Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 464
________________

Rememoryamaya
४४८
स्थानाङ्गसूत्रे पर्वतस्य उत्तरदक्षिणेन द्वे वर्षे प्रज्ञप्ते तद्यथा-तथैव, नानात्वम् कूटशाल्मलिश्चैव महापद्माश्चैव, देवौ गरुडश्चैव, वेणुदेवः पुण्डरोकश्चैव । पुष्करवरद्वीपाद्ध खलु द्वीपे द्वे भरते द्वे ऐरवते यावत् द्वौ मन्दरौ, द्वे मन्दरचूलिके । पुष्करवरस्य खलु द्वीपस्य वेदिका द्वे गव्यूती ऊर्ध्वमुञ्चत्वेन प्रज्ञप्ता । सर्वेषामपि खलु द्वीपसमुद्राणां वेदिका । द्वे द्वे गव्यूती ऊर्ध्वमुच्चत्वेन प्रज्ञप्ताः ॥ सू० ३५ ॥
टीका-'जंबुद्दीवस्स ' इत्यादि, सुगमम् ।
नवरं-वेदिका-पनवरवेदिका, सा च-पञ्चशतधनुर्विस्तीर्णा जम्बूद्वीपजगत्या बहुमध्यदेशभागे परिक्षेपेण जगति परिमिता, उभयतो वनषण्डपरिता गवाक्षणदिशा में दो वर्ष कहे गये हैं ये भी बहुसम आदि पूर्वोक्त विशेषणों वाले हैं यहां कूटशाल्मलि और महापद्मवृक्ष है देव-गरुडवेणुदेव और पुण्डरीक हैं पुष्करवरद्वीपार्ध द्वीप में दो भरत हैं, दो ऐरवतक्षेत्र हैं यावत् दो मन्दर हैं, दो मन्दरचूलिकाएँ हैं पुष्करवर द्वीप की वेदिका दो गन्यूति प्रमाण ऊँची है । जितने भी द्वीप और समुद्र हैं उन सब की वेदिका ऊँचाई में दो दो गव्यूतिप्रमाण है।
टीकार्थ-यह ३५ वां सूत्र यद्यपि सुगम है फिर भी जो विशेषता है वह इस प्रकार से है-वेदिका से यहां पद्मवर वेदिका गृहीत हुई है यह पावरवेदिका पांच सौ धनुषविस्तीर्ण-चौड़ाई वाली है जम्बूद्वीप की जगती के बहुमध्यदेशभाग में यह स्थित है अतः परिक्षेप की अपेक्षा આવેલાં છે, તે બન્ને ક્ષેત્રે પણ બહુસમ આદિ પૂર્વોક્ત વિશેષણવાળાં છે. ત્યાં પણ ફૂટશામલિ અને મહાપદ્મવૃક્ષ છે અને તેમાં નિવાસ કરનારા ગરુડ વગદેવ અને પુડરી નામના દે છે, તે ક્ષેત્રેનાં નામ પણ ભારત અને અરવત
ત્ર જ છે. પુરવર પાર્ધમાં આ રીતે બે ભરતક્ષેત્ર, બે એરવત ક્ષેત્ર આદિ છે. અહીં આદિ પદ દ્વારા એ પ્રકટ કરવામાં આવ્યું છે કે ત્યાં “બે મન્દર છે અને બે મન્દરચૂલિકા” પર્વતનું ઉપર્યુકત બધું છે. પુષ્કરવર હીપની હિમા એ ગભૂતિ (કેશ) પ્રમાણ ઊંચી છે. જેટલાં દ્વીપ અને સમુદ્રો છે તે બધાંની વેદિકની ઊંચાઈ બબ્બે ગભૂતિ પ્રમાણ સમજવી.
ટકાથ–આ ૩૫ મું સૂત્ર જે કે સુગમ છે, તે પણ તેમાં જે વિશેષતા છે તે આ પ્રમાણે છે–વેદિકા પદના પ્રાગ દ્વારા અહીં પદ્વવર વેદિક ગૃહીત કરવામાં આવેલ છે. તે પદ્મવર વેદિકા ૫૦૦ ધનુષના વિસ્તારવાળી (पाणी) छे.
જંબદ્વીપની જગતીના (કોટન) બહુમધ્ય દેશ ભાગમાં તે આવેલી છે. તેથી પરિક્ષેપ (પરિધિ) ની અપેક્ષાએ તે જગતી પ્રમાણ છે. તેથી બન્ને તરફ
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧


Page Navigation
1 ... 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710