतियग्नरामरभवानुभवलक्षणस्तं सं-सम्यग् एकीभावेन आपन्नाः-प्राप्ताः संसारसमापन्नकाः, स्वार्थे क प्रत्ययः, संसारिण इत्यर्थः । ते द्विविधाः-साः स्थावराश्चेति जीवाः संसारिण एव सन्ति उतान्येऽपिवा ? इतिचेत्-' सन्त्येवे '-ति प्रदर्शनाय समतिपक्षां त्रयोदशसूत्री
इस प्रकार ये सब पापस्थान आगे कहे जाने वाली (सिद्ध) इत्यादि गाथा में कहे हुए सिद्ध आदि से विपरीत असिद्ध आदि तेरह जीवों में ही पाते हैं इसलिये इनके भेद बतलाते हैं-(दुविहा संसारसमावन्नगा जावा पण्णत्ता) इत्यादि ।
चारों गतियों में परिभ्रमण करने का नाम संसार है यह संसार नारक, तिर्यक नर और देवरभवों के अनुभव करने रूप है इस संमार को जो एकीभाव से प्राप्त कर चुके हैं वे संसार समापन्नक जीव हैं। ऐसे ये संसारसमापन्नक जीव संसारी जीव कहे गये हैं ये संसारी जीव त्रस और स्थावर के भेद से दो प्रकार के होते हैं यही विविधत्व की बात-" दुविहा सव्वजीवा" इस सूत्र पाठ द्वारा प्रकट की गई है तात्पर्य
આ અઢારે પાપસ્થાનકને સદ્ભાવ અસિદ્ધ આદિ ૧૩ જીવમાં હોય छ. “ सिद्ध" त्यादि । म उपामा मापानी छ त थामा જે સિદ્ધ આદિ જ પ્રકટ કર્યા છે, તેમના કરતાં વિપરીત આ અસિદ્ધ આદિ જીવે છે. સૂત્રકાર તે અસિદ્ધ આદિ ૧૩ પ્રકારે હવે પ્રકટ કરે છે–
" दुविहा संसारसमावनगा जीवा पण्णत्ता" त्याल.
ટીકાથ–ચાર ગતિઓમાં પરિભ્રમણ કરવું તેનું નામ સંસાર છે નારક, તિયચ. મનુષ્ય અને દેવભના અનુભવ કરવા રૂપ તે સંસાર છે. આ સંસારને એકી ભાવથી (સંસારમાં દૂધ અને પાણીની જેમ એકરૂપ) પ્રાપ્ત કરી ચુકેલા છે જ છે, તેમને સંસાર સમાપન્નક જી કહે છે. એવા સંસારસમાપન્નક જીને સંસારી જી કહ્યા છે. તે સંસારી જી ત્રસ અને સ્થાવરના मेथी में ५५२॥ छ. 241 विविधत्वनी पात ४ “ दुविहा सव्वजीवा "
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧


Page Navigation
1 ... 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710