Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
६१४
स्थानाङ्गसूत्रे युज्यते २५। ज्योतिष्केषु तेजोलेश्याया एकत्या. एव सद्भावेन त्रिस्थानकावतारा ज्ज्योतिष्कसूत्रं नोक्तमिति ॥ मू० ११ ॥
पूर्व वैमानिकानां लेश्या द्वारेणेह त्रिस्थानकावतार उक्तः, ज्योतिष्काणां तु यथा तदसम्भवाञ्चलनधर्मेण त्रिस्थानकावतारमाह___ मूलम्-तीहिं ठाणेहिं तारारूवे चल्लिन्जा तं जहा-विकुछमाणे वा परियारेमाणे वा ठाणाओ वा ठाणं संकममाणे तारारूवे चलेजा । तीहिं ठाणेहिं देवे विज्जुयारं करेजा, तं जहा-विकुवमाणे वा परियारेमाणे वा तहारूवस्त समणस्स वा माहणस्स वा इडि जुइं जसं बलं वीरियं पुरिसक्कारपरक्कमे उबदंसेमाणे देवे विज्जुयार करेजा। तीहि ठाणेहिं देवे थणियसदं करेजा तं जहा-विकुछमाणेवा, एवं जहा विज्जुयारे तहेव थणियसबंपि ॥ सू० १२॥ छाया-त्रिभिः स्थानस्तारारूपं चलति, तद्यथा-विकुर्वन् वा परिचारयमाणं वा स्था. नाद् वा स्थानं संक्रामत् तारारूपं चलति । त्रिभिः स्थानैर्देवो विद्युत्कार कुर्यात् , तद्यथा, विकुर्वद्वा परिचारयमाणं वा तथारूपस्य श्रमणस्य वा माहनस्य वा ऋद्धिं द्युतिं यशोबलं वीर्य पुरुषकारपराक्रमम् उपदर्शयन् देवो विद्युत्कार करोति । त्रिभिः स्थानै देवः स्तनितशब्दं करोति, तद्यथा-विकुवा, एवं यथा विद्युत्कार तथैव स्तनितशब्दमपि ।। मू० १२ ॥ ऐसा पाठ कहा गया है ज्योतिष्कदेवो में केवल एक तेजोलेश्या का ही सद्भाव है-अतः यहां त्रिस्थानकके प्रकरण का सम्बन्ध होने से ज्योतिष्कसूत्र सूत्रकारने नहीं कहा है ॥ सू०११ ॥
पहिले वैमानिकों के लेश्याद्वारको लेकर विस्थानकका प्रकरण कहा, परन्तु ज्योति'कों के एक ही तेजोलेश्या होने के कारण इस કહ્યો છે. તિષ્ક દેવેમાં માત્ર તેજલેશ્યાને જ સદ્ભાવ હોય છે. અહીં વિસ્થાનકનું પ્રકરણ ચાલતું હોવાથી સૂત્રકારે તિષ્ક સૂત્રનું કથન કર્યું નથી. સૂ.૧૧ છે
પહેલાના સૂત્રમાં વમાનિકના લેહ્યાદ્વારની અપેક્ષાએ ત્રિસ્થાનકના પ્રકરણનું કથન કર્યું. પરંતુ જતિષ્કમાં માત્ર તેજલેશ્યાને જ સદૂભાવ હોવાથી
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧
