Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 452
________________

स्थानाङ्गसूत्रे द्वौ स्वयंप्रभौ, द्वौ अवभासो द्वौ श्रेयस्करौ, द्वौ क्षेमङ्करौ, द्वौ आभङ्करौ, द्वौ प्रभङ्करी, द्वौ अपराजितौ, द्वौ अरजसौ, द्वौ अशोकौ, द्वौ विगतशोको, द्वौ विमलौ, द्वौ वितत्तौ द्वौ वित्रस्तौ, द्वौ विशालौ, द्वौ शालौ, द्वौ सुव्रतौ, द्वौ अनिवर्तिनौ, द्वौ एकजटिनो, द्वौ द्विजटिनौ, द्वौ करकरिको, द्वा राजागलौ, द्वौ पुष्पकेतू , द्वैा भावकेतू ॥मू०३४॥
टीका- 'जंबुद्दीवे दीवे' इत्यादि दो भाव केऊ' इत्यन्तं सर्व निगदसिद्धम् । नवरम्-जम्बूद्वीपे द्वीपे द्वा चन्द्रौ 'पभासिंसु वा' इति माभासेतां प्रकाशेते स्मभूतकाले, एवं प्रभासेते-वर्तमानकाले, प्रभासिष्ये तेऽनागतकालेऽपीति त्रिकालविषयमिदं मूत्रम् । अनेन चन्द्रयोः शाश्वतत्वं सूचितम् । एवमग्रेऽपि मूर्य-नक्षत्रतद्देवताऽष्टाशीतिग्रहाणां विषयेऽपि भावनीयम् । एवं द्वौ सूर्ण 'तविंसु वा ' इति अतपतां वा, एवं तपतः, तप्स्यतो वा । अत्र चन्द्रयोः सौम्यदीप्तिकत्वात् प्रभास
पहिले जंबुद्वीप में काल के द्वारा होने वाले द्रव्यपर्यायों का कथन किया गया है अब यहीं पर उस काल के व्यजक जो ज्योतिष्क हैं उनकी द्विस्थान के अनुरोध से प्ररूपणा की जाती है-(जंबुद्दीवे दीवे)
इत्यादि।
टीकार्थ-"जंबुद्दीवे दीवे" यहांसे लेकर "दो भायके" इस अन्तिम पाठ तक का सब कथन इस सूत्र में जैसा कहा गया है वैसा ही है और वह सुस्पष्ट है विशेष-जम्बूद्वीप नामके इस द्वीप में दो चन्द्रमा हैं भूत. काल में इन दोनोंने यहां प्रकाश दिया है, वर्तमान में ये दोनों प्रकाश दे रहे हैं और आगामीकाल में भी ये दोनों प्रकाश देंगे इस प्रकार से यह सूत्र त्रिकाल विषयक है इस कथन से जंबूद्वीप में दो चंद्रमा शाश्वत
જંબૂદ્વીપમાં કાળના દ્વારા થનારા દ્રવ્ય પર્યાનું કથન પહેલાના સૂત્રમાં કરવામાં આવ્યું છે. હવે તે કાળના વ્યંજક જે તિષ્ક છે તેમની અહીં દ્રિસ્થાનના અનુરોધને લઈને પ્રરૂપણ કરવામાં આવે છે–
"जबुद्दीवे दीवे" त्या
21.10 --२॥ सूत्रपाथी बने “ दो भायकेऊ " ५५ तन मन्तिम सूत्रना ભાવાર્થ ઘણું જ સરળ છે. વિશેષ કથન નીચે પ્રમાણે સમજવું–
જબૂદ્વીપ નામના આ દ્વીપમાં બે ચંદ્રમાં છે. ભૂતકાળમાં તે બને ચન્દ્ર અહીં પ્રકાશતા હતા, વર્તમાનમાં પણ તેઓ અહીં પ્રકાશે છે અને ભવિષ્યમાં પણ પ્રકાશિત રહેશે. આ રીતે ત્રણે કાળને અનુલક્ષીને આ સૂત્રનું કથન કરાયું છે, આ કથન દ્વારા એ વાત પ્રકટ કરવામાં આવી છે કે જંબૂઢીપમાં
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર :૦૧


Page Navigation
1 ... 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710