Book Title: Ghar Kari Gayela Krodhne Gharmulthi Ghamroli Nakhti Policy
Author(s): Yashovijay
Publisher: Divya Darshan Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032825/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghara karI gayelA krodhane gharamULathI ghamaroLI nAMkhatI polisI paMnyAsa yazovijaya Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghara kyI gayelA krodhane dharamULathI ghamaroLI nAMkhatI polisI paMnyAsa yazovijaya : prakAzaka : zrI divyadarzana TrasTa 39, kalikuMDa sosAyaTI, maphalIpura cAra rastA pAse, ghoLakA-383810. ji.amadAvAda. phona : 02714-225482 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -: prAptisthAna : (1) prakAzaka (5) zrI yazavaMtabhAI zAha (2) zrI zirISabhAI saMghavI e/105,AdinAtha epArTamenTa, 702, rAdhAkuMja, vITI skUlanI 281, tAradeva roDa, sAme,rAmacaMdra lena, malADa (vesTa), mAtRmaMdiranI sAme, grAnTa roDa, muMbaI-400064. muMbaI-400007. mo.9892870790 mo. 9820175545 (3) zrI satISabhAI bI. zAha 5, maulika phaleTsa, | (6) zrI sunilabhAI vorA operA phaleTsanI sAme, sukhIpurA, pAlaDI, amadAvAda. 8/1528, caMdana pUjAjoDa, mo.9825412402 gopIpurA meIna roDa, polisa cokInI sAme, subhASacoka, zrI mahendrabhAI jhaverI (4) 502, saMskRti koplekSa, gopIpurA, surata-395001. atithi cokanI pAse, mo. 94ra6865010 kAlAvADa roDa, rAjakoTa-360001 mo.9825168834 - prathama AvRtti - Disembara 2013 - 5000 prati * dvitIya AvRtti - jAnyuArI 2014 - 5000 prati * tRtIya AvRtti - mArca 2014 - 2000 prati caturtha AvRtti - eprila 2014 - 6000 prati - vi. saM. : 2070, vI.saM. : 2540 * mUlya : 6 70/C) sarva hakka zramaNa pradhAna jaina saMghane AdhIna che. TAIpaseTIMgaH zrIpArtha komyuTarsa, amadAvAda. mo.9909424860 mudraka : zivakRpA ophaseTa, amadAvAda. mo.9898034799 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 * * * ( SVVVVVVVA ) - ) 0 0 0 V * * * * * V e gelaV 9 + X saMpUrNa Arthika sahayogI zrImatI vasaMtabena vADIlAla popaTalAla vasA dhorAjIvALA mahezabhAI vI. vasA rekhAbena ema. vasA prakAzabhAI vI. vasAvAmInAbena pI. vasA jyotIndrabhAI vI. vasA vibhAbena je. vasA kuMja pI. vasAva pAyala ke. vasA - vAnya - cinmaya rAja pI. vasA zivAnI Ara. vasA | arDama vaizAlIbena nikhilabhAI mahetA virati - racA maitrIbena hArdikabhAI saMghavI _deva-mAhI-caitya dhanya zrutabhakti ! bhUri-bhUri anumodanA. 4 0 0 W 0 jhaTa baV #Vba 0 0 0 . 0 0 . . . 0 1 . . \ V ' ja jha jha * * CG () C () GK ) Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divya adhRiSTa pa2ma pUjya saccAritra cUDAmaNi AcArya deveza zrImavijaya premasUrIzvarajI mahArAjA AcArya deveza zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjA zubha azuSa parama pUjya siddhAMtadivAkara gacchAdhipati AcArya deveza zrImavijaya jayaghoSasUrIzvarajI mahArAjA parama pUjya pUnA jillA uddhAraka paMnyAsapravara zrIvizvakalyANavijayajI mahArAjA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAm krogha upara vijaya meLavavA mAMgatI hareka vyakti mATe Adarza samAna parama pUjya siddhAMta divA2 mArA parama upakArI mAza parama hitaiSI. pracaMDa puNyanA svAmI sabaLa-saphaLa-nsamartha-zramaNasArthavAha suvizAlagacchAdhipati AcArya deveza zrImavijaya jayaghoSasUrIzvarajI mahArAjAnA karakamalamAM A pustaka samarpita ka2tA anahada AnaMda anubhavuM chuM. | U) - Apano zizu yazovijaya /T. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya vaktavya amArA TrasTa taraphathI khUba ja lokapriya nIvaDela, pUjyapAda guradeva sva. gacchAdhipati AcArya deveza zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjAnI kalamathI AlekhAtuM zrIdivyadarzana sAmAjika sauprathama pragaTa thayuM. tyArathI zAstrAnusArI lokapriya ane lokabhogya sAhitya prakAzita karavAno amUlya lAbha amArA TrasTane maLato ja Avyo che. Aja sudhImAM ataika lokapriya pustakonI hAramALA ame prakAzita karI cUkyA chIe. Aje te mALAmAM eka maghamaghatA puSpano samAveza thavA jaI rahyo che. pUjaya paMnyAsapravara zrIyazovijayajI mahArAjanA lokapriya banelA, krodha upara vijaya meLavavA mATenI polisInA pravacano Aje khUba ja sarasa rIte pustakarUpe prakAzita thaI rahyA che. A pustaka prakAzita karatAM amane apUrva AnaMda che.. basa, AvA lAbho avicchinna maLyA rahe e ja prArthanA. caturtha AvRtti veLAe... atyaMta AnaMdanI vAta che ke khUba ja TUMkA samayamAM A caturtha AvRtti prakAzita karavA ame majabUra thayA chIe. A AvRttino saMpUrNa lAbha udAradila zrImatI vasaMtabena vADIlAla vasA parivAre laIne abhuta cutabhakti dAkhavI che.. dhanyavAda. aDhAre AlamanI janatAe umaLakAbhera A pustakane vadhAvyuM che. te sahu vAcakavarganA ame AbhArI chIe. A ja pratibhAva kAyamI banI raho.. e ja. li. zrI divyadarzana TrasTa vatI kumArapALa vI. zAha Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ polisI" : eka anokho upahAra cAturmAsamAM savAranA eka kalAkanA pravacanamAM paMnyAsa pravara pa.pU. yazovijayajI ma.sA.ne zrotAo guruvaMdanA karI le, tyAra bAda ma.sA.nI vANIno dhIragaMbhIra pravAha vaheto thAya. adbhuta viSaya vaividhyanI sAthe kahevAnA tAtparyane barAbara nizAna upara lagADavA dAkhalA-udAharaNono Azraya le ane vAtanA viSayane zIrAnA koLiyAnI jema gaLe utArI nAkhe... roja navI vAta, navA dAkhalA/daSTAMto ApavA ane roja vizALa janasamudAyane jakaDI rAkhavuM e saheja paNa saheluM kAma nathI. tArkika dalIlo sAthe nIti zAstra, vyavahAra zAstra, dharmazAstra ane manovijJAnazAstra sAthe nIra-kSIra viveka daSTi, jaTAyu vRtti ane nItaratI sajjanatAnA pATha jIvanamAM utare e A eka kalAkanA pravacananuM mukhya lakSya rahyuM. saMkhyAbaMdha viSayone, tenA bodhane yAda rAkhavA mATe ma.sA. saMkSiptamAM "polisI' nuM nAma Ape. AvI 70 polisIonuM A pustaka e ma.sA.nI yazakalagIomAM ekano vadhAro karanAruM banI gayuM che. kAma karavAnI rIta-vahivaTa ke nItinI arthachAyA aMgrejI zabda "polisI'' mAM pratibiMbita thAya che. khAnagI kaMpanIo ane jAhera Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAhaso-rAjakIya pakSo- sattAdhArI ekamo- rAjyo ane rASTro potAnI vividha muddAne spaSTa karatI - polisIo jAhera karatA hoya che. ghaNIvAra evuM paNa jovA maLatuM hoya che ke jamInI vAstavikatA sAthe polisIno meLa khAto nathI. ethI polisI mAtra kAgaLa upara ja rahI jAya che. umadA uddezyone pahoMcI vaLavA mATe polisI mekaro-nIti ghaDanArAo pAse jo dUraMdezIpaNuM na hoya - IrAdAonI spaSTa samajaNa na hoya ane polisIonI neka bhAvanAnI ADamAM zaThatA ke luccAI joI zakAtI hoya to AvI polisIo niSphaLa jAya e svAbhAvika che. jyAre "polisI'nA A pustakamAM pU.ma.sA. vidvattA sAthe roga ane tenA nirAkaraNanA je sUcano vyakta kare che, emAM emanA traNa dAyakAthI vadhArenA sAdhu jIvanano nicoDa AvI jAya che. adhyAtma jagatanA A nADapArakhuM.. nA zAstranA uMDA abhyAsa upara thayela ciMtananuM navanIta A pustakanA pAne pAne jovA maLe che. ahIM 90 polisI pU.ma.sA.nI paMDitAI pracura kasAyelI kalame prastuta che. enuM vAMcana-manana e vyavahAru sAMsArika jIvanane zuddha-sAttvika banAvavA pUratuM sImita mAtra nathI, paraMtu AdhyAtmika jagatamAM pravezavA mATenI prAthamika zarato pUrNa karavA mATe atyaMta mahattvanuM banI jAya che. parama tattvane pAmavAnI khevanA kone na hoya ? paNa zUravIronA A raste cAlavA mATenI je pUrva taiyArIo athavA kaho ke pUrva lAyakAto to keLavavI ja rahI ne ! haMmezA dharme tyAre tyAre mAthuM nIcuM karyuM che, jyAre jyAre lAyakAta meLavyA vagara ja A raste cAlavAnI koIe koziza karI che. dharma tyAre vagovAya nahIM jyAre vyaktinA vANI-vyavahAra ane vartanamAM ekarUpatA hoya. A 70 polisIo AnaMdasAgaranA, paramatattvane pAmavAnA-sarjanahAranA sAMnidhya mATenA zuddha dharmanA AcaraNanA jyAMthI zrIgaNeza thAya che evA rastAnA dvAra kholI nAkhe che. je rasto parama teja-tattva ke parama lakSa tarapha laI jAya che - A polisI e rastA upara vyaktine khaDo karI nAMkhe che - jyAM "ApanuM hArdika svAgata che" - kahI dharmasattAnA pratinidhio rAha jotA ubhA che. vyavahAra zuddhatA-AcAra 8 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhatA-vicAra zuddhatAnuM vizeSa mahattva eTale ja to ApaNA pUrvasUrizrIoe vAraMvAra uccAryuM che. polisI' - pustakanA prakaraNomAM koIne potAnI mUMjhavaNanuM mArgadarzana maLe che, zaMkAnuM samAdhAna dekhAya che, to koIne potAnI mAnyatAnuM samarthana ke khaMDana jovA maLe che. nirAzA, hatAzA ke niSphaLatAne TIMgALavAnI khIMTI jovA maLe che. satya-ardhasatya ane asatya vaccenA bheda pArakhavAnI dRSTi maLe che. A pustaka AzvAsana ane utsAha ApanAruM, lolaka jevI sthitimAM rAcatA manane dizA sUcana karanAruM to pUrvenA dharmaguru ke guru bhagavaMtanA kathanamAM vizvAsanA khIlA khUMcADanAruM banI rahyuM che. polisI' saMskAra siMcana mATenuM zreSTha sAdhana banyuM che. kyAMka akalpanIya vaLAMka letuM dRSTAMta, to kyAMka mUchamAM hasAvI jato vyaMga to kyAMka karaNAMtikA to kyAMka prasaMganA aMta tarapha vAcaka ne DhasaDI jato tejIlo pravAha, chevaTe to mULabhUta hetu upara vijaya dhvaja pharakAvI jAya che. pU.ma.sA. Ama jovA jaIe to jhADanI othe - eMdhANIe candradarzana karAvavAnuM lakSya dharAve che. ApaNAM sauno e anubhava che ke kSitijamAM bIjanA candrane zodhavA gothA khAtI vyaktine eka vakhata candra darzana thaI jAya bAda enI najara tyAMja jaze jyAM candra che. takalIpha to prathama vakhata candrane jovA mATenI che. pachI to dRSTi ja tyAM sthira thaze.. pa.pU. bAbubhAI rANaparA (pU.dayALu) vAtacItamAM kahetA hoya che ke - "gama na paDe toya goto, jaDI jaze." 70 polisIonuM satata vAMcana vyaktighaDataramAM - cAritrya nirmANamAM ane javAbadAra, sajana, gaNamAnya vyakti banavA mATe pUratuM che. mitro ! maheMdI vecanArA potAnA hAthane kyAM raMga lagAve che ? evI ja rIte mAnava avatAranuM mULabhUta lakSa - adhyAtma jagatanA zikhare pahoMcavAno raMga to A pustakanA vAMcana mAtrathI ApoApa lAgI ja jAya che. jyAre muMdarA tapagaccha jaina upAzrayamAM pU.ma.sA. A polisIo Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara pravacana ApatA tyAre bAdamAM e prasaMganI carcA nagaramAM Akho divasa thayA karatI. viSaya anurUpa saMkhyAbaMdha dAkhalAo- aitihAsika tathyo ApI kSamA-udAratA-zubhasaMkalpo-prema-bhakti-mRdutA-ahiMsAsaMtoSa-dayA-AnaMda-zAlinatA sahitanA ISTa guNone jIvanamAM kema pAMgaravA devA, jyAre IrSyA-lobha-khUnnasa-krodha-adekhAI-zaThatAtiraskAra-hiMsA-vaira jevA aniSTa tattvone jIvanamAMthI kema khadeDI nAkhavAnI je vAta pU.ma.sA. kare che e mAtra jaino pUratI sImita nathI, paraMtu mAtRbhUmine parama vaibhava upara laI javA mATenA-rASTra nirmANanI vibhAvanAnA Tagamaga thatA dIvAmAM ghI pUravA samAna banI jAya che. adhyAtma jagatanI vAta zikSaNa saMsthAo taraphathI thavI joIe. kamanasIbe evuM thayuM nathI... ramakaDAM banAvatI - lIyo kaMpanInA 1 thI 5 varSanI uMmaranA bALako kayuM ramakaDuM sauthI vadhu pasaMda kare che nA sarvemAM bahAra AvyuM che ke - rivolvara... kaMpanInA vartuLo ja nahIM paNa samAjazAstrIo sarvenA A tAraNathI cokI uThyA... jyAre sAmA cheDe AzvAsana levA jevuM e che ke haju dezamAM samAjamAM yazovijayajIo vidyamAna che. aMdhakAramAM eka prakAza jevI vAta e che ke dharma zAstro je vAta hajAro varSathI kare che e ja vAtone samarthana vaijJAnikonI prayogazALAo ApatI thaI che. pharIthI mULa muddA upara AvIe to 70 polisI prastuta - polisI' pustakamAM adhyAtma-dharmajagatamAM Daga mAMDanArA saune mATe lagabhaga rajA laI cUkelI saMvedanAnuM punaH sthApana karaze ja. sAthesAthe codhAra AMsue raDatI koI vyathita vyaktine khabhe hAtha mUkatAM jo mArI ane tamArI AMkhanA khUNA bhInA thAya to paNa pU.yazovijayajI ma.sA. no jabbara puruSArtha lekhe lAgaze. pU.ma.sA. nA muMdarA (kaccha) nA cAturmAsa daramyAna aneka aitihAsika suvarNapRSTho lakhAyA che. polisI' nuM vAraMvAra vAMcana karavAthI jIvana mAM tenuM amalIkaraNa ApoApa thaI ja jatuM hoya che. pustakane saLaMga vAMcavAnI paNa jarUra nathI. game te polisI game tyAre, game te sthaLe ane samaye vAMcI zakAya che. paNa - "game tema vAMcavuM 10 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahIM. bhale thoDuM vaMcAya, paNa vAMcelA prakaraNano marma barAbara samajAya eTaluM dhyAna rAkhavuM jarUrI che. pustaka pArakI chaThInA jAgatala jarUra banAvaze, mAnavIya guNonA mANeka staMbhanuM sthApana jIvanamAM ekavAra thaI gayuM to paNa mitro ! mAro kALiyA ThAkara e pachInI moja enI meLe karAvaze. kSaNArdhano krodha saMbaMdho bagADI nAkhavA mATe paryApta che. krodhathI bacI kema zakAya... krodhane TALI kema zakAya... ane krodhane pacAvI kema zakAyanA kImiyA A "polisI" dvArA ma.sA. raju kare che. krodha e lIlI AMkhavALo zetAna che. anubhave kahI zakAya ke hiMsaka ghaTanAnA mULamAM to krodha sAthe bolAyeluM mAtra ekAda vAkya ja hoya che. bahu jhaDapathI krodhano Atho AvI jatI vAtacIta apazabda ane bAdamAM hAthApAImAM pariName che. viSanuM vAvetara eka vakhata thaI gayA bAda kyAreka tenA paDachAyA peDhIo sudhI laMbAya che. mitronI bhAIbaMdhIpeDhInA bhAgIdAro-prasanna dAMpatya jIvana ane paDozIo sAthenA saMbaMdhone varasAvavA e krodha mATe DAbA hAthano khela che. "polisI" pustakamAM krodhane kAMThalethI pakaDIne dabocI kema nAkhavo enA vyavahAru ane pariNAmalakSI nusmA ke upAyo batAvAyA che. yuddhanI taiyArI zAMtinA samayamAM thAya... mana svastha ane zAMta hoya tyAre ekAgra citte pustakanuM vAMcana thAya to keLavAyelI samaja ja krodhathI bacAvI zakaze. pustakanA lekhaka karatAM prastAvanA lakhanAra vidvAna hovo joIe e vaNalakhAyelA niyamano ahiM bhaMga thAya che, jene mApha karavA vAcakone vinaMtI karuM chuM.. pU.ma.sA.nA RNanA bhAranA kAraNe nA pADavAnI kSamatA rahI nathI... lakhANamAM cUka thaI hoya to sarvene micchAmi dukkam.. pU.ma.sA.nA sAMnidhyano alpa lAbha maLyo che. "uMmara uchInI ApI zakAtI hota to ?" no prazna ghUmarAyA kare che. - azvina jhiMjhuvADiyA tA.16-11-2017, zanivAra, muMdrA, kaccha 11 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je aMtaranI vAta.... jAmanagara-pAThazALA saMghamAM zAstravArtAsamuccaya graMtha uparanA cAturmAsika pravacano cAlI rahyA hatA, jemAM krodha aMgenI vAta nIkaLI. pU. haribhadrasUri mahArAje prAraMbhika zlokamAM ja cAra kaSAyo upara vijaya meLavavAnI vAta AlekhI che. tenA anusaMdhAnamAM, vartamAnakALanA aneka lokonI ane mArI paNa nabaLI kaDI tarIke krodha lakSyamAM AvatA, pravacana daramyAna savizeSa rIte krodhanI bhayAnakatA darzAvI. pravacana bAda eka bhAI mane maLyA, mane vAta karI ke - "sAheba ! krodhanI bhayAnakatA aMge ghaNuM ja vAMcyuM, sAMbhaLyuM che ... A krodhanA pratyakSa nukasAno paNa anubhavyA che. chatAM hajI krodhanI hakAlapaTTI karavAmAM saphaLatA nathI , maLI. kaMIka evuM batAvo ke krodha thato hoya tyAM ja magajamAM te ubharI Ave, kaMIka prekaTIkala upAya batAvo, jenuM kaMIka pariNAma turaMtamAM ja maLe..." mane paNa emanI vAta vyAjabI lAgI. ane bIjA divase pravacanamAM je rajU thayuM tenuM nAma - polisI. te varSe to thoDIka ja polisI pravacanamAM jaNAvI. chatAM te nusakho sahune gamyo. ghaNAe tarata ja teno amala paNa karyo, ane saphaLatA paNa meLavI. pachI rAjakoTa, bhuja, muMdrAmAM paNa cAturmAsa daramyAna polisI uparanA pravacano lokone khUba asarakAraka lAgyA. vyAkhyAna daramyAna ghaNA zrotAo mahadaMze tenI noMdha paNa karatA. tyArathI ja "polisI" nA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustakanI mAMgaNI paNa zarU thaI. paraMtu satata te mAMgaNI huM ThukarAvato rahyo, samaya-saMyogano tyAre sAtha na hato mATe ja sto. vaikalpika rastA rUpe pravacanonA pustakanI jherokSa jijJAsuo arasaparasa karI letA. chatAM teonI mAMgaNI satata cAlu ja hatI. polisIno prakarSa pAMgaryo bhuja cAturmAsamAM. atre prastuta "70' polisI upara lagabhaga 70 divasa sudhI pravacano tyAM cAlyA. bhuja cAturmAsamAM A polisI aMgenA pustakanI mAMgaNI prabaLa banI. te dareka pravacanomAM noTa-pena laIne hAjara rahenArA zrutapremI udAradila zrIramaNikabhAIe to prathama AvRtti veLAe pustakanA Arthika saujanyano lAbha ApavAnI vinaMti paNa karI dIdhI ke jyAre pustakanuM maMgalAcaraNa paNa meM karyuM na hatuM ke tevI dhAraNA paNa nahotI rAkhI. pravacanonI sarasa noTa taiyAra karanAra eka bhAI mane noTa paNa ApI gayA, pustaka banAvavA kAma Avaze te vicAre ! muMdrA cAturmAsa daramyAna paNa A viSaya Avyo. variSTha patrakAra zrI azvinabhAI jhiMjhuvADIyA, zAstrIjI sameta aneka jainetara dharmapremI janatA taraphathI vAraMvAra mAMgaNI AvatI ja rahI ke - ApanA A pravacananuM pustaka banAvo ane amane Apo... Akhare A pustakanuM kArya hAtha upara lIdhuM. polisI' pustaka khUba ja vyApaka phalakamAM krodhano paricaya karAve che, keTalIka polisI krodha Ave te pahelA ja tene dUra karavAnA upAyo sUcave che, to keTalIka krodha thaI gayA bAda jALavavA jevI sAvadhAnI sUcave che, koIka polisI krodhanI bhayAnakatA darzAve che, to koIka polisI krodhanI nabaLI kaDIne darzAvI tene parAsta karavAno rasto darzAve che.... kSamAnI sAthe sAthe aneka sadgaNavaibhavane AtmasAta karavA mATe A polisI kharekhara uttama mAdhyama banI raheze - tevo vizvAsa che. kaccha eka evo paMthaka che jyAM aneka paMthI loko jovA maLe che, aneka paMtho ahIM phUlyA-phAlyA che, paNa sahu vacce bhAIcAro adbhuta che. jaina sivAyanI prajA sAthe paNa eTalI ja AtmIyatAnI 13 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anubhUti A paMthakamAM mane thaI. A paMthakamAM vAMcanano vyApa paNa khUba ja vyApaka rIte phelAyelo che. ahIMnA loko jijJAsu che ane e lokonI jijJAsA ja A pustaka sarjananuM prabaLa nimitta che - tevuM atizayokti vinA kahI zakuM chuM. ahIM khullA pustaka parIkSAo paNa bahoLA pramANamAM apAya che, eTale ja sahaja rIte lokoe polisI pustakanI sAthe sAthe khullA pustake parIkSA sAMkaLI lIdhI. A polisI eka evo viSaya che ke ene jeTalo mamaLAvavAmAM Avaze teTalI tenI asara vadhu gADha thaze, ane pariNAma paNa jhaDapathI maLaze. tethI 4-5 vAra pustaka vAgoLavuM paDe tevI parIkSAnA Ayojanane paNa meM sammati ApI. aneka suvihita paramopakArI guruvaryonI avirata kRpAdhArA vinA jyAre huM mArA astitvanI ja kalpanA nathI karI zakato tyAre A pustakanuM astitva to zuM saMbhave ? bujha bujha caMDakozIyA, motIcAro, preraka prasaMgo, cAritrya suvAsa vagere pustakomAMthI ghaNA dRSTAMtono ahIM samAveza karyo che. te sau pustakanA lekhakono AbhArI chuM. sahRdayI zrI azvinabhAI jhiMjhuvADIyAe paNa suMdara prastAvanA lakhI ApI che. temanI AtmIyatA, pipAsutA ane sahRdayatA smRtipaTa upara aMkita thaI jAya tevI che. pustakanuM mukhapRSTha suMdara rIte taiyAra karanAra malTI grAphiksavALA zrImukezabhAInI lAgaNIe paNa pustakane suMdaratA bakSI che. judA-judA aneka tabakke A samagra Ayojanane sAkAra karavA aneka puNyAtmAoe aDhaLaka javAbadArIo svIkArI laI mane aneka jhaMjhaTa (!) thI vegaLo rAkhyo che, te sahunI sahAyakatAne zuM vIsarAya ? 14 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadA prasannapaNe suMdara rIte pustakanI enTrI vagere karI ApanArA zrI pArzva komyuTarsavALA zrI vimalabhAIne to kayA zabdothI navAjavA ? prAnta, prastuta pustakanA mAdhyame kharA arthamAM krodha upara ane karma upara vijaya meLavI zakIe, paramapadane ApaNe prApta karI zakIe te ja prArthanA. taraNa tAraNa jinAjJAviruddha AlekhAyuM hoya to micchA mi dukkaDam. parama pUjya AcAryadeveza zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjAnA ziSyaratna parama pUjya pUnA jillA uddhAraka paMnyAsapravara zrI vizvakalyANavijayajI mahArAjAno ziSyANa paMnyAsa yazovijaya vi.saM. 2070, mauna ekAdazI vAMkI tIrtha 15 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - bha 3 ...... O ***.... 12. ......... . 101 13. . 114 1. "sIjhana polisI. bijhanesa' polisI rUTa' polisI ... zerabajAra' polisI... egrIkalcara' polisI .. necara' polisI .. 'lona polisI................... ........ halavo' polisI ........... 'prezyasa veltha polisI ...................... 'posTamena" polisI . .............................. 11. "mirara' polisI .. ............. phIza' polisI .... ............... 'Iko' polisI .... arjuna polisI . .. 125 'TeIlara polisI .. 130 16. "phalAvara polisI ................................ Teka ITa IjhIlI' polisI ............. 18. "kIpa DIsTansa' polisI .. 19. "pojhiTIva thiMkIMga' polisI .............. 20. klAuDa polisI . ra1. 'leTara' polisI... ............ 22. "keseTa' polisI .. .......... 23. rekorDIMga polisI... ...... parcesIMga' polisI ... 25. "dalAlI polisI . ra6. 'Dile polisI ra7. "morTageja polisI . 14. 15. ...... 144 17. . 148 .. 159 167 : 108 : tasA................ 182 : **** 188 ........ 19O 24. 2OO ........ 207 216 218 16 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. ........... 31. 245 34. 259 P 2 01 2 74 P P ra8O 28. "TrAphika polisI 2 27 29, "DAyarI" polisI .................... ra30 gesTa' polisI. ra35 senTa bijhanesa' polisI ............ 243 32. plena" polisI .. 33. "pAvara' polisI..... ................................. ra48 'panIzamenTa' polisI .................. ra55 'megneTa' polisI...................... 36. 'jAmara' polisI..... ......... AIsa phekTarI polisI . ........... 38. leTa go polisI ................... 39. 'leTa goDa' polisI ..... 40. "DIvAIDa enDa rula' polisI................... 41. "je thAya te sArA mATe polisI 4ra. "voTara" polisI ........................... 30ra 43. "sugara phekaTarI' polisI .......................... 306 44. 'zivajI" polisI .......................... 316 45. "sephaTI' polisI... ***************...... 319 solyuzana" polisI ............ smAIlIMga phesa' polisI............... 331 48. "no enTrI' polisI ................. 337 'phAunTana polisI .................................. 50. "posTa polisI ..... 51. "Doga' polisI ........................... . 350 para. 'tattvajJAna polisI ..... 353 vola kloka polisI . 54. "vozaramena" polisI... 289 46. 324 49. 340 347 .......... 360 jI. P 17 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 365 o o 370 .......... 382 l w ............. 386 . 388 w 55. 'eka' polisI... pa6. "gArDana polisI ............................ 370 honahAra' polisI .. 58. Drobeka polisI... roDa polisI..................... DAyavarjhana polisI 61. InavijhIbala pAvara' polisI .................. zikArI polisI ............... 391 zilpI" polisI ............. 394 64. kepiTala' polisI ... 397 65. DrAmA polisI.. 399 66. DipholTara" polisI.. 401 rIvara" polisI ... 68. "peInTara" polisI ...... 69. "vaMThela strI polisI ............... ..... 409 70. pezanTa polisI w Raa pAlisI............. .. ..... w ......... .404 * 406 ...... 412 wAne tenA he nA mRta nA kaa no -- gumako kalA che chata ne * ja che - mare na na - moTe Daa ne te 19 nakaao hA , to " mA gurU kara na kI" hetu che The je gurUM kaa - - 1 Te bhaTakavAi na - he - 'mane ma ne na kAna ane kakAnuM mane che je hetu mATe jarUra Beni sanme." 21te ja dasa kallAke kra ke tamane ke , 30: 'te ne kA waa kA - 6-23 marDana, A che kara1 % , zrI . -- 18 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || Namo tthu NaM khamAsamaNassa bhagavao mahAvIrassa / / anaMta upakArI, anaMta kalyANane karanArA jinazAsanane prApta karI sauthI mukhya ane agrima kartavya ApaNA saunuM eka ja che - pApano parityAga, karmanI hakAlapaTTI. anAdikALathI jIva saMsAramAM bhaTake che, tenA mULamAM paNa karma ja che. A karmane AvavAnA daravAjA to ghaNA che. temAM sauthI kAtila, ApaNA sahunA jIvananI nabaLI kaDI hoya to te che - krodha. A kAtila krodhe to koNa jANe keTalAyane mA-bApathI chUTA karyA che, keTa-keTalAya bhAI-bhAI vacce tirADa pedA karI che, jIgarajAna mitrone duzmana banAvyA che. jo A krodhane dUra karavo hoya to sau prathama zAMta thAo. zAMta thanAro mANasa svayaM saMta banI jAya che ane potAnI najIka AvanArA mATe mahekatI vasaMtanuM nirmANa kare che. je bane zAMta te bane sva mATe saMta, para mATe vasaMta. sahu samajIe chIe ke - krodha kADhavo anivArya che. paNa jyAre koI apazabdo saMbhaLAvI jAya, dasa-bAranI vacce apamAna karI jAya, abhimAna ghavAI jAya tyAre A krodhane kAbUmAM rAkhavo bhalabhalAne kaThina paDe che. mATe ja A krodhane kAbUmAM levAnI ane aMte nAmazeSa karI nAMkhavA mATenI aneka polisIo upara ApaNe vicAra karavo che. dezanA vyavasthita vyavahAra mATe jo polisIo anivArya che to AtmAnA AdhyAtmika utthAna mATe, krodhanI hakAlapaTTI mATe paNa polisIo anivArya che. helthakera polisI ke velthakera polisI ghaNI ajamAvI. ahIM ApaNe krodhane jItavA mATenI spIrIcyuMala kera polisIo aMge vicAravuM che. jo AmAMthI ekane paNa AtmasAt karavAmAM Avaze to avazya krodha upara nigraha karI zakAze. 0. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - * - -* aDadiyAne khAvAnI sIjhana ziyALo che, unALo nahIM. unALAmAM aDadiyAne ThokanArI jAtane nukasAna karyA vinA raheto nathI. zrIkhaMDa khAvAnI sIjhana unALo che, ziyALo nahIM. himAlayanA barphIlA pradezamAM ziyALAmAM zrIkhaMDa khAnAro nyumoniyAthI gherAyA vinA raheto nathI. A ja vAta ApaNane lAgu paDe che. magajamAM eka sIjhana polisInuM borDa lagAvI devA jevuM che - "svabhAvane sudhAravA mATe maLelo mAnavabhava e krodha karavA mATenI sIjhana nathI. krodha vAgha-varu-dIpaDAne zobhe, nArakIne zobhe, mAnavane nahIM. A to kSamAnI sIjhana che." season To Forgive & Forget. cAra gatimAM sauthI vadhu krodhanI utkaTatA narakamAM hoya che. kaMIka aMze tiryaMca gatimAM paNa hoya che. vAgha-varu-dIpaDA janmajAta vairavRtti ane krodhavRttine vadhAranArA hoya che. je bhavamAMthI mokSe javAnI sAdhanA Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAnI hoya che, te bhavamAM ane temAM paNa jinazAsanane prApta karyA pachI, jinavANInA zravaNa dvArA samajaNa meLavyA pachI zuM krodha zobhe?, gusso zobhe ?, kaDavA veNa zobhe ?, apazabdo zobhe ? Aveza -ukaLATa, batAvI devAnI vRtti - A badhuM zuM zobhe ? nahIM ja ne! jo svabhAvane sudhAravAnI sIjhana jevo mAnavabhava maLyA pachI e ja krodha cAlu hoya to mAnavuM rahyuM ke khoLiyuM mAnavanuM che. bAkI, aMdara to 'vAgha" beTho che. saMta ramaNa maharSi krodhathI dhamadhamatA mANasane "vAghabhAI kahIne saMbodhatA. ziSyoe jyAre pUchyuM, tyAre temaNe A ja javAba vALyo ke - mAnavanA khoLiyAmAM krodha karanAranI AkRti mAnavanI che, bAkI e che to vAgha ja. eTale ja huM ene 'vAghabhAI' kahIne bolAvuM chuM. kadAca mArA A saMbodhanathI enI AMkha ughaDI jAya ane gusso choDI de !" jo A mAnavabhavamAM nahIM sudharIe to kyAre sudharazuM? kyAre svabhAva badalazuM ? kyAre krodha choDazuM ? * zuM narakamAM ? ke jyAM satata mAro ane kAponI ja vAta che. * zuM vAghanA bhavamAM ? ke jyAM hiMsakatA sivAya kazuM ja nathI. * zuM kUtarAnA bhavamAM ? ke jyAM 24 kalAka bhasavA sivAya bIjuM kAma nathI. @P zuM gadheDAnA bhavamAM ? ke jyAM bhUMkavA ja janma maLavAno che. lAcArInA, paravazatAnA A bhavomAM to zuM ApaNe ApaNo svabhAva sudhArI zakavAnA ? tarka :- devanA bhavamAM sudhArazuM ? tathya :- A bhavamAM gusso ane krodha na choDanArane karmasattA devalokano bhava Apaze ema ! AkhI jIMdagI gusso karanArA mATe to upara batAvyA sivAyanA bhavAnI zakyatA leza paNa nathI. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka A mAnavabhava evo che ke je tamArA svabhAvane sudhAravAnI, krodhanI hakAlapaTTI karavAnI uttama sIjhana che. sIjhananA samayamAM dhaMdho na karanAro AkhuM varSa pastAya che. svabhAvane sudhAravAnI sIjhananA bhavamAM svabhAva na sudhAranAro corAzInA cakkaramAM rakhaDe che. mAnavanA khoLiyAmAM vAgha-varunI hiMsakatA ja puSTa karanArA mATe karmasattAe vAgha-varunA bhavanuM ja nirmANa kareluM che. anaMta kALathI ApaNe ApaNA svabhAvane bagADatA ja AvyA chIe. A to kaMIka bhavitavyatAnI anukULatAe, arihaMta mahArAjAnA asIma anugrahathI mAnavabhava maLI gayo che. upamiti bhavapaMcAkAra siddharSigaNinA zabdomAM kahuM to susthita mahArAjAnI amInajarathI A mAnavabhavamAM praveza prApta thayo che. emAM paNa zAsana maLyuM che, samajaNa maLI che. zAsana maLyA bAda paNa, samajaNa maLyA bAda paNa jo svabhAva sudhAravAnI leza paNa tamannA na jAgatI hoya to samajavuM ke bhaviSya ujaLuM nathI. rAtre bhUlA paDelAnuM divase ThekANuM paDI zake. paNa divase bhUlA paDelAnuM to ThekANuM kyAre paDavAnuM ? naraka, tiryaMcanA bhavamAM svabhAva bagADanAranuM ThekANuM svabhAva sudhAravAnA mAdhyame mAnavabhavamAM paDI zake. paraMtu mAnavabhavamAM ja svabhAva bagADanAranuM ThekANuM kyAM paDe ? kyAre paDe ? kevI rIte paDe ? enA mATe to basa pAchA e ja janama -maraNanA cakkara ! e ja apAra vedanAo! rADa naMkhAvI detI narakanI jAlima yAtanAo ! atyAre leza paNa apazabda sAMbhaLI levAnI taiyArI na rAkhanAra, krodhathI saLagI uThanAra mANasa vAMdo banI jIvate jIvatA garoLInA peTamAM cavAI jaze. uMdara banI bilADInA kUra paMjAmAM cUMthAI jaze. haraNa banI siMhanA peTamAM padharAvAI jaze. kevI jIvanI mUrkhatA ! apazabda sAMbhaLavAnI taiyArI nathI, Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraMtu aneka vAra apamRtyu meLavavAnI taiyArI che ! IcchuM ke A pustaka vAMcanAranA jIvanamAM to AvI mUrkhatA na ja Ave. najara sAme anaMtA janma-maraNanI vedanA dekhAtI hoya, tenI sAme apazabdanI mAnasika vedanA zI visAtamAM ? zAsananI prApti pachI, samajaNanI prApti pachI to svabhAva sudhAravAnI sIjhana pUrabahAramAM khIlI uThe che. A sIjhanamAM prasAda karavA jevo nathI. saMsAramAM sIjhana polisIne sArI rIte tame apanAvI che. sIjhananA divasomAM ujAgarA karI karIne vadhAremAM vadhAre kamAI levAnI ghelachA che. to pachI "svabhAvane sudhAravAnI A sIjhanamAM sAme cAlIne vadhAremAM vadhAre mArI niMdA, apazabdo sAMbhaLIne mAre kSamAnI kamANI karI levI che' - AvI udAtta bhAvanA zA mATe nahIM ? zuM haju paNa pittaLa prakRti choDavAnI koI taiyArI nathI ? zuM haju paNa A mAnavabhavane pAmyA pachI paNa tarakaDI ane tochaDI prakRtinA visarjananI koI tamannA jAgatI ja nathI ? jo AvI uttama sAmagrI maLyA pachI paNa * koInI nAnakaDI bhUla upara paNa magaja tapI uThatuM hoya, * koInA be veNa sAMbhaLI tene bAra veNa saMbhaLAvI devAnI vRtti jAgatI hoya, >> batAvI devAnI saMkliSTa cittavRtti vAre tahevAra nirmANa pAmatI hoya to mAnavuM ja rahyuM ke, khoLiyuM mAnavInuM che. paNa aMdara koIka bIjuM ja bharAIne beThuM che. eka saMta atyaMta zAMta prakRtinA. potAnA maThamAM satata bhagavAnanA bhajanamAM lIna rahevuM - e ja temanuM jIvanakavana. kadI koInA upara gusso temaNe karyo na hato. saMta savAre AzramanA oTalA upara besI bhajana gAtA hoya tyAre roja eka caMDAla Ave. saMtane gALo bhAMDI cAlyo jAya. kyAreka Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI saMtane patharA ya mArI de. Azramaneya nukasAna pahoMcADI de. paNa, saMta sadA prasannatAmAM. saMtanA bhakto duHkhI duHkhI thaI gayA. paNa, saMte temane kazuM karavAnI nA ja suNAvI dIdhI. saMtanI prasannatAmAM leza paNa oTa AvI nathI. A rIte varSonA vahANA vItI gayA. durjana caMDAla potAnI durjanatA choDavA taiyAra nathI to A bAju saMta potAnI sajjanatA choDavA taiyAra nathI. saMtanI ATalI uttama koTinI prasannatA joIne ekavAra eka deva saMta upara prasanna thaI gayo. sAme cAlIne saMtanI pAse AvI hAtha joDI vinaMtI kare che - "bhagavaMta ! Apa atyaMta guNIyala cho. ApanI kaMIka sevAno mane lAbha Apo." saMta to Azcarya cakita thaI gayA. devanA Agamane saMtanA manamAM abhimAnano saMcAra thaI gayo. tyAre te jaNAvyuM ke - "hAla koI kAma nathI." "paNa, game tyAre mArI jarUra paDe to avazya mane yAda karajo. huM game tyAre hAjara thaI jaIza." "sAruM !" deva aMtardhAna thaI gayo. devanA gayA bAda saMtanA magajamAM dhIre dhIre abhimAna gheruM thavA lAgyuM. o ho... ho... huM keTalo mahAna ?... deva jevo deva sAme cAlIne mArI sevAmAM hAjara thaI gayo - abhimAnano nazo caDI gayo. bIje divase prabhAte nityakrama mujaba saMta bahAra oTalA upara beThA hatA. tyAM caMDAla Avyo. gALo zarU karI. paNa, have saMta sAMbhaLI zake tema na hatA. devanuM gumAna magajamAM savAra thaI gayuM hatuM. saMte sAme gALAgALI zarU karI. vAta vadhI paDI. bolAcAlImAMthI mArAmArI zarU thaI. Aje to saMta paNa ghaNA varSonuM bheguM thayeluM vera vALavAnA mUDamAM hatA. paNa, saMtanI tAkAta kyAM ane e caMDAlanI tAkAta kyAM? Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtane mAra paDavA mAMDyo. savArano samaya hato. mATe koI bhagata paNa bacAvavA AvI zake tema na hato. saMte manomana devane yAda karyo. paraMtu na to deva Avyo ke na to koI devanI adazya sahAya maLI. devanI sahAyano je nazo caDhyo hato te paLavAramAM utarI gayo. caMDAla mAra mArI rahyo che. mAra khAI khAIne saMta adhamUA thaI gayA. aMte caMDAla saMtane adhamUA karI cAlyo gayo. saMta paNa pAchA maThamAM AvyA. jAte pATApiMDI karI. bhAre kaLatara thaI rahyuM hatuM. paNa, have nazo utarI gayo hato. dhIre-dhIre saMta potAnA asalI rUpamAM AvI rahyA hatA. - pazcAttApanA bhAva sAthe saMta pAchA bhajanamAM lAgI gayA. thoDI vAra thaI nA thaI, tyAM to pAcho e ja deva pragaTa thayo, kahyuM - "sAheba ! mArA lAyaka kaMI kAma hoya to jaNAvo" saMta kaMIka roSamAM bolyA - "alyA ! meM tane yAda karyo, tyAre kema na Avyo ? jo'to nathI. A mArI hAlata kevI thaI gaI che ?" "sAheba ! huM to Avyo ja hato. te vakhate ahIM AzramamAM ja hato." "to pachI mane bacAvyo kema nahIM ?" "are ! paNa huM Apane oLakhI ja na zakyo. bahAra to be caMDAla jhaghaDatA mane dekhAyA. eka caMDAla AzramamAMthI bahAra Avyo hato. bIjo bahArano hato. be caMDAla bAkhaDI paDyA. mane zuM khabara ke e caMDAla eTale Apa hazo. huM to zodhato ja rahyo ke je saMtane meM vacana ApyuM hatuM te AmAM kyAM che? e saMta to mane kyAMya dekhAyA ja nahIM." saMtane uttara maLI gayo. saMtanI AMkha ughaDI gaI. yAda rahe ! mokSe javA mATe mAnavanuM khoLiyuM joIze e vAta sAcI. paNa, mAnavanA khoLiyAmAM aMdara dAnava ja beTho hoya to, aMdara caMDAla ja beTho hoya to mokSa maLe tevI koI ja zakyatA nathI. vedazAstra Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mujaba, jema bahArano brAhmaNa caMDAlanA sparzathI abhaDAI jAya che, tema A aMdarano mAMhyalo e paNa krodha caMDAlanA sparzathI abhaDAI jAya che. "jo krodhane meM mArI jAta soMpI dIdhI to huM caMDAla ja chuM" - A vAtane vAraMvAra ghUMTavA jevI che. A sIjhana che zAMta banavAnI, saMta banavAnI, vasaMta phelAvavAnI, ane tame satata azAMta banI rahyA ho, zetAna banI rahyA ho, tamArA paricayamAM AvanArane satata grISmano tApa ja anubhavAyA karato hoya to samajavuM rahyuM ke kadAca mokSa ghaNo dUra jaI rahyo che. eka prakAranI pAzavI vRtti eTale ja aMdarano krodha. eka bhAre krodhI makAnamAlika hato. vAre tahevAre potAnA bhADuAtonuM badhAnI vacce apamAna karI nAMkhe. badhAM enAthI trAsI gayelA. je bhAIne makAnamAlike atyaMta herAna karelA, te bhAI eka divasa makAnamAlika mATe dUdha laI AvyA. badAma-kesara-elacIthI maghamaghatuM kaDhAyuM dUdha joIne makAnamAlikane atyaMta Azcarya thayuM. A bhAI mArA mATe AvuM dUdha laI AvyA ! Azcarya sAthe e dUdha to pI gayA. paNa pachI e pUchyA vinA na rahI zakyA. emaNe pUchyuM - 2"zuM vAta che ? Aje A dUdha kaI khuzAlImAM ?" "evuM che ne ke Aje nAgapaMcamI che !!!" makAnamAlikanI hAlata kApo to lohI na nIkaLe tevI thaI gaI. yAda rahe ! jema jema tamAro dharma vadhato jAya tema tema tamAro svabhAva sudharato javo joIe. to ja tamAro dharma tamArA duzmanane paNa AkarSI zakaze. jo tamAro dharma vadhato jAya paNa svabhAva bagaDato jAya to tamArA putrane paNa tamAro dharma AkarSI zake tevI zakyatA nathI. hA ! AjanA kALanI A ja to karuNatA che ke - tamArA pra 2 ) Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paisA tamArA duzmanane paNa AkarSI zake che. paNa, tamAro dharma tamArA dostane, sagAne ke sagA dIkarAne paNa AkarSI zakato nathI. jo svabhAva 'royala banAvyo haze to tamAro dharma sahune AkarSI zakaze. jo tamAro dharma tamArA dIkarAne paNa AkarSI na zakato hoya to khAsa tapAsa karI levA jevI che ke emAM tamAro pittaLa svabhAva to kAraNa nathI ne ? eTalI vAta to pAkI ne ke jeNe tamAruM kazuM bagADyuM nathI tenI sAthe tame paNa na ja bagADo ? tamArA gussAno bhoga te to na ja bane ? dalIla :- hA... hA... cokkasa ! nirAkaraNa :- eTale dukAnamAM Avela gharAka uparano gusso ghare patnI upara to na ja utare ne ? gharAkano gusso gharavALI upara. gharavALI potAno gusso ThAlave dIkarA upara. dIkaro ThAlave ramakaDAM upara... A anavasthA have to na ja sarjAvI joIe. TUMkamAM, magajamAM sIjhana polisInuM A borDa evI rIte lagADI do ke ra4 kalAka e tamArI najaramAM, tamArA dhyAnamAM ja rahe - "A sIjhana kSamAnI kamANI karavA mATenI che, gusso karavAnI nahIM." ATaluM paNa vAkya gussAne kaMTrolamAM rAkhavA khUba kAmayAba nIvaDaze. sarvazreSTha zUravIra kadApi krodha kare nahIM.. krodha kAyaronuM kArya che... - lAojhI. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bijhanesamAM tame je je polisI ajamAvo cho te te polisI sUtro gussAne aTakAvavA khUba ja kAmamAM Ave tevA che. ghaNI dukAno upara AvA prakAranuM borDa jovA maLaze - (A) "Aje rokaDA kAle udhAra" Today Cash, Tommorow Credit. A ja sUtra gussAne kaMTrolamAM rAkhavA mATe nIce mujaba goThavo - "Aje kSamA kAle gusso" "Aje udAratA kAle kRpaNatA" Aje namratA kAle mAna" Aje saraLatA kAle mAyA" Aje eTale ke A bhavamAM, kAle eTale ke AvatA bhavamAM. pharIthI eka vAkya ghUTo - A bhavamAM kSamA, AvatA bhavamAM gusso" gussAno Avega Ave tyAre jo A vAkya sAme lAvazo to tarata ja e Avega ane Aveza haLavA thaI jaze, maMda paDI jaze, naSTa thaI jaze. gussAnI e paLa ja kaTokaTInI hoya che. jo e be Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca miniTa manane sAcavI laIe, kazuM paNa na bolIe to avazya gusso ravAnA thAya. dhIre-dhIre gusso Avato paNa baMdha thaI jAya. koI ApaNI sAthe durvyavahAra kare tyAre gusso karavAnA badale te durvyavahArane hakArAtmaka dRSTikoNathI mUlavo, kadAca tamArA e dRSTikoNathI durvyavahAra karanAro paNa sudharI jAya. saMta pAse carcA karavA, vAda karavA eka paMDita Avyo. Ama to saMta carcA karavAmAM mAnatA nahIM. paraMtu paMDitanA atyAgraha sAme carcA karavAnuM emaNe kabUlyuM. vAda zarU thayo. saMta to zAstranA pAragAmI hatA. zAstra emaNe jANyuM paNa hatuM ane pacAvI paNa jANyuM hatuM. olo paMDita to chabachabIyAM karanAro hato. Akhare thavAnuM hatuM te ja thayuM. paMDita carcAmAM parAsta thaI gayo. paMDitano gusso kAbUmAM nA rahyo. dhRvArphavA thaI gayo. saMtane mAthe TAla hatI. te TAla joI saMtanuM apamAna karavA tenA upara jora-jorathI TakorA mAravA mAMDyo. gusso utAravA kaMIka to karavuM ja paDe ne ? Akho vAda jonArA bAjumAM beThelA saMtanA bhakto AvezamAM AvI gayA. saMtanuM A apamAna ! te loko haju kaMIka karavA jAya tyAM to saMta bolyA - "jo jo, kaMI na karatA. A to bahu paMDita mANasa che. badhuM samajI vicArIne kare che. juo, tame dukAnamAM 50-100 rUpiyAno ghaDo kharIdavA jAo tyAre emane ema kharIdI lo ke TakorA mArI kharIdo ? A vyakti atyaMta mahAmUlA evA sadgurune pasaMda karavA mAMge che, to TakorA mAre ke nahIM ?' paMDita to A sAMbhaLatA ja Abho banI gayo. A kSamA ! A samatA ! kSamatA hovA chatAM A hadanI kSamA. dhrusake dhrusake raDatAraDatA saMtanA caraNomAM paDI mAphI mAMge che ane potAne ziSya banAvI levAnI vinaMti kare che. A hadanuM parivartana AvyuM e ekamAtra kSamAnA pratApe ! saMta A hadanI kSamA jALavI zakyA. kAraNa ke saMte A bhavamAM kSamAne ja jALavI rAkhavAno Thosa nirNaya karI rAkhyo hato. 11 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamAro sudharato svabhAva tamArI AjubAjunAne paNa sudharavAnI taka pUrI pADe che. jo ApaNe koIne paNa eka akSara na bolIe to avazya te ApaNA upara sadbhAva dharAvato thaze ja. pachI to vagara kahai asara thaze. tamane pachADavA AvanArA tamArA dvArA ja pAmI jaze. phakta tame tamArA dilamAM maitrIbhAvane sthAna Apo. nakkI karo, A bhavamAM to kSamA ja rAkhavI. >> cAhe mane koI apamAnita kare paNa mAre to kSamA ja rAkhavI che. che cAhe dIkaro mAruM na mAne paNa mAre to samatA ja rAkhavI che. 7. cAhe mane koI apazabda saMbhaLAvI jAya mAre to zAMta ja rahevuM che. ghaNI dukAna upara eka bIjuM paNa borDa lagAveluM hoya che - (B) "25 g rula" (Fixed Rate) krodhano nigraha karavA A sUtra paNa khUba kAmayAba nIvaDe tema che. rAmAyaNanuM nATaka Aje sAMje bhajavavAnuM hatuM. nATaka kaMpanIno DAyarekTara atyaMta ciMtAmAM hato. tenI upara najara paDatA rAmanuM pAtra bhajavanAre pUchyuM :- kema sara ! Aje bahu ciMtAmAM lAgo cho ?' "are bhAI ! olo rAvaNa Aje mAMdo paDyo che. e bilakula abhinaya karI zake tema nathI. rAvaNa vinAnI rAmAyaNa kevI rIte hoya ?' "ciMtA nahIM karo ! mane enA badhA DAyalogsa yAda che. huM bolI jaIza." pachI banne vacce kaMIka guphategu thaI ane nATakano samaya thayo. rAbetA mujaba nATaka zarU thavAnuM hatuM tyAM DAyarekTara sTeja upara AvIne jAherAta kare che - 12 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "bhAIo ane baheno ! A nATaka rAbetA mujaba ja thaze. paNa eka nAnakaDo pheraphAra thaze. (rAmanuM pAtra bhajavanAra tarapha AMgaLI cIMdhIne) A bhAI jyAre DAbI bAju hoya tyAre tame tene rAvaNa samajajo. ane jamaNI bAju hoya tyAre tame tene rAma samajajo." bahujana varganI Aje A ja hAlata che. derAsara-upAzrayamAM tame jevA cho tevA ja dukAnamAM ane gharamAM ho cho ? have nakkI karo - eka ja bhAva ! mArA jevA bhAva dharmasthAnamAM vyAkhyAna zravaNa karatI vakhate Ave che tevA ja bhAva mAre gharamAM ane dukAnamAM paNa jALavI rAkhavA che. koI sArI vAta vAMcatA je bhAva jAge che te ja bhAva apamAna thAya te vakhate paNa jALavI rAkhavA che. pustaka vAMcatA jo gusso na karavAnI bhAvanA jAge che to mAre gharamAM paNa te bhAvanesaMkalpane TakAvI rAkhavo che. eka ja bhAvanI polisI dukAnamAM jevI rIte lAgu pADo cho tema ahIM paNa lAgu pADavA jevI che. eka bhAI mArI pAse AvI vAta kare ke - mahArAja sAheba ! tamArI vANImAM to gajabano jAdu che. meM kIdhuM - "kevI rIte ?' "are mahArAja sAheba ! zuM vAta karuM Apane ? mArI gharavALI Ama eka akSara koInuM na sAMbhaLe ane tamAruM vyAkhyAna ekeka kalAka sAMbhaLe che ! gajaba kahevAya." jema vyAkhyAnamAM eka kalAka sAMbhaLo cho. tema koIkanA be veNa paNa sAMbhaLI lejo. vyAkhyAna sAMbhaLatA je bhAva che te ja bhAva bIjAnA kaTu veNa sAMbhaLatA paNa. eka ja bhAva ! yAda rahe ! jo sAMbhaLavAnI Teva pADazo, saMbhaLAvavAnI Teva choDazo to jAtane saMbhALavI tamArA mATe zakya banaze. kAraNa ke jo sAMbhaLI nahIM zakyA to pratikAra tame karazo ja. pachI sAmethI pratikAra....gusso vadhato ja jaze, vadhato ja jaze. jAta uparathI paNa 13 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAbU gumAvI besazo. pachI to e gusso kyAM laI jaze te zuM kahevAya? eka pagathiyuM cUkanAro eka ja pagathiyuM nathI cUkato, caDhelA tamAma pagathiyA cUkI jAya che. eTale ja kahuM chuM - sAMbhaLavAnI Teva pADo. jethI pastAvuM na paDe. bAkI bolI uThazo - "jiMdagI ! mane khabara na hatI tuM che eka gaNita. eka pagaluM khoTuM, ne dAkhalo Akho khoTo !!!" A mAnavabhavamAM ekAda vyakti sAthe paNa, ekAda jagyAe paNa have gaphalata karIe te cAlI zake nahIM. jo dukAna-gharamAM paNa upAzraya-derAsara jevo bhAva AvI jAya to bhaviSya ujaLuM che. dukAna upara trIjuM paNa eka borDa hoya che - (C) "grAhakano saMtoSa e ja amAro mudrAlekha" - krodhano nigraha karavA magajamAM A kotarI do ke - . "mArA paricayamAM AvanAra tamAmane saMtoSa Apavo e ja mArA jIvanano mudrAlekha che." jo A mudrAlekha tame apanAvo to jagatanI koI vyakti tamane duHkhI karI zake nahIM. vyakti to zuM ? karmasattA paNa duHkhI karI na zake. jagata AkhAne saMtoSa ApanArane zuM karmasattA asaMtoSa Ape ? zakya ja nathI. ADozI-pADozI, mA-bApa, dIkarA-dIkarI, patnI, nokara vagere tamAmane tamArA svabhAvathI saMtoSa ja che ne ? tapAsajo. jo gharAkane saMtoSa na ApI zako to dukAna baMdha karavAno vAro Ave, tema jo tamArI ADoza-pADozanAne tame saMtoSa ApI na zakatA ho to dharmanA daravAjA tamArA mATe khullA rahe tevI zakyatA nahIMvat 14 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaI jAya che. ApaNA saMparkamAM AvanArI eka vyakti paNa ApaNA svabhAvathI saMtoSa na pAmatI hoya to corAzInA cakkara lalATe lakhAI jAya tevI zakyatA pUrepUrI che. gharanI koI paNa vyaktine tamArA svabhAvanI koI phariyAda to na ja hoya ne ? A gusso tamArA parivAranI prasannatAne paNa toDI nAMkhe che, AvA gussAne paNa zuM haju saMgharavo che ? ghUMkI do gusso. juo pachI ghara e svarga lAgaze. jIvana jIvavA jevuM lAgaze. bAkI krodhI mANasanA jIvanamAM kadApi prasannatA jovA nahIM maLe. tame tamArA gharanA cAra membarane saMtoSa nathI ApI zakatA. amArA dAdAgurudeva zrIbhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjA potAnA ra50250 ziSyone saMtoSa ApI zakatA. kAraNa eTaluM ja che ke emano svabhAva royala hato, mAyALu hato, dayALu hato. je tamAro nathI. (D) "pramANikatA e ja amAro mudrAlekha" Honesty is the Best Policy dhaMdhAmAM khUba ja sarasa chApa UbhI karavA vaparAtA A vAkyane kharekhara tame amalI banAvatA hazo ke nahIM ? te khabara nathI. paNa, "kSamA e ja mArA jIvanano mudrAlekha'' A vAta apanAvo to ja svasthatA maLe tevI zakyatA che. nakkI karo-Aje mAre mArI tochaDI prakRtinuM visarjana karI nAkhavuM che. gusso, have na khape. krodha, have na cAle. apazabdo, have mArA moDhAmAM na zobhe. Aveza, have mArAmAM na maLe. rIsa, have te pharI na Ave tiraskAra, have ene dezavaTo maLI gayo. basa, 15 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI juo jAdu jANe jIvana e ja naMdanavana ! atyAra sudhI bijhanesa polisInI aMdara tamArI dukAna upara lAgelA borDanI vAta karI. bIjI be mahattvanI vAta tamArI bijhanesa karavAnI paddhati aMge karavI che. (1) DAyamaMDa bajAramAM mokAnA sthAne moTI dukAna maLI gayA bAda temAM badAmI kolasAno dhaMdho hoya ke DAyamaMDano dhaMdho hoya ? DAyamaMDa bajAramAM badAmI kolasAno dhaMdho na zobhe. temAM DAyamaMDa bajAranuM paNa avamUlyana che, khuda tamArI jAtanuM paNa avamUlyana che. tevI rIte jyAre paNa gusso Ave tyAre vicAro - mAnavabhava maLyo, Aryadeza maLyo, jinazAsananI prApti thaI, saMskArI mAtA-pitA maLyA, sadguruno samAgama thayo, kalyAmamitrono paNa yoga thayo, samajaNa paNa maLI, matalaba ke hIrA bajAramAM barAbara mokAnA sthAne vizALakAya dukAna maLI gaI. have temAM sadgaNorUpI hIrAno vepAra zobhe ke krodharUpI kolasAno vepAra zobhe ? ATa-ATalI uttama koTinI sAmagrI maLyA pachI paNa jo krodha karIza to AmAM mAruM avamUlyana thaze. mane maLela jinazAsananuM avamUlyana thaze. AvA lokottara jinazAsananuM avamUlyana karanAra mane zuM pharIthI jinazAsana maLe kharuM ? jo jinazAsana ja nahIM maLe to ThekANuM paDaze zI rIte ? jinazAsananA mAdhyame krodhane choDavAnI ATalI spaSTa samajaNa maLyA bAda paNa jo mArAthI krodha na chUTato hoya to zuM jinazAsananI bahAra pheMkAyA bAda krodha chUTaze ? zakya ja nathI. eka vAra jinazAsananuM avamUlyana karanArane pharIthI jinazAsana maLe tevI koI zakyatA nathI. zuM AvA mahAmUlA jinazAsananI hIlanA karavAnuM mane posAze ? jo nA, to mAre gusso choDavo ja rahyo." nakkI karo - A hIrAbajAramAM krodharUpI badAmI kolasAno dhaMdho mAre karavo ja nathI. jeNe badAmI kolasAno ja dhaMdho karavo hoya to tenA mATe hIrAbajAramAM AvavAnI koI ja jarUriyAta nathI. koI zerInA nAke Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa te A dhaMdho karI zake che. hIrAbajAramAM AvyA pachI A dhaMdho zarU na ja rAkhI zakAya. A ja rIte jJAnI bhagavaMto kahe che - alyA ! tAre mAnavabhava meLavIne paNa jo gusso ja karavo hato to AphrikAnA jaMgalamAM habasI tarIke ke yugoslAviyA ane yugAnDA jevA anArya dezamAM ja janma levo hato ne ! zA mATe A jinazAsanamAM Avyo? zA mATe jinazAsananI Divelyuzana kare che? ghaNA loko bole ja che - "ATalo dharma karyA pachI paNa jo gusso na chUTato hoya to enA karatAM ame dharma na karanArA sArA !" zAsananI AvI bhayaMkara hIlanA gussAthI thAya che. zuM zAsana tamane pyAruM nathI ? zuM tamane khyAla nathI ke zAsananI hIlanA karanArane anaMtakALe ya jinazAsana maLatuM nathI ? to pachI zuM tame AvI zAsananI hIlanAmAM haju ya pravartazo ? AvA uttama saMghamAM, uttama dharmamAM janma prApta karIne paNa tamAre evA ne evA ja rahevuM che ? lakhI rAkho A vAkya magajamAM, vAMce rAkho ene covIse kalAka ke - "hIrA bajAramAM badAmI kolasAno vepAra kema na zobhe tema jinazAsanamAM janma meLavanAra mArA jevAne have krodha na zobhe." eTalI vAra A vAkyane ghUMTe rAkho ke jyAre paNa gusso Ave tyAre A vAkya AMkho sAme taravarI uThe. pachI to zI majAla gussAnI ke ApaNAmAM e aDIMgo jamAvIne rahI zake. gusso jyAre paNa Ave tyAre A vAkya magajamAM taravarI uThe te mATe jyAre zAMtino samaya hoya, tame phrI beThA ho tyAre A vAkyane ghUMTo - khUba ghUMTo. jethI gussAnA samaye anAyAse A vAkya yAda AvI jaze. pachI to gusso ghaTato jaze, chelle nAmazeSa thaI jaze. bijhanesa karatI vakhate tame eka bIjI bAbatane paNa dhyAnamAM rAkhatA ho cho - 17 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) DAyamaMDanI dukAna tame rAtanA kholatA nathI. kAraNa ke tame jANo cho - rAta paDaze, bajAra baMdha thaze, rastA sUmasAma banaze, vAtAvaraNa aMdhAragheryuM banaze tyAre jo huM dukAna khullI rAkhavA gayo to lUMTAI javAnI zakyatA 100% che. Dara che lUMTAvAno, mATe rAtre dukAna tame kholatA nathI. A ja vAta have krodhanigraha mATe lAgu pADo. mArA sadguNo, mArA vacano e hIrA jevA che. jyAre hIrAno vepAra = vacanano vepAra karavo che tyAre khAsa vicArI lo ke atyAre rAtri to nathI ne ? rAtri eTale pApodayano samaya. divasa eTale puNyodayano samaya. jI patnIno svabhAva kajiyALo hoya, cha dIkaro uddhata hoya, jI phrenDasarkalamAM paNa vAre-vAre apamAna thaye rAkhatA hoya, che gharamAM koI tamArI vAta sAMbhaLavA taiyAra na hoya, cha nokara TAImasara Avato na hoya, jI bajAramAM maMdI hoya, dhaMdhAmAM barakata maLatI na hoya, ADoza-pADozamAM herAnagati pAra vinAnI hoya.... jo AvI hAlata tamArI hoya to samajI lo ke pApodayanI rAtri tamArA mATe cAlI rahI che. AvA samaye vacano bolavAnA badale moDhAnuM zaTara pADI devuM e ja ucita che. kAraNa ke pApodayanA samayamAM jyAre tame kazuMka paNa koIne kahezo eTale e tamAruM apamAna karaze, tamArI vAta pratye aruci batAvaze ane tamAruM magaja saMklezanI jALamAM sapaDAI jaze. mAnasika, vAcika saMklezo vadhatA ja jaze, vadhatA ja jaze. Akhare aNamola evo mAnavabhava hArI javAze. mATe, jema rAtrinA samayamAM dukAnanuM zaTara pADI devAmAM Ave, hIrAno dhaMdho baMdha karI devAmAM Ave tevI ja rIte pApodayanI rAtrimAM mukhanuM zaTara pADI do, maunano Azraya karI lo. vacanano dhaMdho-vyavahAra sadaMtara baMdha karI do. pachI juo majA. kadAca A maunanA pratApe tamAro 18 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApodaya ravAnA thaI jAya, tamAruM Adeya nAmakarma udayamAM AvI jAyuM - tevI paNa zakyatA che. tethI ATaluM to have nakkI karI ja lo ke jyAM mAro pApodaya hoya tyAM mAre eka paNa akSara nirarthaka uccAravo nathI. mona e ja zaraNa che. 78 jo dIkaro mAruM kahyuM mAnavA taiyAra nathI. to mAre enI joDe khoTI-khoTI TakaTaka karavI nathI. 76 kuTuMbamAM jo mAruM puNya paravArI gayuM che to mauna e ja mAro taraNopAya che. 7 phrenDasarkalamAM mAruM upajatuM nathI. to mauna e ja mane saMklezamAM paDato bacAvaze. AvuM dareka jagyAe samajI levuM. "jyAM jeTalA aMzamAM mAro pApodaya tyAM teTalA aMzamAM mArA mATe vacanarUpI hIrAnA vyApAra mATe rAtri. teTalo samaya to avazya mArA moDhAnuM zaTara baMdha' - AvuM magajamAM daDha karo. jo rAtrinA dhaMdho karavA jAya to lUMTAI jAya, tema A rAtrimAM dhaMdho karanAra potAnA kSamA vagere sadgaNa rUpI hIrAne lUMTAvI nAMkhe che. mATe, pApodayanA samaye sAmano na karo, mauna ja raho. tathA divase paNa jema komI ramakhANa phATI nIkaLyA hoya tyAre dhaMdho na karAya. tema jyAre aMdara gussAe ramakhANa macAvyuM hoya tyAre kazuM paNa bolavAnI jarUrata nathI. gusso emane ema zamI jaze. koI tamane apazabda saMbhaLAvI jAya che, tamAruM apamAna kare che, tamArI vAta sAMbhaLato nathI, dIkaro sAmo javAba Ape che.... AvI-AvI uparisthitimAM tamane sAmevALA pAtra upara pArAvAra gusso Ave che. - A gusso zamAvavAno bahu sarasa ane kAragata upAya e ja che ke e vakhate kazuM paNa na bolo. vacanano vyavahAra sadaMtara baMdha karI do. kevala mona rAkho. Akhare manano krodha manamAM zamI jaze. kUvAno paDachAyo kUvAmAM ja samAI jaze. tene vacananuM baLa ApyuM to saMkleza 19 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArAvAra ane rAmAyaNa tathA mahAbhAratanuM sarjana thaze. hA kadAca tamAro puNyodaya evo gajabano cAlI rahela hoya ke tame bolo to te vyakti tamArI sAme bolI zake tema na hoya to paNa aMdara gussAnuM ramakhANa cAle che. mATe, sadgaNa lUMTAI jaze. pharI spaSTa karo - puNyodayarUpI divasanA samayamAM jo aMdara krodhe ramakhANa macAvyuM hoya to sadgaNanI lUMTa aTakAvavA mATe vacanano vepAra baMdha karavo ja rahyo ! mauna dhAraNa karavuM ja rahyuM. bahu agharuM kAma che. kAraNa ke, jema ramakhANa vakhate dukAna cAlu rAkhavAnA nukasAna AMkha sAme rAkhyA che. mATe, dhIkatI dukAnanA paNa daravAjA baMdha karatA tamane vAra nathI lAgatI, tema gussAnA mAThA pariNAma haju AMkha sAme nathI rAkhyA. mATe, gusso Ave tyAre moDhAnuM zaTara pADatA navaneje pANI nItarI jAya che. jyAre paNa bIjAne kacaDI nAkhavAnI, bIjAne dhamakAvavAnI, bIjAne herAna karavAnI, bIjAne nukasAna pahoMcADavAnI, bIjAne saMbhaLAvI devAnI vRtti jAge tyAre samajajo ke aMdara krodhanuM ramakhANa zarU thaI gayuM che. jo AvA samaye moDhAnuM zaTara khulluM rAkhyuM to sadgaNo saLagIne sApha thaI jaze, khabara paNa nahIM paDe. gussAnA A lokanA ane paralokanA nukasAno najara sAme rAkho to mukhanuM zaTara baMdha karavAmAM saraLatA raheze. jo aMdaranA ramakhANa vakhate mukharUpI zaTarane baMdha rAkhavAmAM tame saphaLa thaI gayA to prasannatA tamArA hAthaveMtamAM che. eTale ja kahuM chuM - kadAca gussAne manamAM Avato aTakAvavAnI zakti bhale atyAre na hoya. paNa manamAM AvatA gussAne vacananuM baLa na ApavAmAM paNa tame kAmayAba nIvaDatA ho to tamAre gussAthI DaravAnI jarUra nathI. e gusso svane kaMIka nukasAna karI aMdarane aMdara samAI jaze. vacanathI pragaTa thato gusso anarthanI hAramALA sarjI sva-para ubhayane saMlezanI AgamAM homI deze. 20 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka vAra vacanamAMthI gusso jaze. pachI dhIme-dhIme manamAMthI paNa gusso ravAnA thaze. ane kaSAyathI chuTakAro maLe eTale jIvatA ja mokSanA sukhanI anubhUti thaze. eTale ja zAstrakAroe kahyuM che ke - kaSAyamuktiH kila muktireva / eka vAtano javAba Apo - dukAna, ghara vagere mAraka sthAnomAM to tame gusso karo ja cho. tamArA sadgaNanI lUMTa mAraka sthAnomAM to chaDecoka thAya ja che. paNa, derAsara-upAzraya vagere tAraka sthAnomAM AvyA pachI to gusso na ja hoya ne ? derAsara-upAzrayamAM to gusso na ja karo ne ? saMvatsarInA divase mokAnA sthAne, havA-ujAsa ane TekAvALI jagyAe tame tamAruM kaTAsaNuM pAtharI dIdhuM, bArasA sUtranA zravaNa pachI kaTAsaNuM pAtharI tame ghare gayA tyAre koIka te kaTAsaNuM khaseDI dIdhuM. jyAre tame pratikramaNa karavA AvyA tyAre tyAM bIjA ja koIka bhAgyazALIne beThelA joI manamAM gusso to na ja Ave ne ? jyAM tamAre sadgaNonI kamANI karavAnI che tyAM ja jo tamArA sadgaNonI lUMTa thatI hoya to bhavasAgara tarAze zenA jora upara ? mArakasthAnamAM tame lUMTAo tenAthI jeTalo kheda thAya tenA karatA to tArakasthAnamAM AvI tame lUMTAo tyAre amane savizeSa kheda thAya che. koIka nAnakaDI vAtamAM paNa dharmasthAnomAM bAthaMbAthImAM caDI janArA mATe to zuM kahyuM? e mANasano mokSa kyAre thAya ? hoTalamAM ADuM-avaLuM peTamAM padharAvIne mAMdA paDanArane hospiTalamAM sAjo karI zakAya. paNa hospiTalamAM ya mAMdo paDanAra to kema sAjo thAya ? dukAna-ghara vageremAM jenI kSamAnuM ThekANuM na paDatuM hoya tenuM ThekANuM derAsara-upAzrayamAM paDe. paNa jenuM derAsara-upAzrayamAM paNa ThekANuM na paDatuM hoya tenuM ThekANuM to kyAM jaIne paDavAnuM ? tamAre asAdhya bimArIvALA banavuM che ke sAdhya bimArIvALA ? jinazAsana vagere uttamottama sAmagrI maLI pachI tamArA krodha roganI 21 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cikitsA jo thaI zakatI hoya to tame sAdhya bimArIvALA. bAkI tamAre tamArA krodha rogane asAdhya ke duHsAdhya gaNavo rahyo. ATaluM to nakkI karo ke derAsara-upAzraya-AyaMbila khAtuMpAThazALA vagere tArakasthAnomAM to gusso nahIM ja. tyAM to game tevI vikTa paristhitimAM paNa mAre kSamA ja rAkhavI che.' prazna :- gusso karatA nathI, gusso thaI jAya che. tenuM zuM? uttara :- A to bahu bhayAnaka bhUmikA che. "meM gusso karyo ke huM gusso karI rahyo chuM - AvI sabhAnadazA vinA bebhAnadazAmAM ja thaI rahelo gusso to bahu bhayaMkara nIvaDe. jene khabara paDatI hoya ke huM kyAM, kevI rIte avAra-navAra khADAmAM paDuM chuM ? te bacI zake. paNa jene e ja khabara na paDatI hoya, te kevI rIte bacI zake ? mATe, AvI bebhAnadazAmAMthI to bahu vahelI take bahAra AvI javA jevuM che. to ja gusso choDavo zakya banaze. yAda rAkhajo - gusso karazo to tame to saLagazo ja. sAthe tamArI pAsenAne paNa saLagAvazo. sarvatra hoLInuM ja sarjana karazo. tamAro Royal svabhAva sarvatra divALInuM sarjana karaze. pasaMdagI tamArA hAthamAM che. tamane zuM pasaMda che, sarjAtI divALI ke hoLI ? TUMkamAM ATaluM magajamAM noMdhI lo ke - "jema rAtre hIrAnI dukAna kholI dhaMdho karanAra lUMTAyA vinA raheto nathI tema pApodayamAM jIbhane chUTI mUkanArano samAvaibhava lUMTAyA vinA raheto nathI." "komI ramakhANanA samaye divase paNa jema dukAna na kholAya, tema jyAre aMdaramAM gussAnuM ramakhANa maceluM hoya tyAre vacana na uccArAya." A rIte bIjI bijhanesa polisImAM traNa sUtra tathA be rIta upara ApaNe vicAraNA karI. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'rUTa polisI nI have, khUba ja mahattvapUrNa tathA kAragata evI trIjI polisI aMge vicArIe. gusso Ave che tenI pAchaLa kAraNa e che ke - (1) koIka evI paristhitinuM nirmANa thAya che ke je ApaNane mAnya nathI hotI. (2) koIka vyakti ApaNI sAthe evo vyavahAra kare ke je ApaNane apekSita na hoya. (3) koIka evA zabdo ApaNane sAMbhaLavA maLe ke je ApaNane pasaMda na hatA. A tamAma kAraNa vakhate krodhathI bacavAno bahu sarasa rasto e che ke enA mULane zodho. pachI gusso osarI jaze. dIkaro tamAruM mAnato nathI, tamAruM apamAna kare che tyAre tamane gusso Ave che. vicAro - AnuM mULa zuM ? kadI dIkarAne pAMca miniTano samaya paNa nathI Apyo. mATe dIkarAne tamArI upara abhAva to nathI thaI gayo ne ? kadI manapasaMda cenala jotI vakhate vacce TakaTaka karatA dIkarAne tame haDadhUta to nathI karyo ne ? 23 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gharAka uparano gusso kadI tame tamArA dIkarA upara to nathI utAryo ne ? jo AmAMnuM kazuM paNa tamArA dvArA thayuM hoya to svAbhAvika che ke dIkaro uddhata thavAno. je vAta tame vAtsalyathI samajAvI zakatA hatA tyAM paNa jo tame karaDAkI ja karI hoya to tame dIkarA pAse saujanya bharelA vyavahAranI AzA zI rIte rAkhI zako ? jyAre tamArA pitAjI tamAruM vAre vAre apamAna karatA hoya tyAre tamane temanA upara gusso Ave che. tamArA bApujI tamArA bhAI upara pakSapAta karatA hoya tyAre paNa tamane gusso Ave che.. A vakhate vicAro ke - zuM meM mArA bApujIne yogya Adara ane kadara ApyA che ? zuM temanI IcchA khAtara mArA nakAmA zokhane choDavA huM taiyAra thayo chuM kharo ? zuM temanI pAse huM suputra thaIne rahyo chuM kharo ? jo nA, to pachI ukta paristhitinuM nirmANa thAya temAM zI navAI ? A rIte dareka kauTuMbika saMbaMdhamAM vicArI zako cho ! jyAre nokara paNa tamArI vAta jaladI mAnavA taiyAra nathI thato tyAre tamane gusso Ave che. e vakhate vicAro ke AnA mULamAM zuM? zuM kyAreya tame ene bakSisamAM 50-100 rUpiyA ApyA che ? kyAreya tame ene prazaMsAnA be zabda saMbhaLAvyA che ? enI eka paNa bhUla jatI karavAnI tame taiyArI batAvI che ? enI eka paNa bhUla evI nathI ke jyAre tame ene khakhaDAvyo na hoya. to pachI koIka sAruM kAma eNe karyuM hoya tyAre enI prazaMsA karavI tamArI pharaja tame bajAvI kharI ? jo AmAnuM kazuM paNa kAraNa sAcuM hoya to pachI tenA durvyavahAranI phariyAda karavAno tamane adhikAra kharo ? Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vahu ke gharanI bIjI koI vyakti doDatI-doDatI jatI hoya ane eno Thoso tamane lAge, tamArA hAthamAM rahelo cAno kapa DhoLAI jAya, tamArA kapaDA kharaDAya, tamAro gusso AsamAne AMbe e vakhate enA pratye sarasvatI vahAvAnI zarU karatA pahelAM enA mULa sudhI tapAsa karavAnI tasdI tame lIdhI che ? zuM evuM na banI zake ke gharamAM sApa nIkaLyo hoya ke aMdara dUdha ubharAtuM hoya ke bilADI dUdha boTI jatI hoya te mATe doDavuM anivArya hoya ? kadAca evuM paNa hoya ke tame ja rastAnI vaccovacca evI rIte beThA ho ke jenA kAraNe tyAMthI avara-javara karanArane tame naDatA ho. to paNa Thoso lAge. juo, AvA samaye uparokta koI kAraNa hAjara hovA chatAM tame gusso karI besazo ane sAmevALI vyakti tamane te kAraNa jaNAvaze to paNa tame te svIkArI nahIM zako. tame vadhu gusso karazo. kadAca tamArA puNyodayathI sAmevALI vyakti kazuM bolaze nahIM to paNa tene tamArA mATe bhAre durbhAva pedA thaze. pachI thaze evuM ke jyAre kharekharI tamAre jarUrata hoya tyAre paNa te tamAruM sAMbhaLaze nahIM, tamane gaNakAraze nahIM. e vakhate tamane lAgaze ke "A mAruM sAMbhaLato nathI." paNa vAstavamAM AvA keTalAya prasaMgoe enuM mana khATuM thaI gayuM hoya pachI tamArI vAta e zuM svIkAre ? eTaluM nakkI karI rAkho ke - jyAre paNa, je paNa kAraNe tamane gusso Ave che tyAre te kAraNanA mULamAM tapAsa karo. tenuM mULa tapAso. tenAthI tame paristhitine samajI zakazo. kadAca tenAthI tamane paNa samajAI jaze ke A paristhitimAM sAmevALAno vAMka nahIMvat che. juo, Akhare ApaNI sAme banatI sArI ke narasI tamAma paristhiti pAchaLa karma ja mukhya rIte bhAga bhajavatuM AvyuM che. mATe, sAmevALI vyaktine doSa ApavAnA badale svane ja ke potAnA karmane ja doSa ApavAno che. chatAM kadAca cheka karma sudhI vicAravAnI taiyArI 25 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na hoya to paNa lagabhaga nevuM TakA prasaMgomAM tame joI zakazo ke huM sAmevALI vyakti upara je kAraNe gusso karuM chuM te kAraNa sadaMtara phophaluM che. temAM sAmevALI vyaktino vAMka ghaNo ja ocho che. sAmevALAe je bhUla karI che te bhUla "jo" ne "to'nI bhASAmAM tamArAthI thAya to zuM tamane ATalo ja gusso Avaze? - A vAta khAsa vicAro. bAbate koI tamane khakhaDAvaze te tamane pasaMda paDaze ke nahIM ? tamArAthI evI bhUla thAya ja nahIM - AvuM mAnavuM to bhUla bhareluM che. bhUla to sathI thavAnI che. pharaka eTalo ja che ke jenI upara tame gusso karo cho te lAcAra che ke tamAro garajAu che. pahelAnA kALamAM nokarIe rahenAra mANasa ane zeTha vacce evo nAto baMdhAI jato ke nokara game tevI paristhitimAM paNa zeThane choDavA taiyAra na thato. Aje tamArA vyavahArathI mANaso tamAre tyAM nokarI karIne rAjI hoya ke nArAja ? tamArI sAthe teno saMbaMdha kevo? zuM te tamArAthI prasanna ja hoya ne ? jo paristhiti viparIta ja hoya to pachI tenA upara gusso karavAno adhikAra tamane keTalo ? A rIte jo tame gussAnA dareka kAraNonA mULanI tapAsa karazo to sAmevALI vyakti tamane aparAdhI nahIM lAge. phalataH tenA uparano gusso paNa utarI ja jaze. eka bhAI mArI pAse vAsakSepa naMkhAvavA AvyA. Azare 45 varSanI temanI uMmara. vAsakSepa naMkhAvatA mane kahe - "mahArAja sAheba ! evo vAsakSepa nAMkhI do ke huM parIkSAmAMthI pAsa thaI jAuM." mane Azcarya thayuM ke pIstAlIsa varSanI uMmare kaMI parIkSA ApavAnI hoya ? eTale meM sahaja ja emane pUchyuM ke, "bhAI ! zenI parIkSA che ?" "mahArAja sAheba ! jenI pAsethI mAre sAta lAkha rUpiyA 26 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ levAnA che te bhAI AvatI kAle mane maLavA AvavAnA che. 6 mahinAno temaNe vAyado karelo. Aje savA varSa thavA AvyuM, chatAM te cUkavI zakyA nathI. mATe, meM temane rUbarU maLavA bolAvyA che. AzIrvAda evA Apo ke huM temanA pratye leza paNa durbhAva na karI besuM. temane evuM kaMIka kahI na besuM ke jethI temanI prasannatA veravikhera thaI jAya ane mArA mananI prasannatA, samAdhi paNa akabaMdha na rahI zake." huM to Azcaryacakita thaI gayo !..... Avo vAsakSepa nakhAvA AvanArA amane bahu ochA maLatA hoya che. be divasa pachI e bhAI vaMdana karavA AvyA. meM tarata ja pUchyuM : pariNAma ?" "are, mahArAja sAheba ! pariNAmanI to zuM vAta karuM. kharekhara jIvananuM eka sArAmAM sAruM sukRta karyAno mane saMtoSa che. vAta ema banI ke e bhAInI AgatA-svAgatA mArA jIgarajAna mitra jevI ja meM karI. tenAthI e bhAInA dila upara gherI asara paDI. emaNe mane peTachUTI vAta karI. emanI patnIne keMsara lAgu paDI gayuM hatuM. dIkarAno akasmAta thayo hato. AvI paristhitimAM e paisA zuM pAchA vALI zake ? enI koI tAkAta ja na hatI paisA pAchA vALI zakavAnI. hospiTalonA bila teNe mArI sAme rajU karyA. Ama ya emanI vANImAM rahelI prAmANikatAne meM oLakhI ja kADhI hatI. Akhare meM emane kahIM dIdhuM ke "jo dosta ! ciMtA nahIM kara ! paisA cUkavAya to cUkavaje. tArI paristhiti atyAre paisA cUkavI zakAya tevI che ja nahIM. mATe tane A kAgaLamAM lakhI ApuM chuM ke "mArA sAta lAkha rUpiyA teM Aje mane cUkavI dIdhA che. ane jyAre mArI patnI ane dIkarAnI hAjarImAM e kAgaLa meM enA hAthamAM mUkyo tyAre enA moDhA upara je prasannatA jovA maLI tenAthI mAro AnaMda paNa AsamAnane AMbI gayo' "kharekhara ?" ra7. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA mahArAja sAheba ! mArA AnaMdanI to zuM vAta karuM ? mArA patnI ane dIkarA paNa atyaMta prasanna thaI gayA che." sAta lAkha rUpiyA gumAvyAno aphasosa ?" "leza paNa nahIM. mahArAja sAheba ! AnaMda to e che ke koI hoTalamAM ke dIkarAnA mojazokha pUrA karavAmAM veDaphAvAnA badale mArA A sAta lAkha rUpiyA koIkanI prasannatAmAM nimitta banyA." - eka vAta dilamAM kotarI rAkhajo - tamane gusso Ave che temAM kAraNa kAM tamAro svabhAva che, kAM tamArI bahAranI paristhiti. jo tamArA svabhAvane kAraNe ja dhULa jevI bAbatamAM paNa tamane gusso AvI jato hoya to to svabhAva badalyA sivAya chUTako nahIM. paraMtu jo tamArI bahAranI paristhitine kAraNe ja gusso Avato hoya, jo satata tamArI AsapAsanuM vAtAvaraNa tamane aprasannatA ApatuM hoya to tame bIjAne prasannatA ApavAnuM zarU karI do. pachI juo - tamArA jIvanamAM paNa kevA prasannatAnA phuvArA uchaLe che. lAMbI musApharI basamAM hemakhema kheDyA pachI jyAre basamAMthI nIce utaro tyAre basamAMthI nIce utaratA utaratA DrAyavarane uddezIne 'dosta ! kharekhara te gajabanuM DrAIvIMga karyuM, dhanyavAda che' - AvA mIThA madhajharatA prazaMsAnA veNa keTalI vAra uccAryA ? zuM jIvanamAM eka paNa vAra Avo prasaMga banyo kharo ? juo, AmAM paisA ApavAnI vAta nathI karato. kAraNa ke, huM jANuM chuM ke paisA ApavAmAM tamane sauthI vadhu takalIpha paDavAnI che. A to phakta prazaMsAnA be veNa uccAravAnI vAta che. bAkI, jo tamane viTAmIna M' veratA AvaDe to kaMI-keTalAyane tame prasannatAnI lahANI karI zako cho. derAsaramAM pUjArIne eka vAra dasa rUpiyA ApI to juo. keTalI prasannatA tenA mukha upara chalakAtI jovA maLaze. AMbela khAtAmAM, pAThazALAmAM tame jo phakta 10-20-50 rUpiyA ApI ApIne temanA 28 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satkAryonI anumodanA karI karIne prasannatAnI lhANI karazo to tamane paNa vAtAvaraNa prasannatAnuM ja maLaze. bIjAne prasannatA ApanArane aprasannatA nahIM, prasannatA ja maLe. eka vAra A siddhAMtane prayogamAM lAvI juo. pariNAma cokkasa maLaze. "basa, mArAthI zakya haze te rIte mAre saunI prasannatAmAM nimitta banyA ja rahevuM che' - Avo saMkalpa ane tadanusArI jo tamArI pravRtti-dinacaryA vagere goThavAze to tamArI AjubAjunI paristhiti paNa tevA prakAranI ja nirmANa pAmaze ke gusso karavAnA nimitto ja tamane nahIM maLe. A rIte, gusso AvavAnA kAraNonuM mULa khUba bArIkAIthI tapAso. saheja pratikULa vyavahAra sAmevALo kare ke tarata baMdalo vALavAnI vRtti janmAvavAne badale, krodhane paravaza thavAne badale tenuM mULa tapAso ke kayA kAraNe A vyaktine mArA pratye pratikULa thavuM paDyuM? lagabhaga prasaMgomAM tame A vicAraNA dvArA bacI zakazo, gussAthI chUTI zakazo. jyAre sAmevALAnA pratikULa vyavahAranI pAchaLa koI dekhItuM kAraNa na dekhAya tyAre chelle potAnA karmane ja doSa ApavAnuM rAkho, gusso ocho thaIne ja raheze. "pUrva janmomAM meM pratikULa vyavahAra karI pApa karma bAMdhyuM haze, tenA pratApe ja A mane herAna karI zake che. jo meM karma na bAMdhyuM hota to koInI zuM majAla che ke mane herAna karI zake ?" - AvI vicAraNAne vegavaMtI banAvI karmane ja AropInA pAMjarAmAM goThavavA dvArA tamArA gussAne sAmevALI vyakti pratye kendrita karavAnA badale khuda tamArA karmo tarapha ja kendrita karo. tyAM tamArA gussAnuM jora svAbhAvika rIte osarI jaze. rUTa polisInuM tAtparya A ja che. TUMkamAM, rUTa polisIne ajamAvavA mATe covIse kalAka manamAM A vAkya ghuMTatA raho ke "je kAraNothI mane gusso Ave che, te kAraNonA mULane mAre tapAsavuM che." jo ATaluM paNa karavAmAM Avaze to avazya gusso ravAnA thaze, kSamAnI mastI mANavA maLaze. vadhu to anubhave ja samajAze. 29 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jana prAyaH tamArA sahanuM managamatuM bajAra eTale zerabajAra. zerabajAra sAruM ke kharAba ? enI carcAmAM paDyA vinA zerabajAramAM tame je siddhAMta mujaba kAma karo cho te siddhAMta jo tame jIMdagInI bajAramAM lAgu pADI do to krodhano nigraha karavAmAM saphaLatA maLI jaze. zerabajAramAM vepAra ' karanAro traNa kALajI karato hoya che - (1) UThI janArI kaMpanInA zera kyAreya kharIdato nathI. (2) maMdInA samayamAM tejInA bhAva pramANe zera kyAreya kharIdato nathI. tejInA samayamAM je zeranA bhAva rUA. pa00 hoya tenA maMdInA samaye rU. 50 ja cUkave che athavA kharIdato ja nathI. DIvIDanDa ane bonasa jenA kadI sArA maLatA ja na hoya tenA zera levAnuM paNa lagabhaga TALe che. A mukhya traNa siddhAMtane jIvanamAM lAgu pADavA jevA che. tamArI sAme be kaMpanI che - (1) moharAjAnI ane (2) dharmarAjAnI. moharAjAnI kaMpanInA zera tarIke krodha, mAna, mAyA, lobha, IrSA, dveSa, vizvAsaghAta, tiraskAra vagere pApo che. dharmarAjAnI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMpanInA zera tarIke kSamA, namratA, saraLatA, udAratA, prasannatA vagere guNavaibhava che. jo tame jIvana mATe sAcA zerabajAriyA banI zaktA ho to kyAreya moharAjAnI kaMpanInA zera laI zako nahIM. kAraNa ke moharAjAnI kaMpanI UThI janArI che. koI tamAruM mAnatuM nathI, dIkaro paNa sAMbhaLato nathI, tyAre tame tenA upara gusso karo cho. matalaba ke krodhane zera tame kharIdyo. basa, vAta pUrI. moharAjAnA hAtha UMcA. krodha tame jenA mATe karyo tenuM vaLatara maLe ja eTale ke sAmevALo tamArI vAta mAnI ja jAya - tevo koI ja niyama nathI. A krodha upara koI paNa sAruM pariNAma ApavAnI moharAjAnI taiyArI nathI. enI nIti to "A jA, phasA jA' jevI che. eka vAra krodhano zera tamane vecI dIdho pachI e chUTo. tame rakhaDatA. AnI sAme jo 'kSamA no zera kharIdo to dharmarAjAnI geraMTI che, vaLatara tamane maLaze ja. jema-jema kSamA tame vadhAratA jazo tema tema sAmevALo tamArI vAta svIkArato jaze. mukhya vAta to e che ke dharmarAjAnI kaMpanI sthira che, TakavAnI che. kyAreya enuM uThamaNuM nathI thavAnuM. tame eno "kSamA" no zera kharIdyo pachI tenuM pUrepUruM vaLatara ApavA dharmarAjAnI kaMpanI potAnI jAtane kartavyabaddha mAne che. e tamArI nAnAmAM nAnI, sArI vAtanI noMdha rAkhI tamane pUrepUruM vaLatara Apaze. tame ja joI lo * prasannatA kone maLe che ? kSamAzIlane ke krodhIne ? samAjamAM Adeya koNa bane che ? kuTuMbamAM priya koNa bane che ? mitravartuLa vadhumAM vadhu konuM hoya che ? sagAvahAlAomAM vadhu vizvAsAspada koNa hoya che ? konA vacananI sAdara noMdha levAya che ? konA pratye lokonI hamadardI hoya che ? javAbamAM, kSamAvAn ja Avaze. krodhI mANasa nahIM Ave. 31 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ spaSTa dekhAya che ke - krodhanA zera kharIdanAra pastAya che. kSamAnA zera kharIdanAra prasanna hoya che. pasaMdagI tamArI che. kone pasaMda karazo ? dharmamahAsattAnI kaMpanInA zerane ke moharAjAnI kaMpanInA zerane ? ja kotarI do magajamAM - "mohasattAnI kaMpanI devAnuM kADhanArI, avizvAsu che. tenA krodha vagere zera levAmAM mAruM kalyANa nathI." zerabajArano bIjo siddhAMta vicAro. maMdInA samayamAM tejInA bhAva mujaba zera na kharIdAya. moharAjAnI pAsethI zera kharIdanAre maMdInA samayamAM paNa tejInA bhAva pramANe ja rakama cUkavavI paDe che. tame krodhano zera kyAre kharIdo ? jyAre dIkaro tamane pratikULa thAya, patnI vAMkI cAle, nokara kahyAmAM na hoya, gharAka pemenTa samayasara cUkavavA taiyAra na hoya, koI tamArI sAcI paNa vAta mAnavA taiyAra na hoya... AvAAvA kAraNosara tame krodhanA zera kharIdavA taiyAra thaI jAo cho. A tamAro maMdIno samaya che. kAraNa ke puNyanI maMdI cAle tyAre to upara jaNAvelI paristhitinuM nirmANa thAya che. jo puNya pAravuM hoya to AvA apamAna vagerenA prasaMga kevI rIte bane ? have moharAjAnI badamAzI juo. AvA samaye krodha karatI vakhate tamAre tamAruM aDhaLaka puNya kharacavuM paDe che. jo kSamA vagere rAkhavA dvArA thoDuM vadhAre puNya ekaThuM karo to dIkaro kahyAgaro thaI ja javAno. jyAre krodha karavA dvArA dIkaro kahyAgaro thAya tenI koI khAtarI maLatI nathI, aDhaLaka puNya to kharcAI ja jAya che. mabalakha puNya laI tamane gussAno eka zera moharAjA Ape che - A vAta na bhUlo. tamane ema lAge che ke - meM gusso karyo. mATe, dIkaro mAruM mAnI gayo. bAkI na mAnata. paNa, A bhramaNA che. tame gusso karyo mATe nahIM. paNa tamAruM puNya hatuM mATe tamAro gusso dIkaro khamI le che. je divase tamAruM puNya paravAraze tyAre dIkaro paNa tamAruM sAMbhaLavA taiyAra nahIM hoya. 32 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ are ! be-cAra sAme copaDaze. zera kharIdavA nathI." matalaba sApha che ke - ya ke je puNya eka krodhanA badalAmAM moharAjAne tame tamAruM aThaLa kharIdI Apo cho. tyAre tamAro krodha saphaLa thAya che. niSphaLa krodha vakhate paNa moharAjA tamArA lalATe aDhaLaka pApakarma lakhAvI le che. matalaba ke bhaviSyamAM ke bhUtakALamAM thavAnI ke thayela sAdhanA nakAmI thaI jAya che. AvI chaDecoka lUMTa moharAjA calAve che. chatAM tamane zuM krodhano ja zera pasaMda paDe ? tamane konA zera levA pasaMda che ? puNyanI maMdInA samayamAM paNa puNyanI AkarI kiMmata cUkavyA pachI ja maLatA krodhanA zera kharIdavAmAM ke kSamAnA zera kharIdavAmAM ? ATaluM spaSTa jANyA pachI paNa jo tame krodhanA zera kharIdavAnA cAlu rAkho to tamane zuM kahevAya ? bApe dIkarAne kIdhuM - "beTA ! A bAju je mohanabhAInI dukAna che, tyAMthI 250 grAma bhIMDAnuM zAka laI Ava ne ! jo je hoM, mohanabhAInI dukAnamAMthI ja zAka lAvaje. Aju-bAjumAMthI kyAMyathI paNa nahIM ho ! tyAM bahu lAIna haze, kadAca aDadho kalAke paNa bhIMDA maLe. paraMtu, tenA jevA kUNA bhIMDA bIje nathI maLatA. mATe tyAMthI ja lAvaje." dIkaro "sAruM" kahI bhIMDA levA ravAnA thayo. dIkaro navA jamAnAno hato. paisA potAnI pAse ja hatA. 5-10 miniTa thaI nA thaI, tyAM to bhIMDAnI thelI laIne Avato dIkaro tamane dekhAyo. pahelI ja zaMkA paDI ke - nakkI kyAMka bIjethI bhIMDA laI Avyo che. AvatAveMta ja pUchyuM ke - "alyA kyAMthI laI Avyo? ATalo phaTAphaTa kema AvI gayo ?" "huM to mohanabhAIne tyAMthI ja bhIMDA laI Avyo chuM." bApe bhIMDA ceka karyA. kharekhara kvoliTI mohanabhAInA bhIMDA jevI ja hatI. eTale bIjuM kazuM kahI zakAya tema na hatuM. chelle bApe pUchyuM - 33 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "to pachI tuM ATalo phaTAphaTa kevI rIte AvI gayo ? zuM lAIna no'tI ?" nA pappA ! lAIna to ghaNI lAMbI hatI. kadAca poNo kalAka sudhI huM pAcho na AvI zakyo hota !' "to pachI ?" meM TrIka karI. sIdho mohanabhAInI pAse gayo ane kIdhuM. mohanabhAI ! A lo rUA.500 nI navI nakora kaDakaDatI noTa. ane Apo mane ra50 grAma bhIMDA !" mohanabhAIe badhAne ovaraTeka karI sauthI pahelA mane bhIMDA ApI dIdhA." bApanI hAlata to jovA jevI thaI jAya. tame A dIkarAne zuM kaho ? e ja ne ke "alyA mUrakhanA saradAra ! 250 grAma bhIMDA mATe rUA.500 apAtA haze ?" jJAnI bhagavaMto ApaNane A ja kahI rahyA che ke - koInI pAse ApaNI vAta manAvavA mATe krodhanA zera na kharIdAya. lAkho-abajo DolarathI paNa vadhu moMdhuM puNya ApIne ja tame krodhanA zera kharIdI zako cho. enA karatAM dharmamahAsattAnA zaraNe jAo. thoDI vAra kadAca lAge. kiMtu puNya cokkasa vadhaze ane badhAM tamArI vAta mAnatA thaI jaze." paNa, ApaNane to zorTakaTa game che. pachI bhalene e bhAre paDe. sAvaceta thaI jAo. moharAjAnI A bhAre cAlabAjI che. e tamane lUMTI nAMkhaze. tamane khabara paNa nahIM paDe. yAda rAkhajo ! A moharAjAnI kaMpanI kyAreya paNa potAnA zeraholDarone vaphAdAra rahetI nathI. subhUma cakravartIne 7mI narakamAM nAkhI devAnuM kAma A moharAjAe ja karyuM che. mATe jo zerabajAramAM tame je nyAya lAgu pADo cho te krodhane aTakAvavAmAM lAgu pADo to krodhanA zera kharIdavAnI mUrkhAmI kadI karI zako nahIM. mATe, jyAre paNa gusso Ave tyAre vaMcAI zake te rIte A vAkya magajamAM lakhI nAMkho ke - 34 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "mAruM aDhaLaka puNya kharcIne mAre krodhanA zera kharIdavA nathI." kadAca krodha karavAmAM evuM puNya paNa kharcAI jAya ke je puNya sImaMdhara svAmIno bheTo karAvanAruM hoya. mATe, krodhanA zeranI kharIdI mATe puNya na kharacavAno daDha nizcaya karI lejo. trIjI vAta hatI ke je kaMpanInA zeranuM DiviDanDa vadhAremAM vadhAre hoya tenA zera kharIdAya. moharAjAnI kaMpanInA krodhanA zera kharIdIne DiviDanDa zuM maLe? bI.pI., hArTaeTeka... ke bIjuM kAMI ? are, krodha karI karIne mANasanuM jIvatara to jhera jevuM thAya ja che. uparAMtamAM deha paNa naryA jherano thaI jAya che. nAnakaDuM e gAma. pANI mATe bahArathI Tenkara Ave. roja badhAMnI tyAM lAIna lAge. badhAM baheno beDAM laI-laIne goThavAI jAya. sAmAnyathI jema banatuM Ave che tema lAInamAM AgaLa goThavAvA mATe jhaghaDA paNa thAya. vacce koIka ghusI jAya eTale bolAcAlI paNa thAya. eka sAmAnya gharanI bAI kyAranI beDuM laI potAnI lAInamAM UbhI hatI. AgaLanI bahenone pANI bharatA-bharatA khAsI vAra thaI cUkI hatI. mATe e bahena thoDA akaLAyA hatA. unALAno tApa hato, ghare nAnakaDA dIkarAne mUkIne AvI hatI. eTale saheje magajano pAro thoDo upara hato. tyAM eka bahena ke jenI sAthe sakhata aNabanAva hato, te acAnaka vacce AvI gayA. pelA benanI barAbara AgaLa AvI potAnuM mATaluM pANI bharavA mUkI dIdhuM. pelA bahenanuM magaja phATyuM. peTrolathI bharelA goDAunamAM jANe dIvAsaLI caMpAI. rUthI bharAyelA koThAramAM jANe taNakho jharyo. gIca vanarAjIthI lacelA vanamAM jANe AganI jhALa lAgI. ane bhaDabhaDabhaDabhaDa dAvAnaLa saLagI uThyo. bahena gussAmAM AvI gayA, atyaMta krodhamAM AvI gayA, khuda potAnI jAta uparano kAbU gumAvI beThA ane bhayaMkara jhaghaDo mAMDI dIdho. 35 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bolAcAlImAMthI bephAma gALAgALI upara te banne baheno pahoMcI gaI. vAta chelle mArAmArI upara pahoMcI. Akhare bIjI bahenoe vacce paDI mAMDa-mAMDa jhaghaDo zAMta karyo. banne bahenono dhamadhamATa lagIre ocho thato nathI. pelA bahena dhamadhamATamAM ja ghare pAchA AvyA. magaja haju eTaluM ja gussAmAM hatuM. sAmevALA bahene uccArelA zabdonuM vadhune vadhu joramAM mAnasika pratividhAna haju cAlu ja hatuM. krodhanI Agane saLagatI rAkhavAmAM A ja vicAradhArA peTrolanuM kAma karatI hatI. ghare AvI joyuM. samaya ghaNo vahI javAne kAraNe dIkaro raDI rahyo hato. mAe tarata ja dIkarAne dhavaDAvavA lIdho. mA to e ja vicAromAM khovAyelI che. krodhanI Aga bhaDabhaDatI ja che. 10 miniTa vItI gaI. bahena potAnA vicAramAM gulatAna che. pote atyAre zuM kare che ? - tenuM paNa bhAna potAnA magajamAM nathI. acAnaka potAnA bALaka tarapha benanI najara gaI. bALaka leza paNa halanacalana karatuM na hatuM. zarIra AkhuM ThaMDu paDI gayuM hatuM. bena gabharAyA. tarata ja hospiTalamAM DokTara pAse laI gayA. paNa, samaya ghaNo vItI gayo hato. bAjI DokTaronA hAthamAM paNa rahI na hatI. DokTaronA moDhAmAMthI jyAre benane 'Sorry..' A samAcAra jANavAsAMbhaLavA maLyA tyAre benanA mAthe to jANe Abha tUTI paDyuM. potAno ekano eka lADalo dIkaro gumAvavAnuM duHkha keme karI sahyuM jatuM na hatuM. bahene khinna vadane DokTarane pUchyuM - "paNa, AvuM thayuM zI rIte ?" DokTare kIdhuM - "zarIra AkhuM lIluM kAca jevuM thaI gayuM che. koI ugra jheranI asarathI AvuM thayuM hovuM joIe." jhera ! paNa, jhera enA zarIramAM Ave kyAMthI ? cheka sudhI to ramato hato. meM dhavaDAvavA lIdho ane daseka miniTamAM ja tenI AvI hAlata thaI gaI." Apa ene dhavaDAvatA hatA ane AvuM banyuM ?" 36 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamane hA !" 1 ja che. kSamA e mAro DokTara anubhavI ane jamAnAnA khAdhela hatA. ja pUchyuM - "zuM tame te pahelA taratamAM ja koInI sAthe atyaMta, behada jhaghaDo karyo hato, bolAcAlI karI hatI ?" hA ! mAre bhayaMkara bolAcAlI thaI hatI." "to bena ! A eno ja pratApa che. ApanA e gussA e ApanuM vAtsalyanA pratIka samuM amRta paNa jhera thaI gayuM." A sAMbhaLIne bahena to avAka thaI gayA. jagatamAM mAnA sarvottama vAtsalyanuM sarvottama pratIka eTale ja dUdha. vAtsalyanA amIthI chalakAtuM amRta samuM dUdha paNa jenA prabhAve jhera thaI gayuM, e varavuM pariNAma krodhanA pratApe. (15) jIvataramAM jhera ghoLatAM krodhano Azaro have tamane zobhe ? saMbaMdhone kaDavA jhera karI mUkatA gussAne haju ne haju zuM poSavo ja che ? bhAI-bhAI vacce AMkhe dekhyuM vaira pedA karAvanArA gussAne zuM haju paMpALavo ja che ? ' are bahArano nAga to haju sAro. paNa, A krodhano nAga to bahu bhayAnaka. potAne saMgharanArane bahArano nAga kadI nAga nathI banAvI deto. A krodhano nAga to potAne Azaro ApanArane sAkSAt viSadhara banAvyA vinA nathI raheto. pachI to enA eka phaMphADe keTalAya bALako potAnA jIvana gumAve ke emanA jIvatara jhera thaI jAya. varSonA gADha saMbaMdho pattAnA mahelanI jema dharAzAyI thaI jAya. AMkhomAMthI amInI jagyAe Aga varase. vahAlA davalA thAya. svajana zatru bane.. ane e viSadhara banelo AdamI svayaM paNa satata ne satata saMklezanI AgamAM saLagyA kare. pachInA bhAvomAM je duHkhaparaMparA AvI 37 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDavAnI che te to naphAmAM... krodhanI kevI uttama bheTa ! kvoliTI paNa joradAra !, kvonTITI paNa joradAra ! jo pasaMda hoya AvI bheTa, gamatA hoya AvA duHkho, to kharIdo, moharAjAnI kaMpanInA krodhanA zera ! saMkleza, duHkha, pIDA... A badhuM maLaze ja, DiviDanDa ApavAmAM moharAjAnI kaMpanI bahu pAkI che. e dago nahIM kare. DiviDanDa maLaze ja. paNa AvuM. geraMTI che tenI. AnI sAme dharmarAjAnI kSamAnA zeranuM DiviDanDa to juo. duzmana paNa tamArA caraNo cUme. bhalabhalI vyaktio A kSamAnA kAmaNathI vaza thAya che. A zeranA DiviDanDa tarIke dharmamahAsattA * duzmanane paNa dosta banAvI Apaze. * AMkhamAM AganI jagyAe amI ane ThaMDakane sthAna Apaze. sahunA vizvAsapAtra Theravaze. * jheranI jagyAe amRtanuM dAna karaze. * AMkhe dekhyA vairanI jagyAe sulehanuM vAtAvaraNa sarjaze. * bhAI-bhAInA, sAsu-vahunA, derANI-jeThANInA jhaghaDAo nAbUda thaze. yAda rahe! kadAca tamArI kSamAne kAraNe sAmevALAne phAvatuM maLe, tamane vadhune vadhu saMbhaLAve, tamAre ghaNuM sahana karavuM paDe... A badhuM zakya che. paNa, A dharmarAjAnI kaMpanI che. tyAM dera' hoI zake che. aMdhera' kadApi nahIM. phaLa maLavAmAM Dile thaI zake che. phaLa "Dimoliza' kadI nathI thatuM. dhIraja rAkho. phaLa avazya maLaze ja maLaze. geraMTI khuda tIrthaMkara paramAtmA Ape che. kSamAnA mIThA phaLa cAkhavA hoya to AjathI saMkalpa karI do "krodhanA jhera karatAM have kSamAnA amRtane mAre AvakAra Apavo che. * 38 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ game te prasaMgo Ave, mAre kSamA rAkhavI ja che. kSamA e mAro prANa banI jaze, jIvana banI jaze." pachI juo, zo AnaMda tamArA jIvanamAM Ave che. jIvana tamane jIvavA jevuM lAgaze. zerabajAra polisInA trIjA muddAno TUMkasAra eTalo ja nIkaLyo - krodharUpI zeranA DiviDanDamAM jhera ja che. kSamA amRta Ape che. have, jhera nahIM, amRtane cAkhI juo." jhera navapallavitane mUrajhAvI nAMkhanAra che. amRta mUrajhAyelAne navapallavita karanAra che. vizvAsa nathI ? karI juo akhataro. hA ! pahelo akhataro kSamA upara karajo. pachI krodha karavo gamaze ja nahIM. tamArI samRddhinuM mApa e che ke keTalA loko tamane cAhe che. tamArI samajaNanuM mApa e che ke tame keTalA lokone cAho cho. - kRSNakAMta unaDakaTa. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anAdi kALathI ApaNA sahunI nabaLI kaDI evA krodhane dUra karI devA mATenI, naSTa karI devAnI polisIo ApaNe vicArI rahyA chIe. temAM pAMcamI polisI tarIke egrIkalcara polisI goThavAyela che. egrIkalcara eTale khetI. kheDUtanI pAse vAvavAnI bAbatamAM svataMtratA che, laNavAnI bAbatamAM nahIM. vAvaNI konI karavI - bAvaLanI ke AMbAnI ? - e kheDUtanA hAthamAM che. paNa, bAvaLa vAvyA pachI "ahIM AMbo kema na Ugyo ?' AvuM pUchavAno te adhikArI raheto nathI. bAvaLa vAvyo haze to bAvaLanA kAMTA khAvA paDaze. AMbo vAvyo haze to rasa jharatI kerI khAvA maLe. paNa, mukhya AdhAra to vAvaNI zenI karavAmAM Ave che ? tenA upara che. bIja jo bAvaLanuM vAvyuM che to bAvaLa ja maLavAno che ane ugavAno che. jo goTalI vAvI che to AMbo ugyA vinA rahevAno nathI. ATalI spaSTa samajaNa kheDUta pAse che. mATe, kheDUta kyAreya paNa bIja vAvavAmAM thApa khAto nathI. bIja bAvaLanuM vAvyA pachI AMbo kema na Ugyo ?' AvA rodaNAM raDanAro mUrkha che. basa, 40 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khetInA kSetranI A samajaNa jo jIvananA kSetre AvI jAya to krodha upara kAbU meLavavo khUba sahelo che. kAraNa ke jyAre tamAruM apamAna thAya che, tamArI vAtane jhAjhI darakAra nathI ApavAmAM AvatI, gharAka pemenTa ApavAmAM kAyama gallAtallA ja kare che, patnI-putra-parivArane paNa tamArI koI kadara nathI hotI, koI jigarajAna mitra tamAruM apamAna kare che, tamArI sAthe vizvAsaghAta kare che te vakhate te te vyakti doSita nathI, te te vyakti upara gusso karavAnuM prayojana nathI. kAraNa ke tame gayA bhavomAM je vAvIne AvyA cho te ja UgI rahyuM che. jo gayA bhavomAM tame AvA karmo na bAMdhyA hota to konI tAkAta che ke tamane herAna karI zake ? pUrvenA bhavomAM bI vAvavAnI bAbatamAM thApa khAI gayA cho. mATe A bhavamAM A muzkelIo sarjAya che. bAvaLanA bI vAvyA pachI emAMthI bAvaLa ja UgavAno che. enA kAMTA paNa pachI anivAryapaNe sahevAnA ja che. eTale koI vyakti tamArI sAthe kharAba vyavahAra kare tyAre samajI rAkhavAnuM ke "gayA bhavamAM koInI sAthe kharAba vyavahAra karI meM je bAvaLanuM bI vAvyuM hatuM temAMthI have bAvaLa ugI gayo che, eno ja to A eka kAMTo che. meM ja vAvyuM che to pachI enA rodaNAM zuM raDavAnAM, emAM gusse zuM thavAnuM ?' jeNe gayA bhavamAM AMbA vAvyA che, tenI sAthe koI duSTavyavahAra karI zakavAnuM nathI. mATe, sAmevALo tamArI sAthe kharAba vyavahAra kare che, temAM vAMka teno nathI, tamAro potAno, tame vAvelA karmano che. to pachI gusso konA pratye hovo joIe ? - sAmevALI vyakti upara ke potAnI jAta upara ? kheDUta bIja vAvavAmAM thApa khAI jAya pachI kAMTo vAge to kAMTA upara gusso kare ke potAnI jAta upara ? vAMka kono ? kAMTAno ke khuda kheDUtano ? je samajaNa tyAM che te samajaNa dharmanA kSetre lAvI devAnI jarUrata che. "anyAyanA bIjane meM vAvyA che. sAmevALI vyakti 41 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirdoSa ja che. mAre tenI upara gusso karavAnI jarUrata ja zI ?" - A vicAraNAne vAre vAre ghaMTavI. tathA gayA bhavomAM vAvelA bAvaLanA bInuM duSpariNAma A bhavamAM asahya rIte sahevuM paDe che, to A bhavamAM to bIjanI vAvaNImAM leza paNa thApa khAvI nathI - ATaluM to nakkI karI ja lo. jo sAmevALA upara gusso karyo to to pAchuM bAvaLanuM bI vAvI rahyA cho. enA kAMTA to AvatAM bhAvomAM kevA duHsaha thaI paDaze ! nA, have bAvaLanA kAMTA nathI vAvavA. kSamAnA AMbAnI goTalI ja vAvavI che. kheDUta spaSTa samaje che ke ghauMnA bI vAvavAnA hoya temAM karakasara na karAya. jeTalA vadhumAM vadhu vavAya teTalA vAvI devAnA hoya. khAvA mATe joIe eTalAM ja vaparAya ane veDaphAya to eka paNa dANo nahIM. matalaba ke, vAvavAnA vadhumAM vadhu, vAparavAnA ochAmAM ochA, veDaphavAnA bilakula nahIM. jo vAvavAmAM kasara rAkhI to laNatI vakhate raDavAnA divaso Ave. jo "vAvavAnA ochAmAM ochA, vAparavAnA bane teTalA ane veDaphavAnA vadhAremAM vadhAre' - A gaNita kheDUta apanAve to tenA mATe raDavAnA divaso, duHkhI thavAnA divaso, bhUkhe maravAnA divaso dUra nathI. khetInA kSetranuM A gaNita to tamArA magajamAM barAbara samajAI cUkyuM che. paNa, A gaNita dharmanA kSetre haju lAgu pADyuM nathI. mane maLela zarIra, saMpatti, vAcA zakti vagerenI huM vAvaNI karuM chuM, vaparAza karuM chuM ke veDaruM chuM' - AvuM vicAravAnI paNa tasdI keTalI lIdhI ? je karo ane vastu UgI nIkaLe te vAvyuM kahevAya. saMpatti, zarIra vagereno jo AtmAnA utthAna mATe, saMgha-zAsananI sevAmAM upayoga karavAmAM Ave to te saMpatti vagere vAvyA kahevAya. kuTuMba-parivAra vagerenI anivArya jarUriyAtone pUrI pADavA mATe ja saMpatti vagereno upayoga karavAmAM Ave te saMpattino vaparAza karyo kahevAya. 42 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraMtu phezana-vyasananA mArge, pApanA mArge tamArI saMpatti vagereno upayoga thato hoya to saMpatti vagereno veDaphATa karyo kahevAya. have vicAro - puNyanA yoge tamane maLelI che je sAmagrI che, tenI vAvaNI keTalI ?, vaparAza keTalo ? ane veDaphATa keTalo ? tamArI lAIpha sTAIla jotAM spaSTa che ke veDaphATa cikkAra che. vaparAza ghaNo ocho che. vAvaNI to nahIMvat che. jo paristhiti kharekhara A ja hoya to pachI bhaviSyamAM sukhI thavAnI zakyatA keTalI ? bIjano veDaphATa karanAro kheDUta zuM sukhI thaI zake ? to pachI tame bhaviSyamAM sukhI thavAnI AzA rAkhatA ho to mAre kahevuM rahyuM ke - bAvaLa vAvI AMbAnI IcchA rAkhanArA mANasa jevI tamArI paristhiti che. pUrvanA bhavomAM koI sArA kAryonI vAvaNI karI nathI. mATe A bhavamAM Dagale ne pagale pratikuLa paristhiti pedA thaye ja rAkhe che. ane temAM magaja uparano kAbU gumAvI pAchI vadhune vadhu tevI kharAba paristhitinuM nirmANa tame nakkI karI rahyA che. tathA tevI koI ArAdhanA tamArI nathI ke jenI laNaNInA samaye tamane sArA-mIThA -madhurA phaLa maLe. pachI vartamAnamAM ane bhAvImAM duHkha sivAya bAkI zuM rahe ? AthI, have koI paNa jAtanI phariyAda karatA pahelAM khAsa AtmanirIkSaNa karI lejo ke "AvI phariyAda karavAno mane adhikAra che ke nahIM ?' ghaNuM kharuM tamane lAgaze ke vAstavamAM AmAM mAro ja doSa che. have saMkalpa karajo ke - "bIjanI pasaMdagImAM thApa nathI ja khAvI ?" gusso have na ja joIe. gussAnA bIja vAvI-vAvIne atyAre bhayaMkara herAna thaI ja rahyo chuM. have vadhu herAna nathI thavuM. jo bIjanI pasaMdagImAM thApa khAdhI to pachI enA phaLa bahu bhAre paDI jaze. bhAvamAM kadAca tame tIrthakara hazo ke cakravartI. paNa, karmasattA e vakhate tamAruM kazuM sAMbhaLavAnI nathI. pachI enA duSpariNAmo bhogavavA 43 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja paDavAnA. bhagavAna mahAvIranA jIve tripRSTha vAsudevanA bhAvamAM thApa khAdhI, kSamAnA bI vAvavAnA badale krodhanA bI vAvyA. krodhavaza sevakanA kAnamAM dhagadhagatuM sIsuM reDI dIdhuM. potAnI A bhUlano kevo rodra badalo maLavAno che ? - teno khyAla paNa sattAnA nazAmAM ane krodhanI AgamAM AMdhaLA banI cUkela tripRSTha vAsudevane na Avyo. ane jyAre e bImAMthI aMkuro phUTyo ane vadhatA-vadhatAM phaLo AvyA tyAre tIrthaMkaranI paNa lAja-zarama neve mUkI karmasattAe pAIpAIno hisAba vasUla karyo. pote ja vAvela bImAMthI UgelA vRkSanA phaLarUpe tIrthaMkaranA bhavamAM dIkSA lIdhA bAda potAnA kAnamAM khIlA ThokAyA. jo pote vAvelAnuM phaLa tIrthakara thayA pachI paNa bhogavavuM paDatuM hoya to pachI ApaNA badhAnI to zI visAta ? RSabhadeva paramAtmAe pUrvanA bhavomAM karelI nAnAmAM nAnI bhUla... ane tenuM pariNAma 400-400 divasanA upavAsamAM AvyuM. tIrthakaranI posTa hovA chatAM pote karelAnuM phaLa potAne bhogavavuM ja paDyuM. kudaratano kAyado spaSTa che - jevI rIte dharatImAM vAveluM vadhArIne ApavAnuM mAruM kAma che, pachI te bAvaLanuM bI hoya ke kerInI goTalI. tevI rIte AtmAnI bhUmimAM tame je vAvazo tenuM phaLa aneka gaNuM thaI tamane maLaze. sAruM vAvavuM ke kharAba vAvavuM ? tamArA hAthanI vAta che. jevuM tame vAvazo tevuM tame laNazo. As you sow, so shall you Reap ! kudaratano A kAyado svIkAro cho ? kudaratanA A kAyadAmAM vizvAsa che ? jo hA, to pachI krodhanA bI vAvavAnI bhUla to nahIM karatA ho ne ? niMdAnA bI vAvavAnI zarArata tamArAthI nahIM ja thatI hoya ne ? koInuM apamAna karavAnI, tamArAthI nAnAne utArI pADavAnI vRtti tamArA manamAM nahIM ja jAgatI hoya ne ? jo AmAnuM kazuM paNa thatuM hoya to samajajo ke tamArA khetaramAM tame bAvaLa karatAMya bhayaMkara jherI kAMTA dharAvatA vRkSanuM jaMgala vAvI rahyA cho. jyAre e Ugaze tyAre trAhimAm pokArI uThazo. 44 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jamavAno samaya thaI gayo hovA chatAM thoDuM kAma vadhAre karAvI lauM' - AvA AzayathI baLada pAse vadhAre kAma karAvyuM. jamavAnuM ApyuM kharuM paNa moDuM karyuM. e kheDUta ahIM thApa khAI gayo. bhautika bI vAvavAmAM kyAre ya thApa na khAnAra e kheDUta AdhyAtmika bIjanI vAvaNImAM thApa khAI gayo. thoDAka vadhu anAjanI lAlacane kAraNe baLada upara atyAcAra karI beTho. ane e bIjamAMthI jyAre vaTavRkSa pedA thayuM tyAre e kheDUtane AMkhe aMdhArA AvI gayA. kheDUtamAMthI rAjakumAra thayo. are ! khuda neminAtha tIrthakara bhagavAnanA ziSya banavAnuM saubhAgya saMprApta thayuM. kRSNa vAsudeva pitA tarIke maLyA, mokSa ADe thoDAka mahinAonuM aMtara che tyAre paNa enA kaTu phala munine cAkhavA paDyA. kRSNa vAsudevanA panotA putra evA DhaMDhaNa munine AkhI dvArikA nagarImAMthI nirdoSa gocarI na maLI. bAkI badhAM sAdhu bhagavaMtone je nagarImAMthI bharapUra nirdoSa gocarI maLI rahe che te nagarImAM, rAjakumAra hovA chatAM have eka dANo paNa nirdoSa gocarIno maLato nathI. kevo bhayaMkara paripAka ! AvuM ekAda divasa nahIM paNa cha-cha mahinA sudhI ! kevI hadano lAbhAMtarAyano udaya ! pAchuM karma paNa evuM haThIluM bAMdhyuM ke kaMjUsanA gharethI paNa Icchita gocarI vahorI lAvanArA labdhidhArI mahAtmAo jo DhaMDhaNa muninI sAthe gocarI jAya to temane paNa gocarI maLe nahIM ! AvI bhayaMkara durdazA thaI, jyAre e vAvelAM bI UgI nIkaLyA. mATe, ATaluM yAda rAkhI lo - (1) sAme vALo mArI sAthe anyAya-vizvAsaghAta ke durvyavahAra kare che, te meM ja vAvelA bIjamAMthI UgI nIkaLeluM vRkSa che. tenA mATe aparAdhI huM chuM, sAmevALo haragIjha nahIM. jo enA upara mane gusso Avato hoya to huM mUrkha chuM. A mUrkhAmI jinazAsanane pAmyA pachI mane na zobhe. (2) atyAre paNa bI vAvavA mArA hAthamAM che. A bhavamAM mAre bI vAvavAmAM thApa nathI khAvI. kSamA, namratA, saraLatAnA evA 45 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suMdara majAnA bI vAvuM ke e jyAre UgI nIkaLe tyAre jIvanamAM prasannatA, prasannatA ane prasannatA ja sAMpaDe. jo atyAre bI vAvavAmAM gaphalata karI besIza to jyAre tenuM kaTu phaLa anubhavavAnuM Avaze, tyAre pharIyAda karavAno mane koI adhikAra nahIM maLe. bIja kayuM vAvavuM teno tamane adhikAra che. paNa te vAvyA pachI zuM UgADavuM - teno koI adhikAra tamane nathI. bAvaLa vAvyA pachI AMbo UgADavAno koI adhikAra tamane maLato nathI. ane "mAre tyAM bAvaLa ja kema Uge che ? AMbo zA mATe nathI Ugato ?' - AvI phariyAda karavAno paNa adhikAra nathI raheto. bhagavadgItAmAM A ja uddezathI jaNAvyuM che - _ 'karmaNyevAdhikAraste mA phaleSu kadAcana' kAma zuM karavuM ? satkArya ke duSkArya ? - A bAbatamAM tamAro adhikAra che. paNa, satkArya ke duSkarma karyA pachI tenuM phaLa maLatI vakhate tamArI pasaMdagI cAlatI nathI. emAM tamAro adhikAra nathI. e to pachI je phaLa Ave/maLe te svIkAre ja chUTako ! a yAda rAkhajo ! vAvavAnuM tamArA khetaramAM che. je vAvazo tenuM phaLa paNa tamane ja maLavAnuM che. to pachI bAvaLa zA mATe vAvavA? AMbo vAvavAmAM karakasara zA mATe karavI ? kSamA, namratA vagerenI vAvaNI karavAmAM lAgI jAo to kalyANa che. bAkI kAMTA to ugavAnA ja che. te jyAre vAgaze tyAre dhoLe divase tArA dekhAze. gAmamAM bahu bhAre pUra AvyuM. nIcANavALA vistAro to pANImAM garakAva thaI gayA. relanuM tAMDava bhayAnaka hatuM. thoDA UMcANavALA vistAro ja bacyA hatA. gAmathI najIkamAM ja eka TekarI hatI. tyAM eka Azrama hato. relasaMkaTamAM jAnamAlanI je hAni thaI hatI, temAM sahAyaka banavA svayaMsevakonI TukaDIo AvI pahoMcI. asaragrasta vistAramAMthI darekane aneka upAyo dvArA bacAvI 46 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bacAvI AzramamAM laI AvavAno nirNaya svayaMsevakoe karyo. kAraNa ke, gAmamAM lagabhaga koI ghara bacyA na hatA. kazuM ja sAbUta rahyuM na hatuM. eka mAtra Azrama ja UMcI TekarI upara Avela hovAthI salAmata ane sAbUta hato. relasaMkaTathI sarvasva gumAvI cUkelA mANasonI saMkhyAmAM satata vadhAro thaI rahyo hato. AzramamAM teone rAkhavA mATe ghaNI-ghaNI vastuonI jarUriyAta paDatI hatI. te badhI lAvavI kyAMthI ? te eka moTo yakSaprazna hato. relasaMkaTane kAraNe gAmano jagata sAtheno saMparka tUTI jatAM bahArathI sAmagrI AvavAmAM ghaNo samaya vItI jAya tema hatuM. AthI, tAtkAlika dhoraNe prAthamika sAmagrI bhegI karavA mATe je kaMI dAnamAM maLe te levA mATe svayaMsevako nIkaLI paDyA. UMcAI upara AvelA thoDAeka gharo haju bacyA hatA. svayaMsevakoe tyAM jaI paristhiti samajAvI, madada mATe Tahela nAMkhI. sahue yathAzakti sahayoga Apyo. have thoDAka ja ghara bacyA hatA. emAM eka ghare svayaMsevako pahoMcyA. gharano bAhya ane atyaMtara dedAra ja tenI atizrImaMtAInI cADI pheMkato hato. eTale ja A gharamAMthI sAruM evuM maLaze, evI svayaMsevakone AzA hatI. ghare jaI svayaMsevakoe AkhI paristhiti samajAvI. zeTha gharamAM hAjara na hatA. zeThANIe ja AkhI vAta sAMbhaLI. paNa, zeThANInA D.N.A. mAM ja jANe ApavAnI vAta na hatI, bhAre kaMjUsa. rUpiyA ApatA to emano jIva ja cAle tema na hato. gharamAM aDhaLaka bharyuM hovA chatAM kazuM paNa ApI zakavAnI udAratA temanAmAM hatI nahIM. TUMkI vAtacItamAM ja svayaMsevakoe A vAta pArakhI lIdhI. eTale emaNe paisAnI vAta choDI vastunI vAta upADI. gharamAM kaMI paNa vadhArAnI vastu hoya to atyAre Apo - evI vAta temaNe rajU karI. zeThANI A vAtane ThukarAvI zake tema na hatA. zeThANI 47 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo have nA pADe to badanAmI bhayaMkara thAya ane ApatA jIva cAle tema na hato. ghaNI gaDamathala magajamAM cAlatI hatI. acAnaka zeThANInI najara gharamAM ja eka khUNAmAM rakhaDatI atimalI sADI tarapha gaI. ane temaNe e sADI laI svayaMsevakonA hAthamAM ApI dIdhI. svayaMsevakonA moDhA utarI gayA. ghaNI AzA rAkhI hatI. chatAM mana manAvIne teo UThyA. kAraNa ke have ahIM kazuM paNa kahevuM vyartha hatuM. kadAca koIka kaTokaTInA prasaMgamAM A sADI kAmamAM AvI jAya - tema samajI te sADI temaNe sAcavI rAkhI. jyAre vastuonI tIvra achata varatAtI hoya tyAre to kyAreka halakI vastu paNa AzIrvAdarUpa banI jatI hoya che. A bAju pUra ghaTavAnA badale vadhatuM ja jatuM hatuM. dhIredhIre e pUranA pANI UMcAIvALA vistArane paNa DUbADatA gayA. A zeThANInA baMgalAno vAro paNa AvI gayo. pUranA pANIe temanA gharamAM tabAhI karI mUkI. kazuM bacAvavA jAya te pahelAM to badhuM taNAI gayuM. have to jAna bacAvavo bhAre paDI jAya tema hatuM. svayaMsevakonI sahAyathI mAMDa mAMDa bacyA ane mAtra paherela kapaDe zeThANI AzramamAM pahoMcI gayA. potAnuM ghara sauthI chelle DULyuM hatuM. mATe, potAnA pahelA AkhuM gAma AzramamAM ThalavAI cUkyuM hatuM. vastuo badhI vaparAI cUkI hatI. khAsa to pote je kapaDA paheryA hatA te gaMdA pANIthI lathabatha thaI cUkyA hatA. ane ghaNI jagyAe tAra vageremAM bharAI javAthI phATI paNa gayA hatA. eTale potAne kapaDAnI anivAryatA hatI. temaNe potAnI paristhiti svayaMsevakone varNavI, kapaDAM ApavA vinaMtI karI. A svayaMsevako to bahene karelA durvyavahArane jANatA paNa na hatA ane bahenane oLakhatA paNa na hatA. teone mana to AzramamAM Avela dareka sabhya mAnava hato, mAna ApavA pAtra hato. eTale ja bahenanI vikaTa paristhiti joI teoe paNa Akho 48 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azrama pheMdavAnuM zarU karyuM. paNa, mANasonA pramANamAM cIjavastuono sToka ghaNo ocho hato. ane mANaso ghaNA AvI cUkyA hatA. eTale eka paNa kapaDAnI joDa bacI na hatI. svayaMsevako nirAza thayA. acAnaka eka svayaMsevakanA manamAM spharyuM ke eka kaMjUsa zeThANIe jUnI purANI sADI ApI hatI. tarata ja te sADI laI te zeThANI pAse hAjara thayo. ane gaLagaLA sAde kIdhuM - "bahena ! atyAre koI ja kapaDA bacyA nathI. A eka sADI ja bacI che.' ane e sADI joI bahena dhrusake dhrusake raDI paDyA. Akhare pote je sADI ApI hatI te ja melI-phATalI-tUTalI sADI potAne paheravAnI AvI. jevuM vAvyuM tevuM laNavAno vakhata AvI gayo. aphara siddhAMta che A - jevuM vAvo tevuM laNo. che... A be siddhAMtane magajamAM kotarI do - 3 (1) jyAre jyAre paNa sAmevALo tamArI sAthe geravyavahAra kare che, tyAre tyAre tamAre tenA upara gusso karavAnI koI jarUriyAta nathI. kAraNa ke e to tame je vAvyuM che, tenA ja phaLarUpe UgI rahyuM che. to tenA pratye phariyAda karavAno tamAro adhikAra zo ? tathA (2) vartamAna pratyeka samaya tamArA mATe vAvaNIno che. tamArI saMpatti, buddhi zakti, sattA, vAcAzakti vagerenI jevI rIte, jeTalI vAvaNI karazo tenA tevA prakAranA, teTalA phaLa tamAre bhogavavAnA che. to zA mATe bI vAvavAmAM thApa khAvI ? nA, have to bI vAvavAmAM thApa nathI ja khAvI. egrIkalcara, polisI ATaluM ja kahe che - jema kheDUta bI vAvavAmAM kadI thApa khAto nathI. ane bI vAvavAmAM gaphalata karyA bAda potAnI jAta sivAyanA bIjAne doSita gaNato nathI, tema tame bI vAvavAmAM kadI thApa khAtA nahIM. ane 49 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvabhavomAM je bI vAvavAmAM gaphalata karI che, tenA phaLa rUpe UbhI thatI viparIta paristhitimAM paNa tame svasthatA rAkhajo. te paristhiti pratye doSita ekamAtra tame ja cho. sAmevALI trAhita vyaktine doSita mAnI levAnI bhUla karatA nahIM. "bhogave tenI bhUla' - A samIkaraNane yAda rAkhI krodhane to tilAMjali ja ApI do. jIvanamAM sukhI thavuM che ? kharekhara krodhanI hakAlapaTTI karavI che ? prasannatA anubhavavI che ? to A egrIkalcara polisIne apanAvyA vinA chUTako nathI. - ' ' 2' krodha karavo hoya to karo.. paNa, kharA gunegAra upara karo. jyAre hakIkata e ja che ke duniyAmAM koI gunegAra nathI, sivAya ke pote. - viliyama Arthara vorDa Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Cche khAnadAna mANasa akAryane karatA tarata aTakI jaze, potAnI khAnadAnIne kalaMka lAgaze te vicArathI. kuLavAna mANasa paNa ADAavaLA kuMDALAmAM paga mUkato aTakI jaze, potAnA kuLane apayaza maLaze te vicArathI. AbaruvAna mANasa paNa jaladIthI kharAba kAma karavA nahIM prerAya, potAnI AbarUne baTTo lAgI jaze te vicArathI. A ja rIte ApaNe paNa ApaNA mULa svabhAvane yAda karI krodhamAMthI chUTakAro meLavI zakIe chIe. ApaNe ApaNA necarane = svabhAvane yAda karIe ke - "mAro mULabhUta svabhAva ukaLATano nathI. huM to zItaLa svabhAvavALo chuM, zAMtaprakRtivALo chuM. hima jevo ThaMDo chuM. mATe, gusso mAro svabhAva nathI, mArI prakRti nathI, vikRti che, roga che. tenAthI bacce ja mAro chUTako che. sAcuM Arogya to ja mane maLaze.' necara polisI eTale ja svabhAvanI vicAraNA. krodha Ave tyAre potAnA mULabhUta svabhAvane yAda karIe to krodha ApoApa zamI jAya. ApaNo svabhAva, mULabhUta svabhAva kevo ucca kakSAno che ane kevI atyAre pachAta sthiti che ApaNI ! 51 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNA mULa svabhAvamAM dagAvRtti, vizvAsaghAtanI vRtti, chaLa, kapaTa, mAyA, prapaMca, gusso, abhimAna, lobha, IrSA, dveSa, badalo levAnI vRtti jevA eka paNa aniSTa tattvano praveza nathI. ane atyAre A badhAM bhAre ahitakArI tattvo ApaNA AtmAmAM DerA-taMbU tANI paDyA-pAtharyA che. ApaNe ja tenA bharaNa-poSaNanI javAbadArI saMbhALIe chIe. emAMya A krodha nAmano zatru to bhAre aniSTakArI che. ApaNo mULa svabhAva kevo royala ane uttama che. ApaNA mULa svabhAva mujaba AtmAnA pratyeka pradezomAM zAMti, kSamA, namratA vagere guNo ThAMsI ThAMsIne bharyA che. ane Aje eka kSamAnA guNane hAMsila karatA paNa dama nIkaLI jAya che. manane keTaluM samajAvavuM paDe che. keTakeTaluM vicAravuM paDe che. chatAM 100 % saphaLatA to maLatI ja nathI. abajopatinA paNa abajopatine eka rUpiyAnA phAMphA ? jANe sAgarane pANInA vAMdhA ! sUryane garamInI achata ! caMdrane cAMdanInI khoTa ! mULe ApaNo Akho piMDa guNamaya che. siddhAvasthA e ja ApaNuM svarUpa che. chatAM Aje A karmasattAe ApaNI bada karatAMya badatara hAlata karI dIdhI che. raste rakhaDatA bhikhArI jevI dayanIya dazA A karmasattAe karI che. rAna-rAna bhaTakatA mAnavI jevI zocanIya hAlata A karmasattAe karI che. chate anAje bhUkhyA jevI paristhiti che ApaNI. chate kapaDe nagna jevI hAlata che ApaNI. ApaNo Akho guNavaibhava A krodhAdi jAnI duzmanoe dabAvI dIdho che. ApaNe have enI vyAja sAthe vasUlAta karavI che. jeTalI vAra meM krodhane Azaro Apyo che, mArA apamAnAdino badalo levA meM krodhanuM zaraNuM lIdhuM che, tyAre tyAre garajAu gharAkanI jema mane lAlacu zeThiyA jevA e krodhe lUMTyo che, bhayaMkara rIte mane para Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cUsyo che. mArA ekeeka sadgaNa upara e kabajo jamAvIne beTho che. have nathI joItI enI gulAmI, have to krodhanI sAmuM paNa jue te bIjA. AkhI duniyA thAya te karI le. ke mAre mAruM apamAna paNa sahI levuM che. paNa, krodha to nathI ja karavo. duzmanane paNa sAcavI levo che. paNa, krodha to nathI ja karavo. ugharANI jatI karavI che. paNa, krodha to nathI ja karavo. 7 thoDA kAma mArI jAte karI laIza. paNa, gusso to nathI ja karavo. je krodhe mane pAyamAla banAvI dIdho, tenA gunAne jANyA pachI paNa vAre vAre tenA zaraNe janAra huM kevo bhaNelo mUrkha?! mArA svabhAvamAM je nathI, tene uchInuM lAvI meM mArI ja pAyamAlI noMtarI che. mArA svabhAvamAM ukaLATa che ja nahIM, ekamAtra zAMti ja che. to pachI krodha pAsethI ukaLATane mArAmAM lAvavAnI mAre jarUriyAta ja zI che ? zA mATe krodhanA bahAne AkhI mohasenAne mArA gharamAM nimaMtraNa ApI, mAre mArA AkhA gharane lUMTAvI devuM ?' - AvI vicAradhArA jema jema prabaLa banaze, jema jema nakkara banaze, jema jema tenuM saMkalpanA dhoraNe amalIkaraNa thaze, tema tema krodha ravAnA thaze. A UMcI vicAradhArAne khUba ghUMTo, eka dRzya sAme lAvo ke "abajapatimAMthI roDapati banAvanArano ja Azaro lenAra huM kevo mUrkha !" zAstranI dRSTie A kaSAyoe karelI ApaNA saunI bhayaMkara durdazAne, teNe ApelA bhayAvaha duHkhanI dAstAnane nihALo, rUvAMTA khaDA thaI jaze, khAvAnuM nahIM bhAve. ema thaze to krodha jaze. bAkI A to ghara bhALI gayo che, pedhI gayo che. manAvavA-paTAvavA dvArA krodhane dUra karI zakAto hota to to kyAranoya ApaNe krodhathI chUTakAro meLavI lIdho hota. paNa A to duSTa che, durjana che. sajA karI karIne ene dUra karavo paDaze. sajA krodhane to nahIM paNa krodhane Azaro ApanAra Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khuda potAnI jAtane ja karavI paDaze. kaDaka hAthe kAma lo. pachI to krodhe namatuM Ape ja chUTako ! sAkara jema upara, nIce, AgaLa, pAchaLa badhe mIThI ja mIThI che. kaDavAzano eka aMza paNa sAkaramAM bhaLelo hoto nathI, tevI ja rIte AtmAnA AgaLanA ke pAchaLanA, uparanA ke nIcenA tamAma AtmapradezomAM ThAMsI-ThAMsIne guNo bharelA che. kSamA to AtmAno mukhya guNa che. AtmAnA pradeza pradeza duzmanane paNa dosta banAvavAnI vAta lakhAyelI che. sarvatra hima jevI zItaLatA che. atyaMta ThaMDaka che. AtmAnA AvA zItaLa svabhAvanuM smaraNa ApaNane krodhamAMthI chUTakAro apAvavA rAmabANa IlAjanI garaja sAraze. prazna:- AtmAno svabhAva ATalo ThaMDo che to temAM garamI pedA ja kema thAya ? nirvikAratA jo AtmAno svabhAva che to temAM vikAra jAge ja zA kAraNe ? sadAnA aNAhArI svabhAvavALAmAM AhAranI ATalI lampaTatA Ave che kyAMthI ? kema AtmAno mULabhUta svabhAva dabAI jAya che ? koNa dabAve che ene ? kyuM che e tattva ? kyuM che e paribaLa ? je AtmAnA svabhAvane dabAvI de che. ane zA mATe e paribaLa phAvI jAya che, AtmAne baMdhanamAM jakaDI le che, tene durguNothI bharI de che ? tenA mULabhUta svabhAvane AMcakI levAmAM e paribaLo zA mATe saphaLa thaI jAya che ? uttara :- lagabhaga darekanA manamAM ghoLAtA A praznano bahu suMdara majAno javAba zAstronA pAne noMdhAyo che. zAstrakAra paramarSi bhagavaMto dRSTAMta sAthe A praznano javAba vALe che. jema pANIno svabhAva mULabhUta rIte ThaMDo che. e zItaLatAnuM ja vAhaka che. enA ghaTake ghaTakamAM zItaLatA, ThaMDaka bharI paDI che. paNa, jevuM ene gesa upara caDAvavAmAM Ave che, agnino saMparka thatAM ja e 54 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zItaLa pANI garama thaI jAya che. ThAranAruM pANI dAhaka ane dajhADanAruM thaI jAya che. pANIno mULabhUta svabhAva zItaLatA hovA chatAM garamI kyAMthI AvI ? tame kahezo - agninA saMparkathI. jo agnino saMparka thayo na hota to pANImAM garamI AvI na hota. eTale ja agnino saMparka naSTa thayA pachI dhIme-dhIme ApameLe pANI zIta thatuM jAya che. matalaba sApha che - pANI garama nathI, agni ane garama kare che. pANInI bhUla eTalI ja che ke te agninA saMparkamAM Ave che. agninA saMparkamAM na AvanAruM pANI sadA potAnA svabhAvane jALavI zake che. mATe ja pANI dAhaka ke dajhADanAra nathI. agni tene tevuM banAve che. pANI mULa svabhAve to ThAranAra eTale ke zItaLatA ApanAra che. bIjAnI garamI zoSI ThaMDaka bakSanAra che. eTale ke gesa upara caDelA paNa pANIno svabhAva garama nathI, garama lAge che. AtmAnI paNa A ja hAlata che. atyaMta zItaLa svabhAvavALo paNa AtmA karmanA gesa upara goThavAI gayela che. kaSAyonI Aga satata ene prajALI rahI che. mATe ja, AtmAnI zItaLatA tirobhUta thaI gaI che, dabAI gaI che ane ukaLATa, gusso vagere Avirbhata thayela che, pragaTa thayela che, uchALA mArI rahela che. pANImAM jema zItaLatA ja che, je garamI Ave che te sAMyogika che, svAbhAvika nahIM. tema AtmAmAM zItaLatA ja che. je krodha-gusso-ukaLATa dekhAya che te sAMyogika che, karmanA saMyogathI pedA thayela che, svAbhAvika nathI. karmanA saMparkamAM AvavAne kAraNe AtmA satata ane sakhata ukaLI rahyo che, uparataLa thaI rahela che. AtmAnA pradeza pradeza upara -nIce ramaNabhamaNa karI rahelA che. AnuM mULabhUta kAraNa e che ke AtmA karmanI AgamAM ukaLI rahela che. ukaLI rahela pANI upara -nIce thayA kare, satata ghUmyA kare. zAstrakAro jaNAvI rahyA che ke AtmAnA pradezo ukaLatA pANInI jema satata dhUmI rahyA che. spaSTa che ke enI pAchaLanuM kAraNa Aga jevA karma ja che. jema jema ApaNe 55 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNI jAtane karmanI AgamAMthI nIce utAratA jaIe tema tema ApaNane zItaLatA maLatI jAya, ukaLATa zamato jAya. jo ApaNe AtmAne kaSAyanI AgamAMthI chUTakAro apAvavAmAM saphaLa thaI gayA to avazya ApaNane zItaLatA prApta thAya. AtmAne je atyAre gussAno ukaLATa sahana karavo paDe che tenuM paNa mULa kAraNa A karma ja che. karma eka evI bhayaMkara Aga che ke jemAM ApaNA kSamAdi guNo saLagI rahyA che. jema zIta pradezamAM vasatA mANasane ukaLATathI bharelA vAtAvaraNamAM ke unALAnA divasomAM sahArAnA raNamAM mUkI Avo ane je trAsa, rIbAmaNa, ukaLATa te anubhave, tenAthI paNa vadhu trAsa, rIbAmaNa ane ukaLATano sAmano ApaNo AtmA eTale ke khuda ApaNe karI rahyA chIe. kAraNa ke ApaNe mULa rahevAsI himapradezanA chIe ane atyAre to kaSAyonA ukaLATa sivAya e AtmAne kazuM ja maLatuM nathI. pachI thAya zuM ? chatAM ApaNA AtmAnI vyathAne kAne dharyA vinA vadhu ne vadhu kaSAyanI Aga peTAvatA ja jaIe chIe. zuM A zobhe ? A anAdi kALathI rakhaDapaTTI zene AbhArI che ? rADa naMkhAvI detA narakanA duHkho sahevAnA AvyA, konA pratApe ? tiryaMca gatinA jAlima kaSTo lalATe lakhAyA, konA prabhAve ? nigodanI bhayAnaka vedanAo sahana karavAnI AvI, konA vAMke ? karmanA saMyoganA vAMke ja, kaSAyonI AganA prabhAve ja A badhuM sahevAnuM AvyuM che. jevo A kaSAyonI AgathI chuTakAro maLaze ke A badhAM duHkho ke kaSTonI zuM tAkAta ke najIka paNa pharakI zake ? luhAra jema ThaMDA lokhaMDane na pITe. garama tapelA dhagadhagatA lokhaMDane, lAlacoLa thaI cUkelA lokhaMDane ja TIpe. matalaba ke jyAM sudhI lokhaMDamAM Age praveza karyo nathI, tyAM sudhI lokhaMDa TIpAvAnA ke pITAvAnA duHkhathI mukta che ane zAMti tene hAthavagI che. paNa, jevo lokhaMDamAM agnino praveza thAya che, matalaba ke lokhaMDa agnine svIkAre che tenI sAthe ja te bhayaMkara ukaLATa anubhave che ane TIpAvAnA, 56 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIcAvAnA tathA pITAvAnA jAlima duHkho paNa tenA nasIbamAM kotarAI jAya che. jo Agane tilAMjali ApI svayaM zItaLatAno, potAnA mULabhUta svabhAvano Azraya kare to na ukaLATano anubhava thAya, na to TIpAvAnA duHkho sahevAnA Ave. paNa, ATaluM samajAvuM to joIe ne ? jo e ukaLATane ja potAnI saphaLatAnuM kAraNa mAnI rahela hoya to te lokhaMDane koNa bacAvI zake? je potAne paDI rahelA duHkhane svIkAravA ja taiyAra na hoya te lokhaMDane koNa ugArI zake ? jo ke bhaThThImAM ukaLatuM lokhaMDa nirjIva che. chatAM A vAta ApaNe AtmAmAM zabdazaH lAgu pADI zakIe chIe. AtmA paNa svayaM zItaLa che. siddhaavasthAmAM jyAre e potAnA mULabhUta svabhAvamAM che, tyAre to atizItaLatAno svAmI che. paNa, saMsArI avasthAmAM rahelo AtmA krodhAdi kaSAyonI ane karmonI AgamAM pravalI rahyo che. A AtmA ja sAme cAlIne krodhAdi kaSAyone bolAvI lAve che. ane e krodhAdi Agane aMdara Apelo praveza Akhare AtmAnuM ja dhanota panota kADhI nAkhe che. jema lokhaMDa lAlacoLa thaI jAya tema AtmA paNa karmanI ane kaSAyanI AgamAM anAdi kALathI tapI uThyo che, bhAre ukaLATa sahI rahyo che. zItaLatAno svAmI ane zItapradeza jevI siddhazilA jenuM mULabhUta nivAsasthAna che, tevo A AtmA AvI bhayAnaka Aga zI rIte sahI zake ? atyaMta rIbAya che. paNa, enI cIsane sAMbhaLe koNa ? enA trAsane saMvede koNa ? jeTalI vAra A AtmAe karmane praveza Apyo che, teTalI vAra teno ja trAsa vadhyo che. chatAM kema AtmA tene vAre ne vAre nimaMtraNa ApyuM ja rAkhe che ? Agane praveza ApavAnI bhUla karI besela lokhaMDa jema TIpAya paNa che, TIcAya paNa che, pITAya paNa che tema A AtmAe kaSAyonI Agane aMdara pravezavAnI chUTa ApI dIdhI ane narakanI jAlima vedanAo lalATe lakhI dIdhI. jenI kalpanA karatAM paNa rUMvATA UbhA 57 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaI jAya tevI vedanAone sAme cAlIne svIkArI lIdhI. have A AtmA kaSAyone praveza ApavAnA pApe paramAdhAmInA hAthano mAra naraka gatimAM khAze, tiryaMca gatimAM pAcho potAnA mAlikanA hAthano mAra saheze, kevA kevA bhayAnaka duHkhono e zikAra banaze !! vadhu duHkha e thAya che ke pAyamAlI lAvanArA krodhAdi kaSAyonI Agane aMdara praveza ApyA pachI paNa A AtmAne kazoya ukaLATa anubhavAto hoya - tevuM pote mAnato ja nathI. e to krodhane potAnI saphaLatAnI cAvI mAnI beTho che. ene to gumAna che ke - joyuM !... gusso karyo to dIkarAe A vAta mAnI, gusso karyo to UgharANI samayasara AvI. gusso karyo to patnI sIdhIdora thaI gaI, gusso karyo to nokaro samayasara Ave che. AvA-AvA gumAnone magajamAM laIne pharanAra vyakti jevo mUrkha bIjo koNa hoI zake ? e kaSAyonI Agano pAro phakta AtmAne ja nahIM, zarIrane paNa bhAre nukasAna kare che - e vAta AjanA Adhunika vijJAne siddha karI dIdhI che. paNa e mUrkha AtmA A vAtane svIkAravA ja taiyAra nathI. bhUtakALamAM kaSAyonA pratApe sahelA duHkhone to e svIkAravA taiyAra ja nathI thato. ane bhaviSyamAM tevA prakAranA duHkho sahevA paDaze - tevI zraddhA prakaTatI nathI. vartamAnamAM puNyanI ADazamAM duHkho DhaMkAI jAya che. kadAca duHkha Ave to ya A gussAne kAraNe AvyA che - tevuM aMdarathI svIkAravA haragIjha taiyAra nathI thato. rogane dUra karI zakAya, jo dardIne te roga roga lAgato hoya, herAna karanAra lAgato hoya. kAMTAne dUra karI zakAya, jo vyaktine te kAMTo kAMTo lAgato hoya, pagamAM khUMcato hoya. paNa jene roga ke kAMTo kazuM khUMcatuM ja nathI, te roga ane Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAMTAne dUra karavA prayatna keTalo karaze ? paNa, hA ! roga ane kAMTo potAnuM kAma to kare ja rAkhaze. e kaMI zAMta nahIM beThA rahe. mATe ja zAstrakAro jaNAve che ke jo vizvAsaghAta, dagA, prapaMca vagerenA duHkho sahana na karavA hoya to kaSAyonI Agane tArAmAM praveza na Apa. jo A badhAM doSone tArAmAM praveza ApIza to tAre TIcAnuM paDaze, TIpAvuM paDaze, pITAvuM paDaze. AtmAnA AvA zuddhasvabhAvane jANI have tene potAnA mULasvabhAvamAM ja karavA do. ene kaSAyonI AgamAM na nAMkho. jyAre paNa kaSAyonI AgamAM kUdavAnuM mana thAya, gusso Ave tyAre vicAro ke - "jema sAkaramAM kadApi kaDavAza na hoya, tema AtmAmAM kadApi ukaLATa hoya nahIM. AtmAno te svabhAva nathI. jema jema sAMyogika, aupAdhika evA krodhano vadhAre ne vadhAre upayoga huM karIza, tema tema mArI rakhaDapaTTI vadhI jaze. huM to sahaja samAdhinuM sadana (ghara) chuM to pachI AvI asamAdhi mane zobhe? huM to zAzvata zAMtidhAma chuM. eTale ke anaMtakAla sudhI TakanArI zAMti mArAmAM ja dharabAyelI che. to zuM mane AvI azAMti zobhe ?" - basa necara polisInI A vicAradhArA tamArA gussAne kADhI nAMkhaze. Akhare evI avasthA pragaTaze ke tame gusso karI ja nahIM zako. svabhAvanuM smaraNa doSamAMthI mukti meLavavAno rAmabANa IlAja che - A vAta kadApi bhUlatA nahIM. chelle eka mahattvapUrNa vAta jaNAvI dauM ? - pANImAM ukaLATa nathI. paNa Aga pAsethI garama pANIe uchInI lIdhI. tethI tene ukaLavuM paDe che. lokhaMDamAM garamI nathI, paNa Aga pAsethI teNe uchInI lIdhI. mATe tene TIpAvuM paDe che. matalaba ke pArakAne gharamAM praveza Apo eTale e ghara bhAMgyA vinA rahe nahIM. tema AtmAe moharAjA pAsethI krodhAdi uchInA lIdhA che. mATe, A badhI rakhaDapaTTI che. ApaNe ApaNA svabhAvamAM sthira 59 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaIe, pArakA koI paNa paribaLane praveza ja na ApIe, uchInuM levAnuM baMdha karIe to moharAjAe ApaNA kevalajJAna vagerene mokaLA karye ja chUTako. eTale ke kevaLajJAnane pragaTa thatA moharAjA je aTakAyata kare che te baMdha kare ja chUTako. eTaluM to nakkI rAkho ke "jema ghAsaleTane 50 varSa sudhI phrIjamAM rAkhI bahAra kADhavAmAM Ave to paNa dIvAsaLI cAMpatA ja temAMthI Aga bhaDabhaDI uThe che. matalaba ke te potAnA svabhAvane choDavA taiyAra nathI. te ja rIte mArA upara game teTalI vipattio varasI paDe, pratikULa paristhitio sarjAI jAya to paNa mAre mAro mULabhUta svabhAva choDavo nathI. ghAsaleTa potAno dAhaka svabhAva na choDe to mAre mAro ThAraka svabhAva zA mATe choDavo ?'' atyAre to UMdhuM jovA maLe che. game tevI sArI paristhitimAM paNa tame tamAro gussAno svabhAva choDavA taiyAra nathI. paraMtu yAda rAkhajo ke gusso AtmAno svabhAva nathI paNa vibhAva che. jaladIthI A viparIta paristhiti sulaTAya ane A vAkya magajamAM kotarAI jAya - "krodha mAro svabhAva nathI," eTale bhayo bhayo ! pachI to gaMgA nAhyA ! krodhI evI mUrNa che ke je jhera pote pIve che ane sAmevALAnA motanI AzA rAkhe che. - gautama buddha 60 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ necara polisInA anusaMdhAnamAM ja A polisI thoDI AgaLa vadhe che. chelle jaNAvyuM ke krodha karavAnA badalAmAM ApaNe ghaNuM cUkavavuM paDe che. moharAjA pAsethI krodha ApaNe uchIno laIe chIe. beMka pAsethI 10 lAkhanI lona lIdhA pachI jo kazuM ja cUkavavAmAM na Ave to hAlata zuM thAya ? gharabAra-dukAna badhuM vecAI jAya. raste rakhaDatA bhikhArI jevI hAlata thaI jAya. tema karmasattA paNa ApaNuM dhanotapanota kADhI le, jo tenI pAsethI krodhanI lona levAmAM Ave to. A vAtane thoDA judA eMgalathI vadhu vistArathI samajIe. koI paNa beMka pAsethI tame lona lo eTale enuM vyAja bharavuM paDe, haptA cUkavavA paDe. 10 lAkha rUpiyAnI tame lona lo. pAMca varSamAM ra0 lAkha rUpiyA ApavA paDe ne ! pAMca varSamAM jUnA 10 lAkha rUpiyAnA jalasA karI nAkhyA pachI jyAre beMkanI 20 lAkha rUpiyAnI vasUlI Ave tyAre dhanotapanota nIkaLI jAya. beMka badhuM ya haDapa karI jAya. matalaba ke duniyAmAM paNa beMka pAsethI je lo cho te lona rUpe lo cho. pachI te rUpiyA pUrepUrA vyAja sAthe cUkavavA paDe che. 61. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyAtmajagatamAM paNa A ja kAyado lAgu paDe che. krodha e ApaNo svabhAva nathI, e ApaNI cIja nathI. ene moha pAsethI, karmasattA pAsethI uchInI levI paDe che. e cIja lona tarIke karmasattA Ape che. je samaye tame enI pAsethI krodhanI lona lo cho tyArathI karmasattA cakravRddhi vyAjathI paNa bhayAnaka vyAjanA dare tamArA nAmanuM mITara pheravavA lAge che. eno hisAba bhayAnaka che. tame to eka vAra gusso karI naphikarA thaI pharavA maMDo cho. paNa, karmasattA to vyAja caDAvatI ja jAya che. ane jyAre e cUkavavAnuM Ave tyAre gAbhA chotarA nIkaLI jAya. jema DAhyo mANasa jalasA mATe lona na le. kAraNa ke e samaje che A phakta "AvatuM nathI, sAme mAre tene eTaluM ja nahIM enAthI paNa vadhAre 'vALavAnuM che. e paisAne AvatA paNa juve che ane jatA paNa juve che. tema karmasattA pAsethI krodhanI lona lIdhA pachI tenI bahu bhAre vasUlI e kare che. enA vyAjanA dara AsamAnI che. e cUkavatA ja dama nIkaLI jAya. khUbInI ke khAmInI vAta to e che ke A gusso e vyasana jevo che. eka vAra enI lona karmasattA pAsethI lo eTale pachI e ja phAvI jAya che. vAre ane tahevAre pachI gussAnI lona levAnI cAlu thaI jAya che. gusso jeTalo karatA jAo teTalo e vadhato ja jAya, vadhato ja jAya. | muni bhagavaMta gocarI laIne AvyA. tapasvI munirAja hatA. gocarImAM joDe bAlamuni paNa hatA. gocarI lAvyA pachI badhI gocarI gurumahArAjane batAvavAnI hoya ane gocarI levA jatA-AvatA -vahoratA je paNa doSo lAgyA hoya te badhAM jaNAvavAnA hoya. muni bhagavaMta te badhAM doSo jaNAvatA hatA. bAjumAM ubhelA bAla munine lAgyuM ke teo eka doSa jaNAvavAnuM bhUlI gayA che. eTale bAla munie e mahAtmAne yAda apAvyuM - "mahArAja ! paga nIce pelI deDakI AvI gaI hatI ne !' paNa, muni bhagavaMte kazuM ja na jaNAvyuM. kazI ja AlocanA Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na karI. bAla munine ema ke pachI sAMjanA AlocanA karaze. pratikramaNanA samaye pAchuM bAla munie yAda karAvyuM - 'tapasvI mahArAja! olI deDakI !! ane pelA muni bhagavaMtane have gusso Avyo. zuM A kyAranA deDakI deDakI kare rAkhe che ? e deDakI to pahelethI marelI ja hatI. mArA paga nIce AvIne kyAM marI gaI hatI? bAla muni deDakI... deDakI... ghUMTe ja rAkhatA hatA. emane cUpa karavA mATe thoDuM camacama karI devAnI bhAvanAthI mahAtmA bAla muninI pAchaLa doDyA. bAla munine kaMI Dhora mAra mAravAno Azaya nathI. paNa, vAraMvAra bAla muni deDakI... deDakI yAda karAve rAkhe che. eTale emane cUpa karI devA mATe thoDo ja mAra mAravAnI IcchA che. potAne karelI Takore emanA pratye gusso pedA karyo hato. enA kAraNe ja mahAtmA bAla munine pakaDavA bAla muni tarapha dhasyA. paNa, A to bAla muni ! e kaMI gAMjyA jAya ? e to chaTakIne bhAgyA. pelA mahAtmA paNa bamaNA jorathI bAla munine pakaDavA temanI pAchaLa bhAgyA. tapasvI mahAtmA hatA. zarIra Ameya kRza hatuM. zarIramAM tevuM koI jora to hatuM nahIM. ane eTaluM dekhAtuM ya na hatuM ke kAne tevuM saMbhaLAtuM paNa na hatuM. A to bAla muni potAnA hAthamAMthI chaTakI gayA eTale emanA magaja upara jhanUna savAra thayuM. svAbhAvika anubhavanI vAta che - jyAre koI nAno chokaraDo haMphAvI jAya eTale vadhu jorathI ApaNe tene pakaDavA doDIe. bAla muni bhAre capaLa che. ema to e hAthamAM zuM Ave ? pratikramaNano samaya hovAthI ajavALuM paNa zamI gayuM hatuM. AchuM AchuM ajavALuM ja phelAyeluM hatuM. ane emAM doDavAmAM karelI bhAre spIDa, magaja upara savAra thayela bhAre jhanUna, ATalI doDadhAmathI zramita thayela zarIra, tathAvidha ajavALAno abhAva - A badhA paribaLonA pratApe e mahAtmA acAnaka joradAra rIte upAzrayanA thAMbhalA sAthe athaDAI paDyA. athaDAmaNa joradAra rIte thaI hatI. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhanUnapUrvaka doDavAne kAraNe jhaDapa paNa tIvra hatI. tapazcaryAothI kRza thayela zarIra A ghA jIravI na zakyuM. mAthe athaDAtA ja magajamAM keka paDI. breIna hemareja thayuM. lohInA khAbociyAmAM mahAtmAno deha tyAMno tyAM DhaLI paDyo. ane AtmA cAlI nIkaLyo. nAnI vAtano kevo karuNa aMjAma ! vAta ATalethI aTakatI nathI, mahAtmAe maratA maratA AtmAmAM gussAnA saMskAra pADI dIdhA. karmasattA pAsethI gussAnI lona levAnuM zarU karI dIdhuM hatuM. pachInA bhAvamAM paNa lona levAnuM te saMskAranA pratApe zarU ja rahevAnuM hatuM. navA bhavamAM prAraMbhika avasthA to sAmAnya rIte ja vItI. uMmaralAyaka thayA pachI pUrvabhavanA dIkSAnA saMskAranA pratApe A bhavamAM paNa saMsArano tyAga karyo. paNa, nasIba kharAba ke jinazAsanamAM praveza na maLyo. kauzika tApasa thayA. AkhI jiMdagI saMyamanI ArAdhanA karI hatI tenA pratApe pharIthI mAnavabhava prApta karavAmAM te saphaLa thayA. paNa aMta samaye krodhanI lona levAnI paDI gayelI kuTeva e moMgherA mAnavabhavane nakAmo banAvI de che. kauzika tApasa pAse eka Azrama che. AzramanI AsapAsa eka sarasa majAno bagIco paNa temaNe khIlavyo che. ghaNI mahenata karI bagIcAne jALavyo hato. gAmanI najIkamAM ja Azrama hovAthI ghaNAM loko AzramamAM avara javara karatA. thoDA aLavItarA loko bagIcAne nukasAna paNa pahoMcADatA. tyAre kauzika tApasano gusso kAbU bahAra jato raheto. bagIcAno bagADa tenAthI sahyo jAya nahIM. A bahAne karmasattA pAsethI krodhanI lona levAnuM vadhatuM jatuM hatuM. emAM rAjakumArone A bagIco phAvI gayo hato. vAre-tahevAre AvI bagIcAne nukasAna pahoMcADI jatA. kauzika tApasanI najara bahAra kazuM ja nahatuM. eTale rAjakumAro uparano temano gusso guNAMkamAM vadhe rAkhato hato. mAno ke have to lonanA rUpiyA gharanA rUpiyAnI jema uDADI rahyo hato. eka vAra rAjakumAro AvI bagIcAnA phaLo jhApaTI 64 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahyA hatA. kauzika tApasanI najaramAM A jhaDapAI gayuM. bAju para paDelI kuhADI laI e rAjakumAranI pAchaLa paDyA. aMgeaMgamAM krodhe vAsa karI lIdho. gayA bhavanI mota samayanI lezyA pAchI aMgeaMgamAM uchALA mAravA lAgI. rAjakumAro pratyeno gusso AMkhomAM ratAza rUpe vyakta thaI rahyo hato. have camacama karavAnI vRtti na hatI. paNa, sajA karavAnI vRtti hatI. rAjakumAro tApasane Avato joI nAThA. tApasa paNa vadhu jozathI e rAjakumAronI pAchaLa doDyo. gayA bhavanI jema ja A vakhate paNa temanuM mRtyu krodhanI tIvra lezyAmAM ja lakhAyuM hatuM. vacce paththaranI Thokara lAgI. saMtulana gumAvyuM ane kUvAmAM paDyA. potAnI kuhADI upara ja pote paDyA. magajanA be kaTakA. tyAM ne tyAM ja mota ! kevuM apamRtyu ! have to sAdhanAnI koI mUDI bacI na hatI. tiryaMcanA bhavamAM javuM paDyuM. emAM paNa sApano bhava ! caMDakauzika sApa tarIke teno janma thayo. ane jaMgala AkhAne saLagAvI ujjaDa karI mUkyuM. jaMgalanA AkAzamAM uDatA pakSIone paNa choDavA taiyAra nathI. karmasattAe gusso kADhavA mATe AMkhamAM paNa jhera bharI ApyuM hatuM. AMkhathI ja e uDatA paMkhIne pADavA samartha hato. AkAza ane jamIna badhuM ja ujjaDa karI, mUkyuM. kevo sImAtIta krodha ! behada gusso ! have to gusso e je dUra jANe eno svabhAva thaI gayo. kevA guNAMkamAM gusso vadhyo te juvo. karmasattA e lonanI kevI vyAjasahita vasUlAta kare che te pachI joIzuM. A traNa bhavamAM kramazaH dravyathI, kSetrathI, kALathI ane bhAvathI krodha vadhato cAlyo. krodha dravya-kSetra-kALa-bhAva - A cAra paribaLathI kevo guNAkAramAM vadhe che te A koSTaka uparathI spaSTa che. A lona karmasattA pAsethI lIdhI che. te kaMI maphatamAM to nathI ja maLavAnI. A to zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA maLyA ane krodhano guNAkAra je vadhato jato hato te aTakI gayo. samatAno svIkAra karyo. paNa karmasattA choDe 65 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyathI kSetrathI | kALathI bhAvathI bhava-1 | nAnA bALa sAdhu | upAzrayanI aMdara ja sAMjanA samaya phakta camacama sAdhuno bhava upara ja gusso. | gusso. pUrato gusso. karAvI devAnI vRtti rUpa gusso. bhava-ra | bagIcAne AkhA AzramamAM tApasa thayA pachInA sajA karavAnI hada kauzika | bagADanAra badhAM | gusso. badhAM varSomAM sudhIno gusso. tApasano bhava upara gusso. vyApaka gusso. bhava-3 | jaMgalamAM ane | AkhA jaMgala ane AkhI jIMdagI atyaMta krUra caMDakauzika | AkAzamAM rahetI | AkAzane vyApIne gusso. lezyAthI saLagAvI sApano bhava | samagra jIvasRSTi | gusso. nAMkhavA sudhIno uparano gusso. gusso. tema na hatI. AkhA zarIranI ArapAra kIDIone pasAra karI. zarIra cALaNInI jema caLAI gayuM. kevI jAlima vedanA ! kIDI eka caTako bhare toya sahI zakAto nathI. A to eka sAthe seMkaDo kIDIo zarIranuM mAMsa khAtI-khAtI eka sAIDathI praveze ane ArapAra pAsa thaI sAmenI bAjue nIkaLe. chatAM samAdhi akabaMdha jALavI rAkhavAnI. kevI bhayAnaka vedanA ? kalpanA karatAM ya dhrujArI chUTI jAya. pUrepUrI vasUlAta karmasattAe karI. dRSTAMta prasiddha che. tethI vistAra nathI karavo. A to bhagavAna mahAvIrano pratApa ke A paraMparA AgaLa cAlatI aTakAvI dIdhI. caMDakauzikanI gADIne sIdhe pATe caDAvI dIdhI. bAkI seMkaDo ane anaMtA bhavo pachI paNa A dukano aMta Avavo muzkela hoya che. krodha karatI vakhate ApaNe lona laIe chIe. ane te paNa amAnuSI vyAjadaravALI. jo Avo khyAla hoya to gusso osaryA vinA rahe nahIM. eka krodha nAmanA kaSAyanI sAme ja kevuM bhayaMkara vyAja karmasattA rAkhe che te zAstrakAro jaNAve che - hajAro varSa sudhI mAsakSamaNanA pAraNe mAsakSamaNa karavA dvArA je puNya ekaThuM thayuM hoya te badhuM krodha karavA dvArA khalAsa thaI jAya. are ! kroDa pUrava taNuM saMyama paNa nakAmuM jAya. vaimAnika devaloka sivAya kyAMya na janArA sAdhu bhagavaMtane paNa krodha narakamAM dhakelI zake che. karmasattA hisAba pUrepUro vasUla kare che. 66 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe, krodhanI lona kyAreya paNa levA jevI nathI. te lonane cUkavatI vakhate bAhya-AMtara vaibhava vagere badhuM lUMTAvI devuM paDaze. eka vastu nakkI rAkho ke "je vastu mArI nathI, mArI pAse mULabhUta rIte rahelI nathI te vastu, tevI koI paNa cIja mAre levI nathI. kAraNa ke karmasattA pAsethI lona rUpe lIdhelI te vastunuM cUkavaNuM mane khUba ja bhAre paDI javAnuM che." eTale ja AnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke - , mUlaDo thoDo ne vyAjaDo ghaNo. praTe ) krodhanI lona tarIkenI mUDI to tame bahu thoDI lIdhI haze. paNa tenuM vyAja karmasattA bahu bhAre caDAve che. sAmAnya vyAja paNa nahIM, cakravRddhi vyAja paNa nahIM enA karatA bhayaMkara vyAjanA daro che. rUnA moTA DhagalAne sApha karI nAkhavA jema eka nAnI cinagArI paryApta che. tema sAdhanAnA khaDakalAne bALI nAkhavA mATe eka krodhanI cinagArI ja paryApta thaI paDaze. krodha svane bALe, parane bALe, koDa pUrvanA cAritrane bALe... ahI.. hA.. kevala vinAza. krodhano svIkAra eTale sAme cAlIne jAtano vahorelo sarvanAza. sakjhAyamAM tame sAMbhaLyuM haze - Aga uThe je ghara thakI, paheluM nija ghara bALe; jaLano joga jo navi maLe, to pAsenuM prajALe. krodhe koDa pUrava taNuM, saMyama phaLa jAya;------- krodha sahita tapa je kare, te to lekhe na thAya. AganI cinagArI bhale nAnI hoya paNa jo tene zamAvavAmAM na Ave to bahu bhAre honArata sarjI zake che. krodhanuM paNa tevuM ja che. jo zamAvavAmAM na Ave to te cinagArImAMthI TheTha dAvAnaLanuM svarUpa dhAraNa karI zake che. caMDakauzika sarpa AnuM spaSTa udAharaNa che. hA ! zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA saMyogathI krodhanI Aga vadhatI aTakI gaI. paNa jo tame besumAra krodha kare ja rAkhatA ho to te krodhanI 67 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aga ThAravA Avaze koNa ? tamArI pAse nathI to tevA prakAranI tapanI sAdhanA, saMyamanI sAdhanA ke bIjI koI paNa sAdhanA. tamane to koNa bacAvI zakaze ? gussAnA prabhAve jyAre vAgha-varunA bhava maLaze tyAre koNa samajAvavA AvavAnuM ? ane A bhavamAM samajaNa che chatAM krodha choDavAnI taiyArI na hoya to te bhavamAM koI samajaNa ApanAruM maLaze chatAM krodha kevI rIte chUTaze ? tethI jema thoDA paNa agnine bUjhAvI devAmAM ja kalyANa che, thoDA paNa devAne zarUAtamAM ja cUkavI devAmAM zreya che, thoDA paNa ghAne ugato ja rUjhavI devAmAM Arogya che, tema kaSAyone ugatA ja DAmI devAmAM parama kalyANa che. A vAta dilamAM kotarI rAkhajo. bAkI krodhanI lona mohanI pAsethI levAmAM ja tamAre racyA-pacyA rahevuM hoya to thoDo hisAba mAMDI do. jo pAMca varSe rakama Dabala thatI hoya te rIte phakta 10 rUA. nI lona tame lo to 100 varSe 1 karoDathI vadhu rUpiyA cUkavavAnA thAya. mAno ke karmasattAne tyAM dareka vastu bIjA divase Dabala cUkavavAnI thAya che ane jo karmasattA pAsethI phakta 1 paisAnI lona lo to 1 mahinAnA aMte zuM rIjhalTa Ave ? te juo - eika upamAthI phakta A samajAvyuM che. hakIkata to AnAthI paNa vadhu bhayaMkara hoI zake che.] divase divase Dabala leNuM karanAra karmasattA pAsethI lIdhela 1 paisA jeTalA krodhanuM saravaiyuM tArIkha rakama 00.01 paiso 00.02 paisA 00.04 paisA 00.08 paisA 20.16 paisA 00.3ra paisA 68 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9) ( ra 14 16 18 tArIkha rakama 10.64 paisA 01.28 rUA. 02.56 rUA. 05.12 rUA. 11 10.24 rUA. 20.48 rUA. 40.96 rUA. 81.92 rUA. 15 163.84 rUA. 3ra7.68 rUA. 17 655.36 rUA. 1310.7ra rUA. ra6ra1.44 rU. para42.88 rUA. 10485.76 rUA. 20071.20 rU. 41943.04 rUA. 24 83886.08 rUA. 167772.16 rUA. 335544.3ra rUA. 671088.64 rUA. 28 1342177.28 rUA. 2684354.pa6 rUA. 5368709.1ra rUA. 10737418.24 rUA. 31mA divase cUkavavAnI thatI kula rakama rU 2,14,74,836.48 19 20 0 0 U w w w 30 31. matalaba ke mAtra 1 paiso lIdhA pachI 31 divasanA aMte karmasattA 2 karoDa, 14 lAkha, 74 hajAra, 836 rUpiyA ane 48 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paisA vasUla kare. to pachI 1 rUpiyo lIdho hoya to hisAba kyAM pahoMce? A mAtra hisAbanI vAta nathI. karmasattAnuM gaNita AvuM ja che. tenA dAkhalA zAstranA pAne noMdhAyelA che. keTakeTalAya varSo sudhI potAnI pAse AvanArA, potAnAthI pratibodha pAmelA, dIkSA levA utsuka thayelA mumukSu jIvone AdinAtha paramAtmA pAse mokalanAra maricI kapilanI sAme phakta ATaluM veNa uccAre che - 'vinA! rUEUR pi rU pi' matalaba ke AdinAtha paramAtmA pAse paNa dharma che ane ahIM mArI pAse paNa dharma che. phakta eka vAra uccarAyeluM ATaluM vacana ane karmasattA juvo ke kevo hisAba vasUla kare che. pAchA A maricI eTale AdinAtha paramAtmAnA ziSya, bhaviSyamAM tIrthakara thavAnA che. eTale ke jIvadaLa uttama che. paNa, karmasattAne to tIrthaMkaranI paNa zarama kadI naDatI nathI. ane maricIthI mahAvIra sudhInI yAtrAnA asaMkhya paDAvo karmasattAe vadhArI dIdhA. kula 1 karoDa x 1 karoDa sAgaropama jeTalo eTale ke eka koTAkoTI sAgaropama jeTalo saMsAra vadhArI dIdho. tamArI duniyAnI korTa mujaba maricInA jIve karelI A bhUla kevI lekhAya ? paNa, karmasattAnA gaNita akaLa che. enAthI to jeTaluM sAcavIne cAlo teTaluM kalyANa che. asaMkhya bhavo je vadhAryA te devalokanA ane rAjAnA bhavo nathI. paNa, temAM mukhyatayA ekendriya avasthAnA bhavo che. janama-maraNanA cakkara jyAM satata cAlu ja che. AvI bhayaMkara sajA ! mATe, krodhanI lona A karmasattA pAsethI haragIjha levA jevI nathI. bAkI tame Akho divasa mahenata karI karIne sAdhanA bhegI karazo ane tame karelo eka ja krodha e tamAmane cATI jaze. jema AMdhaLI daLe ane kUtarA cATI jAya. matalaba ke aMdha DozImA Akho di loTa daLyA kare. paNa khabara nathI ke bAjumAM ja kUtarAo phare che. je daLIne huM loTa bahAra kADhuM chuM ke A kUtarAo cATI jAya che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodhAMdha mANasanI paNa A ja hAlata hoya che. te sAdhanAnI mahenata karI zuddhi-puNya vagere bheguM kare. paNa pAse rahelA krodhanA kUtarAo badhuM ja cATI jAya. e mANasanA hAthamAM kazuM ja na Ave. sAdhanA aparaMpAra hovA chatAM karmasattA krodhanI vasUlAta karyA vinA rahetI nathI. tIrthakara jevAnI zarama na naDatI hoya to bIjAnI konI zarama ene naDavAnI ? A to mAtra krodhanI sAmAnyathI gaNatarI karIne hisAba gaNyo. bAkI krodhAMdha thayela mANasa moDhAmAMthI zuM bakavATa karaze teno koI DhaMgadhaDo hoya nahIM. mATe tenI je sajA thAya te paNa bhayAnaka hoya che. dIkaro bhaNavA gayelo. jyAre pAcho Avyo tyAre bhUkha sakhata lAgelI. gharamAM ghUsyo, cAre bAju joyuM. khAvAnuM kahyuM hatuM nahIM. mA paNa gharamAM dekhAya nahIM. ane bhUkhanI Aga sAthe gussAnI Aga paNa bhaLI. mA AjubAjunA gharamAM kAma karavA gaI hatI. samaya vItato jAya tema gusso paNa vadhato jAya che. ghaNAM samaya bAda thAkI-pAkI khA ghare Ave che. hajI to gharamAM paNa khe, tyAM ja dIkaro gArasAmAM bolI uThyo - "kyAM phAMsIe caDhavA gaI hatI ? rasoI banAvIne jatAM nathI phAvatuM ?" AkrozamAM bolAyelA zabdo mAne paNa dajhADI gayA. kAmo karyAno zrema to hato ja. temAM A zabdo kAnamAM paDatA mAno gusso paNa AsamAne pahoMcyo ane teNe dIkarAne sAmo javAba vALyo - tArA hAtha kapAI gayA hatA ke upara sikkAmAM paDeluM bhojana letA na AvaDyuM ?" basa ! AvezamAM AvI zabdo bolAI gayA ane karmasattAe mITara cAlu karI dIdhuM. pachInA bhavamAM jyAre vasUlIno samaya Avyo tyAre binagunegAra dekhAtA dIkarAe hakIkatamAM phAMsIe caDhavuM paDyuM ane mAne potAnA hAtha kapAvA paDyA ! kevuM jAlima pariNAma ! 71 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicArI lo tamArI jAta mATe ! koIne kUtarA, bilADA jevA apazabdothI jo navAjatA ho to te badhAM bhavo tamArA mATe nakkI ne thaI rahyA che. manamAM je Ave te bole na rakhAya. kaMIka vicArIne bolAya. paNa, krodhAMdha mANasa pAse vicAraNA mATenI svasthatA ke samaya ja kyAMthI hoya? pharI-pharIne lona polisI ATaluM ja kahe che ke - karmasattA tamane je Ape che te lona tarIke Ape che. tenuM mITara bahu bhAre che. duniyAnI najare lAgatA nAnakaDA pApanI sajA tenA copaDe ghaNI bhayAnaka hoI zake che. pAMca IMcanA cIbhaDAnI AkheAkhI akhaMDa chAla utArI ane bolI UThyo - "juvo ! meM kevI sarasa chAla utArI !" basa ! karmasattAne tyAM AnI bhayAnaka sajA nirdhArita thaI gaI. duniyAnI dRSTie to kadAca A pApa ja nahIM hoya. paNa, karmasattA vasUlAta barAbara kare che. mokSe javAne have kalAka-bekalAka jeTalI ja vAra che, tyAre karmasattA jANe kahe che - "are bhAI ! mAruM devuM teM kareluM che. pahelAM te cUkava. tenA vinA tane mokSamAM javA dauM to mAruM nAma karmasattA nahIM." ane karmasattAe e mahAtmAnI, te bhavamAM koI paNa vAMkaguno karyo na hovA chatAM, jIvate jIvatA cAmaDI utarAvI. kevI parAkASThAnI vedanA! e mahAmuni eTale ja aMdhakamuni ! re karmasattA ! tArI kevI jAlima sajA! yAda karo mahArAjA zreNikane, "vAha ! meM mAtra eka bANe be jIva mAryA ATalI anumodanA karI beThA. ane 84000 varSa sudhI narakanI jAlima vedanA mAthe ThokI besADI karmasattAe, jyAM 1 sekaMDanI paNa zAMti zreNika mahArAjAne maLI zake tema nathI. have nakkI karo - "krodha e karmasattA pAsethI lonarUpe maLe che. e karmasattA jAlima che. mATe enI pAsethI koI lona mAre levI nathI. ane eTale ja gusso paNa mAre karavo nathI.' 72 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vagara AmaMtraNa AvI beThelA mahemAna have yajamAnane bhAre paDavA mAMDyA che. paNa koNa jANe e mahemAna gharethI khasavAnuM nAma ja nathI letA. mahemAnane kevI rIte gharamAMthI bahAra kADhavA ? - te vicAraNAmAM yajamAna goThavAyA. spaSTa to kahI zakAya nahIM. mATe, Unwanted Guest trAsI jAya tevuM karavAnuM teNe nakkI karyuM. bapore yajamAnane bahAra jamavA javAnuM hatuM. ghare mahemAnane ja jamavAnuM hatuM. ane zrImatIe aphalAtUna (!) rasoI banAvI dIdhI - kAcI roTalI, tIkhA tamatamatA zAka, kAcA bhAta, mIThA vinAnI dALa... mahemAna to gaLe AvI gayA. kema karIne rasoI gaLe utArI e to mahemAna jANe ane bhagavAna jANe. paNa, have e bIjo eka paNa TaMka AvI rasoI vAparI zake tema na hatA. jyAre yajamAna bahAra jamI ghare AvyA tyAre mahemAne vAtavAtamAM pUchyuM - "sAMje jamavAmAM zuM che ?' yajamAne vicAryuM, sAva lukhkho javAba to apAya nahIM. eTale eNe dviarthI zabda prayojyo - "halavo'. pelA mahemAnanA moDhAmAM pANI AvI gayuM. halavo dUdhIno hoya ke mohanalAlano hoya ke bIjA 73 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kazAno. paNa e to emanI bhAvatI AITama hatI. baporanI kAcI roTalInuM duHkha bhUlI e mahemAna sAMjanA halavAnA svapnA jovA lAgyA. sAMjano samaya thayo. mahemAna halavAnI AzAthI bhANe beThA. paNa, je AITama pIrasAI te joI mahemAna to chaMcheDAI ja gayA. enI e ja savAranI AITamo. kAcI roTalI, kAcA bhAta, tIkhA zAka.. kadAca pAchaLathI halavo pIrasAze.. ema samajI zAMta besI rahyA. moDI bapore peTa bharIne jamela hovAthI yajamAna sAMje jamavAnA na hatA. thoDo samaya pasAra thayo. paNa, halavAnuM nAma paNa saMbhaLAtuM nathI. have mahemAna akaLAyA... A zuM ? emaNe yajamAna tarapha najara nAMkhI. ane yajamAna bolyA "halavo'. kaMIka TonTanI bhASAmAM halavo' zabda sAMbhaLI mahemAnane 'lAITa' thaI. yajamAna sAheba ema kahevA mAMgatA hatA ke savAranI vadhelI AITamane ja sAMje halavo (halAvo, calAvo, phavaDAvo). mahemAna e ja divase ghara choDI cAlI gayA. A TUcako e ja kahe che ke vagara AmaMtraNe AvI paDelA mahemAnonI jhAjhI paroNAgati karavAne badale 'halavo' kahI do. pachI juo UMdhI pUMchaDIe bhAgaze. krodha vagara AmaMtraNe AvI paDelo mahemAna che, je ApaNuM nakhkhoda vALI rahela che. ene bhagADI mUkavAno sarasa rasto. koIka apamAna karaze. eTale e aMdarano krodha chaMcheDAI jaze. e vakhate ene kaho - "cUpa ! A paristhitine - apamAnane halavo." basa ! pachI krodha kyAM sudhI raheze ? krodhanI ALapaMpALa karavAne badale, enI IcchAe ene udayamAM AvavA devA karatAM ene halavo'no Adeza ApI do ke koI apamAna karaze to ya tene bahAra nIkaLavA nahIM maLe. apamAnane ya tAre halAvavuM paDaze. * koI durvyavahAra karaze to paNa tAre calAvavuM paDaze. basa, koI paNa moke ene bahAra nIkaLavAno avakAza ja nahIM Apo. pachI e to bhAgI ja javAno che. krodha e paNa Akhare vagara nimaMtraNano, nakhkhoda vALanAro unwanted mahemAna ja che ne ! 74 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have vicAravAnuM ApaNe che, e to javA taiyAra ja che. paNa, ApaNe enI mahemAnagati karIe chIe ke "halavo' kahI daIe chIe ? apanAvo A "halavo' polisI. krodhane bhAgye ja chUTako. A "halavo' polisIne eka judI dRSTie paNa apanAvI zakIe chIe. halavo' polisI kahI rahI che ke - A bhavamAM AvatI koI paNa paristhiti tame ja karelo pUrvakarmonA phaLarUpa che. mATe, tene ahIM halavo, halavatAM zIkho. karmasattA tamane koI paNa paristhitimAM mUkI zake che. jo te vakhate tene halavatA nahIM zIkho to magaja upara kAbU nahIM rahe. Akhare paristhiti to badalatI nathI, kiMtu manaHsthiti paNa khADe javAthI karmabaMdha cikkAra thaI jAya che, je vAre vAre tevI paristhitinuM nirmANa kare che. temAM vaLI pAcho gusso... Ama duza cAlyuM ja rAkhe, cAlyuM ja rAkhe. karmasattA paNa A ja kahI rahI che - "huM game te paristhitinuM nirmANa karI zakuM chuM. tene halavo, halavatA zIkho, bAkI chuTakAro nathI." 3ra dIkarA ekI kalame sulasA pAsethI cAlyA gayA. e AghAtamAM teno pati paNa paralokamAM vidAya thaI gayo. chatAM sulasAe magaja uparano kAbU na gumAvyo, zreNika upara ke bIjA koInA paNa upara gusso karavAnA badale mAtra potAnA karmane doSa Apyo. matalaba ke "gayA bhavanA bAkI rahelA karmone A bhavamAM halavo' - Ama potAnI jAtane kahI AvI bhayAvaha paristhitine halAvI dIdhI, phavaDAvI dIdhI. anaMtA tIrthakaro A eka zabda jANe ApaNane kahI rahyA hoya te rIte "halavo' zabda ghaMTo. manamAM tenA paDaghama vAgatA saMbhaLAya. koI paNa aniSTa prasaMga AvI paDe tyAre jANe ApaNane zAstrakAro kahI rahyA che - "halavo'. A viSama karmone paNa halavo. A vikaTa paristhitine paNa halAvI lo, calAvI lo. magaja uparathI kAbU na gumAvo. jo gusso karyo to sAme tamAruM aDhaLaka puNya kharcAyA 75 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinA rahevAnuM nathI. ane Ameya tamAro gusso to ja phaLa lAvI zakaze ke jo tame puNya ekaThuM karyuM haze. matalaba ke puNya hoya to ja gusso saphaLa thaI zake che. Ano artha e ja thAya ke gAyane dohI tenuM dUdha haDakAyA kUtarAne pAvA jevI pravRtti tamArI che. je dharmasAdhanAnA pratApe tamane puNya maLyuM, baMdhAyuM te haDakAyA kUtarA jevA krodhane, mohane, karmasattAne pAI do cho. enA badalAmAM pApa sivAya tamane kazuM maLatuM nathI. have nakkI karo je dharmanA pratApe puNya baMdhAyuM te dharmanA caraNe ja mAre mAruM puNya soMpavuM che. dharmamahAsattA paNa sAme temane puNya Apaze ja. ApaNI mULa vAta halavo polisInI che. paristhitinI jagyAe manaHsthiti palaTAvavA mATe A polisI khUba ja upayogI che. A polisI ApaNane phakta eTalo ja saMdezo kahevA mAMge che. che ke bhale tamArI upara duHkhanA DuMgaro tUTI paDe paNa tene halavo, calavo. vAtAvaraNa jarAka badalAya ane zarIra jo mAMdu paDI jatuM hoya to e vakhate A "halavo' zabdane yAda karo. jANe ke A polisI ApaNane kahI rahI che - nabaLA zarIrane paNa halavo. "mane badhuM hAlaze, cAlaze, phAvaze' - A bahu adbhuta samAdhi sUtra che. sarvatra sarva paristhitimAM tamane samAdhAna bakSaze. cAmAM khAMDa nAkhavAnI bhUlAI gaI, koInA paNa upara gusso nathI karavo - A moLI cA mane hAlaze. dALamAM mIThuM bhUlAI gayuM - phAvaze. IstrI karyA vinAnA kapaDA paNa cAlaze. koI paNa paristhiti Ave. mane badhI cAlaze, phAvaze ane hAlaze" - jo Avo saMkalpa hoya to pachI tamane duHkhI koNa karI zake ? AjubAjuvALAnI dukAnomAM gharAkI cikkAra hoya ane tamArI dukAnamAM kAgaDA uDatA hoya tyAre A paristhitine halAvI levAno, calAvI levAno abhigama apanAvo ke yena kena prakAreNa bAjuvALAnI gharAkI toDavAno tarIko apanAvo ? zuM karo tame ? 76 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM ema na vicArI zakAya ke - "AjubAjumAM gharAkI cikkAra che - e ja dekhADe che ke bajAramAM tejI ja che. chatAM jo mArI dukAnamAM gharAkI na hoya to mAre samajavuM rahyuM ke mArA ja karmo vAMkA che. emAM AjubAjuvALAno zo doSa ? jo AjubAjuvALAnA gharAko toDavAno prayatna karIza to karma evuM baMdhAze ke je gharAko Ave che te paNa cAlyA jaze. bAjuvALAne to potAnA puNya pramANenuM maLI ja javAnuM che. jyAM sudhI mArA vAMkA karmo sIdhAM nahIM thAya tyAM sudhI paristhitimAM koI paNa jAtano badalAva Ave te zakya ja nathI.' A pramANenI karmasiddhAMta uparanI aTala zraddhAne kAraNe utpanna thatI halAvI levAnI vRtti zuM jagADI na zakAya ? koI paNa paristhitine halavo' - A ja vAta zAstrakAra bhagavaMto ApaNane kahI rahyAM che. koI paNa paristhitimAM tamArI manaHsthitine bagADatA nahIM. game tevI paristhitine paNa halavI lejo, halAvI lejo, calAvI lejo, phavaDAvI lejo, nabhAvI lejo. bAkI A karmasattA to kevI kevI bhayAnaka paristhiti UbhI karI zake ? tenI kalpanA paNa ApaNe na karI zakIe. tIrthaMkaranI posTa prApta karanArane paNa jIvate jIvatA kAnamAM khIlA ThokAya. ane e khIlA nIkaLe tyAre paNa pArAvAra vedanA anubhavavI paDe, te paNa rADa paDAvI de tevI. zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAe te paristhitine halAvI lIdhI. na to govALane doSita Theravyo ke na to bIjA koIne. karmasattA to tIrthakaranI posTa maLyA pachI paNa choDavA taiyAra nathI. te kALacakra pheMkAvI zake che, lohInA jhADA karAvI zake che. te dareka paristhitimAM potAnI jAtane halavo' kahenAra ja bacI zake che. rAjA sagarane cakravartInI posTa maLyA pachI paNa ekI sAthe tenA 60000 dIkarA jhUMTavI levAnuM kAma A karmasattAe karyuM che. kevI hRdayadrAvaka paristhiti ! AvI dareka paristhitine najara samakSa rAkhazo to tamArI duHkhada paristhiti tamane sAva mAmUlI lAgaze. 77 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka vAta yAda rAkhI lo ke je nikAcita karma udayamAM AvavAnA che ke AvI rahyA che te AvavAnA ja che. tene aTakAvI zakavAnI zakti ApaNAmAM nathI. paNa, jo te karmodayanA prasaMgomAMthI zAMta bhAve pasAra thaI jaIzuM to karma paNa zAMtithI pasAra thaI jaze. jhAjhI uthala - pAthala nahIM macAve. ApaNe phakta karmodayanA prasaMgomAM samatA keLavI levAnI che. jo samatA gumAvI besazo to vadhAre ne vadhAre tevA karmo baMdhAze. ApaNe jema jema karmodayamAMthI pasAra thatA jaIe tema tema karmathI bharelI gADI khAlI thavI joIe, bharAvI na joIe. jema muMbaImAM sAMje carcageTathI virAra jatI gADI satata khAlI ja thaye rAkhe, tema jema jema karmodayanA prasaMgo vItatA jAya tema tema ApaNe keLavelI samatA dvArA karmo ghaTatA ja jAya, ghaTatA ja jAya. AnA mATenuM besTa sUtra che "halavo'. matalaba ke - mane badhuM hAlaze, phAvaze ane cAlaze. mArI IcchA mujabanI paristhitinuM nirmANa mAre karavuM che - * A vicAradhArA ja saMleza pedA karAvanArI che. yAda rahe - A jIvana samAdhi mATe che, saMleza mATe nahIM. moMghero mAnavabhava saMkuleza karI veDaphI nAMkhavA mATe nathI. "je rItanI paristhiti sarjAya tevA prakAranI paristhitimAM mAre jIMdagIne halavavI che, calAvavI che. mane A jIMdagI paNa, A paristhiti paNa hAlaze, phAvaze ane cAlaze' - AvI unnata vicAradhArA jo apanAvI lIdhI to pachI krodha kyAMthI Ave? patnI karkazasvabhAvavALI maLavAthI paristhiti duHkhada thaI hoya ke anya koI paNa kAraNe, paNa tamAre tamArI samatA jALavI rAkhavAnI che. vAstavamAM mana eTaluM vicitra che ne ke game te paristhitimAM e duHkhI ja rahevAnuM. samajAvavuM manane ja paDaze. be jaNA pAgalanI jema vartAva karatA doDatA hatA eTale eka vyaktie sahaja ja emane pUchyuM - are bhAI ! tame to sajjana cho, to pachI Avo pAgala jevo vartAva kema karo cho ? pahelA pAgale javAba Apyo - "jenI sAthe lagna karavAnI tIvra tamannA hatI te mane rI. 78 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dago ApI bIjAne paraNI gaI." pelA bhAIe bIjA pAgalane pUchyuM - 'tame zA kAraNe pAgala thaI gayA ?' "are ! zuM vAta karuM tamane, A bhAI (pahelA pAgalane uddezIne) jene paraNavA mAMgatA hatA tene paraNIne huM pAgala thaI gayo chuM" - bIjA pAMgale javAba vALyo. basa ! A ja hAlata che. eka vyakti je vastu na maLavAthI duHkhI thAya che te ja vastu meLavIne bIjo paNa duHkhI thAya che. vAsudevanI sevAmAM - 8000 devo hoya. cakravartInI sevAmAM - 16000 devo hoya. tIrthakaranI sevAmAM - 1 karoDa devo hoya chatAM te tamAmane je paNa paristhitinuM nirmANa thayuM tene halAvavI ja paDI che. to pachI zA mATe ApaNe samatA na jALavavI ? A halavo polisInA saMdezAne magaja upara kotarI do. jaMdagImAM ubhI thatI koI paNa paristhiti tamArA karmane AdhAre ja utpanna thAya che. te tamAma paristhitine halavo. "mane badhuM hAlaze, cAlaze ane phAvaze' - A sUtrane jIvanamAM apanAvI lo. have jyAre paNa viparIta paristhitine kAraNe magajamAM gusso Avato hoya tyAre zAstrakAra paramAtmAo ApaNane upadeza ApI rahyA hoya tema halavo zabda manamAM paDaghAya to gusso zamI ja jaze. jo jo pAcho dUdhIno halavo nA samajI besatA. bAkI pachI moDhAmAM pANI AvI jaze. jo ke dUdhInA halavAno vicAra karatAMya gusso zamI jato hoya to phAyadAno dhaMdho ja che ne !!! krodhamAM kahevAyelA vAkyanuM nizcita pariNAma : pArAvAra pazcAttApa, samaju krodhIne ! - mArka Trena 79 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapaDA atyaMta gamatA hoya, pAchA te moghA hoya, sapheda hoya ane e kapaDA paheryA pachI potAnuM vyaktitva nikharI uThatuM hoya - AvA kapaDA paheryA pachI e vyaktinuM satata dhyAna mAtrane mAtra potAnA kapaDA upara ja hoya. UThatA-besatA-cAlatA-sUtA "kapaDAne DAgha na lAgI jAya' - tenI ja sAcavaNI karato hoya, sAvacetI rAkhato hoya. kAraNa ke kapaDA moMghA che, potAnA che ane potAne gamatA che. mATe ja kapaDA bagaDI na jAya tenI ciMtA mAnavane satAve che. ghaNA varSo sudhI paisAne bhegA karI-karIne mANase potAnI mAnasamRSTimAM ramatA hAI-phAI baMgalAne mUrta svarUpa ApyuM. sArAmAM sAro kalara karAvI tene abhuta suMdaratA bakSI. have e makAna ene jIvanI jema pyAruM lAge. ene sAcave paNa e ja rIte. koI ene bagADI na jAya - e ja enuM lakSya. samajo ke AvuM makAna tamAruM che. tamArA ghare mahemAna AvyA. mahemAnano chokaro mAthAmAM bhArobhAra tela nAkhI divAlane mAthuM aDhelIne besavA jAya, tamArI najaramAM A citra Ave pachI magaja kAbUmAM rahe ke AvezamAM AvI jAya ? Aveza Ave che tenuM kAraNa e ja ke makAna vadhu game che, te atyaMta sAcavavA jevuM lAge che. mATe ja ene bagaDatuM rokavA badhuM ja karI chUTavA mANasa taiyAra thaI jAya che. 80 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A ja rIte mANasane potAnuM zarIra bagaDe e paNa gamatuM nathI. zarIrane paNa e badhI rIte jALavavAno prayAsa karaze. kAraNa ke zarIra upara prema che, te atyaMta kiMmatI lAge che. 5 ) duHkha eTaluM ja che ke kapaDA, makAna ane zarIra jeTalA game che teTalo haju AtmA gamato nathI. yAda rAkho - AtmA e to tamAruM prezyasa veltha che. matalaba ke sarasa majAno khajAno che. atyaMta bhAre kiMmatI khajAno che. krodha karavA dvArA tame e khajAnAne lUMTAvo cho, bagADo cho, hAni pahoMcADo cho. aneka sadgaNaratnothI bharelo e AtmA rUpI khajAno krodhanA pApe khUba ja hAni pAme che. jo kapaDA, makAna ane zarIra e bagaDI jAya te na cAle to krodha karavA dvArA AtmA bagaDI jAya e zuM cAle ? paNa haju AtmA upara joIe tevo prema pragaTyo nathI. AtmA sAcavavA jevo lAgyo nathI. mATe ja tenA pratye bedarakArI che. AtmA kiMmatI khajAno che. ene jIvanI jema sAcavavo joIe. "eka paNa sadguNaratna mAre gumAvavuM nathI. krodha to mArA Akhe AkhA khajAnAne naSTa karanAra che. to zuM ene mATe AmaMtraNa ApIne bolAvAya? AvI vyaktine zuM mAre Azaro apAya ? jo mArA navA kapaDAne kAdavathI ragadoLI nAMkhanAra tophAnI bALakanI bAjumAM javAnuM huM TALuM ja chuM, jo mArA gharane astavyasta karI nAkhanAra, bagADI nAkhanAra vyaktine huM jAkAro ja ApuM chuM, jo mArA zarIrane nukasAna karanAra tattvane dUrathI salAma karavAmAM ja mAruM zreya samajuM chuM, to kiMmatI khajAnA jevA mArA AtmAne kharaDI nAMkhanAra, bagADI nAMkhanAra, tene nukasAna pahoMcADanAra krodhanA sAnnidhyamAM rahevAnuM huM zA mATe pasaMda karuM chuM ? zA mATe huM krodhane ja AvakAruM chuM ? zA mATe krodhane Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALavavAmAM, tene karavAmAM ja huM mAruM zreya samajuM chuM ?" AvI vicAradhArA apanAvavA dvArA AtmA upara prema pragaTAvo. dalIla - AtmA upara prema nathI? - evuM kevI rIte sAbita thAya ? nirAkaraNa :- je dAMta paDI gayo hoya, te dAMtanI khAlI jagyAmAM divasa daramyAna jIbha keTalI vAra jAya ? moDhAmAM cAMdA paDyA hoya tyAM jIbha ane jIva keTalI vAra jAya ? mAthuM duHkhatuM hoya tyAre jIva kyAM hoya ? zarIranI bismAra ane bimAra hAlatamAM zarIra vAre vAre yAda Ave che, zarIranI kALajI levAya che. kAraNa ke zarIra upara aDhaLaka prema che. krodhanA cAMdA jenA upara UThI AvyA che, kaSAyonI AgamAM saLagavAne kAraNe bhayaMkara dAhavara jenAmAM pedA thaI cUkyo che, are ! karmanA keMsara jevA bhayAnaka rogo jemAM DerA-taMbU tANI ghara karI gayA che, AvI bhayAnaka hAlatamAM rahelo AtmA keTalo yAda Ave? are ! zarIra sAjuM hoya chatAM zarIrane aneka vAra yAda karo cho. paNa bimAra hAlatavALo AtmA keTalo ane keTalI vAra yAda Ave? zarIra game che. mATe zarIranuM satata dhyAna rAkho cho. zarIrane unALAmAM traNa vAra navaDAvavAnuM paNa yAda Ave che, kiMtu krodhathI jakhamI thayelA AtmAnI kALajI levAnuM keTaluM yAda Ave ? pharIthI AtmA upara krodhano jakhama na thAya - te jALavavAnI tasdI, tenI takedArI paNa keTalI ? eTaluM to svIkAro ja cho ne ke krodha vagere dvArA AtmA upara kArI ghA paDe che ? to pachI zA mATe AtmA pratye sadaMtara upekSA sevavAmAM Ave che ? je bhAva ane lAgaNI zarIra pratye che tenA dasamA bhAganA bhAva ane lAgaNI paNa AtmA pratye kharA ? zAstrakAra paramarSi bhagavaMto pharamAvI rahyA che ke A zarIra vagere to rAkhanA paDIkA che. AtmA ja DAyamaMDa pekeTa jevo che. mATe, AtmAne sAcavazo to kaMIka mAla hAthamAM Avaze. zarIra vagerene sAcavavAmAM to mAtrane mAtra rAkha ja maLavAnI che. have eTaluM to nakkI ja ne Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke AtmA upara krodhano jakhama nahIM ja paDe. duHkha to vadhu tyAre thAya ke jyAre zarIrane-kapaDAne-vastrane sAcavavA mATe tame gusso karI beso. kAraNa ke Ano sIdho artha e ja thAya ke rAkhanA paDIkAne sAcavavA mATe tame DAyamaMDa pekeTa phagAvI dIdhuM. atyaMta kiMmatI khajAnA jevA AtmAne upekSita karI zarIrAdine vadhu mahattva ApyuM. ra4 tIrthakaroe paNa ApaNane A upadeza Apyo che ke zarIrane sAcavavAnA badale AtmAne sAcavI lo. are ! mAtra upadeza ja nathI Apyo, jIvanamAM utArIne paNa ApaNane dekhADyuM che. kamaTha nAsikA sudhI pANI AvI jAya tevI vRSTi kare chatAM kamaTha pratye leza paNa durbhAva karavA pArzvanAtha paramAtmA taiyAra nathI. kAraNa ke zarIrane nukasAna pahoMce tenI paramAtmAne paravAha nathI, emane to potAnA AtmAne sAcavI levo che. "bahAra je vItavuM hoya te vIte, mAre aMdara AtmAmAM kaSAyano DAgha paDavA devo nathI' - AvA daDha saMkalpadhArI paramAtmA hatA. ane A ja vAta paramAtmAe sAkAra karI batAvI che. eka paNa kaSAyano DAgho paramAtmAe lAgavA na dIdho. Akhare mahemAnagati baMdha thatA kaSAyone ravAnA thavuM ja paDyuM. tamane to paramAtmAne AvyA tevA koI upasargo ke takalIpho AvI nathI tathA Ave tevI zakyatA paNa lagabhaga nathI. chatAM nAnInAnI muzkelImAM paNa AtmAne jakhama pahoMcADe rAkho to kaSAyothI chUTakAro maLe kema ? pUjA karavA derAsara jatI vakhate acAnaka raste saLagatI sigAreTa upara paga AvI jAya, tyAre sigAreTa pheMkI janAra upara aNagamo upaje ke nahIM ? tamane mAna ApavA mATe makAnano cokIdAra Ubho nathI thato, paNa tamArA pachI ja AvanAra tamArA virodhIne mAna ApavA mATe Ubho thaI jAya che - tyAre gusso Ave ke nahIM ? AvA kSullaka prasaMgomAM zA mATe manane duSita karavuM ? zA mATe atyaMta kiMmatI khajAnA pratye bedarakAra rahevuM ke tene lUMTAvA devo ? mahattva manamAM konuM che ? kiMmatI khajAnA jevA AtmAnuM ke rakhanA paDIkA jevA zarIranuM? mULa vAta e che ke AtmA kiMmatI khajAnA jevo 83 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAgavo joIe. jo kiMmatI khajAnA jevo AtmA lAge to gusso thI AvavAno prazna ja na rahe. A polisI e ja kahe che ke AtmA upara tamAro bhAva-sadbhAva vadhAro. AtmAne kiMmatI khajAnA tarIke juvo ane oLakho. atyaMta kiMmatI cIja ja ApaNane bhUlAI rahI che. jyAre paNa navarA beThA ho tyAre mAnasika sRSTi khaDI karo ke jANe pAMce parameSThI bhagavaMto ApaNane ApaNuM bhUlAI gayeluM svarUpa yAda karAve che. teo jANe kahI rahyA che ke "Atman ! tuM amArA jevo ja che. tArA ane mArA vacce koI ja taphAvata nathI. chatAM tuM duHkhI che ane huM parama sukhI chuM. tenI pAchaLa kAraNa eTaluM ja che ke zarIra ane zarIra sAthe saMbaMdha dharAvanArI vyakti pratye tuM mamatA bAMdhI rAkhe che. ame zarIra ane zarIra sAthe saMbaMdha dharAvatI tamAma vyaktio pratyenI mamatA choDI AtmA ane mAtra AtmA sAthe saMbaMdha dharAvanAra tamAma saguNo sAthe nAto joDyo. mATe ame zarIramukta banI parama sukhI banyA. tuM paNa mamatA choDI de. pachI tuM paNa paramasukhI thaI jaIza. zA mATe tArA mULa svarUpane tuM bhUlI jAya che ? nigodamAM paNa je jalato ane jIvato hato tathA nirvANamAM paNa je jAjvalyamAna rahevAno che evo caitanyano tuM akhaMDapiMDa che, vijJAnaghana che, AnaMdathI ThasoThasa bharelo che." paMcaparameSThInA mukhakamalamAMthI jharatA A zabdone jeTalA vadhumAM vadhu ghUMTIe teTalI AtmasvarUpanI vismRti haTI jAya. smaraNano dIpaka jhaLahaLato thAya. AtmA atyaMta mUlyavAna jaNAya. pachI ene lUMTAto joI na zakAya, eno bagADa joI na zakAya. ane krodha paNa thaI na zake. AtmA mukhyatayA kaSAya kare che - potAnA zarIra, kapaDA, makAna, dhana, pratiSThA vagerene mATe. paNa jyAre khabara paDe ke A to pAMca paisA mATe 500 karoDa rUpiyAne kharcI nAMkhavA jevI bAbata che to pachI te mANasa krodha karI zake kharo ? kAraNa ke zarIra, kapaDAM vagerenI kiMmata to 5 paisA jeTalI che. tenI sAme AtmAno kSamA sadgaNa 500 karoDathI paNa adhika kiMmatI che. to 500 karoDathI paNa vadhu kiMmatI kSamAne Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gumAvAya ke 5 paisAnI kiMmatavALA zarIra vagerene gumAvAya? huM koNa ane mAruM koNa ? - AnI spaSTa samajaNa jo maLI jAya to mANasa AtmAne kyAreya paNa kaSAyonI AgamAM home nahIM. huM eTale zarIra nahIM. huM eTale to AnaMdathI bharelo caitanyano akhaMDa piMDa. A zarIranA saMbaMdhIo e mArA nathI. paraMtu AtmAnA sadgaNo e mArA che. basa! to mAre mArI jAtane ane je mArA che tene sAcavavA che, pArakAne nahIM. eka zeThano AlIzAna baMgalo. thoDA divasomAM A baMgalAne vecI vadhu AlIzAna baMgalAmAM rahevA javAnuM hatuM. putra dvArA A makAna vecavAnI vAtacIta cAlI rahI hatI. eka pArTI taiyAra paNa hatI. IcchA mujabanuM vaLatara zeThane maLI rahyuM hatuM. eTale zeTha paNa rAjI hatA. paNa acAnaka eka divasa koNa jANe kyAMkathI Aga pragaTI ane jotajotAmAM AkhA baMgalAne gherI vaLI. zeTha hAMphaLA-phAMphaLA gharanI bahAra mAMDa-mAMDa nIkaLyA. zeThano Akho parivAra paNa hemakhema gharanI bahAra nIkaLI Avyo hato. koInA paNa magaja ThekANe na hatA, koIne kazI sUjha-bUjha rahI na hatI. ane Aga to bhAre vege ATalA vakhatamAM phelAI gaI hatI. khUba ja vyApaka svarUpa Age pakaDI lIdhuM hatuM. have Agane kAbUmAM levI khUba ja kaThina hatI. paristhitinuM bhAna thatA ja zeTha bUmAbUma karavA lAgyA ane pote pANI-dhULa-DhephA je maLyuM te laI Aga bUjhAvavA lAgI paDyA. zeThane joI gharanA bIjA sabhyo paNa "jI-jAna' lagAvI macI paDyA. zeThanuM gaLuM ane hAtha banne eka sAthe cAlatA hatA. zeThanI bUmAbUma sAMbhaLI dUra-dUranA ghaNAM loko ekasAthe bhegA thaI gayA. ane badhA pANI vagere laI Aga bUjhAvavA prayatna karavA lAgyA. 10 mANasa na karI zake eTalI doDadhAma ATalI moTI uMmare zeTha karI rahyA hatA. sahu tAjubIthI zeThane joI rahyA. A uMmare dasa juvAnIyAne paNa zaramAve tevI rtithI zeTha kAma karI rahyA hatA. baMbAvALA paNa AvI gayA. thoDI ghaNI Aga kAbUmAM AvI hatI. paNa, haju ghaNo samaya 85 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAma karavuM paDe tema hatuM. Aga jeTalI vahelI baMdha thAya tema vadhu nukasAnI aTakI jAya. tethI zeTha dilojAnathI macI paDyA hatA. zeThanI AMkha sAme to rUpiyAonI thappIo jANe potAnA hAthamAMthI koI AMcakI rahyuM hoya tevuM dRzya taravaratuM hatuM. eTale jhanUnathI zeTha kAma karI rahyA hatA. acAnaka eka mANasa zeThanI pAse AvI doDadhAma karatA zeThane aTakAvI zeThane jaNAve che - kema zeTha ! ATalI badhI doDadhAma karo cho ?' "to zuM hAtha joDIne besI rahuM ? mAruM sarvasva baLI javA dauM ?' - zeThano pAro AsamAnane AMbato hato. "are, paNa AmAM ApanuM zuM bagaDe che ?" pelo haju AgaLa vadhe te pahelA ja zeThe vacce saMbhaLAvyuM. "to zuM A sAme baLe che te mAruM ghara nathI ?' nA !' magaja ThekANe che ?' are hA ! ApanA dIkarAe be divasa pahelA ja sodo karI A makAna vecI dIdhuM che !' "sAce ?' hA, hA, cokkasa !" zeThane enI vAta upara avizvAsa karavA jevuM na lAgyuM. basa ! pachI to ATalI doDadhAmano, uMmarano badhAno bhego thAka moDhA upara taravaravA lAgyo. have zeTha eka bAju prekSakavarganI sAthe hAtha upara hAtha caDAvI tamAzo jovA lAgyA. kAraNa ke A makAna "mAruM che' evI buddhi have rahI nathI, jyAM sudhI "A mAruM che' tevI buddhi hatI tyAM sudhI raghavATa, kacavATa ane ukaLATa hato. paNa jevo nizcaya thayo ke "A makAna mAruM nathI' - tyAre aMdara hAzakAro anubhavAyo. eka vAra A zeThanI jagyAe tamArI jAtane paNa mUkI juvo. 86 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAzakAro thAya ke na thAya ? eno matalaba zo ke makAna baLe che tenAthI duHkha tamane nathI, paNa "mAruM makAna baLe che tenAthI tamane duHkha che, barAbara ne ! zeTha paNa A ja svArthavRttimAM jhIlatA hatA. tamAzo jotA zeTha ubhA hatA tyAM ja dIkaro raghavAyo raghavAyo Avyo - pappA ! Ama zuM tamAzo joye rAkho cho ? jaladI Aga bujhAvo ne ! karoDo rUpiyAnuM nukasAna thAya che ?' alyA ! joto nathI kevo thAka lAgyo che ?' 'paNa pappA ! A zuM thAka khAvAno samaya che ?' 'paNa, tArA peTamAM zuM duHkhe che ?' 'kema na duHkhe ? A makAna baLI jatA karoDo rUpiyAnuM nukasAna thaze." kema ? baMgalo to vecI nAMkhyo che ne ?' nA, kAle ja bAnAkhata kaMsala thayuM che.' have zeThanI hAlata zuM thAya ? A Akho Tucako eTaluM ja jaNAve che ke mANasa pratikULa paristhitithI duHkhI nathI. paNa, mArApaNAMnI, mamatvanI buddhi mANasane duHkhI kare che. makAna baLe che - A pratikULa paristhiti che. e duHkhI nathI karatI. paNa "A mAruM makAna baLe che' - AvI mamatvanI buddhithI ja mANasa duHkhI thAya che. pratikULa paristhiti badalavI e tamArA hAthanI vAta nathI. paNa, mamatvanI buddhi dUra karavI e to tamArA hAthanI vAta che. jo te mamatvanI buddhi ja tame dUra karI dIdhI to pachI tamane duHkhI karavAnI tAkAta koInI nathI ane sukhI thatA aTakAvavAnI paNa tAkAta koInI nathI. karmasattA paristhitinuM nirmANa karI zake che. paNa, mAnyatAnI bAbatamAM dakhalagIrI te karatI nathI. matalaba ke tamArI kahevAtI vastune bALavA vagerenuM te karI zake che. paNa, tame jAgrata ho to 87 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArAmAM mamatvabuddhi pedA karavAnuM tenA mATe zakya nathI. tethI kahevAnI tamArI sAmagrImAM mamatva buddhi karavI ke nahIM? - te tamArA hAthanI vAta che. jo mamatvabuddhi rAkhazo to duHkhI thayA vinA rahevAnA \ nathI. jo mamatvabuddhi choDI to duniyAnI koI paNa paristhiti tamane duHkhI karI zake tema nathI. jo baMgalAmAM tamane "A mAruM che' - AvA prakAranI mArApaNAnI buddhi na hoya to leza paNa kaSAya AvI zake tevI zakyatA nathI. eTale ja jyAre sakala saMsArane eka jhATake choDI namirAjarSi pravajyAnA paMthe vaLyA tyAre je nagarInA pote rAjA hatA te mithilA nagarIne saLagatI dekhADI Indra mahArAjA vinaMti kare che - "o namirAjan! juvo, tame ja pALelI, poSelI A nagarI bhaDake baLe che. tamAre dIkSA levI hoya to jarUra lo, paNa pahelA tamArI A nagarIne to bujhAvI do, saLagatI aTakAvI do." A samaye leza paNa Aveza namirAjarSinA manamAM pedA nathI thato. kAraNa ke nagarImAM mArApaNAnI buddhi miTAvI dIdhI che. tenA pratIkarUpe je zabdo temanA mukhamAMthI jharyA te mamatAne mAravA mATe viSanuM kAma karI zake tevA che. uttarAdhyayana sUtranA namipravajyA adhyayanamAM noMdhAyelA che A zabdo - "mihillA mALa na me DarU viU" matalaba ke "mithilA baLe temAM mAruM kazuM baLatuM nathI." vArevAre ghUMTavA jevA A zabdo che. bahu spaSTa samajaNa namirAjarSinA dilamAM hatI ke - "je mAruM hoya te kadI saLage nahIM. ane je saLage te kadI mAruM hoya nahIM. bahAranuM koI paNa paribaLa tamane mAtra bahAranuM ja nukasAna karI zake che. tamArI AMtarika mUDIne veDaphavAnuM, bagADavAnuM kAma tame pote ja karo cho. sAcavavA jevuM A jagatamAM koI paNa hoya to te kiMmatI khajAnA jevo ekamAtra AtmA che. te sivAyanA zarIra vagere kazuM ja sAcavavA jevuM nathI. to pachI zA mATe krodha karIne A kiMmatI khajAnAne lUMTAvI do cho ? saMpatti e tamAro vaibhava nathI. paNa sadgaNa e ja tamAro vaibhava che. jeTalo kSamA vagere sadgaNono 88 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaibhava jALavyo haze teTalA tame vartamAnamAM ane bhaviSyamAM sukhI hazo. saMpatti na to vartamAnamAM sukhI karI zake che ke na to bhaviSyamAM sukhI karI zakaze. A saMpattinA prabhAve (!) to tamAruM khUna paNa thaI zake che. tame mAnelA badhAM sukhanA sAdhano duHkhanA sAdhana banI zake che. pradeza rAjAe sukhanA sAdhana tarIke mAnelI sUryakAMtA rANI ja temanA mRtyunuM kAraNa banI. sukhanA sAdhana tarIke mAnelA bhAIe ja nItine neve mUkI bhAI upara, bAhubalI upara cakra pheMkyuM, te paNa mArI nAMkhavA. jene jene tame saMsAramAM sukhanA sAdhana tarIke mAnyA che, temAMthI ja duHkhano dAvAnaLa pedA thAya tevI pUrepUrI zakyatA che. paNa, jo ekavAra AtmAne potAno mAnI lIdho, kiMmatI khajAnA jevA AtmAne ja jovAmAM, sAcavavAmAM lakSya keLavyuM to pachI temAMthI duHkha maLe tevI koI zakyatA nathI. pote jene vaphAdArIthI upAsI rahI che te zreNika mahArAjA potAnA zIla upara zaMkA uThAvI saLagAvI nAMkhavAno hukama Ape che. rANI celaNAe jene sukhanuM kAraNa mAnyo te zreNika ja duHkhadAyI banyo. mATe prezyasa veltha jevA AtmAne ja jALavo. tenI ja sAcavaNI jarUrI che. zarIra-kapaDA vagerenI sAcavaNImAM jeTalo rasa che, tenAthI vadhu rasa AtmAnI sAcavaNImAM hovo jarUrI che. zaMkA - zarIramAM vatu dharmasAdhanam - A vAkya to zarIranI sAcavaNI anivArya hovAnuM jaNAve che. samAdhAna :- zarIranI rakSA karanAra, TADha-tApathI bacAvanAra kapaDA sAcavavAnA jarUrI che. paNa tamArA manapasaMda kapaDA paherIne tame nIkaLyA ho, kyAMkathI agni vagereno saMparka thavAthI kapaDAe Aga pakaDI lIdhI. kapaDA saLagavA lAgyA. have kapaDA paherI rAkho ke kADhI nAMkho? kADhI ja nAkho ne ! to zuM kapaDA upara tamane prema nathI ? prema to che ja. paNa, tame samajo cho ke zarIrane bagADIne kapaDAMno prema zA kAmano ? mATe zarIrane bagADIne, tene nukasAna pahoMcADIne kapaDA na Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sacavAya. zAstrakAra paramarSi bhagavaMto ApaNane A ja upadeza ApI rahyA che ke - dharmasAdhana evA zarIrane sAcavo paNa, AtmAne bagADIne nahIM. AtmAne bagADIne zarIra sAcavanAra mUrkha che. tathA zarIranI sAcavaNI zAMtithI paNa thaI zake che. krodhathI ja zarIranI sAcavaNI thaI zake' - tevuM to nathI ja ne ! to pachI zA mATe atyaMta kiMmatI khajAnA jevA AtmAne nukasAna pahoMcADavuM? zarIra ane AtmAmAMthI jo koI eka ja sacavAI zake tema hoya to AtmAne ja sAcavavo rahyo. kAraNa ke AtmA ja kiMmatI che, tamAro potAno che. kapaDA jo tamane priya hoya, zarIra jo tamane priyatara hoya to AtmAne priyatamanI bhUmikAe rAkho. to ja AtmA sacavAya ane zarIranI upekSA zakya bane. "game tevI paristhitimAM paNa AtmAne dUSita thavA devo nathI, mAre AtmAne kaluSita thavA devo nathI. saMlezanI bhaThThImAM sekAvA ane saLagavA devo nathI' - AvI jAgRti satata rAkhavA jevI che. chelle A polisIno saMdezo magajamAM noMdhI lo ke "AtmA e ja kiMmatI khajAno che. sauthI vadhu sAcavaNI AtmAnI ane tenA kSamAdi sadgaNonI jarUrI che. krodha karavA dvArA tene lUMTAvI devI te narI mUrkhAmI che. A mUrkhAmI bhAre nukasAnakArI che.' A saMdezAne vAre vAre ghaMTo. jyAre paNa gusso Ave tyAre najara samakSa lAvo. gusso utarIne ja raheze ! krodhI potAnA hitasvI upara paNa prahAra karI bese che. - zeksapiyara, Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ JU gaI polisImAM joyuM ke "AtmA kiMmatI khajAno che' - AvuM bhAna satata jarUrI che. tenA mATe satata AtmAne najara samakSa rAkhavo jarUrI che. tenA mATe paristhiti duHkhadAyI na lAge paNa, karma duHkhadAyI lAge, duHkharUpa lAge te jarUrI che. te mATe masta vicAradhArA A polisI Ape che. parivArajananA mRtyunA samAcAra ApanAra posTamena upara mANasa gusse nathI thato, azubha samAcAra laIne AvanAra posTamena mANasane doSita nathI lAgato. kAraNa ke te jANe che, TapAlI ApattinA saMdezAne mAtra lAve che, te navI Apatti UbhI nathI karato. matalaba ke te phakta mesenjara che. krieTara nahIM. saMdezo lAvanArano koI vAMka hoto nathI. mATe, enA pratye gusso karavAno koI matalaba nathI. AvI ja spaSTa samajaNa koI apamAna kare, koI herAna kare, koI ugharANI dabAvI de AvA samaye apanAvavI joIe. be cAra zabda saMbhaLAvanAra vyakti e to saMdezo ApanAra che ke - "mitra ! sAvadhAna thaI jA ! te pUrvabhavamAM karelA bIjAnA apamAna vagerene kAraNe je karma bAMdhyuM che, te have udayamAM AvI gayuM che. mArA dvArA tenI vasUlI 91 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmasattA karI rahI che. mATe sAvadhAna thaI samatA pUrvaka tene sahana karI le, bacI jaIza. bAkI phasAI jaIza." basa! sAmevALI vyaktino jo ATalo mITho saMdezo sAMbhaLatA zIkhI jaIe to pachI sAmevALI vyaktinA game tevA kaDavA zabdo uzkerATa pedA na karI zake, gusso thaI na zake. ( hakIkta paNa e ja che ke - pUrve karelA karma ja udayamAM AvavAthI jIvane sukhanI ke duHkhanI anubhUti thAya che. jo tame ja bAMdhelA azubha karma udayamAM AvI rahyA hoya to pachI apamAna vagere duHkho sahana karavA ja rahyA. sAmevALI vyakti to mAtra tenI DilIvarI' tamArA sudhI kare che. matalaba ke te to mAtra mesenjara' che. 'krieTara' nahIM. jo tamArA karma sIdhA haze to sAmevALo game teTalo durjana haze to paNa te tamAro vALa vAMko karI zake tema nathI. tathA jo tamArA karma ja vAMkA haze to sAmevALo game teTalo sajjana haze, paNa tene tamArI sAthe vAMkA cAlavAnuM mana thayA vinA raheze nahIM. matalaba sApha che ke A tamAma ghaTanAno dorIsaMcAra karmasattAnA mAdhyame thaI rahyo che. tamane tIkhA zabdo saMbhaLAvanAra to tenuM ramakaDuM che. tamAro duzmana, tamane herAna karanAra jo koI hoya to te sAmevALI vyakti nathI. paNa, karmasattA che. maracuM-masAlo nAkhI banAveluM tuMbaDInuM zAka svAdiSTa na banI zakyuM. kAraNa ke maracuM-masAlo vyavasthita hovA chatAM mULa tuMbaDI ja kaDavI nIkaLI. ghaNAM mahemAno AvavAnA hovAthI utAvaLamAM kaDavI tuMbaDI ja raMdhAI gaI hatI. AvuM zAka to mahemAnone pIrasI zakAya nahIM. kAraNa ke emAM to potAnI Abaru ja na rahe. ane tene pheMkI detA paNa jIva cAlato nathI. kAraNa ke ghaNo UMcI jAtano marI masAlo nAMkhyo hato. avaDhavamAM haju e bAI ramatI hatI tyAM to dharmalAbha !' zabda kAne paDyo. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarata ja manamAM eka vicAra spharI Avyo. A mahArAjane A zAka vahorAvI dauM, mArI Abaru paNa sacavAI jaze ane mahArAjane ApavAnuM hatuM te apAI paNa jaze." A duSTa pravRttinA kAraNe mAre sAte sAta narakamAM jAlima duHkho sahana karavA paDaze - tenI koI gatAgama na hovAthI manamAM uThelA A bhayaMkara vicArane amalamAM lAvavAnuM nakkI karI dIdhuM. ane mahArAjane Agraha karI karI badhuM tuMbaDInuM zAka vahorAvI dIdhuM. e mahAtmAnuM nAma "dharmaruci' hatuM. mAsakSamaNanA pAraNe kaDavI tuMbaDInuM zAka vahorI te gurumahArAja pAse gayA. gurumahArAjane dekhADyuM. gurumahArAjane gaMdha uparathI ja khyAla AvI gayo ke A to koI jherI zAka che. teoe dharmaruci aNagArane vAta karI - "mahAtmA ! A zAkane koIka nirdoSa bhUmi upara paraThavI Avo. A zAka to jherI jaNAya che." gurudevanI AjJA pAmI dharmaruci aNagAra nirdoSa bhUmie paraThavavA mATe nIkaLI gayA. gAma bahAra nIkaLI jaMgalamAM pahoMcavA - AvyA. rastA upara cAlatA cAlatA paNa mahAtmAnA manamAM koI roSa ke rIsa nathI. mAsamakSaNanuM pAraNu laMbAI rahyuM che, chatAM upazamabhAva akhaMDa che. mahAtmAne na to brAhmaNI upara gusso che ke bIjA koInA paNa upara. te to mAtra potAnA karmano ja doSa joI rahyA che. nirdoSa bhUmi upara paraThavavA mATe mahAtmAe sau pahelA eka TIpuM ja jamIna upara nAMkhyuM ane thoDI vAra thaI na thaI tyAM to UMcI jAtanA masAlAnI sugaMdhathI seMkaDonI saMkhyAmAM kIDIo UbharAvA lAgI. ane jevo eka kIDIe te zAkano dANo moDhAmAM lIdho ke taraphaDIne marI gaI. dharmaruci aNagAra A joIne halabalI gayA. samajI gayA ke jyAM paNa A zAka paraThavIza tyAM kIDIonI hiMsA thayA vinA raheze nahIM. Akhare manomana nizcaya karI e zAkane potAnA peTamAM ja paraThavavAnuM zarU karyuM. mAsakSamaNanuM pAraNuM ane temAM paNa AvuM kaDavuM zAka ! khAdhA pachI mota nizcita che. chatAM e mahAtmA manane leza zyapa 93 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa kaDavuM karyA vinA hasatA hasatA e kaDavA zAkane vAparI gayA. brAhmaNI upara leza paNa gusso karavA A mahAtmA taiyAra nathI. kAraNa ke samaje che - mane duHkhI karanAra A brAhmaNI nathI. paNa mArA potAnA ja karma che. basa ! jo ATalI ja samyaka samajaNa apanAvavAmAM saphaLa thaI javAya to gusso gayA vinA rahe ja nahIM. jo tamane ATalI samajaNa che ke - talavAra mAranAra gunegAra hoya, talavAra nahIM. goLI mAranAra gunegAra hoya, goLI nahIM. to pachI talavAra mAranAra paNa talavAranI jema ja bIjA koIno hAtho banela hoya to gunegAra kone mAnazo? talavAra mAranArane ke talavAra mAravA mATe sAmevALAne preranAra karmasattAne ? paNa, jyAre gusso-krodha Ave che tyAre jANe te ApaNA Akhe AkhA astitva upara hAvI thaI jAya che. pachI kazuM ja hAthamAM nathI rahetuM. sago dIkaro paNa pachI e gussAno bhoga banyA vinA raheto nathI. ane jyAre e Aveza utarI jAya pachI pastAvAno paNa pAra raheto nathI. kiMtu tyAre pastAvo karIne paNa zuM phAyado ? gussAne je khedAnamedAna karavuM hatuM te to thaI gayuM. mATe, pahelethI ja A posTamena polisIne apanAvI bIjAne gunegAra mAnavAno abhigama choDatA jAo. tamArA jIvanamAM ghaTatI sArI-narasI hareka ghaTanAonA kartA tame pote ja cho, tamArA karma ja che. bIjuM koI nathI. mATe sajA paNa tene ja thavI ghaTe. krodhanA kaTu pariNAmane darzAvatI kathA vAMcI che ? - S..C.nI parIkSAmAM dIkaro nApAsa thayo. pariNAma laIne dIkaro bApanI pAse hAjara thayo. ane bApano gusso AsamAne pahoMcavA lAgyo. bApAne gusso Avyo tenI pAchaLa kAraNa zuM ? - zuM dIkaro vyavasthita bhaNe mATe gusso kare che ? dIkaro gaMbhIratAthI abhyAsa upara lakSya Ape te mATe gusso kare che? che ke samAjamAM ghaNAnA ToNAM sAMbhaLavA paDe, nIcA joNuM thAya - mATe gusso kare che ? 84 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstavamAM banne kAraNo hAjara hoya che. paNa, bhUla tyAM thAya che ke potAnA gussAnI pAchaLa saMpUrNa vAMka mAtra ne mAtra dIkarAno ja dekhAya che. bIjA ghaNAM paribaLo dIkaro nApAsa thAya temAM kAma karatA hoya che. paNa, potAnI apekSA tUTatAM ja, gusso rokavAno kadI paNa prayAsa na karelo hovAthI, tarata ja boIlara phATI nIkaLe che. pachI kazuM ja vicAravAnI zakti bacatI nathI. 8 varSa pUrve dillImAM banelI A ghaTanA che. bApanuM magaja parIkSAnuM pariNAma joI kAbUmAM nathI rahetuM. gusso behada banyo che ane dIkarAnI mArapITa cAlu karI. moDhAmAMthI jema phAve tema bolatA jAya ane dIkarAnI dholAI-pITAI karatA jAya. rasoDAmAMthI mA bahAra Ave che. potAnA dIkarAne bacAvavA prayatna kare che. paNa, vyartha ! bApa Aje kazuM ja sAMbhaLavA taiyAra na hato. UlaTuM potAnI patnI upara paNa gusse thaIne tene rasoDAmAM pAchI dhakelI dIdhI. vacagALAnA A samayamAM dIkarAne bacI javAnI taka maLI gaI. eTale dIkaro tarata ja gharanI bahAra javA mATe nIkaLyo. bApanI najara paDI. AjubAjumAM joyuM to eka chatrI dekhAI. bApe chatrI laI kacakacAvIne teno ghA dIkarA tarapha karyo. chatrIno aNIdAra saLIyo sIdho dIkarAnA mAthAnA pAchaLanA bhAgamAM vAgyo. ghA jIvaleNa nIvaDyo. dIkaro dhaDAm daIne paDyo. lohI hada bahAra vahevA lAgyuM. breIna hemareja thaI cUkyuM hatuM. AkhI duniyAne choDI dIkaro paralokamAM ravAnA thaI gayo. bApa jelanI saphare upaDI gayo. kevo karuNa aMta ! krodhanI kALajhALa AgamAM Akho parivAra khedAna medAna thaI gayo. krodha bhale kSaNajIvI hoya paNa krodhanA pariNAma ciraMjIvI hoya che. krodha AMdhaLo hoya che. kAraNa ke potAne Azaro ApanArane te AMdhaLo karI de che. eTale ja krodha jyAre Ave tyAre mANasa paristhitine pArakhI zakato nathI. krodhamAM Avelo mANasa je paNa nirNaya kare temAM te avazya thApa khAya che. mATe, bhayaMkara pariNAma Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvyA vinA rahetuM nathI. AthI saghana prayAso karIne paNa krodhane kAbUmAM lIdhA vinA chUTako nathI. enA mATenI ja A mahattvapUrNa polisI che. sAmevALAne ApaNe mAtra posTamena tarIke ja joIe. e apamAna karanAra na dekhAya, dago karanAra na lAge, vizvAsaghAtI na lAge to pachI enA upara gusso kevI rIte thAya ? koI ugharANImAM paisA nathI ApatuM. tenA upara gusso zA mATe ? tamArA paisA dabAvanAra paNa posTamena ja che. e to karmasattAno meseja ja tamane Ape che - "bhAI ! tamAruM leNuM karmasattA pAse bole che. mATe, karmasattAe mane mokalyo che. jo ATalI svasthatA keLavavAmAM saphaLatA maLI jAya to samAdhinA phuvArAmAM snAna karavAnuM paNa saubhAgya maLyA vinA raheze nahIM. hA sAmevALo jo anukULa paristhitinuM sarjana karI rahyo hoya to tenA pratye kRtajJatA avazya rAkhavI. tenA upara lAgaNIno bhAva rAkhavo. tene madada karavA tatpara rahevuM. tyAre ema na vicAravuM ke A to mAtra posTamena ja che. paraMtu jyAre koI pratikULa paristhitinuM nirmANa kare tyAre ja A posTamena polisI akhatyAra karavAnI che.* * * jyAre sAmevALI vyakti mAtra posTamena ja che, tenI pAchaLa dorI saMcAra karanAra jo karma ja che to tamAre karma sAme ja karmanA bhUkkA kADhI nAMkhavA misAIla goThavavI na joIe ? sAmevALAne doSita gaNI tenA upara gusso zA mATe karI beso cho ? TUMkamAM, posTamena polisIno A saMdezo magajamAM kotarI do ke "sAmevALI vyakti mAruM apamAna kare, mArA paisA dabAve ke mane raste rajhaLato bhikhArI banAvI de to paNa te gunegAra nathI. te to mAtra posTamena che. meM ja bAMdhelA karmono saMdezo laIne Avela che. to pachI tenA upara zIdane gusse thavuM ? mane jAgRta karavA badala, karmasattAno saMdezo mArA sudhI pahoMcADavA badala tene to dhanyavAda ja ApavA ghaTe !" basa ! jo A vicAradhArA AtmasAt thaI gaI to gussAe ravAnA thavuM ja rahyuM ! Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyaMta svarUpavAna rAjakumArI aneka guNothI zobhatI hovA chatAM ekamAtra krodhane kAraNe AkhA rAjyamAM apriya thaI paDI hatI. nAnI-nAnI bAbatomAM paNa ene behada gusso Avato hato. pote rAjakumArI hatI, juvAnI hatI, puNyano udaya pUrajozamAM cAlI rahyo hato. mATe, nokara-cAkara badhA mUMge moDhe eno gusso sahana karI rahyA hatA. ghaNAnA manamAM sAme bolavAno vikalpa Avyo hovA chatAM paNa rAjakumArInA puNya tene atyAra sudhI bacAvI dIdhI hatI. sau upara -uparathI tenI sAthe sAro vyavahAra karatA. paNa aMdarathI to badhAM tenAthI ubagI gayA hatA. A rAjakumArIno gusso paNa atyaMta bhayAnaka hato. sAva dhULa jevA kAraNone laI teno gusso AsamAnane AMbato. gussAmAM na bolavA jevA zabdo nIkaLatA. keTalAyano marmAghAta karatA zabdo nIkaLatA. gussAmAM teno Akho dedAra pharI jato. teno sohAmaNo cahero bihAmaNo thaI uThato. eka rAkSasI ja lAgatI. nAnI-nAnI bAbatomAM rajanuM gaja karI te Avo gusso karatI. AthI ja sahune te apriya thaI paDI hatI. paNa, puNyanA udayamAM mustAka hovAnA kAraNe rAjakumArI A vAta samajI zakatI nathI. gussAnA udayamAM mArA dvArA bolAyelA 97. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdo, meM karelo Akroza sAmevALAne kevo kAramo ghA lagAve che ? - tenI vicAraNA mATe kadI teNe tasdI ja lIdhI na hatI. pote gussAmAM kevI bhayAnaka thaI UThe che ? te paNa tene khyAlamAM ja na hatuM. tene to AvI ghaTanAo bahu sAmAnya lAgatI. hA ! tene potAnA rUpanuM bahu bhAre abhimAna hatuM. eka vAra teNe potAnA citro dorAvavA mATe eka citrakArane bolAvyo. potAnA citro doravA jaNAvyuM. citrakAra rAjakumArInA svabhAvane bahu sArI rIte jANato hato. mATe, potAnI jo saheja paNa bhUla thAya to A rAjakumArI potAnI hAlata bagADI nAkhe te vAta nakkI hatI. jo ke tene potAnI citrakaLA upara vizvAsa hato. A bahAne rAjakumArIne sudhAravA mATeno eka kImiyo laDAvavAnuM citrakAre nakkI karyuM hatuM. AthI eNe rAjakumArInuM AmaMtraNa svIkArI lIdhuM. roja AvI vyavasthita taiyAra thaIne besela rAjakumArInuM citra doravAnuM zarU karyuM. Ama karatA karatA alaga alaga pojhamAM aneka citro rAjakumArIe taiyAra karAvaDAvyA. citrakAra sAthe sAthe eka bIjuM paNa citra taiyAra karato hato. Akhare badhAM citro pUrA thaI gayA. bIje divase citrakAra badhAM citro laI rAjakumArI pAse hAjara thayo. rAjakumArIne potAnA citro jovAnI bhAre utkaMThA hatI. adhIrI thaIne e beThI hatI. citro laIne citrakAra jevo Avyo ke rAjakumArIe citronI mAMgaNI karI. citrakAre be hAtha joDI rAjakumArIne vAta karI - "rAjakumArIjI ! citro to taiyAra che. emAM meM khAsa mArA taraphathI ApanuM eka citra taiyAra karyuM che. jo Apa abhayadAna ApatA ho to e citra huM dekhADuM." rAjakumArIne citro jovAnI sakhata utkaMThA hatI. mATe, tarata ja teNe citrakArane abhaya ApyuM. citrakAre citra bahAra kADhyuM. citra upara kapaDuM DhAMkyuM hatuM.. citrakAre "rAjakumArIjI ! divasano moTo bhAga Apa je pojhamAM ho cho te pojha A citramAM meM Alekhyo che. mArI bhUla thAya to kSamA karazo' - ATaluM kahI tarata ja citra uparano paDado dUra karI dIdho. 98 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra upara najara paDatAM ja rAjakumArI hebatAI gaI. citramAM eka bALAne AlekhI hatI. tenA vALa bhayaMkara rIte vIkharAyelA hatA. moTuM lAlacoLa thaI cUkyuM hatuM. AMkho paNa bhayAnaka rIte lAlacoLa hatI. moDhAmAMthI ane nAkamAMthI jANe vAvAjhoDuM phUkAtuM hatuM. rAkSasI ja dorAyelI dekhAtI hatI. ane enA moDhAnI rekhA uparathI spaSTa rIte 'rAjakumArInuM ja citra che' - tevuM khyAlamAM AvI jatuM hatuM. ane eTale ja rAjakumArI hebatAI gaI. zuM AvI ? ATalI badasUrata ? rAjakumArI parezAna thaI gaI. paNa dhanya ghaDI rAjakumArInA jIvanamAM AvI gaI hatI. A ghaTanA uparathI je apekSita bodhapATha hato te ja teNe lIdho. samajI gaI ke "gussA samayanI mArI A tasavIra che. jo mArI tAsIra je gussAnI che te nahIM palaTAvuM to A ja mArI kAyamI tasavIra banavAnI che. mAre mArI tAsIra badalavI ja rahI." tyArathI rAjakumArIno gusso cAlyo gayo. citrakArano parizrama saphaLa thayo. rAjakumArIne gusso dUra karavAmAM je paribaLe sahAya karI te paribaLane tamAre gusso dUra karavA apanAvavA jevuM che. tamAro gusso paNa khataranAka hoya che. gussA vakhatano tamAro cahero jo arIsAmAM, juvo to tamane paNa "kaMIka' thaI jAya. A "mirara' polisI e ja kahe che. jyAre paNa gusso Ave tyAre arIsAmAM tamAruM moDhuM juvo, tame khuda hebatAI jazo. AvA caherAnuM nirmANa ApaNe zA mATe karavuM ? ke je joIne ApaNane paNa aNagamo upajI Ave. athavA jyAre tamane gusso Ave tyAre eka phoTo paDAvI lo. pachI jyAre jyAre paNa gusso Ave tyAre te phoTo juvo. kharekhara gusso ocho thaI jaze. gusso AvatAM ja jANe tame naramAMthI vAnara ane mAnavamAMthI dAnava thaI jAo cho. tamAruM moDhuM ja cADI pheMkatuM hoya che. AvuM aNagamatuM moTuM zA mATe bIjAne dekhADavuM ? gussA vakhatanA raMgaDhaMga ja kevA kharAba hoya che !? jo bAhyadRSTie tame ATalA nIce utarI jatA ho to bhagavAnanI dRSTie keTalA nIce utarI jAo ? siddha paramAtmAnI dRSTie keTalA nIce utarI jAo ? kayAM e zAMta 99 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAsAgara samA siddha paramAtmAo ane kyAM ApaNI A ukaLATabharI avasthA ? gusso karatA kevo saMkoca anubhavAya ? gussA vakhate eTalI svasthatA na TakatI hoya to zAMtinA samayamAM A vAtane ghaMTo ke "siddha paramAtmAo mane pratyakSathI joI rahyA che. jANe e mArI bAjumAM ja UbhA che." have gusso karatA keTalo badho saMkoca thAya ? jo Avo saMkoca thAya to gusso jAya. eka mAnava thaIne tame gussAmAM jema Ave tema babaDatA ho te kema cAlI zake ? tamArA gussAnI koIe utArelI viDIyo philma juvo, tamane paNa arerATI thaze. cAra-pAMca vakhatanI, tame gusse thayA ho tenI viDIyo philma jozo to tarata ja khyAla AvI jaze ke rUDA rUpALA dekhAtA tame gussAmAM kevA bhayAnaka thaI jAo cho. TUMkamAM, mirara polisI eTaluM ja kahe che - 'tame jevA gussA vakhate ho cho tene arIsAmAM jozo to tame hebatAI jazo. mATe, narane vAnaramAM badalI nAMkhanAra A gussAne Aje ja tAkIde ravAnA karI do. tamAro gussAyukta cahero tamane khudane paNa apriya lAgato hoya to bIjAne kevo lAge ? svayaM potAnI jAtane ja potAnI je vastu apriya lAge te bIjAne dhikkAra ane tiraskArane pAtra lAge temAM zuM navAI ? krodhayukta tasavIrane hasatI khIlatI karI nAMkhavA tAsIra badalI do. phakta tasavIra ja nahIM, takadIra paNa badalAI jaze. te paNa hasatuM thaI jaze. Aju bAjunuM AkhuM jagata hasatuM thaI jaze." kriodhane jItavAno rAmabANa IlAja - mauna - mahAtmA gAMdhI. 100 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na hIrA" polisI ( jyAre AkhuM jagata hA jI hA karatuM hoya, sahu potAnA tAlamAM tAla pUrAvatA hoya, koI potAnuM apamAna karatuM na hoya, bajAramAM paNa tejI hoya, jyAM hAtha nAkho tyAMthI Dabala thaIne pAchuM AvatuM hoya - AvA puNyanA saMyogomAM gussA upara kAbU rAkhavo apekSAe saraLa che. paNa, jyAre puNya paravArI uThe, vAre tahevAre vAta vAtamAM caparAsI jevo paNa apamAna karI jato hoya, pote je kahe tenAthI badhAM UMdhuM ja vartana karatA hoya, bajAramAM paNa maMdI cAlatI hoya TUMkamAM Apattino ke saMkaTano athavA to pApodayano samaya hoya - AvA samayamAM potAnAthI nIcenAne dabAvavAnuM, dabaDAvavAnuM, nAnI nAnI bAbatomAM magaja uparathI kAbU gumAvI devAnuM vAre vAre banatuM hoya che. tevA ApattinA samaye gussA upara kAbU rAkhavA mATe atyaMta jarUrI A "phIza polisI che. mAchalInI eka khAsiyata ApaNane krodha upara kAbU meLavavA mATe dizAcIMdhaNuM-AMgaLI cIMdhaNuM kare che. sapATI upara AmathI tema mahAlatI mAchalI jevuM dariyAmAM tophAna jaNAya, sunAmI jaNAya ke tarata ja dariyAnI sapATI choDI dariyAnA UMDANamAM pravezI jAya che. kAraNa ke tophAna sapATI upara ja hoya, UMDANamAM 101 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to kevala gaMbhIra zAMti ja hoya. mAchalInI A khAsiyata eTaluM to cokkasa jaNAvI jAya che ke - jo tophAnathI bacavuM hoya to atala UMDANano Azaro lIdhA vinA cAlaze nahIM. matalaba sApha che - jyAre jIvanamAM kalpanA bahAranI Apattiono Dhaga khaDakAya tyAre prabhubhaktinA UMDANamAM utarI javA jevuM che. prabhubhaktinA UMDANamAM utaryA pachI ApattionI koI asara vartAze nahIM. kAraNa ke jema tophAna cAlu hovA chatAM tophAnanI asara sapATI upara ja hoya che, UMDANamAM tenI leza paNa asara hotI nathI. tema ApattionA Dhaga bhale khaDakAye jatA hoya paNa tenI asara sapATI upara ja hoya che. prabhubhaktinA atala UMDANamAM tenI leza paNa asara hotI nathI. mATe ja ApattinI ADaasara rUpe pedA thato krodha paNa tyAre pragaTI zakato nathI. mananuM svAthya, mananI samAdhi jaLavAI jAya che, vikherAyelI zAMti pAchI ekaThI thaI jAya che. jugAranA vAMke vananI vATa pakaDanAra naLa rAjAnA pagale pagale naLane sAtha ApavA mATe ja, naLa upara athAha prema hovAthI ja, rAjamahelanA sukho choDI jaMgalanI vATa damayaMtIe pakaDI. chatAM e ja naLarAjA jyAre siMha-vAgha jevA zikArI pazuothI gherAyela, vikarALa jaMgalamAM potAne ekalI-aTUlI mUkI bhAgI gayA tyAre damayaMtI bahAvarI banI gaI. naLane zodhavA mATe ghaNI bUmo pADI, vyartha prayAso karyA. paNa saghaLuM ya nakAmuM gayuM. A to satI nArI hatI. A ApattimAM paNa mananuM svAthya TakAvI rAkhavA damayaMtI prabhubhaktinA atala UMDANano ja Azaro le che, te ja tene munAsiba lAge che. damayaMtInI A ghaTanAno vicAra karIe to saMsAra asAra lAgyA vinA na rahe. jene potAno prANAdhAra gaNI tenAthI eka kSaNa paNa chUTuM paDavuM na paDe te mATe rAjamahAlayanA anupama sukho choDI jaMgalanI bhISaNa vATa pakaDI hatI, pagamAM bhoMkAtA kAMTA paNa jenA sAnnidhyamAM pote AnaMdarU5 mAnyA hatA, vananI vikaTa vATa, bheMkAra vAtAvaraNa, vikarALa vanya pazuonI garjanAo - AmAMnuM 102 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kazuM paNa jenA uparanI aDhaLaka prItine vaza potAne bihAmaNuM lAgyuM na hatuM. te ja naLa rAjA potAne A badhI bhayAnaka paristhitimAM paNa rAtre UMghatI ekalI choDI cAlyo gayo hato. kevI bhayAnaka Apatti ! potAnA prANapyArA pati taraphathI ja dago ! mATe ja prabhue saMsArane sAgaranI upamA ApI che ke jyAM AvA tophAno, sunAmIo vAre vAre Avye ja rAkhe che. pApodayanI sunAmIo vAre vAre tophAna macAvI tabAhI veravAnI ja che. AvA samaye sAdhaka prabhubhaktinA peTALamAM pahoMcI jAya. damayaMtI paNa tyAre potAnA pati upara durbhAva jagAvavAne badale tarata ja prabhubhaktinA Azare pahoMcI gaI. rAtanA aMdhArAno samaya hato. AvA samaye jyAre ATalI prANapyArI vyakti dago ApI cAlI jAya tyAre kaMIkeTalAya vicArodurbhAvo manamAM AvI jAya. paraMtu damayaMtIne jyAre khAtarI thaI gaI ke naLarAjA cAlyo gayo che, tyAre teNe paramAtmAnuM zaraNuM ekacitte svIkArI lIdhuM. rAtri haju samApta thaI na hatI. cAre bAju aMdhArAnuM sAmrAjya hatuM. jaMgalI pazuono bhaya bhayaMkara hato. A paristhitimAM kyAMya eka paNa DagaluM bharI zakAya tema nathI. eTaluM to gADha aMdhAruM che ke DagaluM bharatA potAno paga sApa upara Avyo ke nahIM ? - te paNa joI zakAya tema nathI. AvA samayamAM damayaMtI tyAM ja Asana jamAvI prabhunA smaraNamAM khovAI gaI. prabhubhaktinA UMDANamAM janAra vyaktine phakta ke krodhathI ja chUTakAro maLe che tevuM nathI, paraMtu ApattithI paNa chUTakAro maLI jAya che. damayaMtInA kapALamAMthI tejano dhodha vahevAno zarU thaI gayo. gayA bhavamAM aSTApadajI tIrtha upara ra4 bhagavAnane ratnanA tilako caDAvyA hatA, tenAthI baMdhAyeluM prakRSTa puNya bIjA bhavamAM jaMgalamAM paNa sahAya karavA AvI pahoMcyuM. kapALamAMthI vachUTato tejapuMja rAnI pazuothI rakSaNa bakSe che. jo kaTokaTInA samaye prabhubhaktinA zaraNe javAnI taiyArI hoya to paramAtmA paNa surakSAnI bAMhedhArI Ape che. 103 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna kahe che - mArA zaraNe AvanArane duHkhI thato huM joI zakato nathI. mArA zaraNe kharI rIte AvanAranA A bhavane ane AvatA bhavone rakSavA huM taiyAra chuM. jIvanamAM jyAre dareka jagyAethI jAkAro maLe tyAre aMtaramAM je praveza pAme te prabhubhakti. AkhuM jagata jyAre azaraNa lAge tyAre kharI rIte e jagatpati paramAtmA zaraNa tarIke lAge che, prabhubhakti aMdaramAM praveza pAmI zake che. damayaMtIne paNa pati sahita AkhA jagata taraphathI jaMgalamAM jyAre jAkAro maLI gayo tyAre prabhubhaktie aMdaramAM pesAro karyo. tyAre prabhubhaktie potAno paraco batAvyo. prabhubhaktinuM prAthamika phaLa ja A che ke - jyAre AkhuM jagata sAtha-sahakAra ApavA mATe lAcAra thaI jAya tyAre prabhubhakti bacAvavA Ave che. gayA bhavamAM karelI prabhubhakti paNa A bhavamAM bacAvavAnuM kAma kare che. patidevo eka sADI na lAvI Ape to ya chaMcheDAI jatA AjanA baheno ! ane ahIM to potAne patie choDI mUkI chatAM leza paNa durbhAva karyA vinA damayaMtI guphAmAM mUrtinuM nirmANa kare che. damayaMtI ATalI hadanI svasthatA ane samAdhi meLavI zakI tenA mULamAM prabhubhakti ja che. guphAmAM mUrtinirmANa karI damayaMtI divasonA divaso prabhubhaktimAM ja pasAra karI de che. ApattinA Dhaga varasyA paNa damayaMtIne to jANe prabhubhaktinA UMDANamAM kazI asara ja nathI ApattionA Dhaga khaDakAya tyAre krodhane kaMTrolamAM rAkhavA mATenI bahu sarasa majAnI yukti A phIza polisI dekhADe che. koIke tamArA rUA. 50,000 dabAvyA, bIjAe rUA. ra,00,000 dabAvyA, saMghamAM ke parivAramAM ke samAjamAM tamAruM kazuM mAna nathI, tame koI sArI vAtano prastAva mUko chatAM te radabAtala Thare che, AvA samaye carcA ke jIbhAjoDI karavAnA badale prabhubhaktinuM ja zaraNuM levA jevuM che. bAkI paisA ugharAvavA mATe vadhu paDatI jIbhAjoDI karavA gayA ke pote rajU karela prastAva | sujhAva ekadama vyAjabI che - tevuM sAbita karavA mATe carcA karavA beThA to pariNAmamAM mAtra krodhanI Aga ja jovA maLaze. kAraNa 104 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke atyAre pApodaya cAlI rahyo che. temAM tamane tamArA paisA tarata parata maLe ke prastAva svIkArAI jAya - tevI zakyatA nathI. eTale gusso paNa AvyA vinA rahevAno nathI. hA, paisA parata meLavavA mATe sAmAnya prayAso karo tyAM sudhI kSamya gaNI zakAya. paNa, vadhu saghana prayAso karavA jatAM saMkuleza pedA thAya te to haragIjha na cAlI zake. nasIba ja jyAM vAMkuM cAle che, tyAM sAmevALo sIdho cAle tevI zakyatA kyAM rahe ? mATe, AvA samaye to anyathA zaraNaM natti - "A jagatamAM atyAre mAruM koI zaraNa nathI. zaraNa jo koI hoya to te mAtra paramAtmA ja che' - A bhAvamAM ja ramavA jevuM che. pachI karmasattA kazuM ja bagADI na zake. kazI ja herAnagati na karI zake. AkhuM jagata karmasattAnA kabajAmAM che. paNa je jIvo prabhubhaktinA mAdhyame paramAtmAnA zaraNe pahoMcI gayA che, paramAtmAnuM zaraNuM jeoe svIkArI lIdhuM che teo paramAtmAnA kabajAmAM che, karmasattA tenuM kazuM ja bagADI na zake. bahArathI bhale e jIva duHkhI dekhAya paNa aMdaramAM to prabhunA kabajAmAM rahelo jIva parama sukhI hoya che. tenA sukhanI, samAdhinI eka kAMkarI paNa kheravavAnI tAkAta A karmasattAnI nathI. ociMto perAlIsIsano eTeka Avelo hovAthI saMvatsarI pratikramaNamAM pravartakapravara zrIdharmaguptavijayajI mahArAjA dhaDa daIne paDI gayA. paraMtu A to prabhunA kabajAmAM rahenArA sAdhaka hatA. tarata ja arihaMta.. arihaMtanA nAdamAM prabhubhaktinuM zaraNuM laI lIdhuM, prabhubhaktinA UMDANamAM khovAI gayA. eTale ja koI paNa jAtanI hAyavoya karavAnA badale AvA samaye arihaMtano nAda kharA arthamAM teozrI pakaDI zakyA. bAkI A kALajhALa vedanAmAM arihaMta yAda paNa kyAM Ave ? A rogano eTeka Avyo tenI pahelAM paNa A prabhubhaktirasika pUjyazrI UbhA UbhA traNa-traNa kalAka sudhI prabhune gadyamAM prArthanA karatA hatA. jyAre A pUjyazrI prabhunI sAme saMvedanAmAM DUbakI lagAve tyAre AkhA jagatanI sAthe samayane paNa bhUlI jatA. prabhubhaktinI pADelI A Teve, 105 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhubhaktinA evA saMskAra AtmAmAM pADI dIdhA ke perAlIsIsanI Aphata jyAre trATakI tyAre prabhubhaktinA peTALamAM teo sahelAIthI utarI gayA. perAlIsIsano A eTeka khUba ja bhayAnaka nIvaDyo. AkhuM zarIra emAM jakaDAI gayuM. smRti paNa cAlI gaI. koIne paNa oLakhI zake nahIM. koInI sAthe bolI zake nahIM. sadaMtara parAdhInatA. A paristhitimAM teozrInA ziSyaratna avvalakoTinI vaiyAvacca karanArA pU. munirAja zrIjinavallabhavijayajI mahArAja tathA pU. munirAja zrIAtmadarzanavijayajI mahArAja jyAre jyAre paNa temanI jUnI prArthanA saMbhaLAve ke tarata emanA mukhakamala upara hAsya vilase. AMkho ughaDI jAya. jANe pote sAMbhaLavA kAna saravA karI dIdhA che - evuM spaSTa jaNAya. A vAta spaSTa rIte jaNAve che ke teo A ApattinA samayamAM paNa prabhubhaktine vaLagI rahevAmAM ane prabhubhaktinA mAdhyame prabhune vaLagI rahevAmAM saphaLa rahyA che. mATe, 11-11 varSa AvI ApattimAM vItAvA chatAM teo ekadhArI potAnI prasannatAne TakAvI zakyA. 1111 varSano A rojIMdo krama ke jyAre jyAre paNa pote je prabhubhakti gadyamAM karatA hatA te saMbhaLAvavAmAM Ave tyAre Akho khUlI jAya, kAna saravA thaI jAya. AMkhamAMthI harakhanA AMsu paNa jharavA lAge. A prabhubhaktinA sahAre ja 11 varSa sudhI teo prasannatA sAthe jIvI zakyA. bAkI, jyAre perelIsIsano siviyara eTeka Avyo tyAre ja DokTaroe kahI dIdheluM ke - cha mahinAthI vadhu jIvI zake tema nathI. jyAre AkhuM jagata potAne sahAya karavA mATe lAcAra thaI jAya che tyAre A prabhubhakti sahAya karavA mATe tatpara ja hoya che. mATe ja A polisI jaNAve che ke jyAre jyAre paNa pApodayanI tsunAmI upaDe tyAre prabhubhaktinA UMDANamAM cAlyA jAo. bahAra tAMDava macAvI denAra tsunAmI peTALamAM tamAro vALa paNa vAMko nahIM karI zake. bahArathI jonArane tsunAmI vakhate dariyo bihAmaNo jaNAya che. paraMtu dariyo peTALamAM to ratnothI sohAmaNo ja hoya che. tema bihAmaNI evI paNa * 106 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApattionI bauchAra prabhubhaktinA rasiyA jIvo mATe so gra jAya che. je prabhuthI judA che tene takalIpho herAna karyA nathI. ane je prabhunA zaraNe che, prabhune pakaDI beThA che te bihAmaNI evI paNa takalIpho sohAmaNI thayA vinA rahetI nathI. kabIrajI potAnA ziSya kamAla sAthe eka vAra nagaranA mukhya rastA uparathI nIkaLatA hoya che. rastAne aDIne eka gharamAM mAjI ghauMnA dANA ghaMTImAM pIsI rahyA hatA. dANA Akhe AkhA aMdara jatA hatA. paNa pIsAIne, cUra-cUra thaIne loTa rUpe te bahAra AvatA hatA. A joI kamAla tarata ja bolI uThyo - do pATana ke bicameM, sAbUta bacA na koI !" oha ! bicArA ghauMnA dANA ! AvA mahAkAya paDa vacce pIsAI gayA. eka dANo paNa salAmata na rahI zakyo. tyAM ja kabIrajI bolyA - 'jo kamAla ! AmAM paNa eka kamAla che. ane kabIrajIe ghaMTInuM paDa UMcuM karAvyuM. be paDane joDato vaccovacca eka moTo khUTakhIlo hato. tenI AjubAjumAM ghauMnA dANA salAmata rIte-Akhe AkhA paDyA hatA. e dekhADI kabIrajIe kIdhuM ke - bUTa pakaDa kara jo rahA, pIsa sakA na koI " je dANA khUTa pakaDIne rahyA che tene A mahAkAya paDa paNa pIsI zakyA nathI. matalaba spaSTa che ke je prabhurUpI khUTathI dUra gayA te saMsAranA be mahAkAya paDamAM cUra cUra thaI gayA che. je prabhurUpI khUTane pakaDIne beThA che tene A mahAkAya paDarUpI saMsAra paNa kazuM ja karI zake tema nathI. rAga-dveSa rUpI be mahAkAya paDa e ja saMsAra che. e paDamAM badhAM pIsAI jAya che. paNa, prabhunA khUMTane pakaDI rAkhanAra kadI pIsAto nathI. hA ! mahAkAya paDa to enI upara paNa pharatuM ja hoya che. paNa, te tene pIsI zakavA samartha nathI thatuM. sulasAnA 32 putro eka sAthe karmasattAe jhUMTavI lIdhA. 107 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pulasAno pati paNa cAlyo gayo. AkhA saMsAramAM sulasA ekalI bacI che. karmasattAe ApattinI bauchAra varasAvavAmAM koI maNA nathI rAkhI. chatAM sulasA mahAvIra mahArAjAnA caraNone barAbara pakaDIne beThI che. AkhA jagatamAM mAtra ne mAtra mahAvIra mahArAjAne ja te zaraNa mAnIne beThI che. mATe, AvI bhayAnaka paristhiti karmasattAe sarjI chatAM bhagavAna mahAvIre tIrthaMkara padavInuM dAna tene karI dIdhuM. karmasattA hAtha ghasatI rahI gaI. tulasA jItI gaI. dIkarA taraphathI rIsponsa ocho maLe tyAre "A mAro pApodaya che' - ema samajI dIkarA upara gusso aTakAvI zako ke magajanI kamAna chaTakI jAya? atyaMta gamatuM penTa, kyAreka prasaMge ja tene vAparavA kADhatA ho, jyAre jyAre paNa e penTa pahero tyAre tyAre vaTa paDI jato hoya, AvA penTanI IstrI karatAM karatAM temAM kANuM paDI jAya - AvA samaye magajanI svasthatA Take ? penTanI kiMmata rUA. 2000 haze. paNa, magajanI svasthatAnI kiMmata to abajo Dolara jeTalI che. chatAM kone sAcavavAno prayatna thAya ? penTanA bagADAnI bharapAI karavA tenAthI paNa vadhu sAruM navuM penTa tame kharIdI zakazo. paNa mananA bagADAnI bharapAI zI rIte karazo ? eka bIjI vAta paNa vicAravA jevI che ke zrAvikAe IstrI karatAM karatAM bhUla karI rUA. 2000 nuM penTa bagADI dIdhuM paNa tame to abajo DolaranI kiMmatavALI mananI svasthatA ja gumAvI dIdhI. vadhu nukasAna koNe karyuM? to pachI vadhu ThapakApAtra koNa bane ? chatAM potAno gusso potAne kadI dekhAto nathI, potAnI bhUla potAne kadI dekhAtI nathI. pariNAme, sAmevALI vyakti ja doSita dekhAtAM tenA upara tame gussAno lAvArasa uchALyA vinA rahetA nathI. che " yAda rahe ! "sAmevALAe ghaNuM nukasAna pahoMcADyuM. mATe mane gusso Avyo. mAro gusso vyAjabI che' - AvuM kazuM paNa sAMbhaLavA karmasattA rAjI nathI. vyAjabI kAraNe paNa karelo gusso tamane to nukasAna na pahoMcADaze. jema nukasAna pahoMcADanAra vyaktine zodhI tame 108 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RA. ja tene vadhu herAna karo to korTa tamane sajA karavAnI ja che. kAraNa ke sajA karavAnuM kAma korTanuM che, Ama AdamInuM nahIM. karmasattAne tyAM paNa A ja jAya che. karmasattA kahe che ke "tane herAna karanArane huM herAna karIza - enI geraMTI mArI. jo e khoTo haze to kaThoramAM kaThora sajA huM ene karIza - mArI geraMTI. paNa, jo tuM sajA karavA gayo, teM tArI svasthatA gumAvI to tane paNa huM sajA karyA vinA nahIM rahe. kAraNa ke kAnUnane hAthamAM levAno adhikAra tane nathI." mATe, sAmevALo sarAsara anyAya kare chatAM mananI prasannatA akabaMdha rAkhavAnI pharaja tamArI che. to ja kevalajJAna maLaze. mATe ja jyAre sAmevALAne be copaDavAmAM Ave tyAre ja karmasattA temane cAra 'copaDavAnuM nakkI karI de che !!! koI gusso kare tyAre sAme tene cAra saMbhaLAvI cUpa karI denAra vyakti duniyAnI daSTie bhale bAhoza gaNAya. paNa, dharmanI dRSTie to te bevakUpha che. jyAre paNa Apatti varase tyAre tamArI pharaja mAtra prabhubhaktinA peTALamAM utarI javAnI che. sAmo gusso karavAno adhikAra tamane leza paNa nathI. jo gusso karavA gayA to bevakUpha banavAnuM thAya. mATe ja jyAre rANAe jheranA kaTorA mokalyA, tyAre prabhubhaktinA atala UMDANamAM ramatI mIrAe e jheranA kaTorA hasatA hasatA utArI lIdhA. narasiMha mahetA paNa jUnAgaDhanA rAjA mAMDalika dvArA UbhI karavAmAM AvatI ApattimAM prabhubhaktinuM ja zaraNuM svIkAre che. avadhUta AnaMdaghanajI mahArAja paNa jyAre gocarI jAya tyAre gharanA daravAjA baMdha karI detA lokone koI prabhubhaktinuM masta pada lalakAre che - AzA orana kI kyAM kIje ? jJAnasudhArasa pIje !!!... ane mastIthI prabhubhaktinA UMDANamAM utarI jAya che. karmasattA herAna karavA mATe badhuM karI chUTe che. chatAM prabhubhaktinA rasiyA A jIvone jANe kazI asara ja nathI. ApattinA samayamAM zarIrane vaLagavuM, saMpattine sAcavavI - te badhuM sapATI upara ramavA jevuM che. sapATI upara ramanAra vyakti 109 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tophAnanA samaye pheMkAI gayA vinA rahevAnI nathI. ApattinA samaye na sagA kAma Avaze, na svajana kAma Avaze. mAtra ne mAtra prabhu ja kAmamAM Avaze. prabhune pakaDavAmAM ApattithI chUTakAro to maLe ja che. sAthe mAnasika svasthatA - samAdhi vagere paNa TakI jAya che. eka pArTI dvArA potAnA 1ra lAkha rUpiyA DUbI gayA che, bIjI pArTI dvArA 10 lAkha rUpiyA ane trIjI pArTI dvArA ra7 lAkha rUpiyA DUbI gayA che. pote jenI pAsethI rUpiyA uchInA lIdhA che tenI ugharANI vadhI rahI che. paNa, potAnA rUpiyA DUbI javAthI pote have rUpiyA cUkavI zake tema nathI. varSothI sacavAyelI bApa-dAdAnI Abaru upara baTTo lAgI jAya tevI zakyatA che. 49 lAkha rUpiyA potAnA DUbI gayA che, sAme eTaluM devuM che. e devuM bharavAnI koI zakti potAnI bacI nathI. TUMkamAM, Apattino pavana pUrajozamAM phUMkAvA lAgyo che. jIvananI nAva Dagumagu thavA mAMDI che. bApa-dAdAnI Abaru upara baTTo lagAvI jIvavAnI potAnI koI taiyArI nathI. muMbaI-sAMtAkrujha vistAramAM rahenAra prauDha vayanI vyaktinI A vAta che. potAnA najIkanA aMgata kahI zakAya tevA sagAone phona karI dIdhA che. paNa, koI sahAya karavA taiyAra nathI. rUbarU paNa maLI AvyA chatAM kaTokaTInA saMjogomAM koI madada karavA taiyAra nathI. badhAne khabara paDI gaI che ke A to DUbatuM vahANa che. pote paNa DUbaze, amane paNa DUbADaze. basa, sahune potAnA svArthanI paDI che. koI koInuM sAcuM saguM nathI. muMbaI sAMtAkrujhamAM rahetA e bhAI saMsAranI A paristhiti joI ubagI gayA. Ameya potAnI Abaru gumAvavA mATenI to koI taiyArI hatI ja nahIM. Akhare jIvanane TUMkAvI devAnuM ja temane ucita lAge che. je paisAne pote pAgala banI pyAra karela te ja paiso potAnA motanuM kAraNa banI rahela che. dareka prasaMgomAM saMsArano pakSa tANatA AvyA cho. e ja duHkhadAyI bane che. saMsAramAM rahevA chatAM saMsAranA pakSapAtI to nathI ja thavA jevuM. pakSapAtI to prabhunA ja thavA javuM 110 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. prabhunA pakSakAra thavAmAM ja kalyANa che. kAraNa ke, ApattinA samayamAM to sohAmaNo lAgato saMsAra paNa bihAmaNo ja nIvaDe che. mAtra prabhu ja tyAre paDakhe UbhA rahevA taiyAra hoya che. temaNe jIvana TUMkAvI devAnuM nakkI karI dIdhuM. bajAramAMthI jhera paNa kharIdIne laI AvyA. AkhA jIvanamAM prabhubhakti zAMtithI karI na hatI. chelle chelle kharA hRdayathI prabhu yAda AvyA. prabhubhakti karavAnuM mana thayuM. sAMtAkrujhanA kuMthunAtha paramAtmAnA jinAlaye prabhubhakti zarU karI. aMtaramAM kotarAI cUkyuM che ke "A Akho saMsAra to svArthI che. A saMsAramAM mane bacAvanAra, mAruM koI kahI zakAya tevuM hoya to te che mAtra ne mAtra paramAtmA. nAtha ! jIvananI aMtima ghaDIomAM tane bhAvathI-dilathI pUjI levA che ke jethI mokSa sudhI mane tAro sAtha akhaMDa rIte maLyA kare." AvI uchaLatI bhAvadhArAmAM jhIlatA jhIlatA lagabhaga 3 kalAka jeTalo samaya prabhubhaktimAM pasAra thaI gayo. paNa, khyAlamAM nathI ke keTalo samaya vItI gayo. cAra-cAra kalAka prabhubhaktimAM vItAvyA pachI mAnasika svasthatA ane prasannatA sAthe ghare AvyA. ApaghAta karavA mATe eka rUmamAM pote ghUsI gayA. rUmane aMdarathI loka karI dIdho. potAne mahattvanuM kAma che. mATe, koIe khalela na pahoMcADavI' - A pramANe gharanA badhA sabhyone jaNAvI dIdhuM. jhera peTamAM utAratA pahelAM mAnasika prArthanA paNa karI lIdhI, patnI upara ciThThI paNa lakhI dIdhI. acAnaka TelIphonanI ghaMTaDI raNakI. potAnA parsanala phonanI ghaMTaDI vAgI rahI hatI. "AvA samaye koNa phona karI rahyuM che ?' - evA vicAra sAthe phona upADyo. cAra-pAMca miniTa phona upara vAta karI ane te prasanna prasanna thaI gayA. paramAtmAe jANe potAnI upara mahera varasAvI hatI. vAta ema banI ke potAno bahu jUno paNa atyaMta nikaTano eka mitra kalakattA raheto hato. kalakattA gayo tyArathI tenI sAthe koI saMbaMdha rahyo na hato. paNa, kalakattAmAM rahenAra te mitrane mAthe atyAre Apatti AvI hatI. tyAM InkamaTeksa 111 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ reDa pADavAnI zarUAta karI hatI. potAnA ghare ghaNAM blekanA rUpiyA paDyA hatA. jo te pakaDAI jAya to jelamAM javuM paDe tevI hAlata hatI. AvA samaye potAno vaphAdAra mitra tene yAda AvI gayo. teNe tarata ja A mitrane phona karyo. ane vAta karI ke "dosta! 50 lAkha jeTalI keza rakama tArI pAse mokalAvuM chuM. ekAda varSa sudhI ene sAcavI leje. mAre ahIM rAkhI zakAya tema nathI. plIjha ! hamaNAM nA nahIM pADato. rUpiyA rAkhI leje. atyAre utAvaLamAM chuM. pachI tane vigate vAta karIza." ATaluM kahI kalakattAnA mitre phona kaTa karI dIdho. jANe prabhue ja mitranA rUpe sahAya karI. cokkasa, paisA bhagavAna ApavA nathI AvyA, mitrae ja ApyA che. mATe tamArA magajamAM zaMkA thavAnI ke A to mitrae sahAya karI kahevAya. bhagavAna kyAM vacce AvyA? paNa paristhitinuM jo yogya mUlyAMkana karazo to samajAI jaze. ke AnI pAchaLa cokkasa prabhubhakti ja goThavAI che. kAraNa ke, mitrane phona karavAno vicAra ja thoDo moDo Avyo hota to ? thoDoka ja samaya phera thaI gayo hota to ? A ja samaye mitrane tyAM paNa takalIpha AvI ane rakama pAchI 50 lAkha jeTalI ja nIkaLI... A badhI paristhitine yogAnuyoga na kahI zakAya. paNa, prabhubhaktino paraco ja mAnavo paDe. emaNe prabhuno pADa mAnyo. thayuM paNa evuM ke 50 lAkhamAMthI leNadArone rUpiyA cUkavAI gayA. bacelA thoDA rUpiyAmAMthI dhaMdho pAcho pUrajozamAM zarU karyo. ane thoDA mahinAmAM potAnA rUpiyA dabAvanAra traNe ya pArTI taraphathI 49 lAkha rUpiyAnI rakama pAchI paNa AvI gaI. jANe majhadhAramAM DUbatI naiyAne koI adazya zaktie AvI, bacAvI pUrapATa vege doDatI karI dIdhI. ahIM kAraNa eTaluM ja ke ApattinA samaye sagAvahAlA-saMpatti ke zarIranuM zaraNuM levAnA badale temaNe prabhunuM zaraNuM lIdhuM. prabhunA zaraNe AvanArane sadA abhaye ja maLe che. kAraNa ke prabhu abhayanA dAtA che. - TUMkamAM, phIza polisI eTaluM ja kahevA mAMge che - "he mAnava ! 112 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nabaLA puNya karIne tuM Avyo che. mATe, ApattionA jhaMjhAsabhAnuM sunAmIo tArA jIvanamAM AvyuM ja rAkhavAnI che. AvA samaye koInA paNa upara magaja na gumAvIza. thoDo samaya zAMta rahetAM sadvicArane avakAza maLaze. tathA dhIrajathI vicAratAM samajAze ke "e prasaMge krodha karavAnI jarUra ja na hatI. tethI krodhane kAbUmAM rAkhaje. zarIra-saMpatti ke svajanone vaLagavAne badale prabhubhaktinA atala UMDANamAM cAlyo jaje, UgarI jaIza." phIza polisInA A saMdezAne hRdayanA zilAlekhamAM kotarI daIe ane ApattinA samayamAM tathA zAMtinA samayamAM satata ene ghUMTIe. pachI gusso guma thayA vinA raheze nahIM. krodha e evuM bhayAnaka vyasana che, jene saraLatAthI apanAvI zakAya che. paNa, tenAthI chUTatA navaneje pANI UtarI jAya che. - rIjInA thImazaura. krodha eTale kSaNika gAMDapaNa !!! - mahAtmA gAMdhI 113 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 akabara bAdazAha begama sAthe jhaghaDo karI tarata ja rAjasabhAmAM Avyo hovAthI magajano pAro upara hato. magaja ghaNuM ja gussAmAM hatuM. rAjasabhAmAM AvyA pachI paNa magajamAM apharAtapharI bolI rahI hatI. magajano tamatamATa saheja paNa ocho thayo na hato. Akhare rAjasabhAmAM birabala upara akabaranI najara paDI. potAnI bAjumAM ja te beTho hato. akabare begama uparano gusso birabala upara ThAlavI dIdho. kacakacAvIne birabalane lApho ThokI dIdho. rAjasabhAmAM vaccovacca rAjA akabara hato ane AjubAjumAM begama tathA birabala goThavAyA hatA. pachI kramazaH amIra umarAvo potAnA mobhA pramANe goLAkAre goThavAyA hatA. birabale magaja zAMta rAkhI potAne je rIte lApho paDyo te ja rIte lApho potAnI bAjumAM rahelA mANasane ThokI dIdho. e to hebatAI gayo. paNa, pachI lAgyuM ke "A vastu to pAsa karavAnI lAge che. bAdazAhe birabalane pAsa karI, birabale mane pAsa karI, huM AgaLa pAsa karuM' - Ama vicArI teNe potAnI bAjuvALAne lApho mAryo. Ama lAphAnuM pArsala AkhI rAjasabhAmAM pharavA mAMDyuM. A 114 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAju akabara bAdazAhano gusso utarI gayo. eTale eNe rAjasabhAnuM kAmakAja zarU karyuM. thoDIvAra thaI na thaI tyAM to akabara bAdazAhanA gAla upara "saTApha karato lApho paDyo. lApho mAranAra anya koI nahIM paNa begama ja hatI. bAdazAha dhRvArphavA thaI gayo. AkhI sabhAmAM sannATo chavAI gayo. bAdazAhe begamane pUchayuM - A rIte bharasabhAmAM mane lApho mAravAnuM prayojana zuM ? Ano artha zuM? begame paNa kAMpatA kAMpatA javAba vALyo - 'bAdazAha salAmata ! A to mArI bAjuvALAe mane pAsa karyo. mATe, meM Apane pAsa karyo.' "zuM tane koIe lApho mAryo ?' bAdazAhe pUchyuM. "hA ! ANe mAryo - potAnI bAjumAM beThela potAne lApho mAranArane cIMdhIne begame javAba Apyo. bAdazAhe eno udhaDo lIdho. ema karatA karatA chelle vAta birabala pAse AvIne aTakI. bAdazAhe birabalane pUchyuM - kema birabala ! te Ane lApho mAryo ?' jahAMpanAha ! mAro koI vAMka na hovA chatAM jyAre ApanA taraphathI lAphAnI bheTa mane maLI, tyAre mane lAgyuM ke A bheTane yogya huM to nathI. kadAca AgaLa pAsa karavAnI haze. eTale meM lApho AgaLa pAsa karyo." bAdazAha samajI gayA ke meM lApho mAryo, tenA badalAmAM A tamAco mane maLI gayo. Iko eTale ke "paDagho'. A polisI e ja kahe che ke "tame gayA bhavamAM ke A bhavamAM bIjA sAthe jevo vartAva karyo che ke karI rahyA cho tevo ja vartAva sAmevALI vyakti taraphathI tamane maLaze. tamArA vartAvano ja paDagho paDaze." bIjApuranA golaguMbajamAM ekavAra bolo ane tenA lagabhaga 21 vAra paDaghA paDe. paNa, karmasattA to ra100 vAra paDaghA pADe tevI che. va 6 (pa) 115 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akabare je tamAco birabalane mAryo, tenA paDaghA rUpe tarata ja potAne tamAco khAvo paDyo. tema atitIvra bhAve karelA pApono paDagho paNa taratamAM ja paDato hoya che. "mArI dIkarInI jIMdagI bagADanAra e gajasukumAla zuM samaje che potAnA manamAM ? batAvI dauM ene ke rAjakumAra che eTale koIne paNa rajhaLatA mUkI devAno adhikAra nathI maLI jato. jo dIkSA ja levI hatI to lagna zA mATe karyA ?" - magajamAM A dhAMdhala macI. tenA pratApe somila sasarAe gajasukumAlanA mAthe saLagatA aMgArA bharyA. kheranA aMgArA bharI pote jyAre pAcho pharI rahela che, tyAre sAme ja kRSNa mahArAja AvatA dekhAyA. kRSNa mahArAjanA bhAIne khatama karIne pote AvI rahela che. tethI bhAre bhaya lAgyo ane e bhayanA AghAtamAM tyAM ne tyAM potAnuM hRdaya baMdha paDI gayuM. pote paralokanI yAtrAe ravAnA thaI gayo. sAdhuhatyAnuM pApa tyAM ne tyAM bharakhI gayuM. pote karyuM te mujaba paDavo tarata saMbhaLAI gayo. - jyAre A bhavamAM ApaNI sAthe koI durvyavahAra kare che tyAre samajI levuM ke "A to bhUtakALamAM meM enI sAthe ke bIjA koInI sAthe durvyavahAra karyo haze teno ja paDagho che. to pachI temAM sAmevALo doSita ke huM pote ? sAmevALA upara mAre zAne gusso karavo ? jema tame goLaguMbajamAM gALa bolazo to ra1 vAra tamAre potAne gALa sAMbhaLavI paDaze. emAM vAMka tamAro che, goLaguMbajano nahIM. jo tame sArA zabdo bolazo to goLaguMbaja sArA zabdo paNa 21 vAra saMbhaLAvaze. A gaNita ApaNA magajamAM spaSTa che. jagatanI tamAma vyaktio paNa "nyUTrala che, madhyastha che. vAMka to khuda potAnI jAtano ja hoya che. kAraNa ke eka vAra durvyavahAra pote karyo hoya, tenA paDaghA rUpe ja sAmevALo durvyavahAra kare che. jo durvyavahAra pote na karyo hoya to paDaghAmAM sAmevALo durvyavahAra kare ja nahIM. jo paDaghAmAM sAmevALI vyakti taraphathI durvyavahAra ja maLato hoya to samajavuM ke cokkasa tame pote bhUtakALamAM durvyavahAra karyo che. kadAca vartamAnamAM tenI sAthe 116 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ durvyavahAra na karyo hoya, sAro vyavahAra ja karyo hoya. paNa bhUtakALamAM cokkasa tenI sAthe ke bIjA koInI sAthe durvyavahAra karyo ja hovo joIe. bAkI paDaghAmAM durvyavahAra sAmevALA taraphathI maLe ja nahIM. A rIte jo sAmevALI vyakti mAtra paDagho ja pADanAra hoya to e gunegAra kevI rIte ? enA upara gusso thAya ja kevI rIte? sajana, khAnadAna, kulIna mANasa sAmevALI vyakti nirdoSa che te jANyA pachI paNa tene zuM daMDe ? zAstranI dRSTie spaSTa rIte tamane khabara che ke sAmevALI vyakti nirdoSa ja che to pachI tene daMDa devo zuM yogya kahevAya ? nirdoSane daMDa denAra khAnadAna kahevAya ? kulIna kahevAya ? jo khAnadAnI jALavI rAkhavI hoya to gussAne tilAMjali Aye ja chUTako. tathA A paDaghAnI polisI sarvavyApaka che. sAmevALo tamArI sAthe durvyavahAra kare che to tenuM phaLa tene maLaze ja. teno paDagho tene sAMbhaLavo ja paDaze. paNa, tamAre to tenA pratye sAro vyavahAra ja karavo paDaze. sAro vyavahAra karavA chatAM kadAca taratamAM te potAno durvyavahAra na paNa choDe. paraMtu tame je sAro vyavahAra karo cho tenA paDaghA paNa avazya paDaze ja. te vakhate AkhA jagata taraphathI tamane sAro vyavahAra maLaze ja. jema goLa guMbajamAM eka vAra kharAba zabda bolo pachI tarata sAro zabda bolo to paNa kharAba zabda pADelA paDaghA 21 vAra sAMbhaLavA ja paDe. bhale ne te vakhate tame sAro zabda bolI cUkyA ho ke bolI rahyA ho. jeTalI A kSetramAM tamArI spaSTa samajaNa che teTalI ja spaSTa samajaNa koInA durvyavahAra vakhate rAkhavA jevI che. UMDe UMDe jIvane apekSA paDelI hoya che ke "huM AnI sAthe sAro vyavahAra karuM chuM to teNe paNa mArI sAthe sAro vyavahAra karavo joIe. mATe jyAre tame sAro vyavahAra karo cho tyAre paNa jo sAmevALA taraphathI durvyavahAra ja maLe to magajanI kamAna chaTakI jAya che. yAda rahe ! jUnA je kharAba zabdo bolyA che, tenA paDaghA 117 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmasattAe jeTalA nakkI karyA che teTalA sAMbhaLavA ja paDaze. hA ! je sAro vyavahAra tame karo cho te eLe nahIM jAya, tenA paNa sArA paDaghA sAMbhaLavA maLaze ja. phakta thoDI dhIraja keLavo. A Iko polisI zAzvata-sanAtana siddhAMta rUpa che. sArI -narasI pravRttinA sArA-narasA paDaghA sAMbhaLavA ja paDe che. temAMthI bhalabhalA rAjAono paNa chUTakAro nathI thato. maNiratha rAjA potAnA nAnA bhAI yugabAhunI patnI madanarekhA upara mohyo hato. kAmAMdha thayela rAjAne game tema karI potAnA bhAInI patnI madanarekhAne vaza karavI che. paraMtu jyAM sudhI yugabAhu jIvato hoya tyAM sudhI to madanarekhA potAne maLe te zakya nathI. eka vAra yugabAhu ane madanarekhA bAgamAM gayA hatA. rAtrino mukAma paNa te ja udyAnamAM taMbUmAM rAkhyo hato. vAtAvaraNa khuzanumA hatuM. A samaye maNiratha potAnA kALA manorathone sArthaka karavA rAtrinA aMdhakAramAM aMdhArapacheDo oDhIne Ave che. lAga maLatAM ja sUtelA yugabAhu upara ghA lagAvI bhAge che. yugabAhunI cIsa sAMbhaLatA ja madanarekhA jhabakIne jAgI jAya che. joyuM to paristhiti samajAI gaI - maNiratha, potAno jeTha potAne vidhavA banAvavA mATe, potAne meLavavA mATe banatuM karI chUTyo hato. yugabAhuno aMtasamaya najIkamAM ja jaNAto hato. tarata ja madanarekhAe patinI maraNadazAne sudhArI levA mATe taiyArI AraMbhI. madanarekhA patinI AMkhamAM AvI gayelI lAlAza pArakhI gaI. tarata ja teNe kIdhuM - "vahAlA svAmI ! maNiratha e mAranAra nathI. e to mAtra nimitta ja che. ApaNA ja sukRto ke duSkato sAmevALAne nimitta banAvI ApaNI sAme paDaghA rUpe upasthita thatA hoya che. mATe, moTA bhAIne doSita na mAno. teonI sAthe kSamApanA keLavo. upazama bhAvamAM jhIlo. aMta samaya sudhArI lo." hRdayamAMthI nIkaLelA A zabdoe kharo jAdu karyo. yugabAhunuM citta samAdhimAM sthira banyuM. mRtyu bAda devalokamAM javAnuM saubhAgya sAMpaDyuM. madanarekhAe paNa maNiratha upara durbhAva na thAya tenuM dhyAna rAkhyuM hatuM. te paNa samajatI 118 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatI ke "A to paDagho ja che. maNiratha to nimittamAtra che. phakta hAtho paraMtu dharmamahAsattAnA hAtha bhAre lAMbA che. karmasattA paNa jIvatI jAgatI che. tenA rAjamAM nyAya toLAyA vinA raheto nathI. maNiratha karmasattAnI pahoMca bahAra na hato. bhale te rAjA hovAthI dunyavI koI paNa tattva tene zikSA pahoMcADavA asamartha hoya, kiMtu karmasattAnA hAthamAM te jhaDapAI gayo. jevo te yugabAne khatama karI madanarekhAne meLavavAnA sapanAmAM rAcato rAcato bagIcAnI bahAra javA jAya che tyAM rAtrinA gherA aMdhArAmAM kALotaro nAga DasI gayo. bhAre kAtila jhera ! AkhA rAjyano sarvasattAdhIza hovA chatAM lAcAra sthitimAM rIbAtA rIbAtA maraNane zaraNa thaI pote karela karaNInuM phaLa bhogavavA narakamAM ravAnA thaI gayo. karmasattAe nyAya toLI dIdho! jovAnI vAta e che ke maNirathane kudaratanA darabAramAM nyAya maLavAno ja che e hakIkata che. kudarata maNirathane doSita mAne ja che. maNirathe yugabANane dekhItI rIte anyAya karyo che - e paNa sanAtana satya che. chatAM karmasattA yugabAhune gusso karavAnI chUTa nathI ApatI. jo maNiratha upara yugabAhue gusso karyo hota to karmasattA avazya yugabAhune doSita TheravI sajA karyA vinA raheta nahIM. mATe, yugabAhue to Iko polisI apanAve ja chUTako. hakIkata paNa e ja che. jo yugabAhue koInuM kazuM ja bhUtakALamAM na bagADyuM hota, koInuM mAnasika paNa azubha na ciMtavyuM hota to A paristhiti UbhI thavAnI ja na hatI. paraMtu bhUtakALanI bhUlo bhUlAI gaI hoya che. mATe samAdhi TakatI nathI, krodha chUTato nathI. karmasattAnA A kAnUnane bahu samajI levA jevo che. karmasattA nyAyI ane niSpakSa che. te koIne choDavA taiyAra nathI. sajA karavAnuM kAma tenuM che. mATe, sAmevALAnI sAthe je durvyavahAra karaze tenuM phaLa tene maLaze ja. krodhAMdha banIne je paNa kharAba vyavahAra karaze tene tenuM phaLa avazya bhogavavuM ja paDaze. te vakhate je samatA rAkhe che te bacI 119 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya che. jo sAme gusso karI beThA to tamArI sajA paNa karmasattA mukarara karI nAMkhe che. duHkhanI vAta e che ke krodhathI AMdhaLo thayela mANasa A vivekabuddhi gumAvI bese che. sArA-narasAnuM koI bhAna tene rahetuM nathI. sarvanAza vahorIne e krodhAMdha mANasa khuvAra thaI jAya che. duryodhanane AnA jvalaMta udAharaNa tarIke rajU karI zakIe. kauravo ane pAMDavonA yuddhanI vAta jyAre cAlI rahI hatI tyAre A mahAsaMhArane rokavA kRSNa mahArAja svayaM viSTikAra banI duryodhananI pAse Ave che. jAta jAtanA prastAva mUkI saMdhi karavA taiyAra thAya che. paNa, duryodhana saheja paNa macaka ApavA taiyAra thato nathI. Akhare kRSNa mahArAjAe chellAmAM chellI vAta karI - hastinApuranI rAjagAdI tane soMpI. paNa, pAMDavo mATe phakta pAMca gAma tuM ApI de. bAkI AkhuM hastinApura tAruM !" ATalI hada sudhI kRSNa mahArAjA pAMDavo vatI nIce utaryA. chatAM duryodhana krodhAMdha banI cUkela che. bhAvInA avazyabhAvI sarvanAzane dekhato nathI. ane bharasabhAmAM trADa nAkhe che - "pAMDavone soyanA TocakAnA bhAga jeTalI paNa jamIna ApavAnI mArI koI taiyArI nathI." krodhAMdha banIne uccArelI A vANI Akhare duryodhana sahita samagra kauravakuLano sarvanAza notarI lAvI. soyanA TocakA jeTalI paNa bhUmi na ApavAnI IcchA dharAvanArA duryodhane potAnA mAthA sahita Akhe AkhI hastinApuranI gAdI soMpI dIdhI. kevI mUrkhatA ! krodhAMdhatAno kevo varavo vipAka !? kahI zakIe ApaNe ke - ghUvaDa divase na juve, kAgaDo rAtre na juve. A krodhAMdha mANasa to evo che ke e na to divase joI zake che ke na to rAte joI zake che. kAmAMdha ane krodhAMdha mANasa Akhare bahAvaro thaI dimUDhanI jema sarvasva lUMTAvI de che. A ja anusaMdhAnamAM saMskRtano eka zloka ApaNe TAMkI zakIe ke - divA pazyati ghUko na, kAko naktaM na pazyati / apUrvaH ko'pi krodhAndhaH, divAnaktaM na pazyati // krodhAMdha banIne sarvanAza vahoravA karatAM krodha upara kAbU meLavo. 120 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te mATe game tevI vikaTa paristhitimAM paNa mAnasika saMtulana jALavavuM rahyuM. ane A mATe ja to A Iko polisI che. jyAre vikaTa paristhiti Ave tyAre jo gusso karI beThA to kesa tame karmasattAne soMpI do cho, je sajA karyA vinA rahevAnI nathI. jo vAcika samatA paNa jALavI zakyA to kesa dharmasattAne soMpo cho, je sajAne haLavI banAve che. ane jo UMDANathI prabhubhaktine svIkAro to kesa prabhusattA pAse jAya ke je sajAne mApha karyA vinA rahetI nathI. jagatamAM traNa mahAsattAo che. traNeya kramazaH caDiyAtI che. pahelI che - karmasattA, bIjI che - dharmasattA, trIjI che - prabhusattA. karmasattA nyAyI che. e bhUla thAya to sajA karyA vinA rahe nahIM. ane jo bhUla na hoya to sajA karavAnI bhUla e kadApi karatI nathI. bIjI dharmasattA sajAmAM dharakhama ghaTADo lAvI de che. zULInI sajA soyathI patAvI de che. thoDI te dayALu che. ane trIjI prabhusattA to parama kRpALu che. sajA mApha karavAnuM tenuM kArya che. prabhunI zaraNAgati svIkAranArane sarva sajAthI mukti maLe che, te nirvivAda che. mATe vikaTa paristhiti vakhate ke jyAre AkhuM jagata azaraNa lAge, svajano paNa pITha pheravI jAya tyAre paramAtmA ja zaraNa bane. A pratApa che, prabhusattAno. mULa vAta eTalI ja che ke UbhI thatI game teTalI vikaTa paristhitimAM AsapAsanI koI vyakti javAbadAra nathI. paNa te vikaTa paristhiti mAtrane mAtra pUrve karelA karmonA paDaghA rUpa ja che. mATe, koI paNa vyaktine te-te paristhiti pratye javAbadAra TheravI tenA upara gusso karavo te narI mUrkhatA ja che, bIjuM kazuM nahIM. Ikono A siddhAMta aTala che, sarvavyApI che. tene koI paDakArI zakyuM nathI. jo tame sArA zabdo bolo to paDaghAmAM zabdo sArA ja sAMbhaLavA maLe ane zabdo jo moDhAmAMthI kharAba kADho to paDaghA rUpe saMbhaLAtA zabdo kharAba ja hovAnA. tevI ja rIte jo sAro vyavahAra karavAmAM Ave to paDaghA rUpe, tenA pratisAda rUpe sAro vyavahAra ja maLe. paNa, jo khuda svayaM ja kharAba vyavahAra karela hoya to tenA 121 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDaghAmAM paNa kharAba vyavahAra ja maLe. jema dhavalazeTha mAravA gayA zrIpALane. paNa, tenuM duSpariNAma Akhare e ja AvyuM ke khuda potAne motane ghATa utaravuM paDyuM, sAtamI narake javuM paDyuM. ghaTanA spaSTa rIte jaNAve che ke jenuM puNya salAmata haze te vyakti salAmata ja raheze. to pachI zA mATe tenA pratye durbhAva - gusso karI vyartha nuksAnI vahoravI ? kadAca tame gussAmAM AvI sAmevALAnuM aniSTa karavAmAM saphaLa thayA to khuzI nahIM thatA. samajI lejo ke karmasattAe tamane bevakUpha banAvyA. kAraNa ke sAmevALAne herAna thavAnuM karmasattAnA copaDAmAM lakhyuM hatuM. mATe te herAna thAya che. jo tenA nasIbamAM herAna thavAnuM na lakhyuM hota to teno vALa paNa vAMko na thAya. ane jo tenA nasIbamAM herAna thavAnuM lakhyuM ja hoya to karmasattA game tema tene herAna karyA vinA rahevAnI nathI. tamArA dvArA ke bIjA koInA dvArA te tene herAna karIne ja raheze. mATe, gussAmAM AvI jyAre tame sAmevALAnuM aniSTa karo cho tyAre mAtra karmasattAnA hAthA ja banI jAo cho. bAkI sAmevALAne herAna thavAnuM hatuM. mATe te herAna thAya che. paraMtu herAna karavAnA pariNAmathI tame phogaTa ja durgatine vahorI lo cho. hakIkata jyAre ATalI spaSTa hoya tyAre darekanuM kartavya e ja banI rahe che ke game tevI vikaTa paristhitimAM paNa sAmevALAne doSita mAnavAnA badale mananuM saMtulana jALavI rAkhavuM. UbhI thayela paristhitine potAnI ja pravRttinA paDaghArUpa samajI svasthatA jALavavI. sUryanI sAme dhULa pheMkanAranI AMkhamAM ja te dhULa Ave che. gagananI sAme kAdava uchALanAranA ja kapaDAM kharaDAya che, bagaDe che. tema bIjA sAthe durvyavahAra karavAnA badalAmAM potAne paNa durvyavahAra ja maLe che. mATe havenA dareka vyavahAro sAvadhAnI ane sAvacetI pUrvaka karavAnuM lakSya keLavo. dareka vyavahAra karatA pahelAM eTalI svasthatA to keLavAvI joIe ke "Avo ja vyavahAra jo mArI sAthe thAya to huM avazya rAjI 122 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja thaIza." jevA prakAranA vyavahArathI tame nArAja thatA ho tevA vyavahArane koInI paNa sAthe na karo. tene dUrathI dezavaTo ApI do. koI Adara-bahumAnathI ApaNane mAna-sanmAnapUrvaka bolAve te game. paNa, svayaM jyAre bIjAne Adara-bahumAna ApavAnuM Ave tyAre kema kaMjUsAI AvI jAya che ? jeTalo Adara-bahumAna bIjAne ApIe teTalo ja bIjA pAsethI ApaNane Adara-bahumAna maLe. Iko polisInI A hakIkata sanAtana satya rUpa che. mANasane khabara che ke goLaguMbajamAM huM je bolIza teno paDagho mAre sAMbhaLavo ja paDaze. mATe, te sAro ja zabda bolaze, kharAba nahIM. paraMtu jyAre jIvanavyavahAramAM vAta Ave tyAre mAtra bIjA pAsethI sArA vyavahAranI apekSA hoya che. matalaba ke paDaghAmAM sAro vyavahAra joIe che. paraMtu sAro vyavahAra karavAnI koI taiyArI nathI hotI. ApaNAthI dabAI zakatA hoya tenI sAthe ApaNe jo satata durvyavahAra ja kare rAkhatA hoIe to paDavAmAM sArA vyavahAranI AzA rAkhavI mUrkhatAnI parisImA che. thoDuM abhimAna ochuM karI bIjAne mAna-sanmAna ApatA zIkhIe to kaMIka ThekANuM paDe. bAkI akkaDa rahevA gayA to karmasattA kho bhUlAvI de tevI che. pelo nepoliyana bornApArTa. bhAre abhimAnI. koInI sAthe sArI rIte vAta karavA taiyAra nahIM. potAnA dareka sainikanI sAthe tochaDAIthI ja vAta kare. ekavAra nepoliyana UMcethI kaMIka levA mATe mahenata karato hato. paNa tenI UMcAI ghaNI ochI hovAthI tyAM sudhI te pahoMcI zakato na hato. bAjumAM ja nepoliyanano aMgarakSaka 6 phaTiyo Ubho hato. teNe tarata ja kIdhuM - "sara ! huM ApanAthI moTo chuM. mATe, mAro hAtha tyAM sudhI pahoMcI jaze." "zuM bolyo ? tuM mArAthI moTo che ? moTo nahIM, UMco che" - nepoliyana tADUkI uThyo. potAnI jAtane samrATa mAnanAra A vyaktinI hAlata chelle kUtarA karatAM paNa dayanIya thaI. senTa helenA TApu upara keda avasthAmAM jhera khAI-khAIne dhImA mote maravuM paDyuM. kevo karuNa aMjAma ! 123 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa vAta eTalI ja che ke jevo vyavahAra ApaNe karazuM tevo ja vyavahAra paDaghAvAno che, sAmevALI vyakti taraphathI tevA ja prakArano vyavahAra thaze. dareka vyakti potAnI sAthe sAro ja vyavahAra kare tevI jene apekSA hoya teNe dareka vyakti sAthe sAro vyavahAra kare ja chUTako. AkhA jagata sAthe tochaDAI bharelo vyavahAra karanArane jagata taraphathI sAro vyavahAra maLe tevI zakyatA nathI. koka ne koka divasa to AkhuM jagata ene dhikkAravAnuM ja che. mATe, jyAre paNa sAmevALI vyakti tamArA pratye durvyavahAra kare tyAre tenA pratye gusso karavAnA badale "A to mArA ja durvyavahArano paDagho che' - tema samajI zAMta rahevuM te ja zreyakArI che. TUMkamAM, Iko polisI eTaluM ja kahe che - "jagatamAM banatI sArI narasI tamAma ghaTanAo e eka paDaghA rUpa ja che. mATe, tArA jIvanamAM jyAre jyAre paNa kaMIka narasuM thAya, azubha thAya tyAre te te ghaTanA pratye koIkane javAbadAra TheravI tenA pratye gusso karavAnA badale te te tamAma ghaTanAo bhUtakALamAM meM karelA azubhano ja paDagho che' - ema samajI jAtane ja te te ghaTanA pratye javAbadAra TheravI vartamAnamAM darekanI sAthe sAro vyavahAra karavA lAgI javuM te ja utthAnano sAco rasto che. tene svIkArIza to kalyANa khuda tAruM che. ane tenI upekSA karavAmAM nukasAna paNa tane ja che." basa ! apanAvo A polisIne krodhanI mAtrAmAM, samayamAM -darekamAM dharakhama ghaTADo anubhavAIne ja raheze. ( / krodhamAM kahelI bAbato aMte to UlaTI ja paDe che. - mIrnekara thavuM 124 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya droNa pAMDavo ane koravo sahune dhanurvidyAnA pATha zIkhavI rahyA hatA. darekane samAna rIte dhanurvidyA pote zIkhavADI rahyA hatA. ghaNo samaya thaI gayo hato. mATe droNAcAryane mana thayuM ke - jouM to kharo, dhanurvidyA kone keTalI pacI che ?' ane eka vAra dhanurvidyAnI parIkSA karavAnuM nakkI karyuM. Ama paNa have AgaLa dhanurvidyAnA agharA ane mahattvapUrNa pATha zarU thaI rahyA hatA. je yogya nIvaDe tene ja te zIkhavADavAmAM mahenata lekhe lAge. bAkI vyartha prayAsa ja thAya. parIkSA mATe sAmAnya chatAM adbhuta Ayojana AcArya droNe karyu. jhADa upara eka paMkhI beThuM hatuM. AcArya droNe te jhADathI dUra rahI ja saune te paMkhI batAvyuM. ane kIdhuM - "chAtro ! Aje tamArI parIkSA mATe karavI che. juo, sAme je paMkhI dekhAya che tenI DAbI AMkha vIMdhavAnI che. tame vArApharatI nizAna tAko. paNa, huM kahuM te pahelAM bANa choDavAnuM nathI." sahu paNacha upara bANa caDAvI taiyAra thaI gayA. pahelA duryodhanane taka maLI. zarasaMdhAna karI duryodhana taiyAra thaI gayo. AcArya droNano IzAro thAya ke tarata ja bANa chUTI jAya 125 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teTalI taiyArI duryodhane karI lIdhI. nizAna paNa barAbara laI lIdhuM. ane droNAcAryajIe pUchyuM - 'duryodhana ! sAme tane zuM dekhAya che ?' duryodhane javAba vALyo - 'AkAza, jhADa, pakSI...badhuM dekhAya che." droNAcArye kIdhuM - "sAruM, have tuM besI jA. paMkhInI AMkha vIMdhavAnI nathI." pachI yudhiSThira AvyA, bhIma Avyo - badhAMnI lagabhaga A ja hAlata. chelle arjune Avyo. teNe paNa nizAna lIdhuM. droNAcAryajIe tene paNa e ja prazna pUchyo - 'arjuna ! tane zuM dekhAya che ?' arjune kIdhuM - "mane mAtra pakSInI DAbI AMkha ja dekhAya che." droNAcAryajI harSathI bolI uThyA - 'arjuna ! tuM parIkSAmAM pAsa thaI gayo.' arjuna polisI ApaNane A ja sUcavI rahI che. jema arjune bIje kaze paNa dhyAna kendrita karavAne badale mAtra pakSInI DAbI AMkha upara ja eTale ke lakSya upara ja dhyAna kendrita karyuM ane saphaLa nIvaDyo. tevI rIte jagatanI aMdara tamAma vyaktimAM guNAtmaka svarUpanA je darzana kare che, tenI aMdara rahela guNamaya vyaktitvane ja nIrakhe che, te vyakti krodha upara kAbU meLavavAmAM saphaLa thaIne ja rahe che. je vyakti upara gusso Ave te vyaktinA paNa guNo ja dekhAya to gusso zamyA vinA rahe nahIM. dareka vyaktinA guNone manamAM noMdhI rAkhavA. emAM paNa gharanA, nikaTanA je je paNa sabhyo hoya ke jenA saMparkamAM rojabaroja AvavAnuM thatuM hoya te te vyaktionA mahattvapUrNa, AMkhe uDIne vaLage tevA guNo magajamAM noMdhI rAkhavA. "mAro dIkaro bhale bhaNavAmAM kAco hoya, paNa ekadama AjJAMkita che, saraLa che, vALo tema vaLI jAya tevo che. jo ene premathI kahIza to cokkasa mAnI jaze" - A pramANe dareka vyaktinA guNo magajamAM noMdhavAmAM Ave ane avasare teno te rIte upayoga karavAmAM Ave to cokkasa tenA uparano gusso utarI jAya. kAraNa ke jo sAmevALA upara ApaNane prema hoya, sadbhAva hoya to gusso thAya tevI zakyatA nathI. UDe UMDe thoDo ghaNo dveSa saMgrahIta thayo che. mATe ja to gusso Ave che. ane vaLI atyAra sudhI darekanA doSo ja joye rAkhyA che. pachI gusso na Ave to thAya zuM ? 126 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnavIra hoya to ya "A vyaktine nAmanAnI kAmanA ghaNI che' - Ama tenA doSa ja jovAnuM kAma thAya, 'A tapasvI che paNa gusso pArAvAra che', "A dharmiSTha che paNa gharamAM koIne tenAthI saMtoSa nathI", "A derAsaramAM bhakti to bahu kare che. paNa che pAcho bhAre kaMjUsa !' - A rIte sarvatra mAtra ne mAtra doSadarzana ja karyA karyuM hoya to pachI avasara maLatA boIlara phATe ja ne ! kaDavA vacano nIkaLe ja ne ! jyAM sadbhAva pUrepUro chalakAto hoya tyAM gusso pragaTe tevI koI zakyatA ja nathI. ane jo gusso pragaTato hoya to samajavuM ke dveSa ane durbhAva chalochala bharyA paDyA che. hA ! dareka vyaktimAM doSo to rahelA ja che. paNa, te doSone jovAnI jarUriyAta zI che ? UlaTuM dareka vyaktimAM doSo ja joI - joIne halakI manodazA, halakI manovRtti ja puSTa thAya che. bagIco bahu masta rIte khIlyo hato. phUlo paNa maheMkatA hatA. caMpo, jAsUda vagere phUlothI Akho bAga lacI rahyo hato. hA ! bagIcAmAM eka khUNAmAM marelo uMdara paNa paDyo hato. tenI badabU paNa thoDI thoDI AvatI hatI. e vakhate upara AkAzamAM koyala uDI rahI che. tene phala ane tenI sugaMdha ja jaNAya che. koyala e marelA uMdaranI noMdha levA paNa taiyAra nathI. jyAre AkAzamAM UDI rahelA kAgaDAne phUlonI koI paDI nathI. e to marelA uMdarane zodhavAmAM ja masta che. koyala marelA uMdara sAmuM jovA taiyAra nathI, potAnA magajamAM enI noMdha suddhA levA taiyAra nathI. jyAre kAgaDAne phUlonI madamasta suvAsanI kaMI paDI nathI. ene maDadA cUMthavAmAM ja majA Ave che. potAnI jAtane A prazna karavA jevo che ke - potAnI cittavRtti kevI ? kAgaDA jevI ke koyala jevI ? koI paNa vyaktimAM rahela sadgaNonI suvAsa levAmAM AnaMda ke enA doSo ja cUMthavAmAM AnaMda, A jIvane anAdi kALathI pArakA doSone cUMthavAmAM ja majA Ave che. jIva kAkavRttine ja puSTa karato Avyo che. have koyalavRtti vikasAvavAnI jarUra che. jo koyalavRtti vikasAvI to AkhA jagata pratye ahobhAva 127 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAgaze. AkhuM jagata guNIjanothI bharyuM bharyuM lAgaze. sarvatra guNonI suvAsa maheMkatI lAgaze. kyAMya koInA paNa pratye na roSa, na rIsa, mAtra pramoda bhAva. paramAtmAne tamAma jIvonA durguNo dekhAya che. chatAM rasa durguNo jovAmAM nahIM, paNa sadgaNone jovAmAM che. paramAtmA ApaNAmAM paDelA anaMtajJAna, anaMtadarzana... tarapha najara rAkhIne beThA che. bAkI ApaNA jIvananA badhAM durguNo upara ja paramAtmA rasa le to jinazAsananI prApti ApaNane paramAtmAnI kRpAthI kadI thAya kharI ? paramAtmAe ApaNA tamAma durguNone najara aMdAja karI mAtrane mAtra sadgaNo upara ja najara rAkhI. kRpAdRSTi karI. mATe, jinazAsanamAM praveza maLyo. eka vAta vicAravA jevI che. bagIcAmAM phUlo paNa che, sAthe sAthe marelo uMdara paNa che. kAgaDo marelA uMdarane ja cUMthe che. bagIcAe marelA uMdarane saMgharI rAkhyo te vAta barAbara, paNa vadhu doSita koNa kare ? - marelA uMdarane saMgharanAra bagIco ke bagIcAmAM rahelI bIjI aneka sArI cIjavastuno AnaMda choDI mAtra uMdaramAM ja rasa lenAra kAgaDo ? spaSTa che ke kAgaDo ja vadhu doSita Thare. to pachI potAnAmAM durguNa saMgharanAra sAmevALI vyakti vadhu gunegAra ke pachI tenAmAM dharabAyelA aneka sadgaNone badale mAtra tenA doSane ja jovAnuM valaNa dharAvanArI potAnI jAta vadhu gunegAra ? mAnavuM ja paDe ke potAnI jAta vadhu gunegAra che. sAmevALo jeTalo ThapakApAtra che tenA karatAM vadhu ThapakApAtra potAnI jAta che. AthI, jyAre jyAre paNa pArakA doSo jovAnI pravRtti mAnavI kare che tyAre tyAre te vadhune vadhu gunegAra Tharato jAya che. phalataH mAnave vadhu gusso to potAnI jAta upara ja karavo rahyo. AgrAnI aMdara tAjamahAla paNa che ane ukaraDo paNa che. kiMtu AgrAmAM janAra vyakti tAjamahelane jovA jAya che, ukaraDAne jovA nahIM. to pachI sAmevALI vyaktimAM rahelA guNarUpI tAjamahelane jovAne badale zA mATe tenAmAM paDelA doSo rUpI ukaraDAne ja jovAnuM mana thAya 128 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che? doSo ane guNo banne sAmevALI vyaktimAM che ja. prazna 2 che ke rasa zemAM ? daSTi kaI ? mANasamAM rahela siddhasvarUpane jova dRSTi che ke doSonA ukaraDAne jovAnI dRSTi che ? sAmevALI vyaktimAM rahela guNamaya vyaktitvane jovAmAM rasa ke tenAmAM rahela doSone jovAmAM rasa ? 14mI jAnyuArIe dhAbAmAM ke agAsImAM mAnavI jAya che pataMga cagAvavA. kAraNa ke dhAbAmAM jatI vakhate pUchavAmAM Ave ke kyAM jAya che ? to javAba e ja Ave ke pataMga cagAvavA jauM chuM. paNa, Azcarya to e sarjAya che ke jyAre e ja mANasa pAcho nIce Ave tyAre keTalA pataMga cagAvyA ? - te vAta nathI karato. paNa, keTalA kApyA? tenI ja vAta karato hoya che. pUchanAra paNa e ja pUchato hoya che. eTale saheje ema thAya ke rasa pataMga cagAvavAmAM che ke pataMga kApavAmAM? bIjAne utArI pADavAmAM, sAmevALAnI kaMIka bhUla thAya ke tarata ja tenI majAka karavAmAM, tenI mastI karavAmAM rasa sAdhakane na hoya. gussAne kaMTrolamAM levAno majAno upAya e che ke AkhA jagatane guNIyala tarIke juvo. kAraNa ke jenA upara gusso Avyo che te vyakti jo guNathI bharapUra dekhAtI hoya, tenA upara chalochala sadbhAva bharelo hoya to gusso thAya ja zI rIte ? TUMkamAM, arjuna polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke "arjunanI jema tamArI najara mAtrane mAtra dareka vyaktinA guNo upara kendrita karo, tenA guNo ja juvo. gusso kAbUmAM AvIne ja raheze." gussAne kAbUmAM levA saMkalpanA dhoraNe A polisI apanAvIe. pachI A polisInuM pariNAma carcAno viSaya nahIM kiMtu anubhavano viSaya banaze. sAco ane sAro upazamarasa cAkhavA maLaze. upazamarasa bahu mITho che. vizvAsa nathI Avato ? cAkhI juvo. 129 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 gautama buddha ekavAra sabhAmAM pravacana karI rahyA hatA, tyAM eka vyakti sabhAmAM AvI uzkerATamAM bhAre apazabdo bolavA lAgyo. sabhAmAM badhAnI hAjarImAM gautama buddhanI ThekaDI uDADavA lAgyo. apamAna karavA lAgyo. pravacana sabhAmAM beThelA badhAM samasamI gayA. paNa, gautama buddha e ja zAMta ane svastha mudrAmAM che. AnaMda sahitanA badhA ziSyo paNa UMcA-nIcA thaI gayA. jo gautama buddha taraphathI kaMI paNa IzAro maLe ke saMmatisUcaka hAvabhAva jovA maLe to badhAM e mANasanI hAlata bagADI nAkhe. paNa, gautama buddha to e ja svastha ane zAMta mudrAmAM hatA. UlaTuM emane joI AnaMda vagereno gusso paNa zamavA lAgyo. paNa, e mANasane to jANe kaMI paDI ja nathI. gautama buddha tarapha apazabdono mAro teNe to cAlu ja rAkhyo. keTalIka vAra thaI ane Akhare e thAkyo. kAraNa ke tALI be hAthe paDe. ahIM to ATaATalA apazabdo bolavA chatAM sAmethI kazI ja pratikriyA nathI dekhAtI. jANe dIvAla sAme pote bolabola karI rahela hoya tevuM lAgatuM hatuM. enI meLe e bhAIno gusso zamI gayo, osarI gayo. 130 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A eka samajavA jevI vAta che. jyAM sudhI krodhanI sAme krodha karyo ja rAkhavAmAM Ave tyAM sudhI krodha zamato nathI. e vacce ja rAkhe che. sAmevALo game teTalo gusse thayela hoya paNa, jo tenI sAme pratikriyA dAkhavavAnuM baMdha karI devAmAM Ave to Akhare ene ja hAravuM paDe che. ene ja gusso choDavo paDe che. kAraNa ke eka hAthe tALI kevI rIte paDe ? gautama buddhe koI ja pratikriyA na dAkhavI. tenA pariNAme thoDAka ja vakhatamAM, pote je dhAryo hato tenA karatAM aDadhA samayamAM gusso sameTI levo paDyo. vIle moDhe e bhAI pAchA pharyA. jevA e bhAI gayA ke dareka ziSyonA manamAM ghoLAtI zaMkAne AkAra Apato prazna AnaMde pUchyo - "bhate ! Apa te mANasane javAba ApI zakavA samartha hatA, chatAM Ape mauna kema dhAraNa karyuM? zA mATe asatyano pratIkAra na karyo ? zuM asatyano pratIkAra nahIM karavAno ? Apa kema mauna ja rahyA ?" gautama buddha javAba Apyo - "AnaMda ! ApaNA bolavAthI koInuM kazuM sudharatuM hoya, koIne kazo phAyado thato hoya to boleluM lekhe lAge. ApaNA bolavAthI jo sAmevALAnA gussAmAM vadhAro ja thato hoya, bolavAthI bagaDatuM ja hoya tyAM mauna rahevuM e ja dharma che. sonAnI jALa pANImAM na nakhAya. kyAreka vANI je kAma nathI karatI te kAma mona karI Ape che." ATaluM kahI gautama buddhe pravacana cAlu karI dIdhuM, jANe kazI ghaTanA ghaTI ja na hoya tema rojIMdA krama mujaba ja gautama buddha pravRtti karI. A bAju pelA bhAI gautama buddhanI sAme gALAgALI karI ghare AvyA. vicAramAM paDI gayA - meM ATaluM badhuM hada bahAranuM jAheramAM gautama buddhane saMbhaLAvyuM. chatAM, te saMta puruSa to mauna ja rahyA. AkhI sabhA temanI hatI. jo te dhArata to cokkasa mAruM apamAna karAvI zakta. mArI mArapITa paNa karAvI zakata. paNa AmAnuM kazuM ja karavAne badale te to sAva zAMta ja rahyA. moDhAnI eka rekhA paNa temanI badalAI nahIM. pUrvanA jevI ja prasannatAmAM teo mahAlatA rahyA. kharekhara A 131 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja sAcA saMta che. sAcA saMto ja AvI bhUmikAe pahoMcI zake... ane A vicAromAM caDatA caDatA e bhAInA dilamAM bhAre pazcAttApa pragaTyo ane bIje divase bharasabhAmAM buddhanI mAphI mAMgavAnuM nakkI kare che. matalaba spaSTa che ke jyAre sAmevALo Akroza varasAvato hoya tevA vakhate dhAraNa kareluM mauna, jALavI rAkhelI prasannatA tene Atmakhoja karavA majabUra kare che. zAMti jALavavAthI sauthI pahelo phAyado e ja thAya ke ekapakSI yuddhano tAtkAlika virAma AvI jAya. tathA bIjo phAyado e ke zAMta citte vicAravAnI, potAnI bhUla zodhavAnI ane tene kADhI nAMkhavAnI bhAvanA sAmevALI vyaktimAM pragaTI zake. duniyAnI tamAma vyaktimAM "zubhatattva' paNa raheluM ja che. jo tene tevuM vAtAvaraNa maLe to cokkasa te pragaTa thAya, sakriya thAya. ApaNI pharaja eTalI ja ke tenA zubhatattvane ujAgara karatuM vAtAvaraNa pUruM pADavuM. jo sAmasAmA AvI jaI gusso karavAmAM Ave to bemAMthI eka paNa pakSa sAmevALAnI sAcI vAta paNa svIkAravA taiyAra nahIM thAya. Akroza vadhato ja cAlaze. koI paNa bhUla nahIM svIkAre. potAnI bhUla zodhavAno prayAsa paNa nahIM kare. je paNa prayAsa karaze te sAmevALAnI bhUla zodhavAno prayAsa karaze. pariNAme, krodhanI Aga bhaDake baLatI ja rahe, baLatI ja rahe.. vaiSa vadhato ja cAle, veranA mULiyA vadhune vadhu UMDA vavAtA jAya. saMbhavita A tamAma nukasAnonI paraMparAthI bacavAnA upAya tarIke gautama buddha apanAvelo upAya bahu kAragata che. sAmevALo game teTalo Akroza kare, eka harapha suddhAM uccAravAnI jarUrata nathI. bhale ne game tevA AkSepo mUke, mauna rahevAmAM ja majA che. to ja sAmevALI vyaktine paNa potAnI bhUlano ahesAsa thaze. ahIM paNa evuM ja thayuM. pelA bhAIne potAnI bhUla samajAI. gautama buddhanI mAphI mAMgavAnuM nakkI karyuM. bIje ja divase pravacanasabhAmAM e bhAI pAchA AvyA. jo ke gaIkAla karatAM AjanA e bhAImAM ghaNuM parivartana AvI cUkyuM hatuM. gussAthI dhamadhamatA gaIkAlanA bhAI karatAM A bhAI to azrunI dhAra 132 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vahAvanArA taddana judA ja lAgatA hatA. gaIkAlanI ane Ajana mukhamudrA vacce koI sAmya jaNAtuM nathI. paraMtu gaIkAlanA A gALAgALI karanAra vyakti pratye gaIkAlanI sabhAmAM upasthita rahenArA AnaMda suddhAM sahu ziSyone saheja paNa sahAnubhUti jAgI nathI. darekanA moDhAM bagaDyA. koIka uzkerAyA paNa kharA. sahu ene gaIkAlanA dRSTikoNathI ja jotA hatA. gaIkAle sahue enA mATe je nabaLo abhiprAya bAMdhyo hato, te choDavAnI haju koInI taiyArI jaNAtI na hatI. gaIkAlano hisAba Aje vasUlI levAnI paNa ghaNAnI IcchA jaNAtI hatI. e bhAI to pazcAttApanI pAvaka jvALAmAM pravaLI rahyA hatA. AMkhamAMthI daDadaDa AMsu sarye jatA hatA. buddhanI najIka pahoMcyA ke tarata ja buddhe AvakAryA - "padhAro bhAgyazALI !" pelA bhAI to sIdhA temanA caraNomAM ja paDyA ane dhrusake dhrusake raDavA ja lAgyA. mane mApha karI do, mane mApha karI do." A ja vAtanuM uccAraNa karI rahyA hatA. buddha sAthe najara meLavavAnI tAkAta paNa gumAvI dIdhI hatI. paNa buddha to e ja zAMta ane prasanna mudrAmAM hatA. emaNe pUchyuM - "are bhAgyazALI ! tame kema raDo cho ? tamAro zo guno thayo che ?' A sAMbhaLIne pelA bhAIne Azcarya thayuM. "zuM Apa mane oLakhatA nathI ? mane bhUlI gayA ? gaIkAle ApanI tarapha gALAgALI karanAra, ApanI upara AkSepo mUkanAra evA mane bhUlI gayA ? zA mATe Apa AvI majAka karo cho ?' buddha javAba Apyo - "nA, bhAgyazALI ! gaIkAle je AvyA hatA te Apa nathI. kAraNa ke, gaIkAle AvanAra bhAInA mukha upara krodharUpI rAkSase aDDo jamAvyo hato. tamArA moDhA upara to kSamAnuM amRta dekhAya che. enuM moDhuM raudra hatuM. tamAruM moDhuM saumya che. enI AMkha krodhathI lAlacoLa thaI gaI hatI, tamArI AMkha raDI raDIne lAla thaI gaI che. enI jIbha upara kaDavAze vAsa karyo hato. tamArI jIbhamAMthI to mIThA madhajharatA zabdo nIkaLI rahyA che. nA, nA, ATa-ATalA 133 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taphAvatavALo mANasa eka kema hoI zake ? tame bIjA mANasa cho.' gautama buddha jANatA hatA ke mANasa e ja che. paNa, "jyAre A vyakti mane bIjI vAra maLI rahela che tyAre tene jUnA ja dRSTikoNathI zA mATe jovo ?'- AvI udAtta vicAradhArA temaNe AtmasAt karI hatI. TeIlara polisI ApaNane A ja kahI rahI che. jema darajI dara vakhate navuM navuM mApa le che. jUnA mApathI kyAreya te kapaDA sIvato nathI. te dareka vakhate navA ja mApa le che. jo jUnA mApathI ja kapaDA sIvavAmAM Ave to kapaDA sIvavAmAM anyAya thaI jAya. gharAkane paNa te nyAya na ApI zake. darajIne paNa khabara che ke- jUnA mApathI Aje kapaDA na sIvAya. AgalA varSanA mApathI Aje kapaDA na sIvAya. to pachI ApaNI pAse paNa A samajaNa to hovI ja joIe ke, koI vyaktie 6 mahinA pahelA nabaLo vyavahAra karyo hoya ke koIkanI sAthe teno durvyavahAra ApaNe joyo hoya pachI jyAre pharI maLe tyAre tenA pratye pUrvagraha bAMdhI durvyavahAra na ja karAya. "A lucco che, chetaranAra che, gussAkhora che.." Avo pUrvagraha baMdhAI jAya eTale potAnI sAthe e sAro vyavahAra kare to paNa te sAro lAgato nathI. sAmevALAnI dareka pravRttine, manamAM nakkI karelA tenA pratyenA pUrvagrahonA AdhAre ja ApaNe mUlavIe chIe. mAnI laIe ke kadAca 6 mahinA pahelA tenAmAM tevA doSa hatA. paNa zuM 6 mahinAnI aMdara kazuM badalAI na zake ? tenA bhAva palaTAI na zake ? ane bIjA sAthe teno RNAnubaMdha na hovAthI teNe sAro vyavahAra na karyo hoya. paNa pachI ApaNI sAthe vyavahAra karavA Ave tyAre paNa te tevA prakAranA duSTa AzayathI ja vyavahAra karato haze tevuM mAnavAmAM kAraNa zuM ? pramANa zuM ? "dareka sAthe jyAre navI mulAkAta thAya tyAre tenI koI jUnI galata Ijhezana magajamAM nathI ja rAkhavI' - Avo saMkalpa karavo jarUrI che. bAkI ApaNA hAthe tene anyAya thaI jaze. nAnA bALako paNa samaje che ke "navI gillI, navo dAva." to pachI ApaNe zA mATe jUnA vicAro ane pUrvagrahonA AdhAre ja vartamAnanI tenI pravRttine mUlavavI ? 134 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vairanI paraMparA lAMbI cAle che tenA mULamAM A ja bAbata lagabhaga hoya che. eka vAra koIka nabaLo vyavahAra ApaNI sAthe koIke karyo eTale bIjI vAra kadAca sAmevALAne manamAM tevI koI dhAraNA ke Azaya na hoya chatAM ApaNe jUnA vyavahArane yAda rAkhI evo rUkSa vyavahAra karIe ke sAmevALAne paNa jUno prasaMga yAda AvyA vinA na rahe. chelle tene paNa gusso caDhe che. matalaba, prathama mulAkAtanA vAMke bIjI mulAkAta paNa bagaDe che. ane A paraMparA AgaLa vadhatI ja jAya, mana vadhu ne vadhu krodhamAM DUbatuM ja jAya. veranI paraMparA sarjAtI jAya. laMbAtI jAya. ane enA kaTuripAko bhogavavAnA Ave tyAre AMkhe aMdhArA AvI jAya che. mATe, veranI paraMparA aTakAvavA mATe A polisI atyaMta kAragata che. jo bIjI mulAkAta vakhate, jIMdagInI pahelI ja mulAkAta hoya tema, pUrvagrahamukta banI hasI-khIlIne prasannatApUrvaka vAta karI hota to bIjI mulAkAta sudharI jAta. sAmevALI vyaktine paNa kadAca ApaNA vyavahArathI potAnA prathama mulAkAta vakhatanA durvyavahAra upara zarama upaje. tene paNa potAnI bhUla sudhAravAnI taka maLe. jo bIjI mulAkAta pahelI mulAkAtanI asara nIce ja yojavAmAM Ave to sAmevALAne paNa gusso caDhaze, potAnI bhUla dekhAya ke tenA upara pazcAttApa jAge tevI koI zakyatA nahIM rahe. tathA sAmevALI vyaktie 6 mahinA pahelAM durvyavahAra karyo hoya tyAranA saMyoga, tyAranI paristhiti, tyAranA enA ane tamArA karma, tyArano samaya, badhuM ja atyAre palaTAI cUkyuM hoya che. e vyaktinA potAnA mananA samIkaraNo, gaNita vagere badhuM badalAI cUkyuM hoya che. to pachI zA mATe enI sAthe pUrvenA vyavahAronA AdhAre ja vartAva karavo ? dhAro ke koIka vyaktino aMtima samaya cAlI rahyo che. aMtima samaye maLavA AvanArI vyakti sAthe zuM koI dharmAtmA bagADe ? enA jUnA vyavahArane yAda karI nabaLo vartAva kare ? ke badhuM bhUlI jaI tenI sAthe kSamApanA ja karI le. haLavola banIne vAta kare ne ! 135 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtima samaye koInI paNa sAthe mANasa bagADato nathI. kAraNa ke samaje che - "have ghaDI-beghaDIno mahemAna chuM. to pachI zA mATe koInI sAthe mAre bagADavuM ?' A ja samajaNa jIvananI pratyeka kSaNe apanAvavA jevI che. kAraNa ke dareka divasa jIMdagIno chello divasa hoI zake che. mATe Aje mArI jIMdagIno chello divasa che - ema samajI sahunI sAthe hasI-khIlIne rahevA jevuM che. jUnA vyavahArone bhUlI jaI Aje sahunI sAthe mAre hasavuM che, maLavuM che, Aje mArI jIMdagIno chello divasa che - ema savAre uThatAM ja vicArI lo, nakkI karI lo. pachI lokonI sAthe vyavahAra karyo. ghaNa gharNA pharaka paDI jaze. koInI paNa sAthe vyavahAra bagADavAnuM mana nahIM thAya. hakIkata paNa e ja che ne ! rAtre jyAre paNa sUIe chIe tyAre dareka rAtre zakyatA rahelI ja hoya che ke AvatI kAla AvavAnA badale Avato bhava AvI jAya. ghaNAnA prasaMgo paNa tevA sAMbhaLyA ja che. chatAM jyAre paNa lokonI sAthe vyavahAra karavAno prasaMga Ave tyAre hajAro bhava sudhI e vyakti tamAro pIcho na choDavAno hoya te rIte tenI sAthe phUMkI-phUMkIne vyavahAra karo cho. "A mAruM kazuM bagADI to nahIM le ne ?' - A ja vRtti sAmevALAnI sAthe nikhAlasa vyavahAra karatA aTakAvI de che. jo "A mArI jIMdagIno chello divasa che' - ema khyAlamAM Ave to bAhya koI paNa sAmagrInI ruci na rahe, tenA nukasAnanI ciMtA na rahe. game te paLe mAruM mota AvI zakatuM hoya tyAre zA mATe koInI paNa sAthe mAre mAro vyavahAra bagADavo ?" TeIlara polisI paNa e ja kahe che ke darekanI sAthe navA mApa pramANe ja vyavahAra karo. jUnA mApathI koInI paNa sAthe vyavahAra na karo. jUnI je paNa ghaTanAo, prasaMgo banI gayA che tene bhUlI jAo. e nabaLA prasaMgonI asara nIce rahI vartamAnamAM sAmevALAnA sArA vartAvane, sArA vyavahArane paNa kharAba mAnavAnI gaMbhIra bhUla na ja karavI joIe. hA ! sAmevALAnA sArA prasaMgo cokkasa yAda rAkhIe ! paNa, nabaLA prasaMgo yAda rAkhI tenI sAthe vairanI paraMparA sarjavAnI bhUla to na ja karavI joIe. 136 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI paNa vyakti sAthe vyavahAra karavAno Ave tyAre "A vyakti pahelAM mane maLI gaI che, A jUnI vyakti che' - ema sAmevALI vyaktine, jUnI vyakti tarIke jovAne badale "A navI ja vyakti che. jIMdagImAM sauprathamavAra ja te mane maLI rahela che' - A rIte navI vyakti tarIke ja juvo. to ja tenA upara je gusso pragaTI UThe che te zamI zakaze. hA ! kadAca A ja vyaktie 6 mahinA pahelAM kharAba vartAva karyo hoI zake, paNa te vakhate to te karmAdhIna hato. "e jIvano kyAM vAMka ja che ? karmAdhIna banI e bicAro athaDAe rAkhe che. enA karmanAM vAMke huM atyAre ene kema sajA karI zakuM ? pADAnAM vAMke pakhAlIne DAma thoDA apAya ? are ! vAMka enA karmano jeTalo che tenAthI vadhu to mArA karmano che. kAraNa ke mArA evA vAMkA karmo hoya to ja te mArI sAthe durvyavahAra karI zake. to pachI e durvyavahAra pratye sAmevALI vyaktine javAbadAra TheravI atyAre zA mATe tenI sAthe mAre durvyavahAra karavo ?" - AvI spaSTa samajaNa keLavI lo. mAnavInI A eka bhAre nabaLI kaDI che. nabaLI vAtanI e eTalI gaMbhIra asara laI le che ke temAMthI jhaTa e chUTato nathI. ane sArI vAtanI bilakula asara mAnavI leto nathI. koI nabaLo vyavahAra karanAra vyakti bIjI mulAkAtamAM namra banIne zAMtithI vAta karatI haze chatAM mAnavI tene kaTAkSamAM, meNA-ToNAnI bhASAmAM paNa saMbhaLAvyA vinA raheze nahIM. sAmevALI vyakti mitra haze to paNa teno koIka nabaLo vyavahAra pacAvAnI taiyArI hotI nathI. ene paNa meNA-ToNA majAka-mastI koInA paNa oThA heThaLa saMbhaLAvyA vinA raheze nahIM. AnI sahaja pratikriyA e ja thAya ke sAmevALI vyakti dhUMdhavAI jAya. te e vAtano bacAva kare ke sAme tamArI bhUla batAve. ane chelle saMbaMdha bagaDato jAya, gagaDato jAya. ane vairanI paraMparA sarjAyA vinA na rahe. dosta paNa duzmana banyA vinA raheto nathI. AnI sAme jo sAmevALAnA nabaLA vyavahArane pacAvavAnI taiyArI rAkhI hoya to pahelAM nabaLo vyavahAra karanAra vyaktine paNa 137. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmanirIkSaNa karavA majabUra thavuM paDe che. ane duzmana bananAra vyakti paNa dosta banyA vinA rahetI nathI. paNa, mukhya prazna e ja che ke - sAmevALI vyaktinA nabaLA bhUtakALane bhUlI javAnI taiyArI kharI? pUrvagrahathI mukta thavAnI taiyArI kharI ? A pUrvagraha ja bahu bhayaMkara che. pUrvagraha bAMdhanAra vyakti bIjAne anyAya karyA vinA raheto nathI. ane pariNAme pote paNa kadI sukhI thaI zakato nathI. jo ApaNe ema samajatA hoIe ke mArAmAM koI pUrvagraha nathI to thoDI sAvadhAnI dAkhavavAnI jarUra che. kAraNa ke rojabarojanA vyavahAramAM ekabIjAnI jUnI-jUnI ghaTanAo yAda karI karI sAmevALAne eTaluM badhuM saMbhaLAvatA hoIe chIe ke nAnA chokarAne paNa samajAI jAya ke A pUrvagrahathI yukta che. eka grahaNa ane eka graha bahu bhayaMkara che. AkAzamAM upagraha choDavA saraLa che. aMdaramAMthI pUrvagraha choDavo kaparo che. zikSake skUlamAM vidyArthIone prazna karyo. duniyAmAM sauthI vadhu bhayaMkara grahaNa karyuM ? sUryagrahaNa ke caMdragrahaNa ? pAchalI beMca upara beThelA eka vidyArthIe javAba ApavA AMgaLI UMcI karI. zikSake kIdhuM - "bola !' vidyArthIe javAba Apyo - "sara ! sUryagrahaNa ke caMdragrahaNa vize to mane bahu jhAjhI khabara nathI. paNa, je pANigrahaNa kahevAya che e grahaNa bahu bhayaMkara che - evuM mArA gharanA vAtAvaraNa uparathI cokkasa kahI zakuM. koNa jANe kevuM e grahaNa che ke je thatAMnI sAthe ja jhaghaDAo vadhI paDe che !!!!" A ja prakArano thoDo judo prazna paNa skUlamAM pUchAyo ke "kayo graha vadhu bhayAnaka ?" eka vidyArthIe javAba Apyo - "mArI mammIne pappAnuM nabaLuM vartana eTaluM badhuM yAda rahI jAya che ke gharamAM navarAtrinI jema dAMDIyAnI sAthe sAthe rAsaDA paNa cAlu ja hoya che. mATe mane lAge che A badhuM je memarImAM sTora thAya che te pUrvagraha ja bhayAnaka che." A ja che ghara-gharanI kahAnI. saMsAramAM pANigrahaNamAMthI to lagabhaga koI bacI zakatA nathI. paNa, pUrvagrahamAMthI to bacavuM ja rahyuM. koInA paNa pratye pUrvagraha bAMdhavAnI bhUla to have nathI ja karavI - 138 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avo koIka saMkalpa magajamAM ramavo joIe. caMDakauzika sApa jevo sApa paNa prabhu vIranA saMparkathI jIvana parivartana karI sAdhakanI bhUmikAe pahoMcI gayo. to pachI jagatano koI paNa pApI evo nathI ke je pApImAMthI puNyAtmA na banI zake. arjunamAlI, daDhaprahArI vagerenA ghaNA dRSTAMto zAstromAM noMdhAyelA che ke jeo pApIpaNAnI khAImAMthI puNyazALIpaNAnI Tocane pAmyA. have jeo te puNyAtmAnI sAthe paNa jUnA pUrvagrahanA AdhAre ja vyavahAra kare teo tene anyAya ja karI rahyA che ne ? mATe, ATaluM magajamAM kotarI nAMkho ke - "jo huM jUnA ja skelamApa mujaba sAmevALI vyakti sAthe vyavahAra karIza to mArAthI bahu moTo anyAya AcarAI jaze." relvemAM A/C kocamAM mANasa musApharI kheDI rahyo hoya tyAre bAjumAM beselA parivAra sAthe ke vyakti sAthe vAtacIta kevI rIte kare ? AnaMdathI ja ne ? alakamalakanI vAto ja kare ne ? jevA premathI ane jevI paddhatithI mANasa A/C kocamAM beThelA potAnA sayAtrI sAthe vAta kare che, tevA ja premathI ane tevI ja paddhatithI je je vyakti maLe tenI sAthe vAta karavA jevI che. "A vyakti pahelA mane maLI hatI. te vAta ja bhUlI jAo. mAnavI mATe A vAta bahu muzkela che. roje roja saMkalpa karavA jevo che ke "Aje je koI paNa vyaktio maLe te badhAnI sAthe mAre premathI ja vyavahAra ane vAtacIta karavI che. AvatIkAlanI jagyAe Avato bhava ja AvI jAya tevI zakyatA jyAre harapaLa rahelI che tyAre zA mATe koInI sAthe bagADavuM ?" tathA bIjI paNa vicAradhArA apanAvI zakAya tema che. Aje ja janma laIne dharatI para AvanAra mANasa zuM koInI sAme durvyavahAra kare ? te koInI sAthe pUrvagrahayukta vyavahAra kare ? gayA bhavamAM thayela koI durvyavahArane yAda rAkhI A bhavamAM vyavahAra kare ? na ja kare. basa ! te ja rIte jyAM harapaLa AvatIkAlanI jagyAe Avato bhava AvI javAnI zakyatA rahelI che, tyAM Avato bhava AvavAne badale haravakhata AvatIkAla ja UgI rahI che. matalaba ke hararoja mAro navo 139 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janma ja thAya che. to pachI jema sAmAnyathI gayA bhavanI koI smRti navA bhavamAM AvanAra hotI nathI, tema gaIkAlanI koI nabaLI smRtine laIne mAre Aje koInI paNa sAthe vyavahAra karavo nathI. "Aje mAro chello divasa che' - athavA to "Aje mAro pahelo divasa che' - bannemAMthI koI paNa vicAradhArA pUrvagrahathI magajane mukta banAvaze, rAkhaze. jo AvA prakAranI vicAradhArA magajamAM hoya to darekanI sAthe premALa vyavahAra ja thAya. bAkI, Ajano mAnavI ekanI eka vyaktine jyAre bIjI vAra maLe che tyAre te vyaktine maLavAne badale tenA mATe pote bAMdhelA nabaLA vicArone ja maLato hoya che. kAraNa ke sAmevALI vyaktinA vartamAna vyavahArane AdhAre mUlyAMkana karI vyavahAra karavAnI taiyArI AjanA mAnavInI nathI. te to sAmevALI vyaktinA nabaLA vyavahArane AdhAre vartamAnanA sArA vyavahArane paNa mUlavI tenI sAthe nabaLo vyavahAra karavA ja taiyAra thAya che. eTale ja koInI sAthe teno saMbaMdha sthAyIrUpe baMdhAto nathI. pariNAme te duHkhI duHkhI thaI jAya che. eka vAta yAda rAkhavA jevI che ke jema ekanI eka nadImAM be vAra paga kadI mUkI zakAto nathI. tema ekanI eka vyakti sAthe kadI be vAra mulAkAta thaI zakatI nathI. nadIno pravAha satata AgaLa vadhI rahelo hoya che. mATe, jyAre nadImAM prathama vAra paga mUkyo tyAre je pANIno pravAha hato te pravAha nadImAM bIjI vAra paga mUkatI vakhate hAjara hoto ja nathI. mATe, e pravAharUpa nadImAM kadI be vAra paga mUkI zakAto nathI. pahelA pANImAM paga mUkyo tyAre je nadI hatI te ane bIjI vAra pANImAM paga mUkyo tyAranI nadI - be nadI paramArthathI judI-judI ja che. tema pahelI vAra je mulAkAta thaI tyAranI vyakti pachInA samayomAM satata badalAye rAkhe che. kAraNa ke kALa, saMyoga, paristhiti, valaNa, abhiprAya, karma - A badhuM dareka vyaktimAM satata badalAtuM hoya che. matalaba ke vyakti paNa badalAye ja rAkhatI hoya che. moTa prathama vAra mulAkAta thaI tyAranA saMyoga, pariti , 140 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma vagere paribaLo dvitIya mulAkAtanA samaye hAjara hotA ja nathI. badhuM prAyaH badalAI cUkyuM hoya che. to pachI zA mATe tenI sAthe jUnA vyavahArane yAda rAkhIne ja vartavuM ? koI paNa mANasamAM "azubha' ane 'zubha raheluM ja hoya che. paristhiti vagere jevA prakAranI maLe tevA prakAre zubha-azubha prakaTa thatuM hoya che. Ajano cora mANasa paristhiti palaTAtA, saMtAdino samAgama thatA zAhukAra paNa thaI zake che. vinobA bhAveno samAgama thatAM khUMkhAra kahevAtA caMbalanI khINanA DAkuo paNa zastronA ane corI-capATInA potAnA dhaMdhAno AjIvana tyAga karanArA thayA to tamArI AsapAsanI vyaktio caMbalanI khINanA DAkuo jevI to nathI ja ne ! to pachI be mulAkAta vaccenA samayagALA daramyAna koI tevA prakAranA saMtasamAgama Adine kAraNe zakya che ke tene potAnA jIvanane/vartAvane/valaNane badalavAno nizcaya karyo hoya. kadAca jUnA duSTa vyavahAranI mAphI paNa mAMgavAnI IcchA pragaTI cUkI hoya. sahunI sAthe sAro vyavahAra karavAnI paNa taiyArI hoya. kiMtu meNA-ToNA ane pAcho tevA prakArano ja tamAro durvyavahAra joI-anubhavI tenI bhAvadhArA-vicAradhArA palaTAI ja jAya, tevuM zuM zakya nathI ? to zA mATe jUnA pUrvagrahanA AdhAre ja vyavahAra karI tenA jIvanane sudhAravAnI taka ja na ApavI ? zA mATe tenA satsaMkalpone paNa dharAzAyI karI devA ? AjanA mAnavInI manaHsthiti evI che ke prathama mulAkAta vakhate thayelo sAmevALAno gussAyukta svabhAvano anubhava bIjI mulAkAta vakhate paNa manamAM tAdRza thaI uThe che. mATe, "A gussAkhora che' - AvI manaHsthiti laIne ja bIjI mulAkAta vakhate tenI sAthe vAta karato hoya che. mATe, sAmevALAe koI jUdA ja AzayathI karelI sArI vAtanuM UMdhuM ja arthaghaTana kare che. te vyaktie karelA 25 sArA vyavahArane mAnavI yAda rAkhavA taiyAra nathI. paraMtu, ra6mo je kharAba vyavahAra karyo tene ja vAgoLe rAkhe che. pachI, duHkhI na thAya to thAya zuM ? eTalI vAta to nakkI 141 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja che ke koIkanA sArA bhUtakALane yAda karavAthI saMbaMdho sudhare che. tenA kharAba bhUtakALane yAda karavAthI saMbaMdhomAM tirADa paDe che. prazna have eTalo ja che ke saMbaMdha TakAvavA che ke toDI nAkhavA che ? nabaLuM yAda rAkhIne duHkhI thavuM tenA karatAM nabaLuM bhUlI, sAruM yAda rAkhIne sukhI thavuM e lAkha daraje sAruM che - A vAta bhUlavA jevI nathI. susthita mahArAjA evA bhagavAne jo ApaNA nabaLA bhUtakALane ja yAda rAkhyo hota to jinazAsanamAM praveza maLI zakata ? bhagavAne jo ApaNA ujjavaLa bhAvInI kAmanA rAkhIne ja, tene najara samakSa rAkhIne ja jinazAsanamAM praveza Apyo che to ApaNA sahunuM kartavya bane che ke, jagata AkhAnA ujvaLa bhAvIne ja najara samakSa rAkhI tene ApaNA hRdayamaMdiramAM praveza ApIe. eka vastu samajavA jevI che ke - gokhelI gAthA/zloka vagere bhUlI javA na mAMgIe chatAM bhUlI javAya che. jyAre koIne ApelI gALa kadApi bhUlAtI nathI. bahu ochA mAnavo evA hoya che ke jenI pAse koIke ApelI gALa bhUlI javA mATenI vismaraNazakti hoya che. A vismaraNazakti to IzvaranI dena che. ApaNo naMbara AvA mAnavAmAM lagAvavAno che. jo koIkanA nabaLA vyavahArane bhUlavAnI vismaraNazakti ApaNI pAse che to samajavuM ke IzvaranI ApaNI upara kRpA varasI rahI che. lagabhaga mAnavI potAnI yAdazakti koInA nabaLA vyavahArane yAda rAkhavAmAM eTalI kharca nAMkhato hoya che ke pachI gAthA yAda rahetI ja nathI ! vartamAnamAM koI paNa prakArano nabaLo vyavahAra na karanAra vyaktine tenA jUnA bhUtakALane yAda rAkhI anyAya karavo sajjana mANasane yogya nathI - A vAta magajamAM kotarI rAkhavA jevI che. jo vartamAnamAM te mAnavI nabaLo vyavahAra karato hoya to paNa temAM kazuM ajUgatuM mAnavAnI jarUrata nathI. jenI pAsethI tame rUA. 25,000 lIdhA che te vyakti bajAramAM tamane maLe tyAre tamArI pAsethI ja rUA. 25,000 mAge che. te vakhate magajamAM zuM evo vikalpa Ave che ke "zA mATe A vyakti mArI ja pAse rUpiyA mAMge che ? bIjA 500 jaNA che tenI pAse kema nahIM ?" 14ra. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avo vikalpa tamane magajamAM uThato ja nathI. kAraNa ke tamane khabara che ke meM enI pAsethI ra5,000 rUpiyA lIdhA che to te mArI pAse ja mAMge ne ? bIjA pAse to na ja mAMge ne ? A ja vicAradhArA koI apamAna kare tyAre apanAvavAnI che. "meM enuM apamAna bhUtakALamAM karyuM che. teno badalo te atyAre vALI rahela che. hisAba cUkate thAya che. mAruM devuM pUrepUruM vaLI rahyuM che. to mAre rAjI thavuM joIe ke nArAja ?" - AvI unnata vicAradhArA apanAvI gussAne tilAMjali ApavI joIe. TUMkamAM, (1) jyAre koI tamArA upara gusso kare, jAheramAM apamAna kare tyAre vicAravuM ke - A to jUno hisAba cUkate thaI rahyo che. (2) jyAre sAmevALI vyakti sAmAnya vyavahAra ja kare che tyAre tenA jUnA vyavahArane yAda karI sAmevALAne kaTAkSa karavAnA badale tene bhUlI tenA vartamAnakAlIna vyavahArane najara samakSa rAkhI sadbhAvapUrNa vyavahAra ja karavo. A ja che 'TeIlara" polisI ! 'TeIlara polisI'no TUMkasAra - "darajI jema jUnA mApa dvArA Aje kapaDAM sIvato nathI, tema jUnA vyavahArane AdhAre Aje koI paNa vyavahAra koI paNa vyaktinI sAthe karavA jevo nathI. temAM sAmevALI vyaktine anyAya thaI javAnI zakyatA che. sAmevALAnA bhavya bhAvikALanI kAmanA sAthe vartamAnamAM sadbhAvanApUrvaka vyavahAra karavAmAM ja sva-paranuM kalyANa samAyeluM che." polisI game te hoya prinsIpala (= siddhAMta) eka ja che ke krodhane dUra karo, kSamA-namratA vagerenA guNa-vaibhavane AtmasAt karo. 143 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Forgiveness is the fragrance that the violet sheds on the very heel that crushed it - Mark Twain. kSamA e suvAsa che ke je potAne kacaDanAra pagane paNa suvAsita karavAnuM cUkatI nathI, caMpAnA phUlanI suvAsanI jema. koI jyAM sudhI chaMcheDe nahIM tyAM sudhI to krodha upara kAbU rAkhavo bahu saraLa paDe che. kharI musIbata tyAre sarjAya che ke jyAre koI ApaNane nukasAna pahoMcADe, takalIphamAM mUkI de. AvA samaye gussA upara kAbU rAkhavo kaThIna paDe che. eTale ja A polisI apanAvavA " jevI che. A polisI phUla jevA banavAnuM kahe che. saMsAranuM sUtra che - IMTano javAba paththarathI. atyAra sudhI A ja sUtrane apanAvatA AvyA cho. mATe musIbatono pAra nathI rahyo ane gusso hadabahAra vadhato ja gayo che. have A sUtra apanAvavuM che - polAdano javAba paNa puSpathI. A bhAva ghUMTavA jevo che. zAstranA pAne noMdhAyeluM tenuM suprasiddha dRSTAMta gajasukumAla mahAmuninuM che. somila sasaro jAnathI mArI 144 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAMkhavAnI hada sudhI pahoMcI cUkyo che. chatAM "sasarAjI mokSe javAnI pAghaDI bAMdhe che' - AvA bhAvathI gajasukumAla mahAmuni kSamArUpI puSpathI ja teno javAba vALe che. pariNAme mokSa hAthaveMtamAM AvI gayo. dhasamasatI AvatI Trake Takkara mArI ane parama pUjya AcArya bhagavaMta zrImadvijaya trilocana sUri mahArAja roDathI lagabhaga 30 phUTa dUra pheMkAI gayA. hAlata bahu bhayaMkara thaI cUkI che. vedanA pArAvAra che. ekalA pagamAM ja 15 jeTalA phrekTara thaI cUkyA che. paDatAnI sAthe ja AcArya mahArAja komAmAM cAlyA gayA. TrITamenTa tAtkAlika zarU thaI. ghaNA prayatna bAda jyAre AcArya mahArAja bhAnamAM AvyA tyAre sauthI pahelA zabdo, sauthI nyArA zabdo A hatA - "Traka DrAIvarane choDI mUkajo !" kevo parAkASThAno kSamAno bhAva ghUMTyo haze ! potAnI pArAvAra vedanAnI ciMtA karavAne badale "mArA bhakta zrAvako Traka DrAIvarane parezAna na karI mUke - AnI ciMtA AcArya mahArAjane satAvI rahI che. potAne pArAvAra vedanA pahoMcADanAra Traka DrAIvara upara gusso karavAnI to koI vAta ja nathI. paNa, tene nukasAna na thaI jAya tenI pUrepUrI takedArI che. sakala zrIsaMgha AcArya bhagavaMtanI A avadhakoTinI kSamAne joI AphrIna pokArI gayo. saMyamajIvananI sAcI sArthakatA paNa AvA prakAranA uccakakSAnA kSamAbhAvamAM ja rahelI che. Ane kahevAya, 'polAdano javAba puSpathI !" potAnuM apamAna thaI jAya tyAre hasatA rahI te banAvane rojabarojano sAmAnya gaNI gussAne choDavAnuM paNa jyAre agharuM che, tyAre zArIrika ATalI bhayAnaka vedanA ApanAra pratye paNa, leza paNa, asadbhAva karavAnI taiyArI AcArya bhagavaMtanI nathI. potAnA paganA cappala coranAra pratye paNa kSamA rAkhavAnI dhIraja ane hAma AjanA mAnavIe gumAvI dIdhI che. jyAre A AcArya mahArAja potAnA Akhe AkhA pagane bhAre IjAgrasta karanAra pratye paNa karuNA bhAvanA bhAvI rahyA che. tenuM paNa zubha ane kalyANa vAMchI rahyA che ! ATaluM vAMcyA pachI kama se kama eTaluM to nakkI karavuM ja rahyuM ke have cappala jevI tuccha vastu coranAra pratye to gusso 145 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI ja karavo. cappala coranAra pakaDAI jAya to tene methIpAka cakhADavAnI bhUla nathI karavI. methIpAka khAdhA pachI cappala corane sudharavAnI bhAvanA jAge tenA karatAM tene kSamA bakSazo to temAM tene sudharavAnI bhAvanA vadhu jAgaze. sajA karatAM kSamA haMmezA vadhu baLavAna ja banatI AvI che. paNa zraddhA hovI joIe. kSamA avazya sAmevALAnA dilane palaTAvaze. hA ! kSamA sAcA aMtaHkaraNapUrvakanI hovI jarUrI che. kaTokaTInA koIka saMjogo evA sarjAI jAya che ke jemAM AkhA jIvananI sAdhanAnuM saravaiyuM nIkaLI jAya che. akasmAta jevA kaTokaTInA prasaMgomAM paNa jo vairanI vasUlAta karavAne badale kSamAnI saurabha phelAvavAnuM mana thatuM hoya to mAnavuM ke jinazAsanamAM janma maLyAno kaMIka artha saryo. bAkI jo vairanI vasUlAta karavAnA ja bhAva jAgatA hoya to dehathI bhale jainazAsanamAM janma maLI gayo paNa, vAstavamAM jainazAsanathI ghaNA dUra thaI javAya che. dharmaruci aNagAranI jema mAsakSamaNanA pAraNe kaDavI tuMbaDInuM zAka vahorAvanAra pratye paNa dveSa-durbhAva pragaTAvavAno nathI ja. paraMtu upakAra karavA jatA DaMkha mArI denAra sarpa pratye paNa kSamAbhAva ja keLavavAno che. jema pUrvanA mahApuruSoe badhe A phlAvara polisI ja apanAvI che. tema sahu sAthe premALa vyavahAra karavA dvArA A phalAvara polisI apanAvavAmAM Ave to ja sukhI thavAnI zakyatA che. bAkI krodha rUpI AganI bhaThThImAM sekAtA rahIne ThaMDakano anubhava kadApi thavAno nathI. sAmevALAnI bhUla hovA chatAM premALa vyavahAra karavAthI ja sAmevALI vyaktine sudhAravA mATenI taka maLe che. zakya che ke kadAca te sudhare nahIM. to paNa tenuM maMgala IcchavAthI tenI sAthe premALa vyavahAra karanAra to cokkasa sudharI ja jAya che - e to nizcita vAta che. mATe "mane mAranAranuM paNa maMgala thAo - AvI bhAvanA jeTalI dRDha rIte, prayogAtmaka dhoraNe apanAvavAmAM Ave teTalA tenA sArA paDaghA avazya sAMbhaLavA maLaze. sArA mANaso ane 146 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajjana mitronuM vartuLa maLaze. lokomAM vizvAsapAtra thavA maLaze. lokomAM prItipAtra paNa thavA maLaze. bAkI taDa phaDa karanAra kadI lokapriya thaI zakato nathI. lokapriya thanAra ke thavA mAMganAra vyaktie to apamAnanA kaDavA ghUMTaDA paNa utAre ja chUTako ! dago karanArane paNa premathI goda ApIne ja rahevuM joIe. ema paNa sAmevALI vyakti to tamAruM bagADanAra che ja nahIM. jo bagADanAra koI hoya to te karma che. to pachI sAmevALI vyakti sAthe zA mATe premALa vyavahAra na karI levo ? "mane herAna karanAra karma sivAya jo koI che ja nahIM to pachI zA mATe sAmevALI vyaktine te pratye javAbadAra gaNI mAre tene anyAya karavo ?'- A vicAradhArA ja phlAvara polisInI suvAsa che. TUMkamAM, phlAvara polisI eTaluM ja kahe che ke - jevA sAthe tevA, IMTano javAba paththarathI... A badhAM sUtro saMsAranA che. saMsAramAM ja rahevA mAMgatI, rakhaDapaTTI karavA mAMgatI vyaktie te apanAvA jevA che. bAkI polAdano javAba paNa puSpathI vALI pUrvapuruSonI jema kevalajJAna meLavI levA jevuM che. IMTano javAba paththarathI Apavo hoya to karmasattA pratye Apavo. paNa, sAmevALI vyakti to nirdoSa che. teNe AcarelA polAda jevA karkaza vyavahArane paNa prasannatAnA puSpathI vadhAvavA jevo che. kSamAnA puSpathI ja teno javAba vALavA jevo che. eka vAra A puSpa jevI prasanna vicAradhArA apanAvI juo. jIvana sugaMdhI banyA vinA nahIM rahe." phlAvara polisInA A spaSTa ane sacoTa saMdezane pArakhI, prabhu vIre AcarelI A nItine jaladIthI amalamAM mUkavI ja rahI, jo krodhathI trasta thaI cUkyA ho athavA to narakano bhaya rahelo hoya to. 147. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * << saar alene amerikAnA atyaMta lokapriya pramukha abrAhama liMkana vhAITa hAusanA pagathiyA caDI rahyA che. vhAITa hAusanA daravAjA pAse ja virodha pakSano eka mANasa ubho hato. gaIkAle ja je pArTI sAthe bhayaMkara jhaghaDo thaI gayo hato te ja pArTIno A mANasa hato. jo ke koIka jarUrI nirNaya levAmAM kadAca koI aDacaNa nAMkhatuM hoya tyAre bolAcAlI je te pakSa sAthe thaI javA chatAM tene vaiyaktika duzmanAvaTa sudhI laI javA abrAhama liMkana taiyAra na hatA. jyAre sAmevALo pakSa abrAhama liMkana upara potAnI dAjha utAravA taiyAra hato. te ja virodha pArTIno e mANasa abrAhama liMkananA vahAITa hAusamAM pravezavAnA raste Ubho hato. abrAhama liMkana jevA aMdara pravezavA gayA ke tarata e temanA upara thUkyo ! Aveza ane AkrozathI gherAyela virodhapArTInA mANasane khyAla nathI ke pote zuM karI rahela che ? abrAhama liMkana rASTrapramukhanA hode che. temanuM apamAna AkhA rASTranA apamAna tarIke gaNAya. tarata ja abrAhama liMkananI bAjumAM rahelA aMgarakSakoe sTenagana UMcakI. AvA samaye bhalabhalAnI hatyA karavAnI paravAnagI teone apAyelI ja hoya che. mATe, abrAhama liMkananA te 148 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 11-JvA 4Y aMgarakSakoe e mANasane patAvI ja dIdho hota. paNa, abrAhama liMkane tarata ja hAtha UMco karI aMgarakSakone aTakAvI dIdhA. ane AkhI ghaTanAne ekadama haLavAzathI letA jaNAvyuM - are bhAI ! theMka UDyuM che to ene rUmAlathI sApha karI daIe eTale vAta pUrI. AnA mATe sTenagananI zI jarUriyAta che ? rUmAlathI patI zakatI ghaTanA mATe sTenagana jevA bhArekhama sAdhanonI koI jarUrata kharI ? amerikA dezanA pramukhano sarvocca hoddo potAnI pAse che. dhAre to paLa vAramAM te mANasane khatama karAvI zake che. chatAM abrAhama liMkane sAva sAdI rIte, haLavI rIte AkhI ghaTanAne saMkelI lIdhI. ghUMka uDADavAnI ghaTanAne lohiyALa banAvatA temano jIva na cAlyo. haLavAzathI te ghaTanAne laI potAnA magaja upara kAbU rAkhyo. pariNAmamAM zuM maLe ? e ja ke je thavuM joIe. pelA virodha pakSanA sabhya AkhI ghaTanAne potAnI sagI AMkhothI nihALI rahyA hatA. maja samajI gayA ke "mane bacAvanAra A abrAhama liMkana che. bAkI jo saheja ja IzAro temaNe karyo hota to huM paralokamAM ravAnA thaI ja gayo hota. bhayaMkara koTinuM apamAna temanuM meM karyuM. chatAM temaNe tene haLavethI lIdhuM. gajaba AtmasaMyama dAkhavyo. saMta vyaktine zobhe tevI kSamA jALavI. bhUla mArI che. mAre kSamA mAMgavI ja rahI." ane e virodhapakSanA sabhya abrAhama liMkananA pagamAM paDI mAphI mAMge che. sadAnA virodha pakSanA e sabhya pachI to abrAhama liMkananA prazaMsaka banI gayA. duzmanamAMthI dostanI bhUmikAe pahoMce che. virodhapakSanA sabhya pratye paNa A hadanI vizALatA ane udAratA abrAhama liMkana dAkhavI zakyA. kAraNa ke bhAre bharakhama prasaMgane paNa temaNe ekadama haLavAzathI lIdho. jIvanamAM banatI pratyeka ghaTanAone khUba ja haLavekathI, bhAre-bharakhama asara lIdhA vinA pasAra karI detA jene AvaDe te ja mANasa sukhI thaI zake tema che. - jyAre sAmevALAnI bhArekhama bhUlane paNa khUba ja haLavAzathI laI levAmAM Ave tyAre sAmevALI vyaktine bhAre zarama Ave che. 149 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnI bhUla upara bhAre pastAvo thAya che. potAnI jAta adhama dekhAya che. jo teno pratIkAra karavAmAM Ave to tene pazcAttApa jAge tevI koI zakyatA nathI. jema jema koI paNa prasaMgone haLavAzathI - saraLatAthI levAmAM Ave tema tema AjubAjunuM AkhuM vAtAvaraNa paNa haLavAzabharyuM thaI jAya che. ane prasaMgane jeTalo bhAra ApIe teTalo vAtAvaraNamAM paNa jANe bhAra toLAto hoya tevuM lAge che. bhAre - bhAre vAtAvaraNa lAge che. pasaMdagI ApaNe karavAnI che. prasanna, haLavAzabharyA vAtAvaraNamAM rahevuM che ke bhAre-bharakhama vAtAvaraNamAM rahevuM che ? je sAmAnya prasaMgane paNa bhAre-bharakhama banAve, bahu gaMbhIra rIte tenI asara jhIlI le, te kadApi sukhI thaI zakato nathI. ane je bhArekhama prasaMgane paNa khUba ja haLavAzathI le che, te sukhI thayA vinA raheto nathI. sukhI thavAnI sahunI IcchA hovA chatAM sukhanA sAcA sAdhanone svIkAravAnI, apanAvavAnI taiyArI AjanA mAnavInI nathI. - rAtre lAITa jAya, unALAnA divaso hoya, paMkho baMdha thaI jAya, tame parasevAthI rebajheba thaI jAgI jAo. pachI mana zAMta ja hoya ke gussAmAM ? manamAM keTalA vikalpo doDI Ave ? zuM AvA nAnA nAnA prasaMgone paNa haLavAzathI na laI zako ? sukhI thavAno saraLamAM saraLa rasto, krodhamAMthI mukta thavAno sacoTa upAya hoya to A 'TeIka ITa IjhIlI' polisI che. dareka ghaTanAne khUba ja haLavAzathI lo. koI temane gALa bole, tamArA upara dhUke tyAre gusso Ave che. zA mATe ? e gALa bole eTale zuM tamAruM hADakuM tUTI jAya che ? zarIra upara ghA paDe che ? zuM vajana ghaTI jAya che ? AmAMnuM kazuM ja na thatuM hovA chatAM e prasaMganI mAnasika eTalI badhI asara jhIlI zArIrika rogone notaruM ApI do cho. jo sAmevALI vyakti jAheramAM tamane be zabda bole tyAre khUba ja haLavAzathI te prasaMgane laI lezo to zArIrika koI ja takalIpha paDaze nahIM. kiMtu jo sAme tame paNa tenuM apamAna karo, dalIlabAjI upara caDI jAo eTale e krodhanA Aveza tamArA AkhA zarIrane garama 150 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -garama karI de, yAdazaktine mAThI asara pahoMcADe. bI.pI. jevA - keTakeTalAMya rogone paNa AmaMtrI lAve ! matalaba sApha che - koI paNa ghaTanAne bhArekhama rIte levAmAM zArIrika nukasAna cokkasa che. jyAre te ghaTanAne haLavAzathI levAmAM koI ja nukasAna nathI. chatAM tamArI pasaMdagI zenA upara ? tamArA atyaMta priyapAtra evA zarIranI nukasAnIne dhyAnamAM letA paNa A Teka ITa IjhIlI polisI apanAvavI ja rahI. jamAI ghare AvyA hatA. jamavAnI thoDI vAra hatI. bahAra khATalo DhALI sasarA joDe alakamalakanI vAto karatA beThA. jamAIe svAbhAvika Dhabe ja prazna pUchyo - tamAruM sImamAM je khetara che tyAMthI ja Aje AvavAnuM thayuM. sAro pAka utaryo che. e ahIMthI keTaluM dUra thAya " sasarAe javAba Apyo - "are jamAIrAja ! roja tyAM sudhI TAMTiyAtoDa karI karIne Aje to huM vAja AvI gayo chuM. pUruM 5 kilomITara dUra haze.' jamAIrAja bolyA - "nA, nA eTaluM dUra kyAM hatuM ? 3 kilomITarathI vadhAre na hoya. huM tyAMthI ja Avyo chuM." sasarAne lAgyuM ke "jamAIne mArI vAta upara vizvAsa nathI. huM khoTe khoTI vAta vadhArIne boluM chuM - evuM jamAIrAjane lAge che.' eTale sasarAe tarata prativAda karyo - "are bhAI ! Aja 50 varSa thayA. rojeroja heMDIne javuM chuM ne AvuM chuM. mArA mApamAM bhUla na hoya. pAkA 5 kilomITara che." jamAIne thayuM A to mArA sasarA mAruM khAMDe che. jANe huM to Ajano ugato juvAnIyo chuM. mane kazuM samajAtuM ja nathI - ema samajatA lAge che. mATe jamAIe paNa vaLato ghA karyo - "are ! e to kadAca tamArI uMmara thaI. mATe lAgatuM haze. bAkI 3thI vadhAre na hoya. uMmara thAya, pachI thAka bahu lAge, eTale lAge ke bahu lAMbuM che. paNa eTaluM lAMbu hoya ja nahIM." sasarA samasamI gayA. temaNe paNa ghA karyo - tame badhAM Aja kAla nA chokaraDA. tamane zo anubhava hoya ? amArI uMmara jema vadhI che tema amArA anubhavo paNa vadhyA che. mATe, 5 kilomITara to pAkA 151 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajo. hA ! kadAca vadhAre hoya. bAkI 5 kilomITaramAM eka DagaluM ochuM na hoya. pAcho jamAIe saNasaNato javAba vALyo.... ane sasaro jamAI macI paDyA. keTalI nAnI vAta ? ane kyAM pahoMcI gaI ? bannemAMthI eke paNa jo sAmevALAnI vAtane haLavAzathI lIdhI hota to A paristhiti na ja sarjAta. vAta bolAcAlImAMthI apazabdo sudhI pahoMcI. have basa, kyAre mArAmArI upara vAta pahoMce tenI ja rAha jovAtI hatI. A to vacce dIkarI AvI. ane AkhI vAtane haLavAzathI laI pUrI karI dIdhI. jamAI ane sasaro - banne zAMta thaI gayA. vAta thALe paDI. mANasa koI paNa ghaTanAmAM - paristhitimAM eTalo gaLADUba thaI jAya che ke pachI te ghaTanAne haLavAzathI levAnI sUjha-bUjha ja tenI pAse rahetI nathI. ane AkhA vAtAvaraNane komI ramakhANa jevuM banAvI de che. rajanuM gaja thaI jAya che. sAmAnya prasaMga paNa vikarALa thaI jAya ane enuM evuM gamakhvAra pariNAma Ave ke kadAca AkhI jIMdagI raDavAnA divaso Ave. A paristhiti TALavA mATe be vAtane amalamAM mUkI devA jevI che - (1) kadApi bhAre-bharakhama zabdo bolavA nahIM. bhArekhama zabdo bhArelA agni jevuM vAtAvaraNa saryA vinA rahetA nathI. (2) sAmevALI vyakti bhArekhama zabdono prayoga karatI hoya to tene ekadama haLavAzathI levo. magajamAM tene bhAra ApI gussAne vaza na thavuM. basa ! jo A be vAtane paNa amalamAM lAvI zakyA to A 'Teka ITa IjhilI' polisInA AdhAre tAtkAlika gussA upara kAbU meLavI zakAze. Akhare gamakhvAra gussAne to rukhasada maLIne ja raheze. ghaNAM prasaMgo evA hoya che ke jene haLavAzathI levAmAM Ave to svarganuM sarjana thaI jAya. paNa, bhArekhama zabdothI, bhArekhama vicArothI tene vadhAvavA jatA narakanuM sAkSAt darzana karAvI Ape che. dukAnamAM roja 50 gharAka AvatA hatA. have, 150 gharAka AvavA lAge to rAjI ke nArAja ? rAjI ja ne ! paNa, dhAro ke tamArI bAjuvALAnI ja dukAnamAM rojanA 50 gharAka AvatA hatA ane have 500 AvavA 152 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAgyA che. to rAjI thAo ke nArAja ? mANasanI manaHsthiti ja koNa jANe evI ghaDAI gaI che ke pote vadhu sukhI thAya chatAM rAjI thaI zakato nathI, jo potAnI bAjuvALo potAnA karatAM vadhu sukhI thaI gayo hoya to. bAjuvALAnI dukAnamAM vadhu gharAka Ave eTale tamAro mUDa AuTa ! pachI gharamAM Avo to gharanuM vAtAvaraNa paNa bagaDI gayA vinA na rahe ! ATalA nAnA-nAnA prasaMgone to haLavAzathI levAnI taiyArI rAkhavI ja rahI. bAkI kadApi sukhI thaI zakAya tevI zakyatA nathI. lagna prasaMge dhAro ke 500 vyaktine AmaMtraNa Apela hoya. badhAM hAjara thaI gayA che. phakta pAMca ja nathI AvyA. tamArA manamAM noMdha konI thAya ? 495 AvyA che tenI ke je pAMca nathI AvyA tenI ? pAMcanI noMdha thAya che teno paNa vAMdho nathI. kiMtu noMdha zA mATe karo ? jamaNavAramAM nathI AvyA mATe ghare mIThAInuM boksa mokalavA ke pachI enA ghare lagnano prasaMga Ave tyAre A bAbatano badalo levA ? "have, enA ghare prasaMga AvavA do, jAya e bIjA ! - AvA vicAro to na ja udabhave ne ? AvA vicAro karI karIne ja tame bhArekhama vAtAvaraNa banAvI do cho. kAraNa ke have pachI jyAre paNa te vyakti sAthe mulAkAta thaze eTale avazya A vAtanI bhArekhama zabdomAM rajUAta tamArA dvArA thaze ja. 495 AvI gayA tenA AnaMdamAM ane koIka kAraNosara pAMca AvI nahIM zakyA hoya' - A prakAranA samAdhAnakArI valaNanA mAdhyamathI zuM tame prasaMgane haLavAzathI na laI zako ? haLavAzathI lezo to ja gussAthI bacI zakazo. bAkI krodhanI pakaDamAMthI chUTavuM mahAmuzkela che. jo pAMcanI gerahAjarIne tame haLavAzathI laI zako to ja je 495 AvyA che teno AnaMda laI zako ane pAMca pratye gussAne pAMgarato aTakAvI zako. game tevA bhArekhama prasaMgone paNa haLavAzathI lenAra bahAdura che, kamajora nahIM. je gussAkhora hoya te kamajora che. bahAdura mANasa ochAmAM ocho gusso kare. bahAdurI sAmevALAne saMbhaLAvI 153 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devAmAM ke tene cUpa karI devAmAM nathI. paNa, teNe kIdhelA kaDavA zabdone paNa sAMbhaLI levAmAM che. A eka vAkya gokhI rAkhavA jevuM che - kama jora, gussA bahota'. jyAre jyAre paNa gusso Ave tyAre vicArI levuM ke - A mArI kamajorI che, kAyaratA che. bhArekhama prasaMgone paNa haLavAzathI laI mAre mArI samAdhi, sadgati ane siddhi sAcavI levI che. prema-prasannatAne pAMgaravA devI che - Avo nirNaya karI do. jene vadhu paDatuM mahattva ApavA jevuM nathI, tene vadhu paDatuM mahattva ApI besIe eTale pariNAmamAM krodha AvyA vinA rahe nahIM. "mArI puNyanI mUDIne khatama karavAnuM kAma mAre krodhanA panAre paDI karavuM nathI" - AvA prakAranI uttama ane udAtta bhAvanA pragaTe kharI ? sokreTIsanI patnI TApI atyaMta jhaghaDAkhora, bhAre kajiyALu. chatAM sokreTIsa mastIthI tenI sAthe divaso gALatA hatA. jIvananI bhArekhama evI A bAbatane paNa te haLavAzathI letA zIkhI gayA hatA. eka vAra eka bhAI sokreTIsane maLavA AvyA. sokreTIsa potAnA aMgata jIvanathI kaMTALI cUkela che ke nahIM ? te temane jANavuM hatuM. Ama to e bhAIne nizcaya ja hato ke huM thoDI vAta karIza ke tarata ja sokreTIsa mane potAnI patnInA kajiyALA svabhAva vize jaNAvyA vinA nahIM rahe. eTale e mANase thoDI ADI avaLI vAta karI prazna karyo. mAre jIvanamAM kharekhara sukhI thavuM che. to huM lagna karuM ke nahIM ? lagna karIne huM sukhI thaI zakIza ?" pelA mANasane ema ke have sokreTIsa tarata ja mane kaheze ke - "alyA bhAI ! lagna kadI karato nahIM, jIvatara jhera thaI jaze. koIka evI patnI AvI jaze ke tAruM jIvana khedAna medAna thaI jaze. mAro ja dAkhalo le ne...' Ama kahI potAnA jIvananA DhagalAbaMdha prasaMgo mane kahI deze. paNa, sokreTIse to e bhAInI bhAvanAthI taddana judo ja javAba Apyo, "cokkasa ! lagna karavAthI kaMI tame duHkhI thaI javAnA nathI." 154 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prajhana 2 (6) pelA bhAInI murAda A javAbathI bara na AvI. mATe, thoDuM vadhAre | chaMcheDavA mATe pUchyuM - paNa, lagna karIne Apane koI takalIpha ja nathI paDI ? kadAca mane paNa tamArA jevI patnI maLe to ?' " to zuM vAMdho che ? jagatane bIjA sokreTIsanI bheTa maLaze? - ekadama haLavAzathI AkhA prasaMgane sokreTIse saMkelI lIdho. pelA bhAI to zuM bole ? haLavA zabdo jeTalA bolatA AvaDe, teTaluM vAtAvaraNa haLavuM rahe. bAkI tamArA zabdo keTalIka vakhata evA hoya ke sAmevALAnI hAlata bagaDI jAya. eka bhAI bImAra paDelA. emano mitra maLavA Avyo. pUchyuM - kema zuM takalIpha thaI gaI ?' DokTare kIdhuM ke kamaLo thaI gayo che.' zuM vAta che? kamaLo thaI gayo ! bApa re bApa ! mArA eka kajhInane paNa kamaLo thaI gayo hato. 18mA divase kamaLAmAMthI ene kamaLI thaI gaI. basa ! pachI be divasamAM paraloke cAlyo gayo. tamane kamaLo thaye keTalA divasa thayA ?' AvanAra vyaktie purANa mAMDyuM. rogIe DaghAIne javAba Apyo - "ATha !' lyo, have 12 divasa bAkI che !' AvA zabdo Aga na peTAve to kare zuM ? jema sAmevALAnA bhArekhama zabdone haLavAzathI levAnuM A polisI jaNAve che tema zabdo paNa bhArekhama bolavAnA badale haLavA ane hamadardIbharyA bolavAnuM A polisI zIkhavADe che. eTale ja A polisI apanAvanAra potAnI jAtane paNa duHkhathI chUTI rAkhI zake che ane bIjAne paNa duHkhathI mukta karAve che. mAnavInA mananI eka nabaLI kaDI che ke te nabaLA samAcAranI asara bahu jhaDapathI svIkAre che. eTale ja nabaLA prasaMgo sAMbhaLavA maLe ke tenI asara bahu jhaDapathI laI le che. prazna ApaNe ApaNI jAtane pUchavAno che ke - "mane rasa zemAM che? nabaLA prasaMgo sAMbhaLavAmAM ane bolavAmAM ke sArA prasaMgo bolavAmAM ane sAMbhaLavAmAM ?" sAruM 155 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joI sAruM bolatA zIkhIe to ApaNI AsapAsanuM vAtAvaraNa paNa sAruM thatuM jAya. bagIcAmAM javAnI IcchA rAkhanAra vyakti jo kAgaDAne pUchaze ke bagIcAmAM zuM hatuM ?' to javAba e ja maLaze ke "tyAM to kAdava ane marelA uMdara paDyA che. paNa jo bulabulane pUchaze, to bulabula kaheze ke "bagIcAmAM to gulAba, jAsuda ane caMpAnI maghamaghatI suvAsa che." kAgaDAnI vAtane ja sAMbhaLanAra ane svIkAranAra vyakti bagIcAnI suvAsathI svayaM vaMcita rahI jAya che. nukasAna e vyaktine che. jo teNe bulabulanI vAta mAnI hota to bagIcAnI maghamaghatI suvAsa mANavAnuM saubhAgya maLyA vinA raheta nahIM. vAta bulabulanI paNa sAcI che ane kAgaDAnI paNa sAcI che. kiMtu sukha ane zAMti bulabulanI vAtane vadhAvavAmAM che. kAgaDAnI vAtane vadhAvavAmAM nahIM. AthI, kadI koInA nabaLA samAcAra sAMbhaLavA nahIM ane kAyama mATe nabaLA ja samAcAra ApanAra vyaktithI alagA ja rahevuM. kAraNa ke, kAkadaSTi jo vikaselI hoya to sArI vastumAM paNa doSo ja dekhAvAnA che. ane jo bulabuladaSTi vikasAvelI haze to saguNo dekhAyA vinA rahevAnA nathI. mATe, kAkadaSTivALA jIvothI dUra ja rahevuM. saMparka karavo to bulabuladaSTivALA jIvono karavo. kAraNa ke, kAgaDAnA samAcAra bulabulanI mAphaka sAcA hoI zake, kiMtu te sArA hoya tevI koI zakyatA nathI. jo ATaluM karavAmAM paNa saphaLatA maLI gaI to dareka paristhitinuM mUlyAMkana bulabuladaSTithI karI zakazo. pachI dareka paristhitine haLavAzathI levAnuM tamArA mATe duHzakya nahIM rahe. eka vAta magajamAM kotarI rAkhavA jevI che ke - dareka paristhiti javA mATe AvI che. bhArekhama paristhitinI amuka ja paLo jo sAcavI letA AvaDe to Akhare e paristhiti javA mATe ja AvI che. mATe, dareka prasaMgane haLavethI letA zIkhavA jevuM che. vartamAnamAM gharoghara je saMgharSonI Aga pragaTI che, tenuM mULa kAraNa zodhavA jazo to A ja maLaze ke - nAnA nAnA prasaMgone paNa bhArekhama rIte levAnI vRtti. haLavAzathI koI paNa prasaMgane 156 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ levAnI taiyArIno abhAva. A ja paribaLanA AdhAre gharamAM saMgharSonuM vAtAvaraNa khaDuM thayuM che. jo dareka pAse hareka prasaMgane haLavethI levAnI kaLA AvI jAya to pachI sAsu-vahunA jhaghaDA samApta thaI jAya. nAnA-nAnA prasaMgone vikarALa svarUpa ApIne sAsu-vahunI cakamaka jIvananA aMta sudhI cAlatI hoya che. A Teka ITa IjhIlI polisI apanAvI juvo, tene AtmasAt karI juvo, jhaghaDA ochAM thaIne ja raheze. be vAra nokara nokarIe moDo Avyo. eTale have nokara upara gusso AvavAno ja. trIjo divasa thayo. Aje nokara moDo che. mATe, e Ave ke tarata tene khakhaDAvI nAkhavAnA vicAra sAthe tame taiyAra beThA cho. lagabhaga aDadho kalAka e moDo che. paNa Avyo tyAre ekadama khuza hato, jyAre tame atyaMta nAkhuza hatA. AvyA bhego ja tame prazna karyo. kema traNa divasathI moDuM thAya che ?' tame khakhaDAvI nAkhyo. paNa pelAe AnaMdathI javAba vALyo. "are sAheba ! pelA ApaNA devAdAra che ne ke je 1 varSathI ugharANI ApavA taiyAra nathI thatA, enI dukAna mArA rastAmAM ja Ave. mATe, huM enI dukAne jaI samajAvavA lAgyo. roja emAM moDuM thatuM hatuM. juvo, Aje to eNe ugharANI paNa ApI dIdhI." ATaluM kahI nokare noTonA baMDalo tamArA hAthamAM mUkyA. jANe tamArA gussA upara ThaMDu ThaMDu pANI reDI dIdhuM. have tame rAjI ke nArAja? rAjI ja ne ! to pachI rAjI thaI te nokarane ugharANInA aDadhA rUpiyA ApI do ? nA, e taiyArI tamArI pAse nathI. mULa vAta eTalI ja che ke sAmevALI vyakti taraphathI thatA dareka vyavahAranI pAchaLa ApaNI dhAraNA karatAM viparIta ghaNAM Azayo hoI zake che. mATe, ApaNane jaNAtI pratikULa paristhitine paNa haLavAzathI letA AvaDe to ja tame koI paNa paristhitine nyAya ApI zakazo. bAkI Avezagrasta mANasa sAcA-khoTAno nirNaya karI zakato nathI. hakIkata e che ke krodha karIne jIva pote ja, jAte ja duHkhI 157 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che ane duHkhano Aropa sAmenI vyakti upara karI parane duHkhanuM kAraNa mAne che. "para mane herAna kare che' - evI mithyA mAnyatAnA kAraNe, paramAM parivartana karavA mATe bhArekhama prayatno kare che. temAM jo puNyano sAtha na maLe to vadhu duHkhI thAya che. paristhitimAM parivartana lAvavAnA badale potAnI dRSTimAM ja parivartana lAvavuM jarUrI che. paristhitine haLavAzathI letAM, potAnI dRSTine sudhAratAM svasthatA anubhavAze. TUMkamAM, 'Teka ITa IjhilI polisI eTalo ja saMdezo Ape che ke - "bhArekhama paristhitine paNa jo haLavAzathI letA zIkhazo ane sadA bhArekhama paristhitine paNa haLavA banAvatA zabdo bolatA jo zIkhazo to svarga tamArA mATe dharatI upara ja che. kama se kama gussAne to tilAMjali maLIne ja raheze. uparAMtamAM, tamane ane bIjAne ubhayane anahada AnaMdanI prApti thaze. kyAreka koIka ekAda prasaMgane to haLavAzathI laI juvo. pachI samajAze tamane mAruM mahattva." 'Teka ITa IjhIlI" polisInA ATalA saMdezAne jIvanamAM prayogAtmaka dhoraNe lAvavA mATe roje roja ATalo saMkalpa karo ke "kama se kama Aje mAre ekAda prasaMgane to haLavethI ja levo che." badhAM prasaMgone tame haLavAzathI laI zako to uttama. paraMtu jo teTalI dhIraja ke kSamatA vikasAvI zakyA na ho to rojano ochAmAM ocho eka prasaMga ke je ghaNo bhArekhama hoya tene mAre haLavAzamAM levo ja che" - Avo daDha saMkalpa karavo ja rahyo. dhIre dhIre dhIraja ane kSamatA vadhAratA jajo. Akhare lakSya pahoMcI jazo. ola dhI besTa ! 158 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNAM loko mane prazna karatA hoya che ke "je thoDAM ghaNAM sajjana vyakti che, kyAreka ja AvezamAM ke AvezamAM AvI anucita vyavahAra karanArA che, jo ame tenI sAthe premathI vyavahAra karIe, tenA gussAne paNa haLavAzathI laI laIe to potAnI bhUla tene saMvedAya, kaMIka enA magajamAM khaTake... AvI vyakti sAthe sauhArdapUrNa vyavahAra karavAmAM haju ame manane taiyAra karI zakIe chIe. ane evI vyakti sAthenA vyavahAramAM ja Teka ITa IjhIlI polisInuM kaMIka phaLa dekhAya. bAkI, amUka loko to evA hoya che ke je satata AganuM ja kAma karanArA hoya che. e lokonI sAthe sauhArdapUrNa vyavahAra karavAthI koI matalaba ja na sare ! koInI sAthe tevA prakArano RNAnubaMdha na paNa hoya ke e vyaktine amArI sAthe bilakula bane ja nahIM. ame ane e vyakti game teTalo prayatna karIe to paNa amAro saMbaMdha Take ja nahIM. enI harakato joI amane gusso AvyA vinA rahe ja nahIM. A paristhitimAM zuM karavuM ? emanI sAthe sAro saMbaMdha banAvavAnA, sArI rIte sohArdapUrNa vyavahAra karavAnA tamAma prayAso nirarthaka ja nIvaDI cUkyA che, AvA vakhate zuM karavuM ? zuM jALavavI prasannatAne ?" 159 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avo prazna kadAca ghaNAnA manamAM haze. pUrvabhavonA tevA prakAranA saMbaMdha, saMskAra vagerene vaza amuka vyakti pratye tevuM thaI zake che. uttama mArga AvA vakhate e che ke sAmevALI vyakti pratye upazamabhAva, samatA vigere badhuM ja TakAvI rAkhavuM. kiMtu jyAre e uttama vikalpa zakya nathI banato, karmonA joranI sAme tamArA AtmAnuM jora ochuM paDe tyAre madhyama vikalpa tarIke "kIpa DIsTansa' polisI che. aMtara rAkho !' - A matalabanI polisIno tAtparyArtha e ja ke tevA prakAranI vyakti sAthe bhogolika, kAyika ke vAcika koI paNa prakAranuM aMtara jALavI rAkho. te vyaktithI dUra rahevAmAM ja tamArI salAmatI che. prazna :- paNa, jenI sAthe 24 kalAka gALavAnA hoya tenI sAthe, tevA prakAranI gharanI vyakti sAthe to aMtara rAkhavuM zuM zakya bane ? uttara :- aMtara mAtra bhaugolika rIte ja nathI paDatuM. paraMtu, bIjI ghaNI rIte aMtara rAkhI zakAya che. te vyaktithI jo dUra rahI zakAtuM hoya, bhaugolika rIte aMtara pADI zakAtuM hoya to uttama. paNa jo te aMtara zakya na hoya to jyAre jyAre paNa tenI sAthe maLavAno prasaMga Ave tyAre, koIne ajUgatuM na lAge te rIte, tenI sAthe vAtacIta TALavI. bolavuM ja paDe to atyaMta parimita ane premALa zabdo ja bolavA. chatAM sAmevALo jo gusso kare to mauna ja rAkhI levuM. kazuM ja na bolavuM. mUMgA moDhe badhuM ja sAMbhaLI levuM. A paDyuM vAcika aMtara ! sAsu-vahu vacce takarAra hadapAra thaI rahI hatI. lagna thayA tyArathI mAMDI Aja sudhI nAnA-moTA chamakalAM na thayA hoya tevA koI divasa vItyA na hatA. vahu mATe jIvavuM AkaruM thaI paDyuM hatuM. ghaDIghaDImAM ApaghAtanA vicAro AvI paDatA. vahunI najara sAsu sAthe ke sAsunI najara vahu sAthe TakArAya ke temAMthI Aga jharavA lAgatI. bolAcAlI khUba ja vadhI gaI hatI. gharanuM AkhuM vAtAvaraNa bhArelA agni jevuM thaI paDyuM hatuM. vahu khUba ja trAsI gaI hatI. sAsu-vahunA A rojIMdA jhaghaDAothI 160 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ADozI-pADozI paNa kaMTALI gayA hatA. ADozI-pADozInI vahuone svAbhAvika rIte vahu pratye sahAnubhUti rahetI. jyAre sAsuonI sahAnubhUti sAsu pratye DhaLatI. ghaNI vAra ADozI-pADozInI vastuo bhegI thaI sAsunI jamAtanuM khAMDatI, eka bIjAnA anubhavonI Apa -le karatI. eka vAra vahuonI AvI ja jamAta bharAI hatI. ADA avaLA ToLaTappA mAratA mAratA acAnaka eka pADozIne yAda AvyuM ane eNe tarata ja pelI vahune vAta karI. 'alI ! tane khabara che ke ApaNA gAmamAM khUba ja camatkArika saMta puruSa AvyA che. te badhAnI manokAmanA pUrI karI Ape che. tuM emanA zaraNe ja jA. kadAca tAruM paNa duHkha dUra thaI jAya. saMtano prabhAva bahu ajaba -gajabano che." pelI vahu to sAsumAnA trAsathI bhAre kaMTALI gaI hatI. DUbato nara taraNuM jhAle' e nyAye sAsunA trAsathI bacavA 'paththara eTalA pUje deva' karavA paNa taiyAra hatI. A bIje ja divase e vahu saMta pAse pahoMcI gaI. thoDA ghaNA bhakto saMtane maLavA mATe beThA hatA. thoDI vAramAM badhAM vIkherAI gayA eTale A vahue saMtapuruSane vAta karI - "svAmIjI ! mAro uddhAra karo. huM khUba ja duHkhiyArI bAI chuM. game tema karI A narakamAMthI mAro uddhAra karo. raurava narakamAM pahoMcI javuM posAze. paNa have A rIte jIvana veDhAravAnuM haragIjha nahIM posAya. plIjha svAmIjI ! mane ugArI lo." bahena ! tamane takalIpha zuM che ? e to kaho." svAmIjI ! mArI heDaMbA jevI sAsunuM sahuthI moTuM duHkha che. A duHkhamAMthI mAro chUTakAro karI Apo." 'paNa, tamAre sAsu sAthe takalIpha zuM thAya che ?' svAmIjI ! mArI sAsumAnA trAsanI to zuM vAta karuM ? kALo kera vartAvI dIdho che. Akho divasa jhaghaDAmAM ja pUro thaI jAya che. mArI koI bhUla na hoya chatAM mArI upara trATakI paDe che. pachI to zuM bole ? zuM bole ? mArAthI sAMbhaLyuM na jAya, tevuM tevuM bole. huM to jIvatI saLagI jAuM chuM." 161 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'tame cUpa ja ubhA raho ke vacce kaMIka bolo ?' nA, nA. ema to huM kAMI gAMjI jAuM tevI nathI. sAsu mane saMbhaLAvI jAya to huM kaMI kama nathI. barAbara saMbhaLAvI dauM. paNa, Akhare to e sAsu rahyA. eTalA kAma Akho divasa karAvye rAkhe ke huM to e vaitaruM karIne ja adhamUI thaI jAuM chuM." saMtanA dhyAnamAM AkhI vAta AvI gaI. thoDA maMtroccAra karavA pUrvaka eka tAvIja kADhI temaNe vahunA hAthamAM mUkyuM ane kIdhuM - "A tAvIja lo, tamArA jIvanamAM zAMti sthapAI jaze." vahu to AnaMdita thaI gaI. vAha ! phakta tAvIja rAkhavAthI ja jIvanamAM zAMti AvI jaze. teNe pUchyuM - "svAmIjI ! A tAvIjano upayoga kema karavAno ? kevI rIte ane keTalo samaya A tAvIja mAre mArI pAse rAkhavAnuM ?' - saMte kIdhuM - "bahena ! Ano upayoga karavAnI padhdhati bahu saraLa che. jyAre jyAre tamArA sAsumA tamane kaMI paNa kahevAnuM zarU kare ke tarata tamAre A tAvIja moDhAmAM mUkI devAnuM. pachI jo jo kamAla ! thoDI vAramAM ja tamArA sAsu sAva ja cUpa ! emano bolavAno prabhAva paNa dhIme dhIme ghaTato jaze. Akhare e bolavAnuM baMdha ja karI deze. basa ! tamAre phakta sAsumA jevuM bolavAnuM zarU kare ke tarata ja moDhAmAM A tAvIja mUkI devAnuM. temAM bilakula vilaMba na ja thavo joIe hoM!" vahu to ekadama rAjInA reDa thaI gaI. vAha ! phakta tAvIja moDhAmAM rAkho ke sAsumA sIdhAdora ! Ama to sAsuma bolavAnuM cAlu kare ke aDadho poNo kalAke ya pAra na Ave. paNa saMtanA tAvIjathI sAsumA bolavAnuM lagabhaga baMdha karI devAnA hatA. saMtano kharA dilathI AbhAra mAnI vahu potAnA ghare pAchI AvI ane tarata ja A prayoga ajamAvavAno zarU karI dIdho. sAsumA bole ke tarata ja tAvIja moDhAnI aMdara ! pachI vahu mATe moTI javAbadArI e AvI paDI ke tAvIja moDhAmAMthI bahAra na AvI jAya te mATe eNe mauna ja rAkhavuM paDatuM. divaso vItatA cAlyA. tAvIje joradAra kAma karyuM hatuM. sAsumAe aDadhI vakhata bolavAnuM TALavA mAMDyuM. lagabhaga aDadhAthI paNa vadhu prasaMgomAM 16ra Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAsumA bolavAnuM TALavA lAgyA. vahu to Azcaryacakita thaI gaI. amuka prasaMgo to evA hatA ke vahune khAtarI ja hatI - sAsu A prasaMge tADUkI uThyA vinA raheze nahIM. aDadho kalAkanI takarAra to ArAmathI jAmI jaze. paNa, Azcarya ! amuka tevA prasaMgomAM sAsu cAra pAMca vAkyo bolI baDabaDatI cAlI gaI. dhIre dhIre tevA prasaMgomAM to bolavAnuM ja baMdha karI dIdhuM. kyAreka kyAreka vahune paNa sAsu sAme bolavAnuM mana thaI jatuM. chatAM aMdaranI tAvIja moDhA bahAra paDI na jAya tenI sAvadhAnI rAkhavA vahu kazuM ja bolatI nahIM. divaso jema jema pasAra thatA gayA, tema tema sAsumAnuM bolavAnuM sAva ja baMdha thavA lAgyuM. dhIre dhIre vahu-sAsu vaccenuM AMkhe dekhyuM jhera ghaTavA lAgyuM. kyAreka kyAreka premALa vAtacIta paNa thavA lAgI. AkhuM vAtAvaraNa jANe paloTAvA lAgyuM. AjubAjuvALA ADozI-pADozIne paNa Azcarya thavA lAgyuM. janmajAta vairInI jema laDanArA sAsu-vahu dhIre dhIre janama-janamanA snehI banatA jatA hatA. ghaNI vAra vahune e saMta puruSanI yAda AvI jatI ane kRtajJatAbhAve emano khUba-khUba AbhAra mAnatI. have tene jIvana jIvavA jevuM lAgatuM. sAsumAno ane potAno vyavahAra khUba ja premasabhara banato jato hato. dhIre dhIre tAvIjanI jarUriyAta ja maTI gaI. tAvIjanI jarUra ja nahatI paDatI. eka vAra acAnaka saMtapuruSa kRtajJabhAve yAda AvI gayA. sAthosAtha emaNe ApeluM tAvIja paNa yAda AvyuM. tAvIja gaLA upara ja bAMdhyuM hatuM. jethI jarUra paDye tarata ja moDhAmAM nAMkhI zakAya. ene navAI lAgI ke A tAvIjamAM evo to zo jAdu che ke jeNe jIvanane naMdanavana banAvI dIdhuM ? ekAda vadhAre tAvIja saMtapuruSa pAsethI meLavI levAnI IcchA thaI AvI. eka khovAI jAya to bIjuM kAma Ave. Ame ya ghaNAM divasathI saMtapuruSane maLI tAvIjanA prabhAvane jaNAvavAnI bhAvanA hatI. paNa, anya kAmomAM e vAta bhUlAI jatI. Aje utkaMThA khUba ja tIvra banI gaI. eNe tapAsa karI to samAcAra maLyA ke saMtapuraSa gAmamAM ja hatA. have thoDA ja divasamAM A gAmamAMthI 163 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidAya thavAnA hatA. vahu e ja divase saMtapuruSane maLavA pahoMcI gaI. saMtapuraSa ene oLakhI gayA. vahue khUba ja dilathI saMtapuraSano AbhAra mAnyo. Akhare A saMtapuruSe ja to navI jIMdagI ane navI jIMdagI jIvavAnuM joma, tAvIjanA mAdhyame ApyA hatA. chelle jatA jatA vae potAnA manamAM ghoLAtI zaMkA rajU karI - "svAmIjI ! atyAre to mAre e tAvIjano khUba ja ocho upayoga karavAno Ave che. chellA ghaNAM divasomAM to eka paNa vAra upayoga karavAno thayo nathI. paNa, A to eka evI zaMkA rahyA kare che ke kadAca A tAvIja mArAthI khovAI gayuM to zuM ? tyAra bAda mAruM jIvana jhera jevuM nahIM thaI jAya ? sAMbhaLyuM che ke Apa thoDA divasomAM A gAma choDI cAlyA javAnA cho. to zuM Apa mane eka vadhArAnuM tAvIja na ApI zako ?" vahunI A mAMgaNI sAMbhaLI saMta khaDakhaDATa hasI paDyA. haju sudhI vahu A tAvIjanA rahasyane pAmI zakI na hatI - e jANI emane hasavuM AvI gayuM. vahu to saMtapuruSanuM hAsya joI DaghAI gaI. eNe pUchayuM - "kema ? meM kaMI khoTuM pUchI lIdhuM ?" "nA, nA, A to tuM haju sudhI tAvIjanuM rahasya samajI na zakI eTale Azcarya thAya che. tAvIja kholIne jo. enI aMdara zuM che ?'' vahune paNa ghaNA vakhatathI jijJAsA hatI ja. paNa bhayanA kAraNe te jotI na hatI. sate ja kIdhuM tyAre tarata ja eNe tAvIja kholI dIdhuM. aMdara joyuM to Azcarya ! aMdaramAM tAvIja sAva ja khAlI ! vahunA Azcaryano pAra na rahyo. ene to ema ke aMdara keTalAya maMtro lakhela kaMIka navI ja vastu haze. paNa, evuM to kazuM ja tAvIjamAM na hatuM. bhArobhAra AzcaryathI eNe saMtapuruSanI sAme joyuM. saMtapuruSa eno bhAva kaLI gayA. emaNe vAta karI - "AmAM tAvIjano koI prabhAva nathI. A tAvIje to phakta tamArA ane sAsumA vacce vAcika aMtara paDAvyuM che. atyAra sudhI sAsumA jevuM bole ke tame sAme bolatA hatA. emAM vAta vadhI paDatI hatI. rajanuM gaja thatuM hatuM. paNa, A 164 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAvIja tame moDhAmAM mUkavAnI zarUAta karI eTale sAsumAnA AkSepa, AkrozanI sAme javAba ApavAnuM tamArA mATe zakya na banyuM. tALI be hAthe paDe. eka hAthe tALI paDI na zake. mATe, ekalI sAsumA zuM baDabaDa kare ? Akhare teoe paNa thAkI-hArI bolavAnuM ochuM karyuM. A rIte tamArA banne vacce vAcika aMtara paDI gayuM. ane gusso ghaTavA mAMDyo. Akhare tamArA banne vacce snehano setu baMdhAyo. kAraNa ke tamane bannene ema lAgatuM hatuM ke have mArI sAthe sAmevALAno sArI rIte vyavahAra thaI rahela che. pariNAme, gharamAM zAMti sthapAI. mATe, A tAvIja khovAI jAya to ciMtA nahIM karatI. paNa tAvIjanuM rahasya haMmezA jALavI rAkhaje. enuM jatana karaje." vahunuM mana prasanna thaI gayuM. kIpa DIsTansa polisIno sAra A ja prasaMgamAM sacavAyo che. je vyakti sAthe tamane RNAnubaMdha ocho ke nahIMvat jaNAya che tenI sAthe DIsTansa/aMtara rAkho. te DIsTansa mauna dvArA paNa rAkhI zakAya che. zabdo bolanAra moTe bhAge krodhI mANasanI AgamAM peTrola chAMTavAnuM kAma kare che. mona e pANInuM kAma kare che. TUMkI buddhivALA jIvo sAthe vAta TUMkI karo. duHkha TUMkuM thaI jAya, sukha lAMbuM thaI jAya. jo TUMkI buddhivALA sAthe lAMbI vAta karo to duHkha lAMbuM thaI jAya, sukha TUMkuM thaI jAya. jema peTrola bharelI gADI upara Denjara', hAIlI Inphalemebala' jevA pATiyA lAgelA hoya che. tema jenA manamAM atyaMta krodha bharelo paDyo hoya tevI vyakti upara Denjara' vagerenA pATiyA lAgelA vaMcAya to svAbhAvika rIte tenAthI aMtara paDI jAya. bhale evA pATiyA koInA kapALe vAMcavA na maLe paraMtu eTaluM to ApaNI samajamAM hovuM ja joIe ke "jo mAre mArI zAMti veravikhera na karavI hoya to mAre AvI vyaktithI dUra rahevuM ja sAruM." 165 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA ! tenA pratye asadbhAva nathI pragaTAvavAno, kintu tenA svabhAvane lakSamAM rAkhI tenAthI dUra rahevAnI pravRtti to avazya karavAnI ja che. akalyANamitranA saMgane choDavAnI vAta zAstrakAroe karI ja che ne ! tevA prakAranI vyaktione oLakhI samajI tenAthI dUra rahevAmAM ja kalyANa che. A vAta samajI rAkhavI joIe. jo AkhI duniyAne ApaNe dilamAM samAvavI haze to krodhane dUra karavo paDaze. ane jo krodhane dUra karavo hoya to kipa DIsTansa polisI apanAvI tevI tevI vyaktio sAthe aMtara rAkhe ja chUTako. tenA upara gusso na karIne tenI bhUla samajavA mATe tene taka ApavI joIe. TUMkamAM kIpa DIsTansa' polisI eTaluM ja kahe che ke - "jenA jenA sAnnidhyamAM tamArA krodhane kAbUmAM levuM kaThIna thaI paDatuM hoya te te vyakti ke vastuthI aMtara rAkho. pachI te vAcika hoya ke bhaugolika, krodhamAM dharakhama ghaTADo thaIne ja raheze." krodha e esiDa che je, jyAM chaMTAya tyAM jeTaluM nukasAna karaze tenAthI vadhu je boTalamAM che tene nukasAna karaze. - mArkeTaplena 166 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 - pojhiTIva ciMkIMga polisI rahe Ta koIka koIka bhArekhama prasaMgomAM jIvane mAnasika zAMti, samAdhi, svasthatA jALavavI bhAre thaI paDatI hoya che. AvA samaye mAnasika zAMti, svasthatA ane samAdhi ApavAnuM kAma A polisI kare che. dhAro ke zarIramAM tAva, kaLatara jevuM lAge che. AvI avasthAmAM svAbhAvika che ke ghaDI ghaDImAM koInA upara gusso AvyA vinA rahe nahIM. mAnasika udvega paNa vadhyA ja kare. "oha! mane tAva AvI gayo, mArA dhaMdhA baMdha thaI gayA..." ItyAdi udvegane kAraNe gusso kAbUmAM rahevo kaThIna thaI paDe. Ave vakhate, A pojhiTIva thiMkIMga polisIno sahAro sarvottama sAbita thAya. "mane to haju sAdo tAva ja Avyo che ne ! jherI maleriyA to nathI thayo ne ! vAyarA to jherI meleriyAnA che. jo mane te lAgu paDI gayo hota to ? AnA karatAM vedanA paNa ghaNI, paLojaNa paNa pArAvAra !' - AvI rIte pojhiTIva vicAradhArA jema jema apanAvavAmAM Ave tema tema te prasaMganI bhArekhama asara heThaLa utpanna thato krodha svayaM ravAnA thavA mAMDaze. ziSyano abhyAsa pUro thaI gayo hato. have, upadeza ApavA 167 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ javAno avasara Avyo. Ama to pUrve aneka vAra ziSyanI parIkSA thaI cUkI hatI. paNa, upadeza ApavAno avasara AvyuM phAInala parIkSA levAnuM gurune mana thayuM. javA mATe taiyAra thaIne AvelA ziSyane pUchyuM - "alyA ! tuM upadeza devA mATe to nIkaLe che. paNa, jo koI tAro upadeza nahIM sAMbhaLe to ?' ziSya zAMtithI kIdhuM - "gurudeva ! upadeza na sAMbhaLe to zuM thaI gayuM ? huM ema vicArIza ke kama se kama mane bhikSA to Ape ja che ne !" alyA ! paNa, koI tane bhikSA ya nahIM Ape to ?' to huM ema mAnIza ke mane gALo to nathI ApatA ne ?' kadAca, mAnI le ke e loko tane gALo paNa Ape to?' to huM ema mAnIza ke mane tamAco to nathI mAratA ne ?' kadAca tamAco mAre to ?' 'mane patharA to nathI mAratA ne ? - ema vicArIza." 'patharA mAre to ?' zastra to ugAmatA nathI ne ? - ema mAnIza." gurudeva ziSyane pUrepUro jANI levA mAMgatA hatA. mATe, parIkSA AgaLa laMbAvI. kadAca, tArI upara zastra paNa ugAme. bhayaMkara yAtanA tane Ape to ?' 'to huM vicArIza ke mane jAnathI to nathI mArI nAMkhatA ne?" 'kadAca jAnathI paNa khatama kare to ?' "are gurudeva ! Akhare to A zarIrane ja teo nukasAna pahoMcADI zakaze ne ? mAro AtmA to ajara amara che. tene nukasAna pahoMcavAnuM ja nathI. to pachI jAna gumAvavAno zoka zo ? mAre to prabhunA vacanone jana-jana sudhI pahoMcADavA che." gurudeva prasanna-prasanna thaI gayA. samajI gayA ke pojhiTIva ciMkIMga - hakArAtmakaeN vicAradhArAne barAbara AtmasAt karI cUkela mAro A ziSya duniyAnI game tevI pratikULa paristhitimAM duHkhI nahIM thAya, 168 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodhano bhoga nahIM bane. ane gurudeve ziSyane khobale-khobale A ApI upadeza dvArA lokakalyANa mATe javAnI anujJA ApI. hakArAtmaka vicAradhArA apanAvavAmAM Ave to krodha thAya tevI kadApi zakyatA nathI. game tevI pratikULa paristhitimAM paNa hakArAtmaka ane sakArAtmaka vicAradhArA apanAvanAra vyakti potAnI prasannatAne akabaMdha jALavI zake che. nakArAtmaka valaNa, nakArAtmaka dRSTikoNa ja Avega-ukaLATa-Akroza pedA karAve che. netAjI subhASacaMdra bojha vaktavya ApI rahyA hatA. temanA pratye dveSa dharAvanAra eka vyaktie maMca upara rahelA netAjI tarapha eka joDuM pheMkyuM. AkhI sabhA stabdha thaI gaI. netAjInA taraphadAro samasamI gayA. paNa, netAjI ekadama zAMta che. emaNe to hakArAtmaka vicAradhArA apanAvI vaktavyamAM ja jaNAvyuM ke "A juttAne mokalanAra bhAIno khUba-khUba AbhAra ! sAthe eka vinaMti paNa karavAnI ke teozrI AnuM joDakuM bIjuM joDuM paNa mokalAve. jethI paheravAnA upayogamAM AvI zake." AkhI sabhA khaDakhaDATa hasI paDI. mAruM apamAna karavA mATe teNe A pravRtti karI che' - AvuM nakArAtmaka vicAravAnA badale "A pravRtti dvArA A rIte te mAruM hita ja IcchI rahela che' - AvuM sakArAtmaka vicArI ja zakAya che. bIjAno prema saMpAdana karavA mATe A hakArAtmaka vicAradhArA apanAvavI jarUrI che. haMmezA dareke dareka vyaktine sakArAtmaka dRSTikoNathI jovAthI arasa-parasa prema vadhe che. rAmacaMdrajI laMkAvijaya pachI sItAjInI sAthe ayodhyA pAchA pharI rahela che. tyAre ayodhyAnA AgalA mukAme kaikeyI rANI atyaMta khinna hRdaye ane plAna vadane rAmacaMdrajIne maLavA jAya che. sAtho sAtha mAphI paNa kharA dilathI mAMge che - "beTA ! mane mApha karI de. tane asahya yAtanAo meM ApI che, mane kSamA ApI de." "ApanI bhUla zI ?' 169 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "tane vanavAsa mokalyo te ja to moTI bhUla !" "are mA ! tame to mane vanavAsa mokalavA dvArA bhArata karatAM mArA upara Apane vadhu vhAla che, pyAra che - tevuM sAbita karI dIdhuM." "beTA mArI mazkarI zA mATe kare che ? jaMgalamAM mokalIne meM tane ATalo duHkhI karyo ane tuM ema kahe che ke mane tArA upara vadhu prema che - tevuM sAbita karyuM ?' "mA ! huM mazkarI nathI karI rahyo ! hakIkata jaNAvuM chuM.' kevI rIte ?'' "mA ! zeTha, dIkaro ane nokara-traNa jaNA bajAramAM pharavA gayA hoya. bajAramAMthI kharIda karelI vastuno thelo zeTha dIkarAne nathI ApatA. paNa nokarane Ape che. kAraNa ke, zeThane dIkarA upara jeTalo bhAva che teTalo nokara upara nathI. jyAM bhAva hoya tenA upara bhAra lAdavAnuM game nahIM. mATe ja zeTha nokarane vadhu bhAra UMcakavA Ape che, dIkarAne nahIM. Ape paNa tema ja karyuM. AkhI ayodhyAnA sArasaMbhALanI bhAremAM bhAre javAbadArI bharatanA zire nAkhI. mane vanamAM muktajIvana -bhArarahita jIvananI bakSisa ApI. have Apa ja kaho ke Apane konA upara vadhAre bhAva hoya ? AkhA rAjyanA bhArane jenA mAthe nAkhyo te bharatanA upara ke bilakula bhArarahita karI denAra mArA upara ? AkhI duniyAnI sAme Ape sAbita karI dIdhuM ke kekeyIne jeTalo rAma vahAlo che tenAthI vadhu bharata vahAlo nathI." ane mA ! vanavAsamAM mokalavA dvArA Ape bIjA paNa aDhaLaka upakAro mArI upara karyA che. kAraNa ke, vanavAsamAM ja meM svayaM anubhavyuM - jANyuM ke sItAnuM satItva kevuM ajaba che ? lakSmaNano bhrAtRprema kevo ajoDa che ? hanumAnanI svAmIbhakti kevI alabelI che ? vibhISaNanI nyAyapriyatA kevI avvala che ? sugrIvanI marI phITavAnI tamannA kevI adbhuta che ? sAthe sAthe zatru sAthe sAmane bhIDavAnuM mAruM sattva kevuMka che ? A badhuM jANavAnuM mane to ja maLyuM ke jo huM vanamAM gayo. " 170 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo vanamAM na gayo hota to AmAMnuM kazuM ja jANI zakyo hota ke kema ? - A vAta praznanA dAyarAmAM ja rahe che. ATa-ATalA upakAro je mAe je dIkarA upara karyA hoya te mAne te dIkarA upara vahAla nathI - ema koNa kahI zake ? A badhI ghaTanAe to spaSTa sAbita karI dIdhuM che ke bhArata karatAM paNa huM Apane vadhu vahAlo chuM." kekeyI eka akSara bolI zakatI nathI. "rAma ! ATalI adhamatA meM AcarI. chatAM tene hakArAtmaka rIte laI teM mane pazcAttApanI jvALAmAM mUkI mArA mananA melane sApha karI dIdho - kekeyInA dilamAM cAlatI A vicAradhArAnI sAkSI enA AMsu ja pUratA hatA. jo AvA samaye rAme be kaTu veNa saMbhaLAvyA hota to kekeyIne tevo pazcAttApa na jAgata. koI paNa vastu, vicAra ke banAvane pojhiTIva rIte mUlavazo to gussAne kAbUmAM levo tamArA mATe azakya nahIM rahe. kAraNa ke nAnI ghaTanAne UMdhI laI ApaNe gussAne vaza thaI jatA. hoIe chIe. eka vAta samajI rAkhavA jevI che ke - moTA mANasonI ?' mahAnatA nakArAtmaka dRSTikoNane pakaDavAmAM nathI. paraMtu, kaTokaTInI paristhitimAM paNa hakArAtmaka ane sakArAtmaka dRSTikoNa apanAvavAmAM che. mATe jo mahAna banavuM hoya to (pojhiTIva egala = hakArAtmaka dRSTikoNa apanAvavo ja rahyo. saMta rastA uparathI pasAra thaI rahyA hatA. sAthe potAnA ziSyo paNa hatA. eka makAnanI nIce jevA saMta potAnA parivAra sAthe AvyA ke te makAnanI gelerImAMthI nAstika jevI bAIe rAkhano sUDalo nAMkhyo. saMta ane emanA ziSyo rAkhathI kharaDAI gayA. ziSyo akaLAI uThyA, AkrozamAM AvI gayA. tyAM ja e saMta bolyA - "pADa mAno Izvarano ke saLagatA aMgArA paDavAnA badale tenI TharelI rAkha ja paDI. jo saLagatA aMgArA paDyA hota to kALI vedanA bhogavatA hota. A to vedanAmAMthI ApaNe AbAda bacI gayA. ApaNe pUrvajanmomAM eTalA pApo karyA che ne ke kadAca rAkhanI jagyAe 171 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saLagatA aMgArA paDyA hota to paNa ochuM gaNAta. A to bhagavAne kRpA karI. ThaMDI rAkha ja AvI." kaTokaTInI paristhitimAM paNa kevI suMdara vicArasaraNI ! hakArAtmaka vicAradhArA ! negeTIva eMgala apanAvavAnA kAraNe ja ApaNe nAnA-nAnA prasaMgomAM paNa gussAno bhoga banI jatA hoIe chIe. hakArAtmaka vicAro phakta vicAravAnA nathI, amalamAM lAvavAnA che. eka bhAI mArI pAse AvyA ne vAta karI- "sAheba ! mAre 18,000/- rUA. satkAryamAM kharcavA che. Apa koI yogya kSetra jaNAvo to tyAM kharcIza." mane thoDuM Azcarya thayuM ke 20,000/- nahIM, 15,000/- nahIM ne 18,000/- jevo thoDo "oDa' AMkaDo kema kIdho ? meM sahaja jijJAsAthI pUchyuM - "20,000/- nahIM ne 15,000/- nahIM. zA mATe 18,000/- ja ?" jyAre e bhAgyazALIe mane vAta karI tyAre mane paNa Azcarya thayuM ke AvI hakArAtmaka vicArasaraNI dharAvanArA paNa duniyAmAM hoya che. bhAIe mane eTaluM ja kahyuM ke - "mahArAja sAheba ! karmasattAe lapaDAka lagAvI che. tethI mArI 82,000/- rUpiyAnI ugharANI 6 mahinAthI sakhata mahenata karavA chatAM AvatI nathI. ane sAmevALI pArTInI tevI koI taiyArI hAlamAM dekhAtI nathI. eTale 82,000/rUpiyAnA nAme to mAre mAMDavALa ja karavAnI AvI che. jo karmasattA mArI pAsethI lAcArIpUrvaka 82,000/- rUpiyA paDAvI zakatI hoya to kama se kama 18,000/- rUpiyA to mAre khumArIpUrvaka choDavA che. kAraNa ke karmasattA 82,000/- nI jagyAe 1,00,000/- rUpiyA paNa mArI pAsethI AMcakI zakatI hatI. - jo karmasattAe mArA 1 lAkha rUpiyA AMcakyA hota to lAcArIthI mAre eka lAkha rUpiyA choDavA ja paDyA hota. to zA mATe khumArIthI 1 lAkha nA choDuM ? karmasattAne ya khyAla to Ave ke eNe khoTA saranAme humalo karyo che. gaI kAle sAMje jyAre sAmevALI pArTIe 172 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mane cokhe cokhkhuM kahI dIdhuM ke "thAya te karI leje. mAre rUpiyA nathI ApavA' - tyArathI A vicAramAM lAgyo chuM. dharmAdA khAtAmAM jo mArA 18,000/- rUpiyA kharcAze to huM kudaratano leNadAra banIza. kudarate avazya sATuM vALavuM paDaze. AkhI rAta A vicAra karI savAre ApanI pAse Avyo chuM. to Apa mane koI sAruM sthAna darzAvo ke jyAM mArI saMpattino huM savyaya karI zakuM" jyAre A bhAgyazALInA moDhethI A hadanI hakArAtmaka vicArasaraNI meM jANI tyAre mArI AMkhamAM paNa jhaLajhaLiyA AvI gayA. karmasattAnI lAcArIthI ghaNuM gumAvyuM. have khumArIthI choDavuM che.. dIkarI bhAgIne koInI sAthe lagna karI le tenA karatAM jema tene mAnabhera vidAya ApavAmAM ja zreya tame mAno cho to lakSmI karmasattA AMcakI jAya tenA karatAM tene mAnabhera vidAya ApavAmAM rasa keTalo ? jyAre karmasattA tamArI pAsethI lakSmI AMcakI le tyAre pojhiTIva egala apanAvavAnuM yAda keTaluM Ave ? jAmanagaranA hAlAravALA premacaMdabhAIe rUA. 65 lAkha bijhanesamAM gumAvyA. sAmenI pArTI cha mahinAnI jagyAe 3 varSa thavA chatAM rakama ApavA taiyAra nathI ane have Ape tevI koI zakyatA dekhAtI nathI. hAlAranA mULavatanI premacaMdabhAI samajI gayA ke karmasattAe mArI pAse 65 lAkha AMcakyA che. chatAM temaNe hakArAtmaka vicAra karI hAyavoya karavAnuM TALyuM. te ja arasAmAM hAlAranA ane premacaMdabhAInA upakArI pUjya paMnyAsapravara zrI hemaprabhavijayajI mahArAjanI AcAryapadavIno prasaMga Avyo. mahotsava ThATha-mAThathI ujavavAno hato. te mATe hAlAranA badhAM agraNIo bhegA thayA. phaMDa ekaThuM karavAnuM hatuM. 65 lAkha rUpiyA potAnA DUbelA hovA chatAM premacaMdabhAIe sAme cAlIne sArA AMkaDAthI zarUAta karI. phaMDa sAruM ekaThuM thaI gayuM. mahotsava paNa raMgecaMge pAra paDyo. jemAM mukhya bhAga bhajavI gaI - premacaMdabhAInI hakArAtmaka vicArasaraNI ! "jo 65 nA 70 lAkha jAta to ya mAre gumAvavAnA ja hatA. to 173 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAme cAlIne khumArIthI ja zA mATe na ApavuM ? saspenDa thavA karatA riTAyara thavAmAM ja gaurava che" - AvI suMdara hakArAtmaka vicArasaraNI apanAvI premacaMdabhAIe manane saMklezamAMthI to bacAvyuM. sAthe sAthe puNyanuM bhAthuM paNa bAMdhI lIdhuM. aMDaravarlDanA mANasone sopArI khavaDAvI rUpiyA okAvAno to vicAra karavA paNa premacaMdabhAI taiyAra nathI. A pojhiTIva vicArasaraNInuM pariNAma paNa e ja AvyuM ke je AvavuM joItuM hatuM. AcArya padavI thaI pachI traNa ja mahinAmAM 65 lAkha rUpiyAnI ugharANI AvI gaI. A badho prabhAva pojhiTIva eMgalano ane tenA dvArA UbhA thayelA vizuddha puNyano che. jema jema pojhiTIva eMgala apanAvavAmAM Ave tema tema puNya paNa vadhatuM jAya. negeTIva eMgala apanAvavA jatA jUnuM puNya paNa ghasAtuM jAya ane pApa baMdhAya te naphAmAM. negeTIva egalane ja zAstrakAro ArtadhyAna tarIke jaNAve che. ArtadhyAna pApa baMdhAve ke puNya? eka to puNya ochuM che. mATe vicitra paristhitio khaDI thAya che. emAM jo ArtadhyAna karIe to tenA dvArA ubhuM thayeluM pApakarma paristhitine sudhAraze ke vadhu bagADaze ? sokreTisanI patnI jhaMTApI bhAre tuMDamijAjI. jeTalo sokreTIsa tattvajJAnI, teTalI ja patnI tuMDamijAjI. jIvatara jhera jevuM lAge teTalI hadano kharAba svabhAva. eka vAra patnInI kRpA (?) sokreTIsa upara utaravA lAgI. jAta-jAtanA apazabdone varasAvavAnI sAthe sAthe hada bahAra gusso sokreTIsa upara jhaMTApI varasAvI rahI hatI. tyAM acAnaka sokreTIsanA mitro AvI caDyA. sokreTIsanI patnInuM AvuM rodra svarUpa joI e badhAM hebatAI ja gayA. mitrone joI sokreTIse tarata kIdhuM - cAlo mitro ! ApaNe bahAra pharavA jaIe." mitro sAthe sokreTIsa bahAra nIkaLavA lAgyo. A bAju jhaMTApIno gusso zamyo na hato. sokreTIsanI vAta sAMbhaLI te samasamI gaI. potAno gusso utAravA eNe bahAra jaI rahelA sokreTIsa upara gelerImAMthI suMDalo bharIne rAkha ThAlavI dIdhI. sokreTIsa Akhe Akho 174 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAkhathI DhaMkAI gayo. mitro badhAM avAka thaI gayA. sahunA moMDhAmAMthI eka ja udgAra nIkaLyA - "A zuM ?' paNa sokreTIse hakArAtmaka vicArasaraNI ja rAkhavAnuM nakkI karI lIdhuM hatuM. eTaluM ja nahIM, eNe A saMkalpane sAkAra karI jIvanamAM paNa vaNI lIdho hato. eNe AkhA prasaMgane khUba ja haLavAzathI laI mitrone kIdhuM - "atyAra sudhI vAdaLano gaDagaDATa thato hato. have varasAda paDyo !" ATalI hadanI hakArAtmaka vicArasaraNI jo AtmasAt karatA AvaDe to ghaNAM saMklezo ochA thaI jAya. uo mA eka vAta samajI rAkhavA jevI che ke - karmanI sAme, kaSAyonI sAme, krodhanI sAme mardAnagI vAparavA jevI che. karmAdhIna vyaktinI sAme nahIM. karmane khatama karavAmAM sAcI bahAdurI che. karmAdhIna vyaktine khatama karavAmAM, tene saMbhaLAvI devAmAM sAcI mardAnagI nathI. mATe, jyAre paNa sAmevALI vyakti taraphathI durvyavahAra thAya tyAre tene hakArAtmaka rIte levAnI Teva pADavI. kAraNa ke karmAdhIna banIne e bicAro Akroza karI beTho che. to tenI sAme krodha karI karmAdhIna thaI tamAre paNa "bicArA' thavuM che ? enA durvyavahArane jo tame hakArAtmaka rIte laI zakatA ho to ja samajavuM ke kharI mardAnagI tamArI pAse che. bAkI, bIjAnI sAme bAMyo caDAvavAmAM leza paNa bahAdurI nathI. tukArAmajI zeraDIno pAka levA mATe khetare gayA. AkhuM gADuM bharAya eTalI zeraDI khetaramAM AvI hatI. khUba ja sAro pAka thayo hato. zeraDInuM gADuM bharI tukArAmajI ghara tarapha AvavA nIkaLyA. rastAmAM ja eka bALaka maLyo. kAlI ghelI bhASAmAM eNe tukArAmajI pAse mAMgaNI mUkI - "kAkA...kAkA... mane eka zeraDI Apo ne !' tukArAmajI to bhagavAnanA mANasa. emAM A to nirdoSa... nikhAlasa... bALaka ! bAlasvarUpa bhagavAna tarIke ja enA darzana thayA. tukArAmajIe premathI eka sAMTho kADhI bALakane ApI dIdho. bALaka to rAjI-rAjI thaI gayo. e bALaka jatA jatA rastAmAM je bALaka maLatuM jAya tene vAta karatuM jAya. 175 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tukArAma pAse bALakonI lAIna lAgI. tukArAma dareka bALakane prasanna karatA rahyA. ema karatA karatA jyAre ghare pahoMcyA tyAre gADAmAM zeraDIno eka ja sAMTho bacyo hato. chatAM anerI prasannatA sAthe tukArAme gharamAM praveza karyo. paNa svAgata bahu garamAgarama thayuM. AkhuM gADuM bharAya teTalI zeraDInI jagyAe mAtra eka zeraDI laIne AvatA tukArAmane joI tenI patnIno pitto phATyo. AvatA veMta dhaDa daIne pUchyuM - "bAkInI zeraDI kyAM gaI ?' tukArAme hasatA hasatA AkhI paristhiti jaNAvI dIdhI ane chelle vAta karI ke "jo ! bhagavAna paNa tArI keTalI ciMtA rAkhe che ? tArA mATe eka zeraDI bacAvI rAkhI che. le ! rAkha A zeraDI !" ema kahI tukArAme zeraDI potAnI patnIne ApI. paNa, patnInA magajano pAro AkAzane AMbato hato. jevI raDI tukArAme patnInI ApI ke e hAthamAM AvatA ja teno chUTTo gha jozathI teNe tukArAma tarapha karyo. zeraDI eTalI jorathI athaDAI ke tukArAmajInI sAthe athaDAtAM ja tenA be TukaDA thaI gayA. tukArAmajI A ghaTanAthI jarA paNa vicalita thayA nahIM. hasatA hasatA temaNe javAba Apyo ke "tArI bhAvanA paNa kevI adbhuta che. pativratA strIne patine choDI khAvAnuM kema bhAve ? eTale aDadho TukaDo mane Apyo. banne mATe sarakhA bhAga karyA !" game te ghaTanA ghaTe. paNa te ghaTanAne kevI rIte mUlavavI ? te tamArA hAthanI vAta che. dareka ghaTanA pAchaLa jo sAruM ja jotA zIkhazo to avazya lAbha tamane ja che. durvyavahAra karavA dvArA sAmevALAe to potAnI jAtane kharaDI nAkhI haze. tamAre paNa jo e ja bhUla karavI hoya to banne sarakhA sajApAtra TharyA. jo tame te prasaMgane hakArAtmaka rIte lezo to te vakhate gussA upara tame kAbU paNa rAkhI zakazo. jo krodha kAbUmAM to tame AbumAM. phalataH AtmotthAna tamane hAthavaguM thaze. saMdeza spaSTa che - pojhiTIva eMgala zetAnamAMthI saMta banavAnA raste laI jAya che. negeTIva eMgala saMtane ya zetAna banAvI de che. pasaMdagI tamArI che. 176 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasanI vicitra manaHsthitine darzAvatI eka vAta bahu vyApaka rIte jovA maLaze. koI paNa tagaDo mANasa jovAmAM Ave tyAre tamArA manamAM zuM vikalpa Ave ? e ja ne ke "khAI khAIne jADo thaI gayo che." have, koI ekadama dUbaLo patalo mANasa jovAmAM Ave to vicAra zuM Ave ? e ja ne ke "gharavALA khAvAnuM nahIM ApatA hoya.' banne prasaMgomAM UMdhuM ja vicAranAra vyakti kevI rIte sukhI thaI zake ? A banne prasaMgomAM UlaTasUlaTa karI pojhiTIva eMgala na apanAvI zakAya? matalaba ke koI tagaDo mANasa jovAmAM Ave to AnA gharavALA sArI rIte Ane sAcavatA lAge che !' - A rIte ane jyAre koI patalo mANasa jovAmAM Ave tyAre "kevo tyAgI che ! kazuM ja khAto nathI lAgato' - A rIte zuM pojhiTIva vicArI na zakAya ? AjathI nakkI karo - ghaTanA game tevI hoya, ghaTanAmAM bhAga bhajavanArAono Azaya bhale game tevo hoya, paNa mAre to dareke dareka ghaTanAne, prasaMgone hakArAtmaka vicArasaraNIthI ja mUlavavA che. pachI juo camatkAra ! gussAnI mAtrAmAM dharakhama ghaTADo noMdhAIne ja raheze. Akhare koI paNa mANasane, ghaTanA vagerene negeTIva rIte jovAthI ja to gusso pedA thato hoya che. badalo vALavo hoya to cokkasa vALo, paNa, duHkhI karanArano nahIM. sukhI karanArano... - sTIva merAbolI, 177. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R0 prAyaH karIne Apatti Ave ke tarata ja mANasanI mati bahera mArI jatI hoya che. magaja kAbU bahAra jAya che. te vakhate je vacce Ave teno bhoga levAI jAya che. gussAne pragaTAvavA mATenA A bahu prabaLa nimitto che. mATe, sauthI pahelAM to game tevI paristhitimAM paNa manane zAMta karavAnI kaLA AtmasAt karavI paDe. teno amogha upAya eTale ja prastuta polisI. vAdaLo AkAzamAM aDAbIDa rIte gherAyelA hoya. dhodhamAra varasAda paNa cAlato hoya. chatAM tamane samajaNa che ke A vAdaLo sthAyI nathI. ahIM dhAmo nAkhIne kAyama paDyA nathI rahevAnA. vAdaLa to pasAra thavA mATe Ave che. A ja rIte duHkhanA, dardanA, azAtAnA je paNa vAdaLa Ave che te pasAra thavA mATe Ave che. thoDAka ja samaya e raheze, duHkha varasAvaze. paNa, Akhare to e javAnA ja che. sthAyI rahI zakavAnA nathI. to pachI zA mATe A thoDIka kSaNo/divaso ke mahinAo sAcavI na laIe ? jo A samayamAM hAyavoya karIe ke udvegavaza sAmevALI vyakti upara gusso karI besIe to tenI asara, tenA dvArA baMdhAyelA karmo - e ciraMjIvI banI raheze. je duHkhathI 178 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIDAIne tame gusso karI beThA te ja duHkhane gusso karavA dvArA pAchI AmaMtraNa patrikA ApI AvyA. Akhare zarU thAya che enuM e ja duzcakra ! mATe game tevA saMkaTano samaya hoya, Apattino vakhata hoya, muzkelInA gaMja khaDakAyA hoya to paNa jo manane svastha rAkhI zakyA, zAMta rAkhI zakyA to ApattithI avazya chUTakAro thaze ja. uparAMtamAM navo karmabaMdha na thatAM navA duHkho AvatA aTakaze. vipattinA je je vAdaLo Ave che, te bhalene game tevA vikarALa hoya. paNa te javA mATe ja Ave che. te ravAnA ja thavAnA che. bahu ocho samaya TakavAnA che. duHkho paNa, vipattio paNa jUja samaya mATe ja AvatI hoya che. phakta eTalo samaya ja sAcavI levAno che. gharAka joDe kaMIka bolAcAlI thaI, samAjamAM be-cAra vAra apamAna thaI gayA, lokoe mAna ApavAnuM baMdha karI dIdhuM, gharAko bAjunI dukAnamAMthI mAla levA lAgyA, pagamAM kaMIka vAgI gayuM, tAva AvI gayo, zeTha sAthe bolAcAlI thaI gaI.... AvA khUba ja nAnA nAnA prasaMgomAM tame mAnasika samatulA khoI besatA ho cho. AmAMnuM kayuM duHkha jIvanabhara TakavAnuM che? bahu thoDA samaya mATe A badhAM duHkho AvatA hoya che. paNa, te vakhate ja svasthatA rAkhavI kaThIna thaI paDe che. zaradI, khAMsI, tAva, TAIphoIDa, kamaLo, TI.bI. jevA rogo paNa kyAM jIvanabhara TakavAnA che? A badhAM duHkhanA vAdaLo rahevA mATe nahi paNa javA mATe AvyA che. teno samaya thaze eTale badhAM cAlyA jaze. zA mATe eTalA samayamAM UMcA-nIcA thaI javuM ? Ama paNa tame UMcA-nIcA thazo tenAthI paristhitimAM jhAjho sudhAro thaI zake tema nathI. bagADo thavAnI zakyatA vadhu che. thoDAka ja samaya mATe AvelA A duHkhane hasatAhasatA sahI lo, pachI e duHkha to cAlyuM jaze. paNa, tamArA mATe prasannatA ane puNya akabaMdha rAkhIne jaze. vAdaLa varase to ThaMDaka thAya, dukALa dUra thAya. pachI te pANInA hoya ke vipattinA. pANInA vAdaLamAMthI jema pANI varase ane vAtAvaraNamAM ThaMDaka phelAI jAya, dukALa dUra thaI jAya. tevI rIte jIvanamAM 179 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vipattinA vAdaLa varase to ahaMno tapAro zAMta thAya. jo vipatti Ave ja nahIM, sukha... sukha ne sukha ja hoya to ahaMno tamAro khUba ja vadhI javA pAme. jIvanamAM caDatI-paDatIne joI cUkela mAnavI namra rahI zake. paNa sadA jeNe caDatI ja joI hoya teno ahaM keme karI nAthI zakAto nathI. enA vacanamAM, vartanamAM, valaNamAM badhe tamane ahaM ja nItarato dekhAze. paNa vipattinA vakhatamAM game tevo ahaMkArI mANasa namra thayA vinA raheto nathI. mATe, vipattinA vAdaLamAMthI vipatti varase to ahaMno pAro zAMta thAya. vAtAvaraNamAM namratAnI ThaMDaka phelAI jAya. ane to ja anAdikALathI je sadgaNono kAramo dukALa pravartI rahyo che, te kaMIka aMze dUra thaI zake. eka vAta magajamAM kotarI rAkhavA jevI che ke "vipatti mANasane pADavA mATe nahIM, paNa caDAvavA mATe ja Ave che. jo vipatti sAthe svastha citte, zAMta citte kAma pADavAmAM Ave to dareka vipatti pachI sukha-AnaMdano vaibhava goThavAyela ja hoya che. jo vipatti nAmanI koI cIja ja A duniyAmAM na hoya to mAnava mAnava na rahetA zetAna, havAna ke dAnava banI jAya. vipattimAM pote muzkelIno anubhava karyo. mATe jyAre sAmevALA joDe vyavahAra karavAno Avaze tyAre te namratAthI vartaze. bAkI ahaMnI Aga tene bharakhI gayA vinA na rahe. duHkha, vipatti vagerene kAraNe ja to sAmAnya jana paNa sajana tarIke rahe che, garIbonI hamadardIne anubhavI zake che. jo vipatti ja na hoya to mANasane zetAna banI jatA vAra nathI lAgatI. Apatti Ave to ja mANasanI casakelI DAgaLI ThekANe AvI zake ke "huM AkhI duniyAne herAna kare ja rAkhuM, paNa duniyA mAruM kazuM ja bagADI na zake - tevuM nathI. mArA karatAM paNa koIkanA hAtha lAMbA che." pariNAme vipatti AzIrvAda che, abhizApa nathI." vipattino sauthI moTo phAyado e ja che ke temAM ahaMno bhukko bolAyA vinA raheto nathI, ahaMno jo eka vAra bhukko bolyo to ahaM pragaTa thayA vinA rahevAnA nathI. "ahaM re ahaM tuM jA marI.. bAkI je bace tenuM nAma hari.." 180 18O Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vipattinA A phAyadAne najara samakSa rAkhIne ja bAra-bAra varSanA vanavAsa vagerenA duHkho mAthe paDyA hovA chatAM paNa kuMtI mAtA paramAtmAne prArthanA kare che. "vipava satu naH zivatu' tamArA lokonI prArthanA hoya che - "sapUrvaH santu ne tuM' kuMtI mAtAnI prArthanA sAMbhaLI bhIma camakI gayo. e bolyA vinA na rahI zakyo ke "mA! zuM ATalA duHkho ApaNI upara ochA AvyA che ? janma kSatriya rAjavaMzI hovA chatAM bhikhArInI jema rAna-rAna bhaTakyA chIe. ajJAtavAsamAM rahI veThiyuM karyuM che. yuddhanA seMkaDo ghA sahIne ane svajanone gumAvIne mAMDa mAMDa A rAjya maLyuM che. tyAM pAchI Apa vipattinI mAMgaNI karo cho. to zuM ATalI vipatti ochI che ?" "jo bhIma ! sukha haMmezA suvADavA mATe Ave che ane duHkha jagADavA mATe Ave che. duHkhanA divasomAM ja bhagavAnanI yAda Ave che. eka vAtano javAba Apa ke bhagavAna satata tArA smaraNamAM rahe tevuM tuM Icche che ke nahIM ?' hA, mA !" to pachI tenA mATe beTA ! sukhanA divaso nahIM, duHkhanA divaso joIze. duHkhanA divasomAM ja bhagavAna yAda AvatA hoya che. sukhanA divasomAM bhagavAnanuM vismaraNa thaI jatuM hoya che. to pachI je bhagavAnanuM smaraNa karAve tevA duHkhanA divaso paramAtmA pAse zA mATe nahIM mAMgavA ?" TUMkamAM, klAuDa polisI eTaluM ja kahe che ke - "vipattinA je paNa vAdaLa nAnA ke moTA Ave che te badhA vikherAvA mATe ke ravAnA thavA mATe ja Ave che. sthAyI duHkha koI nathI. to pachI thoDI vAranA e duHkhane zAMtithI sahI le, krodha upara kAbU rAkhI le, prasannatA tArA caraNa cUmaze." eka vAta to sAcI ja che ke ahaMnA tapArAne zAMta karI detI vipattinI varSA vadhAvavA ja jevI che. ane e vadhAmaNA vipattinI varSAmAM kSamAnuM gulazana khIlavIne ja zakya che. calo kaTibaddha banI kSamAnA gulazana khIlavI temAMthI prasaratI prasannatAnI pamarATane mANIe ! 181 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrAhama liMkana jyAre amerikAnA rASTrapramukhanA hoddA para birAjamAna hatA tyAranI vAta che. abrAhama liMkananA yuddhamaMtrI ane lazkaranA janarala mejara vacce kaMIka khaTarAga thaI cUkyo hato. tenA anusaMdhAnamAM janarala mejare yuddhamaMtrI upara saNasaNato patra lakhyo hato. e patra laIne yuddhamaMtrI abrAhama liMkana samakSa hAjara thayA hatA. patra vAMcIne yuddhamaMtrI atyaMta garama thaI cUkyA hatA. emanI mukhamudrA ja tenI cADI pheMkI detI hatI. abrAhama liMkane vAta sAMbhaLI. yuddhamaMtrIno Aveza paNa oLakhI gayA. pote samajatA hatA ke jo AvI ja rIte banne pakSe TapAlono mAro cAlu raheze to rajanuM gaja thaze, paristhiti vaNasI jaze. banne vyaktio prAmANika hovA chatAM atyAre aMTase bharAyA hovAthI temane samajAvavAno paNa koI artha raheto na hato. abrAhama liMkanane vicAramAM paDelA joI yuddhamaMtrI bolyA - "zuM vicAra karo cho sara ! A juvo to kharA ke keTalA khoTA ane gaMdA AkSepo mArA upara mUkyA che ? saNasaNato patra Avyo che. zuM AvA AkSepo eka 182 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yuddhamaMtrI upara thAya to paNa cUpa ja rahevAnuM ? mAre zuM saNasaNato javAba nahi vALavAno ?' abrAhama liMkana paristhiti pArakhI gayA. have vadhu kheMcavAmAM mAla nathI. emaNe tarata ja kIdhuM, "nA, AvuM to bilakula ja calAvI na levAya. lazkarano eka mejara yuddhamaMtrIne AvuM kahI jAya, te bilakula na cAle. eka kAma karo, tame eka javAba patra taiyAra karo. paNa e patra taiyAra karI eka vAra mane vaMcAvI dejo." yuddhamaMtrIne to bhAvatuM'tuM ne vaide kIdhuM. temaNe paNa A ja vicAra karyo hato. patramAM Ama kahIza ne tema lakhIza... AvA tukkA paNa uDADyA hatA. temAM abrAhama liMkane paNa patra lakhavAno kIdho. eTale tarata ja Dabala jozathI temaNe patra taiyAra karyo. 1 pAnAno patra sAmethI Avyo hato, tenI sAme 11 pAnAno patra yuddhamaMtrIe lakhI lIdho hato. jemAM mejara janarala upara gALo paNa hatI, AkSepo paNa hatA, amuka vastu kalpanA karIne lakhI hatI, amuka vastu prastutamAM jarUrI na hovA chatAM game tema karIne tene halako cItaravA lakhI hatI. Avo 11 pAnAno patra laI teo abrAhama liMkana pAse pahoMcI gayA. abrAhama liMkane te patrano tarata ja svIkAra karI lIdho ane kIdhuM ke "kAle vAMcIne tamane ApI daIza." sAthe sAthe abrAhama liMkane yuddhamaMtrIne bIjA jarUrI kAmomAM joDI dIdho. bIje divase yuddhamaMtrI pelo patra levA AvyA. paNa, patra haju vaMcAyo ja nahato. pachI roje roja to yuddhamaMtrIthI pUchI zakAya nahIM. ema karatA be-cAra divasa pasAra thaI gayA. pote paNa bIjA kAmamAM parovAyelA hovAthI roje roja abrAhama liMkanane maLI zakAtuM nahotuM. 4-5 divasa bAda abrAhama liMkana thoDA phrI hatA tyAre ja yuddhamaMtrIne tyAM jarUrI kAmasara AvavAnuM thayuM. abrAhama liMkana joDe bIjI vAtacIta karatA karatA acAnaka yuddhamaMtrInI najara kAgaLa upara paDI. kAgaLa jemano tema ja tyAM paDyo hato. yuddhamaMtrIe kIdhuM ke - "sara ! Ape A kAgaLa vAMcyo hoya to posTa karI dauM. ghaNA divaso thaI gayA." 183 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrAhama liMkana samajI gayA ke have dhIrajano aMta AvI gayo che. temaNe kIdhuM - "oha ! dilagIra chuM. huM sAva ja bhUlI gayo ke mAre e patra vAMcIne posTa karavAno hato. kaMI nahIM, have Aje ja, atyAre ja e patra vAMcI posTa karI dauM chuM. eka kAma karo ne, e patra tame ja mane vAMcI saMbhaLAvo ne !" A sAMbhaLI yuddhamaMtrIne AMcako lAgyo, saMkoca thayo. kAraNa ke patramAM je bhASA lakhI hatI te ekadama halakaTa hatI. lakhI to nAMkhI hatI gussAmAM. paNa have abrAhama liMkana sAme potAnA moDhe kema vAMcavI ? paNa, have koI upAya na hato. temaNe patra vAMcavAno zarU karyo. mAMDa-mAMDa patra pUro karyo. abrAhama liMkane kIdhuM ke - "emaNe tamane je patra lakhyo hato temAM je paNa AkSepo tamArA upara mUkyA hatA temAMthI eka paNa sAco hato ?" "nA sara ! sarAsara jUThANuM temaNe calAvyuM hatuM. huM purAvAthI sAbita karI zakuM tema chuM ke e badhuM gamyuM che. satya bilakula nathI. acchA ! to pachI A patra je tame lakhyo che temAM lakhelI dareka vAtanA purAvA to tamArI pAse hAjara ja che ne ? purAvA vinA kazuM nathI lakhyuM ne ? je lakhyuM hoya te kADhI nAMkhajo. kAraNa ke pachI e purAvA maMgAve to tamAre khoTuM bolavAno/lakhavAno Aropa sahevo paDe." yuddhamaMtrI pAse dareka bAbatonA purAvA to hatA nahIM. eTale e kazo pratikAra karI zakyA nahIM. jyAre gussAnA ubharAnA kAraNe ThAlavelI vigato kADhI nAMkhI pharIthI TapAla laIne AvyA tyAre phakta be ja pAnA temAM bacyA hatA. A badhAmAM divaso paNa sArA vItatA jatA hatA. haju paNa A be pAnAmAM ghaNo gusso yuddhamaMtrIe ThAlavyo hato. abrAhama liMkane emAM be-cAra sudhArA karAvyA. ane TapAla peka karI rAkhI mUkavAno Adeza karyo. thoDA divaso pachI posTa karavAnuM kIdhuM. yuddhamaMtrIe vAta mAnI lIdhI. Ame ya have pahelAM jevo gussAno ubharo rahyo na hato. thoDA divaso pasAra thaI gayA. pachI abrAhama liMkane pAcho te patra kholAvyo ane vAMcavAnuM kIdhuM. vAMcatA vAMcatA yuddhamaMtrIne potAne amuka zabdo 184 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharAba lAgyA. potAnA jevI uccapadavIvALI vyaktine AvuM kharAba lakhavuM zobhe nahIM - tevuM lAgyuM. A bAju abrAhama liMkane phakta eTaluM ja kIdhuM ke - "AmAM kaMI kharAba jevuM lAge, binajarUrI lAge to kADhI nAkhajo." AvI rIte pheraphAro karAvyA bAda chelle eka pAnAno patra laIne jyAre yuddhamaMtrI AvyA tyAre jUnA gussAno eka aMza paNa bacyo na hato. abrAhama liMkane eTaluM ja kIdhuM - "have, A TapAlane peka karIne rAkhI mUko. posTa karavAnI jarUriyAta mane lAgatI nathI. yuddhamaMtrI badhuM samajI gayA. ema paNa gusso utarI javAthI pote badhuM samajI zakavAnI sthitimAM AvI gayA hatA. A bAju mejara janarala paNa Azcarya cakita thaI gayo hato ke "meM Avo saNasaNato patra lakhyo, chatAM haju sudhI teno koI javAba ja nathI. gajaba che yuddhamaMtrIne. bAkI, e to sAme saNasaNato javAba ApyA vinA raheta nahIM." ghaNAM divaso sudhI patrano javAba na AvavAthI enA hRdayamAM paNa have potAnI bhUla khUMcavA lAgI hatI. enA samAcAra yuddhamaMtrI pAse AvyA hatA. Akhare e lakhelA patrane temaNe posTa karavAnI mAMDavALa karI dIdhI. bhArelA agni jevuM vAtAvaraNa prasanna prasanna thaI gayuM. kAbU bahAra gayelo gusso kAbUmAM AvI gayo. basa ! A ja che leTara polisI ! be zarato che enI ! uttama vAta to e ja che ke mAnasika, vAcika, kAyika koI paNa prakArano gusso karavo ja nahIM. gusso AvI ja jAya to (1) mAnasika ja rahevA devo. tyAM ne tyAM sAmevALAne kazuM ja saMbhaLAvavAnuM nahIM. have A dabAvelo gusso koI bIjA upara na ThalavAya te mATe (2) je paNa gusso Avyo hato ane je paNa bolavuM hatuM te badhuM kAgaLamAM lakhI levuM. paNa, e kAgaLane posTa nahIM karavo. kAgaLamAM jeTalo gusso ThAlavavo hoya eTalo ThAlavavAnI chUTa. paNa, tene posTa nahIM karavAno. te kAgaLa gussApAtra vyaktine pahoMcADavAno nahIM. AnAthI be phAyadA thaze. (1) sAmevALI vyaktine paNa zAMta 185 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thavuM paDaze. kAraNake tALI haMmezA be hAthe paDe. jyAre tame kazuM ja nA bolo tyAre te svAbhAvika rIte ja zAMta thaI jaze. bIjo phAyado e ke - (2) sAmevALI vyaktie tamArI upara sAcA-khoTA AkSepo mUkyA haze eTale tamAro gusso paNa AsamAne haze. jo tame tenA upara gusso na utAro to chelle gharanA koI nikaTanA sagA upara te nIkaLyA vinA na rahe. mana ucATamAM ane ukaLATamAM ja rahe. paNa, tame ekavAra badho gusso patramAM ThAlavI dezo eTale magaja zAMta thaI jaze. pachI, magajamAM gusso nahIM rame ane bIjA koI upara paNa gusso nahIM utare. mana svastha thaI jaze. pachI e kAgaLane DasTabInamAM pheMkI devAno. posTa bilakula nahIM karavAno. AnA dvArA gusso utaraze. gusso thaze kharo. paNa gusso vAMjhiyo thaI jaze. tenuM baLa harAI jaze. phophalo thaI jaze. game tevo bhayAnaka gusso jota-jotAmAM zamI jaze. ane gussAnI eka khAsiyata hoya che - gussAno Avega Ave tyAre evo bhayAnaka Ave ke temAM taNAI ja javAya. paNa, jo e vakhate sAvacetI rAkhI e AvegamAM taNAIe nahIM to pAchaLathI avazya evI anubhUti thAya ke - "sAruM thayuM ke meM gusso na karyo. jo kaMIka, ADuM avaLuM bolI gayo hota to mahAbhArata sarjAI jAta.' samaya vIte gusso avazya zAMta thato jAya che. eka vAra gusso , patramAM ThAlavI dezo pachI to tame jhaDapathI hoMzamAM AvI jazo. tamArI vivekabuddhi punaH sAbadI thaI jaze. krodha kAbUmAM AvI jaze. je krodha Avyo te koI paNa anarthakArI pariNAma lAvyA vinA ja samAI jaze, zAMta thaI jaze. kUvAnI chAyA kUvAmAM ja samAI jaze. jo tamArI evI ja gaNatarI hoya ke - "mAro krodha vAMjhiyo thAya te kema cAle ? enuM pariNAma AvavuM ja joIe. sAmevALAne huM kazuM saMbhaLAvuM nahIM ane te mane mastIthI jema tema saMbhaLAvI jAya te kema cAle ?" jo AvI ja vicArasaraNI tamArI hoya to krodhane kAbUmAM levAnI bhUmikA ja haju sudhI prApta nathI karI - te samajI levuM 186 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joIe. jo krodhane kAbUmAM levo hoya to A leTara polisI apanAvI juvo. kAma thaI jaze. "gusso mAre karavo ja nathI' - uttama bhUmikA che. "AvelA gussAne mAre vAMjhiyo banAvavo che' - madhyama bhUmikA ane "mAro gusso saphaLa ja hovo joIe, thavo joIe - kaniSTha bhUmikA. gussAne saphaLa banAvo to paNa phAyado kazo ja nathI, nukasAna pArAvAra che. jema eka makAIno dANo vAvo to kramazaH hajAro ane lAkho dANA temAMthI pedA thAya tema vairanI paraMparA gusso saphaLa karavA dvArA sarjAtI hoya che. mATe gussAne vAMjhiyo karavAno prayatna karavo ja rahyo. te mATe che A polisI. te eTaluM ja kahe che - "krodhane utAravo hoya to kAgaLa para utArI lo, paNa koI vyakti upara tene utAravAnI bhUla na karatA. gussAnuM baLa khUTIne ja raheze. hA ! e kAgaLa pachI posTa nathI karavAno !' apanAvo A saMdezane ! prasannatA svayaM anubhavI zakazo. krodha to kensara karatAM ya bhayAnaka che, je krodhIne to khatama kare ja che... tenA parivArane paNa naSTa kya vinA nathI rahetI... - mAyA enjalu, 187 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keseTamAMthI kharAba-ghogharo avAja saMbhaLAya tyAre gusso Ave ane keseTa toDI nAMkho, Tepa toDI nAMkho - evuM bane ? na bane. kAraNa e ja ke tame samajo cho - keseTa to nirdoSa che. je enA upara rekorDIMga thayeluM hoya te ja saMbhaLAya che. Tepa paNa nirdoSa che. jenI keseTa mUkI hoya te ja saMbhaLAya che. "jo meM kharAba-ghogharo avAja rekarDa karyo haze to keseTanA mAdhyame te ja avAja mAre sAMbhaLavo paDavAno che." AvI zraddhA jeTalI che teTalI zraddhA jyAre duHkha, darda Ave tyAre TakAvavAnI che. jeTalA duHkha-dardo jIvanamAM Ave che te badhAM tame ja pUrve rekarDa karelA che. bahAranA nimitta bananArA jIvo to keseTa jevA che. temanA upara gusso karavAno leza paNa adhikAra tamane nathI. kAraNa ke te nirdoSa che. je vAMka che te khuda tamAro potAno che. tame pote tevuM rekarDa karyuM che. mATe, AvI keseTa sAMbhaLavI paDe che. jyAre paNa duHkha-darda Ave tyAre A keseTa polisI vicArI manane zAMta banAvavuM. jyAre pote kareluM rekorDIMga ja keseTanA ke sIDInA mAdhyame pote sAMbhaLI rahela hoya to temAM keseTano ke sIDIno vAMka zo ? pote ja karela pUrvabhavanA duSkatanuM 188 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phaLa jyAre vartamAnamAM anya koI vyaktinA mAdhyame pote bhogavI rahela hoya tyAre te vyakti upara gusso kema Ave ? jema je vastu keseTamAM rekarDa na karI hoya te kadI paNa keseTanA mAdhyame sAMbhaLI zakAya nahIM te ja rIte je vastu pUrvabhavamAM ApaNe AcarI na hoya tenA phaLa tarIke vartamAnamAM koI paNa vastu prApta thaI zake nahIM. keseTamAMthI jeTaluM paNa saMbhaLAya tenA dvArA eka nizcaya thaI jAya ke - A badhuM rekarDa kareluM ja che. jo A badhuM rekarDa na karyuM hota to te tamane saMbhaLAya tevI zakyatA nathI. tema jyAre jyAre paNa duHkha, darda, apamAna AvI paDe tyAre nizca samajI rAkhavuM ke A pUrvajanmanA mArA ja duSkatanA phaLa rUpe Avela che. jo tame pUrvabhavamAM koI duSkRta na ja karyA hota to kadApi A bhavamAM tamane duHkha-darda maLI zake nahIM. eka vAta samajI rAkhavA jevI che ke - dunyavI keseTamAMthI ghogharo avAja ke je pUrve tame ja rekarDa karela hoya te nIkaLe ane tamane te na game to Tepa tame baMdha karI zako cho, keseTa pheMkI daI zako cho. tene sAMbhaLavI ja paDe tevo koI niyama nathI. jyAre A karmarAjAnI keseTa tamAre sAMbhaLavI ja paDe che, teno koI IlAja nathI. jo te sAMbhaLatA sAMbhaLatA hAyavoya karo to pAchuM tevuM ja ghogharuM saMgIta pharI-pharIne rekarDa thaye rAkhe. mATe, te vakhate jo samatAthI te sAMbhaLI lo to ja chUTakAro thaI zake tema che. }''1) TUMkamAM, keseTa polisI eTaluM ja kahevA mAMge che - "mUrkha mAnavI! teM pote ja rekarDa karelo ghogharo avAja keseTanA mAdhyame = sAmevALI vyaktinA mAdhyame tuM sAMbhaLI rahyo che. temAM sAmevALI vyaktine zAne mATe doSita mAnI laI tenA upara gusso utAre che ? te gunegAra nathI. gunegAra tuM che. tArI jAta upara gusso karavo phAvaze?" zuM A keseTa polisI apanAvavI phAvaze ? 189 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keseTamAM rekarDa kareluM to Akhare sAMbhaLavuM ja paDe che. tenAthI bacavAno upAya koI nathI. paNa, eka vAra potAnI kharAba keseTa sAMbhaLyA pachI DAhyo mANasa kadApi kharAba rekorDIMga to na ja karAve. samaje che ke "A mAre ja sAMbhaLavAnuM che, to koI sAruM ja rekorDIMga kema na karAvuM ?' jema AgamAM hAtha nAMkhI dIdhA pachI dAjhavuM ja paDe che, tenAthI bacavAno koI vikalpa nathI. paNa buddhizALI e che ke je pharIthI kadI AgamAM hAtha nAkhI devAnI bhUla karato nathI. tema pUrvabhavomAM karelA duSkatonI keseTa to have sAMbhaLavI ja rahI. matalaba ke tenA phaLa rUpe AvatA duHkha-dardone to sahevA ja rahyA. kiMtu jo buddhimattA potAnAmAM hoya to have kadApi tevuM kharAba rekorDIMga karavAnI - duSkato karavAnI bhUla te na kare. have pachI koI paNa duSkatone mAre mArA jIvanamAM sthAna ApavuM nathI - Avo saMkalpa zuM jAge ? "jo mAruM koI apamAna kare te mArAthI sahana nathI thatuM to gharamAM rahelA nokara-cAkara, dukAnanA mANaso ke bIjA koInuM paNa apamAna mAre nathI karavuM - AvI bhAvanA pragaTe? potAnuM apamAna thAya tyAre je tIvra duHkhanuM saMvedana thAya che. tevuM ja 190 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvedana jo nokaranuM apamAna karatI vakhate thAya to avazya nokaranuM apamAna karavAnuM baMdha thaI jAya. jijJAsA :- paNa jo nokara vagerene premathI ja bolAvyuM rAkhIe, gusso-krodha vagere kazuM ja na karIe to to e mAthe caDI bese ! kazuM kAma ja na kare. e kaMIka bhUla kare tyAre to Thapako Apavo ja paDe ne ? zamana :- eka vAta pahelA zAMta citte vicArI lo ke atyAra sudhI nokarane jeTalI vAra ThapakA ApyA teTalI dareka vakhate enI bahu moTI bhUla hatI ja ne ? ke pachI kyAreka tamAruM magaja ThekANe na hatuM ane nokara upara gusso karelo ? kyAreka patnI joDe magajamArI thaI hatI ane teno gusso nokara upara utArela ke nahi ? kyAreka gharAka joDe jIbhAjoDI thaI gaI hatI ane teno gusso dukAnanA mANasa upara ThAlavyo hato ke nahi ? kyAreka gharAka taraphathI pemenTa na hatuM AvatuM ane teno gusso nokara upara utAryo hato ? lagabhaga gusso sAmevALAne sudhAravA mATe nahIM. paNa ApaNuM magaja ThekANe na hovAthI ja ApaNe karatA hoIe chIe. kAraNa ke jo magaja ThekANe hoya to spaSTa rIte khyAlamAM AvI ja jAya ke "jo mAre tenI bhUla sudhAravI haze to gussAthI koI vyakti kadApi nahIM mAne, premathI ja mAne.' khuda tame tamArI jAtane ja prazna karo ke koI tamArI bhUla premathI batAvaze to pasaMda paDaze ke gusso karI, apamAna karI batAvaze to pasaMda paDaze ? eka bIjI vAta paNa samajI rAkho ke jyAre rAmunA hAthe pahelI vAra kapa-rakAbI tUTyA tyAre tame tenA upara gusso karo cho. tenI pAchaLa kAraNa e nathI ke tame rAmune sudhAravA mAMgo cho. paNa kAraNa e che ke rAmu karatAM paNa kapa-rakAbI upara tamane vadhu prema hato. mATe, kapa-rakAbI tUTatA rAmune khakhaDAvI nAMkhyo. e ja bhUla 191 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo tamArA potAnA hAthe thaI hota to ? tamArA hAthe kapa-rakAbI tUTyA hota to tamane gusso na Avata. kAraNa ke kapa-rakAbI karatA tamane tamArI jAta vadhu vahAlI che. kadAca be-traNa vAra kapa-rakAbI tUTyA ke ekanI eka bhUla be-traNa vAra thaI tyAre atyaMta jarUrI parimita evA kaThora zabdothI tenI bhUla dekhADo to haju mAnI zakAya ke tame kadAca rAmunI bhUlane sudhAravA mATe gusso karyo hato. paNa eka ja vAranI, pahelI ja vAranI, ghaNA vakhata pachInI bhUlamAM tame tenA upara tUTI paDo ane e ja bhUla jyAre tamArI thAya tyAre tame te bhUlane khUba ja haLavAzathI laI zako te ja batAve che ke rAmu karatA kapa-rakAbI tamane vadhu vahAlA che tathA kapa-rakAbI karatAM tamane tamArI jAta vadhu vahAlI che. AvA samaye gusso karatI vakhate phakta eTaluM ja dhyAnamAM rAkhajo ke A badhuM rekarDa thaI rahyuM che. je jevuM ane jeTaluM huM karI ke bolI rahyo chuM te, tevuM ane teTaluM mAre ja sahevAnuM che. karmasattAnA A niyamamAM apavAdane avakAza nathI. gusso karatI vakhate eTaluM dhyAnamAM rAkho ke "AvI rIte AvA ja zabdo koI mane saMbhaLAve to mArI hAlata zuM thAya ? zuM mane pasaMda paDe ?' AvI vicArasaraNI jo | apanAvazo to avazya krodha upara kAbU meLavI zakazo. saMdeza spaSTa che. je ApaNe karIe chIe ke bIjAne saMbhaLAvIe chIe te ApaNe ja bhogavavAnuM che ane sAMbhaLavAnuM che. jo koIne mIThA zabdo saMbhaLAvyA to tamane paNa mIThA zabdo ja sAMbhaLavA maLaze. jo AkhI duniyAne kaDavA zabdo ja saMbhaLAvyA che to tamane paNa kaDavA zabdo ja sAMbhaLavA maLaze. mIThA zabdo sAMbhaLavA maLe tevI koI zakyatA nathI. Aje jo koI tamane mIThA zabdo saMbhaLAvatuM hoya to samajI rAkhajo ke gayA bhavomAM tame mIThA zabdo lokone saMbhaLAvyA che. mATe A bhavamAM mIThA zabdo kahenArA tamane maLe che. jo have bhaviSyamAM paNa tamAre mIThA zabdo ja sAMbhaLavA hoya to mIThA zabdo bolyA vinA tamAre chUTako nathI. 192 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo A bhavamAM tamane kaDavA zabdo ja sAMbhaLavA maLatA hoya to vAta spaSTa che ke gayA bhavomAM tame lokone kaDavA zabdo ja saMbhaLAvyA che. jo AvA kaDavA zabdo bhaviSyamAM na sAMbhaLavA hoya to mIThA zabdo bolyA vinA chUTako nathI. jevuM tame bolazo tevuM ja tamane sAMbhaLavA maLaze. tame je bolo cho te badhuM rekarDa thaI rahyuM che. mATe badhuM khUba saMbhALIne bolajo. emane ema je bolavAnuM hoya te vakhate tame dhyAna na rAkho. paNa tamane khabara paDe ke huM je boluM chuM te badhuM koI kAgaLa upara TapakAvI rahyuM che ane tenA upara mAre sAIna karavAnI che to have kevI rIte bolo ? tame je bolo tenA upara tamAre sAIna karavI paDaze - evI khabara paDatAM ja bolavA upara tame aMkuza mUkI do cho. samajI vicArIne bolo cho. zAstrakAro paNa A ja vAta kare che ke tame je bolo cho te badhuM ja rekarDa thaI jAya che. te badhuM tamAre pote ja sAMbhaLavuM paDaze. je ane jevA zabdo tame sAmevALI vyaktine uddezIne bolyA cho, karmasattA te badhuM rekarDa karI koI paNa vyaktinA mAdhyame te ane tevA zabdo tamane saMbhaLAvavAnI ja che. mATe, khUba ja sAvadhAnI vAparIne ja zabdo bolavAmAM DahApaNa che. koInI sAthe tame jevA prakArano vyavahAra karazo tevo ja vyavahAra tamArI sAthe thAya tevI paristhitinuM nirmANa karmasattA karaze. svAmI dayAnaMda sarasvatInA AzramamAM cora corI karavA Avyo. tene ema ke A AzramamAM bhakto bahu ja Ave che. mATe ghaNA badhAM rUpiyA, jhara-jhaverAta vagere maLaze. paNa, AzramamAM kazuM ja na maLyuM. ATaluM badhuM jokhama kheDyuM te nirarthaka ja sAbita thayuM. AzramamAM corI karavA Avyo hato. mATe badanAmIno bhaya paNa ghaNo hato. chatAM pote corI karavAnuM jokhama kheDyuM hatuM. paNa, kazuM ja hAtha na lAdhyuM. nirAza thaIne cora bahAra nIkaLavAnI peravImAM paDI gayo. paNa, dayAnaMda sarasvatI khakhaDATanA avAjathI jAgI gayA. emaNe mRdu avAjathI pUchyuM - "bhAgyazALI ! koNa che tyAM ?" sAmethI koI uttara na Avyo. 193 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayAnaMda sarasvatI samajI gayA ke A samaye A rIte AvanAra vyakti cora sivAya bIjI hoya nahIM. atyaMta mIThAzathI emaNe kIdhuM - 'bhAgyazALI ! A AzramamAM tamane kazuM nahIM maLe. jo tame ahIM Avo, to huM tamane ApuM." corane lAgyuM ke kadAca saMte potAnI pathArI nIce ke bIje kyAMka ratna chUpAvI rAkhyuM haze. Ame ya saMte eTalI mIThAzathI corane bolAvyo hato ke cora svAmIjI pAse pahoMcyA vinA rahyo nahIM. svAmI dayAnaMda sarasvatIe sAme ubhelA coranA zarIra upara thoDI moMghI kAzmIrI zAla oDhADI dIdhI ane kahyuM - "juo, hAla to mArI pAse AnA sivAya vizeSa kazuM paNa ApavA lAyaka che nahIM. tame pote paNa tapAsa karI ja lIdhI che. chatAM A zAla tame rAkhI lo. tamane kAmamAM Avaze. cora ekadama gaLagaLo thaI gayo. e haju kazuM AbhAra mATe bolavA jAya tyAM to svAmIjI bolyA - 'bhAgyazALI ! have bIjI vAta karyA vinA tAtkAlika ahIMthI nIkaLo. tamane Avye ghaNo samaya thaI gayo che. jo ahIM koI AvI caDaze to nAhaka tamane takalIpha paDaze. u) corane paNa have bhaya lAgyo. kAraNa ke potAne Avye ghaNo samaya vItI gayo hato. AjubAjumAMthI lokonI vAtacItanA thoDAthoDA avAjo AvI rahyA hatA, je teo jAgI cUkyA che tenI nizAnI hatI. mATe, cora vadhu dalIla karyA vinA te zAla oDhI je raste pote Avyo hato te ja raste bahAra nIkaLavA lAgyo. paNa, AjubAjunA loko jAgI cUkyA hovAthI tathA viziSTa prakAranI zAla judI paDI AvatI hovAthI te lokonI najaramAM jhaDapAI gayo. lokoe bhegA maLI tene pakaDI lIdho. svAmIjInI zAla laIne bhAgI janAra A koI cora lAge che, te vAta lokone samajAI gaI. cora uparano dveSa ane svAmIjI uparanI bhakti - A bannethI prerAIne lokoe coranI dholAI-pITAI zarU karI. coranI cIso guMjavA lAgI. dayAnaMda sarasvatInA kAna upara jevI A cIso AvI ke te 194 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ camakI gayA. tarata ja tyAM doDI gayA. mahAmahenate lokonA AkrozamAMthI teo corane bacAvI zakyA. lokono gusso haju ocho thayo na hato. emAMthI koI eka bolyuM - "svAmIjI ! AvA corane kema bacAvavA AvyA ? emAM A core to tamArI kAzmIrI zAla corI lIdhI che." svAmIjI tarata ja bolyA - "koNe kIdhuM A cora che ? eNe kAzmIrI zAlanI corI karI ja nathI. kAzmIrI zAla to meM ene mArA premanI yAdamAM bheTa ApI che. loko A javAba sAMbhaLI chaka thaI gayA. svAmInI udAratA upara ovArI gayA. cora to dhrusake ne dhrusake raDI paDyo. te samajato hato ke kAzmIrI zAla paNa A svAmIjIe mane ApI ane sAthe sAthe have mane jIvanadAna paNa A ja svAmIjIe Apela che. svAmIjInA caraNomAM paDI e cora AMsu sAravA lAgyo. Akhare e cora cora maTIne saMtano celo thaI gayo. saMtano vaphAdAra ziSya banI rahyo. AjIvana saMtanA upakArane te bhUlyo nahIM. eka vaphAdAra ziSya maLyo, cora cora maTI zAhakAra banyo.. ItyAdi je kAMI paNa akalpanIya lAbho thayA tenA mULamAM svAmIjIe apanAvelI rekorDIMga polisI ja che. svAmIjIe jo te vakhate corane tarachoDyo hota, mAra khavaDAvyo hota, polIsanA hAthe pakaDAvI dIdho hota to cora cora tarIke maTI aThaMga gaThiyo thaI jAta. paNa, svAmIjIe mITho vyavahAra ja rekarDa karyo. pariNAme sAmevALA taraphathI paNa teone mITho vyavahAra ja sAMbhaLavA maLyo. goregAMva comAsuM hatuM. tyAre eka bhAI mane maLavA AvyA. vaMdana karI sahaja temaNe vAta zarU karI ke "mahArAja sAheba ! dharmanA kSetre praveza karyo mAre ghaNAM varSo thaI gayA. A varSomAM eka divasa paNa prabhunI pUjA meM na karI hoya tevuM mane yAda nathI. gAmamAM houM ke bahAragAma houM, paNa pUjA karyA vinAno mAro ekeya divasa na hoya. bhagavAnane meM ATalA pUjyA to paNa mahArAja sAheba ! Aje kevo divasa mAre jovAno Avyo ? gharAka be lAkha rUpiyA dabAvIne beTho che. 10-10 dhakkA khAvA chatAM eka rUpiyo eNe mane Apyo nathI. zuM bhagavAnanI pUjA karI eno koI phAyado ja nahIM ?' 195 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e bhAIno prazna sAMbhaLI mane navAI lAgI. pUjA ane pemenTa sAthe emaNe kevI rIte saMbaMdha joDI dIdho ? - te mane samajAyuM nahIM! pUjA kare eTale mokSa maLe - evuM to ghaNI vAra zAstromAM vAMcyuM che. paNa, A bhAIne bhagavAna pAse kaMIka judI apekSA hatI. jo ke saMsAranA duHkhathI trAsI samakitI jIvo mATe paNa paramAtmA sivAya bIjo koI Azaro hoto nathI. paNa, mane Azcarya e thayuM ke potAnuM pemenTa nathI maLatuM temAM e bhAgyazALI potAnA karmane badale paramAtmAne gunegAra TheravI rahyA hatA. paramAtmAne badale e potAnA karmane ja javAbadAra mAne te mATe meM emane eka dRSTAMta jaNAvyuM - "tame nAnA hatA, tyAre kayAreka galUDiyAMne roTalI ApavA gayA hatA ke nahIM ?' pelA bhAIe kIdhuM ke, "hA ! cokkasa, mArI mammIe nAnapaNathI ja mane roja roTalI nAkhavAnuM zIkhavyuM hatuM. amAre tyAM to galUDiyA paNa pAchA ghaNA badhAM hatA.' meM AgaLa vAta karI - "tame roTalI kevI rIte ApatA? Ama eka ja vAramAM nAkhI detA hatA ke pachI thoDuM upara, thoDuM nIce lalacAvI lalacAvI pachI ApatA hatA ?' thoDuM lalacAvavuM to paDe ne ?' "to pachI karmasattA ya tamane UMcA-nIcA karIne ja pemenTa Ape ne !!!" - meM kahyuM. ApaNe bIjAne herAna karatA hoIe chIe tyAre ApaNane khabara nathI hotI ke AvI herAnagati jenA upara vIte tenI hAlata zuM thAya ? jIvanamAM je paNa duHkha tamArI upara Ave che, temAM kAraNa tame pote ja ho cho. bIjA koInA paNa kAraNe duHkha AvatuM nathI. AkhuM jagata ApaNuM dosta ja che, ApaNe ja A jagata che. A jagatamAM rahenArA dareka vyaktio ApaNA ja mitro che. mATe darekanI sAthe maitrIbhAva ja ghaTe. ramaNa maharSinA AzramamAM cora pakaDAyo. AzramavAsI eka bhakta tene joradAra methIpAka cakhADI rahyo hato. ramaNa maharSi bolyA 196 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - "are bhAI ! zA mATe ene mAre che ? zuM vAMka che eno ?', "svAmIjI ! eNe ApaNA AzramamAM corI karI che." corI kare eTale e mAravA lAyaka kevI rIte banI jAya ? jyAre dAMtathI tamArI jIbha kacaDAI jAya tyAre hathoDo lAvI dAMta toDI nAMkho cho ? nahIM ja ne! kAraNa ke tame samajo cho ke dAMta paNa ApaNA ja che ane jIbha paNa ApaNI ja che. to pachI A paNa ApaNo ja che ne ! ene sajA kevI rIte thAya ?' AvI udAtta vicAradhArA jo tame apanAvI zako to A rekoDIMga polisI AtmasAt karI zakAya. jo A bhavamAM rekarDa karavAmAM gAphela rahyA to jyAre te punaH sAMbhaLavuM paDaze, tyAre gAbhA-chotarA nIkaLyA vinA nahIM rahe. duniyAnI keseTa upara rekarDa kareluM bhUsI paNa zakAya che. kiMtu, A karmasattAnI keseTa upara majabUta rIte rekarDa thayela kadApi bhUMsI zakAtuM nathI. te to sAMbhaLyuM ja chUTako ! jo rekoDIMga vakhate sAvadhAnI rAkhI na hoya to jyAre e sAMbhaLavAnuM Ave tyAre phariyAda karavAno koI adhikAra tene raheto nathI. pemenTa na Ave tyAre prabhune phariyAda karavA jAo cho ke "prabhu ! tArI ATalI bhakti karI to paNa mArA pemenTo kema pAchA vaLatA nathI ?' paNa, AvI phariyAda karavAno adhikAra tamAro che ke nahIM ? te vicAravAnI paNa tasdI kyAreya lIdhI che kharI ? nAnA chokarAne, bhikhArIne, gAyane lalacAvI-lalacAvIne to tame kazuM nathI ja ApatA ne ? be ghaDInI e karelI majAka tamane bhAre paDI jaze. paNa, duHkha e bAbatanuM che ke jyAre duHkha tUTI paDe che tyAre "A mArI ja bhUlanuM pariNAma che' - e samajavAnI, svIkAravAnI vivekabuddhi gumAvI dIdhI hoya che. eka bANathI be vIMdhyA - basa ! rasapUrvaka bolAI gayelA phakta ATalA zabdoe zreNika mahArAjAnA lalATe 84,000 jeTalA varSonI narakanI sajA lakhI dIdhI. paramAtmAnI, sAkSAt jIvaMta mahAvIra mahArAjAnI ananya upAsanA karI, tIrthakara nAmakarma nikAcita thAya te hadanI utkRSTa bhAvanA bhAvI, chatAM e naraka na bhesAI te na ja bhUMsAI. 197 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSAyika samakitanA dhaNI evA paNa zreNika mahArAjA potAnA karelA rekorDIMgane bhUsI na zakyA to pachI ApaNA jevAnI to zuM vAta karavI ? mATe, dhyAna e ja rAkhavAnuM ke bhUlecUke paNa galata rekorDIMga thaI na jAya. 'na to koInI joDe durvyavahAra karIne mAre galata rekorDIMga karavuM che ke na to koInI sAthe bolAcAlI karIne. koInI gupta vAta prakaTa karavA dvArA tene duHkhI karI mAre galata rekorDIMga nathI karavuM. ane lokonuM apamAna karIne paNa mAre galata rekorDIMga nathI karavuM' - Avo ajaba saMkalpa joIe. samagra dinacaryAne A mATe tapAsI jAo. kyAMka ne kyAMka tamane lAgaze ke A mAro vyavahAra galata che, A mArA zabdo nakAmA che... AvI anubhUti thAya ke tarata ja, e ja ghaDIthI tene sudhAravAmAM lAgI jajo. A tapAsa karavA mATe paNa bahu paripakva dRSTinI jarUra paDatI hoya che. kAraNa ke pote bIjAnI sAthe je vyavahAra kare tenA kAraNe sAmevALI vyaktine ghaNuM duHkha pahoMcyuM hoI zake che. paNa, zakya che ke potAne e bAbatanI leza paNa khabara ja na paDI hoya. AthI, dareka vyavahAra bAda sAmevALI vyaktinA magajamAM AnI kevI asaro janmI che ? te jovAnI, vicAravAnI paNa zakti hovI jarUrI che. haiSavaza, krodhavaza kyAreka mAnavI eTaluM badhuM galata vicArI, bolI ke karI leto hoya che ke te rekarDa thayelI vastu bhAvamAM mANasane behAla karI mUke che. tamAruM jAheramAM apamAna karI denAra, tamane utArI pADanAra, tamArI marma vAtane ughADI pADI denAra, tamArA lAkho rUpiyA dabAvanAra vyaktinuM eksiDanTamAM maraNa thAya ane tenA samAcAra tamane maLe te vakhate dilamAM savedana kevA prakAranuM jAge ? "sAruM thayuM ! beTo e ja lAgano hato !' - AvA krUra vicAro to AkAra na le ne? enA motano jo koI aphasosa paNa tamane na thato hoya to samajI rAkhavuM paDe ke manane haju ghaNuM mulAyama banAvavAnI jarUra che. TUMkamAM, rekorDIMga polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke - "mAnava ! tuM je paNa kare che, tuM je paNa bole che, tuM je 198 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa vicAre che te badhuM karmanI keseTamAM rekarDa thAya che. A badhuM pharIthI tAre sAMbhaLavAnuM che. mATe je paNa kare, bole ke vicAre te samajIne karaje, bolaje ke vicAraje. bAkI gAbhA-chotarA nIkaLI jaze. tapAsI leje ke kyAMka kyAreka koIkanI sAthe galata vyavahAra to nathI thaI jato ne ? koInA mATe meM pUrvagraha to nathI bAMdhI lIdho ne ? Aja pachI koIne paNa eka paNa kharAba zabda kahetA lAkha vAra vicAra karaje." rekoDIMga polisInA A saMdezAne ajamAvI juo, gussA pratye suga pragaTI ja jaze. galata vicAratA, bolatA ke karatA DaMkha lAgaze. hA ! sAcA arthamAM rekorDIMga sIsTama upara zraddhA utpanna thaI hovI joIe ! bIjAnI bhUla upara paNa gusso karavo teno matalaba bIjAnI bhUla upara potAne sajA karavI.. - kaphyuziyasa. gussAvALA mANasane eka vAra pharI gusso Ave che, jyAre ene samaja Ave che... - pabliyasa sAITasa 199 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7), * * eka saMtapuruSa eka gAmathI bIje gAma potAnA ziSyanI sAthe pharatA hatA. vacce eka evuM gAma AvyuM ke jyAMnA badhA loko nAstika hatA. pUrepUrA nAstika. sAdhu-saMta-mahAtmAone to e loko dhUtkAratA. koI paNa sAdhu ke saMto e gAmane TALI ja detA. kyAreka koIka ajANyA saMta tyAM AvI caDatA to gAmanA loko temane bhAre satAvatA. A saMtapuruSa paNa potAnA ziSyanI sAthe eka vAra tyAM ja AvI caDyA. gAmanA loko rAjI thayA. vAha ! ghaNA vakhate koI saMta AvyA. emane herAna karavAnI majA AvI jaze !!! gAmanI bahAra corAmAM ja keTalAMka loko gappA hAMkatA beThA hatA. saMtapuruSa ane emano ziSya jevA gAma pAse pahoMcyA ke A badhAe bhegA maLI emanI TIkhaLa uDADavAnI zarU karI. bhAre apazabdo ane gALono varasAda varasAvyo - "A badhAM loko dhatIMga karatA hoya che. gharamAM khAvAnuM maLe nahIM, jAta mahenata karavAmAM jora paDatuM hoya eTale bAvA thaI javAnuM. Akho divasa bhIkha mAMge karavAnI. dharatIne bhAraboja rUpa che A loko.' ziSya to A zabdo sAMbhaLIne ukaLI ja paDyo. paNa, saMtapuruSa zAMta hatA. potAnA guru mahArAjane zAMta 200 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joI pote mAMDa mAMDa potAnA gussAne kAbUmAM rAkhyo. manamAM to ene ghaNuM ya thatuM hatuM. guru mahArAja paNa gAmanA lokono svabhAva oLakhI gayA. tyAMthI tarata ja ziSya sAthe te AgaLa nIkaLI gayA. navuM gAma haju thoDuM dUra hatuM. raste cAlatA-cAlatA paNa ziSyanA manamAM e ja gaDamathala cAlI rahI hatI. A gAmanA lokone kaMIka batAvI dIdhuM hoya to khabara paDe ke sAdhu-saMtone gALo ApavAnuM pariNAma zuM Ave ? manamAM ne manamAM te gAmanA lokone be cAra copaDAvato copaDAvato ziSya navA gAme pahoMcI gayo. navA gAmanA loko bhAre Astika hatA. pAsenA gAmanA nAstika lokonA pratApe AjubAjunA gAmomAM paNa saMtapuruSonI avarajavara ochI thaI gaI hatI. ghaNAM vakhate gAmamAM koIka saMta padhAryA hatA. gAmanA loko khUba ja utsAhamAM AvI gayA. sAdhu-saMto upara anahada Adara dharAvatA gAmanA lokoe saMtapuruSane tathA temanA ziSyane khUba ja Adara -bahumAnapUrvaka sanmAna ApyuM, AvakAra Apyo. AgrahabharI vinaMtI karI ke, "mahAtmA ! amane lAbha ApyA vinA have tame ahIMthI AgaLa jaI nahIM zako." saMtapuruSe paNa temanI bhAvanA joI temanI vinaMtI svIkArI. e gAmamAM ja rAtrirokANa-bhikSA vagere kare che. gAmanA lokoe khUba ja uttama dravyothI-uttama bhAvathI bhakti karI. banne mahAtmAe bharapeTa bhojana karyuM. IcchA na hovA chatAM bharapeTa vAparavuM paDyuM. kAraNa ke lokono Agraha ja evo hato. - saMtapuruSe sahune upadeza paNa Apyo. loko paNa upadeza sAMbhaLI khUba ja rAjI thayA. saMtapuruSanI prazaMsA paNa karI. Ama, savAranA thaI cUkelA kharAba prasaMgane bAda karatA Akho divasa khUba ja AnaMdathI pasAra thayo. rAta tyAM rokAI bIje divase savAre saMtapuruSa ane emano ziSya AgaLa vadhyA. ziSyanA manamAM haju paheluM gAma bhUlAtuM nathI. e lokoe uccArelA zabdo kALajAmAM bhoMkAya che. saMtapuruSa ane ziSya thoDA AgaLa cAlyA ke rastAmAM navuM gAma AvyuM. 201 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAMnA lokoe paNa ekI avAje saMtapuruSane uSmAbharyo AvakAra Apyo. padhAro, padhAro' kahI ziSya ane saMtapuruSa ubhayanuM abhivAdana karyuM. gayA gAmamAM apekSA karatA vadhu rokANa thaI gayuM hovAthI saMtapuruSanI rokAvAnI IcchA hatI nahIM. chatAM gAmalokonA nirdoSa ane AgrahapUrNa AvakArane ThelavAnuM saMtapuruSane ucita na lAgyuM. thoDA samaya mATe rokANa karyuM. sahune upadeza Apyo. gaI kAle bharapeTa bhojana karyuM hovAthI A gAmamAM mIThAI vagere kazuM ja na lIdhuM. sAduM bhojana karI teo AgaLa nIkaLI gayA. ziSyanA manamAM eka gaDamathala cAlI rahI hatI. "A gAmanA loko ApaNA bhakta che. to temanA mAdhyame pahelA gAmanA lokone zikSA karAvI hoya to kema ? beTA ! koI paNa sAdhune parezAna karavAnI kho bhUlI jAya. lAto ke bhUta bAto se nahIM mAnate." ema pahelA gAmanA lokone sabaka zIkhavavAnA khyAlamAM ziSya rAcI rahyo hato. enA manamAM ema ke gurudeva ja gAmanA mANasone vAta karaze, paristhiti jaNAvaze. paNa, koI vyaktinI AgaLa gurudeve te aMge eka harapha paNa na uccAryo mATe, ziSyanA manamAM caTapaTI upaDI hatI. gurudevane kevI rIte vAta karavI ? tenA ja vicAra te karI rahyo hato. guru mahArAjane paNa ziSyanA manamAM zI gaDamathala cAlI rahela che ? - te jaNAI gayuM hatuM. mATe, temaNe ja vAtanI zarUAta karI. "kema vatsa ! A dharatImAM Atithya satkAranI bhAvanA khUba ja sArI lAge che. be gAmomAM lokoe kevI ajaba satkAra ApaNo karyo ! dhanya che emanI saMto pratyenI AsthAne !" ziSya A takane jhaDapI lIdhI. emaNe gurudevane javAba vALyo. 'gurudeva ! be gAmavALAe to Atithya joradAra karyuM. paNa je paheluM gAma AvyuM, te yAda che ? tenA loko kevA nAstika che? haju temanI anArya vANI mane yAda Ave che ane mane kaMInuM kaMI thaI jAya che. keTalA khoTA doSAropaNa teoe karyA hatA !" ziSyane chellA be gAmanA sArA lokonI kathA karavA karatAM pahelA gAmanA lokonI kathA karavAmAM 202 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAre rasa dekhAto hato. Akhare mAnavInuM mana abhAvamAM ja jatuM hoya che ne ! jyAre dAMta hato tyAre tenI mulAkAta na lenArI jIbha jevo dAMta paDaze ke divasamAM vArevAre e paDelA dAMtavALI jagyAnI mulAkAta leze. paraMtu hAjara hoya tyAM sudhI kazI kiMmata nahIM. gayA pachI pazcAttApano pAra nahIM. A ziSya paNa A bAbatathI bAkAta na hato. chellA be gAmanA lokoe karelA atithisatkAranI je noMdha tenA magaje lIdhI tenA karatAM kaMI gaNI gherI noMdha pahelA gAmamAM thayelA apamAnanI lIdhI hatI. ziSyanI A nabaLI kaDIne pichANatA gurumahArAje te nabaLI kaDI dUra karavA adbhuta nusakho ajamAvyo. ziSyane prazna karyo - "vatsa ! chellA gAmamAM ApaNane lokoe mIThAI vaparAvavA gajaba Agraha karyo. paNa gaIkAlanuM peTa bhareluM hovAthI ApaNe mIThAI na lIdhI. to e mIThAI kyAM rahI ?' kema gurudeva ! AmAM zuM pUchavAnuM? ApaNe mIThAI na lIdhI to te mIThAI temanI pAse ja rahe ne !" "vatsa to pachI pahelA gAmanI gALa teM tArA magajamAM kema laI lIdhI ? jo te gALane te lIdhI ja na hota to te kyAM raheta? te loko pAse ja ne !" ziSya stabdha thaI gayo. ApaNane gusso Ave che tenI pAchaLa mULa kAraNa sAmevALo ApaNA upara gusso kare che, te nathI. paraMtu ApaNe sAmevALAe karelA apamAnane kharIdI = svIkArI laIe chIe. mATe ApaNane gusso Ave che. jo sAmevALA mANase karelA apamAnane ApaNe kharIdIe = svIkArIe ja nahIM, matalaba ke tenI koI asara ja magaja upara na laIe to gusso Ave tevI koI zakyatA nathI. bhAvajagatamAM je vastunI kharIdI = svIkAra karIe te ja vastu ApaNI upara asara kare. matalaba ke jo sAmevALAe karelA apamAnanI kharIdI = svIkAra ApaNe karIe to ja krodha ApaNAmAM pragaTI zake. 203 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apamAnano svIkAra karavA dvArA krodhano svIkAra ja ApaNe karI rahyA chIe. kharIdI karavI, svIkAra karavo eTale ke tenI asaramAM AvI javuM. jo apamAnano ke gALa vagereno svIkAra na karIe, tenI asara magajamAM saheja paNa na laIe, to gusso Ave tevI koI zakyatA nathI. jema koI hasatA hasatA tamila bhASAmAM tamane gALa saMbhaLAvI jAya chatAM tame gusse nathI thatA. kAraNa ke gUjarAtIbhASI tame te gALane kharIdatA nathI/svIkAratA nathI svIkArI zakatA nathI. A pasIMga (= kharIdI/svIkAra) polisI e ja jaNAve che ke sAmevALo sArA zabdo paNa tamane saMbhaLAve che, kharAba zabdo paNa saMbhaLAve che. AmAMthI sAro mAla kayo ? sArA zabdo ja ne? to pachI kharIdI sArA zabdonI zA mATe nahIM ? A praznano sAco javAba meLavajo ke - rasa sArA zabdonI kharIdImAM ke kharAba zabdonI kharIdImAM ? sAmevALI vyaktie bolelA sArA zabdo vadhAre yAda rahe ke kharAba zabdo ? sArA zabdo bolyA pachI jo te vyakti kharAba zabdo bole to kharAba zabdone tame svIkAro ke sArA zabdone ? tamAruM valaNa teNe bolelA sArA zabdonA AdhAre ke kharAba zabdonA AdhAre ? jo sArA zabdo bolyA pachI kharAba zabdo bolavAmAM Ave to sArA zabdonI koI noMdha levA tame taiyAra nathI, to pachI kharAba zabdo bolyA pachI, sAmevALI vyakti jyAre sArA zabdo bole tyAre kharAba zabdonI asara zA mATe nAbUda nathI thatI ? A badhA praznonA javAba nakArAtmaka ja AvatA hoya to mAnavuM rahyuM ke haju kharAba mAlanI ja kharIdI karavAmAM tamane rasa che. vyavahAra jagatamAM sAcA-khoTA, sArA-kharAba mAlanI parakha karavAmAM kuzaLa evA paNa tame zA mATe atyaMtara jagatamAM A bAbate thApa khAI jAo cho ? sAmevALI vyaktie karelA sArA vyavahAranI ja magaja upara asara laI = tenI ja kharIdI karI tenA durvyavahArane kadApi kharIda na karavAno saMkalpa zA mATe pragaTato nathI ? A ja 204 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIkaro pappA pAse dArUnI boTala laIne Avyo ane kIdhuM - pappA ! jo A dArunI boTala laI Avyo." pappA garama thaI gayA. emaNe vAta karI - 'paNa ! tAre dArUnI boTala lAvavAnI jarUrata zI paDI ?' are pappA ! aMdarakhAnethI mane samAcAra maLyA ke A dukAne dAru aDaLT kiMmate vecAya che. huM te dukAnamAM gayo to kharekhara bahAra je kiMmate , Le che tenA karatAM aDadhI kiMmate e dukAnamAM dArU maLI rahela hato. - meM eka boTala kharIdI lIdhI." tamAro dIkaro jo AvuM kahe to tame tene A ja kaho ne ke - "beTA ! dAru maphatamAM maLato hoya to ya levAnI jarUrata zI ? dArune hAtha paNa lagADavAnI AvazyakatA zI ?' zAstrakAra paramarSi bhagavaMto ApaNane sahune A ja upadeza Ape che ke sAmevALI vyakti tamAruM apamAna kare, tamane gALa saMbhaLAve to paNa tamAre te kharIdavAnI jarUrata zI? bhale ne tamane te maphatamAM maLI rahela hoya !!! eka vAta samajI rAkhavA jevI che ke eka apekSAe dArU vecanAra karatAM dAru kharIdanAra vadhu gunegAra che, vadhu ThapakApAtra che. kAraNa ke dAru vecanAra kaMI parANe to dAru padharAvato nathI. dAru kharIdanAranI IcchA hoya to ja Ape che. mATe, mUrkhatA dAru kharIdanAra karI rahyo che. kema ke sAme cAlIne potAne nukasAnakArI vastune e kharIdI rahyo che. A ja rIte gALa bolanAra karatAM gALa kharIdanAra apekSAe vadhu doSita, vadhu ThapakApAtra Thare che. e vadhu gunegAra sAbita thAya che. AnI pAchaLa kAraNa e ja ke gALa ApanAra, apamAna karanAra bhale ne game te bole. paNa, tamane to bhagavAne be kAna ApyA che ne ! to eka kAnathI sAMbhaLIne bIjA kAnethI kADhI nAMkhavAmAM vAMdho zuM hato ? zA mATe tene manamAM utArI ane gusso pedA thavA dIdho? zA mATe evA halakA zabdone parsesa karyA ? zA mATe tevA apamAnakArI zabdone kharIda karyA ? bajAramAM kyAreya paNa halakI cIjane kharIdavAnI 205 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUrkhAmI tame nathI karatA, to pachI ahIM zA mATe kAyama halakI cIjanI ja kharIdI karye rAkho cho ? "UMce loga, UMcI pasaMda' - A sUtra dharmakSetre | AtmakSetre kema lAgu pADatA nathI ? tame je gALa kharIdo cho te maphatamAM nathI maLatI. gALanI kharIdI karatAMnI sAthe ja aDhaLaka puNyanI mUDI tamAre kharcavI paDe che. emane ema tame gALa kharIdI zakatA nathI. ane ATalI kiMmata cUkavyA pachI paNa gALanI kharIdI jIvane nukasAnakArI ja sAbita thAya che. gALa-apamAna jevI cIjavastuo to karmasattA maphatamAM Ape to ye levA jevI nathI. to pachI puNya ApIne tene kharIdavAnI bhUla zAne karavI ? eka to mAla halako, jAtane nukasAnakArI, kiMmata AkarI... AvI vastunI kharIdImAM kayo prAjJa mANasa rasa dharAve ? jo sAmevALAnA durvyavahAra, apamAna vagerenI asara mana upara levAnI choDIe to avazya krodha upara kAbU meLavavAmAM kAmiyAbI maLaze. (c) TUMkamAM, parsesIMga polisI eTaluM ja kahe che - "sAmevALI vyaktie karela apamAna, kahela gALa vagerene kharIdavAnuM choDo, tenI asara jhIlavAnI choDo. zA mATe tene bhAra ApI tamArA manane saMkSubdha karo cho ? tame tamArA kAryamAM masta raho. koIe karelA apamAnane mana upara laI tame ja tene bhAra ApI rahyA cho. enI koI asara ja nahIM jhIlo to sAmevALAne paNa apamAna karyAno saMtoSa nahIM vaLe. apamAna karavAnI tenI kuTeva chUTaze." calo ! apanAvIe A polisI. meLavavIe krodha upara kAbU ! ApaNuM ghara bane Abu ! 206 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' che karI dasa lAkhanuM makAna dalAla vecI Ape tyAre tame 1% lekhe dalAlane dasa hajAra rUpiyA cUkavo ne ? A dalAlInA dasa hajAra rUpiyA hasatA hasatA cUkavo ke raDatA raDatA ? hasatA-hasatA ja ne ? kAraNa ke tame samajo cho ke "vagara mahenate, moM mAgyA bhAvamAM, samayasara makAna vecAI javAthI dasa lAkha rUpiyAe daseka hajAra rUpiyA to dalAlI khAte mAMDavAnA ja hoya. tathA dasa hajAra rUpiyA bhale gayA, sAme 9 lAkha 90 hajAra rUpiyA maLyA paNa kharA ne ?' mATe, tamArA dilamAM dasa hajAra gayAno aphasosa nathI. paNa 9 lAkha 90 hajAra samayasara maLyA teno AnaMda che. loko sAthenA, svajano sAthenA, gharAko sAthenA vyavahAramAM A polisI ajamAvavAnI khUba ja AvazyakatA che. sAmevALI vyakti sAthe 25 vakhata vyavahAra karavAmAM Ave tyAre te ra5 mAMthI be thI traNa vyavahAra nabaLA hoya tevI zakyatA pUrepUrI che. AvA be thI traNa nabaLA vyavahArane najara aMdAja karavAnA, tene dalAlI khAte mAMDI devAnA ane bAkInA rara thI ra3 sArA prasaMgone yAda rAkhI mananI prasannatAne akabaMdha rAkhavI. A ja che dalAlI polisIno sAra ! 207 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ roja zrAvikA dALamAM vyavasthita rIte mIThuM nAkhatI hatI. paNa koIka divasa utAvaLamAM mIThuM nAMkhavAnuM bhUlAI gayuM, to te prasaMgane dalAlI khAte mAMDI devo. ane "e roja dALamAM vyavasthita mIThuM nAMkhe che, zAka vyavasthita banAve che..." ItyAdi sArA vyavahArane yAda karI tenA pratyenA gussAne utArI devo. mANasanI AjubAjunI paristhiti, tevA prakAranA najIkamAM ja thaI gayelA prasaMgo... vagere palaTAtA jatA saMyogo vacce dareka vyakti dareka vakhate tamArI sAthe sAro ja vyavahAra kare - AvI apekSA rAkhavI vadhu paDatI che. tame pote paNa dareka vyakti sAthe dareka samaye sarakhI rIte ja vAta karatA ho tevuM bilakula nathI hotuM. to pachI tamArI jema ja tevA prakAranI bhUla vagerene vaza thaI sAmevALAnI koI kSati thaI hoya to tene dalAlI khAte nAMkhavAnI taiyArI hovI joIe. mATe, lagabhaga sArA vyavahAra ja karatI vyakti kadAcita kharAba vyavahAra paNa kare. kiMtu tene joI tenA upara gusse thavAnA badale te vyavahAranI dalAlI khAte mAMDavALa karavI joIe. jo kharA dilathI, prabaLa puruSArthathI A karavAmAM Avaze to avazya gussA upara kAbU meLavAIne ja raheze. kAraNa ke vadhu paDato gusso tevI vyakti upara ja utarato hoya che ke jenI sAthe tamArA saMbaMdho ghaniSTha hoya. e ghaniSTha saMbaMdhavALI vyakti tamArI duzmana nathI hotI. sadA tamane sahAyaka ja thatI hoya che. paNa, kadAcit koI paNa kAraNa saMjoge e tamArI sAthe anucita rIte vAtacIta kare, viparIta vyavahAra kare tyAre tenA e durvyavahArane khUba ja udAratAthI, prasannatApUrvaka dalAlI khAte mAMDI devo joIe. e vyaktinI nAnakaDI ekAda bhUlamAM ja tenA upara tUTI paDavAthI to tamArA mATenI lAgaNI te gumAvI besaze. tamArI sAthenA temanA saMbaMdhomAM tirADa paDaze, taNAva janmaze. je aMte tamArA saMbaMdhane samApta karIne ja raheze. mATe, nAnI-nAnI bhUlone khamI zakatI udAratA keLavavI ja rahI. dararoja dALamAM mIThuM vyavasthita hovA chatAM kadApi 208 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenI prazaMsA karatA nathI. kiMtu eka divasa dALamAM mIThuM rahI gayuM ke tame bUmAbUma karyA vinA rahetA nathI. dIkaro 50 AjJA mAne che. paNa kyAreka koIka AjJA na mAne to te ghaTanAne dalAlI khAte mAMDI have gusso pragaTavA nathI ja devo. pragaTe to kAbUmAM rAkhavo che - Avo saMkalpa thavo joIe. aDIkhe game te saMyogomAM mAre mArI prasannatAne akabaMdha TakAvI rAkhavI che, jALavI rAkhavvI che, vRddhigata karavI che' - AvI bhAvanA hoya to ja A dalAlI polisI apanAvavAnuM mana thAya, te mATe apekSita sattva maLe. A ja granthibhedanuM kAraNa che. mATe, dareka jIvo pratye sadbhAva pragaTAvI, khAsa najIkanA, vadhu ne vadhu jeo sAthe vyavahAra karavAno Ave che tevA jIvo pratye sadbhAvane apanAvIe to ja tenA be cAra durvyavahArone dalAlI khAte mAMDI zakIe. gharanI vyaktio tamArA mATe keTalo bhoga Ape che, teno kadI zAMta citte vicAra karyo kharo ? eka vAra gharanA ghATIthI mAMDI tamArI zrAvikA sudhInI sahu nikaTanI vyaktione najara samakSa lAvI tenA vinAnI jiMdagInI kalpanA karI juvo. tamane to ja khyAla Avaze ke tamArI sAthe saMkaLAyelA dareka mAnavIo tamArA mATe keTalo bhoga Ape che ? hA ! dareka vyaktine pota-potAnA svArtha paNa hoya ja che. kiMtu te jeTalo bhoga Ape che tenA badalAmAM tenI be-cAra bhUlo to avazya kSamya gaNI ja zakAya. A bAbatamAM to koI bemata nathI. Aje dalAlI nakkI karo ke dara 10 sArA vyavahAre eka kharAba vyavahArane dalAlI khAte nAkhavo che. je vyakti mArI sAthe 10 sArA vyavahAra kare tenI sAme eka nabaLo vyavahAra dalAlI khAte mAMDI devo che, khamI levo che. uttama rasto to e ja che ke - tenA tamAma aparAdhone khamI levA. e zakya na hoya to ema paNa nakkI karI zakAya ke koI paNa vyakti taraphathI mane 10 sArA vyavahAra prApta thAya pachI koI paNa vyakti mArI sAthe 1 durvyavahAra kare to tene sahI levo che. tame vicArazo to samajAze ke tamArI sAthe jeTalA durvyavahAra thAya che tenA 209 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatAM kaMI gaNA vadhu sArA vyavahAro thAya che. paNa A mAMkaDuM mana eka paNa durvyavahAranI noMdha lIdhA vinA rahetuM nathI, jyAre keTalAya sArA vyavahAronI upekSA karyA vinA rahetuM nathI. mATe, haMmezA sArA vyavahAranI koI noMdha tamArA magajamAM hotI nathI ane nabaLA vyavahAranI chApa kadApi magajamAMthI bhUMsAtI nathI. have nakkI karo ke haMmezA darekanA sArA vyavahAranI noMdha levI che. koInA nAnA-nAnA sArA vyavahArone tame jo noMdhamAM lezo to khyAlamAM Avaze ke atyAra sudhI kevI bhUla tame karI che ? keTa-keTalAya lokonA sArA vyavahArane bhUlI gayA cho ! enA pratApe jyAre tenA taraphathI saheja paNa nabaLo vyavahAra thAya ke tame tene anyAya karI beso cho. 25 sArA vyavahArane bhUlIne jo tame eka nabaLA vyavahArane ja yAda rAkhatA ho to saMgharSa sivAya pariNAma zuM Ave ? tamAre jenI sAthe nikaTanI sagAI che, te badhA zuM tamArA svabhAvathI prasanna ja che ne ? enI saghana tapAsa karajo. mAtra sAmevALAnA nabaLA vyavahArane ja dhyAnamAM levAnI vRttinA pratApe tamArA sagA dIkarAne paNa tamArI sAthe banatuM nathI. hA ! kadAca dIkarA vagereno paNa vAMka haze. paNa tamArA pakSe to koI bhUla nathI ja ne ? - eTaluM to tamAre vicAravuM ja joIe ne ! kama se kama tamArA pakSanI bhUlane to tamAre dUra karavI ja rahI ! enA mATenI A polisI che. kyAreka kyAreka sAmevALI vyaktinA durvyavahArone dalAlI khAte mAMDavA ja joIe ! kadAca tame tenA durvyavahArane gaLI gayA tenI noMdha paNa sAmevALI vyakti na le. chatAM tame niSThApUrvaka jo tenA durvyavahArane gaNakArazo ja nahIM to avazya kyAreka ne kyAreka ene potAnI bhUlano ahesAsa thaze ja ! dIkarAne tame bUma pADI pANI lAvavA mATe. paNa, dIkaro TI.vI. jovAmAM eTalo mazagUla che ke e tamane javAba paNa vALato nathI. atyAra sudhI dareka vakhate tamArA kahyA mujaba pANI lAvI ApanAra tamArA dIkarAnA A vyavahArane mApha karI zako ? ke gusso 210 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI jAya ? DAyAbiTIsa thAya ane DokTara kahe eTale 5 ki.mI. rojanuM cAlavuM paDe to tame rAjIkhuzIthI cAlazo. paNa, dIkaro pANI lAvI na Ape ane tamAre jAte UThIne pANI levAnuM Ave ke tamane jora paDI jAya ! pachI karmasattA lamaNe DAyAbiTIsa na jhIMke to bIjuM kare zuM? nokara roja dukAne samayasara AvI jato hoya. paNa, ekAda divasa moDo Ave to tene dalAlI khAte gaNI levAnI taiyArI kharI ? ke pachI tenA upara tADUkI uTho. roje roja moDo Avato hoya tyAranI A vAta nathI. roja samayasara ja Ave che. kyAreka ja ekAda kalAka moDo paDI jAya. AvA vakhate enA upara aNagamo zA mATe pragaTe che ? havethI eTaluM to nakkI karavuM ja ke 10 vAra sAruM kAma karanAra vyaktinA eka kharAba kAmane bhUlI javuM che. 10 vAra sArA zabdo saMbhaLAvanAra vyaktinA eka vakhatanA kharAba zabdo premathI sAMbhaLI levA che. 10 vAra sAro vyavahAra karanAra vyaktino eka nabaLo vyavahAra paNa calAvI levo che. A saMkalpa Aje ja karavA jevo che. jo kharekhara krodhane kAbUmAM levo hoya to A polisI khUba ja saraLa che. paNa, jo krodhe tamArA upara vijaya meLavI lIdho haze to Dagale ne pagale tamane muzkelIo naDaze, A polisI sAcavavI agharI thaI paDaze. dareka prasaMgomAM tamane AmaMtraNa ApanAra, sArAmAM sArI tamArI AgatA svAgatA karanAra tamArA pADozI koI ekAda prasaMgamAM tamane jamavA vagerenuM AmaMtraNa ApavuM bhUlI gayA. zuM A bAbatane dalAlI khAte mAMDI zakazo ? dareke dareka prasaMgomAM tamane AmaMtraNa ApyuM che. mATe ene tamArA upara koI dveSa to nathI. kadAca koIka dhamAlamAM tamane AmaMtraNa ApavAnuM bhUlI gayA hoya. zA mATe UMdhI ja kalpanA karI harahameza manane bagADavuM ? AvA-AvA prasaMgomAM ja kharI kasoTI thatI hoya che. lagabhaga gusso karI, aNagamo karI tame A bAbatono badalo lIdhA vinA rahetA nathI. tethI dharAra tamArA prasaMgomAM tame tene AmaMtraNa ApatA nathI. 211 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A badhI eka prakAranI veranI gAMTha che. kAyama ochuM ja jene lAgatuM hoya te vyaktine ja AvI tuccha manovRttio pIDatI hoya che. AnA mATe sau prathama svabhAva sudhAravo anivArya che. svabhAva sudhArazo to ja sadagati zakya banaze. svabhAva jo kharAba ja haze to sadgati thAya tevI koI zakyatA nathI. svabhAvanI vicitratA game teTalI kaThora sAdhanAne eka vAra koDInI karI mUke che. AthI, have abhyAsa pADo. lakSmapUrvaka koInA nabaLA vyavahArone bhUlI javAnuM zarU karo. haMmezA sArA vyavahArane yAda rAkhI nabaLA vyavahArane dalAlI khAte mAMDI devAnuM yAda rAkho. sArA vyavahAra jo yAda rAkhazo to sadehe svargano anubhava thaze. je A bhavamAM svarganI anubhUti karI zake tene ja parabhavamAM uttama svarga maLI zake. je A bhavamAM paNa bIjAnA nabaLA vyavahArone yAda rAkhI tenI sAthe narakanuM ja nirmANa karato hoya, svayaM bhItaramAM narakanI ja anubhUti karato hoya tenA mATe parabhavamAM paNa naraka ja nirmAyelI che. nokara vagerenI bhUlane bhUlavA jatA te bagaDI jaze - AvI bhIti rAkhavAnI jarUrata nathI. eka vAra zubha bhAvathI tenI bhUlane mApha karatA zIkho. pachI juvo, tenAmAM paNa parivartana anubhavAze. ghaNI vAra to nokaranI bhUlane joI tene Thapako ja ApTe rAkhavAnI vRtti dunyavI rIte paNa nukasAnakArI nIvaDI zake che. samayasara na AvavA badala tame Apelo Thapako, nakAmo sAbita thaI zake che, jo gharAka ja na Ave to. dhAro ke gusso karavAthI nokara vahelo Ave che. paNa, nokara upara gusso karI bALI nAMkhelA tamArA puNyanA lIdhe koI gharAka ja moDe sudhI na Ave to nokara samayasara Ave teno matalaba kharo ? karmasattA ajaba che. enA khela nirALA che. kyAre, kono, kaI vAtano badalo konI sAthe kevI rIte vALe ? te jovuM-jANavuM ApaNA jevA mATe saraLa nathI. mATe, sarvatra puNyane bacAvavA jevuM che. jo ke AtmA ja ApaNA sahu mATe rakSya che. paNa, te rakSA Akhare to zubha puNyane ja AdhIna che ne ! saMklezathI puNyane bALanAro AtmAne zuM sAcavavAno? 212 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo nokara upara gusso na karIne puNya sAcavyuM haze to 25 gharAka dukAnamAM Avaze. eka vAta yAda rAkhajo ke nokara-patnI-parivAra tamane nathI sAcavatA. paNa, tamAruM puNya ja tamane sAcave che. AvuM puNya maLe che jinAjJAnA pAlanathI. saMsAra dAvAnaLa jevo hovA chatAM atyAre tame dAhano bilakula anubhava nathI karatA. era-kaMDIzana jevI ThaMDakane tame saMsAramAM anubhavo cho tenI pAchaLa kAraNa tarIke tamAruM puNya ja goThavAyela che. tathA puNya AjJApAlanathI ja prApta thAya che. jo gusso karazo, magajane kaluSita karazo to spaSTa che ke bhagavAnanI AjJAnuM utthApana thaze. jo AjJApAlana jIvanamAM nahIM hoya to puNya bace tevI zakyatA nathI. pariNAma e ja Avaze ke sohAmaNo lAgato saMsAra bihAmaNo lAgyA vinA raheze nahIM. koI paNa kuTuMbano ke dukAnano mANasa bhUla kare, samayasara kAma na kare tyAre tenA vyavahArane dalAlI khAte nAMkhI ene potAnI bhUlanuM saMvedana thAya te mATe taka Apo. kadAca tene pazcAttApa jAgI jAya ane potAnI meLe ja sudharI jAya. ane A sudhAro jo Ave te dIrghakAlIna ane cirasthAyI banI raheze. samajo ke kadAca nokarane pazcAttApa na jAgyo, te tevo ne tevo ja rahyo to paNa dalAlI khAte tenA be cAra kharAba vyavahArane mAMDI vALavA dvArA upazamaguNa to tamane AtmasAt thaIne ja raheze, aDhaLaka karmanirjarA paNa dUra nahIM hoya. prazna e ja che ke A lAbha jovAnI dRSTi ApaNI pAse kharI ? bhautika lAbha paNa upazamabhAvathI ja thaze. nokara upara jo upazamabhAva keLavyo haze to puNya evuM baMdhAze ke dukAnamAM 10 gharAka AvatA haze tenI jagyAe ra5 gharAka Avaze. A ja vAta magajamAM noMdhI rAkho ke "mArA puNyanA AdhAre ja AkhuM mAruM jIvana cAlavAnuM che. to upazamabhAva keLavIne mAre mAruM puNya ja zA mATe vadhArI na devuM ?' mULa vAta eTalI ja che ke aMdaramAM krodha kADhavA mATeno daDha nizcaya karavo rahyo. ane te mATe badhAM durvyavahArane kadAca avagaNI na zako, bhUlI na zako to paNa be-cAra nabaLA vyavahArane to bhUlavAnI taiyArI rAkhavI ja rahI. 213 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A dalAlI polisI dvArA saMbaMdhonI divAlane tame vadhu majabUtAI Apo cho. jo sAmevALI vyaktinA 25 sArA vyavahAranI sAme tame 5 durvyavahArane paNa sahI levA taiyAra na ho to samajI rAkhavuM ke tame bulaDojhara pheravI saMbaMdhanI dIvAlane dharAzAyI karyA vinA rahevAnA nathI. zuM saMbaMdhonI dIvAlane dharAzAyI karavAmAM ja rasa che ke tene jALavavAmAM ? potAnI upara eka paNa upakAra ke eka paNa sAro vyavahAra jeNe nathI karyo, tenuM paNa sahana karI levAnI vRtti keLavAvI joIe. arabastAnanI vAta che. gulAmInI bhayAnaka prathA tyAre pUrajozamAM cAlI rahI hatI. mANasAInA nAme kalaMkarUpa A prathAmAM gulAmonA mAthe kALo kera pravartato hato. evA samayamAM eka zrImaMtanA ghare rAbiyA nAmanI gulAma hatI. zrImaMte eka vAra potAne tyAM jamaNavAra goThavyo. ghaNA-ghaNAM mahemAnone AmaMtrita karyA hatA. eka hakIma paNa AvyA hatA. arabastAna eTale to mukhyatve mAMsAhArI prajAno mulaka. jamaNavAramAM mAMsAhAra ja mukhya hato. jamatA-jamatA acAnaka hakImanA bhANAmAMthI eka hADakuM nIkaLyuM. hakImane jijJAsA thaI. teNe sApha karI vyavasthita rIte hADakuM joyuM to khyAla AvI gayo ke e hADakuM pazunA paganA ghUMTaNanA bhAganuM hatuM. ghUMTaNanA sAMdhAnA bhAganuM e hADakuM joI A hakIma sAhebanA manamAM taraMga uThyo - pazunA paganuM hADakuM AvuM che to mANasanA paganuM hADakuM kevuM haze ? eno ghUMTaNa kevo haze ?' A vAta temaNe zrImaMtane kIdhI ke - tame koI gulAmanA ghUMTaNane cIrIne mArI jijJAsA saMtoSI do. zrImaMtane to kyAM kaMI ja vAMdho hato ? eNe to rAbiyAne ja bolAvI. rAbiyAne vAta karI ke - "rAbiyA ! tAro paga A hakIma sAhebane cIrIne jovo che. tuM ahIM besI jA !' rAbiyAne A vAta sAMbhaLI koI ja Akroza ke Aveza na Avyo. e zAMtithI besI gaI. hakIma sAhebe to sAme ramakaDuM hoya tema rAbiyAno paga cIravA mAMDyo. rAbiyA prasanna ja rahe che. UlaTuM e khudAne prArthanA kare che - "khudA ! 214 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mane roTI, kapaDAM ane makAna pUrA pADanArA mArA mAlikanI A nAnakaDI bhUlane mApha karI deje !" janma jaina na hovA chatAM kevI upazamabhAvanI ajaba pariNati! jo A muslimabAI A rIte bhayaMkara kakSAnA nabaLA vyavahArane bhUlI zakatI hoya to zuM tame koInA nabaLA vyavahArane bhUlI na zako ? tamane je nabaLA vyavahAra sahevAnA Ave che te to AnI sAme sAva mAmUlI che. to zuM ene paNa dalAlI khAte na kADhI zako ? kSamA na ApI zako ? UlaTuM AvA nabaLA prasaMgoe to harakhAvuM joIe ke - "vAha ! kSamAnI kamANI karavAnI aNamola taka hAtha lAgI gaI, loTarI lAgI gaI. have ene veDaphe e bIjA, huM nahIM !" prabhu pAse ApaNA pApodayanI phariyAda na hoya, te badala prabhune dhanyavAda ApavA ghaTe ! eka samajavA jevI vAta che. jene mIThA zabdo bolatA AvaDe tene DAyAbITIsa thAya nahIM. manamAM rahelI, jIbhamAM rahelI mIThA zabdo vicAravAnI/bolavAnI zakti vaparAya nahIM, pachI DAyAbITIsa thAya nahIM to thAya zuM ? je kAyama kaDavA ja zabdo bole rAkhato hoya tenI jIbhanI ane mananI mIThAza to akabaMdha ja paDI rahevAnI ! jIbhanI badhI mIThAza utarI gaI lohImAM. pariNAma - DAyAbITIsa ! eka prayatna karI jovA jevo che - madha jharatA mIThA zabdo bolo, DAyAbITIsa kAbUmAM AvI jaze ! gusso karavo zarIra mATe ya nukasAnakArI che. so vAtanI eka vAta, dalAlI polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke - sAmevALI vyaktinA ra5 vyavahAra sArA hoya tyAre sAme 5 nabaLA vyavahArone dalAlI khAte rAkhatA zIkho. saMbaMdhomAM pedA thatI kaDavAza aTakI jaze, kRtajJatA keLavAze. krodha uparano kAbU to maLaze ja." dalAlI polisInA A saMdezAne AtmasAt karavA dvArA krodhathI zIgha mukti prApta karo te ja bhAvanA. 215 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dile' polisI nI 'Delay Is Dangerous' - 241 242 GLC na zizuzeta anubhavI cUkyA ho. paNa, krodhavijaya mATe to 'Delay Is Prosperous' - A sUtra vadhu upayogI nIvaDaze. gaI polisImAM joI gayA ke ra5 sArA vyavahAra karanAranA kama se kama 5 vyavahAra ke je tamane aNagamatA che, tene dalAlI khAte nAkhI devA joIe. mAnI laIe ke haju tame eTalo kAbU mana upara lAvI zakyA nathI ke jenA lIdhe koIno eka paNa nabaLo vyavahAra tame khamI zako. A paristhitimAM krodhane kAbUmAM lAvavA mATe A polisI tamArI vahAre Ave che. vaMkacUlanI vArtA to sahu jANo ja cho. sAta DagalAM pAchA haTavAnI tasdI lIdhI ke bahenanI hatyAmAMthI te ugarI gayo. A polisIno paNa A ja saMdezo che ke gusso Ave tyAre te ja samaye gusso okI kADhavAnA badale tene "Dile karo, gusso rokI zako ane tenA nabaLA vyavahArane dalAlI khAte mAMDI vALo to uttama ! kama se kama tene, te gussAnA Avegane pAcho to ThelI ja do ! gusso karavAnI "majA' marI jaze. jyAre paNa gusso Ave tyAre ghaDIyALamAM joI levuM. ane kama se kama 1 kalAka pachI ja te gussAne 216 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahAra kADhavo. jo ATaluM karavAmAM paNa saphaLa thayA to bAjI jItI jazo. krodha parAjita thaIne ja raheze. je samaye Avega uchaLe tyAre ne tyAre ja tame gusso karo ane te vakhate tamArA gussAno pAvara jo eka lAkha haze to jyAre eka kalAka pachI gusso karazo tyAre teno pAvara kadAca "1' paNa nahIM hoya. ekadama kAragata A polisI che. AvI koI polisI apanAvazuM to ja krodha rAkSasathI bacavuM zakya banaze. A polisI prayogAtmaka che. pravacanano yuga have pUrNa thavA Avyo che, mukhyapaNe prayogano yuga cAle che. A vAMcyA pachI A polisI apanAvavA mATe kama se kama 24 kalAkano to saMkalpa karI ja lejo. "huM Ama kahI daIza, tema kahI daIza..." ItyAdi je paNa vicAravuM hoya te vicAravAnI chUTa. paNa, 1 kalAka sudhI eka harapha paNa nahIM uccAravAno. jo jo camatkAra. 1 kalAka pachI tamArA mukhamAMthI ghaNAM ja sArA zabdo nIkaLaze ane kadAca te zabdo sAmevALAnA mana upara dhArI asara paNa nIpajAvaze. kAraNa ke eka kalAka sudhI to tame tene kazuM saMbhaLAvyuM ja nathI. eka kalAka "Dile karavAnuM mana na mAne to chello aDadho kalAka vagereno paNa saMkalpa karI zakAya. paNa, kama se kama Dile polisI 24 kalAka mATe to apanAvajo ja. pariNAma turaMta maLaze. TUMkamAM, "anAdi kALathI pApane ja AcaravAmAM pradhAnapaNe joDAyA hovAthI pApalevanamAM vilaMba posAto nathI. pApasevanamAM karavAmAM Avato vilaMba tenI tAkAta guNAMkamAM ghaTADI de che. mATe, krodha Ave tyAre ja tene ThAlavI devAnA badale teno Avega khALI dejo, kama se kama ekAda kalAkanI rAha joI ja lejo.. to krodha kAbUmAM Avaze' - Dile polisInA A saMdezAne samajI tene prayogamAM utArIe, krodha upara kAbU saraLatAthI prApta thaI jaze. 217 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kao AjathI prAyaH 50 varSa pUrvenI ghaTanA che. AMkhanA oparezano tyAre jokhamI rahetA. AMkhamAM paDelI takalIphanA kAraNe parama pUjya AcArya deveza zrImad vijaya bhadrasUrIzvarajI mahArAjane banne AMkhamAM oparezana karAvavuM anivArya banyuM. Akhare oparezana karAvavAnuM nakkI karyuM. paNa, vidhine maMjUra hatuM te ja thayuM. DokTara sArAmAM sArA hovA chatAM oparezana phela gayuM. banne AMkha gumAvavI paDI. haju bhadrasUri mahArAjane A aMge khabara nathI paDI. paNa, teozrInA ziSyaratna AcArya vijaya kArasUrIzvarajI mahArAjane DokTaroe kahI dIdhuM hatuM. pU. oMkArasUri mahArAja A ja mUMjhavaNamAM hatA ke gurudevane zI rIte A bAbatathI vAkepha karavA ? gurudevane AghAta to nahIM lAge - ne eka divasa pU.bhadrasUri mahArAje ja prazna karyo ke "oMkAra ! A 'pATA kyAre kholavAnA che ? tuM to kaheto hato ke oparezana pachI pATA trIjA divase kholI nAkhaze. A to haju sudhI pATA khUlyA nathI." kArasUri mahArAjane lAgyuM ke basa ! A ja taka che. have mAre dhIme -dhIme badhI vAta karI devI joIe. pU. kArasUri mahArAje bhUmikA bAMdhatA kahyuM ke - "gurudeva ! ApaNe jyAM AMkhanuM oparezana karAvyuM 218 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te hospiTala ane DokTaro to ekadama sArAmAM sArA hatA. temaNe potAnI rIte prayatna sArAmAM sAro karyo hato paNa...' atyAra sudhImAM aneka vAra pU. bhadrasUri mahArAjane aNasAra maLI gayo hato ke kadAca A AMkha kadApi nahIM khUle. eTale emaNe tarata ja pU. oMkArasUri mahArAjane vAta karI - "oMkAra ! tAre ema ja kahevuM che ne ke oparezana phela gayuM che. mATe have huM kadApi joI nahIM zakuM." "hA gurudeva !! - pU. oMkArasUri mahArAje vAta laMbAvavAnA badale hA pADavAmAM ja bhaluM joyuM. tarata ja enI e prasannatA sAthe pU. bhadrasUri mahArAje vAta karI - "kAra ! AmAM ATalo badho meM ge.... pheM phe.. kema thAya che ? khullI AMkhe jJAnanI ArAdhanA ghaNI karI. have bhagavAna kahI rahyA che - baMdha AMkhe dhyAnanI ArAdhanA kara. karmasattAnI thApaNa jevI A be AMkho e karmasattA ja pAchI laI le temAM harakha-zoka zuM?" pU. okArasUri mahArAja to potAnA gurudevanA aMtastalamAMthI nIkaLatA A zabdo sAMbhaLI Azcarya ane ahobhAvathI jhUkI paDyA. jo A gurudevanI jagyAe koI bIjo hota to nirAza thaIne jiMdagI hArI jAta. AMkha vinAnI jiMdagInI kalpanA karatA paNa kaMpArI vachUTe che. jyAre gurudeve A vAstavikatAne paNa khUba ja prasannatAnA sAthe atyaMta haLavAzathI laI lIdhI" khullI AMkhe bahAranI duniyA jovA karatAM baMdha AMkhe aMdaranI duniyA jovAmAM jene vadhu AnaMda lAge, tenA mATe ja A kakSA zakya che. che A polisI A ja kahI rahI che ke - tamane maLela zarIra, AMkha, nAka, kAna vigere pa Indriya, mana, parivAra, pratiSThA vagere badhuM ja karmasattAnI thApaNa che. ene mana thAya tyAM sudhI tamArI pAse rAkhaze. mana thaze tyAre upADI leze. hA ! e badhuM haze tyAM sudhI tamAruM puNya to khavAya ja rAkhaze. AmAnuM kazuM paNa tamArI mAlikInuM nathI. paNa, karmasattAnI mAlikInuM che. atyAra sudhI putra, parivAra, pratiSThA, zarIra vagerene potAnI mAlikInuM samajI beThA cho. mATe, AmAnuM eka paNa has 7 vaDa 219 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAMkuM cAle ke tamAruM magaja paNa astavyasta thaI jAya che. jo khyAlamAM hoya ke A badhuM karmasattAnI mAlikInuM che. mArI A badhAM upara leza paNa mAlikI nathI. to pachI duHkhI thavAno prazna ja nathI Avato. mAlika to tame cho ja nahIM. paNa, mAlikIno dAvo rAkhIne beThA cho. mATe duHkhI thaye rAkho cho. bhUkaMpa Ave tyAre moTA zahero ane gAmaDAM dharAzAyI thaI jAya. e vakhate duHkhI koNa ? - baMgalAmAM rahenAro zrImaMta ke jeNe potAno karoDo rUpiyAno baMgalo gumAvI dIdho ke garIba mANasa ke je phUTapAtha upara hato ane tyAMnI tyAM rahyo ? spaSTa che ke zrImaMta ja vadhu duHkhI hoya. kAraNa ke ene potAnuM mAneluM ghaNuM gumAvavAnuM AvyuM che. bhikhArI to duHkhI thAya tevI koI zakyatA nathI. kAraNa ke ene potAnuM kazuM gumAvavAnuM AvyuM nathI. A - saMdeza spaSTa che - jo tamArI jAtane mAlika mAnIne cAlatA hazo to duHkha thaze. munIma tarIke jAtane juo to sukhano koI pAra nahIM rahe. A zarIra vageremAMthI kazuM paNa tamArA hAthamAM nathI. game tyAre zarIramAM mAthuM duHkhavA lAgI zake che, paga duHkhavA lAgI zake che, kamara duHkhavA lAgI zake che... kazuM ja tamArI dhAraNA mujaba, IcchA mujaba A zarIramAM thatuM nathI. badho dora karmasattAnA hAthamAM ja che. matalaba sApha che ke ApaNA zarIranA paNa ApaNe mAlika nathI. mAlika hoIe to anaMta jJAnanA, darzananA, cAritranA ! paNa, A badhAM to karmasattAe dabAvI rAkhyA che. mATe, atyAre tamArI hAlata to bhikhArI jevI ja che. na to tamArA potAnA anaMtajJAna vagere tamArI pAse pragaTarUpe che, na to tamArA potAnA tarIke tame jene gaNI rahyA cho te zarIra vagere tamArA kahyAmAM che. AvA samaye sukhI thavAno rasto eTalo ja che ke A badhAM uparathI mAlikIno dAvo laI levo, dAvo pAcho kheMcI levo. jo mAlikIno dAvo rAkhyo haze to ekAda vastu jaze, ekAda vastu ADI phATaze tyAre samAdhi rAkhavI agharI ane kaparI thaI jaze. jo atyArathI ja manane bhAvita karI rAkhyuM haze ke - AmAMthI kazuM paNa tArI mAlikInuM nathI - to pachI jyAre hakIkate tevo koIka 220 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasaMga AvIne ubho raheze tyAre mananI prasannatA TakI zakaze. DAyAbITIsa, lo bI.pI., hAI bI.pI., kolesTrola, hArTa eTeka, breIna hemareja, perAlisIsa, kensara.... AvA aneka bhayAnaka rogo cAre dizAmAM phelAI rahyA hoya tyAre zuM tamane khAtarI che ke tamAruM zarIra AmAMnA koI paNa rogathI nahIM ja gherAya ? game te samaye game te rIte game te roga lAgu paDI zake che. AvA samaye samAdhi keLavavA mATeno sArAmAM sAro rasto eTale ja A morTageja = thApaNa polisI. bAjuvALAno baMgalo lUMTAya temAM tame eTalA duHkhI thatA nathI. kAraNa ke "te mArI mAlikIno kayAM che ?' AvI bephikarAI che. paNa, A zarIramAM koI paNa takalIpha Ave ke tame duHkhI duHkhI thaI jAo cho. kAraNa? tamane bhrama che ke A zarIrano mAlika huM chuM. jo ATalI samajaNa manamAM anubhUtinA stare goThavAI jAya ke - "mane maLela AMkha, nAka, kAna, jIbha sahita AkhuM zarIra, putrAdi parivAra, paisA, pratiSThA vagere badhuM ja karmasattAe mArA puNyanI sAme mane thApaNa rUpe Apela che. jyAre ene mana thaze tyAre e thApaNa upADI leze. thApaNa enI che.' to e jyAre ene upADI jAya tyAre hAyavoya karavAnI jarUrata na lAge ? tamane 10,000 rUpiyA sAcavavA ApI janAra vyakti pAchA rUpiyA laI jAya tyAre tamane kheda zo ? enA rUpiyA che ane e laI jAya temAM tamAre zuM raDavAnuM ? te ja rIte karmasattAe AMkha, kIDanI, paga, svAthya vagere Apela che. game tyAre ene upADI javA te svataMtra che. AvA samaye paNa tamAre svasthatA keLavavAnI che. kAraNa ke je tamArI che nahIM te vastu jenI mAlikInI che te mAlika ja tene laI jAya to temAM nArAjagI, kheda, aphasosa, udvega zAno ? jo karmasattAe A thApaNa rUpe zarIra Apela che - evo spaSTa khyAla Ave to mota vakhate paNa udvega AvI zake nahIM. e mANasanuM to mRtyu paNa mahotsava thaI jAya. karavo che tamAre mRtyuno mahotsava ? to pachI A bhAvanA 221 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAre vAre ghaMTo. mananI eka kalpanAsRSTi raco. mananuM besTa progrAmiMga karo. "dhAro ke kAle uThIne jo mArI AMkha gaI to mAre teno zoka karavo nathI. karmasattAnI thApaNa teNe pAchI laI lIdhI. temAM mAre zoka zeno ? zA mATe huM e AMkha upara mAlikIno dAvo rAkhI duHkhI thAuM? atyAra sudhI khullI AMkhe bahAranuM ja joI joIne mArI bahirmukhatAne puSTa karI. have, baMdha AMkhe aMdaranuM jovAnI taka maLI. anAdi kALathI bhUlAI gayelA mArA AtmAne zodhavAnI taka maLI. ghaNI vAra A Atmatattva vize sAMbhaLyuM che. paNa e che kyAM ? kema enI anubhUti nathI thatI ? A praznonA javAba have mane maLaze." ..AvA prakAranI kalpanAsRSTi zarUAtamAM kadAca kRtrimatAthI sabhara haze. paNa, jema-jema samaya jaze tema tema AtmA tenAthI bhAvita thato jaze. pachI, "jo ne "to' nI bhASAmAM vicArelI evI koI paNa takalIpha hakIkatamAM AvI paDe chatAM mAnava svastha rahI zake. AMkha jAya chatAM samAdhi rAkhavAnI jenI taiyArI hoya te mANasa nAnI-nAnI bAbatomAM to ukaLI na ja paDe ne ! kArasUri ArAdhanA bhavana-gopIpurA, suratamAM eka bhAI AvIne mane vAta kare ke - "mahArAja sAheba ! mArA mitrano eksIDanTamAM eka paga kapAI gayo che. ApanA darzana-vaMdananI bhAvanA che. to ApazrI vAsakSepa-mAMgalika mATe nIce padhArazo ?" meM hA kahI. manamAM mane A ja vicAra AvyA ke - e bicArA mAnavanI kevI hAlata thaI haze ? paga vinAnI jIMdagInI kalpanA ja keTalI kaThina che ! kevo duHkhI duHkhI thaI gayo haze ? kadAca jIMdagIthI hArI gayo haze. kaMIka TADhaka vaLe tevuM AzvAsana ApavAnuM meM manomana nakkI karyuM. huM nIce utaryo. bhAInI hAlata kharekhara dayanIya hatI. eksIDanTamAM eka paga gumAvyAnI takalIpha temane dareka kriyAmAM anubhavavI paDatI hatI. mane joIne e prasanna thayA. vaMdana karyA. meM mAMgalika saMbhaLAvyuM, vAsakSepa paNa nAMkhyo. hajI huM kaMIka vAtanI rarara Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarUAta karuM te pahelAM ja temaNe mane sAmethI vAta karI - mahArAja sAheba! huM kharekhara bhAgyazALI chuM. meM pUchyuM - kevI rIte ?' mahArAja sAheba ! uparavALAe be paga ApyA hatA. jema koI mAre tyAM thApaNa mUkI jAya to mAre mAthe to e thApaNane sAcavavAnuM jokhama ja ne ! uparavALAnI thApaNa jevA be pagane paNa mAre jALavavAnA hatA. jo A pagane hoTalamAM laI jAta to Izvara nArAja thAta. thiyeTaramAM laI jAta to ene jALavyA na kahevAta. paNa, have to eka ja pagane jALavavAnI javAbadArI che. mAthethI javAbadArI ochI thAya to sAruM ja che ne! aMdaranA koIka ajaba AtmavizvAsathI nIkaLatA temanA A zabdo jyAre meM sAMbhaLyA tyAre mArI AMkhamAM ya jhaLajhaLIyA AvI gayA. A duHkhamAM A samAdhAnavRtti ! nAnA-nAnA duHkhamAM paNa samAdhAnavRttino jyAre dukALa vartAto hoya tyAre A samAdhAnavRttine vaMdana karavAnuM mana thAya. haju e bhAIe vAta AgaLa calAvI - "mahArAja sAheba! eka bIjI rIte paNa huM bhAgyazALI chuM. kAraNa ke je akasmAtamAM meM A paga gumAvyo te akasmAtamAM kula pAMca jaNAe to potAno jAna gumAvyo. e jAna gumAvanAra karatAM huM eTalo to bhAgyazALI kharo ja ne ke mArI jAna javAne badale phakta eka paga ja gayo. kadAca te vakhate mAro paNa jAna jaI ja zakato hato. paramAtmAe mAro jAna bacAvI Apyo. tyAre huM duHkhI houM ke sukhI ?' bIjAne paDatA vadhAre duHkhane jo najara samakSa rAkhIe to ApaNuM duHkha pacI zake. temAM asamAdhi vagere na thAya. paNa, potAnA duHkha vakhate bIjA koInuM duHkha najara samakSa AvatuM nathI. pote ja jagatamAM sauthI vadhu duHkhI lAge che. jo atyaMta duHkhIne najara samakSa lAvatA AvaDe to duHkhamAM AvatI asamAdhi ravAnA thaI gayA vinA na rahe. duHkha supAcya banI jAya. duHkha sAkSAt AvI paDe chatAM tene 223 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasannatAthI khamI levAnI tAkAta ApaNI bhAratIya saMskRti Ape che. jyAre duHkhanI AzaMkA mAtrathI ja teno pratIkAra karavAnA vividha vikalpomAM aTavAI duHkha Ave te pahelAM ja asamAdhine notarI lAvavAnuM kAma pAzcAtya saMskRti kare che. bannenA spaSTa udAharaNa che. bhajana karatA narasiMha mahetAne samAcAra maLyA ke - tamArI patnInuM avasAna thaI gayuM che. mahetA samaje che ke jIMdagIbhara mAro sAtha nibhAvanArI A patnI hatI. chatAM eka divasa to eNe javAnuM ja hatuM. eno zoka zA mATe ? UlaTuM mArI rAganI eka jaMjIra chUTI gaI. have to prabhune premathI bhajI zakIza, vadhu nikaTatAthI bhajI zakIza. eTale ja narasiMha mahetAnA mukhamAMthI udgAra nIkaLI paDyA ke - bhaluM thayuM bhAMgI jaMjALa ! - sukhe bhajazuM zrIgopALa !! A che pUrvila saMskRtinI udAttatA ! AnI sAme joIe pAzcAtya saMskRtinI dona dhruva jevI kathA - zeksapiyaranA dhyAnamAM eka divasa potAnI patnInA gAla upara paDelI karacalI AvI gaI. e dhrUsake dhrusake raDavA mAMDyo. koIke ene kAraNa pUchyuM. eNe javAba vALyo - "mArI patnInA gAla upara karacalI paDI che. have te gharaDI thaI gaI. mane choDIne have te jaladI cAlI jaze. enA viyoganI zaMkAthI huM raDuM chuM." vAta spaSTa che - ekamAM mananI prasannatA che. bIjAmAM ArtadhyAna, asamAdhi che. je kazuM ApaNuM nathI te badhAmAM mArApaNAnI buddhi karIne atyAra sudhI duHkhI thatA AvyA chIe. jo patnI vageremAM mArApaNAnI buddhi na hoya to duHkhI thavAno prazna ja nathI Avato. mULa vAta e che ke - zarIranA koI aMga corAI jAya, AMkha cAlI jAya, paga chUTo paDI jAya chatAM asamAdhi, ArtadhyAna nathI karavAnA. jyAre tamArI hAlata to atyAre evI che ke eka cappala 224 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke rUmAla corAI jAya chatAM tame ArtadhyAna karyA vinA rahetA nathI. tame bhale mAno ke parivAra, patnI, dukAna, paisA vagere upara mArI mAlikI che. paNa, kharI hakIkata e che ke e badhAM tamArA mAlika banI beThA che. pra 2 5 eka govALa gAyane dorIne jaI rahyo hato. tene joI gurue potAnA ziSyane prazna karyo - "bola ! A bemAM mAlika koNa? gAya ke govALa ?" ziSya javAba vALyo - 'gurudeva ! ekadama spaSTa vAta che ke gAya e gulAma ane govALa e mAlika !" gurudeve pAchuM pUchyuM - "paNa, kevI rIte ?' ziSya kIdhuM - "je potAnI svataMtra IcchA pramANe kAma karI zake te mAlika. je mAlika vagerenI IcchA pramANe kAma kare te gulAma. TUMkamAM dore te mAlika. dorAya te gulAma." gurudeve pUchayuM - "paNa, prastutamAM te kevI rIte lAgu pADIza?' juo ! gAya jyAM jyAM jAya che, tyAM tyAM govALa nathI jato. paNa, govALa jyAM jAya che tyAM gAyane javuM paDe che. matalaba ke gAya dorAya che. tene doranAra govALa che. je doranAra hoya te mAlika ane je dorAya te gulAma. mATe, gAya e gulAma ane mAlika govALa." ziSya haju potAnI vAta pUrI kare, na kare tyAM to najIka AvatA saMnyAsInA bhagavA kapaDA joIne gAya bhaDakI. ane acAnaka govALanA hAthamAMthI dorI eka jhATake choDAvI bhAgI. e gAyane jhabbe karavA govALa enI pAchaLa bhAgyo. te joIne gurudeve ziSyane vAta karI - "jo vatsa ! have kahe ke koNa mAlika ane koNa gulAma ? konI pAchaLa koNa doDe che? gAya jyAM jAya che tyAM govALa jAya che ? ke jyAM govALane laI javI che tyAM gAya jAya che ? mATe, te je gulAma ane mAlikanI vyAkhyA karI te mujaba have gAya mAlika, govALa gulAma. A vAta - magajamAM kotarI rAkha ke je mamatvabhAvavALo che, mAlikIno dAvo rAkhIne 225 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phare che te mANasa, jenI upara mamatva che teno gulAma hoya che. jene kyAMya paNa mamatvabhAva nathI te kharo mAlika hoya che ! jo govALe gAya upara mAlikIno dAvo na rAkhyo hota to gAya bhAgI javA chatAM te masta rahI zakyo hota. paNa, te duHkhI thayo. kAraNa ke mAlikIno dAvo karavAnI, potAne mAlika mAnI besavAnI e bhUla karI beTho." dukAna tamArI mAlikImAM ke tame dukAnanI mAlikImAM ? paisA tamArI mAlikImAM ke tame paisAnI mAlikImAM ? khUba ja zAMta citte vicAravA jevo A prazna che. satya samajAze ke kharekharamAM to paisA, dukAna e tamane nacAvI rahyA che. tamArI prasannatAne jhUMTavI temane te potAnI pAchaLa doDAvI rahyA che. jo tenA uparano mamatvabhAva dUra thayo, mAlikIno dAvo dUra thayo to ja tame kharA arthamAM mAlika thaI zakazo. sukhI thaI zakazo. bAkI, dveSa, krodhAdi kaSAyo pedA thayA vinA raheze nahIM ! zarIra, dukAna, paisA - A badhAM upara mAlikIno dAvo che. mATe, AmAMthI koI paNa vastune nukasAna pahoMcADanAra vyakti upara gusso AvyA vinA raheto nathI. kevI bAliza ceSTA ! pArakAnA makAnane toDI pADanAra upara gusso karavAnI mUrkhAmI tame kadI karatA nathI. to pachI pArakA evA zarIrAdine nukasAna pahoMcADanAra upara zA kAraNe gusso ? - TUMkamAM, morTageja polisIno sAra eTalo ja che ke - 'tamane maLelA putra, parivAra, paisA, pratiSThA. AmAnuM kazuM paNa tamArI mAlikImAM nathI. karmasattAe Apela che, karmasattAnI thApaNa che. e thApaNane karmasattA pharI AMcakI le ke tene nukasAna pahocADe to gusse zA mATe thAo cho ? zarIrAdinA vAMke AtmAne sajA thAya tevuM zA mATe vicAro cho, karo cho ? thApaNane thApaNa rUpe ja svIkAravA mATenI taiyArI keLavo. mAlikIno dAvo kADhI do. tame duHkhI cho, kAraNa ke mAlikI na hovA chatAM mAlikIno dAvo Ubho ja rAkhyo che.' A sArane sArI rIte jIvanamAM apanAvI juo, samAdhi hAthavagI thaI jaze. 226 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame 28 rastAmAM koIka gADI 120 ki.mI.nI jhaDape jatI hoya to koI gADI 30 ki.mI.nI jhaDape paNa jatI hoya. tame ghaNI vAra rastA upara gADI doDAvI haze. paNa kadI gusso Avyo kharo ke "A badhAM kevA vicitra loko che ? koI eka sarakhI spIDe haMkAratuM nathI. badhAe eka sarakhI spIDe haMkAravuM joIe ne ?" Avo gusso kadI Avyo nathI. tame eTaluM ja dhyAna rAkho cho ke "bIjAnI gADI game teTalI spIDamAM jAya. paNa, mAre to mArI gADI koInI sAthe akasmAta na thAya teTalI jhaDape ane tevI rIte calAvavI. TrAphikane kanTrolamAM rAkhavAnI javAbadArI mArI nathI." jevo A abhigama che tevo ja abhigama sarvatra apanAvavAnI jarUriyAta che. koI mIThA zabdo maLe, koI kaDavA zabdo bole. tamAre to tamArI mananI gADI kyAMya khoTakAI na jAya, eksiDanTa na karI bese teTaluM ja dhyAna rAkhavuM jarUrI che. gharamAM koIkane bhIMDAnuM zAka banAvavuM hoya ane tamAre coLInuM zAka jamavuM hoya. pariNAma zuM Ave? akasmAta ! jo AvA vakhate tamArI gADIne khaseDI, sAIDamAM laI lo to koI akasmAta na thAya. tamane kadAca magajamAM prazna uThato haze rara7 Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke "dareka vakhate amAre amArI ja IcchAnuM zA mATe balidAna ApavAnuM? sAmevALAe paNa kyAreka potAnI vAtane jatI karavI joIe ne ?' paNa, A praznane saheja aMtarathI tapAsazo to khyAla Avaze ke A keTalo badho kSullaka prazna che ? rastAmAM tame gADI haMkAratA ho ane tamArI sAme khaTAro Avato hoya, tyAre tame ema vicArazo ke - "khaTAro khase, huM zA mATe sAIDamAM kharuM ?' ke pachI tamArI gADIne tame akasmAta na thAya te rIte khaseDI dezo ? to pachI jyAre koI gharanI vyakti potAnI jIda choDavA taiyAra nathI, tyAre tame zA mATe jIde caDI hAthe karI akasmAta vahorI lo cho ? zAMtithI sAIDamAM khasI jAo ! AvA samaye A TrAphika polisI apanAvI gussAne tilAMjali ApavAmAM ja AtmAnA prANa salAmata rahe tevI zakyatA che. zAka kayuM banAvavuM ? gharamAM gADI kayA moDelanI lAvavI ? mobAIla kevA prakAranA vasAvavA ? pharnIcara kevA prakAranuM banAvavuM? - A badhuM kadAca tamArA adhikAramAM nahIM hoya, gharanA bIjA sabhyonA mato tamArI viruddhamAM hoI zake che. paNa, A dareka samaye koI paNa sAthe athaDAmaNa na thaI jAya te rIte jIvananI gADIne calAvavAno tamAro adhikAra to abAdhita ja che. to pachI zA mATe teno ja upayoga nathI karatA ? vadhu jIvavAno koI matalaba nathI paNa, athaDAmaNa vinA keTaluM jIvyA ? te kAmanuM che. kAMTAnI jIMdagI bhale lAMbI hoya paNa te prazaMsApAtra nathI. kiMtu gulAbanI TUMkI paNa jIMdagI prazaMsApAtra banI rahe che. jIMdagImAM jeTalI athaDAmaNa vadhu teTalI jIMdagI kAMTA jevI ane jIMdagImAM jeTalI athaDAmaNa TALo teTalI jIMdagI gulAba jevI. gulAba jevI jIMdagInuM ja mahattva che-- yaha mata pUcho hamane kitanA jIyA? pUcho to yahI jIvana kaisA jayA?" rojIMdo saMgharSa moTe bhAge gharanA najIkanA sabhyo sAthe ja thato hoya che. temAM paNa moTe bhAge akkaDatAne kAraNe ja. jyAre jyAre 228 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa gharamAM tamAruM dhAreluM, tame IccheluM, tame kaheluM na thAya eTale tame saMkleza karyA vinA rahetA nathI. have nakkI karo ke A TrAphika polisIne apanAvI huM badhI rIte sAmevALAne anukULa thaI jaIza. sAmevALo bhale mAtra ne mAtra mArI herAnagati ja karI rahela hoya. chatAM mAre te sahana karI mArI gADIno akasmAta TALI levo che. TrAphika polisIno TUMkasAra eTalo ja che ke "jIvanamAM koNa kevo vartAva kare che ? te joI jIvavAnA badale tamArI jIvananI gADIne akasmAta na thAya te rIte jIvavAmAM lAbha che. jo AkhI duniyAne sudhAravAnI paMcAta karavA gayA to duniyA to sudharatI sudharaze, paNa tamAro mahAmUlo mAnavabhava ane tamArI mahAmUlI kSamA - e bannenuM to devALuM ja pheMkavuM paDaze." calo, A TrAphika polisI apanAvI gharamAM mAthAdITha mobAIla ane TI.vI. vasAvanArA lokonA kALamAM kaMIka prema ane hUMphanuM vAtAvaraNa pragaTAvIe, sahAyatA keLavIe, svarganuM sarjana karIe !!! ukela ja hAjara ja che to pachI gusso zA mATe ? jo koI ukela nathI to paNa gusso zA mATe ? - pleTo. * * . che ke dvArakA * To che . * 229 Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyAra sudhI aneka polisIo dvArA ApaNe vicAryuM ke krodhane Avato kevI rIte aTakAvavo ? zI rIte krodhane pragaTavA ja na devo ? TrAphika polisIe paNa e ja saMdezo Apyo ke koInI paNa sAthe akasmAta na thaI jAya, teTalI sAvadhAnI rAkhI tamArI gADI hAMko. have, A polisI thoDI judI vAta karavA mAMge che. dhAro ke tame sAvadhAnI rAkhavA gayA chatAM akasmAta thaI gayo ke pachI mana kAbUmAM na rahyuM ane jANavA chatAM athaDAmaNa thaI gaI to have zuM karavAnuM? eno javAba A polisI Ape che. AgamAM hAtha nAkhI denAra mANasano prayatna bhaviSyamAM pharIthI AgamAM hAtha na jato rahe - te mATeno ja hoya che. to pachI krodhathI dAjhI gayelA sAdhaka AtmAno dareka prayatna pharIthI krodhathI dAjhI na javAya te aMgeno ja hoya, temAM zuM Azcarya ? krodha pharIthI na Ave te mATe eka prayoga karavA jevo che. 365 pAnAnI, tArIkha pramANenI, eka nAnakaDI DAyarI rAkho. emAM samaya mujabanA khAnA paNa pADI do. have, jyAre jyAre paNa tame gusso karI beso, tyAre lAMbuM bIjuM kazuM karavAnA badale te DAyarImAM tArIkha ane samaya mujaba eka kALuM TapakuM karI do. DAyarI sAthe ja rAkhavI. ane jevo gusso Ave ke tarata ja DArka kALI penathI kALuM TapakuM karI devuM. 230. Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAra bAda AkhA divasanI dhAMdhala-dhamAla zamI gaI hoya, tame sAva ja "phrI" ho, manamAM saMleza zAMta thaI cUkyo hoya, mana prasanna hoya tevA samaye A DAyarIne jo jo. jeTalA paNa kALA TapakAM dekhavAmAM Ave che, te phakta DAyarImAM nathI paDyA. paNa tamArA jIvanamAM, tamArA AtmAmAM paDI gayA che. jeTalo paNa krodha tame karo cho te dareke darekanuM eka kALuM dhAbuM AtmA upara lAgI jAya che. AtmA to ekadama ujavaLa che. paNa, anAdi kALanI ApaNI avaLacaMDAI vagerene kAraNe krodhAdi doSonA panAre paDI-paDIne AtmAne ApaNe kALomeza karI mUkyo che. haju paNa jeTalo krodha karI rahyA cho te dareke darekanuM kALuM dhAbuM AtmA upara paDI rahyuM che. jema kALuM dhAbuM caMdra mATe kalaMkarUpa che, DAyarI mATe azobhAspada che tema A krodhano kALo DAgha AtmA mATe kalaMkarUpa che, azobhAspada che. A prakAre uttama rIte vicAraNA karI karI AtmAne krodhathI dUra-dUra karatA rahevuM. sUtA pahelAM to joI levuM ke Aje keTalA DAgha paDyA ? AvatIkAle AnAthI to ochA ja DAgha hovA joIe. AnAthI eka paNa DAgha vadhavo na joIe. Avo joradAra saMkalpa haze to avazya DAghA ghaTatA jaze. ane chelle DAyarInA pAnA sapheda-ujvaLa ja raheze. roje roja je te samayanA jeTalA DAgha jovAmAM Ave te dareke dareka DAgha pramANe, phurasadanA samaye, zAMtithI te dareke dareka gussAne yAda karavAno prayatna karo. tame je koI vyakti upara je je paristhitimAM jyAre gusso karela te sarvane najara samakSa lAvo. pachI zAMta citte madhyasthatAthI vicAro ke "zuM tamAre tyAre Avo gusso karavAnI jarUrata hatI kharI ? tame gusso karyo te vyAjabI hato ? sAmevALAnI bhUla hatI mATe ja tame gusso karyo ke tamAro mUDa' na hato mATe gusso karyo ? sAmevALAnI jeTalI bhUla hatI, teTalA pramANamAM ja gusso karyo ke tenAthI ghaNo vadhAre ? zuM tamAre ATalA AkarA zabdo bolavAnI jarUrata hatI kharI ? kadAca tame thoDA sArA zabdo kIdhA hota to zuM 231 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te mAnI na jAta ? jo tame gusso na karyo hota to zuM pariNAma Avata ? sAruM ke kharAba ? jo sAruM ja pariNAma AvavAnuM hoya to zA mATe gusso karyo ? jo kharAba pariNAma AvavAnuM hoya to te kevuM kharAba pariNAma ? abajonI nukasAnI karAvI de, jAna gumAvavo paDe... ItyAdi kharAba pariNAma ke pachI nokara vagere tamArI vAta mAne nahIM, tamArI gharamAM zeha paDe nahIM. AvuM mAmUlI ja kharAba pariNAma AvavAnuM hatuM ? tame gusso karIne vadhAre kharAba pariNAma to nathI ANI dIdhuM ne ?' AvI mukta ane sakhta vicAraNA karazo to krodha upara cAbakhA paDaze. krodha ApoApa ravAnA thavA lAgaze. je krodha thayo che tenA anubaMdha nahIM paDe. thaI gayelo krodha jhAjhI nukasAnI nahIM karI zake. paNa te mATe aMtarathI uparokta vicAraNA thavI jarUrI che. jo A rIte karazo to krodha upara avazya kAbU meLavI zakAze. zAstrakAra bhagavaMtoe paNa tamArI pAse A ja apekSA rAkhI che. pApano sarvathA tyAga tamArA mATe hAlanA stare zakya nathI. mATe, zAstrakAro evI apekSA na rAkhe. paNa, saMyogavaza pApa karavA chatAM, nimittavaza pApa thaI javA chatAM, pakSapAtavaza tenA anubaMdha to tamArAmAM na ja paDavA joIe. te pApano bacAva to tamArAmAM na ja Avavo joIe. te pApanA sevanamAM niSpharatA to tamArA jIvanamAM na ja AvavI joIe. ATalI apekSA to zAstrakAra bhagavaMto tamArI pAse rAkhe ja che. kAraNa ke to ja tame karmabaMdhathI ghaNAkharA aMzamAM bacI zakazo. 'vaMditu' sUtramAM A ja vAta karI che. sammadiThI jIvo, jaI vi hu pAva samAyare kiMci / appo si hoI baMdho, jeNa na niddhaddha kuNaI matalaba ? jo ke samyagdaSTi zrAvaka kaMIka pApane Acare che chatAM mithyAtvIne te pApanA sevanathI jeTalo karmabaMdha thAya tenA karatA kaMIgaNo ocho karmabaMdha samyagdaSTi zrAvakane thAya. kAraNa ke samyagdaSTi zrAvaka 232 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - kyAreya paNa nirdhvasa banIne, niSThura banIne, beparavAha banIne pApanuM sevana rasa-kasapUrvaka na kare. matalaba ke pApa karyA pachI samyagdaSTi zrAvaka pApanI kyAre ya prazaMsA na kare, bacAva na kare. paNa teno kharA aMtarathI pazcAttApa kare ane pharIthI te pApa na sevAI jAya tenI takedArI rAkhe. jo pApa pratye pakSapAta pragaTe, pApanI prazaMsA karavAnuM mana thAya, becAra vyakti AgaLa potAnA pApane satya TheravavAnI bAliza pravRtti thAya to samajI rAkhavAnuM ke pApanuM sevana nirvyasapaNe thaI rahyuM che ke thayuM hatuM. krodha aMge paNa A ja vAta lAgu paDe che. jo krodha karyA pachI ema vicAra manamAM Avato hoya ke - "meM karyuM te barAbara ja karyuM. e A lAgano ja hato. ene to haju AnAthI vadhAre kahevuM joIe. A to hato eTale ATaluM ja bolyo. bIjo koI hota to barAbara saMbhaLAvI jAta' - A rIte khoTekhoTo pakSapAta ja utpanna thato hoya to krodhasevanamAM niSpharatA AvyA vinA rahe nahIM. A DAyarI polisI apanAvavA dvArA jo krodha karyA badala pazcAttApa pragaTato hoya to samajavuM ke krodhamAMthI niSpharatA have ravAnA thaI gaI che. krodha have jhAjho samaya tamArAmAM Take tevI zakyatA nathI. DAyarImAM paDelA kALA DAghane bhUMsavA ja paDe - tevuM jarUrI nathI. paNa jo anAdi kALanI A duHkhadardabharI rakhaDapaTTIthI tamAre aTakavuM haze to A AtmAmAM paDelA tamAme tamAma kaSAyanA DAghAone sApha karavA ja paDaze. te vinA koI chUTako nathI. jeTalA krodhanA DAghAo vadhu, teTalI ja mahenata bhAremAM bhAre. DAghA pADI devA to bahu sahelA che, paNa jyAre e sApha karavAnI Avaze tyAre navaneje pANI utarI jAya tema che. jo A krodhanA DAghA tamAre ja bhaviSyamAM sApha karavAnA hoya, to zA mATe krodha karavAnI mUrkhAmI karo cho ? basa, DAyarImAM paDelA kALA DAghAone joI joI AtmAne samajAvatA jazo eTale pahelAM divasanA 15 DAgha paDatA haze to pachI 233 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 thaze, 10 thaze, 5 thaze. chelle 1 ja bacaze. pachI eka be divase ekAda DAgho paDaze. pachI aThavADiye ekAda DAgho paDaze. ane pachI koIka evo dhanya dina Avaze ke jyAre krodha ravAnA thaI cUkyo haze. bhale AmAM kadAca samaya vadhu jAya. paNa aMtarathI jo A DAyarI polisI apanAvavAmAM Ave to pariNAma nizcita che. TUMkamAM, DAyarI polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke - 'krodha karI karIne jIvananI DAyarImAM kALA dhAbA zA mATe pADo cho ? ane e paNa tyAre ke jyAre tamane khabara che ke A kALA dhAbA tamAre ja sApha karavA paDavAnA che ? nA, A kALA dhAbA have to na ja cAle." A saMdezAne najara samakSa rAkhI eka DAyarI Aje ja vasAvI lo, krodhanI nIkaLavAnI zarUAta thaIne ja raheze. krodhavinAzanuM kAunTaDAuna zarU thaIne ja raheze !!! krodha, adAvata, IrSyA.. bIjAne badalI nathI zakatA.. paNa karanArane ja durjana jarUra banAvI deze... - zenana ela. elDara. 234 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodha jAge che tenI pAchaLa mULa kAraNa manamAM pragaTatuM ArtadhyAna che, vadhu paDatI apekSA che, IcchAnI apUrti che. kaMIka apekSA tUTe ke tamane gusso AvI jAya che. koIka IcchA apUrNa rahe ke magaja sAtamA AsamAne pahoMcI jAya che. A badhA kAraNone dUra karavA mATe A polisI Ave che. amadAvAdanA mAku zeTha vyAkhyAnamAM roja niyamita rIte hAjara ja hoya. koI divasa emanuM vyAkhyAna na chUTe. eka divasa e vyAkhyAnamAM 0 kalAka moDA AvyA. AcArya mahArAjanA magajamAM A vAta pakaDAI gaI. kAraNa ke mAku zeTha AcArya mahArAjanI barAbara sAme ja besatA. ane Aje mAku zeTha pahelA dekhAyA na hatA. vyAkhyAna bAda rojiMdA krama mujaba mAku zeTha AcArya mahArAjane vaMdana karavA AvyA. AcArya mahArAje pUchyuM ke, "kema ? Aje vyAkhyAnamAM moDA ?' ( 1 2 mAku zeThe javAba vALyo ke - "mahemAnane vaLAvavA gayo hato. eTale thoDuM moDuM thaI gayuM." AcArya mahArAjane navAI lAgI. phakta mahemAnane vaLAvavA 235 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jevA kAraNasara zeTha vyAkhyAnamAM moDA Ave te temane mAnavA jevuM na lAgyuM. chatAM jyAre zeTha pote ja kahI rahyA hatA tyAre mAnavA na mAnavAnI vAta gauNa thaI jatI hatI. AcArya mahArAje zeThane thoDI hitazikSA ApI ke - "tamArA jevA AvA kAraNasara vyAkhyAnamAM moDA AvatA thaze to to thaI rahyuM ! mahemAna to Ave ne jAya. temAM vyAkhyAna thoDuM choDAya ?' "sAruM ! havethI khyAla rAkhIza' - ATaluM kahI zeThe carcA sameTI lIdhI. zeTha gayA pachI saMghanA ja eka bhAI AcArya mahArAjane vAta karavA AvyA. emaNe je vAta karI te sAMbhaLI AcArya mahArAja paNa stabdha thaI gayA. te bhAIe vAta karI ke - "AcArya bhagavaMta ! A mAku zeTha paNa gajabanA che. Apane khyAlamAM che ke kevI gojhArI ghaTanA ghaTI gaI che ? A mAku zeThano juvAnajodha dIkaro Aje vahelI savAre avasAna pAmI gayo. tenI smazAnayAtrA thoDI vAra pahelA ja patI. jevI e patI ke tarata ja zeTha vyAkhyAna zravaNa mATe AvI pahoMcyA ! kharekhara ! AvA dhArmika zrAvaka to A pahelavahelA ja joyA !" A sAMbhaLIne AcArya mahArAjane 'mahemAnane vaLAvavA gayo hato' - A vAkyano sAco tAtparyArtha pakaDAyo. samAdhimAM sadA ramamANa rahevA mATenI A khUba ja uttama vicAradhArA che. gharamAM, dukAnamAM sarvatra tame mahemAna cho, mAlika nathI. parivAranA pratyeka sabhyo paNa mahemAna ja che. duniyAmAM AvanArI dareka vyakti ane dareka vastu mahemAna che, kSaNasthAyI che. kiMcitkAlasthAyI che. AvanAruM koI zAzvata nathI - A vicAradhArA apanAvavAnuM A mahemAna polisI kahI rahI che. - gharamAM mahemAna AvyA hoya, 2-4 divasamAM te cAlyA jAya, teno AghAta keTalo hoya ? kAraNa ke tame samajo cho ke A mahemAna ja hatA. mATe Aje nahIM to kAle TUMkA rokANa bAda te cAlyA ja javAnA hatA. evI ja rIte duniyAmAM rahela dareka vyakti - pachI te 236 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamAro dIkaro hoya ke patnI - ane dareka vastu - pachI te tamAruM mAnItuM makAna hoya ke dukAna paNa - badhuM mahemAna che. TUMkA rokANa bAda te badhAM eka divasa vidAya levAnA ja che. to pachI acAnaka koI nikaTanA svajananI vidAya thAya ke managamatI cIjavastunI vidAya thAya tyAre asamAdhi zA kAraNe ? AghAta zA kAraNe ? mahemAnanI vyAkhyA ja e che ke je rIrTana TikiTa laIne Ave te mahemAna. A vyAkhyA mujaba dareka vyakti ane darekanI tamAme tamAma vastu mahemAna ja che. kAraNa ke je je vastu jyAre-jyAre paNa utpanna thAya che tyAre ja tenA mRtyunI dinAMka paNa lakhAI ja cUkI hoya che. to pachI te vastu ke vyakti tenI cokkasa dinAMka pramANe ja vidAya le tyAre tenA upara zoka, tenA virahamAM asaMtoSa/saMtApa vagere zA kAraNe ? ekAeka gharamAMthI dIkarI vidAya le tyAre dharmane choDI devAnuM tamane yAda Ave che. paNa zuM khAvAnuM ke pIvAnuM choDo cho ? UMghavAnuM choDo cho ? mobAIla vAparavAno choDo cho ? chApuM vAMcavAnuM choDo cho ? AmAnuM kazuM ja choDavuM nathI ane dharmane choDyA vinA rahevuM nathI. pachI ThekANuM zuM paDe ? duniyAnI dareka vyakti mArA mATe mahemAna che - Ama vicArI vyavahAra karo to gharamULathI badalAva AvI jaze. sAmevALI vyaktinA vyavahAramAM sanmAna bhaLatuM jaze, satkAra thato jaze. eka vAra kabIrajInI vadhatI jatI yaza, kIrti, prasiddhi vagerethI akaLAyelA brAhmaNoe temane badanAma karavAno kAraso racyo. dhananI lAlace eka vezyAne phoDI temaNe kabIrajInI jhUMpaDImAM rahevA mokalI dIdhI. rAtathI ja e vezyA jhUMpaDImAM pahoMcI gaI. paNa, kabIrajIe tenI sAme AMkha UMcI karI joyuM paNa nahIM. vezyA to bIje divase savAre rasoI vagere kAma karavA lAgI. lokonI najara paDI ke kabIrajI sAthe koI strI paNa rahe che. dhIre dhIre vA sAthe vAta paNa phelAvA mAMDI. loko kutUhalathI jhUMpaDInI AjubAjumAM AMTApherA karavA lAgyA. paNa, kabIrajIne to A bAbatanI kaMI paDI 237 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na hoya tema te nityacaryAmAM gUMthAyelA rahelA. A bAju A vAta uDatI-uDatI rAjA pAse AvI. rAjAne pahelAM to A vAta mAnavA jevI na lAgI. paNa, jyAre ghaNAM badhAM lokoe AvI AMkhe dekhyo ahevAla rajU karyo, tyAre rAjAne kabIrajI upara gusso caDyo. emaNe kabIrajIne tarata ja hAjara thavAnuM pharamAna mokalyuM. A bAju kabIrajInA AkhI rAtanA saMsargane anubhavI cUkela vezyAnA manaHpariNAma palaTAvA lAgyA. AvA aNizuddha saMtane phakta paisAnA lobhe badanAma karavAnuM tene mana na thayuM. kabIrajInI dinacaryA jotA-jotA vezyAno enA pratyeno sadbhAva vadhato ja cAlyo, vadhato ja cAlyo. rAjAnuM pharamAna Avela hovAthI kabIrajI ane e vezyA banne rAjamahela tarapha cAlI nIkaLyA. rAjasabhAmAM pahoMcI haju kabIrajI mahArAjanuM abhivAdana kare che tyAM ja rAjAno Avega-ukaLATa-vyagratAthI bharelo avAja saMbhaLAyo. "kema kabIrajI ! A tamArI joDe koNa che ?" haju kabIrajI kaMIka kahe tyAM to vezyAe ja mAMDIne badhI vAta kahI dIdhI. kabIrajIne aNizuddha saMta tarIke oLakhAvI brAhmaNonA mAyA -prapaMcane ughADo pADI dIdho. amuka brAhmaNonI A nIca vRtti joI rAjAne brAhmaNo para dveSa pragaTyo. rAjAe brAhmaNone sabhAmAM pakaDI maMgAvyA. jyAre brAhmaNonI jANamAM AvyuM ke vezyAe badhI vAta mahArAjane karI dIdhI che - tyAre te thara-thara kAMpavA lAgyA. rAjA A badhAM brAhmaNone sakhtamAM sakhta sajA karavA mAMgato hato. mATe teNe kabIrajIne ja pUchyuM ke "bolo kabIrajI ! A brAhmaNone zuM sajA karavI che ?' "are mahArAja ! ghare AvelA mahemAnono satkAra hoya ke sajA hoya ? A brAhmaNo to mArA mahemAna jevA che. Aje AvyA to kAle upaDI javAnA. evA A brAhmaNone sajA karavAnI hoya ? choDI mUko emane ! emane abhaya ApI do. emane koI sajA na hoya." kabIrajInA A pratyuttarane sAMbhaLI sahu DolI gayA. rAjA to prasanna -prasanna thaI gayo. kevI gajaba udAratA ! basa ! A rIte jo jagatanA 238 Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamAma jIvone mahemAna tarIke jotA AvaDe to kyAMya gusso na Ave. ApaNI sAthe durvyavahAra karanAra para mahemAnano bhAva jAge to gusso thaI zake nahIM. vaLI, eka bIjI vAta paNa A polisI jaNAve che ke - jevI rIte duniyAnA bIjA mANaso mahemAna che, tevI rIte tame pote paNa A duniyAmAM mahemAna cho, zAzvatakALa mATe nathI. phoI-phavAnA tyAM tame mahemAna thaIne gayA ho tyAre tamAro vartAva kevo hoya ? vANI kevI hoya ? basa, mAre tamane e ja kahevuM che ke jyAre tame gharamAM ho tyAre paNa e rIte ja mahemAna banIne raho, aDadhAthI paNa vadhu saMklezo ghaTI gayA vinA raheze nahIM. koInI paNa sAthe zA mATe bagADo cho ? jIMdagI che, 70-80 varSanI. emAM 10-20 -30-40 varSa pasAra thaI cUkyA che. zA mATe have thoDAka varSo mATe tamAre koInI sAthe bagADavuM ? ahIM kyAM tamAre zAzvata kALa mATe rahevuM che ? putra-putrI-patnI vagere kAMI bhUla karI bese, tamane aNagamatuM karI bese, tamArI sevAmAM uNapa lAve tyAre vicAro ke huM to mahemAna chuM, thoDA divasano mahemAna chuM. paNa jyAre jyAre temane mArI vidAya bAda mArI yAda Ave tyAre mArI kaDavI yAda teone na AvavI joIe - AvuM mAre karIne javuM che." tame mAlika banIne raho cho. mATe duHkhI thAva cho. jo mAlikanA badale mahemAna banIne raho to duHkhI thAva tevI zakyatA nathI. hA ! huM mahemAna chuM - tevuM vacanathI nahIM, paNa aMtarathI svIkAravuM joIe. gharamAM jene mahemAna ke musAphara banIne rahetA AvaDe, dukAnamAM jene munIma banIne rahetA AvaDe - te mANasa kadApi duHkhI thaI zake nahIM. kadAca koIkanA ghare eka-be divasa tamAre rahevAnuM thayuM. e gharanI tamane zI paDI hoya ? e gharamAM tamane mAna-sanmAna thoDuM ochuM maLe to zuM tame gusse thaI jAva ? samajo cho ke eka-be divasa rokAvuM 239 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che temAM kyAM paMcAta karavI ? hamaNAM kAma pate ke hAlatA ! A ja rIte gharamAM je mahemAna banIne Ave tene kadApi duHkha thAya nahIM. tevI ja rIte bajAramAM maMdI game teTalI Ave paNa munImane ciMtA na hoya, tema tame paNa maMdImAM ya masta rahI zako. mahemAnane koI takalIpha hotI nathI. takalIpha mAlikane hoya che. tamAre sukhI thavuM che ke duHkhI ? mAlika thaIne rahI duHkhI thavuM che ke mahemAna banIne sukhI thavuM che ? mAlika banIne rahevAmAM saMkleza pAra vinAnA che. - svAmI rAmatIrtha eka vAra amerikAnA pravAse hatA. rastA upara cAlatA hatA tyAM acAnaka kAne bUmarANa saMbhaLAI. svAmI rAmatIrtha te dizAmAM gayA. joyuM to eka makAna AgamAM lapeTAI gayuM hatuM. eno zeTha hAMphaLo-phAMphaLo thaI doDadhAma macAvI rahyo hato. thoDI vAra thaI ane makAnamAMthI keTalAka phAyarabrigeDanA mANaso bhArekhama vastu laIne zeThanI pAse mUkI gayA. zeThanI najara jevI e vastu upara paDI ke zeThanI AMkhamAM prasannatA chavAI gaI. kAraNa ke enA sarvasva samAna e tijorI hatI. mahattvapUrNa dastAvejo paisA vagere badhuM temAM ja hatuM. zeThe e lAvanAra mANasone bakSIsa ApI pharI uttejyA. jAva, haju kaMIka maLe to laI Avo. mANaso te vadhu bakSisanI lAlace AgamAM javA nIkaLyA. Aga olavavAnuM kArya paNa pUrajozamAM cAlI rahyuM hatuM. thoDI vAra thaI pAchA te mANaso makAnamAMthI eka vastu laIne AvI rahyA hatA. paNa, jevI e vastune zeThe joI ke zeTha Dhagalo thaI paDI gayA. potAnA ja putranuM e zaba hatuM. zeTha dhUsake dhrusake raDI paDyA. A ghaTanA joI svAmI rAmatIrthe potAnI DAyarImAM eka vAkya noMdhyuM - "mAla ahIM rahI jAya che. mAlika upaDI jAya che. keTalI satya vAta ! dunyavI cIjano mAlika kadApi zAzvata kALa mATe rahevAno nathI. mAnavamAtra mahemAna che. koI apamAna karI nAMkhe tyAre tenA 240 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara zIdane gusso karavo ? be-cAra kSaNanA mahemAna chIe. anaMta kALanI apekSAo ATalo kALa to palakAro ja kahevAya ne ! pachI pAchuM bIjI saphare upaDI javAnuM che. zA mATe ATalA udhAmA nAMkhavA? bALapaNamAMthI jotajotAmAM yuvAnI ke prauDhAvasthAmAM to AvI pahoMcyA cho ! bALapaNano samaya jatA palakAro ya nathI thayo. yuvAnI paNa evI ja rIte hAlI javAnI che. tyAra bAda mRtyu TakorA mArI ja rahyuM che. ' are ! eTaluM paNa jIvAya tevI kyAM bAMhedhArI che ? enI pahelA paNa upaDI javuM paDe tema che. ATalI anizcita bAjI jyAre hoya tyAre A cAra divasa jevI jIMdagIne sAcavavA karatAM anaMta kALane ja sAcavI levo joIe ne ! kadAca koIkanuM apamAna tame na sahyuM, be cAra saMbhaLAvI dIdhI to A bhavamAM kadAca tamane koI nahIM vatAve. paNa pachI? anaMta kALa bAkI che. e bAjI pachI karmasattAnA hAthamAM hAlI jaze. mahAsamartha puruSo paNa mRtyu sAme lAcAra thaI jAya che. AMkha khulI che tyAM sudhI je karavuM hoya te karI levA jevuM che. pachI, temAM kazo pheraphAra thaI zakavAno nathI. to pachI zA mATe DhIla karavI ? yAda rahe - mAla to ahIM ja rahevAno che, mAlikIno dAvo rAkhanArA ApaNe sahu A jagatamAMthI ravAnA thaI javAnA chIe. hA ! mAlane mATe karelA rAga-dveSa bhavAMtaramAM paNa ApaNane nahIM choDe. pasaMdagI ApaNA hAthamAM che. atyAre je karavuM haze te karI zakAze. eka vAra ghaDI vItI gaI pachI kazuM ja thaI nahIM zake. manamAMthI bhUsI ja nAkho ke "huM mAlika chuM.' harSa-zoka mAlikane hoya. mahemAna to sadA masta hoya. jAnathI mArI nAMkhanAra pratye paNa upazamabhAva keLavavAno ja che. kAraNa ke jAnathI mArI nAkhanAra paNa zuM kare che? kazuM ja nahIM. phakta tame karelA karmo ja tamane herAna kare che. temAM tamane mAranAra to nimittamAtra ja che. enAthI vizeSa kazuM ja nahIM ! svAmI dayAnaMda sarasvatIne bhojanamAM jhera nAMkhI mArI nAMkhavAnuM kAvataruM ghaDavAmAM AvyuM hatuM. kAvataruM saphaLa thayuM. svAmI dayAnaMda 241 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarasvatInA peTamAM e jhera nAMkheluM bhojana cAlyuM gayuM. thoDI vAramAM ja svAmIjIne khyAlamAM AvI gayuM. recaka Adi prANAyAma dvArA temaNe jhera okavAnuM zarU karyuM. netI Adi kriyA dvArA paNa temaNe prayatna karyo. paNa, khyAlamAM AvI gayuM ke have TakI zakAya tema nathI. tyAM ja eka mANasa doDato-doDato saMdezo ApavA Avyo. svAmIjI ! Apane jhera ApanAra pakaDAI gayo che. hamaNAM ahIM Avaze. jaladI batAvo. ene ame zuM sajA karIe ? "are bhAI ! have huM be-traNa ghaDIno mahemAna chuM. ene zuM sajA karuM ? majA karAvo ene. mAnabhera choDI mUko' - svAmI dayAnaMda sarasvatIe javAba vALyo. pote samajI gayA hatA ke "have huM thoDA samayano ja mahemAna chuM, to zA mATe koIne duHkhI karato jAuM ? sahune prasannatA ja na ApuM ? A ja vAta che. mahemAna tarIke jyAre potAnI jAta lAge tyAre saMkleza ApoApa TaLavA lAgaze. mATe, A mahemAna polisI atyadhika upayogI che. TUMkamAM, A "gesTa' polisIno sAra eTalo ja che ke - "je vastu tamArI mAlikImAM nathI tenA upara mAlikIno dAvo rAkhI zA mATe duHkhI thAva cho ? mahemAna cho to mahemAna tarIke ja raho. mahemAna jyAre mAlika banavA jAya ke munIma jyAre mAlika banavA jAya tyAre Akhare mahemAnane ke munImane ja pastAvuM paDe che. mATe, gharamAM mahemAna banIne jIvatA zIkho. dukAnamAM munIma banIne rahetA zIkho. saMkleza ghaTatA ja jaze, krodha kAbUmAM Avato ja jaze.' gesTa polisInA A sArane apanAvavA dvArA sAcI zAMtino ane samAdhino A ja bhavamAM ke najIkanA ja bhaviSyakALamAM anubhava thAya, te ja IcchA ! 242 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naphAmAM kazo pharaka na paDato hoya tyAre be dhaMdhAmAMthI kayA dhaMdhAnI pasaMdagI karo ? attaranA vepAranI ke kolasAnA dhaMdhAnI ? spaSTa "vAta che ke vepAra karavo ja che to attarano karavo. gharAka mAla mAMge ane mAla batAvo. pachI gharAka mAla le ke na le paNa attaranA vepArIne to sugaMdha maLyA vinA rahetI nathI. jyAre kolasAnA vepArInA hAtha kALA thayA vinA rahetA nathI. TUMkamAM, kalyANa/lAbha attarano vepAra karavAmAM che, kolasAno vepAra karavAmAM nahIM. tema ApaNuM jIvana paNa attaranA bijhanesa jevuM banavuM joIe. je paNa ApaNI samIpa Ave te prasanna prasanna thaI javo joIe. kSamAnI suvAsa, mIThA zabdonI suvAsa tene tarabatara karI de - tevuM vAtAvaraNa tamArAmAMthI sarjAtuM hovuM joIe. jo gussAkhora svabhAva haze to tame paNa kALA thazo ane tamArA sAnnidhyamAM AvanAra paNa kALo thaze, te paNa aprasanna thaze. jeTalI kSamA vikasAvazo, teTalI sahune suvAsa maLaze. jeTalI krodhanI zakti vikasaze, teTalA ja pramANamAM sahu aprasannatAne meLavaze. tamAruM jIvana kALA kolasA jevuM nahIM, paNa attara jevuM banAvavuM joIe. 243 Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A cAra kaSAyo kALAmeMza che. AtmAne malina karanArA che, ane saMsAramAM rakhaDAvanArA che. dazavaikAlika sUtramAM zayyabhavasUri mahArAja pharamAve che ke - cattAra ee kasiNA kasAyA siMcaMti mUlAI puNabhavastra // A kALAza kaSAyo AtmAne paNa kALomeza kare che. samIpavartI sahune aprasannatAnI kALAza bakSe che. ApaNuM vyaktitva ja evuM ghaDAyeluM hoya ke bIjAnA magajamAM peTelI hoLImAMthI divALInuM sarjana thaI jAya. e jyAM jyAM jAya tyAM tyAM sarvatra svarganuM sarjana thAya. eka vAta samajI rAkhavA jevI che ke zastranA ghA kadAca 15 di'mAM rujhAI jaze. paNa zabdonA ghA to 50 varSe ya rujhAtA nathI. mATe, bolavA to mIThA-madhajharatA zabdo bolavA. bAkI mauna thaI javuM. maunanuM senTa paNa bIjAne samAdhi Apaze. e vakhate tamArA kALA kolasA jevA zabdo tamane ane bIjAne bannene duHkhI karaze. TUMkamAM, A polisIno tAtparyArtha e ja che ke - sArA vicAra, vANI ane vartana attara jevA che. Apa-le to enI karavA jevI che ke jenAthI ApanAra-lenAra ubhayane suvAsa-suvAsa ja maLe. kALA kolasA jevA vANI, vartana ane vicArano prayoga zA mATe karavo ? ke jenAthI ApanAra, lenAra bannenA hAtha kALA thAya. A sArane AtmasAt karI A AdhyAtmika attaranA bijhanesamAM jhUkAvIe - napho aparaMpAra che. krodha ane buddhine bAra gAunuM cheTuM che... - jena osTena. 244 Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A . che ghaNAne prazna thato haze ke "jo kSamA ja rAkhavAnI hoya, gusso karavAno ja na hoya, to pachI zuM dIkarA-dIkarIne UMdhe raste javA devAnA? kAraNa ke premathI kahevA chatAM haju sudhI temaNe vAtane svIkArI ja nathI. have jo gussAthI kahevAmAM na Ave to te vadhune vadhu doSonA kIcaDamAM khaMkhe jAya tema che. zuM AvA vakhate paNa kSamA ja keLavI rAkhavAnI ?' A praznano uttara eTale ja prastuta polisI. dIkarA ke dIkarI upara gusso karatA pahelA AjanA kALamAM to hajAra vAra vicArI levA jevuM che. kharekhara, dIkarA-dIkarIno teTalo gaMbhIra guno che ke nahIM ? te vicArI pachI ja pagaluM bharajo. samajo ke krodhano Azaro levo ja paDe tema che to A polisI apanAvavA jevI che. plena rana -ve upara ochAmAM ochuM aMtara kApe, mAtra AkAzamAM uDyana karavA mATe jarUrI lIphTa' meLavavA pUratuM ja aMtara kApe... pachI to te AkAzamAM uDAna bharI le. mAtra rana-ve upara ja doDya rAkhatuM plena akasmAtano bhoga banIne ja rahe che. TUMkamAM, plena rana-veno ochAmAM ocho, jarUriyAta 245 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrato ja upayoga kare che. ene rasa rana-ve upara doDavAmAM nathI. paNa, AkAzamAM uDavAmAM che. mATe ja te ochAmAM ocho samaya dharatI upara rahI chelle dharatInA baMdhanane toDI AkAzamAM UMcI chalAMga lagAvI le che. anivAryapaNe levo paDato krodhano Azaro rana-ve jevo che. kSamA e AkAza jevI che. tamane vadhu rasa zemAM ? jarUriyAta pUrato, ochAmAM ocho krodhano upayoga karI kSamAnA gaganamAM uDavAmAM ke krodhanA rana-ve upara ja doDadhAma karavAmAM ? zAMtithI AtmanirIkSaNa karI levA jevuM che ke haju rasa zemAM che - krodhamAM ke kSamAmAM ? jo krodhamAM ja rasa haze to vinipAta dUra nahIM hoya. jo ochAmAM ocho samaya krodhanA 'rana-venA AlaMbane rahI vadhumAM vadhu samaya kSamAnA gaganamAM vItAvavAmAM Ave to ja kalyANa che. dIkarA-dIkarIne paNa kaMIka kahevuM paDe to ati tIvra kaDavA zabdo bolavAnA badale vAtsalyathI tene samajAvIe. ApaNo gusso sAMbhaLIne ene paNa aMdarathI saMvedana thAya ke "pappA bhale mArI upara gusso kare, paNa aMdarathI emane mArA upara sAcuM vAtsalya che." (1) jo dIkarAne AvuM saMvedana thatuM hoya, (2) kharekhara tamAro gusso vAtsalyaprerita hoya, (3) tenA AtmAnA hitanI kAMkSAthI thayela hoya, (4) tamane rasa gusso karavAmAM nahIM. paNa dIkarAne pApathI bacAvavAmAM ja hoya (5) ane eTale ja tame jarUriyAta karatAM vadhu eka paNa kaDavo zabda uccAryo na hoya to zAstrakAro te kaSAyane prazasta kaSAya kahe che. dIkarAdIkarIne sudhAravA mATe A prazasta kaSAya che. prazasta kaSAyane ajamAvanAra sAmevALAnA dilano palaTo karAvIne ja rahe che. jo Avo vAtsalyamizrita Thapako Apyo haze to dIkarAne tamArA pratye sadbhAva Takelo raheze. ane to ja kyAreka mitro taraphathI koIka lAlaca Avaze, lapasavAnI taiyArI thaze tyAre tenA aMtarAtmAmAMthI avAja uThaze - "nA, AvuM mArAthI na karAya. mArA pappAne A nahIM game." AmAM ja tamArA pitRjIvananI sAcI saphaLatA ra46 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. tamArA ane dIkarA vacce eka vAtsalyano setu racA kaSAya prazasta karavo rahyo. ane tenA mATe A polisI rahI. TUMkamAM, A plena polisI eTaluM ja kahe che ke - "plenane rana-ve upara vadhu cAlavAmAM plenanuM zreya nathI. gaganamAM uDavAmAM ja tenuM kalyANa che. tema krodhane ochAmAM ocho samaya ApavAmAM ane vadhune vadhu samaya kSamAnA gaganamAM uDavAmAM ja A mAnavabhavanuM sArthakya samAyeluM che.' Avo, A "plena polisInA saMdezAne apanAvI kSamAnA gaganamAM uDIe.. rUmAla AMkhanA AMsu lUche che, kSamA e AMsune motI banAve che. - napharata, krodha aDhaLaka zakti barabAda kare che. jyAre kSamA aDhaLaka zakti bacAvI Ape che. - krisTIna kezara. talavAranI dhAra karatA krodhanI dhAra vadhu khataranAka che, lohI pADyA vinA ja mota lAvI de che.. - gautama buddha. jANa karI che ke je kaho ke kAkA sAheba , ta me ja 247 Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 eka prazna karI lauM - tAkAta konI vadhAre ? pANInI ke paththaranI ? paththara bhale dekhItI rIte atyaMta nakkara dekhAto hoya paNa Tapaka...Tapaka rIte paDatuM pANI Akhare e paththaramAM khADo pADIne ja rahe che. game teTalo ya naphaphaTa paththara Akhare cholAIne, ghasAIne ja rahe che. mATe tAkAta paththaranI nahIM, paNa pANInI vadhAre che. pAvara - pANIno vadhu pAvaraphUla che, paththarano nahIM. A ja vAta adhyAtma jagatamAM paNa lAgu paDe che. krodha bhale bhayAnaka, tAkAtavAna bhAsato hoya. kSamA nirbaLa ane dayApAtra lAgatI hoya paNa je tAkAta kSamAmAM che te krodhamAM nathI. kSamA Akhare krodhane toDI pADIne ja rahe che. tAkAta nathI krodhanI ke e kSamAnA sattejanI sAme Takkara jhIlI zake. tamArA jIvanane ja tapAsI jAo. atyAra sudhI tame krodha rUpI paththarano ja upayoga karela che. zAMti-samAdhimAM vadhAro thayo ke ghaTADo ? tamAro ja anubhava haze ke game te ho, paNa zAMti-samAdhimAM satata ghaTADo ja noMdhAI rahyo che. A bAbatanA kAraNamAM UMDA utarazo eTale spaSTa samajAI jaze ke krodhanA zaraNe javAthI ja A hAlata Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaI che. eTaluM to tame mAno ja cho ke - je zAMti-samAdhimAM vadhAro kare te vadhu tAkAtavAna. je zAMti-samAdhimAM ghaTADo kare te nirbaLa ! have eka prayoga karI juo. eka divasa kSamAne ajamAvI juo. dhIre dhIre 15 divasa - 20 divasa kSamAne = saMpUrNa kSamAne ajamAvI juo. pachI juo ke atyAra sudhI krodhane apanAvavAne kAraNe satata ghaTI rahela zAMti-samAdhimAM vadhAro noMdhAyo ke nahIM ? rIjhalTa 100% pojhiTIva maLaze. matalaba ke vadhAro cokkasa thaze ja. A ja vAta sAbita kare che ke tAkAta kSamAnI vadhAre che, krodhanI nahIM. kumArapALa rAjAne pratijJA hatI ke comAsA daramyAna pATaNanI bahAra na javuM. pATaNanI bahAranA tamAma dezomAM sucAru vyavasthA cAlu rahe te mATe pradezapatio nImI ja dIdhelA hatA. A vAtanA samAcAra gijhanInA bAdazAhane maLyA. eNe nakkI karyuM ke "comAsAmAM ja kumArapALa rAjAnA pATaNa upara AkramaNa karavuM. potAnI pratijJAne to e bhAMgI nahIM zake. mATe A ja samaya yuddha mATe barAbara che." ema vicArI gijhanIno bAdazAha yuddha mATe gujarAtamAM AvI pahoMcyo. pATaNanA loko A samAcArathI ciMtAmAM AvI gayA. sahune kumArapALa rAjAnI pratijJA khyAlamAM hatI. jema jema bAdazAha najIka AvI rahyo hato, tema tema pATaNamAM khaLabhaLATa vadhato hato. chevaTe teNe pATaNane ghero ghAlyo. kumArapALa rAjA paNa ciMtAmAM paDyA. eka bAju pratijJAdharma hato, bIjI bAju rAjadharma hato. bAdazAhanA samAcAra badhe bhaya phelAvI rahyA hatA. jo koI tatkAla pagaluM levAmAM na Ave to bhAre arAjakatA phelAya tema hatuM. AthI kumArapALa rAjA pU. hemacaMdrasUri mahArAjane maLe che. hemacaMdrasUri mahArAjanA kAne paNa A vAta AvI hatI. emaNe kumArapALa rAjAne AzvAsana ApyuM ane pratijJAmAM majabUta rahevA kahyuM. e ja divase rAte hemacaMdrasUri mahArAje jApamAM praNidhAna mUkyuM. zAsanadevI hAjara thayA. pahelethI vAta thayA mujaba kumArapALa rAjA paNa bAjumAM ja hatA. zAsanadevIe pUchyuM - 249 Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavan! zA mATe mane yAda karI ?' AcArya mahArAje javAba vALyo - "vratapAlanamAM sahAyaka thavA mATe', "zI aDacaNa paDI ?', 'kumArapALa rAjAne cAturmAsa daramyAna pATaNa bahAra na javAno abhigraha che. ane A pratijJAno geraphAyado levA mATe gijhanIno bAdazAha yuddha mATe Avyo che." zAsanadevIe kIdhuM - "huM hamaNAM ja AvI. ane palavAramAM zAsanadevIe gijhanInA bAdazAhane tenA palaMga sAthe UMcakI AcArya mahArAjanI sAme rajU karI dIdho. kumArapALa potAnI sAme ja gijhanInA bAdazAhane joI camakI gayo. AcArya mahArAjanA A puNyaprabhAvane manomana e vaMdI rahyo. gijhanIno bAdazAha paNa kaMIka juduM ja vAtAvaraNa anubhavamAM AvatA jAgI gayo. potAnI sainyanI chAvaNInI jagyAe koIka bIjI ja jagyAno AbhAsa thatAM ja e saphALo beTho thaI gayo. dhyAnathI AjubAju jotA ja e Azcaryacakita thaI gayo. potAne kumArapALa rAjAnI bAjumAM ja joIne e habaka khAI gayo. potAnuM jIvana tene saMkelAtuM lAgyuM. potAnI badhI IcchAo para pANI pharatuM lAgyuM. jo ke A badhAM vicAro karatAM to ene e ja vicAra vadhu satAvI rahyo hato ke - "huM ahIM AvI kevI rIte gayo ? pATaNanI bahAra mArI chAvaNI hatI." jyAre kumArapALa rAjAnI bAjumAM ja eka oliyA puruSane beThelA joyA, temanA mukha upara vilasatuM apUrva teja joyuM, tyAre tene pratIti thaI gaI ke nakkI A phakIre ja mane ahIM upADIne mUkI dIdho che. AvI alokika zakti joIne e tAjuba thaI gayo. khUMkhAra evo A bAdazAha garIbaDI gAya jevo thaI gayo. tarata ja e AcArya mahArAjanA ane kumArapALanA caraNomAM paDI jAya che. vagara kahyuM te badhuM ja samajI jAya che. paNa, kharI vAta to have Ave che. jyAre gijhanIno bAdazAha A rIte baMdhanaavasthAmAM AvI paDyo hoya tyAre tene choDI mUkavo e kadAca rAjanItithI viruddha hatuM. ene tatkAla baMdhanamAM laI levo e ja rAjanItinuM kahevuM hatuM. rAjanIti topamAM 250 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakti mAne che. jyAre kumArapALarAjA "kSamA'nA tapamAM vadhu zraddhA dharAvatA hatA. hA ! avasare talavAra paNa upADavAnI ja. paraMtu zraddhA talavAranI tAkAta upara nahIM, kiMtu kSamAnI tAkAta upara hovI joIe. kumArapALa rAjAne paNa krodhanI talavAra karatAM kSamAnI DhAlanI tAkAta upara vadhu bharoso hato. ane sUkSma rIte vicAratA rAjanIti paNa duzmananA nAza karatAM duzmanAvaTanA nAzane ja vadhu mahattva Ape. eTale kumArapALa rAjAe duzmanAvaTanA nAzanuM ja dhyeya keLavyuM. temaNe gijhanInA bAdazAhane mIThA zabdomAM AvakAra sAthe kIdhuM - "bAdazAha ! ApaNI tAkAta jyAM kAma na karatI hoya, ApaNI buddhi jyAM kAma na karatI hoya, tyAM paNa koIka vyakti, divya zakti kArya karI rahI hoya che. tene mAna ApavAmAM ja ApaNuM zreya che. ApaNA banneno meLApa A saMtapuruSane kAraNe thayo che. pATaNanI bahAra comAsA daramyAna na nIkaLavAno mAro abhigraha tamArI jANamAM ja che. A abhigraha mane ApanArA A ja saMtapuruSa che. ane Aje A ja saMtapuruSe tenuM aNIzuddha pAlana karavA mATe mane gajaba sahAya karI che. gabharAzo nahi. tame bhale mAranArA ho. ame to mAranArane paNa jIvADanArA chIe. bolo ! tamArI dhAraNA zI che ? amAre tamane phAMsIe paNa nathI caDAvavA ke jelamAM paNa nathI pUravA. amAre to tamane gijhanInA bAdazAha tarIke pAchA gijhanImAM sthApavA che. bolo, tame zuM Iccho cho ?' bAdazAha A sAMbhaLIne gaLagaLo thaI gayo. duzmana hAthamAM Ave pachI tene jIvato choDI mUkavAmAM mUrkhatAnI parisImAM mAnanAro A bAdazAha kumArapALarAjAnI A udAtta bhAvanAne joI pIgaLI gayo. paththara jANe pIgaLyo. hemacaMdrasUri mahArAja paNa kumArapALa rAjAnI kSamA uparanI zraddhA joI rAjI thayA. koI paNa zarata vinA rAjA tene kSamA ApavA taiyAra thayo hato. bAdazAhe javAba vALyo - "rAjAdhirAja ! huM to tamAro kedI chuM. mArI tAkAta zI che have ? chatAM Apa mane gijhanIno bAdazAha banAvo ja cho, tyAre huM mArA taraphathI eka khAtarI ApuM chuM ke AkhA 251 Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gijhanI rAjyamAM huM cha mahinAno amAri paTaha vagaDAvIza ane Apa ApanA ISTadevanI pUjA karo tyAre paheravA mATenA sArAmAM sArA kapaDAnI joDa mokalIza. amAre tyAMnuM e prakAranuM kApaDa sArAmAM sAruM thAya che. Apa jIvanabhara roje roja navI ja joDa pUjA mATe vAparI zakazo tevo baMdobasta huM karI ApIza !" - A tAkAta che kSamAnI ! khUMkhAra paNa bAdazAha namra thaI gayo. topathI tene harAvavA gayA hota ke talavArathI jo tene khatama karI nAMkhyo hota to bhavAMtaramAM ya vairanI paraMparA cAlata. gujarAtamAM gijhanInA humalAno bhaya sadA toLAto raheta. kumArapALa rAjAnI zraddhA kSamAnI tAkAta upara hatI ane enuM ja A mIThuM pariNAma AvyuM. sAmevALI vyakti game teTalI herAnagati kare chatAM jo tamane kSamAnI tAkAta upara bharoso haze to gusso tamArAthI thaI zakaze ja nahIM. sAmevALI vyakti tamane herAna kare tyAre tame tenA upara gusso karo cho. kAraNa ke, tamArA manamAM UMDe UMDe paNa gussA upara vadhAre zraddhA che. tamane evuM lAge che ke - "gusso karIza, eTale A vyakti sIdhIdora thaI jaze. ene paNa barAbara khyAla AvI jaze ke koIkane herAna karavAnuM phaLa zuM maLe ?' matalaba ke haju paNa kSamAnI tAkAta upara bharoso nathI. jo vizvAsa hoya ke "je pariNAma kSamA dvArA mane prApta thaze te pariNAma gussA dvArA maLI zake te zakya ja nathI. jo mAre ujvaLa pariNAma joItuM hoya to kSamAnuM zaraNuM lIdhA vinA koI chUTako nathI, to pachI krodha thAya ja zI rIte ? A vizvAsa game tevI kaSAyanI Agane ThArI devA mATe pANInI garaja sAraze. paNa, e vizvAsa aMdaramAM kharekharo pragaTavo joIe. game teTalI giradImAMya tame tamAruM khIsuM kapAI na jAya tenI ja sAvadhAnI rAkho cho, tema koI game teTalI herAnagati kare to paNa kSamAnuM khIsse kapAI na jAya te jovAnI javAbadArI tamArI che. paNa, jeTalI kiMmata paisAnI samajAI che. teTalI kSamAnI nathI samajAI. mATe ja paisAne sAcavavA mATe jevI mahenata tamArI che, tenAthI dasamA bhAganI mahenata 252 Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa kSamAne sAcavavAnI nathI. kSamAnI kharekharI kiMmata jo samajAze to avazya kSamAnI tAkAta upara vizvAsa pragaTaze. ane to ja gussAnI tAkAta uparathI vizvAsa utaraze. krodha adhyAtmajagatamAM pAyamAlI notaranAra che. krodhanA panAre paDanAra adhyAtmajagatamAM nIce gagaDyA vinA raheto nathI. adhyAtmajagatamAM uccakoTinuM sthAna bakSanAra to kSamA che. enI tAkAta e enI ja che. aMgAro game teTalo ya bhaDabhaDato hoya, paNa nadInI sAme e vAmaNo che. kSamA nadI jevI che, krodha aMgArA jevo che. jo aMtaramAM eka vAra kSamAnI nadI vahevA mAMDaze, pachI krodhanA game tevA ya aMgArAone e ThArI deze. kSamAnI nadI tyAre vaheze ke jyAre bIjAne ughADA pADavAnI, bIjAnA doSone ughADavAnI taka tame jatI karatA zIkhazo. sAmevALAno doSa ughADavAnI taka maLI nathI ke tame tene jhaDapI nathI. tame jeTalA sAmevALAnA doSo ughADA pADazo, teTalo ja te te doSa pratye te niSphara banaze. pariNAme tame sudharavAnI taka tenA hAthamAMthI jhUMTavI lo cho. jo doSo ughADA pADyA na hota to kadAca e sudharI zakata. paNa jyAre tame koInA doSone ughADA pADo cho tyAre tenI sudharavAnI IcchA paNa naSTa thaI jAya che. ane temAM nimitta banavAnuM durbhAgya tamArA lalATe lakhAI jAya che. baMdhaka muni hoya ke cilAtIputra muni hoya, avaMtisukumAla muni hoya ke gajasukumAla muni hoya, arNikAputra AcArya hoya ke dharmaruci aNagAra hoya, dareka mahAtmAoe maraNAMta kaSTa vacce paNa aMtaramAM kSamAnI nadIne vahetI rAkhI potAnuM kAma sAdhI lIdhuM. apamAnanA prasaMgomAM paNa aMtaramAM sahanazIlatAnuM jharaNuM vahAvI mokSa meLavI lIdho. metAraka munie kSamAM rAkhI to sonIne paNa mokSa bheTamAM Apyo. sonIne paNa sudharavAnI taka maLI. RSihatyA karanAra mATe zAstrakAroe anaMta saMsAra batAvyo hovA chatAM metAraja muninI avvala 253 Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamAnA pratApe sonIne potAno anaMta saMsAra sApha karI nAkhavAnI taka maLI. jo mahAtmAe sAmano karyo hota to mahAtmA ke sonI kono mokSa kyAre thAta - te zI rIte kahI zakAya? uparAMtamAM pakSIno paNa ghAta thayo hota. saMdeza spaSTa che. tAkAta pANInI vadhAre che, paththaranI nahIM. tema tAkAta kSamAnI vadhAre che, krodhanI nahIM. satya A che, pratIti hovI na hovI e judI vastu che. paNa A sanAtana satyane svIkAranArA tarI gayA, sAthe kaI keTalAyane tArI gayA. paNa, A satyane na apanAvanArA duHkhI duHkhI thaI gayA che. pAvara polisIno A saMdezo spaSTa che. tamAre konA upara zraddhA keLavavI che ? te have tamAre vicAravAnuM che. eka vAra to A polisIne apanAvI ja juo, kharekhara AdhyAtmika pheraphAra jaNAze. krodha ane asahiSNutA - samajaNanA janmajAta vairI. - mahAtmA gAMdhI. sAdhanAnuM prathama pagathiyuM : jIbhanI pavitratA = krodharahita madhurI vANI - satya sAMIbAbA, 254 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3Y saMyogavaza, karmanA dabANa vaza kadAca krodha thaI jAya to panIzamenTa polisI apanAvavA jevI che. daMDa rAkhavAthI tarata ja krodha kAbUmAM Avaze. manane bilakula ja pasaMda na paDe tevo Akaro daMDa rAkhavo. pachI divasamAM 25 vAra gusso Avato haze tenI jagyAe 10 vAra ane 5 vAra ja gusso tame karI zakazo. vAcika gusso hoya, sAmevALAne ghA lAge tevuM bolyA ho, tenA mATe ja pahelA daMDa rAkhavo. pachI mAnasika gussA mATe paNa daMDa rAkhavo. daMDa sIdho sAdo nahIM. paNa Akaro rAkhavo. gussA mATe sauthI sArAmAM sAro daMDa eTale jenA upara tame gusso karyo, tene rUA.1000, rUA.100 ke rUA.50 ApI devA. e paNa tyAM ne tyAM ja. tyAre ja kadAca tamane dhAryA karatAM paNa sAruM rIjhalTa maLaze. paNa, AvI sajA rAkhyA pachI kasoTI paNa Ave. jo kasoTImAMthI pAsa thaI gayA to kaMcana, bAkI kathIra. pUnAmAM A ja vAta meM vyAkhyAnamAM mUkI. te sAMbhaLI ghaNA badhAMe UbhA thaI jAheramAM A bAdhA lIdhI ke jenA upara gusse thaIe tene rUA. 100 ApI devA. 255 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te lokonI A pratijJA sAMbhaLI ghaNAne TIkhaLa karavAnuM mana thayuM. eka bhAI jevA vyAkhyAna holanI bahAra AvyA ke kasoTI zarU thaI. vyAkhyAna holamAMthI bahAra nIkaLatA ja cappala gAyaba thaI gayA. cappala coranArane AzA hatI ke kadAca cappala corAvAne kAraNe cappala coranAra upara gusso kare to mane rUA.100 maLI jAya. paraMtu pratijJA tAjI ja hatI. eTale mana upara kAbU rAkhI zakyA. derAsaramAM pUjArIne paNa samAcAra maLI gayA hatA ke "jo A bhAI gusse thaze to rU. 100 nI bakSIsa maLaze.' teNe paNa taiyArI karI rAkhI hatI. kesaranI vATakI gAyaba thaI gaI, kaLaza gAyaba thaI gayA. thaI zake teTalI rIte chUpA chUpA herAna karavAnA prayatno pUjArIe karyA. paNa, e gusse thayA nahIM. pUjArInI kArI phAvI nahIM. ghare Aje patnIe paNa parIkSA karavAnuM nakkI karI rAkhyuM hatuM. rasoI Aje sAva ja bekAra banAvI hatI. temanuM aNagamatuM zAka ja Aje banyuM hatuM. manamAM thoDI udvignatA AvI. chatAM vacanamAM gusso pragaTa na karyo. thoDuM ghaNuM jamI nIkaLI gayA. dukAnamAM to zAMtithI samaya pasAra thaI gayo. sAMje covihAra karavA ghare AvyA. patnIe eka judA ja prakAranI parIkSA karavAnuM nakkI karyuM hatuM. ( dIkaro paNa pariNAma jovA Atura hato. Akho divasa to gussA upara kAbU rAkhI zakyA hatA. sAMje ghare AvyA tyAre DhoMsA -caTaNI banAvyA hatA. potAnI bhAvatI AITama ! baporanI bhUkha paNa lAgI hatI. mAnasika thoDI ghaNI rAhata thaI. DhoMsA jamavA beThA. paNa, caTaNImAM bilakula mIThuM ja na hatuM nAkhyuM. caTaNI vinA to DhosA vAparavAnI majhA ja mArI jatI hatI. ane e gussAmAM AvI bolI uThyA, "rasoI banAvatA AvaDe che ke nahi ? A caTaNImAM mIThAno eka chAMTo ya nathI." tyAM ja dIkaro bolI uThyo - "pappA rU.100 nI caTaNI thaI gaI !' gussAne kAbUmAM levA mATe paisAno daMDa khUba kAragata nIvaDaze. 256 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenI upara gusso Ave tene tyAM ja rU. 100 ke rUA. 1000 ApI devA. jenA upara gusso Ave te vyakita jo parivAranI ja hoya to rUA. 100 ke rU. 1000 sAdhAraNa khAtAmAM ApI devA. dAdaramAM zibiranI aMdara A ja vAta mUkI hatI. eka yuvAne A niyama svIkAryo. bIjA ravivAre te yuvAna mane maLavA Avyo ane vAta karI ke "sAheba ! A niyama lIdhA pachI to krodhanuM sUrasUrIyuM thaI gayuM. gayA ravivAre zibira bAda sAMtAkrujha javA TeksImAM beTho. DrAyavare cAlAkI karI lAMbo rasto lIdho. thoDI vAra thayA bAda mane khyAla Avyo. meM DrAyavarane khakhaDAvI nAkhyo. tyAM ja mane mAro niyama yAda Avyo. je DrAyavare mane chetaryo tene mATe rUA. 100 ApavAnA AvyA hatA. bhAre gaDamathala manamAM cAlI. niyama lIdho hato eTale bIjo koI vicAra karavAno hato nahIM. jyAre mane teNe sAMtAkrujha utAryo tyAre chelle meM enA hAthamAM bhADA uparAMtamAM rUA.100 nI noTa mUkI. DrAyavara Azcaryacakita thaI gayo. DrAyavaranA manamAM ema ke have to bhADAnA paisA paNa pUrA nahIM Ape. paraMtu jyAre enA hAthamAM rUA. 100 nI noTa bhADA uparAMtamAM AvI tyAre palabhara to te mArI sAme joI ja rahyo. enI mUMjhavaNa huM kaLI gayo. meM tene kIdhuM - "dosta ! teM mArI sAthe chetarapiMDI karI. chatAM ya tane meM rUA. 100 vadhArAmAM ApyA che. kAraNa ke Aje ja amArA mahArAja sAhebanI zibiramAM meM niyama lIdho che ke jenA upara gusso Ave tene mATe rUA.100 ApavA. mATe meM tane rUA. 100 vadhAre ApyA che. eTale mArI eka vAta mAnaje ke koIne pharIthI A rIte chetarato nahIM." mArI vAta sAMbhaLIne TekSI DrAyavara cakita thaI gayo. eNe lAgaNIbharyA svare kIdhuM ke - "zeTha ! A jamAnAmAM mArI paNa lAcArI che. chatAM ya ApanI vAtano huM amala karIza. eka vAta nakkI ke dara ravivAre have tamane TekSImAM laI javA huM ja AvIza." 257 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TekSI DrAyavaranI A vAta sAMbhaLI mAro paNa gusso ogaLI gayo. A aThavADiyAmAM AvA to ghaNAM prasaMgo banI gayA che. paNa dareka vakhate jyAre jyAre meM sAmAvALAnA hAthamAM rUA.100 nI noTa mUkI che tyAre tyAre rUA. 100 nI noTanA pratApe mArA ane sAmevALAnA mananI kaDavAza dUra thaIne ja rahI che." TUMkamAM, A 'punIzamenTa" polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke "gharamAM pesI gayelA guMDAne bahAra kADhavA mATe jo dAMDo hAthamAM levo ja paDe che to anAdi kALathI managharamAM ghUsI gayelAM A krodharUpI guMDAne kADhavA mATe sajAno rAha lIdhA vinA chUTako ja nathI. krodha vAtono bhUta nathI paNa lAtono bhUta che. mATe jo vAtothI e na jAya to lAta mArIne paNa tene kADhe ja chUTako. 'lAto ke bhUta bAtoM se nahIM mAnate' - A kahevata to sAMbhaLI che ne ?" basa, 'panIzamenTa" polisInA A saMdezAne svIkArI krodha mATe evo Akaro daMDa nakkI karo ke krodha UbhI pUMchaDIe bhAgIne ja rahe. vikRta athavA apUrNa AzAo krodhane utpanna karanAra che. - eliyaTa lArsana, krodhathI be cIja to avazya maLe che : hatAzA ane nirAzA. - lIna osTena. 258 Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 - ene polisI - mocI sAMjanA samaye dukAna saMkele tyAre bacelA cAmaDAnA TukaDAone sIdhe sIdhA hAthamAM nathI leto. kAraNa ke temAM rahelI nAnI -nAnI khIlI vAgI javAno bhaya che. cAmaDAno sparza karatAM pahelA badhe megneTa = lohacuMbaka pherave che, jethI chUTI paDelI khIlI lohacuMbakamAM cIpakI jAya ane jyAre pote cAmaDuM le tyAre potAno hAtha lohiyALa thaI na jAya. AtmadoSanuM nirIkSaNa e eka lohacuMbaka che. te lohacuMbakane manamAM eka vAra badhe pheravI do. je koI paNa svadoSanI khIlIo haze te temAM cIpakI jaze. pachI krodhathI tame lohIluhANa thazo nahIM. - krodhane kAbUmAM levAno rAmabANa IlAja che svadoSanirIkSaNa ! koInI upara gusso karatAM pahelAM kSaNa vAra magajane tasdI Apo ke je bhUla mATe huM sAmevALA upara gusse thAuM chuM, te kharekhara mArAmAM che ke nahIM ? zuM kharekhara sAmevALAno ja vAMka che ? ke pachI mAro potAno paNa eTalo ja vAMka che ? zuM mArA hAthe paNa AvI bhUla thavI sahaja nathI ? sAmevALI vyaktie je bhUla karI che, te ja bhUla mArA hAthe thAya to zuM huM mArI jAtane paNa ATalI sajA karuM ?' 259 Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A eka eka prazna AtmAne DhaMDhoLI DhaMDhoLIne pUcho. tamane potAne anubhavAze ke mAro gusso vyartha che, nakAmo che. sAmevALI vyakti karatAM to vadhAre ThapakApAtra ane sajApAtra to huM ja chuM. gusso to kharekhara mAre mArI jAta upara karavA jevo che, bIjA upara nahIM. Avo anubhava to ja thaze jo sAcA arthamAM svadoSadarzana karyuM haze. jo kharekhara svadoSadarzana karatAM AvaDe to bIjAnI game tevI bhUla paNa gussApAtra to na ja lAge. dareka vyakti koIne koI doSothI bharelI che. emAM tame ane huM paNa bAkAta nathI. paraMtu mahattvano prazna e che ke potAnA doSo ane sAmevALAnA guNo jotAM AvaDyA kharA ke pachI potAnA guNo ane sAmevALAnAM doSo ja joye rAkhyA che ? anAdi kALathI A ja kuTevane kAraNe mAruM ane tamAruM ThekANuM paDyuM nathI. durlabha evA A mAnavabhavamAM paNa jo A ja kuTevane vadhu puSTa karavAnI hoya to bhaviSya ujaLuM bane tevI koI zakyatA nathI. eka vAra droNAcAryajIe yudhiSThirane vAta karI ke - 'tane A nagarImAM je je durjana dekhAya tene Aja sAMja sudhImAM laI Avaje." yudhiSThira paNa droNAcAryajInI vAtane svIkArI nagarImAM tapAsa mATe nIkaLI paDyA. dareke dareka vyaktine tapAsI paNa koI vyakti yudhiSThirane durjana dekhAI nahIM. dareke dareka vyaktimAM temane koIne koI guNanAM ja darzana thayA. duryodhanamAM paNa 99 bhAI pratyeno prema dekhAyo. sAMja thaye te droNAcAryajI pAse pAchA pharyA. droNAcAryajIe pUchyuM - 'durjana kyAM?' yudhiSThire javAba Apyo - "gurudeva ! ApanI sAme ja hAjara che. hastinApuramAM to mane haju sudhI koI durjananI bhALa maLI nathI. eka mAtra huM chuM ke jene durjananI yAdImAM Apa mokharAnuM sthAna ApI zako cho." droNAcAryajIe "sAruM' kahI vAta ATopI lIdhI. bIje divase duryodhanane droNAcAryajIe A ja vAta kahI. paNa temAM durjanane badale sajjanane zodhI lAvavAnuM kAma soMpyuM. duryodhane paNa nagarInA dareka mANasane tapAsI lIdhAM. paNa ekeya vyakti 260 Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duryodhanane sajjana lAgI nahIM. dareke dareka vyaktimAM koIne koI doSa duryodhanane maLI gayA. yudhiSThiramAM ya jugArano doSa dekhAyo. sAMje droNAcAryajI pAse te Avyo. droNAcArya pUche che "sajjana kyAM ?' duryodhane vAta karI ke - ApanI sAme ja hAjara che. AkhI nagarImAM mArA sivAya koI sajajana vyakti Apane nahIM maLe.' guNo mAtra potAnA ja jovA ane doSo potAnA sivAya AkhI duniyAnA jovA e duryodhanadRSTi che. jyAre doSo mAtra potAnA ja jovA ane guNo potAnA sivAya AkhA jagatanA jovA e yudhiSThiradaSTi che. yudhiSThiramAM rahelI sajjanatA ene pArakAnA doSo jovA detI nathI ane potAnA doSo dekhADyA vinA rahetI nathI. jyAre duryodhanamAM rahelI durjanatA duryodhanane potAnA doSo dekhavA detI nathI ane AkhA jagatanA doSo dekhADIne ja rahe che. je potAnA doSone ane bIjAnA guNone hRdayathI joI zake ane svIkArI zake te ja kharekharo sajjana che. je potAnA doSone joI zakato nathI ane pArakAnA doSone joyA vinA raheto nathI, te to durjanano ya durjana che. koI jyAre tamAruM apamAna kare, bhUla dekhADe tyAre yudhiSThiradaSTithI vicAro ke sAmevALI vyaktie je apamAna karyuM, bhUla kADhI temAM taththAMza che ke nahIM? sAmevALI vyaktie dekhADelI bhUla kharekhara mArAmAM che ke nahIM ? jo koI bhUla dekhADe tyAre ATalo vicAra karavAnI paNa svasthatA rAkhI zako to gussA upara kAbU AvyA vinA nahIM rahe. kadAca koI bhUla dekhADe tyAre ne tyAre ja ATaluM vicAravAnI svasthatA na rahetI hoya to roja savAre ane sAMje pAMca-pAMca miniTa AtmanirIkSaNa karavAnuM rAkho. temAM tamArI AkhI dinacaryAne tapAsI jAva. jeTalI jeTalI vAra paNa tamane gusso Avyo che te darekamAM tamArI javAbadArI keTalI che ? tame koInI sAthe anyAya to karI beThA nathI ne ? jo AtmanirIkSaNa karatAM AvaDaze to kyAreka ghaNI moTI nukasAnImAMthI tame bacI zakazo. eka kheDUta ane tenI patnI ghInA ghaDAthI bharelAM gADA sAthe zaheramAM AvyA. teo ghI vecavA mATe A 261 Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIte ghaNI vAra gAmaDAmAMthI zaheramAM AvatA. A vakhate teo pAse ghI paNa sArI guNavattAvALuM ane ghaNAM pramANamAM hatuM. ghInI soDamathI ja ghaNA gharAko ghI mATe AvI pahoMcyA hatA. kheDUta gharAkone ghI dekhADato ane Apato. tenI patnI gADAmAMthI ghInA ghaDA kheDUtane ApatI. A Apa-lemAM eka vAra game te kAraNasara eka ghaDo phUTI gayo. kheDUta tarata gussAmAM AvI bolI UThyo - "alI ! tane ApatA AvaDatuM nathI ? ATaluM sAruM ghI DhoLI nAMkhyuM ?' A sAMbhaLI patnI paNa chaMcheDAI gaI ke "tamAre barAbara pakaDavuM nathI ne vAMka mAro kADhavo che ! A kyAMno nyAya ? bhUla tamArI che ane Thapako mane Apo cho.' A sAMbhaLI pati vadhu gusse bharAyo. teNe sAmo prativAda karyo. dhIre dhIre vAte ugra svarUpa pakaDyuM. bolAcAlI vadhI gaI. ekabIjA upara doSAropaNa karatAM gayAM. ane pachI to jUnI-jUnI vAto ukheDI ukheDIne baneno Akroza vadhato ja gayo, vadhato ja gayo. vAta mArAmArI sudhI pahoMcI gaI. tamAzAne teDuM na hoya. loko tamAzAne jovA bhegA thayA. paNa pati-patnI to potAnA jhaghaDAmAM ja khUMpI gayA hatA. emane jhaghaDAmAM DUbelA joI, eka Thaga vyakti AvI eka ghIno ghaDo upADI gaI. ene joI bIjI vyakti paNa upADI gaI. ema karatAM -karatAM ghInA badhA ghaDA corAI gayA. keTalAMka dhUtArAo to temanuM gADuM paNa upADI gayA. mArAmArImAMthI e banne bahAra AvyA tyAM sudhImAM to emanuM badhuM lUMTAI gayuM hatuM. jyAre e bannene A satyanuM bhAna thayuM tyAre ghaNuM moDuM thaI cUkyuM hatuM. have to potAnI mUrkhAmI upara raDyA sivAya bIjo koI rasto temanI pAse bacyo na hato. jo bannee bIjAnI bhUlane jovAne badale potAnI bhUlane joI hota to bAhya ane atyaMtara baMne nukasAnImAMthI ugarI jAta. "mArI bhUla thaI gaI' - eTaluM ja bolatA AvaDyuM hota to mahAbhArata na sarjAta. paradoSadarzana e bIjA pratye asadbhAva pedA kare ane A asadbhAvamAMthI krodha pragaTyA vinA raheto nathI. tame megneTa pheravo cho paNa e megneTa bahAra pheravo cho. have e megneTane aMdaramAM pheravavAnI 262 Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jarUra che. anAdi kALathI bahAra taraphanuM megneTa eTaluM pAvaraphula che ke bIjAno eka paNa doSa tamArI najaramAMthI bahAra nIkaLato nathI. have e ja megneTa aMdaramAM pheravavAnI jarUrata che. jethI tamAro eka paNa doSa tamArI najaranI bahAra na rahe. bAkI pelA UMTa jevI hAlata tamArI thaI jaze. skulamAM eka vArtA bhaNAvavAmAM AvatI ke eka UMTa, prANIonI avara-javaranA raste aDDo jamAvIne besI jato. pachI e raste je paNa prANI pasAra thAya enI kAMI ne kAMI khoDakhAMpaNa batAvyuM ja rAkhe. kUtarAnI pUMchaDI vAMkI, hAthInI sUMDha vAMkI, vAghanA nakha vAMkA, popaTanI cAMca vAMkI, siMhanI kezavALI vAMkI, bheMsanA zIMgaDA vAMkA.. badhAM ja prANIo enAthI kaMTALI gayA. chelle ziyALe to UMTane saMbhaLAvI ja dIdhuM ke - "bhAI sA'ba ! amArAM badhAnAM to ekaeka aMga vAMkA che, jyAre tArA to aDhAre aMga vAMkA che." UMTa bicAruM vilakhuM paDI gayuM. have nakkI karo ke - "mAre mArA doSo pratye lAla AMkha rAkhavI che." atyAra sudhI svadoSa pratye mIThI najara rAkhIne doSone tagaDAM ja karavAnuM kAma karela che. svadoSono bacAva ja karela che. potAnI bhUlane vyAjabI ja TheravavAno prayatna karela che. dIkarA upara koI vAMka-gunA vinA krodha karI dIdhA pachI paNa pazcAttApa hoto nathI. paNa bacAva ja hoya che ke - jo dIkarAne dAbamAM na rAkhIe to dIkaro vaMThela thaI jAya. saMtAnaghaDatara evuM nAma ApIne svakrodhano tame bacAva karyo che. svamAnanA nAme tamArA abhimAnano paNa svabacAva karyo che. karakasara evuM nAma ApIne tame lobhano paNa bacAva ja karela che. eka bhAIe udAra dilathI saMgha kADhyo. saMghamALa vakhate badhAe saMghanI khUba-khUba anumodanA karI. saMghamAM nizrA ApanAra mahArAja sAheba A bhAInI eka nabaLI kaDInA jANakAra hatA. temane e nabaLI 263 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaDIthI choDAvavA mATe mahArAja sAhebe saMghamALanA divase vyAkhyAnamAM vAta mUkI ke - "sTImara game teTalI moTI hoya chatAM temAM paDela eka kANuM paNa AkhI sTImarane jema DUbADI zake che, game teTalA svAdiSTa gulAbajAMbumAM rahelI kAMkarI jema tene besvAda banAvI zake che, tema jIvanamAM game teTalAM guNo hoya paraMtu jIvanamAM pesI gayelo eka doSa jIvanane bekAra ane besvAda karI mUke che." mahArAja sAhebanI A preraNA e bhAIne sparzI gaI. emaNe paNa siddhAcala upara potAnI nabaLI kaDI choDI devAnuM nakkI karyuM. vAre vAre nAnA nAnA prasaMgomAM atyaMta gusse bharAI jatA e bhAIe pratijJA karI ke - "A paLathI have mArAmAM gusso na hoya. jo krodha karI beTho to covihAra upavAsa daMDa tarIke karavo.' e bhAIe uchaLatA ullAsa sAthe ane draDha manobaLa sAthe karelI pratijJA sAMbhaLIne AkhI sabhA stabdha thaI gaI. sahu e bhAInA svabhAvane sArI rIte oLakhatA hatA. keTalAMkane e bhAI mATe A pratijJA pALavI azakya lAgI. e bhAI mATe kharekhara A pratijJAnuM pAlana muzkela hatuM. saMgha hemakhema pUro thaI gayo. sau potapotAnA gAme pAchA vaLyAM. e bhAI paNa potanA ghare pAchA pharyA. AkhA gAmamAM A samAcAra phelAI gayA hatA ke A bhAIe gusso na karavAnI pratijJA lIdhI che. e bhAInA bhatrIjAnA kAnamAM paNa A vAta AvI. pahelA to ene mAnavA jevuM na lAgyuM. chatAM darekanA moDhe e vAta sAMbhaLyA bAda te vAta svIkAravI ja paDI. eNe potAnA kAkAne covihAra upavAsa karAvavAnuM manathI nakkI karyuM. eka divasa bhatrIjAe kAkAe kaDhAvelA saMghanimitte sagA-snehI-svajanonuM jamaNa goThavyuM. tamAmane AmaMtraNa patrikA paNa mokalI. paraMtu potAnA kAkAne gusse karAvavA mATe jANI joIne temane AmaMtraNapatrikA na mokalI. svajanomAM cAlatI vAtacItanA AdhAre kAkA-kAkIne khabara paDI ke ApaNA bhatrIjAe jamaNavAra goThavyo che. kAkI to dhuMvA-phuvA thaI gayA. kAkAne vAta karI - 'tamane khabara paDI ke bhatrIjAe to jamaNavAra goThavyo che ? Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNane AmaMtraNa paNa nathI mokalyuM ? have e jamaNavAramAM jAya e bIjAM. jo bhUtakALanI vAta hota to kAkA paNa dhuMvA-phuvA thaI gayA hota. paNa have to kAkA dharamULathI badalAI gayA hatA. jyAM pahelAM rageragamAM krodha vasato hato tyAM atyAre kSamA AvI gaI hatI. have to krodha ane temanA vacce lAkhkho jojananuM aMtara paDI gayuM hatuM. kAkAe zAMtithI kAkIne vAta karI - "tuM paNa gajaba che. ApaNe pArakAM thoDAM chIe ke ApaNane AmaMtraNa ApavAnuM hoya? ApaNe to vagara AmaMtraNe ja pahoMcI javAnuM hoya. gharanAne thoDuM AmaMtraNa hoya ?' A vAta sAMbhaLIne kAkI to ghaDIbhara stabdha thaI gayA. palabhara to e samajI ja na zakyA ke A koNa bole che ? pahelI vAra kAkAnA moDhe AvI vAta sAMbhaLavA maLI hatI. Akhare kAkIe kAkAnI vAta svIkAravI ja paDI. jamaNavArano divasa AvI gayo. kAkA to samayasara taiyAra thaI gayA. paNa kAkInA manamAM haju gaDamathala cAlatI hatI. emanuM mana haju avaDhavamAM hatuM. paraMtu jyAre kAkAe javAnuM nakkI karI lIdhuM hatuM, tyAre temanI pAse bIjo koI vikalpa ja na hato. baMne jaNA samayasara jamaNavAranI jagyAe pahocyA. dUrathI ja dekhAtuM hatuM ke bhatrIjo daravAje badhAnuM svAgata karato hato, sahune mITho AvakAra Apato hato. paNa, jevI enI najara kAkA upara paDI ke tarata ja te aMdara cAlyo gayo. kAkInI najaramAM A vAta tarata ja pakaDAI gaI. kAkAe paNa e joyuM. kAkIe to tyAre tyAM ja kAkAno hAtha pakaDI pAchA javA mAMDyuM. kAkAe kIdhuM - kema pAchA javuM che ? thayuM zuM ? e to kahe - kAkI to A prazna sAMbhaLI chaMcheDAI ja gayA. ane javAba Apyo ke- "evaDo e bhatrIjo hamaNAM ja tamAruM apamAna karI gayo e tamane na dekhAyuM ?' kAkAe kIdhuM ke "AmAM apamAna kyAM thaI gayuM ?' kAkIe kIdhuM - "badhAnuM svAgata karato hato ane tamane joIne aMdara cAlyo gayo e apamAna nahIM to bIjuM zuM?' 265 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAkAe kIdhuM ke - "bhatrIjAne kAMIka kAma AvI paDyuM haze, eTale aMdara cAlyo gayo haze. ApaNe to gharanA kahevAIe. emAM ApaNe zuM khoTuM lagADavAnuM ? cAla-cAla, jaladI utAvaLa kara. moDuM thaI jaze.' kAkI to moTuM vakAsIne kAkA sAme joI ja rahyA. kAkAmAM ATaluM badhuM parivartana AvI gayuM haze, teno vizvAsa ja nahato besato. Akhare kAkIne kAkA joDe javuM ja paDyuM. baMne jaNAM jamaNavAranI jagyAe pahoMcI gayA. badhA sagAvahAlAo AvI gayA hatA. paNa kyAMya haju sudhI bhatrIjo dekhAyo na hato. jamaNavAranI pahelI paMgata zarU thavAnI have vAra na hatI. kAkA-kAkI pahelI ja paMgatamAM jamavA besI gayA. thoDI vAramAM pIrasavAnuM cAlu thaI gayuM. bhatrIjo ja pIrasavA nIkaLyo hato. kAkIne thayuM ke lo, bhatrIjo ja pIrasavA Avyo che eTale vAMdho nahIM Ave. je haze te cokhkhuM thaI jaze. paNa bhatrIjo to kAkAne gusse karAvavAnuM nakkI karIne ja beTho hato. haju sudhI kAkAne zAMta joIne ene ghaNI navAI lAgatI hatI, eTale kAkAnI vadhu AkarI parIkSA karavAnuM nakkI karyuM. bhatrIjo pIrasatA pIrasatA kAkA pAse Avyo, paNa kAkA -kAkIne pIrasyA vinA ja AgaLa nIkaLI gayo. kAkInuM moM gussAthI lAla caTaka thaI gayuM. badhA sagAvahAlAonI vacce thayeluM apamAna kAkI sahI zake tema na hatA. AjubAjunAne paNa lAgyuM ke hamaNAM kAkA bhaDakaze, paNa kAkA to zAMta hatA. haju kAkI kAMI bole te pahelAM ja kAkA bolyAM ke - bhatrIjo kevo vyavahAru che. ApaNe to gharanA kahevAIe. ApaNe pahelAM pIrasIne pachI jamavA besavAnuM hoya. ApaNI bhUlane bhatrIjAe kevI kunehathI dekhADI dIdhI ? tema kahI kAkIno javAba sAMbhaLyA vinA ja kAkA UbhA thaIne pIrasavA lAgyA. kAkI paNa nirupAye temanI pAchaLa pIrasavA lAgyA. bhatrIjo to A joIne Azcaryacakita thaI gayo. kAkA eka tarapha paNa potAnA mATe bolyA na hatA. pote kAkAnuM ghaNuM ja apamAna karyuM 266 Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatuM. koI paNa vyakti AvA saMjogomAM gusse thayA vinA rahe ja nahIM. kama se kama jamaNavAramAMthI to cAlI ja jAya. paNa kAkAe to bilakula gusso karyo na hato. tenI abhivyaktinuM koI kAma paNa karyuM na hatuM. traNa paMgatamAM pIrasIne kAkA ne kAkI chellI paMgatamAM jamavA beThAM. paNa bhatrIjAne to haju AkarI kasoTI karavI hatI. eka kamaMDalamAM rasoInA badale patharA bharIne laI Avyo ane kAkA-kAkInA bhANAmAM e patharA ja pIrasI dIdhAM. paLabhara to badhA ja stabdha thaI gayA. AvuM apamAna !? kAkA hamaNAM ja AvezamAM AvI jaze - evuM badhAne lAgyuM. bhatrIjAne paNa thayuM ke have to kAkA gusse thaIne ja raheze. paNa kAkA to eTalA ne eTalA ja zAMta hatA. emaNe to jANe kAMI ja thayuM na hoya tema kAkIne kIdhuM ke - "bhatrIjo kevI mArmika vAta kare che. ATalAM varSo sudhI gusso karI karIne ApaNI jiMdagI patharAM jevI ja pasAra thaI che. jiMdagInA pAchalA A varSomAM have to kSamAnI kamANI karIe ! kAkAnA sAcA dilathI bolAyelA A zabdo sAMbhaLIne paLabhara sau kAkAne namI rahyA. kAkAe kharekhara zAMti choDI na hatI. bhatrIjo paNa kAkAnI A hadanI kSamA joIne pIgaLI gayo. bhatrIjo kAkAnA caraNamAM paDI gayo ane kAkAnI mAphI mAMgatA bolyo ke - "kAkA ! kharekhara ApanI kSamAne dhanya che. meM Apane ghaNAM herAna karyA. mane kSamA karo." kAkAe bhatrIjA pAsethI mAna-sanmAna vagerenI leza paNa apekSA rAkhI nahIM. tethI kSamAne jALavI zakyA. apekSA e ja duHkha che. "avikakhA athANaMda" jeTalI sAmevALI vyakti pAsethI apekSA vadhu rAkhazo teTaluM vadhu duHkhI thavuM paDaze. sAmevALAnA nabaLA vyavahArane jovAnA badale jo potAnA doSo tarapha dRSTine laI jazo to kSamA jALavavI saraLa banaze. satata svadoSadarzananuM megneTa aMdaramAM pherave rAkho. to ja potAnI gaMbhIra bhUlo 267 Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dekhAvAthI sAmevALAnI nAnI-nAnI bhUlane sahana karavAnI vRtti khIlI zakaze. vartamAnamAM tamAro potAno koI doSa tamane potAne na paNa dekhAya. paraMtu eka vAta magajamAM kotarI rAkhajo ke - "pUrvanA bhavamAM karelI koIka ne koIka gaphalatane kAraNe baMdhAyelA tamArA pApa karmo ja emAM kAraNa che. jo tamAruM puNya jAgatuM hoya to koI tamAruM apamAna karI zake te vAtamAM mAla nathI.' - TUMkamAM, megneTa polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke - anAdi kALathI AkhA jagatanA doSo joI joIne AtamagharamAM pedhI gayelA krodhane paMpALavAnuM ne poSavAnuM ja kAma karela che. have thoDuM AtmanirIkSaNa karatAM jAva. jethI khyAlamAM Ave ke je kAraNe huM sAmevALA upara gusso karuM chuM, te kAraNa to mArAmAM paDela ja che. sAmevALI vyakti karatAM to mArI jAta vadhu ThapakApAtra ane gussApAtra che." megneTa polisInA A saMdezAne jIvanamAM prAyogika dhoraNe apanAvavA jevo che. jo kama se kama sAcA dilathI savAra-sAMja pAMca -pAMca miniTa paNa AtmanirIkSaNanuM megneTa AtamagharamAM pheravazo to paNa krodha upara ghaNo kharo kAbU meLavI zakAze. loko potAnI khAmIne DhAMkavA bIjA upara gusso karatA hoya che - aho Azcaryam ! - amita kalaMtrI, 268 Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema cIpha minIsTara vagerenI gADI upara goThavAyela jAmara kAryAnvita thAya ane AjubAjunA badhAM mobAIlanA neTavarka baMdha thaI jAya che tema jyAre kliSTa karmodayanuM jAmara kAryAnvita thAya tyAre AjubAjunA sahu sagAvahAlA, mitro - badhAnAM mana ApaNane sahAya karavAnI dizAmAM baMdha paDI jAya che. jema ke anaMta labdhinA dhAraka ane paramasamarpita evA paNa gautamasvAmI jyAre gozALAe prabhuvIra upara tejolezyA pheMkI tyAre prabhu vIrane bacAvavA kazuM ja na karI zakyA. kAraNa ke bhagavAnanA kliSTa karmodayarUpI jAmarane kAraNe sahunA mana kuMThita thaI gayA hatA. samavasaraNamAM rahelA paramabhakta devAtmAone paNa vicAra na AvI zakyo ke gozALAne aTakAvIe. jyAre tamAruM karma vAMkuM thAya tyAre upAya hAjara hovA chatAM najIkanA svajanane paNa te upAya ajamAvavAnuM na sUjhe. AmAM doSa sAmevALI vyaktino nathI, paraMtu tamAro potAno ja che. bhagavAnane zAtA pUchavA AvanArA Indra mahArAjAne paNa kAnamAMthI khIlA kADhavAnuM sUchyuM na hatuM. jo Indra mahArAjA jevA Indra mahArAjAnuM magaja bhagavAnanA karmodayanA pratApe kuMThita thaI jatuM hoya to ApaNA jevAnI ApattinA vakhatamAM najIkanA sagAsaMbaMdhIne paNa sahAya karavAnuM na sUjhe 269 Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAdI temAM eno zuM vAMka ? ApaNe ja pUrve karelA karmano vAMka che. to pachI evA vakhate sAmevALI vyakti upara dveSa karavAthI zo phAyado ? 2. koI sajjana vyaktine paNa ApattimAM tamArI sahAya karavAnuM mana na thAya to samajI rAkhavuM ke tamAro potAno prabaLa karmodaya jAmara banI kAma karI rahyo che, badhAnA mananA mobAIla Thappa karI rahyo che. AvA vakhate jeTalI apekSA rAkhazo teTalA vadhu duHkhI thazo. AvA samaye badhAnI sAthe vyavahAra bane teTalo ghaTADI devo. jethI kyAMya apekSAbhUkhyuM mana saMkaleza karI na bese. jo AvA kaTokaTInA samayane zAMtithI pasAra karI zakyA to samajI rAkhavuM ke bhaviSya ujaLuM che. jIvanamAM ghaNI vakhata evo samaya Avato hoya che ke jyAre AkhI duniyAmAM koI AdhArabhUta lAgatuM nathI. A vakhate je mAnasika svasthatA ane saMtulana jALavI zake che, te ja kaTokaTImAMthI hemakhema bahAra nIkaLI zake che ane vadhu paDatA nukasAnathI bacI zake che. AvA samaye mAnasika svasthatA gumAvI denAra vadhu ne vadhu nukasAnIne ja notare che. AthI A jAmara polisIne aMtarathI AtmasAt karanAra vyakti koI paNa kSetramAM kadApi koInA upara dveSa karato nathI, ukaLATamAM Avato nathI, AvezamAM Avato nathI. dareka paristhitine sahana karavAnuM baLa e vyakti prApta kare che. TUMkamAM, A jAmara polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke "jyAre tAro karyodaya cAlato haze tyAre snehALa sagA paNa tArAthI vimukha thaI jaze. paNa emAM e lokono koI vAMka nathI. paNa tArA potAnA ja karmono vAMka che. mATe, te loko upara krodha karavAne badale tArA karmo upara ja krodha karavA jevo che. karmone ja naSTa karI devA jevA che." calo, jAmara polisIne apanAvavA dvArA kSamArUpI jAmarane kAryAnvita karI kaSAyanA mobAIlane ja Thappa karI daIe, krodhane kuMThita karI daIe. 270 Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 saMsAramAM sukhI thavA Icchato mANasa jema nokarI karatAM dhaMdhAne pahelAM AvakAre che. temAM paNa nAnI dukAnamAMthI cheka phekTarI kholavA sudhInA svapnAne seve che ane tene sAkAra karavA mahenata paNa kare che. matalaba ke saMsArIne phekTarI sukhanuM sAdhana lAge che. adhyAtmajagatamAM paNa sukhI thavA mATe zAstrakAra bhagavaMta phekTarI kholavAnI vAta kare che. te phekTarI bIjI koI nahIM paNa baraphanI phekTarI ! te phekTarI bahAra kyAMya kholavAnI nathI. paNa magajamAM kholavAnI che. bAhya jagatamAM kholelI phekTarI dunyavI sukhane Ape paNa kharI ane na paNa Ape. jyAre magajamAM jo baraphanI phekTarI kholI zakyA to AdhyAtmika phAyado aparaMpAra che. krodhane kAbUmAM levA mATe sauthI pahelAM manamAM AIsa phekTarI kholavI anivArya che. magaja jo zAMta haze to ghaNAM ghaNAM nukasAnamAMthI bacI javAze. Avezayukta ane ukaLATayukta mana kadApi sAco nirNaya laI zakatuM nathI. jo magajamAM AIsaphekTarI kholI dIdhI hoya to manamAMthI kyAreya paNa krodhanA aMgArA nIkaLI zake nahIM. jo magajamAM ThaMDakanuM nirmANa kareluM hoya to bahAranA game tevA saMyogo paNa krodhane janmAvI zake nahIM. mATe magajamAM AIsa phekTarInuM nirmANa anivArya che. 271 Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ magajamAM ThaMDakanuM nirmANa karavuM agharuM che. paNa azakya nathI. jo lakSyapUrvaka satata, sakhata ane sarasa puruSArtha karavAmAM Ave to cokkasa magajamAM ThaMDakanuM nirmANa thaI zakaze. ApaNo mULabhUta svabhAva to parama zItaLa che. ApaNo svabhAva garamIno nathI, ThaMDakano che. mAtra ApaNe ApaNA A svabhAvane pragaTa karavAno che. e mATe roja ! AtmasvarUpanuM ciMtavana karavuM ke "mAro svabhAva parama zItaLatAno che. huM zAzvata zAMtidhAma chuM. krodha mAruM svarUpa nathI. huM to himAlaya jevo ThaMDo chuM. mArA sAMnidhyamAM AvanArA pratyeka jIvane parama zItaLatAno anubhava thavo joIe. te mATe mAre mArA A mULabhUta svabhAvane jaldIthI pragaTa karavo che." A prakAre satata AtmasvarUpanuM anusaMdhAna karavAthI dhIre-dhIre krodha ravAnA thaze. magajamAM parama zItaLatA chavAI jaze. enI anerI prasannatAthI tame paNa Azcaryacakita thaI jazo. bAhya kharAbamAM kharAba vara saMyogomAM paNa tamArI prasannatA akabaMdha jaLavAI raheze. kaTokaTInI sthitimAM tame AkuLa-vyAkuLa thavAnA badale ukelane zodhI zakazo.' pArzvanAtha prabhune maraNAMta upasargamAM paNa kamaTha pratye leza paNa roSa pragaTyo nathI. nAka sudhI pANI AvI javA chatAM ya krodhanI eka cinagArI paNa pragaTI nahIM. kAraNa ke magajamAM AIsa phekTarI dhamadhokAra cAlatI hatI. magajamAM TATAnI bhaThThI laIne pharanAro mANasa kadApi zAMtine, samAdhine ke saphaLatAne prApta karI zakato nathI. jIvanamAM maLelI pArAvAra niSphaLatAo pAchaLanuM kAraNa jo vicArazo to aneka kAraNonI sAthe sAthe magajamAM kholelI TATAnI bhaThThI paNa anivArya rIte najara samakSa Avaze. TATAnI bhaThThI jema lokhaMDane pIgALI nAMkhe che, tema magajamAM kholelI TATAnI bhaThThI bhalabhalA nakkara evA puNyane paNa jotajotAmAM pIgALI nAkhe che. TATAnI bhaThThInA sAMnidhyamAM AvanAro mANasa jema ukaLATano ja anubhava kare che tema magajamAM TATAnI bhaThThI jo kholI haze to tamArA sAMnidhyamAM AvanAro mANasa akaLAI gayA vinA raheze ra7ra Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kIcaDa nahIM. koI tamAruM sa eTalA nAnA prasaMgane jato na karI koI tamArA mitra ? sAna thatuM hoya to barAbara. paraMtu eka mAtra tame karyo, tamArI vAta na sAMbhaLI ' jarUra kharI ? jo dIkarAnI yAreka dIkaro tamArI vAta paramAtmAnI paramAtma 2 gusso ja karazo iDIM rahe. rastAmAM che. krodha te zAMta rAkhI covIse covIsa . nathI ja. khyAla Avaze ke dareke dareka bhUlane phekTarI cAlu hatI. sudaMSTra deva prabhu kare che. nAvanI aMdara beselA badhA loko para che, chatAM paramAtmA to zAMta ja rahyA. gussAno nA paramAtmAnA magajamAM jharyo nahIM. kaMbala-zabala deva jyAM sudhI . tyAM sudhImAM paNa paramAtmAne lezamAtra uga pedA thayo nahIM. kAraNa ke magajamAM AIsa phekTarI khullI rAkhI hatI. TUMkamAM, AIsa phekTarI polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke - jIvanamAM sukhI thavA mATe bhautika phekTarI jeTalI tamane anivArya lAge che, tenA karatAM paNa vadhAre jyAre magajamAM AIsa phekTarI kholavAnuM anivArya lAgaze tyAre sAcI zAMti hAthaveMtamAM haze. AIsa phekTarInA A saMdezAne jIvanamAM apanAvI sAcI zAMtinA bhoktA banIe, krodhane dezavaTo ApavAmAM saphaLa thaIe - e ja bhAvanA. 273 Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanamAM AIsa phekTarIne apanAvavAno prekTIkala upAya eTale ja prastuta polisI. nAnA nAnA prasaMgone ane sAmI vyaktinI nAnI-nAnI bhUlone jatI karavAnuM zIkhyA hazo to ja magajamAM AIsa phekTarI sarjAI zakaze. nAnA-nAnA prasaMgomAM paNa jo mana svastha nahIM rahI zakatuM hoya, nAnI-nAnI bhUlane paNa leTa go karI zakAtuM nahIM hoya to krodhathI chUTI zako tevI koI zakyatA rahetI nathI. koI paNa paristhiti, koI paNa ghaTanA tamArA saMsAramAM sarjAI zake che. tame na dhAreluM, na IccheluM ja badhuM thAya tevI zakyatA che. kAraNa ke saMsAranI vyAkhyA ja che - jyAM dhAreluM kazuM na thAya ane na dhAreluM badhuM thAya tenuM nAma saMsAra. AvA saMsAramAM tame jIvI rahelAM cho. mATe leTa go karavAnI Teva pADavI ja paDaze. badhuM mAruM dhAryuM ja thAya, mArI IcchA mujabanuM ja thAya- Avo Agraha rAkhavA gayA to kadApi sukhI thaI zakazo nahIM. dhAryuM to cakravartInuM paNa thayuM nathI. to ApaNA jevAnuM badhuM dhAryuM thAya tevI apekSA rAkhavI te zuM eka mUrkhAmI nathI ? na dhArelI dareka paristhitine jatI karatA zIkho. dIkarAe tamAruM kahyuM na mAnyuM temAM 274 Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gusso karavAnI jarUra kharI ? zuM eTalA nAnA prasaMgane jato na karI zakAya? hA, tenA AtmAne kaMIka nukasAna thatuM hoya te barAbara. paraMtu to ATalA nAnA prasaMgamAM gusso karavAnI jarUra kharI ? jo dIkarAnI nAnI nAnI bhUlone mApha karI zakazo to kyAreka dIkaro tamArI vAta paNa premathI svIkAraze. jo nAnI nAnI bAbatomAM paNa dIkarA upara gusso ja karazo to tamArA ane dIkarAnA saMbaMdhamAM tirADa paDyA vinA nahIM rahe. rastAmAM jatA jatA koIno Thoso lAgI jAya, te vakhate tame magajane zAMta rAkhI na zako ? lagabhaga koI hAthe karIne to Thoso lagAvatuM nathI ja. ajANatA ja Thoso lAgato hoya che. to sAmevALAnI eTalI bhUlane mApha karavAnI taiyArI rAkhavI ja paDe. tamArA navA kapaDA upara kIcaDa uchALatI rIkSA pasAra thaI jAya tyAre ugane na aTakAvI zako ? ATalA nAnA prasaMgone to jatA karavAnI vRtti keLavavI ja paDaze. jo AvA nAnA nAnA prasaMgomAM paNa tame gusso karI besazo to tamAro svabhAva ja cIDIyo thaI jaze. koI tamArI sAthe paLa -be paLa vAta karavAne paNa nahIM Icche. tamAruM sAMnidhya sahune aNagamatuM thaI paDaze. jo nAnA nAnA prasaMgone, sAmevALAnI nAnInAnI bhUlone jatI karatA rahezo to tamArI eka judI ja "Imeja ubhI thaze. lokone tamArA pratye sadbhAva vadhaze. tamAruM magaja paNa zAMta thaze. ane to ja svastha rIte tame koI paNa paristhitinuM mUlyAMkana karI zakazo. jyAre paNa kaMIka aNagamatuM thAya tyAre A zabdo magajamAM yAda karavA - 'leTa go'. A zabdo krodhane kAbUmAM levA mATeno amogha maMtra banI raheze. - cA ThaMDI AvI - leTa go ! * zAka mIThA vinAnuM AvyuM - leTa go ! * mojA-cappala koI upADI gayuM - leTa go ! - gharAka ekadama karakasariyo maLyo - leTa go ! 275 Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAma ApaNe karyuM, yaza bIjAne maLyo - leTa go ! * samAjamAM koIe ApaNo bhAva na pUchyo - leTa go ! * lagna prasaMge tamArI hAjarInI kaMI noMdha na levAI - leTa go ! * koIe tamArI mahemAnagati barAbara na karI - leTa go ! AvuM to aneka prasaMgomAM tame vicArI zakazo. kaMI paNa aNagamatuM thAya tyAre A leTa go' zabdane magajamAM yAda karavo, gusso niyaMtrita thaIne ja raheze ! ghaNI vAra to bhAre vicitratA jovA maLaze. saMghamAM ane samAjamAM "rADArADa' karavA mATe prasiddha ghaNI vyaktine joIne thAya ke "bhAI ! majabUta che, joradAra che." paNa jyAre e ja bhAI gharamAM hoya tyAre koNa jANe enI vANI, enI hoMziyArI kyAMnI kyAM gAyaba thaI jAya ? - e ja khabara na paDe. saMghamAM siMha jevA e bhAI gharamAM patnI sAme to garIbaDI gAya jevA lAge. gharanI bahAra koInuM eka nAnuM paNa apamAna sahana na karanArA gharamAM to koNa jANe keTalAya apamAna sahana karI letA hoya che. AvI manovRtti to ApaNI na ja hovI joIe ne ? eka krikeTara bAunsara bolane ramavA gayo. paNa bAunsara bola thoDo chetarAmaNo nIkaLyo ane mAthe TIcAyo. ghaDIbhara tammara AvI gayA. beTsamena jamIna upara paDI gayo. badhA gabharAyA. paNa, thoDIvAra thaI na thaI - tyAM to e pAcho Ubho thaI ramavA mATe goThavAI gayo. badhAM Azcarya pAmI gayA. Avo bola mAthe TIcAyA pachI paNa ATalI ja vAramAM A ramavA mATe taiyAra kevI rIte thaI gayo ? pAchaLathI koIke pUchyuM - "alyA! Avo kacakacAvIne pheMkAyelo bola vAgyo chatAM tane to jANe kazuM thayuM ja nathI?" krikeTare javAba vALyo - 'Ano yaza mArI patnIne phALe jAya che." kevI rIte ?' e dahejamAM velaNa laI Avela che. roja e velaNanA ghA khAI khAIne A mAthuM evuM ghaDAI gayuM che ke have A bolanA mAra to koI hisAbamAM nathI !' 276 Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oche vatte aMze A ja hAlata lagabhaga darekanI che. jo sAmevALo tamArAthI vadhu sabaLo nIkaLe tyAre to tame sahana karI ja lo cho. to pachI bhale ne sAmevALo nabaLo hoya. paNa, tamArA kSamAguNanI kamANI mATe te sahana na karI zako ? cAlatA-cAlatA koI vyakti tamane athaDAI paDI. svAbhAvika che ke tamane gusso AvavAno. paNa, jo 'e kamiznara che' - tevuM khyAlamAM Ave to ? jo te koI Alatu-phAlatu mANasa haze to gusso AvyA vinA nahIM rahe. paNa, kamiznara sAhebane jotAM ja tamAro gusso varALanI jema uDI jaze. matalaba ke ghaNA prasaMgone tame 'leTa go karI ja jANo cho. paNa, te vivazatAthI. have khumArIthI AvA prasaMgone "leTa go' karavuM che. to jIvanamAM kaMIka kalyANa thaze. koI pa00 rUpiyA jevI mAmUlI rakama dabAvI de to te jatI karavI che. "500 rUpiyA mATe saMleza karI zuM mAre mArI durgati vadhAravI che ? parabhava bagADavo che ? eTalI rakamane jatI karavI. paNa gusso to na ja zobhe. jo AvI samyaka samajaNa haze to ja leTa go karavAnI vRtti pragaTaze ane tame leTa go karI zakazo. A prakAranI samajaNa AtmasAt karI levI joIe. TUMkamAM, A 'leTa go polisI eTaluM ja kahe che ke - bIjAnI nAnI nAnI bhUlone jatI karatA zIkho. to kaMIka mahAna thaI zakazo. mahAna mANaso kyAreya nAnI bAbatomAM sulakatA na pragaTAve. Great conqueror never fights on small issues. calo ! A leTa go polisI apanAvavA dvArA bIjAnA krodhane leTa go karI daIe ! ra77 Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkhI duniyA game teTalA prayAso kare, koI game tevI uthala pAthala macAve. paNa, kevalIe joyelA banAvomAM leza paNa pheraphAra thato nathI. je kevalIe kevalajJAnamAM joyuM che te ja thAya che. temAM tIrthakaro paNa pheraphAra karI zakatA nathI. zAstramAM pratipAdita A siddhAMta che. krodhane dUra karavA mATe A siddhAMtano upayoga karavAno che. je kevalIe joyuM haze tevI ja ane te ja paristhiti tamArA jIvanamAM pedA thavAnI che. temAM pheraphAra karavAnI tAkAta khuda tIrthakaranI paNa nathI. to pachI je paNa paristhiti Ave tene samabhAve sahana karavAmAM ja zuM buddhimAnI nathI ? hA ! kadAca je ApaNA hAthanI vAta che, tene karI chUTavA ApaNe banato prayAsa karIe. paNa je vAta ApaNA hAthamAM nathI, je kevalIe joyuM che te mujaba ja thavAnuM che to pachI temAM hAya-vAya karIne, ArtadhyAna karIne koI phAyado kharo ? koI tamAruM apamAna karI gayuM, koI tamane chetarI gayuM... A badhI paristhiti kevalIe joyelI che tema ja thAya che. temAM zAMtacitte pasAra thaI javuM te ja ApaNuM kartavya che. temAM Avega, ukaLATa, udvega ApaNane na zobhe. zA mATe 278 Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A samayamAM Avegane vaza thaI karmo bhegA karavA ? jeTalA jUnA karmo bAMdhyA che teno udaya jyAre jyAre paNa Ave che, tyAre tyAre mana asvastha thaI jAya che, to have navA karmo zA mATe bhegA karavA ? "prabhue je joyuM te kharuM - ATalo maMtra jIvanamAM apanAvI do. game tevI paristhitimAM AvI paDazo, game tevI bhIMsamAM AvI paDazo to paNa "Let God' dvArA bhagavAnane tamAro kesa sopavAthI mAnasika svasthatA ane prasannatA akabaMdha jaLavAI raheze. mAnasika prasannatA ja to tamArI eka mUDI che. enA AdhAre to mANasa mANasa banI rahe che. A prasannatAne game te bhoge akabaMdha TakAvI rAkhajo. jo aMdaramAM prasannatA khatama thaI gaI haze to bahAranI game teTalI sukhanI sAmagrI tamane kadApi sukha ApI zakaze nahIM. TUMkamAM, Let God polisI eTaluM ja kahevA mAMge che - "o pAmara mAnavI ! paramAtmAe joyelI paristhiti ja tArA jIvanamAM nirmANa pAmI rahI che. temAM koI mInamekha nathI. to pachI zIdane ATalo AkuLa-vyAkuLa thAya che ? tArI upara sarvasattAdhIza jevA aneka paribaLono kabajo che. tenI IcchAthI viruddha eka DagaluM paNa tArAthI upADI zakAya nahIM. tuM upADI zake nahIM. to pachI zA mATe apamAna vagere jevI sulaka cIjomAM tArI prasannatAne gumAvI de che?" A saMdezAne apanAvI, "prabhue je joyuM te kharuM - Ane ja uttama maMtra mAnI krodhane kAbUmAM levA saphaLatA maLI rahe e ja bhAvanA ! 279 Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMgrejo lagabhaga 200 varSa sudhI bhAratavarSa upara rAja karI gayA. temanI saMkhyA hajAromAM samAI jatI hatI. jyAre bhAratIyo karoDonI saMkhyAmAM hatA. chatAM aMgreja sarakAra rAja karI zakI. kAraNa eTaluM ja ke temanI kUTanIti kAmiyAba nIvaDI. 'bhAgalA pADo ane rAja karo' - A temanI nIti. moTA bhAganA rAjAone A nItinA pratApe temaNe vaza karI dIdhA. be rAjAo vacce phATaphUTa paDAvI Akhare pote mAlika banI jatA. aMgreja lokonI DIvAIDa enDa rulanI kUTanIti to jagajANItI che. ApaNe e kUTanItine adhyAtma jagatamAM krodhanI sAme lAgu pADavI che. krodha bhalene game teTalo majabUta haze, bhayAnaka haze. paNa, A nIti tenI sAme apanAvazo eTale e DhIloDhapha thayA vinA nahIM rahe. aMgrejonI A kUTanItine adhyAtmajagatamAM krodhanI sAme apanAvavA mATe krodhanuM bArIkAIthI nirIkSaNa karavuM paDaze. 'krodhanI zakti, krodhano pAvara kone AbhArI che ? tenA mitro, svajano koNa che ? konA baLathI te AgaLa vadhe che ?' te vicAravuM paDaze. krodhanA svajano ane bhAIbaMdho vagerene krodhathI chUTA pADavA paDaze. A badhuM 280 Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA sauprathama eka trAhita vyakti tarIke krodhane juvo. eTale tarata ja krodhanI nabaLI kaDIo pakaDAvA mAMDaze. vathI kaparakAbI tUTe eTale sAsu tADUkI uThe. sAme vahu paNa jevA sAthe tevAmAM mAnanArI hovAthI joradAra sAmano kare. ane krodha vadhato jAya, vadhato jAya. A vakhate eka vAta noMdhapAtra che ke krodha zarU thayo - kaparakAbI mATe. paNa, krodha zarU thayA bAda te kaparakAbI sudhI sImita nahIM rahe. paNa, bhUtakALanI bhUlo paNa krodha ukheDaze. vAta kyAMnI kyAM pahocI jaze. kaparakAbI joDe jene dUranuM paNa snAnasUtaka na hoya tevI vAto yAda Avaze. sAmevALAne tenA meMNA-ToNA mAravAmAM Avaze. ane krodha vadhye ja rAkhaze, vadhe ja rAkhaze. vAta svAbhAvika paNa che. kAraNa ke vartamAnanuM nimitta bahu nAnuM che. krodha eka Aga che. jo vartamAnanA nimittane AdhAre ja te krodha rUpI Aga cAlatI hoya to te lAMbuM TakI na zake. kAraNa ke Agane TakavA mATe IMdhana joIe, tema krodhane paNa TakavA mATe IMdhana joIe. vartamAnanimitta to ghaNuM nAnakaDuM IMdhana che. mATe, bhUtakALanI bhUlo rUpI IMdhana jeTaluM homazo, tema tema krodha rUpI Aga vadhu bhabhUkaze. matalaba, ke krodhanI Aga bhUtakALanI bIjI bhUlo rU5 IMdhananA pratApe ja bhabhUkI zake che. jo tene bhUtakALanI bhUlo yAda karAvavA rUpI IMdhana ApavAnuM baMdha karI devAmAM Ave to krodhamAM dharakhama ghaTADo thaI jaze. aMte e Aga bUjhAI gayA vinA raheze nahIM. tethI havethI nakkI karI do - game tyAre gusso Ave. paNa, te vakhate je nimittane AdhAre gusso Avyo hoya, phakta tene ja pakaDI rAkhavuM. bhUtakALanI koI paNa bhUlane pakaDI gusso AgaLa na ja vadhAravo. bhUtakALanA koI paNa prakaraNa na ja ukheDavA. tame jo sAmevALAne tenI bhUla mATe ja khakhaDAvatA ho, tene sudhAravAnA AzayathI ja jo gusso karatA ho to jUnI bhUlone ukheDavAnI jarUrata zI ? jo bhUtakALanI bhUlone ukheDavAnI baMdha karI dezo to gusso lAMbo samaya TakI ja nahIM zake, pAvara ghaNo ja ghaTI jaze. matalaba ke gusso aMdarathI khokhalo thaI jaze. pachI, 281 Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenA upara vijaya meLavavo ghaNo ja saraLa che. A rIte krodhamAM bhAgalA pADavA mATe, krodhane aMdarathI khokhalo karI devA mATe A prathama paddhati thaI - (1) krodha karatI vakhate bhUtakALanI bhUlone ukheDavI nahIM. bIjI paddhati - (2) krodha karatI vakhate avAja moTo na rAkhavo. krodha ane moTA avAjane jugalabaMdhI che. krodha karanAranI moTAmAM moTI A khAmI jovA maLaze ke eno avAja ghaNo ja moTo haze. gusso jo nAnA avAjamAM, ochA avAjamAM karazo to teno pAvara emane ema ja aDadho thaI jaze. prayogamAM lAvI jojo. bAkI atyAre tamArA saMsAramAM ghAMTA, rADA-rADa ja saMbhaLAtI jovA maLe che. kharI zAMti-nIravatA kadAca tamane anubhavavA ja maLI nahIM hoya. eka bhAIe potAnA mitrane prazna karyo - "alyA ! tArA pADozamAM mojuM rahe che, enA lagna thaye keTalo samaya thayo ?" mitre kIdhuM - 3-4 varSa thayA che." kevuM cAle che ?' "are bhAI ! e moTunA gharanI to vAta ja nyArI che ! enA lagnanA pahelA varSe moTu bolato ane enI patnI sAMbhaLatI. bIjA varSe enI patnI bolatI ane moTu sAbhaLato. trIjA varSathI e banne bole che ane ame pADozIo sAMbhaLIe chIe." ghara-gharanI lagabhaga A ja paristhiti che. avAja lAuDaspIkara jevA thavA lAgyA che. jema jema avAjanI mAtrA vadhe tema tema magajano pAro upara ! eka vAta zAMtithI vicAro ke - "krodha karatI vakhate avAja moTo zA kAraNe thaI jAya che ? avAja moTo karavA pAchaLanI manovRtti zI che ?" spaSTa samajAze ke sAmevALAne dabAvI devAnA AzayathI ja moTo-moTo avAja karavAmAM Avato hoya che. avAja moTo karavAnA mULamAM A bhUlabharelI mAnyatA ja paDelI che. avAja moTo karavAthI kadApi koI dabAtuM nathI. je dabAya che te tamArA puNyathI dabAya che. A vAta magajamAM kotarI rAkhajo. jeTalI jeTalI vAra paNa tame moTo avAja karI sAmevALAne dabAvo 282 Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cho teTalI vAra tamAruM aDhaLaka puNya kharcAI jAya che. ane avAja moTo karyo tenA pratApe magajano pAro UMce jatA karmabaMdhamAM je dharakhama vadhAro thAya te naphAmAM ! be bAjuthI mAra paDe che. mATe, sauthI pahelAM to "moTo avAja karavAthI sAmevALo dabAI jAya che' - A mAnyatA ja bhUsI nAkho ane avAja ekadama zAMta tathA mRdu banAvI do. ema paNa avAja jeno moTo hoya te vAta kare tyAre tenuM ane sAMbhaLanAranuM bannenuM mAthuM caDhI jatuM hoya che. jeTalo avAja zAMta ane mRdu haze teTalo ja sahune sAMbhaLavo gamaze. vyAkhyAna sivAya moTo avAja koIne sAMbhaLavo pasaMda nathI hoto. mATe, avAjane to ekadama dhImo ja karI nAMkhavo joIe. ame sAuthamAM gayelA tyAre eka Azcarya lagabhaga dareka jagyAe joyuM. tyAM dareka gharamAM gocarI mATe jaIe, sAsu jo vahorAvanAra hoya ane zAka vahorAvatA emane khyAla na Ave ke A zenuM zAka che ? to e vahune pUche ke - "A kayuM zAka che ?' te vakhate vahu sAsunA kAnamAM eTaluM dhImethI bole ke doDha phUTa dUra ubhelA amane paNa e na saMbhaLAya. A che maryAdA ! AvI maryAdA lagabhaga nAmazeSa thatI jovA maLe che. avAja dhImo karavAnA ghaNA-ghaNA zArIrika phAyadA paNa che. mATe, ATaluM to nakkI karI ja do ke - tame jenA upara gusso karavA mAMgo cho tene ja saMbhaLAya, tenAthI najIka ubhelI bIjI koI vyaktine na saMbhaLAya teTalA ja avAjathI gusso karavo. eka vAra A rIte prayoga karI juo-gussAnI tAkAta dazamA bhAganI ja bacaze. ghaNA moTA apAyothI tame sAhajika rIte ja bacI jazo. jeTalo avAja dhImo rAkhazo, eTalo krodha ghaTato jaze ane sAmevALI vyakti mATe paNa te sahya ane supAcya banaze. jo tenI pAchaLa tamAro koIka sAro Azaya haze to te Azayane grahaNa karavAnI bhAvanA paNa tenAmAM jAgaze, taiyArI paNa Avaze. moTe bhAge moTA avAjavALAnI vANI Adeya banatI nathI. kadAca svAbhAvika rIte ja tamAro avAja moTo hoya chatAM paNa jyAre gusso Ave tyAre prayatnapUrvaka tene dhImo karavo. gussAnuM baLa 283 Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to ja marI paravAraze. gusso aMdarathI khokhalo thaI jaze. ane pachI cokkasa evo saparamo divasa Avaze ke jyAre gussA upara tame vijaya prApta karI dIdho haze. A rIte krodhano mitra moTo avAja na Ave tenI sAvadhAnI rAkhIne krodhane khokhalo karI daIe.. (3) krodhane khokhalo karavAnI trIjI paddhati - zabdo mIThA bolo. krodhane haMmezA kaDavA zabdo sAthe dostI hoya che. krodhanuM mahattama nukasAna A kaDavA zabdone AbhArI che. jema jema tame kaDavA zabdo vadhu ne vadhu bolatA jazo tema tema gusso paNa guNAMkamAM vadhato jaze, kaDavA zabdo to gussAnA jigarajAna dosto che. jo gussAmAMthI kaDavA zabdo kADhI zakyA to samajI rAkho ke gusso paNa tame jItI ja gayA. pachI gussAne jItavo tamArA mATe kaThina nahIM hoya. krodha jyAre paNa Ave tyAre tame zabdo kaDavA-tIkhA-dajhADI de tevA ja bolo cho. pariNAme krodha balavattara thato jAya che. tathA kaDavA zabdonA pratApe tame karelo krodha sAmevALAne bhayaMkara AghAta ApI jAya che. kaDavA zabdo bolavAnA baMdha karI do to krodha pAMgaLo che. pachI to teNe ghaTe ja chUTako ! krodhamAM jo kaDavA zabdo na bolo, mIThA zabdo bolavAnuM rAkho to keTalI hadano pheraphAra thaI jAya ? te tame vicArI paNa nahIM zako. tame je vAta kahevA mAMgo cho te ja vAta kahevI. paNa, tenA zabdo mIThA rAkhavA. ghaNI vAra gussAmAM tame bolatA ho cho ke - 'tArA bApane ya joI laIza !" A vAkya Avezane sUcavanAruM paNa che ane Avezane vadhAranAruM paNa che. AnI jagyAe samAnArthI A ja vAkya bolo ke "ApanA pUjya pitAzrInA paNa darzana karI laIza." prAyaH samAnArthI be vAkya hovA chatAM banne vacce keTalo taphAvata che ? zuM A vAkya bolIne tame gusso karI zakazo ? gussAne kADhavA mATeno A rAmabANa IlAja che ke gussAnA zabdo mIThA karI do! tame paNa cokaleTa khAdhA vinA ja mIThA thaI jAva. "kucha mIThe ho jAeM." ghaNI vAra to evuM jovA maLe ke kaDavAmAM kaDavA zabdo hovA 284 Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatAM sAmevALAe te sAMbhaLyA ja na hovAthI te gussAmAMthI bacI jAya. paNa, e kaDavAmAM kaDavA zabdo bolanAra mATe to bhayaMkara nukasAnanuM sarjana thaI ja gayuM ! kaDavA zabdo krodhanI gADIne AgaLa dhapAvanAruM peTrola che. peTrola jeTaluM ghaTADazo teTalI gADI dhImI paDaze, ocho vakhata cAlaze. jeTaluM peTrola vadhAre pUrazo teTalo gADIno pAvara' paNa vadhI jaze. jo peTrola pUravAnuM baMdha ja karI dezo to Akhare gADI paNa baMdha thaIne ja raheze. krodhane kADhavA mATeno A rAmabANa IlAja che. TUMkamAM, A polisImAM tamane krodhanI chUTa che. paNa kaDavA zabdonI nahIM. A trIjI paddhati thaI, krodhane aMdarathI ja nabaLo pADI devAnI. (4) cothI paddhati che - samayane laMbAvavAnuM baMdha karI do! prA ? krodhane haMmezA potAno samaya laMbAvavAmAM rasa hoya che. chokaro joga-saMjoge nApAsa thayo. tame tene sudhAravA Thapako paNa Apyo - 'tuM Akho divasa rakhaDI khAya che. bhaNavuM kazuM nathI. pachI pAsa thAya tevI rIte ?' ahIM sudhInuM badhuM kadAca kSamya gaNI laIe. paNa, kharI muzkelI have e ja sarjAya che ke bhaviSyamAM avasara hoya ke na hoya, teno vAMka hoya ke na hoya to paNa tame tene saMbhaLAvyA vinA rahezo nahIM. dIkarAne vAre tahevAre tamArA moDhAmAMthI nApAsa thavA aMgeno gusso sAMbhaLavo paDaze. A saMkliSTa cittapariNatinI nizAnI che. sAmevALA mATe eka pUrvagraha tamArA manamAM baMdhAI jAya che. je bhUla jyAre thaI tyAre te mATe koI vyaktine khakhaDAvI dIdhA pachI vArevAre tene te bAbata yAda karAvavAnI koI jarUrata hotI nathI. tame karelo gusso tamArA aMtaramAM ghaNA lAMbA samaya sudhI ao jamAvIne beTho hoya che. eTale ja vAre tahevAre te potAno pratApa dekhADato rahe che. krodhanI Aga tame saLagatI rAkho cho te ja moTI bhUla che. tenA ja kAraNe krodha vadhu ne vadhu baLavAna thato jAya che. krodha tarapha tiraskAra bharI dRSTi rAkhazo. dIrghajIvI krodha bhayaMkara nukasAnakArI che' - tevI dRSTi rAkhazo to ja krodhano jarUra pUrato Azaro laI tene choDI zakazo. saLagatA makAnamAM phAyarabrigeDanA mANaso mAtra kAma pUrato ja 285 Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praveza kare. kAma pate pachI e vadhAre eka sekaMDa paNa te saLagatA makAnamAM na rokAya. basa ! A ja rIte krodha e saLagatuM makAna che. temAM eka kSaNa paNa vadhAre na rahevAya. bane teTaluM vahelAmAM vaheluM temAMthI bahAra nIkaLI javAnuM hoya. A vAta to ja zakya banaze ke jo krodha upara kharekharI dhRNA utpanna thaI gaI hoya. A paddhatine ajamAvavA mATe, krodhano samaya ghaTADavA mATe eka prayoga karavA jevo che. jyAre jyAre paNa gusso Ave tyAre gusso karatA pahelAM samaya joI lo. 1 miniTa ke 2 miniTanI maryAdA nakkI karI lo. ane pachI ghaDiyALanA kAMTe teTalo ja samaya gusso karavAno. temAM eka kSaNa paNa vadhu nahIM. jo krodha pUrve ja A rIte samayamaryAdA nakkI karI dezo to krodha tamane ane bIjAne jhAjhuM nukasAna pahoMcADI zake - tevI zakyatA nathI. tathA krodha pate pachI zAMtithI vyavahAra jo tame karazo to krodhanA kharAba phaLane tame aTakAvI zakazo ane tenI sArI asara upajAvI zakazo. game tevo dArAsiMga jevo kadAvara mANasa hoya chatAM kaDiyALI DAMga jo tenI karoDarajjumAM paDe ane ekAda maNako tUTI jAya pachI te pAMgaLo che, nabaLo che, tenI humalo karavAnI zakti bacatI nathI. tema krodha game tevo majabUta bhale hoya. paNa, mAre 60 sekaMDathI vadhu krodha nathI karavo' -- AvA saMkalparUpI kaDiyALI DAMgathI tene phaTakAravAmAM Ave to te krodha nabaLo thaI jaze, pAMgaLo thaI jaze. mATe, AjathI A saMkalpa karI do ke have game teTalI vAra mAre gusso karavo paDe. paNa, 60 seMkaDathI vadhAre samaya to gusso karavo nathI.' dIrghakALa svarUpa svajanane gumAvI krodha mazaraNa thaze. (5) pAMcamI paddhati che - "cAnsa zodhavAnA choDI do ! 14 jAheramAM koIke tamArI koIka bAbata aMge bhUla kADhI. have tamAruM magaja e bhUla kADhanAranI bhUla zodhavAmAM paDI jaze. kadAca tamane khyAla paNa nahIM Ave ke tamAruM magaja e vyaktinI bhUla zodhI rahyuM che. paNa, jyAre tamArI je bAbata aMge e vyaktie bhUla darzAvI hatI, te ja bAbatanI bhUla tenA dvArA thatI tamArA jovAmAM Ave ke Sii 286 Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarata ja tame tene badhAnI vacce pragaTa karI dezo. kadAca, pUrve tenI AvI bhUlo tame jotA paNa na ho, tame tene bhUla tarIke svIkAratA paNa na ho, kiMtu tamArI bhUla e vyaktie kADhI eTale tame bhUla kADhIne ja rahezo. ApaNuM magaja satata krodhanA nimittane ja zodhe rAkhatuM hoya che. pratikramaNamAM tame aticAra bolyA ane tamArI 10 bhUla koIka kADhI. joga-saMjoga te ja vyaktine ajitazAMtino Adeza maLyo. tamane ajitazAMti kaDakaDATa AvaDe che. have, tame ajitazAMti kevI rIte sAMbhaLazo ? ghaNI vAra ajitazAMtimAM sUI janArA tame have dhyAna daIne sAMbhaLazo. basa ! A vRtti kADhI nAMkhavAnI jarUrata che. krodhane nimittAnI sAthe dostI che. jo tame tene nimitto ja pUrA nahIM pADo to te pragaTI zakaze ja kevI rIte ? paNa nimittone tamAruM magaja zodhe che. ethI magajane e kAmamAM joDavAnuM sadaMtara baMdha karI do. pachI juo - kAMdha upara kavo phaTako paDe che. (6) krodhane aMdarathI khokhalo karI devAnI chaThThI paddhati - moTuM vikRta na karo. krodha karatI vakhate moDhuM evuM vikarALa thaI jatuM hoya che ke e vakhatanA tamArA moDhAnI chApa jonAranA magajamAMthI kadApi bhUMsAtI nathI. tamArA mATe eka kharAba lAgaNI sadAne mATe e anubhave che. tamArAthI bhayabhIta rahe che. kadAca krodha karo, chatAM cahero to prasanna ja rAkho. krodhanI tAkAta tUTyA vinA raheze nahIM. tamAro phoTo koI te vakhate pADe to tamane jovo game tevo tamAro cahero hovo joIe. jevA prakAranA caherAno phoTo tamane jovo game nahIM tevA prakArano cahero kadApi upasAvavo nahIM. (7) sAtamI paddhati che - krodhapAtra vyakti upara paNa sadbhAva rAkho! jenI upara tame krodha karI rahyA cho, tenA mATe aMdara aMdara jo 287. Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNagamo-dveSa-tiraskArano pariNAma haze to tenA uparano gusso khataranAka haze. duniyAnI koI paNa vyakti dhikkArapAtra ane tiraskArapAtra lAgaze to tenA upara tame aMdarathI ja gusso karazo ke je atyaMta khataranAka haze. krodhane AvA pariNAma sAthe to dostI che. jyAM sudhI koI jIva pratye Avo pariNAma AtmAmAM haze tyAM sudhI krodha paNa hovAno ja. kAraNa ke krodhane ane dhikkAranA pariNAmane to ajaba jugalabaMdhI che. jenI upara krodha karI rahyA cho te vyakti upara paNa pUjyabhAva ke chevaTe maitrIbhAva to hovo ja joIe. arjuna mALI-daDhaprahArI jevA te ja bhave mokSamAM jaI zakatA hoya to sAmevALI vyakti tamArA karatAM vahelA mokSamAM janArI hoya tevI zakyatA pUrepUrI che. to pachI zA mATe tenA upara dhikkArano pariNAma, tiraskArano bhAva rAkhavo ? krodhanA A 7 bhAIbaMdhone mukhyatayA choDatA jAo, choDatA jAo. dhIre dhIre krodha nirmAlya ane niSkriya thato jaze. krodhane potAnuM dhAryuM karavAmAM rasa che. mATe uparokta 7 muddAmAM tamane e saphaLa nahIM thavA de. paNa tamane jo deva-gurunuM dhAryuM karavAmAM rasa haze to tame cokkasa saphaLatAne varazo. krodha kadAca bhale hamaNAM ne hamaNAM tame pUrepUro choDI na zako. paNa, enA mitrothI to ene chUTo pADI do. pachI te lAMbuM nahIM khece ! aMgrejoe jema rAjAone aMdara aMdara chUTA pADI sahune khatama karI dIdhA. tema krodhane tenA mitrothI chUTA pADI tene aMdarathI ja khokhalo karI do. pachI teno vinAza hAthaveMtamAM ja haze. TUMkamAM, A polisI eTaluM ja kahevA mAge che - "jo sIdhI AMgaLIe ghI na nIkaLe to vAMkI AMgaLIe kADhavuM paDe. tema krodha sIdhe sIdho chUTI na zakato hoya to paNa A 7 muddA apanAvI lo, krodhe vidAya lIdhe ja chUTako !" calo ! "bhAgalA karo ane rAja karo' - A nItine adhyAtmajagatamAM AtmasAt karI muktirAjane jhaDapathI meLavIe ! 288 Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ta , je thAya te sArA mATe ) kari polisI atyaMta kaDaka prakRti rAjAnI hatI. jyAre maMtrI zAMta ane Tharela prakRtino hato. banneno svabhAva dona dhruva jevo hato. chatAM maMtrInA svabhAvanI udAratAthI banneno meLa paDyo hato. rAjyamAM maMtrInI pratibhA sAdhucarita ane udAracarita puruSa tarIkenI hatI. rAjAnI ghaNI ulajhano maMtrI ja dUra karI Apato. mATe, rAjA A zAMtaprakRtinA maMtrIne paNa jALavI rahyA hatA. chatAM vakhate vakhate banne vacceno svabhAvaphera tarata ja jaNAI Avato hato. maMtrIne rAjA mATe eka AdarabhAva hato. e aMtarathI Icchato ke rAjAno svabhAva paNa zAMta thAya. rAjA pote samaju hato. paraMtu jo kazuM paNa potAnI IcchAthI ke AjJAthI viparIta thatuM to tenuM magaja tapI jatuM. rAjAnuM zorya jema pracaMDa hatuM, tema teno krodha paNa pracaMDa hato. maMtrIe rAjAnI A khAmI dUra karavA kamara kasI hatI. maMtrIe AnA mATe eka maMtra rAjAnA kAnamAM ane magajamAM pahoMcADavAnuM nakkI karyuM. have jyAre paNa koI sArA ke narasA samAcAra Ave ke maMtrI A vAkya acUka bolato - "je thAya te sArA mATe !" haju sudhI evA koI moTA prasaMgo banyA 289 Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na hatA. paNa, maMtrInA A vAkyane sAMbhaLI rAjAne zAMta thaI javuM paDyuM hatuM. ethI rAjAnA manamAM thoDo dhUMdhavATa paNa hato ja. eka divasa rAjakumAra ghoDA uparathI paDI gayo. paganuM hADakuM tUTI gayuM. A samAcAra rAjAne Ape koNa ? je samAcAra Ape tene rAjAnA akAraNa kopanA bhoga banavAnuM hatuM. Akhare eka mANase hiMmata karI maMtrInI hAjarImAM ja A samAcAra rAjAnA kAne nAkhyA. samAcAra sAMbhaLatA ja rAjA dhUMvAphevA thaI gayA. paNa, maMtrI to potAnuM rojIMdu vAkya ja uccaryA - je thAya te sArA mATe !" A sAMbhaLI rAjAno gusso sAtame AsamAne pahoMcyo. ene maMtrInI A dhRSTatA asahya thaI paDI. potAno prANapyAro rAjakumAra A rIte paDI gayo. te zuM sArA mATe ? rAjAe sIdho ja maMtrIno hAtha pakaDyo ane tenI AMgaLI kApI nAkhI. paNa, kazuM ja ADuMavaLuM bolavAnA badale maMtrI to eka ja vAkya bolyA - "je thAya te sArA mATe !" AvA samaye paNa maMtrInA moDhAmAMthI A javAba sAMbhaLI rAjA cakita thaI gayo. eNe to maMtrIne pUchI paNa lIdhuM. "zuM ? A tamArI AMgaLI kapAI te paNa sArA mATe ? maMtrIzvara ! mAre tamArA bharose rAja calAvavAnuM che, khyAla che ne ?' " hA, rAja! mArA khyAlamAM ja che. eTale ja kahuM chuM ke je thAya te sArA mATe !" atyAre to rAjA utAvaLamAM hato. mATe, maMtrI joDe carcA karyA vinA ja te rAjakumAranI khabara kADhavA doDyo. maMtrInA hAthamAMthI lohI nItarI ja rahyuM hatuM. paNa, te svastha hato. te samajato hato ke rAjAne sudhAravo haze to Avo koIka mahAna bhoga Apavo ja paDaze. A vAta upara divaso ane mahinAo vItI gayA. eka vAra rAjA pUrA rasAlA sAthe zikAra mATe nIkaLyo. pa12 290 Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAphalAmAM be jAtivaMta ghoDA paNa hAjara hatA. rAjAne e banne ghoDA cakAsavA hatA. eTale jaMgalanI vaccovacca sapATa medAna jevI thoDI jagyA maLatA rAjAe te banne ghoDA maMgAvyA. eka upara rAjA beTho hato ane bIjA upara maMtrI. haju to lagAma kheMcI, na kheMcI tyAM to ghoDA pUrapATa upaDyA. ajaba jhaDapa hatI. paga to jANe dharatI upara aDatA ja nathI. rAjA khuzakhuzAla thaI gayo. paNa, e khuzI lAMbo samaya na TakI. kAraNa ke rAjAe ghoDAne aTakAvavA prayatna karyo chatAM paNa ghoDAnI jhaDapamAM to leza paNa pheraphAra dekhAto na hato. maMtrIno ghoDo paNa aTakato na hato. rAjAno ghoDo AgaLa ane maMtrIno ghoDo pAchaLa. pUrapATa vege bannenA ghoDA jaMgalamAM doDI rahyA hatA. ghoDAnA DAbalAnA paDaghA AkhA jaMgalamAM uThatA hatA. sAMjano samaya hato. ghoDAne aTakAvavAno upAya na hato. Akhare rAjA ane maMtrIe IzArAthI ja vAta karI. azvavidyA bhaNatI vakhate ja je upAya zIkhyA hatA te ajamAvavAnuM nakkI karyuM. te mujaba eka majabUta vaDavAInI nIcethI jevo ghoDo pasAra thayo ke rAjAe te vaDavAI pakaDI lIdhI. rAjA addhara laTakI rahyo. ghoDo AgaLa nIkaLI gayo. maMtrI paNa e ja rIte laTakI gayo. aMdhAruM dhIre-dhIre chavAI rahyuM hatuM. haju saMdhyAno prakAza hato. paNa, ghoDAnI ajaba jhaDapa jotAM have pote pAchA chAvaNI sudhI ke nagara sudhI pahoMcI zake tevI koI zakyatA na hatI. rAjA ane maMtrI bhegA thaI haju kaMIka vicAra kare, tyAM to cAre bAjuthI hoMkArA-paDakArA saMbhaLAvA lAgyA. avAja sAMbhaLatA ja maMtrI samajI gayo ke A jaMgalanA bhIla che. rAjyanA maMtrI hovAthI A badhI bAbatanI tene khabara hatI. mATe teNe rAjAne ekadama sthira rahevAnI sUcanA ApI dIdhI. maMtrIne khabara hatI ke atyAre cAre dizAmAM bhIla loko goThavAI gayA haze. te lokonI najara amArA banne upara haze ja. jo jarA jeTalI paNa hilacAla karI to e loko tarata ja tIra choDyA vinA raheze nahIM. mATe, te ekadama ja sthira thaI gayo. rAjA paNa sthira thaI gayo. A navI AvI paDelI paristhitimAM zuM 291 Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavuM ? teno kaMIka vicAra kare te pahelA to bhIla lokoe AvI rAjA ane maMtrI bannene muzkeToTa bAMdhI dIdhA. rAjA ane maMtrIne joI bhIla loko khUba ja rAjI thayA. mAtAjIno utsava najIkamAM hato. e mahotsava daramyAna mAtAjIne caDAvavA mATe narabalinI jarUrata hatI. e narabali tarIke ja A rAjA ane maMtrInI pasaMdagI thavA pAmI. narabali tarIke batrIsa lakSaNo puruSa ja joIe. eTale ja rAjAne ane maMtrIne meLavIne teo khuza thayA. bannene eka jhUMpaDA jevA gharamAM keda karavAmAM AvyA hatA. cAre bAju divasa-rAtanI khaDI cokI hatI. ekAda divasamAM mAtAjIno pUjArI AvIne rAjAne ane maMtrIne joI jAya eTale pachI taratamAM ja emano bali caDhAvavAno hato. maMtrI bhIla lokonI vartaNUka joIne ja A vAta vagara kahyuM samajI gayo hato. dhIre dhIre rAjAne paNa A vAtanI khabara paDI gaI. rAjA udAsa thaI gayo hato. maMtrI to "je thAya te sArA mATe A siddhAMtamAM aTala hato. A bAju eka divasa bAda mAtAjInA maMdIrano pUjArI Avyo. teNe rAjAne saMpUrNa nihALyo. badhAM lakSaNo rAjAmAM saMpUrNa hatA. tyAra bAda maMtrIno vAro Avyo. maMtrIne nakhazikha nihALatA acAnaka tenI najara maMtrInA hAtha upara paDI. maMtrInI khaMDita AMgaLI joI teNe tarata mAthuM dhuNAvyuM. bhIla loko samajI gayA - A bali mATe yogya na hato. rAjAne paNa samajamAM AvI gayuM ke maMtrInI AMgaLI khaMDita hovAthI maMtrIno chUTakAro thaI javAno che. bali mATe akSata zarIravALo ja puruSa joIe. rAjAne A vakhate maMtrInuM vAkya yAda AvI gayuM - je thAya te sArA mATe !' atyAre e vAta akSarazaH sAcI paDI rahI hatI. rAjAnA dilamAM A vAkya ghuMTAvA lAgyuM. maMtrIne to e ja rAte AMkhe pATA bAMdhI rAjamArga upara teo mUkI AvyA. rAjA ekalo paDyo. AkhI jIMdagI e tapAsI gayo. ene paNa lAgyuM ke - kharekhara je thAya te sArA mATe ja hoya che. hA ! kadAca koIka prasaMgo pratikULa 292 Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cokkasa haze. paNa temAM vyaktinA nakArAtmaka valaNano paNa bhAga sAro evo hoya che. jo hakArAtmaka vicArasaraNI ja rAkhI haze to jIvanamAM game tevo kharAbamAM kharAba prasaMga bane, paNa te kharAba lAgaze nahIM. jIvanamAM AvI paDatuM duHkha jo satkAravAmAM Ave to te kaMIne kaMI zubha saMdeza avazya Ape che. vyaktine majabUta ane khaDatala banAve che. vyaktitvane nikhAre che. paNa, jyAre jyAre duHkha Ave che tyAre tene nakAravAnA pariNAme duHkha vadhu dardadAyaka banI rahe che, pIDAdAyaka banI rahe che. te svabhAvane cIDiyo banAvI de che. koI paNa paristhitimAM je zabdo moDhAmAMthI nIkaLe, jevA zabdo moDhAmAMthI nIkaLe, jevuM vicAravAmAM Ave tevA ja prakAranA bhaviSyanuM prAyaH nirmANa thatuM hoya che. jo hakArAtmaka vicArazuM, "je thAya te sArA mATe !' - AvA udAtta vicArane sthAna ApazuM to avazya ujvaLa bhaviSyanuM nirmANa thaze. jema jema negeTiva vicArone magajamAM sthAna ApavAmAM Ave tema tema te dareka vicAro zarIramAM negeTiva UrjA UbhI karIne nabaLI asaro saryA vinA rahetA nathI. "dareka ghaTanAo mArA utthAna mATe che, patana mATe nahIM. vikAsa mATe che, vinAza mATe nahIM. mane aMdhakAramAMthI prakAza tarapha laI javA mATe che' - AvuM vicAravAmAM to koI paNa ghaTanA koI paNa vyaktinuM kazuM bagADI zakatI nathI. jo koI vyakti bIjI vyakti mATe negeTiva vicAra karaze to tenI asara te sAmevALI vyaktinA mana upara paNa paDaze ane tenuM mana paNa te vyakti mATe kharAba vicAravA lalacAze. rAjAnuM paNa manomaMthana AvI ja koIka dizAmAM cAlatuM hatuM. A bAju maMtrI jevo chUTo thayo ke tarata ja teNe nagaranI vATa pakaDI. paNa, haju te thoDo AgaLa vadhyo, na vadhyo tyAM to potAnuM sainya ja sAmuM maLyuM. maMtrIe tarata ja eka ghoDo lIdho ane bhIlapallI tarapha javAnuM zarU karyuM ane IzArAthI sainyane potAnI pAchaLa AvavAnuM kahyuM. sainyanI eka TukaDI maMtrIne sAme maLI hatI. te loko rAjA ane 293 Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtrIne zodhavA mATe ja nIkaLyA hatA. e TukaDI sAthe maMtrI potAne mUkIne ravAnA thayelA bhIla lokonuM pageruM pakaDI pakaDI pallI sudhI jaI pahoMcyo. A eka TukaDInI vAjovAja, maMtrIno saMdezo javAthI bIjI TukaDIo paNa AvI rahI hatI. vyavasthita rIte AkhI pallIne gherI lIdhI. bhIla lokone jyAre khabara paDI tyAre ghaNuM moDuM thaI cUkyuM hatuM. Akhare maMtrIe rAjAne sahIsalAmata choDAvI lIdho. sahu AnaMda sAthe nagaramAM pAchA pharyA. rAjAe maMtrInuM sanmAna karavAnuM nakkI karyuM. sanmAna vakhate ja acAnaka rAjAnI najara maMtrIjInI kapAyelI AMgaLI upara paDI. rAjAne aphasosa thaI Avyo. eNe maMtrInI mAphI mAMgI. tyAre maMtrI eTaluM ja bolyo - "je thAya te AkhI sabhA bolI uThI - "sArA mATe !' rAjAne paNa A siddhAMta upara zraddhA besI gaI. kaDavI paristhitio sahevA apamAnanA kaDavA ghUMTaDA utAravA A polisI ajabanuM navanIta pIrase che. A vAkya - "je thAya te sArA mATe !' - vArevAre ghaMTo, kaMI paNa aNagamatuM thAya ke manamAMthI svAbhAvika rIte ja A vAkya paDaghAtuM saMbhaLAya - eTalI hade tene Atmastha karI lo. pachI, juvo ke te-te paristhitimAM tame magajane zAMta rAkhI zako cho ke nahIM ? jo maMtrIzvaranI AMgaLI kapAI te paNa maMtrIzvarane sArA mATe thaI, to tamArA jIvanamAM AvatA duHkhada prasaMgo zI khabara che ke sukhanA saMdeza laIne nahIM AvyA hoya, garbhita rIte temAM sukhanA paDachAyA nahIM chUpAyA hoya ? duHkhane duHkha tarIke jozo to te tamane duHkhI ja karaze. paNa, jo tene sukhanA saMdezavAhaka tarIke jozo to te tamane sukhI ja karaze. pArzvanAtha paramAtmAne kamaThanA upasargo upasargarUpe nathI jaNAtA, paNa kevalajJAnanA sAdhana rUpe jaNAya che. kAraNa ke te dareka upasarge kevalajJAna temane najIka AvatuM dekhAya che, AtmA uparathI karmono bhAra haLavo thato anubhavAya che. pArzvanAtha bhagavAne kamaTha pratye leza paNa durbhAva na rAkhyo to kamaThane paNa te kSamAnA taraMgo AMdolita ra94 Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatA gayA, tene paNa pazcAttApa pragaTyo ane samyakatva paNa prApta karyuM. paNa tenA mULamAM pArzvanAtha paramAtmAnI samatA hatI ane tenA paNa mULamAM "je thAya te sArA mATe !" AvI ja koIka bhAvanA hatI. khuda tamArI jAtane ja eka prazna pUcho - jIvanamAM jyAre jyAre paNa takalIpha Ave tyAre takalIpha Ave che tema dekhAya ke karmanirjarA Ave che' - tevuM dekhAya ? daMpatIne dharma pAmyAne haju be ja varSa thayA hatA. paNa jyArathI dharma samajyA ane svIkAryo tyArathI ja jANe ke temanI panotI beThI hoya tevuM dekhAtuM hatuM. te dampatIe khUba ja bhAvollAsa sAthe dharma svIkAryo hato. nikhAlasa hRdayathI tenuM pAlana paNa karI rahyA hatA. paNa, be varSamAM to dukAnamAM, gharamAM, zarIramAM, parivAramAM sarvatra Apattiono varasAda varasyo hoya tevuM lAgatuM hatuM. patnI ATalI Apattio joI hiMmata hArI rahI hatI. dharma pratye thoDI zaMkA pragaTI hatI. patinI najaramAM A vAta pakaDAI gaI. eka divasa patie sAme cAlIne ja vAta upADI - "lAge che ke ApaNe kevalajJAna najIkamAM AvI rahyuM che." A sAMbhaLatA ja patnIne to gusso ja caDyo - kevalajJAna to maLatA maLaze. paNa, atyAre to naraka jevuM ja dekhAya che." "eTale ja to kahuM chuM ke kevalajJAna najIkamAM che' - patie kIdhuM. patnI paNa dhArmika manovRttivALI ja hatI. paNa, hamaNAM hamaNAM varaselI Apattioe tenI zraddhAmAM jarA tarA gAbaDuM pADI dIdhuM hatuM. thoDI vivalatA, AkuLatA pravezI rahI hatI. patie ApelA zAMta uttaroe enI AkuLatAne dUra karI. eNe jijJAsA bhAve pUchyuM - paNa, kevI rIte ? tame kayA AdhAre kaho cho ke kevalajJAna ApaNI najIka AvI rahyuM che ?' patie kahyuM - "alI gAMDI ! kalpasUtramAM to ApaNe sAMbhaLIe chIe ke prabhu mahAvIra mahArAjA 30 varSa sudhI gRhasthAvasthAmAM rahyA. tyAM sudhI emane koI takalIpha na hatI. kAraNa ke gRhasthAvasthAmAM kevalajJAnanI koI zakyatA na hatI. paNa, jevI paramAtmAnI dIkSA thaI 295 Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke paramAtmA upara ApattionI vaNajhAra varasI. kAraNa ke prabhunuM kevalajJAna najIka AvI rahyuM hatuM. jema jema upasarga varasatA gayA, sahatA gayA tema tema kevalajJAna najIka AvatuM gayuM." patinA A udAtta vicAro sAMbhaLI patnI ahobhAvathI mUkI gaI. takalIpha vakhate jo Avo bhAva jAge to takalIpha ApanAra vyakti pratye kyAre ya dveSa prakaTI zake nahIM. valaNamAM ane abhigamamAM paNa A ja vAta ghUMTatA jaIe ke - "je thAya te sArA mATe !to nAnI nAnI bAbatomAM to tame saMklezamAMthI bacI ja zakazo. koIke tamArA rU. 5000 dabAvI dIdhA to zuM te vakhate Ama na vicArI zakAya ke - "sAruM thayuM, mAruM devuM cUkate thaI gayuM. gayA bhavamAM meM enA rUpiyA dabAvyA haze te A bhavamAM eNe mArI pAsethI rUA.5000 laI lIdhA. jo A bhavamAM devuM A rIte cUkate na karyuM hota to A leNuM patAvyA vinA mAro mokSa zI rIte thAta ? AvatA bhavamAM mahAvidehamAM janamavAnuM saubhAgya maLe ne e vakhate A devuM bAkI ja hoya to mokSa aTakI ja jAya ne ? koInuM devuM patAvyA vinA mokSa zI rIte maLI zakavAno? pariNAme mahAvidehamAM janama maLI javA chatAM, mokSa prApta karavAnI tamAma sAmagrI hAjara hovA chatAM, te badhuM eLe ja jAya ne ! keTalA moTA nukasAnamAMthI huM bacI gayo ? sAruM thayuM eNe mArA rUA. 5000 dabAvI dIdhA." zuM AvI vicAradhArA apanAvI zakazo ? A polisI dvArA A ja karavAnuM che. koI rUA. 5000 dabAve ke bharasabhAmAM apamAna kare - badhuM ja sArA mATe che." hA ! koI tamAruM apamAna kare te paNa tamArA sArA mATe ja che. kAraNa ke jyAM sudhI apamAnanA bajAramAM praveza na karIe tyAM sudhI namratA pragaTe nahIM, ahaM jAya nahIM. jyAM sudhI ahaM na jAya tyAM sudhI A pragaTe nahIM. apamAna vinA ahaM to javAno nathI. Ama, apamAna karanAra tamArAmAM ahaMne pragaTa karAvI ApanAra che. Avo abhigama pragaTe to samajavuM ke mokSa hAthaveMtamAM che. vyAvahArika rIte tame bhale mUrkhamAM khapo. paNa, 296 Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyAtma jagatamAM to tame rAjA kahevAzo. guNavaibhava tamArA caraNe ALoTaze. paNa, te mATe A vAkya to Atmastha karavuM ja paDaze ke - "je thAya te sArA mATe !" pratikULa saMyogomAM ApaNe akaLAI uThIe chIe. tenI pAchaLa kAraNa A ja che ke - "je thAya te sArA mATe !' - A abhigama apanAvI zakyA nathI. jo A abhigama apanAvavAmAM saphaLatA maLe to game tevA pratikULa saMyogomAM mana prasanna rahe. Akhare lagabhaga sAruM ja thatuM hoya che. rAjakoTamAM comAsAmAM paNa A ja polisInI vAta karI hatI. comAsA bAda dinezabhAIe mane vAta karI ke - "sAheba ! ApanI vAta so TakA sAcI che ke - je thAya te sArA mATe !" meM pUchyuM - "kema? koI anubhava ?' | 'hA sAheba ApanuM comAsu nakkI thayuM tyAre saMghanA kAryo jotAM dukAne comAsA daramyAna na javAnuM manomana ja nakkI karyuM hatuM. comAsAnA cAra mAsa daramyAna dukAne lagabhaga huM gayo ja nathI. eno phAyado e thayo ke - dharakhama nukasAnImAMthI huM sAMgopAMga bacI gayo. jo dukAne hota to keTakeTalAya meM sodA pADyA hota. A vakhate comAsA daramyAna bajAramAM evI uthalapAthalo thaI che ke meM jabbara nukasAnI ja veThI hota ! kharekhara, cAra mahinA dukAne na gayo te sArA mATe ! zrAvikAnA ane dIkarAnA manamAM paNa thoDo ghaNo je raMja ane aphasosa hato, te paNa satya hakIkata samajAvAthI cAlyo gayo. A maMdImAM barabAda thato rahI gayo. eka vAra A polisI tame pote ja apanAvI juo to tamane paNa spaSTa anubhava thaze. sabUra ! A polisIne UMdhI rIte na pakaDatA. koInA upara gusso karI dIdhA pachI "je thAya te sArA mATe !' - AvuM vicAravAnuM nathI ! jyAre potAnA upara vipattio Ave, pratikULa paristhitinuM nirmANa thAya, tyAre A polisI apanAvavAnI che. A sUtra svadoSa 297. Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bacAva mATe nathI. paraMtu krodhatyAga mATe che. koI apamAna kare tyAre A polisI vicAro. A apamAna thAya che te paNa mArA kalyANa mATe che, utthAna mATe che. kAraNa ke A apamAna mArI aMdara gharabAyelA ahaMne cUracUra karI nAkhaze. A ahaM ja to mukhya zatru che. "AI re ahaM tune jA marI, bAkI bace tenuM nAma hari' - A paMkti paNa e ja kahe che ne ! jo abhimAna jAya te ja prabhutA pragaTe. prabhutA laghutAmAM vase che, namratAmAM vase che. ahaMne jo ravAnA karo to avazya aMdara AtmA paramAtmA rUpe pariNamavA lAge. TUMkamAM, tamArI sAthe ghaTatI sArI-narasI tamAme tamAma ghaTanAo tamArA utthAna mATe Ave che, vikAsa mATe Ave che. jIvatA cAmaDA utAravAmAM Ave to paNa te AtmAnA vikAsa mATe che, utthAna mATe che' - AvI ja koIka vicAradhArAne AtmasAt karI aMdhakamuni jIvatA cAmaDA utaravA chatAM kevalajJAnane meLavI gayA. bharasabhAmAM potAnA pitA jevA pitA kahe ke - "le, A koDhiyAno hAtha pakaDI le, tArA karamathI e Avyo che' - tyAre hasate mukha mayaNA e koDhiyA patine svIkArI le che. na to enA moDhAnI eka lakIra upara pheraphAra thAya che ke na to eka harapha e moDhAmAMthI kADhe che ke na to potAnA pitA prajApALa rAjA pratye leza paNa dveSa jAge che. kAraNa ke samaje che - "je thAya te sArA mATe." ane thayuM paNa tema ja. kevalIe dIThuM kadApi anyathA thatuM nathI. to zA mATe udhAmA nAkhavA ? jo samatAbhAva TakAvI zakAya to je paNa paristhiti pedA thAya che te tamArA vikAsa mATe ja che, utthAna mATe ja che. A sUtra khAsa pApodayamAM, pratikULa saMyogomAM vicAravA jevuM che. to ja samatA, svasthatA ane samAdhi hAthavagI thaIne raheze. dareka paristhitimAMthI samatAbhAve pasAra thaI javuM. "A rIte ja mArA paramAtmAe mAro mokSa joyo haze' - e zraddhA daDha rAkhavI. sAsuno svabhAva bhayaMkara krodhI hato. vahune sakhata khakhaDAve 298 Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. roje roja nAnI nAnI bAbatomAM sakhata rIte Thapako ApavAnuM cAlu ke ja che. emAM nAnA dIkarAnA lagna thayA. gharamAM navI vahunuM Agamana thayuM. AvanArI navI vahu zrImaMta gharanI hatI. eTale have to nAnI vahunI bhUlamAM paNa Thapako moTI vahune ja paDavA lAgyo. paNa, moTI vaha zAsanane pAmelI che. A paristhitimAM te "je thAya te sArA mATe !" A polisI ja apanAve che. bAkI AvI paristhitimAM mana zAMta rahe - te agharuM ane kaparuM che. moTI vahue potAnI vicArasaraNI ja judI rIte ghaDI hatI. haMmezA e guNagrAhI dRSTine ja apanAvatI. moTI vahu vicAre che ke - "sAruM che, sAsumA mane ja khakhaDAve che. huM to samajuM chuM. paNa, A navI vahune kadAca lAgI Ave to nukasAna bhAre thAya. enA bhAva paDI jAya." AvI kaparI paristhitimAM paNa AvI uttama vicAradhArA TakAvI rAkhanArane koNa duHkhI karI zakavAnuM che ? paraMtu vAta ATalethI ja aTakI na hatI. have to navI AvelI vahu paNa moTI vahune khakhaDAvavA lAgI. derANIno ropha pratidina vadhato ja cAlyo. sAsumAno to trAsa hato ja. uparamAM derANInA meNAToNA paNa pAra vinAnA thavA lAgyA. sAsumAne to jANe e kazuM dekhAtuM ja nathI. chatAM jeThANIe potAnI suMdara vicAradhArA choDI nahIM. enI vicAradhArA vadhu ne vadhu ucca zikharone AMbavA lAgI. "kharekhara ! bhagavAnanI vAta 100% satya che. bhagavAne kIdhuM ja che ke saMsAra asAra che, temAM paDavA jevuM nathI. mAtra thoDA vAsanAnA sukha khAtara saMsAra mAMDI beThI ane 8 varSe dIkSA levAnI prabhunI AjJA na pALI tenA pratApe A prasaMgo UbhA thAya che. prabhunI AjJA utthApI enI sajA paNa thavAnI ja ne ! ane sAruM che ke AvA prasaMgo thAya che to mane kaMIka vairAgyabhAva paNa pragaTe che ! Akhare pApodayamAM ja mArA jevAne vairAgya pragaTato hoya che. jo satata puNyodayamAM ja ramatI hota to saMsAranA A varavA svarUpanuM bhAna mane thAta kevI rIte ? mAre to A paristhitimAM mArA vairAgyabhAvane puSTa karI A saMsArane 299 Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alavidA karI devo che" - A uttama vicAradhArAne aMtarathI khUba khUba ghUMTI. potAnA banne chokarAone satata vairAgyanI vAto karI karI khUba ja bhAvita karyA. apamAna vagerenI badhI vAto bhUlI jaI mAtra potAnA dIkarAone saMskAra ApavAmAM lAgI jatI. - sAcA dilathI ApelA saMskAra kadApi eLe nathI jatA. dIkarA ane dIkarI - bannee dhAmadhUmathI dIkSA lIdhI. pachI pote paNa saMsArane alavidA karI saMyamamArga svIkAryo. duHkhagarbhita vairAgyane jJAnagarbhita paNa banAvyo. saMsArane alavidA karavAnuM sAmarthya maLyuM tenA mULamAM vicArazo to khyAla Avaze ke A polisI ja tenA mULa tarIke rahela che. jo je thAya te sArA mATe !" - AvuM vicAravAnA badale sAmo Akroza karyo hota to dIkSAnA bhAva to na jAgata, kiMtu A bhava paNa jhera jevo thaI jAta, jIvatA narakanA darzana thAta. pratikULa saMyogo ja A sArA pariNAmane laI AvyA. mATe, je thAya te sArA mATe !' - A vAta ekadama satya che. jo AvA pratikULa saMyogo ubhA thayA na hota to saMsArane alavidA karavAnuM mana thAta paNa kharuM ane na paNa thAta. tame tamArI jAtane ja eka prazna karo ke - mane joItI badhI sukhasAmagrI hAjara thAya to mane vairAgya jAge ke pratikULa saMyogomAM mane vairAgya jAge ? pratikULa saMyogomAM ja vairAgya jAge tevI zakyatA che. pratikULa saMyogo AtmAne DhaMDhoLavA Ave che. "je thAya te sArA mATe ! - A vAtane svIkArI jo pratikULa saMyogono paNa svIkAra ane satkAra karavAmAM Ave to cokkasa dareka pratikULa saMyoga tamArA AtmAnA utthAna mATe, vikAsa mATe thaIne ja raheze. A polisI apanAvavAmAM tamAruM potAnuM to kalyANa thaze ja, sAthe saMgha ane zAsananuM, dharma ane rASTranuM paNa kalyANa thaIne ja raheze. = A vAta magajamAM kotarI do * saMgharSa karavAmAM ane sAmano karavA duHkha che, svIkAramAM sukha che. 300 Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja pratikULa paristhitimAM InkAra karavo, temAM ArtadhyAna karavuM, duHkhI thavuM - jaghanya bhUmikA. pariNAma - durgati. pratikULa paristhitino svIkAra karavo, te AvI paDe to nabhAvI levI - madhyama bhUmikA. pariNAma - sadgati. ja pratikULa paristhitino satkAra karavo, sAme cAlIne pratikULa paristhitine svIkAravI - uttama bhUmikA. pariNAma - paramagati. (= mokSa) jaghanya bhUmikAmAM rahela jIva - duHkhI hoya che. madhyama bhUmikAmAM rahela jIva - sukhI hoya che. uttama bhUmikAmAM rahela jIva - mahAsukhI hoya che. anArya dezamAM sAme cAlIne javA dvArA prabhue pratikULa saMyogono satkAra karyo che. AvI kakSAnI vyaktine paramArthathI duniyAnI koI paNa vyakti duHkha pahoMcADI zake nahIM, tenA AtmavikAsane rUMdhI zake nahIM. TUMkamAM, A polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke - dareka paristhiti kevalIe joyuM che te rIte ja Ave che ane te rIte ja te javAnI che. A rIte ja mokSamArge mAro tAttvika vikAsa thavAno che. to pachI temAM hAyavoya zA mATe ? samatA-samAdhi na Take tyAre yogya puruSArtha cokkasa karavo. paNa puruSArtha niSphaLa thAya tyAre hAyavoya bilakula nahIM ! Akhare je paNa thAya che te mArA sArA mATe ja che !' A saMdezAne apanAvI jaladI krodhane kAbUmAM laI laIe. 301 Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI sAyansanA vidyArthIne pUcho ke pANI eTale zuM ? te tarata javAba Apaze - H,O. pANI e hAIDrojana ane oksijananA reNuonuM saMyojana che. ahIM Azcarya e che ke hAIDrojana atyaMta saMvedanazIla, valanazIla ane dahanazIla vAyu che. oksijana dahanamAM saporTa karanAra, sahAyaka vAyu che. oksijana vinA Aga peTI zake nahIM. AgamAM sahAyaka ane AganA utpAdaka banne bhegA thAya to zuM thAya ? Aga ja ne ! jyAre ahIM to AgathI taddana viruddha pANInuM sarjana thAya che. AganI sAmI pATalIe pANI besela che ! AnI pAchaLa kAraNa tarIke vicArazo to samajAze ke A banne vAyu chUTAchUTA hoya to cokkasa Aga peTAvyA vinA na rahe. paNa, ahIM e banne vAyunuM mizraNa - saMyojana thAya che. be vAyune bAjubAjumAM khAlI mUkI devAnA nathI. paNa, mizrita karavAnA che. oksijana karatAM bamaNA pramANamAM hAIDrojana vAyune tenI sAthe amuka cokkasarUpe saMyojita thavAnuM che. to ja pANInI utpatti thaI zake. matalaba ke Agane peTAvanArA be tattvonuM jo yogya rIte mizraNa karavAmAM Ave to te Agane ThAranAra thaI jAya che. tevI ja rIte anAdi 302 Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALathI je be tattvo ApaNane saune gusso karAvI rahyA che te be tattvonI UlaTa-sulaTa karIne have kSamAnuM nirmANa karavuM che ke je krodhane ThArIne ja rahe. atyAra sudhI krodhanI Agane peTAvanArA tattvo be che - (1) jIvano dveSa ane (2) jaDano rAga. kAcanuM jhummara tUTe ane tamane rAmu upara gusso caDe che. kAraNa ke, kAcanA jhummara pratye tamane rAga che ane rAmu pratye dveSa che. rAga e hAIDrojana jevo che, dveSa e oksijana jevo che. bannenuM saMyojana karyA vinA tene bhegA karyA eTale krodhanI Aga pragaTyA vinA rahe nahIM. anAdi kALanI A be kuTeva ApaNA AtamagharamAM ghUsI gaI che. AnA ja pratApe jANatA-ajANatA kaSAyone ApaNe ApaNA AtamagharamAM praveza ApI besIe chIe. bhajiyA sArA banaze eTale ApaNe bhajiyAnA vakhANa karazuM - "bhajiyA bahu sArA banyA che. jyAre bhajiyAmAM mIThuM ja nahIM hoya tyAre ApaNA moDhAmAMthI udgAra nIkaLaze - "A bhajiyA koNe banAvyA che ? aMdara mIThuM nAMkhavAnuM ja bhUlI gayA che ?' sAhajika rIte ja bolAI jatA A be vAkyo ghaNuM sUcavI jAya che. vastu sArI hoya to vastu upara rAga thAya che, vastu banAvanAra vyakti upara nahIM. jyAre vastu kharAba hoya tyAre vastu upara dveSa nathI thato, vastu banAvanAra upara thAya che. matalaba ke anAdi kALathI jIva rAganA viSaya tarIke jaDane ja moTe bhAge banAvato Avyo che. ane dveSanA viSaya tarIke jIve jIvane ja sthAna ApyuM che. bhajiyA kharAba nIkaLe te vakhate zuM bhajiyA upara dveSa pragaTyo kharo ke - "have jIMdagImAM bhajiyAne hAtha lagADe e bIjA !' ? nA, AvA prakAranI vAta manamAM sUjhaze paNa nahIM. kAraNa ke jaDano rAga aMdaramAM peselo che. tamAro jaDano rAga kyAreka gajabanI musIbata pedA karanAra bane che. be mitro 25 varSe bhegA thayA. pahelo mitra kahe - "mAre to takalIphono pAra nathI. saMsAra bihAmaNo thaI gayo che. patnI bhAre maLI che." 303 Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjo kahe - "mAro saMsAra to lIlochama che. patnI to bhAre kahyAgarI thaI gaI che.' pahelA mitrane bhAre Azcarya thayuM. "are ! patnI tArI kahyAgarI che ema ? kema kaMI jaDIbuTTI khavaDAvI dIdhI che ?' bIjo mitra kahe - "nA, bhAI nA ! A to vAre tahevAre enI prazaMsA kare rAkho eTale e khuza-khuza ! tuM paNa A nusakho ajamAvI jo ! pahelA mitrane A rasto pasaMda paDI gayo. ghare Avyo. thALImAM dUdhapAka joIne ja e prasanna thaI gayo. manamAM nakkI karyuM - Aje to joradAra prazaMsA karavI che. dUdhapAka pItA-pItA eNe dUdhapAkanI prazaMsA zarU karI. "vAha! zuM dUdhapAka che ! bahu ja svAdiSTa che. ene banAvanArI paNa joradAra che...' haju vadhAre kazuM bole tyAM to rasoDAmAMthI chuTuM velaNa potAnA upara AvyuM. e to hebatAI ja gayo. tyAM aMdarathI avAja Avyo - "huM roja rasoI banAvIne ghasAI jAuM chuM. chatAM haju sudhI eka vAra mArI prazaMsA karI nathI. Aje pADosaNa dUdhapAka ApI gaI ane emAM tame tenA cAra moDhe vakhANa karavA besI gayA !?" bicAro ! vakhANa karavA gayo to paNa pariNAma taddana viparIta ja AvyuM. have A banne paribaLone UlaTasUlaTA karI mizraNa karI nAkho. matalaba ke jaDanA rAganI jagyAe jaDano dveSa goThavI do ane jIvanA dveSanI jagyAe jIvano rAga goThavI do. matalaba ke duniyAnA tamAma jIvo cAhavA jevA lAge, duniyAnA tamAma jIvo pratye vAtsalya pragaTe to kadApi gusso thaI zake nahIM. ane jaDa pratye dveSa pragaTe to jaDa evA paisAne, dukAnane, gharane nukasAna pahoMcADanAra pratye kadApi gusso thaI zake nahIM. jo ke rAga-dveSa saMpUrNatayA tyAjya ja che. paNa, ATaluM ya parivartana thAya to ya lAbha thAya tema che. jaDa evA karmonA pratApe ja A AtmA anAdi kALathI cauda rAjalokamAM bhaTakato Avyo che. ApaNo mukhya duzmana A karmarAjA ja che. game tema karIne tene ukheDavo che. duniyAmAM bIjo koI ApaNo --- 304 Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatru nathI. A jaDa karmo ja ApaNA zatru che. bIjAne zatru mAnI laI karmone ja puSTi ApaNe ApIe chIe. have, A karma pratye dveSa pragaTAvI ene ravAnA karI ja devA che. paramAtmAe caMDakauzikanA zarIrano rAga na rAkhyo. paNa tenA AtmAno rAga rAkhyo. mATe ja tenA AtmAnI kALajI karI. kadAca, jaDa uparano rAga ghaTADI na zako to deva-guru-sAdharmika uparano rAga vadhArI do, to paNa jaDano rAga tUTIne ja raheze. jema eka lITInI nIce tenAthI moTI lITI dorI do eTale jUnI lITI TUMkI thaIne ja rahe che. tema jaDanA rAgane ghaTADavA, tenI nIce deva-guru-sAdharmikanA rAganI moTI lITI dorI do ! jo jo A polisIno UMdho artha nahIM letA. rAga jIva upara karavAno che eTale patnI upara tame karelA rAgane vyAjabI nahIM mAnatA. paNa, A to jIvamAtra uparanA niHsvArtha-niSkAma rAganI vAta che. je rAga rAga ja na rahetA karuNAmAM parAvartita thaI jAya che. A ja AzayathI adhyAtma upaniSaddhAM sArvatrika mamatA keLavavAnI vAta AlekhAyelI che. dveSa paNa A arthamAM ja grAhya che. jaDa karmone AdhIna banela potAnI jAta pratye ja dveSa -tiraskAra karavAno che. aMtatogatvA te jaDaSa tarIke ja phalita thAya che. "ppAnava budi ' - A zAstravacananuM tAtparya A arthamAM samajavA jevuM che. TUMkamAM, (1) jIvano dveSa ane (2) jaDano rAga - A be paribaLone UlaTa-sUlaTapaNe mizrita karI (1) jaDano dveSa ane (2) jIvano rAga - A be paribaLone apanAvI kSamAnuM nIra pragaTAvavA samartha thaIe - e ja IcchA A polisInI che. 305 Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ X3 aTavImAM eka vAra rAjA, maMtrI ane sainika traNeya chUTA paDIne bhUlA paDyA. vacce eka jhUMpaDI hatI. te jhUMpaDI upara sauthI pahelI najara sainikanI paDI. te tarapha senika gayo. jhUMpaDInI bahAra eka suradAsa vyakti beThI hatI. bIjI koI vyakti tyAM dekhAtI na hatI. sainike tene pUchyuM - "e AMdhaLA ! nagarano rasto kaI tarapha che? ahIMthI koI pasAra thatA hoya tevuM jaNAyuM ?" pelI vyaktie to IzArAthI nagara tarapha javAno rasto jaNAvI dIdho. temaja "ahIMthI koI pasAra thayuM nathI' - tema paNa jaNAvI dIdhuM. thoDI vAra bAda tyAMthI maMtrI pasAra thayo. temaNe e aMdhavyaktine joIne pUchyuM - 'prajJAcakSu bhAI ! ahIMthI nagara tarapha javAno rasto kyo ? ahIMthI koI nagara tarapha gayuM che ?' e aMdha vyaktie javAba Apyo - "maMtrIzvara ! A tarapha javAthI nagara Avaze. hamaNAM ja eka sainikabhAI ahIMthI gayA che. jhaDapathI jazo to bhegA thaI javAze." maMtrI jhaDapathI cAlI sainikane bhego thaI gayo. thoDI vAra bAda rAjA paNa tyAM Avyo. eNe pUchyuM - "suradAsajI ! ahIMthI nagara tarapha javAno rasto kayo? A raste bIjuM koI pasAra thayuM che ?' e aMdha 306 Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktie javAba vALyo. "rAjan ! hamaNAM thoDI vAra pahelAM ja samayAMtare sainika ane maMtrIzvara A taraphanA raste gayA che. Apa thoDA jhaDapathI jazo to cokkasa Apane bheTo thaI jaze." rAjA A uttara sAMbhaLI tarata ja ravAnA thayo. rAjA thoDI ja vAramAM sainika ane maMtrIne bhego thaI gayo. paNa, rAjA ane maMtrI bannenA manamAM eka kutUhala thayuM hatuM ke e vyakti to aMdha hatI. to pachI "ApaNe koNa chIe' - te teNe kevI rIte jANyuM ? koIe kIdhuM to hatuM nahIM ke "huM senika ke huM maMtrI to pachI e aMdha bhAIne khabara paDI kevI rIte ? badhAe paraspara carcA karI. paNa, koIne kazo ja javAba na sUyo. Akhare badhAM e vyakti pAse parata AvyA. rAjAe prazna pUchyo. tyAre aMdha vyaktie kahyuM - "rAjan ! vANI uparathI mANasa parakhAya. eke mane "AMdhaLo' kahyo. eke mane "prajJAcakSu' kahyo. eke mane "suradAsajI' kahyo. bolo! AnA uparathI khabara paDI jAya ke nahIM ? jeTalI vyakti uccakakSAnI, tenuM aMtaHkaraNa jeTaluM ucca, teTalA tenA zabdo paNa mIThA ane madhurA hoya.' traNe ya A javAba sAMbhaLI chakka thaI gayA. mIThA, madhurA zabdo to kudaratanI dena che. e koIka ja vyakti pAse hoya. gussAne dezavaTo devAnI akasIra polisI A che. jIbha upara sugara phekTarInuM nirmANa karo. matalaba ke jIbhamAMthI satata mIThAza vahAvo. jIbha upara mAtrane mAtra mIThAzanuM ja utpAdana rAkho. kaDavAza saheja paNa utpanna na thaI jAya tenI kALajI rAkho. tamArA moDhAmAMthI nIkaLatA mIThA zabdo tamArA vyaktitvanI oLakhANa pUrI pADe che. tamArA moDhAmAMthI nIkaLatA mIThA zabdo sAmevALAne paNa ThaMDaka Ape. krodhathI tapta evuM paNa tenuM magaja zItAgAra thaI jAya. jo tamAruM aMtara mIThuM haze, tamAruM mana madhuruM haze to zabda paNa mIThA ane madhurA ja nIkaLaze. "madhurAdhipateravitra mathura" madhuratAnA mAlikanuM badhuM ja madhura hoya ! enA zabdo paNa 307 Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madhura ! enI kriyA paNa madhura ! enI IcchA paNa madhura ! enI AMkho paNa madhura ! enuM badhuM ja madhura ! enA zabdomAM, vyavahAramAM, vicAramAM - tamAmamAM sAmevALI vyaktine mAdhuryanI anubhUti thayA vinA rahe nahIM. A DAyAbiTIsa roga Aje ATalo badho vakaryo che, tenuM kAraNa khabara che ? jIbhanI ane dilanI badhI mIThAza peTamAM utarI gaI ane lohImAM bhaLI gaI, eTale DAyAbiTIsa pedA thaI gayo. A vAta pUrve paNa jaNAvela che. jo jIbhanI mIThAza TakAvI rAkhIe to lohImAM mIThAza bhaLI DAyAbiTIsa pedA thAya nahIM ! eka saMkalpa karavA jevo che - have ApaNI jIbha upara ApaNe maracAnI, sudarzana ghanavaTInI ke saLagatA aMgArAnI phekTarI kholavI nathI. paraMtu sugara phekTarI ja kholavI che, mIThAzapUrNa ja vyavahAra karavo che. dareka vyaktine mAnathI bolAvIe, to sAmevALI vyaktine paNa tamane "risponsa ApavAnuM mana thAya. mANasanuM moDhuM gaMdhAtuM hoya te tenA peTanA bagADAnI jAherAta che. tema moDhAmAMthI nIkaLatA kharAba zabdo mananA bagADAnI jAherAta che. moDhAmAMthI kharAba vAsa Ave te khaTake che. mATe, peTano bagADo paNa khaTake che. paraMtu manamAM rahelo bagADo ke moDhAmAMthI nIkaLatA kharAba zabdo keTalA khaTake ? jo manamAMthI bagADo nIkaLI jAya to kyAreya koInA pratye dveSa ke durbhAva jAge nahIM ane moDhAmAMthI kaDavA zabdo nIkaLavAnA baMdha thayA vinA rahe nahIM. jo moDhAmAMthI kaDavA zabdo nIkaLavAnA baMdha thaI jAya to manano bagADo paNa jhAjho TakI zake nahIM. banne eka bIjAne avalaMbIne rahyA che. bannemAMthI ekane paNa kADho pachI enI pAchaLa pAchaLa bIjuM paNa nIkaLyA vinA raheze nahIM. jo jIbhamAMthI sArA zabdonuM ja utpAdana thatuM hoya ane moDhAmAMthI sArA zabdo ja nIkaLatA hoya to samajavuM ke tenuM mana prasanna che. jo mana bagaDyuM to tane paNa bagaDyA vinA rahevAnuM nathI. 308 Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazna :- mIThuM mIThuM bolatA to ghaNAne AvaDatuM hoya che. paNa enI pAchaLa kharAba Azaya hoya to ? mukhameM rAma bagalameM chUrI jevuM hoya to ? uttara :- jo badhA mATe e sArA zabdo ja kADhato hoya, svArtha na hoya tyAM paNa enA mukhamAMthI sArA zabdo ja nIkaLatA hoya to mAnavuM ke tenuM mana prasanna che. svArtha mATe to mIThuM mIThuM badhAM bolI jANe. ahIM dareka vyaktinI pAse mIThuM-mIThuM bolavAnI vAta che. eka vAta samajavA jevI che - pApa haMmezA pahelAM manamAM Ave, pachI te vacanamAM Ave ane pachI te kAyAmAM Ave. jo manamAM pragaTelA pApane vacana ane kAyAnuM baLa ApavAmAM na Ave to te manamAM ne manamAM ja zamI jaze. dhIre dhIre te manamAM paNa uThatA baMdha thaI jaze. jyAre dharma prAyaH UMdhA kramamAM pravezato hoya che. sau pahelAM dharmatattva kAyAmAM Ave. pachI te vacanamAM Ave ane tyAra bAda manamAM Ave. mATe, kadAca mananI IcchA na hoya chatAM paNa jo kAyAmAM ane vacanamAM dharmane sthAna Apazo to Akhare dharmatattva manamAM praveza karIne ja raheze. eTale kadAca manamAM bagADo haze, chatAM bahArathI paNa tamAma sAthe, tamAma sthaLe, tamAma saMyogomAM jo sArA ja zabdo bolazo to Aje nahIM to kAle ko'ka ne ko'ka divasa dharma manamAM paNa praveza pAmI zakaze. pahelAM sArA vacano to bolo pachI mana paNa sudharaze. kiMtu 22 khasaja haze to sara kukare to koI zakyatA che. temaja krodha upara kAbU maLe tevI paNa koI zakyatA nathI. eka vAta magajamAM kotarI rAkhavA jevI che - "jo krodha kAbUmAM to tame sadA AbumAM !!" jo krodha magajamAM pedA ja thato nahIM hoya to avazya sadA mATe prasannatA anubhavAze. dIkaro kAbUmAM na hoya, patnI kAbUmAM na hoya, parivAra kAbUmAM na hoya to eTaluM nukasAna nathI jeTaluM nukasAna krodha kAbUmAM na hovAthI thAya che. krodhane kAbUmAM levAno akasIra IlAja A ja che ke - kaDavA, tIkhA kharAba zabdo na bolo ! 309 Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo vacana sArA ja bolazo to kadAca manamAM krodha jAgyo haze. chatAM te manamAM ja samAI jaze. manano krodha vacana ane kAyAmAM na pragaTe te jevo tevo phAyado nathI. kUvAno paDachAyo jema kUvAmAM samAI jAya tema jo kharAba zabdono Teko mananA gussAne nahIM Apo to manano gusso manamAM samAI ja jaze. pachI, manamAM paNa upazamabhAva pragaTI jaze. kiMtu jo manamAM gusso na hovA chatAM pravRttimAM goTALA karIe, kaDavA zabdo bolIe to manamAM paNa gusso AvyA vinA rahe nahIM. mATe kaDavA zabdo to bolavA ja nahIM. bolavA hoya to mIThA zabdo ja bolavA. gharamAM tophAnI chokaro hoya ene zAMta karavA mATe mA enA vakhANa kare - "beTA ! tuM to bahu DAhyo che. tArAthI AvuM karAya ?..." ema karatAM karatAM dIkaro sudharato jAya. paNa jo enA upara gusso kare ke - "alyA! tArA jevo tophAnI koI joyo nathI" to to e vadhu tophAne caDe. vadhAre ne vadhAre tophAnI thatI jAya. jo jIbhamAM sugara phekTarI kholelI hoya to dIkaro paNa sudhare, patnI vagere badhAM sudhare. paNa, jo jIbhamAM tIkhA tamatamatA maracAnI phekTarI ja kholelI hoya to sago dIkaro paNa na sudhare. ADozI-pADozI to kyAMthI sudharavAnA? evI kaDavI vANIthI to kahyAgarA dIkarA paNa uzruMkhala thaI javAnA. Aja kAla davAnA priskrIpzananI sAthe DokTaro lakhI Ape che - no Tenzana !! ukaLATabharyA kaDavA zabdo, Akroza ane AvazabharyA zabdo e TenzananA sUcaka che. jo tamArA moDhAmAMthI kaDavA zabdo nIkaLatA hoya to mAnavuM ke tamArA magajamAM Tenzana bharyuM paDyuM che. athavA to Tenzana have AvavAnuM che. kAraNa ke kaDavA zabdo bolanAra TenzanathI gherAyA vinA raheto nathI. TenzanathI lagabhaga kaDavA ane tIkhA ja zabdo moDhAmAMthI nIkaLatA hoya che. tenA dvArA tana paNa bagaDe ane mana paNa bagaDe. AjubAjunuM vAtAvaraNa paNa bagaDe. jo mIThA zabdo bolatA AvaDe to tane paNa sudhare ane mana paNa sudhare. AjubAjunuM vAtAvaraNa paNa mIThuM madhuruM thaI jAya. 310 Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. moTAbhAInA lagna kANI vaha sAthe thayA hatA. diyaranI uMmara " nAnI hatI. ene rojanI Teva paDI gaI hatI ke jamavA bese tyAre pANI lIdhA vinA besavAnuM. ane pachI majAkamAM rADa pADe ke - "kANI bhAbhI ! pANI lAva !" bhAbhInA kAnamAM to jANe sIsuM reDAya. paNa, pachI mane-kamane paga pachADatI pANI ApI jAya. diyarane Azcarya thAya ke zA mATe bhAbhI A rIte paga pachADatI pachADatI pANI ApatI haze ? eka vAra ghare koIka saMnyAsI AvyA. diyare khAnagImAM badhI vAta karI. saMnyAsIe kIdhuM "havethI tAre eka akSarano pheraphAra karI devAno.' diyarane navAI lAgI ke eka akSaranA pheraphArathI bhAbhI rAjI thaI jaze ? bIjA divase saMnyAsInA kahevA mujaba pANI mAMgyuM ke "rANI bhAbhI ! pANI do !" bhAbhI to A sAMbhaLatA rAjI thaI gayA ane premathI pANI pAyuM. kadarUpA mANasane paNa jo premathI sArI rIte bolAvavAmAM Ave to e khuzakhuzAla ! mIThA zabdonA prayogathI gharanuM vAtAvaraNa badalAI jaze. tame tamArA gharanA vAtAvaraNane tapAsI jojo. tame koIne paNa majAkamAM ya koI peTanemathI ke cIDavIne bolAvatA nathI ne ? jo bolAvatA ho to have tene tenA mULa nAmathI, premathI bolAvavAnuM zarU karI do. tenA vartanamAM tamane cokkasa parivartana dekhAze. e nabaLo hoya - eTalA mAtrathI tene cIDavavAno adhikAra kevI rIte maLI jAya ? koIne paNa jema tema bolAvavA nathI, darekane mAnathI ja bolAvavA che. mitrone paNa yogya rIte, ucita rIte bolAvavA che' - ATalo saMkalpa karI tene amalamAM mUkI juo. keTalo badho pheraphAra thaI jaze ! A eka paMkti magajamAM gokhI levA jevI che - kANAne kANo kahetAM kaDavA lAge veNa, dhIme rahIne pUchIe, zAne gumAvyA neNa ?" zrI dazavaikAlika sUtranA sAtamA adhyayanamAM paNa A ja vAta vAraMvAra darzAvavAmAM AvI che. 311 Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIbhamAM sugara phekTarI jyAM sudhI nahIM khUle tyAM sudhI tame jyAM jazo tyAM hoLI ja sarjAze. paNa, jo jIbhamAM sugara phekaTarI kholI dIdhI to jyAM jazo tyAM divALInuM sarjana thayA vinA raheze nahIM. jo jIvanamAM badhe ukaLATabharyuM - ajaMpAbharyuM ja vAtAvaraNa anubhavAtuM hoya to bIjA koIne doSa ApatA pahelAM taTastha rIte potAnI jAtanuM nirIkSaNa karI lejo ke kyAMka meM jIbhamAM kholelI maracAnI phekTarInuM to A kArya nathI ne ?' eka vAra to Ano prayoga karavA jevo che. gharamAM ke bahAra badhe jIbhamAM sugara phekTarI kholI do. mAtra mIThA zabdo ja bolavAnA zarU karo. pachI badhuM madhura-madhura anubhavAze. gharamAM svarganuM sarjana thaze. divALInuM sarjana thaze. kharekhara to atyAra sudhI jIbhamAMthI dajhADatA zabdo ja nIkaLI rahelA hatA. mATe gharamAM azAMti hatI. have phakta jIbhamAMthI jo ThAratA zabdo nIkaLavA lAge to sarvatra zAMti-prasannatA phelAyA vinA rahe nahIM. have to nakkI karI ja lejo ke, A paLa pachI je paNa zabda moDhAmAMthI nIkaLaze tenI sAme sAkara paNa phikkI lAgaze ! mIThuM khAvAnuM ochuM, paNa bolavAnuM vadhAre. mIThuM eTale be rIte ya mIThuM. khAMDathI paNa vastu mIThI thAya ane namakane paNa mIThuM kahevAya. TUMkamAM, gaLI ane khArI banne prakAranI cIjano = mIThAI ane pharasANano tyAga karI do ! e banneno khorAkamAMthI nikAla karI do ane jIbhamAM mIThAzane sthAna ApI do. pachI juo ke tana ane mana bannenuM Arogya kevuM jaLavAI rahe che ! atyAra sudhI UMdhuM karyuM che. jIbhanI mIThAza, ApaNA zabdo - A badhAnI asara gajabanAka hoya che. eka vastu yAda rAkhI levA jevI che ke sAmevALAnA bhAva palaTavAnI tAkAta ApaNA zabdomAM rahelI che. sAmevALo nabaLo vyavahAra kare che tenI pAchaLa ApaNA nabaLA zabdo to kAraNarUpa nathI ne ? - te khAsa vicArI levuM. "namUnamantra-tatraM vazIkaro mathuravadanaY" - A subhASitane jIvanamAM utArI levA jevuM che. maMtra, 312 Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - taMtra ane mULiyA vinAnuM vazIkaraNa eTale ja madhura vacana. jo madhura vacana bolatA AvaDe to sAmevALI vyakti bhale game tevI hoya paNa, tamArI vANI tene palaTAvIne ja rahe. te vyakti tamane vaza thaIne ja rahe. tamane nukasAna pahoMcADanArI vyakti tamArA madhurA vacanathI tamane vazavartI thaIne ja raheze. jo mIThA zabdo bolIne paMpALazo to kUtaro pUchaDI paTapaTAvaze. haTa-haTa kare rAkhazo to kUtaro ya tamane vaphAdAra nahIM rahe. jo kUtarA jevo kUtaro paNa mIThA zabdonI apekSA rAkhe che. te bIjA badhA to mANasa che ! tene to mIThA zabdothI ja bolAvAya ne ? eka vAra mIThA zabdo bolavAnuM zarU karo. pachI juo ke dIkarA -dIkarI, tamAro parivAra - tamAruM mAne che ke nahIM ? "dIkarA-dIkarI mAruM mAnatA nathI' - AvI phariyAda karatAM pahelA mArA zabdo tIkhA -tamatamatA to nathI ne ?' - A vAtanI tapAsa karI levI anivArya che. AjathI eka saMkalpa karI lo ke jo moDhAmAMthI mIThA zabdo nIkaLavA zakya nahIM hoya to mauna thaI jaIza. paNa kaDavA zabdo to moDhAmAMthI nahIM ja kADhuM. mArA moDhAmAMthI jo zabda nIkaLaze to te mIThA ja nIkaLaze ! dIkarA-dIkarIne uThADavAnA Ave to tame kevI rIte uThADo ? eka vAra tame uThADyA chatAM na uThyA eTale pachI tarata ja moDhAmAM apazabdo sthAna levA mAMDe ke nahIM ? tame evI rIte hacamacAvIne uThADo ke jemAM ene lAgaNIno ke vAtsalyano koI sparza na anubhavAto hoya to e bicArAne uThavAnuM mana paNa zI rIte thAya ? roja savArasavAramAM tamArA pratye ene aNagamo pedA thaI jAya. savAranA phreza magajamAM je Ijhezana paDe te gADha hoya che. mATe, tamArA mATeno aNagamo dina-pratidina vadhato ja jAya. havethI ene mIThA zabdothI, vahAlathI uThADI jo jo, vadhAre vahelo uThavA mAMDaze. AnA mATe tamAre samayano thoDo bhoga Apavo paDe. derAsaramAM caityavaMdana tame karI rahelA ho ane tyAre koI 313 Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAI tamArI ane bhagavAnanI vaccovaca AvIne ubho rahI jAya tyAre moDhAmAMthI kaDavA zabdo kADhavAnA badale premabharyA zabdo na bolI zako? ke - "o vaDIla ! o bhAgyazALI ! saheja sAIDamAM Avazo?" tamArA mIThA ane haLavA zabdo vAtAvaraNane haLavuM rAkhaze. bAkI kaDavA vakha jevA zabdo vAtAvaraNane paNa DahoLI nAMkhaze. derAsara jevI pavitra jagyAnuM vAtAvaraNa paNa kSubdha thaI jaze. - - kaDavA zabdothI tamArI potAnI ArAdhanAo paNa bagaDI jaze. kaDavA zabdo uccAryA pachI koI paNa ArAdhanAmAM citta tallIna nahIM thaI zake. mana + tana + kauTuMbika sneha + ArAdhanA. A badhAno kaccaraghANa nIkaLI jAya che. jo eka paNa paisAno kharca karyA vinA mAtra mIThA zabdo bolavAthI ja badhuM sudharI jatuM hoya to zA mATe mIThA zabdo na bolavA ? AvI sugara phekTarI kholavA mATe kazuM InvesTamenTa karavAnI tamAre jarUrata nathI. ane prasannatA, svasthatA A badhuM to maLavAnuM ja che ! to pachI zA mATe A sugara phekTarI kholavAmAM vilaMba karavo ? peTrolapaMpa jevI jagyAe sAmAnyathI "ahIM dhUmrapAna niSiddha che' - A matalabanA lakhANo jovA maLatA. paNa, eka jagyAe meM judA prakAranuM ja lakhANa joyuM. temAM lakhyuM hatuM - "A dezane, samAjane ane ApanA parivArane ApanI atyaMta jarUriyAta che. mATe kRpA karIne ahIM dhUmrapAna karazo nahIM !" kevuM vAtsalyabharyuM lakhANa ! koIkane A lakhANa vAMcI jAvajIva mATe dhUmrapAna choDavAnuM mana paNa thaI jAya. dareka lakhANamAM sArA zabdo goThavazo to tenI asara paNa evI jAduI ja thaze. eka dukAna upara "ravivAre rajA raheze' - AvA prakAranA zuSka vAkyonI jagyAe eka sarasa majAnuM vAkya lakhyuM hatuM - "jo Aje ravivAra haze to ame dilagIra chIe ke ame ApanI sevA nahIM karI zakIe.' kadAca mana sudhareluM nahIM hoya chatAM mIThA zabdono prayoga karazo to eTaluM to spaSTa jaNAI ja Avaze ke tamArI manane sudhAravAnI 314 Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taiyArI to che ja. gusso karavo hoya to paNa mIThA zabdathI ja karavo. mIThA zabdo bolavAnA nirNayane vaLagI raho. gusso ApoApa kAbUmAM AvIne ja raheze. ApaNA moDhAmAMthI nIkaLatA mIThA zabdo ApaNI potAnI ane sAmevALAnI bannenI krodhanI Aga ThAravA mATe pANInA dhodhanuM kAma karaze. TUMkamAM, sugara phekTarI polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke - "sugara phekTarI bahAranA jagatamAM napho noMdhAve ke na noMdhAve, paNa adhyAtma jagatamAM krodhanI sAme to A phekTarI ghaNI ja kAragata nIvaDaze. satata-satata-satata tamane prasannatA arpaze. je gusso karavo hoya te karavAnI tamane chUTa che. paNa gussAmAM zabdo bolo to mIThA ja bolo. bAkI mauna rahevuM ja vadhu ucita che.' sugara phekTarI polisInA A saMdezAne vahelAmAM vahelI take AtmasAt karI e kALotarA krodha upara nigraha karI zakIzuM. prema vizvanI mahAna zakti che, pratIkAra nahIM... - erIka leventhala vicAra vinAnI pravRtti = krodha. - mAIkala jonsana 315 Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 sugara phekTarI' polisI potAne lAgu pADavAnI che. matalaba ke "sArA-mIThA zabdo ja bolavA che' - Avo nizcaya karavAnuM dareka vyakti potAne mATe lAgu pADI zake che. paNa, potAnI sAthe vyavahAra je vyakti kare, te mIThA ja zabdo bole, tevI apekSA rAkhI zakAya nahIM. sAmevALI vyakti game tevA dajhADatA zabdo bole to paNa te sahana karavAnI taiyArI hovI ja joIe. gusso kAbUmAM levA mATe A be zarata avazya pALavAnI che. (1) jyAre paNa bolavuM hoya tyAre sArA zabdo ja bolavA. (2) sAmevALI vyaktinA kaDavA-tIkhA -tamatamatA-dhagadhagatA lAvArasa jevA zabdo paNa sAMbhaLavA. A bIjI zarata mATe ja A polisI che. . zivajIne Aje ghaNA bhagavAna tarIke pUje che, sanmAne che. kAraNa ke paurANika kathA mujaba, jyAre samudranuM maMthana thayuM tyAre je haLAhaLa jhera nIkaLyuM tene levA mATe koI taiyAra na hatuM. lakSmIjIne viSNu laI gayA, kAmadhenune devo laI gayA, amRtane caMdra mahArAja laI gayA. paNa jherane koI le nahIM. zivajIe e haLAhaLa jherane paNa svIkArI lIdhuM, pI lIdhuM. eTale ja nIlakaMTha zivanA AdarapUrvaka satkAra, sanmAna Aje ajaina loko kare che. 316 Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNe to A dRSTAMtane phakta ATalA aMzamAM ja levuM che ke loko zaMkaranI pUjA karaze, zaMkaranI jaTAmAM rahelA sApanI nahIM. kAraNa ke zaMkara jherane pacAvI janArA che. sApa to jhera okanAra che. tema jo bIjAnA atyaMta kaDavA jhera jevA paNa zabdo svIkArI zakazo, sAMbhaLI zakazo, pacAvI zakzo to tame paNa pUjAzo, tamAruM paNa sanmAna thaze. laukika sanmAna thAya ke na thAya. paNa paramAtmAnI najaramAM to avazya sanmAnabharyuM sthAna prApta karI zakazo. atyAre gharagharamAM je rAmAyaNa ane mahAbhArata saLagelA dekhAya che tenI pAchaLa kAraNa tarIke e ja dekhAze ke koInI paNa ekabIjAne sAMbhaLavAnI taiyArI nathI. temAM ya kaDavA zabdone sAMbhaLavAnI taiyArI to bilakula nathI. jo sAsu vahunuM ke vahu sAsunuM kaDavuM veNa sAMbhaLatI thaI jAya to gharanA jhaghaDAmAM ApoApa zAMti AvavA lAge. eka vAra majabUta saMkalpa karajo ke "Aje koI mane game tevA kaDavA zabdo kahe. paNa mAre te zAMtithI sAMbhaLI levA che. sAme kaDavA zabdo nathI kahevAM.' pachI jo jo ke mAnasika svasthatA tamArI kevI sArI rahe che ? juo, je nAno hoya eNe to khAsa sAMbhaLavAnI taiyArI rAkhavI joIe. vaDIlanA kaDavA zabdo paNa sAMbhaLI levA - e ApaNI Arya saMskRti che. vaDIlanA zabdone buddhinA trAjave jokhavAnA badale ene zAMtithI sAMbhaLI lo. kadAca te aNagamatA haze, khoTA haze. paNa jo tame teno sAmano karazo to to paristhiti vadhu sphoTaka thaze, maryAdA bhaMga thaze. A zrAvakanA dIkarAne zobhe nahIM ja. sAmevALI vyakti kadAca mAnI lo ajJAnI che. mATe, jema Ave tema bole che. paNa, tamArI pAse to samajaNa che ne ? tamAre to samatA rAkhavI joIe ne ? ajJAnInI ekzana karatAM, jJAnInI riezana vadhu noMdhapAtra banI rahe che. tenI kiMmata ghaNI vadhAre che. ajJAnI to ajJAnI che, mATe game te karavAno ja che, game te bolavAno ja che. paNa, jJAnI to jANakAra che. eNe to e sAMbhaLI ja levuM 317 Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joIe ne ? jJAnI to jANe ja che ke A sAmevALAnA ajJAnanuM pariNAma che. to pachI jJAnI zA mATe tenI sAthe galata vyavahAra kare ? tenI sAthe tame kevo vyavahAra karo cho ? tenA dvArA tamArI kakSA nakkI thAya che. sAro vyavahAra tame karazo to tame sajjana-jJAnI ane sAcA arthamAM dharmI. sAmevALAnA game tevA kharAba zabdone paNa tame svArtha vinA sAMbhaLI zakyA to ja tame sAcA dharmI ! tapasvI mahAtmA bAlamuninA bhUla dekhADatA zabdo sAMbhaLI na zakyA to pariNAme caMDakauzika sarpa thavAno vakhata Avyo. bahu moTI nukasAnInI bhItaramAM, tenA mULamAM kyAreka bahu nAnI gaphalata hoya che. jo te samaye phakta bAlamuninA te zabdo sAMbhaLI zakyA hota to zuM A pariNAma Avata ? tamane paNa jIvanamAM ghaNI vAra A anubhava thato haze ke koIke thoDo kaTAkSa tamArA upara karyo, je haju sahya hato. chatAM te tame na sahyo ane sAmo kaTAkSa karyo. chelle bolAcAlI thaI gaI. saMbaMdhamAM kaTutA AvI gaI. sAva nAnI vAtanuM ghaNuM vatesara thaI gayuM. AvuM tamane anubhavAyuM ja haze. tamane paNa kyAreka manamAM lAgyuM ja haze ke AnA karatAM meM eno ekAda kaTAkSa sahI lIdho hota to ghaNuM sAruM thAta ! jIvanamAM jo sAMbhaLavAnI taiyArI rAkhazo to jAtane saMbhALI, parivArane sAcavI, sahune saMtoSa ApI badhI rIte saphaLatAne hAMsala karI zakazo. paNa, te mATe kaDavuM sAMbhaLavAnI to taiyArI rAkhavI ja paDaze. TUMkamAM, A zivajI polisI eTaluM ja kahe che ke - "saphaLatAnA ane siddhinA sarvocca sopAnane sara karavA mATe kaTu veNane sAMbhaLavAnI taiyArI rAkhavI ja paDaze. koInA paNa kaDavA-tIkhA-tamatamatA zabdo sAMbhaLI zakazo to ajaba-gajabano bAhya-AMtara vikAsa tame sAdhI zakazo. sAMbhaLavAnuM duHkha thoDo samaya ja hoya che. e paNa mAnasika duHkha ja hoya che. paNa, tenAthI paraMparAe anaMta kALanA ane A bhavamAM ya sAcA AnaMdarUpa sukhanI prApti thaI zake che." 318 Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jene zaradInI prakRti hoya, zaradI jene vAraMvAra herAna karatI hoya, zaradIthI je trasta thaI gayo hoya te ziyALAmAM khullI chAtIe agAsImAM suve ? e ziyALAmAM zIkhaMDa khAya ? nahIM ja ne ! kAraNa ke te samaje che ke jeTalo A badhAMthI huM dUra rahIza, teTalI mArI sephTI che. jevI rIte A vAta laukika jagatamAM tame sArI rIte samajo cho, tevI ja rIte A polisI krodha mATe tamane te ja vAta jaNAve che. tamane khabara hoya ke tamArI prakRti krodhanI che to pachI krodhathI dUra rahevA mATe, krodhathI bacavA mATe krodhanA nimittothI tamAre dUra rahevuM ja joIe. to ja tamArI "sephTI' che. jenI sAthe vAre vAre saMgharSamAM AvavuM paDe che te bhAIthI, te vyaktithI dUra rahevAmAM ja tamArI sephaTI che. jema peTrolamAM boLelA kapaDA paherI bahAra pharavA nIkaLanAra AgathI dUra ja rahe che, tene AgathI dUra ja rahevuM paDe che. hA ! uttama vikalpa to e ja che ke peTrolamAM boLelA kapaDA paheravA ja nahIM. paraMtu jyAre peTrolamAM boLelA kapaDA paherI ja lIdhA che, tene kADhavA zakya nathI tyAre kama se kama AgathI to dUra ja rahevuM joIe. 319 Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tema krodhanI prakRtine ja choDI zakatA ho to to te uttama vikalpa che. tenA dvArA game tevA prasaMgomAM paNa tame prasannatA jALavI zakazo. paNa, jo krodhanI prakRti chUTI zakatI na ja hoya to pachI krodhanA nimittothI dUra rahevAmAM ja salAmatI che. kolerA phATI nIkaLyo hoya tyAre jAte ja pANI ukALIne pIvA lAgo cho. myunisIpAliTI dvArA karAtI badhI jAherAtone akSarazaH pALo cho. tevI rIte jyAre krodhano kolerA phATI nIkaLyo hoya tyAre atyAra sudhI darzAvelI polisIo apanAvavA dvArA jAtanI salAmatI sau prathama karavI ja rahI ! temAM paNa A polisI eTaluM ja kahe che ke krodhanA nimittothI dUra bhAgo. kadAca krodha karavAnI tamArI prakRtine hamaNAM bhale tame na choDI zako, tenA dunimittothI dUra to tAtkAlika thatA jAo.. pachI potAnI jAte ja krodha nabaLo paDI jaze. muMbaImAM rahetA eka bhAIe A polisIne bahu sArI rIte apanAvI che. patnIno svabhAva karmasaMyoge vicitra kahI zakAya tevo. vArevAre caDabhaDa karye rAkhe. enI vAta sAMbhaLe ane potAnAthI dalIla thaI jAya to vAtanuM vatesara thAya. mATe, e bhAIe TrIka karI. jevI patnI kazuM paNa gussAmAM bolavAnuM zarU kare ke tarata ja gharanI bahAra nIkaLI derAsaramAM pahoMcI jAya. tyAM kalAka-savA kalAka prabhubhakti karI pachI ja gharamAM Ave. eTale gharanuM taMgadilIbharyuM vAtAvaraNa zamI gayuM hoya. emaNe nakkI karI dIdhuM ke taMgadilIbharyA vAtAvaraNamAM rahevuM nathI. kAraNa ke pote samaje che ke "mAro svabhAva krodhano che. jo taMgadilIbharyA vAtAvaraNamAM rahuM to krodha karyA vinA rahI na zakuM.' AthI, jyAre jyAre paNa gharamAM vAtAvaraNa taMgadilIbharyuM thAya ke tarata ja gharamAMthI ravAnA thAya. patnI jo gharano mukhya daravAjo baMdha karI rAkhe to pote beDarUmamAM ghUsI jAya. eka akSara pote bole nahIM. eka akSara paNa saMbhaLAI na jAya tenI pUrepUrI takedArI rAkhatA. 