Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
-
-
स्यानाङ्गम चिन्त्यत्वात् । तथा-सुवर्णस्य सप्तकर्पाः पारदस्यैकेन कर्षण चारिता एकीभवन्ति, पुनस्ते प्रयोगेण वामिता सप्तैव भवन्ति, तद्वदत्रापि बोध्यमिति । ___ अथ कालतः पुद्गलानां वगणैकत्वमाह-'एगा एगसमयठिइयाणं ' इत्यादि। एकसमयस्थितिकानाम्-एक समयं यावत् स्थितिः-परमाणुत्वादिना एकमदेशावगाढादित्वेन एकगुणकालादित्वेन वाऽघस्थानं येषां ते-एकसमयस्थितिकाः, तेषां पुद्गलानां वर्गणा एका। 'जाव'शब्दाव-द्विसमयस्थितिकादिसंख्येयसमयस्थितिकान्ताः पुद्गलाः संग्राह्याः, तेषां, प्रत्येक वर्गणा एफैका बोध्या । तथा-असंख्येयसमयस्थिअसंख्यातप्रदेशवाले भी होते हैं और अनन्तप्रदेशोंवाले भी होते हैं क्यों कि द्रव्य का परिणाम अचिन्त्य होता है जैसे सात तोले सोने में बुभुक्षित पारा मिलाकर उसे घोंटा जावे तो वह उस में मिल जाता है और बाद में वह एक तोला बुभुक्षित पारा उससे जब अलग कर दिया जाता है तब भी वह सोना ७ तोला ही रहता है कमती नहीं होता है इसी तरह से यहां पर भी समझना चाहिये। ___ अब कालकी अपेक्षा से पुद्गलों की वर्गणा में एकता कही जाती है. " एगा एगसमयठिइयाणं " इत्यादि-परमाणुरूप से या एक प्रदेश में अवगाढ होने रूप से या एकगुणकालादिरूप से जिन पुद्गलों का एक समय तक अवस्थान होता है वे एक समयस्थितिक पुद्गल है ऐसे पुद्गलों की वर्गणा एक होती है यहां "जाय" शब्द से द्विसमयस्थितिवाले पुद्गल आदि से लेकर संख्यात समय तक की स्थितिवाले पुद्गलों का ग्रहण પણ હોય છે, અસંખ્યાતવાળાં પણ હોય છે અને અનન્ત પ્રદેશવાળાં પણ હોય છે, કારણકે દ્રવ્યનું પરિણામ અચિત્ય હોય છે. જેમ સાત તલા સેનામાં બુભુષિત પારે મેળવીને તે મિશ્રણને ઘુંટવામાં આવે છે તે તેમાં મળી જાય છે, અને ત્યાર બાદ તે એક તેલા બુભુક્ષિત પારાને જ્યારે તે મિશ્રણમાંથી અલગ કરી નાખવામાં આવે છે, ત્યારે પણ સેનું તો સાત તોલા જ રહે છે–તેમાં ઘટ પડતી નથી, એવું જ અહીં પણ સમજવું.
હવે કાળની અપેક્ષાએ પુદ્રની વર્ગણામાં એકત્વ પ્રકટ કરવામાં આવે छ-" एगा एगसमयठिइयाणं " त्यादि. ५२मा ३थे अथ। ५ प्रदेशमा અવગાઢ થવા રૂપે અથવા એકગુણ કાળાદિ રૂપે જે પુલનું એક સમય સુધીનું અવસ્થાન (અસ્તિત્વ હોય છે, તે પુલેને એક સમયસ્થિતિક
दक्षा ४ छ. सेवां पुरानी या मे य छे. अडी " जाव (यायत)" પદથી બે સમયસ્થિતિકથી લઈને સંખ્યાત પર્યન્તના સમયસ્થિતિક પુકલને
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧
