Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 492
________________

છ૭૬
स्थानाङ्गसूत्रे अहोरात्रः-त्रिंशन्मुहूर्तप्रमाणः । पक्षः पञ्चदशाहोरात्रप्रमाणः मासः-पक्षदयम् । ऋतुः-मासद्वयप्रमाणः वसन्तादिरूपः । अयनम्-ऋतुत्रयपरिमितम् । संवत्सरः-अयनद्वयप्रमाणः। युगम्-पञ्चसंवत्सराणि । वर्ष शतादीनि प्रसिद्धानि । पूर्वाङ्गम्-चतुरशीतिलक्षवर्ष प्रमाणम् । पूर्वम् - पूर्वाङ्गमेव चतुरशीतिलक्षगुणितम् । पूर्वपरिमाणं यथा
" पुवस्स उ परिमाणं, सयरिं खलु होति कोडिलक्खाओ । __ छपन्नं च सहस्सा, बोद्धव्या वास कोडीणं ॥ १ ॥ इति । छाया-पूर्वस्य तु परिमाणं, सप्ततिः खलु भवन्ति कोटिलक्षाः।
षट्पञ्चाशच्च सहस्राणि, बोद्धव्यानि वर्षाणां कोटयः॥ १ ॥ अङ्कतोऽपि च-७०५६००००००००००। सप्ततिः, तदुपरिषट्पश्चाशत् , तदुपरि च दशशून्यानि स्थापनीयानीति । त्रुटिताङ्गं-चतुरशीति-लक्षगुणित
कहा भी है-" सत्त पाणाणि से थोवे" इत्पादि।
तीस मुहूत्तों का एक अहोरात्र होता है । १५ अहोरात्रों का एक पक्ष होता है दो पक्षों का एक मास होता है दो मास की एक वसन्तादि ऋतु होती है। तीन ऋतुओं का एक अयन होता है दो अयनों का एक संवत्सर होता है पांच संवत्सरों का एक युग होता है वर्षशत आदि प्रसिद्ध ही हैं । ८४ लाख वर्षों का एक पूर्वाङ्ग होता है, ८४ लाख पूर्वाङ्ग का एक पूर्व होता है। पूर्व का प्रमाण ऐसा ही कहा गया है-" पुव्वस्स उ परिमाणं" इत्यादि । तात्पर्य इस गाथा का ऐसा है कि ८४ लाख को ८४ लाख से गुणा किया जाता है तब इसमें वर्षों की संख्या का प्रमाण ७०५६०० ०००००००० सत्तर लाख करोड़ छप्पन हजार करोड़ वर्ष जब होता है तब एक पूर्व होता है, पूर्व का जितना प्रमाण होता है उसे स्वानु मे भुत थाय छे. ४थु ५९५ छ-" सत्त पाणाणि से थोवे" त्याle.
૩૦ મતને એક દિવસરાત (અહોરાત્ર) થાય છે. ૧૫ અહેરાતને એક પક્ષ (પખવાડિયું) થાય છે. બે પક્ષેને એક માસ થાય છે. બે માસની વસંતાદિ એક ઋતુ થાય છે. ત્રણ ઋતુઓનું એક અયન થાય છે અને બે અયનનું એક સંવત્સર (વર્ષ) થાય છે. પાંચ સંવત્સરને એક યુગ થાય છે. ૮૪ લાખ વર્ષોનું એક પૂર્વીગ થાય છે અને ૮૪ લાખ પૂર્વા ગેને એક પૂર્વ याय छे. पूर्वतुं प्रमाण " पुब्बस्स उ परिमाणं " त्याहि सूत्र द्वारा सार्नु બતાવ્યું છે-૮૪ લાખને ૮૪ લાખ વડે ગુણતાં જે ૭૦૫૬૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ એક પૂર્વનું વર્ષ પ્રમાણુ સિત્તેર લાખ કરોડ, છપ્પન હજાર કરેલ છે તે કાળને એક પૂર્વ કહે છે. એક પૂર્વનું જેટલું પ્રમાણ કહ્યું છે
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧


Page Navigation
1 ... 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710