320 Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gusso karavo e adhyAtmajagatamAM mota barAbara che. zA mATe gusso karI sAme cAlIne motane svIkAravuM ? jyAre bhAre TrAphikavALA ane akasmAtanI pUrepUrI zakyatAvALA rastAne tame choDavAmAM ja salAmatI mAno cho to pachI krodhanA nimittothI dUra rahevAmAM zA mATe gaphalata karo cho ? tamane evuM lAge ke have mArAthI nahIM rahevAya, mArAthI gusso thaI ja jaze ke tarata tamAre te sthAna choDI devuM. te vyaktithI dUra cAlyA javuM. krodha to na ja thavA devo. paristhiti thALe paDe pachI ja pAchA AvavuM. salAmatI sauthI pahelI ! safety first. 'krodhathI dUra rahevAmAM ja mArI sAcI salAmatI che, bAkI jo krodha ja karye rAkhIza to A coryAzInA cakkaramAM mAro patto paNa nahIM khAya tevI rIte huM pheMkAI jaIza' - AvA prakArano nizcaya jo manamAM daDha hoya to avazya A polisI apanAvavAmAM tamane hicakicATano anubhava nahIM thAya. jo krodhanA panAre paDyA to narakamAM tamAro praveza durlabha nathI. caMDakauzika A gussAnA pratApe ja pAMcamI narakano mahemAna banavAno hato. A to zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA maLI gayA to e caMDakauzika sApa bacI gayo. paNa, ApaNe jo durnimitto vacce rahI rahIne krodhano bhoga banyA ja karIzuM to vAgha-varunA bhavamAM ApaNane bacAvavA koNa AvavAnuM ? pachI to corAzInA cakkara lamaNe ThokAyA vinA rahe nahIM. mATe, game te karIne paNa krodha to nathI ja karavo - A dRDha saMkalpa karI lo. 'krodha na karavo paDe te mATe je karavuM paDaze te karIza. paNa, krodha to nahIM ja karuM' - AvI bhAvanA kharA aMtarathI ghUMTavI paDe. to avazya krodhanA nimittothI dUra rahevA mATenuM sattva keLavAze. te pachI jyAre gharamAM taMgadilIbharyuM vAtAvaraNa sarjAya tyAre gharamAMthI bahAra nIkaLI javAnuM sattva tamAruM keLavAze. jyAre paNa je jagyAe taMgadilIbharyuM vAtAvaraNa sarjAya ke tarata ja te sthAna ane vyaktino te samaya pUrato tyAga karI devo. krodhane utpanna karanArA lagabhaga traNa nimitto hoya che. 321 Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) tevA prakAranuM sthAna, (2) tevA prakAranI vyakti ane (3) tevA prakArano khorAka. jyAM krodhanA vadhune vadhu nimitto maLe tevA prakAranuM sthAna choDI devuM. je vyaktinA saMparkamAM AvatA gusso AvI jato hoya te vyakti sAtheno saMbaMdha choDI devo, nahivat karI devo. tIkhA-tamatamatA-taLelA khorAkano tyAga karI devo. vadhu paDato tIkho ane taLelo khorAka magajane tAmasI banAve che. vadhu pramANamAM tIkhuM ane taLeluM vAparanAra satata gussAmAM ja raheto hoya che. koIka chaMcheDe ke e gussAmAM AvI jAya. TUMkamAM, mananA ane tananA bannenA Arogyano nAza karI denAra A khorAkano vahelI take tyAga karI ja devo rahyo. thoDA divasa kadAca moLI ke ochA masAlAvALI rasoI nahIM bhAve paNa dhIre dhIre jIbha ane zarIra TevAI jaze. krodhamAM nimitta bananArA A traNa paribaLono tyAga karatA jAo eTale krodha kAbUmAM AvyA vinA raheze nahIM. eka AcArya mahArAjanI prakRti atyaMta krodhI svabhAvanI, paMcAzakazAstramAM A AcArya mahArAjanI ghaTanA noMdhAI che. AcArya mahArAje ghaNo prayatna karyo chatAM krodha upara kAbU meLavavA mATe koI upAya kAragata nIvaDyo nahIM. AcArya mahArAja atyaMta bhavabhIru hatA. samajatA hatA ke "jo A rIte vArevAre huM krodha kare rAkhIza to karmasattA mArI AcArya padavInI paNa zarama rAkhyA vinA saMsAracakramAM pheMkI deze ! vAgha-vanA bhavamAM jaI saMsAra laMbAvavAnuM have bilakula ja posAya tema nathI." Avo mogho mAnavabhava meLavI tene ekamAtra krodhanA vAMke veDaphI devAnuM temane bilakula ja sahana thAya tema na hatuM. e to game tema karIne krodhane khatama karavAnA mUDamAM hatA. ATalI badhI bhavabhIrutA AcArya mahArAjamAM hovA chatAM AcArya mahArAjanA AtmAnuM baLa krodhanI sAme ochuM paDatuM hatuM. vAre vAre gusso thaI jato hato. gusso thaI gayA pachI AcArya mahArAjane pazcAttApa paNa thato hato. kiMtu gussAnI prakRti chUTatI na hatI, vAraMvAra gusso thaI jato hato. emanA gussAne joI lokoe emanuM caMDarudrAcArya nAma pADI dIdhuM hatuM. AcArya mahArAja krodhathI thAkI gayA hatA. eka divasa acAnaka 322 Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emane eka kImiyo sUjhI Avyo. emaNe jAheramAM besavAnuM baMdha karI dIdhuM. upAzrayamAM eka alAyadI oraDImAM ja besavAnuM cAlu karyuM. lagabhaga janasaMparka emaNe TALI dIdho. krodhanA je je paNa nimitto hatA te badhAMthI AcArya mahArAja dUra rahevA lAgyA. krodha karI zakAya tevuM koI nimitta ke vyakti ja na rahetA krodha dhIre dhIre ghaTavA lAgyo. hA ! prakRti maTI na hatI. paNa, krodha prakaTa thato baMdha thaI gayo. eka vAra ATaluM kArya paNa thaI jAya to pachI krodhano mULathI nAza karavo paNa saraLa thaI paDe. A sephTI polisIne e AcArya mahArAje barAbara apanAvI lIdhI. eTale ja AcArya mahArAja e bhave mokSamAM paNa padhAryA. ApaNI vAta to eTalI ja che ke krodhathI bacavA mATeno A bahu sAro upAya che ke krodhanA nimittothI paNa dUra ja bhAgatA rahevuM. krodha utpanna ja na thAya tenI pUrepUrI takedArI rAkhavI. jyAre lAge ke mAruM mana ThekANe nathI tyAre koInI paNa sAthe vAtacItavyavahAra karavo ja nahIM. TUMkamAM, anaMta kALanI barabAdI notaranAra A krodhane game te bhoge have kADhe ja chUTako - Avo dRDha saMkalpa thayA bAda A sephTI polisI apanAvI juo. krodha dUra thaIne ja raheze. seTI polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke - "saMsAramAM salAmatIne ja sadA mATe AgaLa karIne DagaluM bharanAra o mAnava ! adhyAtmajagatamAM mRtyune lAvanAra krodhanA bhayathI zA mATe krUjato nathI ? zA mATe krodhathI bacavA mATenA, salAmatInA koI pagalA bharato nathI ? zA mATe krodhanA nimittothI dUra bhAgato nathI ? zuM anaMta kALanA narakanA duHkho tane bahu gamI gayA che ?' sephTI polisInA A saMdezAne apanAvI jaldIthI AtmAnI sephTI karI lo e ja kAmanA ! 323 Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 gaI polisImAM batAvyA mujaba nabaLA sthAna ane nimittothI dUra bhAgavuM. paraMtu jyAre teno tyAga karavo zakya na hoya tyAre A solyuzana polisI apanAvavAnI che. mana sAthe samAdhAna karavAnI vAta A polisI kahe che. patnIno svabhAva bhAre tuMDamijAjI maLyo hoya. gharamAM vAtAvaraNa taMgadilIbharyuM hoya. tevA samaye te tamArA upara gusso utAravAnuM cAlu kare tyAre enA zabdo sAMbhaLavAnA badale tamAre tarata tamArA manane samajAvavAnuM zarU karI devuM. mananI sAthe vAto karavAmAM evA joDAI javuM ke e je zabdo bolI rahI hoya teno eka zabda paNa kAne na paDe. patnI sAthe jhaghaDo thayo hoya tyAre e bhale bole. paNa, tamAre bolavAnI jarUrata zI ? tenI sAthe jhaghaDo thAya tyAre AvA prakAre manane samajAvavuM ke - "huM keTalo nasIbadAra chuM. pradeza rAjAnI patnI jevI prANaghAtaka patnI to mane na maLI. tukArAma ane sokreTIsanI patnI jevI atyaMta karkazA patnI to mane nathI maLI ne ?' A rIte manane samajAvavuM. prabhu pAse bhAvanA vyakta karIe ke "prabhu ! mane pratikULa patnI maLI te badala khUba-khUba AbhAra ! jo mane anukULa patnI maLI 324 Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hota to rAgamAM eTalo gaLADUba thaI jAta ke dharma karavAno to mane yAda paNa na Avata. A moMgho mAnavabhava hArI jAta. A to patnI karkazA svabhAvanI maLI che. mATe, kaMIka vairAgya Take che. ApanI yAda to Ave che." eka vAta yAda rAkho - A saMsAramAM dareka vyakti koIne koI duHkhathI duHkhI ja hovAnI che. saMpUrNa sukha to mokSa sivAya kaze paNa nathI. mATe, tamArA jIvanamAM game tevI paristhiti Ave tene sAcavI letA zIkho. jIvanasAthI bhale ne pratikULa hoya, chatAM tene premathI sAcavI letA zIkho to ja duHkhathI chUTakAro zakya che. saMsAramAM badhe badhI anukULatA maLe tevI koI zakyatA nathI. moTA bhAge kajoDA ja jovA maLatA hoya che. saMsAranI eka vyAkhyA evI che ke jemAM eka paiDuM skUTaranuM ane eka paiDuM TrekTaranuM evuM vAhana eTale saMsAra ! AvuM vAhana gati zI rIte karI zake ? Avo saMsAra sIdho kevI rIte rahI zake ? saMsArane sudhAravA jazo to jIMdagI pUrI thaI jaze. paNa, saMsAra sudhare tevI koI zakyatA nathI. mATe, tamAre tamArI jAta sAthe ja samAdhAna karavuM paDaze. tamArA manane ja samajAvavuM paDaze. dIkaro javAba uddhata rIte Ape ke dIkarI kahyuM mAne nahIM, gharano ghATI vAtavAtamAM tamAruM apamAna karI jAya ke samAjamAM koI tamArI vAtane vajana na Ape tyAre mana sAthe samAdhAna karavuM ke "A badhAM to mArA vairAgyanA kAraNo che. A badhuM thAya che tyAre to mane saMsAra upara kaMIka aMze paNa vairAgya pragaTe che. bAkI to saMsAranA rAgamAM lepAIne Akho mAnavabhava huM hArI jAuM.' tamArI samAdhi veravikhera thAya che. kAraNa ke tamane solyuzana zodhatA AvaDatuM nathI. mana sAthe samAdhAna karatA AvaDatuM nathI. bAkI krodha thAya tevI zakyatA nathI. UDe UMDe ApaNane problema sarjavAmAM ja rasa che. have ApaNe samAdhAna karanArA thayuM che. samAdhAna karatA AvaDe to ja samAdhi hAthavagI thaze. eTale ja samAdhinI vyAkhyA karatAM zAstrakAro jaNAve che ke, cittasamAthaH - samathi:" samAdhAna 325 Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatA AvaDe, mana sAthe jo suleha karatA AvaDe to samAdhi maLI zake. samAdhAna karavAnI vRtti jo manamAM na hoya to game tevI paristhitimAM paNa samAdhi, sukha, zAMti maLe tevI koI zakyatA nathI. thiyeTara upara 'hAusaphula' nuM pATiyuM laTakatuM hatuM. badhAM zo keTalAya divasothI hAusaphula ja jatA hatA. chatAM eno mAlika udAsa hato. enA mitre prazna karyo. "alyA ! zA mATe udAsa che ? badhe maMdI che, jyAre tAre tyAM to hAusaphUlanA pATiyA laTake che, dhIkatI kamANI cAle che." thiyeTaranA mAlike kahyuM - "mAre tyAM ya maMdI cAlu thaI gaI che. gaIkAle hAusaphulanA pATiyA joIne 150 jaNA pAchA gayA hatA. Aje khAlI 100 jaNA ja pAchA gayA ! kAle kadAca 'hAusaphUla'nuM pATiyuM nahi lAge to ? bApa re ! have mAruM thaze zuM ?" AvI rugNa manodazAvALA mANasane koNa sukhI karI zake ? samAdhipradAyaka vAtAvaraNa hovA chatAM jenA manamAM negeTIvITI ja bharelI hoya tene koI kadApi sukhI karI zakatuM nathI. moTA bhAganA mANaso potAnA manathI ja duHkhI ke sukhI hoya che. jo mananI sAthe samAdhAna karatA AvaDe, manane samajAvatA AvaDe to vikaTa paristhitimAM paNa prasannatA hAthavagI thaI jAya. cittanuM samAdhAna karatA AvaDavuM joIe - e mukhya vAta che. bAkI, cittanuM samAdhAna karatA jene na AvaDe te kadApi sukhI thaI zakato nathI. vasaMta RtumAM bagIcAnA eka bAMkaDA upara udAsa cahere eka bhAI beThA hatA. vAtAvaraNa khuzanumA hatuM. phUlonI suvAsa vAtAvaraNane maghamaghAyamAna banAvatI hatI. ThaMDo pavana vAI rahyo hato. AvA suMdara majAnA vAtAvaraNamAM udAsa cahere beThelA bhAIne joI eka jaNe prazna karyo - 'dosta ! ATalA suMdara vAtAvaraNamAM paNa tuM zA mATe udAsa che ? zuM koI takalIpha che ?" pelA bhAIe javAba Apyo - nA, takalIpha to bIjI zuM hoya ? paNa, teM AjanuM chApuM vAMcyuM ? emAM AgAhI karI che ke 3ra6 Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A vakhate unALAmAM 48 DIgrI garamI paDavAnI che. A vAMcyuM tyArathI thoDuM Tenzana' thaI gayuM che !' khuzanumA vAtAvaraNamAM paNa bhaviSyanI garamIno vicAra karI hAlamAM hAthavagI prasannatAne jatI karanAra mANasa kadApi sukhI thaI zake kharo ? Avo mANasa zuM prasannatAne pAmI zake kharo ? nA, e zakya ja nathI. kAraNa ke A mANasane duHkhI karanAra enuM potAnuM ja mana che, koI paristhiti nahIM. jo enuM mana palaTAya to ja te sukhI thaI zake tevI zakyatA che. tame duHkhI thAo cho temAM tame pote ja kAraNa cho - A vAta magajamAM jaDabesalAka phITa karI devA jevI che. mATe tamAre tamArA duHkhone dUra karavA tamAruM potAnuM mana badalavAnI jarUriyAta che. satata phariyAda ja karanArA A manane samAdhAnakArI valaNa apanAvavAnuM zIkhavADavuM paDaze. to ja e prasannatAne anubhavI zakaze. eka vAta magajamAM kotarI rAkhajo ke - "huM duHkhI thAuM chuM temAM javAbadAra eka mAtra huM ja chuM. jo huM mArI jAtane samajAvI laIza to koI mane duHkhI karI zakaze nahIM. zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAne kAnamAM ThokAyelA khIlA paNa duHkhI karI na zakyA. jyAre tamane pagamAM vAgelo eka kAMTo ke bolAyelA kaDavA veNa paNa duHkhI karI nAMkhe che. kAraNa ke tame jAtane samAdhAnakArI valaNa apanAvavAnuM zIkhavADyuM ja nathI. cothA ArA karatA pAMcamA ArAmAM paNa hemacaMdrasUri mahArAja vadhu prasanna rahI zakyA. temanA zabdo che - suSamatA 3:5mAM pA , navatI tava matalaba ke mahAvidehamAM ke cothA ArAmAM dIkSA lIdhA bAda lAMbuM saMyamajIvana pALavAnuM che. karoDo varSanA tyAMnA saMyamajIvana dvArA je pariNAma maLe te ja pariNAma pAMcamA ArAmAM 50-60 varSanA dIkSA jIvanane sArI rIte pALavA dvArA maLI jAya che. to pachI A pAMcamo Aro ja paramAtmAnI kRpAne pAmavA sarvazreSTha na kahevAya ? A che samAdhAnakArI valaNa ! ahIM atyAre sImaMdharasvAmI 3ra7 Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna to che nahIM, koI kevalI to che nahIM... ItyAdi vAto karI dharmArAdhanAne Thebe caDhAvanAra mATe A vacana lAlabattI samAna che. TUMkamAM, have koI paNa vastu na maLyAno aphasosa karavAnA badale je maLyuM che teno pUrepUro upayoga karI levo che - AvuM lakSya keLavavuM rahyuM ! koI paNa prasaMgamAM nabaLo vicAra tamane kyAreya sukhI thavA nahIM de ! koI paNa paristhiti sAthe samAdhAna na karI zakanArI vyakti potAnuM dhAryuM thAya chatAM sukhI thaI zakatI nathI. besatA mahine eka bena duHkhI hatA. tyAre bAjunI pADozaNe pUchyuM - kema Aje savAra-savAramAM udAsa che ?", "are ! zuM karuM ? gaIkAle misTara ghare AvyA. mahino pUro thato hato. eTale dara vakhatanI jema meM mArI mAMgaNI taiyAra karI rAkhI hatI. A vakhate sADI mAMgavAnuM nakkI karyuM hatuM. e AvyA ke tarata meM mArI mAMgaNI rajU karI. ane kazI AnAkAnI karyA vagara mane sADInA rUpiyA ApI dIdhA !' paDozaNa bolI - "alI ! A to rAjI thavAnI vAta che." pUruM sAMbhaLa to kharI ! dareka vakhate ghaNI mAthAkUTa pachI mAMDamAMDa rUpiyA ApatA ane A vakhate eka ja dhaDAke ApI dIdhA. eTale mane bahu Azcarya thayuM. meM pUchyuM - "kema Aje A rIte eka ja dhaDAke rUpiyA ApI dIdhA?" tyAre emaNe mane kIdhuM ke - "dara vakhate roja aDadho-poNo kalAka mAthAkUTa thayA pachI ya Akhare dhAryuM to tAruM ja thAya che. eTale A vakhate meM nakkI karI rAkhyuM hatuM ke tuM je mAMge te eka ja ghaDAke mAre ApI devuM." emanI A vAta sAMbhaLI gaIkAlathI mane evo aphasosa thAya che ke meM mUrakhIe sADI mAMgavAnA badale nekalesanI mAMgaNI ja kema na karI ?" bolo ! potAnuM dhAryuM thavA chatAM paNa sadA nabaLA ja vicAra karanArI AvI vyaktine koI sukhI karI zake kharuM ? jyAre solyuzana polisI apanAvanArane kadApi koI duHkhI karI zake nahIM. dareka vakhate pojhiTIva vicAra karatA zIkho to jIvanano anero AnaMda anubhavAze. paristhiti badalavI dareka vakhate zakya hotI nathI. kama se kama eTaluM 328 Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to nakkI karI rAkho ke jyAre bagaDelI paristhiti sudhAravI tamArA dvArA zakya na hoya tyAre manaHsthitine to tame bagaDavA nahIM ja do. ATaluM paNa jo nakkI karavAmAM Ave to sukha-zAMti ane samAdhi tamArA mATe hAthavagA che. pratyeka Dagale ne pagale A samAdhAnavRtti apanAvI jo jo ! gharanuM vAtAvaraNa prasannatAbharyuM thaI jaze. dALamAM mIThuM ochuM Ave tyAre dharmapatnIne zuM ema na kahI zakAya ke - AvI dALa paNa kyAreka kyAreka banAvatI raheje. jethI mane hAI bI.pI.nI takalIpha na thAya." AvI rIte mIThA zabdomAM vAta karavAmAM Ave to vAtAvaraNa kevuM prasannatAbharyuM banI jAya ? gharanA sabhyone ekabIjA sAthe haLavA-maLavAnuM game. cAmAM kyAreka khAMDa nAkhavAnI rahI gaI hoya to samAdhAnathI chalochala bharelA AvA zabdo zuM na bolI zakAya ke - "AvI cA paNa kyAreka kyAreka pivaDAvatI raheje. jethI mane DAyAbiTIsanI takalIpha na thAya !" samAdhAna karavAnuM valaNa keLavAya to ja A vAta zakya bane. kadAca unALAnA samayamAM rAtre lAITa cAlI jAya. paMkho baMdha thaI jAya, tyAre ukaLATa karavAnA badale samAdhAnabharyuM evuM zuM vicArI na zakAya ke - "sAruM che ! A sarakArI kAmadAro kyAreka kyAreka paMkhA vinA sUvAnI Teva pADI rahyA che. jethI "jo ne to'nI bhASAmAM kadAca kAle uThIne mane dIkSAnA bhAva jAge ane koI sadguru mAro hAtha jhAle to vAMdho na Ave !! jevuM vicArazo tevI paristhiti nirmANa pAmaze. sAruM vicArazo to sArI paristhiti paNa sarjAze. ATalo saMkalpa rAkho ke - koI paNa paristhiti sarjAya, mAre (1) nabaLA vicAra karavA nathI. (2) nabaLI vANI uccAravI nathI. (3) nabaLI pravRtti karavI nathI. mana, vacana ane kAyA - traNeyanI pravRtti mAtrane mAtra samAdhAna mATe ja raheze. 329 Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TUMkamAM, solyuzana polisI eTaluM ja kahe che ke - "sukha saMgharSamAM nathI, samAdhAnamAM che. samAdhAna karanAro kadApi duHkhI thaI zakato nathI ane saMgharSa karanAro kadApi sukhI thaI zakato nathI. hA! samAdhAnanuM valaNa lAvavA mATe mana sAthe gajabanAka saMgharSa khelavo paDaze. paNa, bAhya paristhiti ke vyakti sAtheno saMgharSa to azAMti ja laI Avaze. puNya haze to ja tamAro puruSArtha kAmamAM AvavAno che. anyathA samAdhAna ja svIkAravuM paDaze. to zA mATe pahelethI ja samAdhAna na svIkArI levuM ?' samAdhAna polisInA A saMdezAne vahelI take AtmasAt karavAmAM saphaLatA meLavo. krodha upara kAbU maLIne ja raheze ! sabaLa kSamI, nirmada dhanI, komaLa vidyAvaMta | bhUbhUSaNa A traNa che, upajata avara anaMta || - bhUbhUSaNa. 330 Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 'smAIlIMga phesa polisI 'kaI/ koI kaTAkSa kare, majAkamAM kaMIka saMbhaLAvI de, badhAnI vacce ApaNI "paTTI' uDADe - AvA badhAM samaye magajanI prasannatA jALavavI agharI thaI paDe che. magaja kAbU bahAra jatuM rahe che. gusso thaI jato hoya che. A polisI AvI paristhiti mATe che. koI majAka kare tyAre tame cIDAI jAo cho. mATe, sAmevALAnI majAka sArthaka thaI jAya che ! pachI badhAM tamArI vadhAre mazkarI karaze. jema jema tame cIDAzo, tema tema tamArI vadhAre ne vadhAre mazkarI thaze. loko to Ama paNa bole ane tema paNa bole. dareka vakhate cahero hasato rAkhazo to loko bolatA baMdha thaI jaze. eka vidvAna maithila paMDita gAmanI bahAra potAnA makAnamAM phaLiyAnI aMdara tulasInA choDane pANI pAI rahyA hatA. pavanamAM temanI coTI pharaphara thaI rahI hatI. coTI joIne chokarA to nirdoSabhAve mastI karavA lAgyA. "coTIvALA mahArAja ! coTIvALA mahArAja !" paMDitajI gusse thaI gayA. jema jema paMDitajI gusse thatA gayA tema tema chokarAo vadhAre ne vadhAre cIDavatA gayA. paMDitajI herAna thaI gayA. bIje divase coTI kADhI nAkhI to 'TakA mahArAja !", "TakA mahArAja !'... A 331 Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIte cIDavavA lAgyA. paMDitajIe TopI paherI to 'TopIvALA mahArAja !" A rIte mazkarI zarU thaI. pAghaDI paherI to "o pAghaDIvALA mahArAja !' A rIte majAka thaI. paMDitajIe eka pachI eka pheraphAra karye rAkhyA ane chokarAo emane cIDavatA ja rahyA ! Akhare paMDitajI hatAza thaI gayA! A jagatanI sAme thavA gayA to kadApi tamArI kArI phAvI zakavAnI nathI. jagatane to tamAre sadA hasatA cahere mAtra sAMbhaLavAnuM che. jo ATaluM ja tame karI zakazo to kadApi aprasannatA tamArA manane nahIM sparze. sAmAnya rIte sadA mATe tamAro cahero hasato ja hoya to sAmevALI vyaktine khabara paDI jAya ke A vyakti gussAmAM nathI. gusso hoya to cahero hasato rahI zake nahIM ane cahero hasato ja rAkho to gusso AvI zake nahIM. vadhu paDato krodha karavAthI cahero vikRta thaI jAya che. AMkhanI nIce kALA cakAmAM gADha thatA jAya che. mukhAkRti raudra thatI jAya che. ApaNane joIne ja pachI to AgaMtuka vyakti samajI jAya ke - A mahAzayane vadhu chaMcheDavA jevA nathI. jo gusso karavAno baMdha karazo to tamArI moDhAnI cAmaDI paNa mulAyama raheze. hasato cahero potAnuM sauMdarya jALavI rAkhaze. pariNAme AtmAnuM sauMdarya paNa akabaMdha jaLavAI raheze. koI tamAruM apamAna kare ane tame sAme gusse thaI jazo to sAmevALAnI jIta thaI kahevAze. emAM sAmevALAnuM kharAba nahIM dekhAya. paNa, jo tame tenA apamAnane hasatA cahere gaLI gayA to enuM ja kharAba dekhAze. zAlinatAthI parAsta karo. koI apamAna karatuM hoya tyAre eka paNa akSara uccAryA vinA mAtra hasato cahero rAkhI juo. e mANasa bIjI vAra kadApi tamAruM apamAna nahIM kare. paNa enA mATe tamAre sAttvika banavuM paDaze. sAtvika banazo to cokkasa tame tamAro cahero hasato rAkhI zakazo. tamAruM hAsya tamArI aMdara paDelI suSupta kSamAne ujAgara karavA mATe saMjIvanI auSadhinuM kAma karaze. 332 Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabUra ! hasavAnuM tyAre che ke jyAre koI ApaNuM apamAna karI rahyuM hoya. bIjAne raDAvIne ke bIjAne raDatA joIne hasavAnuM nathI. evo mANasa mANasa nathI, paNa dAnava che. e to mANasanA khoLiyAmAM rahelo zetAna che. rAtrinA 12 vAgye potAnA patidevane AmathI tema paDakhA pheravatA joI patnIe pUchyuM - kema haju UMgha nathI AvatI ? patie javAba Apyo - "ApaNI sAme rahetA maganabhAIne 10 lAkha rUpiyA ApavAnA bAkI che mATe UMgha nathI AvatI.' patnI UbhI thaI ane potAnA makAnanI sAme ja rahenArA maganabhAInI bUma pADI. "alyA magana ! e magana !" UMghamAMthI UThI haju e kaMI samaje, na samaje tyAM to pelIe rokaDuM parakhAvyuM - "magana ! tArA 10 lAkha rUpiyA ApavA nathI. tArAthI thAya te karI le !' eTaluM bolI patnI gelerImAMthI beDarUmamAM AvI ane patine kIdhuM - 'tame zAMtithI sUI jAva. have e jAgaze." A rIte bIjAne raDAvIne maLatI prasannatAnI ahIM koI vAta nathI. ahIM to cAra DigrI tAvamAM paNa caherAne praphullita rAkhatI prasannatAnI vAta che. sAdhu mahAtmAne game tyAre game te paristhitimAM pUcho - "svAmi ! zAtA che jI ?' emanA moDhAmAMthI prasannatA sAthe eka ja javAba nIkaLaze - 'deva-guru-dharmapasAya !" tamArI mAnelI eka paNa sukhanI sAmagrI sAdhu bhagavaMto pAse na hovA chatAM emano cahero sadA mATe hasato, khIlato, prasanna ja hoya che. jyAre tamArI mAnelI sukhanI sAmagrIonA Dhaga vacce paNa tamAro cahero raDamasa ja hoya che ! loca karAvatA-karAvatA paNa, mAthAnA vALa kheMcAvatA paNa mahAtmAno cahero hasato hoya che. jyAre dekhItuM kazuM ja duHkha na hovA chatAM tamAro cahero aprasanna ja hoya che. A vAta ja dekhADe che ke tame geramArge cho. tame je raste jaI rahyA cho te raste paisA - presTIja... vagere badhuM maLaze paNa sAcI prasannatA nahIM maLe. 333 Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcI prasannatA to paramAtmAe bhAkhelA mArgamAM ja che. jema jema dharmane aMtarathI AvakAratA jazo tema tema cahero ApoApa prasanna thaI jaze. A polisInI mULa vAta ATalI ja che ke pApodayamAM paNa moTuM hasatuM hovuM joIe. bagIcAmAM mullA nasaruddIna hasatA hatA. koI kAraNa vagara mullA nasaruddInane khA-khA, khI-khI karatA joIne koIke pUchyuM - kema mullAjI ! Aja savAra-savAramAM amastA hase rAkho cho ?" mullAjIe kIdhuM - "zuM karuM? mArI pAse ghara nathI. gaI kAle koInA moDhe sAMbhaLyuM ke hase tenA ghara vase. eTale AjathI A hasavAnuM cAlu karyuM che.' A rIte hasavAthI simeMTanA ghara bhale na vase. paNa jo tame hasato cahero rAkhI zakyA to simeMTanA gharanI aMdara kharekharA "ghara'nuM sarjana zakya banaze. bAkI, gharamAM smazAna jevI zAMti ja haze, udyAnano ullAsa nahIM. tamArA caherA hasatA nathI. mATe ja gharanuM vAtAvaraNa paNa hasatuM nathI. jo caherA hasatA rAkhazo to tamArA gharanI aMdara AvanAra sogiyo mANasa paNa hasato thaI jaze. tame phoTo paDAvavA jAo tyAre phoTogrAphare tamane "smAIla plIjha !" AvuM zA mATe kahevuM paDe che ? kAraNa ke tamAro cahero prasanna nathI hoto. have tamAro cahero evo hovo joIe ke phoTogrApharane "smAIla plIjha !! - kahevuM na paDe. svAbhAvika rIte ja tamAro cahero prasanna prasanna ja lAge. koI paNa avasthAmAM tamArA caherA upara eTalI badhI prasannatA relAtI hoya ke koIne paNa teno phoTo pADavAnuM mana thaI Ave ! eka vAra Avo cahero banAvI lo. pachI juo ke keTalI prasannatA tamane maLe che. gusso to ravAnA ja thaI jaze. tamArI bAjumAM AvanArane paNa ajaba prasannatA anubhavAze. paNa, AvA vAtAvaraNane tamAre ja jamAvavuM paDaze. tene TakAvavuM paDaze. tenA mATe koI paNa paristhitimAM prasannatAthI bharyo bharyo hasato cahero rAkhavo paDaze. Aje saMyukta kuTuMbo vibhakta thayA. koI bhegA rahI zakatA 334 Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. kAraNa ke koInA caherA hasatA rahI zakatA nathI. AnA mULamAM paNa vicArazo to jaNAze ke bIjAnA utkarSane sahana na karI zakavAnI vRtti ja kAma kare che. ISpadoSa moDhAne hasato rahevA deto nathI. satata bIjAnA utkarSane joI joI baLI-jhaLI gayeluM hRdaya prasannatA zuM mANI zake ? aMdara IrSyA haze to gusso AvyA vinA raheze nahIM. saMvatsarI parva nimitte badhA sAthe kSamApanA karavAnI taiyArI hoya che. paNa jeNe ApaNI sAthe durvyavahAra karyo hoya, ApaNane nukasAna pahoMcADyuM hoya tene kSamA ApavA mana keTaluM taiyAra thAya ? tene kaMIka nukasAna pahoMce to aMdaramAM mana rAjI ke nArAja ? jo saMkliSTa vicAradhArA ja ApaNA hRdayamAM vahetI hoya to prasannatA zI rIte maLe ? "mAMdagI dvArA jeTaluM nukasAna thAya che athavA to koI paisA dabAvI jAya ane jeTaluM nukasAna thAya che, tenA karatAM kaMI gaNuM vadhAre nukasAna gusso karavA dvArA thAya che. prabhunI A vAta upara vizvAsa pragaTyo che kharo ? jo hA to avazya smAIlIMga phesa tame rAkhI zakazo. hasato cahero tame rAkhazo to kadAca sAmevALo tamane herAna ja nahIM karI zake. kadAca tamArA pApakarmanA udayathI tamane herAna karaze, to paNa tamane to lakhalUTa karmanirjarA ja che. jo phakta A loka upara ja dRSTi sthira rAkhI haze to koInuM apamAna gaLavuM agharuM paDaze. paraMtu, paralokane paNa najara samakSa rAkhyo haze to koInA paNa dvArA thayeluM apamAna tame sahelAIthI gaLI zakazo. ' krodhane kADhI nAMkhavA mATe sauthI pahelo upAya A ja ajamAvo. moTuM hasatuM karI do ! pachI "zivamastu sarvanAta:' - A bhAvanAne keLavo. samagra jIvarAzi sAthe maitrIbhAva keLavo. ApaNane nukasAna pahoMcADanAranuM to sau paheluM kalyANa IcchavuM joIe. pradeza rAjA potAne motane ghATa utAranAra sUryakAMtA rANInuM paNa kalyANa IcchI rahyA hatA. AthI ja maraNAMta upasarga vacce paNa teo samatA TakAvI zakyA. bAkI samatA veravikhera thayA vinA raheta nahIM! eka vAta yAda rAkhI lo ke krodha jyAM sudhI ravAnA nahIM thAya 335 Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM sudhI koI ArAdhanAno tAttvika artha nathI. ArAdhanAnA game teTalA , Dhaga khaDako. paNa, krodhanI eka cinagArI paDe ke rUnA DhaganI jema badhuM sApha ! pahelAM to krodhane kADhavA mATe daDha saMkalpa karavo paDaze. pachI moTuM hasatuM rAkhavuM tamArA mATe saraLa thaI jaze. paristhiti game te hoya cahero hasato, khIlato, praphulla ane prasanna !!! A eka sUkti magajamAM kotarI rAkho ke - cahero khIlela gulAba joIe. jIvana khullI kitAba joIe, phAMkavAne bhale maLe caNA, siMha jevo ruAba joIe !!! puNyanA udayamAM hasato cahero rAkhavo zakya che. paNa, pApanA udayamAM moTuM hasatuM rAkhavuM khUba ja kaThIna che. cikkAra pApanA udayamAM paNa je moTuM hasatuM rAkhI zake te ja prabhunA mArgano mahAyAtrI che! kavi eTale ja to kahe che - jisake pA~va meM chAle hoMge, aura cahere para haMsI; vahI terI rAha para, ratnanevAne do.... TUMkamAM, 'smAIliMga phesa' polisI eTaluM ja kahevA mAMge che, 'paristhiti game tevI Ave. paNa, jo phakta moTuM hasatuM rAkhI zakyA to tame te paristhitine jItI zakazo. ema karatA karatA ja tamAro gusso kAbUmAM AvI jaze.. eka saMkalpa phoTogrApharane kyAre ya paNa "smAIla plIjha ! AvuM na kahevuM paDe tevo hasato cahero rAkhavo che. eka vAra A polisI apanAvI lo. pachI juo ke kevo camatkAra thAya che ! 336 Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "jeTalo saMkalpa majabUta teTalo te sAkAra paNa jhaDapathI thAya" - A subhASitanA pAyA upara A polisI sarjAI che. manathI ja krodhano bahiSkAra karavAnuM A polisI jaNAve che. ziyALAno samaya hato. kaDakaDatI ThaMDI paDI rahI hatI. rAtanA aMdhakAranI kALI cAdara sarvatra phelAyelI hatI. AvA samaye eka Araba raNamAM musApharI kheDI taMbU nAMkhavAnI mahenata karI rahyo hoya che. UMTane khIle bAMdhI taMbUnI aMdara pote sUI jAya che. AkhA divasanI musApharIno thAka hovAthI Araba to ghasaghasATa sUI gayo. paNa, thoDI vAra thaI ke koIkanA zvAsano garamAvo lAgatA e jAgI gayo. jAgIne joyuM to UMTanuM moTuM aMdara AvI gayuM hatuM. bahAra ThaMDI sakhata hatI eTale khIle baMdhAyelA UMTe aMdara pesavA moTuM ghAlyuM hatuM. Arabane dayA AvI. eNe thoDuM sAIDamAM khasI UMTane jagyA ApI. thoDI vAra thaI, UMTe eka paga aMdara lIdho. Arabe thoDI vadhu jagyA karI ApI. UMTe bIjo paga aMdara lIdho... ane ema karatA karatA chelle UMTa aMdara ane Araba bahAra pahoMcI gayo ! jo ke, AmAM Arabe kaMI kharAba to karyuM nathI. paNa, jo teNe UMTane moTuM ghAlatA 337 Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja aTakAvI dIdho hota to UMTa Akho aMdara na AvI zakata. tema krodhano thoDo pagapesAro thAya tyAre ja tene aTakAvI devAmAM Ave to krodha jANe tamArI prakRti thaI jAya - eTalI hade tamane herAna na karI zake. krodhanI zarUAta prAyaH doSadarzanathI thAya che. krodha tenA upara, ja thaI zake ke jenA tame doSo jotA ho ! jo koInA paNa doSo jovAnuM baMdha karI do, doSadarzanano ja tyAga karI do to krodha thAya tevI koI zakyatA nathI. doSadarzana krodhanuM udgamabiMdu che. tyAMthI ja jo krodhane aTakAvI devAmAM Ave to ja krodhano aTakAva zakya che. bAkI jema UMTa aMdara ane Araba bahAra thaI gayo tema krodha aMdara ane kSamA bahAra athavA tame zAsananI bahAra ! - AvI paristhiti sarjAtA vAra nahIM lAge. doSadarzana eTalI sahajatAthI karatA ho cho ke "doSadarzana pApa che' - tevo ahesAsa ja thato nathI. mATe, havethI sUkSma dRSTie tamAma prakAranA parAyA doSadarzanane kADhavAno prayatna karavo joIze. eka vAta dhyAnamAM rAkhavA jevI che ke je doSa tame bIjAmAM jozo, e doSa tamArAmAM 10 gaNo thaIne Avaze. je doSa tame bIjAmAM jotA hazo te tamArAmAM evI rIte ghUsI jaze ke tame tenI kalpanA paNa nahIM karI zako. bIjAnA je doSanI tame bharapeTa niMdA karatA hazo te ja doSa tamArA jIvanamAM prANanI jema vaNAI jaze. tamane tenI khabara paNa nahIM paDe. upadezamAlAkAra A vAta jaNAvI rahyA che - je doSa tame jeTalA rasathI bIjAmAM jozo, te tamArAmAM tenA karatAM paNa kaMI gaNo vadhAre thaI ghUsI jaze. mATe, eka dRDha saMkalpa karI do ke mAre koInA paNa doSo jovA nathI. paradoSadarzanane "no enTrI' kahI do. saMkalpapUrvakanuM daDha praNidhAna karazo ane te praNidhAnane sAkAra karavA jhINavaTapUrvaka AtmanirIkSaNa karazo to ja A doSane tame kADhI zakazo. kAraNa ke A doSanI jaDa bahu UMDI hoya che. e jhaTa pakkaDamAM nathI AvatI. jo uparachallI ja tenI saphAI karazo to ekAda-be divasa tame paradoSadarzana nahIM karo. 338 Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa, pachI thoDA samaya bAda jevI taka maLaze ke tame paradoSadarzana karyA | vinA rahezo nahIM! mATe, tenI mULathI saphAI thavI jarUrI che. kadAca sahajataH - svAbhAvika rIte koIno doSa dekhAI jAya to paNa tenA pratye durbhAva na ja pragaTavo joIe, aMtaranA eka paNa khUNAmAM tenA pratye chAno pUrvagraha ke dveSa na ja pragaTavo joIe. A bAbatanI khAsa takedArI levI anivArya che. A khUba ja kaparI vAta che. mATe, mukhya rasto ane sahelo rasto e ja che ke tame tamArI paradoSadarzananI khAmIne ja sudhArI lo. tamArI dRSTine ja evI rIte keLavI lo ke doSanA darzana tamArA dvArA thaI ja na zake. koIkanA tamane guNa ja dekhAya, doSa na ja dekhAya ! paradoSadarzanane kADhavA mATe roja savAra-sAMja AtmanirIkSaNa karavuM - "Aje zuM meM koInI niMdA karI ? zuM koInA pratye mane aNagamo jAgyo ? zuM koIno jhINo paNa doSa zodhavAnI meM pravRtti karI ? koIe mArI bhUla kADhI to zuM te ja bhUla sAmevALAmAM zodhavAnI pravRtti meM karI ?' - AvA prazno khuda tamArA AtmAne ThokI ThokIne pUchajo. dareke dareka pravRttine gaMbhIratAthI pheMdajo. AtmAnA khUNe khUNAmAM tapAsa karI lejo. kyAMya paNa, UMDe UMDe paNa doSane jovAnI, duzmananI paNa khAmI zodhavAnI vRtti paDelI to nathI ne ? A paradoSadarzananI khAmI jo eka vAra nIkaLI gaI to pachI_ krodha upara kAbU meLavavo khUba ja saraLa thaI paDaze ! krodha to pachI capaTI vAramAM khalAsa thaI jaze. paNa, pArakA doSadarzana upara jo lAla AMkha nahIM karI to krodha aMdara ghUsI gayA vinA raheze nahIM. kare ? TUMkamAM, A 'no enTrI polisI eTaluM ja kahevA mAMge che. ke - "jyAre krodha doSadarzana dvArA AtmAmAM pravezavA mathAmaNa kare tyAre ja tene no enTrI' kahI do ! aMdara praveza ja aTakAvI do. bAkI ! UMTa adara ane Araba bahAra, tevI ja rIte krodha aMdara, kSamA bahAra ! pachI to doSa, durgati, duHkhanI paraMparA taiyAra ja che !" calo ! to krodhane zarUAtathI ja DAmavAnA prayatnamAM lAgI jaIe ! 339 Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 = = atyaMta nyAyapriya ane lokapriya samrATa tarIke ogasTasa sIjhara prasiddha hato. A romana samrATa atyaMta lokapriya hovA chatAM sIna nAmanA eka mANasanA manamAM te AMkhanA kaNAnI jema khUba ja khUMcato. ene patAvI devAnI tIvra IcchA sInAnA roma-romamAM jANe bharI paDI hatI. koI paNa rIte e sIjharane patAvavAnA mUDamAM ja hato. Akhare jarUrI sAmagrI bhegI thatAM ja sInAe romana samrATa ogasTasa sIjharane patAvI devAnuM kAvataruM ghaDI dIdhuM. paNa, rAma rAkhe tene koNa cAkhe? jenuM puNya salAmata hoya tene koI vALa paNa vAMko karI zakatuM nathI. tathA puNya paravAre tyAre koI na bagADe chatAM bagaDaca| vinA rahetuM nathI. puNya jAgatuM hatuM to zrIpAlane mAravAnA dhavala zeThe ghaNA dhamapachADA karyA chatAM zrIpAlane enAthI UnI AMca paNa na AvI. tathA jo puNya paravAryuM hoya to badhI vastu anukULa hovA chatAM, dAdaro utaratA paga lapase ane be mahinAno khATalo thaI jAya. ApaNane herAna karavA e karmasattAne mana bahu ramata vAta che. mATe, bIjA upara dhikkAra-tiraskAra karavAnA badale ApaNI jAtanI, ApaNe bAMdhelA 340 Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmanI ja niMdA. tenA upara ja dhikkAra-tiraskAra varasAvavAnI jarUrata che. bIjA upara krodha karIne to vadhAre karma ja bAMdhavAnA thAya che. e romana samrATanuM puNya jAgatuM hatuM. mATe sInA potAnuM kAvataruM saphaLa karavA jatA pakaDAI gayo. ogasTasa sIjharane UnI AMca paNa na AvI. AkhA nagaramAM sanasanATI phelAI gaI hatI. ogasTasa sIjhara atyaMta lokapriya hovAthI lokamata paNa sonAnA viruddhamAM hato. loko paNa ene dhikkAravA lAgyA. AvA bhayaMkara gunAnI sajA rAjA zuM karaze ? - e ja carcAno viSaya banI gayo. rAjA paNa vicArato hato. eNe rANIne pUchyuM - "A sInAne zuM sajA karavI ?" rANIe kIdhuM - "jo tamAre tene AkarAmAM AkarI sajA karavI hoya to tene kSamA ApI do ! ene kSamA ApavA karatAM moTI koI sajA nathI !' rAjA paLabhara vicAramAM paDI gayo. paNa, rAjAnuM bhaviSya ujaLuM haze ke ene A salAha gamI gaI. ethI rAjAe sInAne kSamA ApavAnuM manomana nakkI karyuM. bIje divase hakaDeThaTha medanI vacce jyAre rAjAe sInAne kSamA ApI, tyAre AkhI sabhA hAlakaDolaka thaI gaI. khuda sInA paNa halabalI gayo. eNe pote paNa motathI ochI sajAnI kalpanA karI na hatI. e pote to game tevuM dUra mota maLe chatAM tene sahana karavA mATe manane samajAvato hato. jyAre rAjAe ene saMpUrNatayA mAphI ApI dIdhI, tyAre te dravI UThyo. enA mATe A kalpanAtIta vastu hatI ! rAjAnI A udAratAe ene pazcAttApa mATe majabUra karyo. potAnA upara jAnalevA humalo karanArane paNa mAphI ApanAra mAnava nathI, mahAmAnava che. e saMtapuruSa ja karI zake ! rAjA mATenI sonAnI dhAraNA A prasaMge pIgaLI gaI. eno abhiprAya taddana ja badalAI gayo. e sIdho rAjAnA caraNomAM paDI gayo. "rAjan ! huM pApI chuM, adhama chuM. ApanA jevA mahApuruSane saMtapuruSane meM mAravAno vicAra karyo, te mATe pravRtti karI. kharekhara mArA jevo pApI jIvavAno adhikArI nathI. chatAM jo Apa mane jIvanadAna ApatA ja ho to ApanI sevAmAM rAkhI lo. Apa je kahezo te huM 341 Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIza. paNa, have mAruM jIvana ApanA ja caraNe che !' rAjAe tyAM ne tyAM eno pazcAttApa joI potAnA aMgata aMgarakSaka tarIke tene sthAna ApI dIdhuM. AkhI sabhA A nirNaya avAcaka jevI thaI gaI. aMgata aMgarakSaka jevA javAbadArIbharyA pade potAnI hatyAnuM kAvataruM ghaDanAra mANasane rAkhavAnI vAta AkhI sabhA hacamacI uThI. paNa rAjAno nirNaya AkharI hato. sInA to potAne maLelI A javAbadArIne vaphAdArI pUrvaka nibhAvavAno saMkalpa karI cUkyo hato. ane ItihAsa sAkSI pUre che ke - eka khUMkhAra yuddhamAM jyAre sIjhara para humalo thayo, tyAre sInAe pote vacce paDI e humalAne khALyo. ane emAM potAnI jAtanuM balidAna ApI dIdhuM ! jo e vakhate rAjAe phAMsInI sajA pharamAvI dIdhI hota to potAne paNa akALe jAna gumAvavAno vakhata Avyo hota ! pote jevuM karyuM tevuM potAne maLyuM. A phAunTana polisI paNa e ja kahI rahI che. phuvArAmAM jevuM pANI bharIe tevuM ja pANI bahAra Ave ane cotarapha phelAya. jo phuvArAmAM gaTaranuM pANI bharyuM to gaTaranuM ja pANI cotarapha phelAvAnuM che. jo gaMgAnuM sugaMdhI pANI bharyuM to te ja badhe phelAvAnuM che. ATalI samajaNa tamArI pAse che. mATe phuvArAmAM kadApi gaTaranuM pANI bharavAnI mUrkhAmI karatA nathI. hA ! picakArImAM gaTaranuM pANI bharo to te tamArA upara nathI AvavAnuM. paNa, bIjA upara ja javAnuM che. kiMtu phuvArAmAM bhareluM pANI to tamArA potAnA upara ja varasavAnuM che. tevI rIte tame karelA kAmo tamArA potAnA upara ja asara dAkhavavAnA che. tame je paNa kArya karo cho te badhuM phavArAmAM pANI bharavA barAbara che, picakArImAM nahIM - A vAta barAbara vicArI lejo. tame je kAma karo cho tenI asara mAtra sAmevALA upara ja thaze - tevuM nathI. paNa, sauthI vadhu asara khuda tamArA upara thaze - A vAta khyAlamAM rAkhajo. tame je ane jevo vyavahAra karazo, te ane tevo vyavahAra karmasattA dvArA sAmevALI vyakti taraphathI tamArI sAthe thaze. kadAca 342 Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taratamAM A siddhAMta khoTo jaNAya. paNa, sanAtana satya jevo A siddhAMta che. temAM leza paNa pheraphAra nathI. vaheluM moDuM A siddhAMtanuM pariNAma maLIne ja raheze. mATe, jo tamane koI taraphathI kharAba vyavahArano anubhava thAya to samajI rAkhajo ke A tame ja bhareluM pANI e vyakti rUpI phuvArAmAMthI uDyuM che ! to pachI zA mATe tenA upara gusso karavA dvArA pharIthI gaTaranuM pANI bharavuM ? anAdi kALathI ApaNe sahue gaTaranuM pANI bharavAnI mUrkhAmI karI che. tathA jyAre jyAre e phuvArAmAMthI gaTaranuM pANI nIkaLyuM, tyAre tyAre enI phariyAda paNa karI che. paraMtu jo phuvArAmAM gaTaranuM pANI ja bharyuM hoya to gaMgAnuM pANI nIkaLe kevI rIte ? pUrvenA bhavomAM ane A bhavamAM paNa potAnAthI nabaLAnI sAthe jo tame durvyavahAra ja karatA AvyA ho to tamArI sAthe koI sAro vyavahAra kare tevI apekSA ja tame kevI rIte rAkhI zako ? atyAra sudhImAM je vyavahAra karyA che ane atyAre je vyavahAra karI rahyA cho tevA ja vyavahAra tamane sAmenI vyakti taraphathI maLaze. eka vAra AkhI dinacaryA tapAsI jAo. tame dareka vyaktinI sAthe jevo vyavahAra karo cho tevo ja vyavahAra tamArI sAthe thAya to zuM te tamane phAvaze ? pasaMda paDaze ? atyAre tamane rasa zemAM ? sAro vyavahAra karavAmAM ke durvyavahAra karavAmAM? tame kevA vyavahAra karo cho ? bIjA pratye nabaLo vyavahAra nathI karavo, nabaLo abhiprAya nathI bAMdhavo - Avo koI saMkalpa kharo ? kyAreka potAnAthI nabaLA mANaso sAthe paNa karelo nabaLo vyavahAra gamakhvAra pariNAma lAvI mUke che ! unALAno samaya hato, dukALa jevI paristhiti hatI. myunisIpAliTInA naLamAM mAtra aDadho kalAka ja pANI AvatuM. pANI bharavA lAMbI lAIno lagAvavI paDatI. eka poLamAM A ja rIte pANI bharavA mATe lAMbI lAIna lAgI hatI. badhAM baheno pANInA beDA laI laInamAM ubhA rahI rahIne akaLAI uThyA hatA. tyAM ja makAna mAlakaNa potAnA be masamoTA ghaDA laI vacce AvI gaI ane pANI 343 Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharavA lAgI. ghaNA divasathI A prakAranI kanaDagata cAlatI hatI. AmAM eka bahena bhayaMkara AvezamAM AvI bolavA lAgyA. makAnamAlakaNe paNa sAmuM enuM bhayaMkara apamAna karyuM. pelA bahena krodhamAM ne krodhamAM potAnA ghare gayA. potAnA ja zarIre ghAsaleTa chAMTyuM ane kAMDI cAMpI dIdhI. pachI josathI doDI ane makAnamAlakaNane bheTI paDyA. Age tarata ja raudra rUpa pakaDyuM. makAnamAlakaNe cIsAcIsa karI mUkI. lokoe ghaNo prayatna karyo. paNa pelA bahene evI sajjaDa rIte pakaDyA hatA ke e bahenanI pakaDamAMthI makAnamAlakaNa na ja chUTI zakyA. jyAre chUTA paDyA tyAre ghaNuM moDuM thaI cUkyuM hatuM. A che krodhanI karuNAMtikA ! bhayaMkara kaTu vipAka ! "jevuM vAvo tevuM laNo' - A siddhAMta aphara che. jevuM phuvArAmAM pANI bharazo tevuM ja pANI uDaze, nIce Avaze - A vAta paNa 100% satya che. tevI ja rIte jevo vyavahAra tame bIjA sAthe karazo tevo ja ke tenAthI paNa vadhAre kharAba vyavahAra tamAre sahevo paDaze - A vAta paNa eTalI ja sAcI che. havethI koInI paNa sAthe kharAba vyavahAra karo, koInA paNa upara gusso karo tyAre A vAta magajamAM samajI rAkhajo ke "Avo ja vyavahAra mArI joDe paNa thaze." A vAta magajamAM kotarI rAkhajo ke bIjAne mAravA mATe karelo vicAra tamArA ja motanuM kAraNa banI zake che. zrIpAlane mAravA janAra dhavalazeTha pote ja potAnA hAthe maryA ne ! bIjAnA apamAna mATe karelo prayatna tamArA potAnA ja apamAnanuM kAraNa che. tame bIjAne anyAya karavA dvArA tamArI sAthe anyAya thAya - tenI AmaMtraNa patrikA lakhI rahyA cho. jo A vAta magajamAM barAbara kotarAI jAya to gusso thaI zake nahIM ! eka vAta zAMta citte vicAravA jevI che ke - potAne mAravAnuM kAvataruM karanArane paNa kSamA ApIne sIjhare zuM gumAvyuM ? ane A makAnamAlakaNe krodha karIne zuM meLavyuM ? koI rU. 5000nI ThagAI karI 344 Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya to temAM zA mATe gusso karavo ? kSamA rAkhazo to kadAca rUA. 5000nuM nukasAna thaze. paNa, krodha karavA dvArA to amUlya, jenuM koI mUlya AMkI na zakAya teTaluM moTuM nukasAna thaI jaze, tenuM zuM ? zuM gusso karavAthI kazuMka gumAvyAno ahesAsa ja nathI thato? zuM nathI lAgatuM ke gusso karavA dvArA zAMti, samAdhi, prasannatA, haLavAza - A badhuM huM veravikhera karI rahyo chuM ? tijorImAM paDeluM koI corI zakaze. paNa nasIbamAM paDeluM to koI lUMTI zakavAnuM nathI. to zA mATe nAnI -nAnI nukasAnImAM magaja gumAvI do cho ? ane koInI sAthe durvyavahAra karI beso cho ? "je koI paNa mArI pAsethI je kaMI paNa lUMTaze te mArA nasIbamAM nahIM hoya te ja lUMTI zakaze. mArA nasIbamAM hoya tevI koI cIja duniyAnI koI vyakti lUMTI zakavAnI nathI. to pachI koI mAruM kaMIka laI jAya, mArI koIka vastu bagADI de te samaye mAre mAruM mana bagADIne zo phAyado ?' - AvI vicAradhArA kyAreka navarAzanI paLomAM apanAvavA jevI che. jyAre mana svastha hoya tyAre A badhI bAbatono vicAra karI kaTokaTInA prasaMgamAM paNa svastha rahevAnuM manane zIkhavADavuM joIe. jo zAMtinA samayamAM, jyAre tevo koI viparIta prasaMga nathI ghaTyo tevA saMyogomAM AvI vicAradhArA AtmasAt karI lIdhI haze to jyAre kharekharamAM kaTokaTInA saMyogo Avaze tyAre mananI prasannatA TakAvavI saraLa paDaze. jema ke zAMtinA samayamAM taiyArI karanAra sainikane yuddhanA samayamAM lohI ochuM reDavuM paDe che. karmasattA krodha karAvavA mATe game tevI paristhitinuM sarjana kare. paNa, jo tame krodha karI beThA to karmasattA sAme hArI gayA ane jo kSamAM rAkhI zakyA to karmasattAne harAvI zakyA "je mAruM hoya te nakkI corI zakAya nahIM. je corI zakAya te mAruM hoya nahIM - AvA daDha saMkalpo magajamAM che kharA ? jo AvA saMkalpone vAraMvAra ghUMTavAmAM 345 Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ave to jyAre kharekharamAM tevo kaTokaTIno prasaMga Ave tyAre samatA jALavI zakAya. jo A rIte tame kSamA meLavI ane jALavI zakyA to tamane paNa sAmevALI vyakti taraphathI tevA prakArano sAro vyavahAra ja anubhavavA maLaze. kAraNa ke phuvArAmAM tame gaMgAnuM pANI bharyuM hoya to gaTaranuM pANI kevI rIte maLe ? TUMkamAM, A phAunTana polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke - phuvArAmAM jevuM pANI bharo tevuM ja pANI bahAra nIkaLe che. tevI rIte jo sAro vyavahAra dareka vyakti sAthe karavAmAM Ave to tamane bIjA taraphathI sAro vyavahAra ja maLe." A saMdezAne jIvanamAM amalI banAvavA dvArA kAyama sahu sAthe savyavahAra ja karo - tevI apekSA asthAne nathI. krodha tamane dIna-hIna banAve che.. kSamA mahAna banAve che... - jonAthana berkaTa - 346 Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bagadAdanA khalIphA hAruna-ula-razIda. eka vAra emano chokaro raDato-raDato AvI phariyAda karavA lAgyo - "abbAjAna ! pelA chokarAe mane gALa ApI. huM paNa ene gALa kahI AvuM ?' chokaro samajato hato ke mArA pitAjI bagadAdanA bahu moTA khalIphA che. mATe, gALa ApatA pahelA pitAjIne pUchavA Avyo. hAruna-ula -razIde javAba Apyo - "beTA ! tuM kono chokaro che, te khabara che ? ApaNuM sTeTasa tuM jANe che ? ApaNuM levala tane khabara che ? beTA ! ApaNI DikSanarImAM sajA zabda ja nathI. ApaNe to mAtra mAphI ApI jANIe. ApaNane eTalI ja khabara che ke koI paNa gunA mATenI AkarAmAM AkarI sajA eTale mAphI ! mAphIthI AkarI koI sajA nathI !' tame tamArI posTane, tamArA sTAnDarDane najara samakSa rAkho to tame gusso karI zako nahIM, tamArAthI gusso thaI zake nahIM. kUtaro tamane bhase eTale zuM tame sAme bhaso cho ? nahIM ja ne ! kAraNa ke tamane khabara che ke - "mArI posTa zuM ? e kUtaro che ne huM mANasa chuM !' ATalI samajaNanA AdhAre ja, hajAro mANasonI vacce kUtaro mAtra tamane ja bhasato hovA chatAM tame tene bhasatA nathI. to pachI 347 Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI mANasa tamAruM apamAna kare, tamArI upara gusso kare to paNa tamAre gusso karAya ja kevI rIte ? kAraNa ke tamArI posTa-tamAruM sTeTasa - A badhuM ja gussAthI pratikULa che, tame jaina cho. jinano anuyAyI eTale jaina. jina eTale krodhAdi cAre kaSAyonA vijetA! krodhAdi cAreya kaSAyonA vijetAnA anuyAyI tame cho, to pachI tamArAthI gusso thAya ja zI rIte ? kama se kama yAda rAkho ke tame mAnava cho, dAnava nahi. gusso te dAnavane zobhe, mAnavane nahi, kUtaro tamane baTakuM bhare to sAme tame kUtarAne baTakuM bharavA nathI jatA. kAraNa ke tamane tamArI posTanI samajaNa che. to pachI tamane tamArI "jena' tarIkenI posTano, "mAnava' tarIkenA sTejano khyAla hoya to gusso tame karI ja zI rIte zako ? eka jaina gusso kare - A vAta ja keTalI asaMgata che ! sarva doSonA nAzaka arihaMta paramAtmAno anuyAyI gussAthI lAlacoLa hoya ? prazAMta rasanA mahAsAgara evA paramAtmAno anuyAyI ukaLATabharyo hoya ? sAmevALo gusso karanAra, tamane ThaganAra, vizvAsaghAta karanAra to mohAdhIna che. eTale e A badhuM karI zake. paNa, tame to jaina cho, mohane jItanArA cho. tame AvuM karI zako ? tamane A zobhe ? saMgamane capaTImAM masaLI nAMkhavAnI tAkAta dharAvavA chatAM ApaNA mAlika mahAvIra mahArAjAe, saMgame niSkAraNa upasargonI jhaDI varasAvI chatAM zAMti ja dhArI, devI zaktithI kALacakra pheMkyuM chatAM kSamA ja rAkhI. AvA mahAvIra mahArAjAnA anuyAyI tarIke koI vizvAsaghAta kare ane magaja ukaLATamAM AvI jAya - AvI vAta zobhe? nA, paramakSamAdhArI mahAvIra mahArAjA jenA mATe upAsya hoya tenA mATe A vAta haragija na zobhe. jo vaDApradhAnane jhADuM kADhavuM na zobhe to jenane gusso paNa na zobhe ! mATe, sAmevALI vyaktine ke je karmAdhIna che, tene gusso zobhe. paNa, mane kevI rIte zobhe ? meM to kSamAvIrane upAsya mAnavA dvArA kSamAne ja upAsya mAnI che. ane have kSamA ja na rAkhuM te kema cAle ?' - AvI vicAradhArA apanAvo, cokkasa gusso 348 Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMdarathI hacamacI uThaze. enA mULiyA halabalI uThaze. tame bIjAnA ke jo be-cAra nabaLA vyavahArane paNa mApha na karI zakatA ho to bhavAMtaramAM A jainazAsana maLaze zI rIte ? AvI UMcI posTa maLyA pachI tene vaphAdAra na rahenArane AvI adakerI posTa maLe tevI koI zakyatA rahetI nathI. have saMkalpa karI do ke jaina hovAnA nAte mAre bIjAnA kaDavA vyavahArone sahI levA che. mAnava tarIkeno klAsa yAda karIne mAre koIkanA apamAnanA ghUMTaDA gaLI javA che. prabhusevaka tarIkenA mArA levalane khyAlamAM rAkhIne mAre sahunI sAthe maitrI rAkhavI che. Astika tarIkenuM mAruM sTAnDarDa dhyAnamAM rAkhIne mAre koInA paNa pratye vairanI gAMTha to nathI ja rAkhavI. A posTa' polisI eTaluM ja kahe che ke - gusso - mAnavabhavanA sadasya banavA jevI posTa maLyA pachI zobhe ja nahIM. emAM ya je jinanA anuyAyI hovAnuM sadbhAgya pAmyA che, tene to gusso lagIre na zobhe ! AjathI ja jaina hovAne nAte ke mANasa hovAne nAte krodhane tilAMjali ApIne ja raho. jarA yAda to rAkho ke tame koNa cho ? tamAruM sTeTasa paNa tame bhUlI gayA ?' posTa' polisInA A saMdezAne jhIlI AtmAne DhaMDhoLIne ja raho, krodhane bhagADIne ja raho ! paramAtmA vIranI A vANIne hRdayamAM kotarI rAkhajo ke - sAmo thAya jo Aga, to tame thajo pANI; A che prabhu vIranI vANI. 349 Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'Doga' polisI krodha kevo che ? - enI samajaNa AvI jAya to krodhano parAjaya karavA mATenI vyuharacanA sArI rIte ghaDI zakAya. A polisI krodhanI oLakhANa Ape che. sAthe sAthe krodhano parAjaya karavAnI vyuharacanA paNa darzAvI de che. krodha kUtarA jevo che. kUtaro jema potAnI zerImAM ja bhase. eka vAra tame tenI zerImAMthI bahAra nIkaLI gayA pachI e tamArI pAchaLa-pAchaLa paNa nahIM Ave ane tamane bhasavAnuM paNa baMdha karato jaze. A krodha paNa tevo ja che. jyAM sudhI tamAro upayoga krodhanA AdhipatyavALI zerImAM haze, tyAM sudhI krodha tamane herAna-parezAna karI mUkaze. paNa, jevA tame tenA AdhipatyavALI, zerImAMthI bahAra nIkaLI gayA ke krodhanI khalela baMdha thaI jaze. ' '. krodhanuM Adhipatya zarIra, Indriya ane manarUpa traNa zerI upara che. matalaba ke tamAro upayoga jyAM sudhI zarIra, mana ke IndriyamAM aTavAto haze tyAM sudhI krodhanI behada parezAnI cAlu ja raheze. jevo tamAro upayoga A traNeya uparathI UThI aMdara AtmA tarapha vaLaze, A traNeya zerIono tyAga karaze ke krodhanI khalela ghaTatI jaze, ghaTatI jaze. aMte nAmazeSa thaI jaze. dehAdhyAsa, IndriyAvyAsa ane 350 Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manovadhyAsamAM aTavAyA karazo to cokkasa krodha herAna karaze. paNa, eka vAra AtamagharamAM tame pravezI gayA pachI krodhanI tAkAta nathI ke tamane e herAna karI zake. eka vAra zarIra uparanI mamatA, Indriyo taraphanI ruci ane mananA vikalpone samApta karI do, pachI juo ke krodha tamane kevI rIte khalela pahoMcADI zake che ? tamArI dinacaryA tapAsI juo. jyAre jyAre paNa tame krodha karI beThA cho tyAre tyAre tamAro upayoga A traNamAM ja aTavAyo haze. (1) zarIranI Asakti (2) Indriyo ane tenA viSayo zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparza - A badhAM taraphanI ruci ane (3) mananA saMkalpa-vikalpo - A traNa paribaLomAMthI koI ekAda paribaLanA jora upara ja gusso thavo zakya che, koI tamAruM apamAna karI jAya, vizvAsaghAta karI jAya. A badhAM vakhate tamane gusse karAvavAmAM mananA saMkalpa-vikalpo mahattvano bhAga bhajave che. "amuka vastu mane kema na maLe ? Ane kema amuka vastu maLI ?" - ItyAdi vicAradhArAnA pratApe je paNa gusso pragaTe che, temAM IndriyonI ruci mahattvano bhAga bhajavI jAya che. tamane koIkano Thoso lAgI jAya, koIkanI bhUlanA kAraNe tame paDI jAo - A badhAM samaye AvatA gussAnI pAchaLa dehAdhyAsa mahattvapUrNa paribaLa che. A traNa paribaLathI vegaLA thaI jAo. potAnA nirvikAra svarUpamAM sthira thatA jAo to gusso AvI ja zI rIte zakaze ? paramAtmA mahAvIra mahArAjA deha chatAM dehAtIta jevI avasthAmAM goThavAyA. mATe kAnamAM khIlA ThokAyA chatAM krodhanI eka laherakhI paNa prabhunA manane asthira na karI zakI. A avasthAmAM sadA kALa ramatA rahIne paramAtmAe kevalajJAna meLavI lIdhuM. zarIra, Indriya ane mana - A traNanA AkarSaNathI chUTakAro meLavIne ja, A traNeyamAMthI upayogane vALI tene AtamagharamAM rAkhIne ja tAtvika rIte krodha upara vijaya prApta thAya. mATe, deha, Indriya ane mana - A traNeya uparanI Asakti, ruci vagerene kramazaH ghaTADatA jAo. to ja krodha upara vijaya 351 Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Da cha9 (1) - jo deha, Indriya ane manamAM ja ramamANa rahyA to A krodha to DAghiyA kUtarA jevo che. enI sobata ja naThArI che. kUtarA mATe kahevAya che ke - sobata karatA zvAnanI, be bAjunuM duHkha, khIjyuM karaDe piMDIe, rIyuM cATe mukha. A ja vAta krodha mATe paNa lAgu paDe che. mATe A krodharUpI kUtarAnI to sobata ja na karIe - te kalyANakArI che. AnI sAthe duzmanAvaTa ke dostI kazuM ja karavAnA badale tenAthI dUra-dUra cAlyA javuM, te svayameva palAyana thaze - e eka ja rasto che AtmazAMtino. TUMkamAM, A Doga polisI eTaluM ja kahe che ke - "A krodha kUtarA jevo che. zarIra-Indriya ane manamAMthI upayogane vALI AtamagharamAM upayogane lAvI do. pachI, krodha rUpI kUtarAnI khalela baMdha thayA vinA raheze nahIM.' A che krodha upara vijaya meLavavA mATeno AMtarika upAya ! atyaMtara udyama ! aMdarathI, mULathI krodhane kADhavAno upAya ! prayatna zarU karo. jhINavaTapUrvaka dareka jagyAe ane pratyeka paLe Indriya ke deha tarapha jatA upayogane vALo. anaMtaAnaMdamaya AtmAnuM lakSya pakaDAvo. pachI krodha zodhyo nahIM jaDe ! tA narakanAM traNa mukhya dvAra : 1 krodha 2 vAsanA 3 lobha - bhagavaddagItA 35ra Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI paNa vastune talasparzI dRSTithI nihALazo, koI paNa vyaktine dUradezIbharI dRSTithI nihALazo to kharekhara, koI paNa vastu ke vyakti tamane krodhapAtra lAgI zake nahIM. sauthI pahelA tattva zuM che ? vastusthiti zuM che ? - te samajI levAnI jarUrata che. rAjA potAnA maMtrI tathA hajUriyAonI sAthe sAMje nagara bahAra pharavA nIkaLyo hato. nagaranI pAse eka dizAmAM AkhA nagaranI gaMdakI bhegI thaI gaTaranuM rUpa dhAraNa karatI hatI. AkhA nagaranI gaMdakI e gaTara vATe ja nagaranI bahAra jatI hatI. rAjA vagere paNa yogAnuyoga e dizAmAM ja jaI caDhyA. gaTaranI najIka AvatA AvatA to rAjA ane hajUriyAo - badhAe potAnA hAthathI ke kapaDAthI nAka DhAMkI dIdhuM. dareka jaNa te gaTaranI atizaya durgadhathI udvigna thaI gayA. jyAre subuddhi maMtrIzvara e ja svasthatAthI gaTaranI bAjumAMthI pasAra thaI rahela hato. gaTara pasAra thaI gayA bAda badhAe maMtrIzvarane pUchyuM - "maMtrIzvara ! zuM tamane A gaTaramAM gulAbanI sugaMdha AvatI hatI ke pachI gaTaranI suvAsa (?) letA letA zAMtithI cAlyA AvyA?" maMtrIzvare 'hA' kahI. rAjA to camakI gayo. eNe maMtrIne vAta 353 Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI - tame A zuM bolo cho - tenI tamane khabara che ? zuM tamane A gaTaramAM gulAbanI suvAsa Ave che ? maMtrIzvara ! mAre tamArA bharose AkhuM rAja calAvavAnuM che. thoDI akkala ThekANe rAkho." maMtrIe vAda-vivAdamAM paDavAnA badale eTaluM ja kIdhuM - rAjan ! A vAta pachI ko'ka divasa Apane samajAvIza !" A ghaTanAne thoDo ghaNo samaya pasAra thaI gayo. rAjA ane hajUriyAo to A vAta bhUlI gayA hatA. paNa subuddhi maMtrIe potAnuM vacana pALavAnuM hatuM. gaTaramAM gulAbanI sugaMdha che - te sAbita karavAnuM hatuM. eNe 6 mahinA pachI rAjA ane tenA hajUriyAo - badhAne eka sAthe jamavA mATe AmaMtraNa ApyuM. rAjAe AmaMtraNano svIkAra karyo. nirdhArita divase saha maMtrInA ghare pahoMcyA. maMtrIe pUrI taiyArI karI rAkhI hatI. badhAM divAnakhaMDamAM jamI-kAravIne beThA ! maMtrIe khUba ja suMdara rasoI banAvaDAvI hatI. chelle chelle divAnakhaMDamAM maMtrIe eka pINuM maMgAvyuM. ene pItA to badhAM enA be moDhe vakhANa karavA lAgyA. Ama to sAduM pANI ja dekhAtuM hatuM. paNa, madhathI ya mIThuM. enI aMdara rahelI gulAbanI suvAsa manane tarabatara karI detI hatI. rAjA ane sahu AvuM pANI vAparI Azcaryacakita thaI gayA. jyAre maMtrI to zAMta citte svasthatAthI e pANI vAparI rahyo hato. enA moDhA uparanI udAsInatA joI rAjAne navAI lAgI. eka hajUriyAne jUno prasaMga yAda AvI gayo. eNe kaTAkSamAM kahyuM - "rAjan ! kadAca maMtrIzvarane AmAM gaTaranI durgadha AvatI haze !' maMtrIzvare taka jhaDapI javAba vALyo - "hA ! rAjan ! mane to AmAM gaTaranI durgadha Ave che. rAjAne thayuM ke kadAca maMtrIzvaranI buddhi bahera mArI gaI lAge che. tyAM ja maMtrIzvare khulAso karyo ke "rAja ! Apa sarve je pANI vAparI rahyA cho te pelI gaTaranuM ja che. jyAre ApaNe tyAM pharavA gayA hatA tyAre thayelI vAta mujaba meM e gaTaranuM pANI ahIM maMgAvyuM. 354 Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phaTakaDI, auSadhio, cUrNo nAMkhI tene ekadama svaccha karyuM, ukALyuM, ThAryuM... ema karatA karatA 6 mahinAnI prakriyAnA aMte A mIThuM-madhuruM pANI thayuM. A e ja pANI che. eTale ja te divase mane AmAM gulAbanI suvAsa AvatI hatI ane Aje gaTaranI durgadha !' maMtrIzvarano khulAso sAMbhaLI sahu Azcarya cakita thaI gayA. maMtrIzvare vAta AgaLa calAvI - "rAjan ! durgadha ke sugaMdha to parAvartanazIla avasthA che. kyAreka je vastu ati durgadhI hoya te ja atisugaMdhI paNa thaI zake che. to pachI AvI koI paNa paristhitimAM gamo-aNagamo zA mATe karavo ? enuM mULa svarUpa je pANInuM che, te to sugaMdhI ke dUdhI - banne avasthAmAM eka sarakhuM ja che. ene ja zA mATe nathI jovAmAM AvatuM ? gaTarane joIne ane Aje A pANI pIne - banne vakhate enI mULabhUta avasthA tarapha lakSya keLavavAne lIdhe ja huM zAMta ane svastha chuM.' maMtrIzvare darzAvelA A tattvajJAnathI rAjAnI dRSTi ughaDI gaI. gamA-aNagamAnA, rAga-dveSanA cakkaramAM jIvane phasAvanAra paryAya taraphanI daSTi zithila thaI gaI. krodhane kAbUmAM levA mATe A polisI adbhuta che. rAga-dveSa ane gamo-aNagamo jo ravAnA thaI jAya to krodha gayo ja samajo ! gamo-aNagamo kADhavA mATe dareka vastunuM mULatattva juvo. vastunI mAtra vartamAnakAlIna avasthA ja jozo to te sArI -narasI koI paNa prakAranI saMbhavita hovAthI tenA nimitte gamo -aNagamo thaye ja rAkhavAnA ! vastunI avasthA to satata parAvartanazIla che. to tenA tarapha ja zA mATe dRSTi rAkhavI ? vastunI mULabhUta avasthAne ja lakSyagata karIe ne ? mULabhUta avasthA to nathI sArI ke nathI kharAba ! mATe, tenA tarapha ja dRSTi karanAra sadA madhyastha rahI zake che. tamArA dIkarAne sonAnI lakI joIe che ane tamArI dikarIne nekalesa joIe che ! nekalesane gaLAvI tame lakI banAvo to dikarI nArAja thAya ane dIkaro rAjI thAya. paNa, tame ? tame madhyastha ! 355 Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNa ke tamane khabara che ke sonuM to enuM e ja che. temAM kazo ja vadhAro-ghaTADo thayo nathI. A rIte dareka jagyAe vastunI mULabhUta dazAne ja lakSyamAM lezo to krodha thAya tevI koI zakyatA nahIM rahe. rAga ane dveSa utpAdavyayane kAraNe che. vastunI amuka rUpe utpatti ke vyaya rAga ke dveSa pragaTAve che. jo tenI dhrauvya avasthAne lakSyamAM levAmAM Ave to mAdhyacya dazA pragaTe che. basa ! dareka jagyAe utpAda-vyaya jovAnA badale dhrauvyane ja nihALo. eTale rAga-dveSa pragaTaze nahIM. pariNAme tenA pUMchaDiyA jevo krodha paNa ravAnA thaze ! upadezapadamAM sUripuraMdara zrIharibhadrasUri mahArAje rAjA-maMtrInuM pUrvokta dRSTAMta darzAvI jaNAvyuM che ke pahelA pANI gaTaranuM hatuM - tema jozo to Sa thaze. tathA A pANI gulAbanI suvAsavALuM che - A rIte jozo to rAga thaze. AnA karatAM pahelA paNa e pANI hatuM ane atyAre paNa A pANI che - A rIte ja nihALo. pachI, rAgadveSane sthAna ja kyAM? Ajano dosta AvatIkAle duzmana banI zake che. ane Ajano duzmana AvatIkAle dosta banI zake che. to pachI koI paNa vyaktinI dostInI ke duzmanAvaTanI avasthAne yAda rAkhI, zA mATe gamo-aNagamo pragaTAvavo ? mAnavamAtra sarakhA che. ema darekanI mAnavatAne ja pakaDI zA mATe mAdhyayyapUrNa vyavahAra na karavo ? - A tattvajJAnapUrNa vicAradhArA apanAvI nakkI karo ke mAre rAga-dveSa nathI karavA. mAre mAdhyastha keLavavuM che ane TakAvavuM che. svastha thatA zIkhavuM che. te paramAtmA mahAvIranuM A tattvajJAna rojIMdA jIvanamAM jeTaluM upayogamAM laIzuM teTalo krodha ghaTato jaze. rAga-dveSa ghaTatA jaze. 5000 rUpiyAnuM kAcanuM ImporTeDa jhummara tamAre tyAM 25 varSathI nokarI karanAra rAmunA hAthe tUTI jAya, tyAre pitto phATe ke nahIM ? zA mATe ? zuM jANatA nathI ke - A jhummara koIne koIka divase tUTavAnuM ja hatuM? kadAca tamArA hAthe e ja jhummara tUTyuM hota to rAmune je 356 Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajA karo e ja sajA tame tamArI jAtane karo ke nahIM ? kadAca tame kAcanA jhummaranI jagyAe polAdanuM jhummara ja lAvyA hota to paDavA chatAM te tUTata kharuM ? to pachI jhummara lAvanArano vAMka ke toDanArano? kAcanuM che mATe tUTyuM ne ? to to pachI kAcano ja vAMka na kahevAya ? ghaNA badhA tarko evA che ke je rAmune nirdoSa sAbita kare che. tamAre jo gusso choDavo hoya to rAmune nirdoSa mAne ja chUTako che. prastuta tattvajJAna paNa lAgu pADI do, to ya krodha upara kAbU Avaze. kAcanuM jhummara nazvara che. e je divase tame laI AvyA te ja divase tUTI zake ke nahIM ? je vastu pahelAM ja divase tUTI zakatI hatI ene rAmue pa-10-15 varSa sAcavI e badala rAmune dhanyavAda ApavA joIe ke 15 varSe jhummara tUTI gayuM - e badala Thapako Apavo joIe ? kAcanuM jhummara eka ne eka divasa tUTavAnuM ja hatuM. kAcanuM jhummara hatuM tyAre ane atyAre tUTI gayA pachI che to kAca ja. aMte to jaDa pudgala dravya ja che ne ! to pachI kAcane ja najara samakSa rAkhavAmAM Ave to rAmu upara gusso pragaTe kharo ? rAmu ke koI paNa vyakti kAcanA jhummarane toDI zake. paNa, jaDane cetana to na ja karI zake ne ? TUMkamAM, vastu to enI e ja che. phakta eno eka paryAya ravAnA thaI gayo. AmAM rAmu upara gusse thavAnI jarUrata zI ? / " zAMta citte dareka prasaMgamAM A vAta lAgu pADI devI. A ekadama akasIra polisI che. krodhane samajaNapUrvaka nAthavA mATenI A polisI che. A tattvajJAnathI AtmAne evo bhAvita karI do ke game tevI sArI vastu hAthamAMthI sarI jAya ke game tevI sArI vastu hAthamAM AvI jAya chatAM tamArA moDhAnI eka lakIra na badalAya. Avo mAdhyacya bhAva eka vAra AtmasAt thaI gayo pachI krodha ApoApa nAmazeSa thaI jaze. te mATe vizeSa prayatna karavo nahIM paDe. eka vAta dhyAnamAM lo ke koI paNa nazvara jaDa vastu tUTe tyAre 357 Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vastu toDanAra zAzvata cetanatattva upara tame gusse thaI jAo cho. pariNAme tamAre tyAM lAMbA samaya sudhI sevA ApanAra e mANasanuM hRdaya tUTI jAya che. sAmevALI vyaktie vastu toDItame tenuM hRdaya toDI nAMkhyuM. vadhu moTo guno kono ? vastu moMghI ke hRdaya ? jo "gusso karavA dvArA sAmevALI vyakti karatAM tame pote vadhu gunegAra Tharo cho' - A vAta magajamAM phITa thayela hoya to kadApi sajjana vyakti gusse thaI zake nahIM. rakAbI vahUthI tUTe tyAre sAsumA rADArADa karI mUke che. paNa, te rakAbI potAnA hAthe ja tUTe to ? derANInA hAthe rasoI bagaDe tyAre jeThANI zora macAve che. paraMtu potAnA ja hAthe rasoI bagaDe to? darekanI manaHsthiti AvA prakAranI ja lagabhaga hoya che. potAnA hAthe thaI jatI bhUlane pote kSamya gaNe che, tenI sAthe kompromAIjha' karavA, samAdhAna karavA, "AvuM to thaI jAya, AmAM zuM moTI bhUla thaI gaI ?' - A rIte potAno bacAva karavA taiyAra hoya che. paNa, e ja bhUla jyAre bIjA dvArA thAya tyAre tene kSamya gaNavA e bilakula taiyAra nathI. te vakhate pudgaladravyanA saDana-galana-patana-vidhvaMsana svabhAvanuM tattvajJAna bhUlAI jAya che. A vicitra manodazAmAMthI mukta thavAnI tAkIde jarUrata che. dareka cIjavastu potAnI sAthe potAnA mRtyunI tArIkha lakhAIne ja AvI hoya che. to pachI tenA mRtyu sAthe, tenA nAda sAthe zoka zA mATe ? teno nAza karanAra vyakti upara gusso zA mATe ? vastuno nAza karanAra paNa vastunI avasthA ja badalI zake che. mULa vastu to enI e ja che ! A badhuM tattvajJAna polisI zIkhave che. dIkaro ugharANI levA jAya ane ugharANI lIdhA vinA pAcho Ave to tamane lAge ke tenAmAM AvaData ja nathI. ane manomana evuM nakkI karI tenA upara gusso ya karI lo. jyAre tame pote ugharANI lIdhA vinA pAchA Avo tyAre rUpiyA dabAvI denArano ja vAMka dekhAya. nathI lAgatuM ke AvI vicitra manodazAne kAraNe ja atyAra sudhI 358 Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMklezanuM vAtAvaraNa sarjAyuM che. kyAreka kyAreka potAnI bhUlane paNa najaramAM lejo, sAmevALAnI bhUlane kSamya gaNatA zIkho to ja krodha kAbUmAM AvI zake. prakaLa 6 BanDI cAvI vastuno mULathI nAza ke utpatti koI paNa karI ja zakatuM nathI, to pachI harSa-zoka zA mATe ? prabhunA A tattvajJAnane vahelI take AtmasAt karI lo. krodha kharekhara ravAnA thaI jaze. mAdhyazmano eka vAra prAdurbhAva thaI gayo to pachI samatA hAthavagI che. ane jyAM samatAne sthAna maLyuM tyAM krodha rahI kevI rIte zake ? pANI hoya tyAM Aga kaI rIte rahe ? ) TUMkamAM, A tattvajJAna polisI eTaluM ja kahevA mAMge che - vastu potAnA mULa svabhAvamAM ja hoya che. tenAthI tene koI bhraSTa karI zakatuM nathI ke navA svabhAvamAM rAkhI zakatuM nathI. vastu to enI e ja hoya che. khAlI enA bahAranA rUpa-raMga-dekhAva thoDA ghaNA badalAye rAkhe che. mULabhUta vastu tarapha dRSTi rAkhanAra kadI dveSano ke rAgano zikAra thato nathI. e sadA mAdhyazyane ja anubhave che. to pachI zA mATe vastunA bAhya rUpa-raMga-dekhAvane ja lakSyamAM rAkhI rAga SanA zikAra banyuM rAkhavuM ? enA mULabhUta svabhAvane lakSyamAM laI madhyastha zA mATe na banavuM ?' tattvajJAna polisInA A rahasyane lakSyamAM laI krodhane mULamAMthI kADhavAno udyama have prAraMbhe ja chUTako ! polisI meTara game te hoya, prinsIpala meTara sarvatra eka ja che - "krodha choDo, zAMta thAva, zuddha bano." bIjAnA doSanI sajA potAnI jAta upara = krodha. - elekajhAnDara poya. 359 Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa3 prabhunuM je tattvajJAna tamane dekhADyuM te paramAtmA khuda kahI rahyA che. paNa, te sAMbhaLavA mATe yogya vAtAvaraNa pUruM pADavuM jarUrI che. nija paramAtmA to tamArI aMdara ja che. te dareka kaTokaTInA saMyogomAM sAruM ane sAcuM mArgadarzana ApavA taiyAra che. paNa, tene to ja sAMbhaLI zakAya ke jo aMdaranuM vAtAvaraNa nIrava karavAmAM Ave. jema madhyarAtrinA nIrava zAMtinA samayamAM dIvAla upara laTakatI ghaDiyALamAMthI Taka Taka Taka avAja saMbhaLAya che. paNa, te ja ghaDiyALamAMthI divase e avAja khyAlamAM Avato nathI. kAraNa ke madhyarAtrinA samaye ja nIrava zAMti hoya che. jema dIvAla uparanI ghaDiyALano avAja 24 kalAka Avato hovA chatAM jyAre nIrava zAMti hoya tyAre ja te sAMbhaLI zakAya che tema ApaNA aMtaranA eka khUNAmAM satata paramAtmA bolI ja rahyA che. manano ukaLATa, Avega, Aveza - A badhuM ja zamAvI do. eka vAra A badho ghoMghATa zamI jaze, pachI avazya paramAtmAno avAja saMbhaLAze. jyAre jyAre tame krodhane vaza thaI jAo cho, tyAre tyAre te avAja tamane satata krodha karavAnI nA pADI rahela hoya che. paNa, te vakhate AvezanA ghoMghATamAM tame te avAja sAMbhaLI zakatA nathI. krodhane vaza tame thAo te pahelAM ja aMdarano avAja tamane cetavavAnuM zarU karI de che. dareka kharAba kAmamAM e aMdarano avAja aTakAyata ja karI 360. Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahela hoya che. paNa vAsanA, lAlasA, krodha, mAna AdinA ghoMghATamAM e avAja dabAI jAya che. eka vAra aMtaHkaraNane nIrava karI, zAMta citte rUmanA koI khUNAmAM palAMThI vALI besI jajo. aMtaranA avAjane sAMbhaLavAno prayatna karajo. ene vinavajo, mArgadarzana ApavA vinaMti karajo. cokkasa ! e avAja tamane saMbhaLAze. darekanA AtmAmAM bhalAI ane burAI banne prakAranA aMzo vidyamAna ja hoya che. bhalAInA avAjane sAMbhaLanAra vyavahAramAM bhalo kahevAya che. burAInA ja avAjane sAMbhaLe rAkhanAra vyavahAramAM buro kahevAya che. jo aMtaHkaraNane zAMta banAvI aMtaranA sArA avAjane sAMbhaLazuM to avazya e avAja dareka paristhitimAM sAcuM mArgadarzana Apaze. gusso AvatA tamane e cetavaNI Apaze, aTakAvaze. e avAjane anusaravAmAM tamAruM ni hita ja thaze. dareka AtmAmAM paramAtmAno aMza rahelo che. tenA tarapha lakSa do to te tamane sAcuM mArgadarzana paNa Ape. tenA avAjane kadI kacaDo nahi.) sau prathama to anAdi kALathI jenA avAjane kacaDela che te nijaparamAtmatattvanI mAphI mAMgo, tenI abhimukha thAva, tene pragaTa karo, tenA avAjane sAMbhaLavAno-samajavAno-svIkAravAno saMkalpa prabaLa karo, to ja e kharA samaye tamArI madadamAM Avaze. te mATe manane, aMtaHkaraNane nIrava karavuM paDe. hRdayane zAMta karavuM paDe. TUMkamAM, A volakloka polisI eTaluM ja kahe che ke - koIka ekAMta paLomAM aMdaranA mAMhyalAne jAgRta karI do, tene jhaMkRta karI do. pachI e mAMhyalo ja tamane rasto cIMdhaze. e raste cAlatA krodha ravAnA thaIne ja raheze. mAMhyalo jAgyo nathI. mATe krodha dhamAcakaDI macAve che. eka vAra mAMhyalo kharekhara jAgI gayo to tAkAta nathI krodhanI ke e palabhara paNa TakI zake ! volakloka polisInA A saMdezAne AtmasAt karI aMdaranA mAMhyalAne pragaTa karavA mahenata karI chUTo ! 361 Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "vozaramena' polisI alagArI jevA dekhAtA eka mahAtmA nagaranA rAjamArga uparathI pasAra thaI rahyA hatA. loko temane patharA mAratA. koI emane gALo ApatuM... chatAM A badhAM apamAno sahana karIne paNa mahAtmA to prasanna ja dekhAtA hatA. A rojIMdo krama hato. koI kahetuM ke - A mane vidhavA banAvI denAra pApiyo che. vaLI, koI kahetuM ke - A mane nabApo banAvI denAra hatyAro che... AvA AkSepo Thera -Thera thatA hatA. e mahAtmA AvA prakAranA zabdo jevA kAnamAM paDe ke tarata ja potAnA sthAne pAchA pharatA ane kAusagadhyAne lAgI jatA. potAnI hatyArA tarIkenI pUrva jIMdagImAM je koI paNa doSo sevyA che, tenuM smaraNa koI karAve ke svayaM thaI jAya to te divase covihAro upavAsa karavAno - Avo abhigraha A mahAtmAe dhAryo hato. AvA abhigrahane dhAraNa kare divaso vItI gayA hatA. paNa, haju annano ke pANIno dANo suddhAM moDhAmAM gayo na hato. paNa, mahAtmA prasanna hatA. samajatA hatA ke "kapaDA jeTalA vadhAre melA teTalA dhokA vadhAre mAravA paDe. dhokA mAranAra dhobI kapaDAno duzmana nathI. e to kapaDAno mela kADhavA dvArA kapaDAno mitra ja che. tema A sahu 362 Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI pUrvajaMdagInA pApone sApha karanArA dhobI che. A lokone meM behada parezAna karyA che. enA pApathI malina thayelo mAro AtmA A dhokA khAdhA vinA sApha nahIM thAya. A badhAM mArA mitra che, zatru nahIM." A mahAtmA eTale ja rojanA 6 puruSa ane 1 strInI hatyA karanAro arjunamALI ! emaNe apanAvelI vicArasaraNI eTale ja prastuta vozaramena polisI ! tamArA mATe paNa A vAta eTalI ja prastuta che. eka vAta magajamAM spaSTa hovI joIe ke kapaDAnA melane dUra karavA mATe dhokA mAranAra dhobI kapaDAno mitra ja che, zatru nahIM. tema tamAruM apamAna karavA dvArA tamArA AtmAnA melane dUra karanAra tamAro hitecchu ja che, mitra ja che. dhobInI jagyAe sAmevALI apamAna karanAra vyakti che. kapaDAnI jagyAe khuda tamArI jAta che ane dhokAnA sthAnamAM sAmevALI vyaktie karelA apamAna che. mATe, tamAruM apamAna karanArA tamArA parama mitro che. huM arjuna mALI AvI ja koIka prakAranI vicAradhArA apanAvI cokhkhA thaI gayA, samatA TakAvI zakyA. tamArI cAdara cokhkhI thAya tevo prayatna AjubAjuvALA loko karI rahyA hoya tyAre tamAre rAjI thavAnuM ke nArAja ? emAM to tamAre AnaMdita ja thavAnuM hoya. loko apamAna kare, tamane anyAya kare tyAre ja to kSamAnI kamANI thaI zake. loko taraphathI mAna, sanmAna maLI rahelA hoya tyAre kSamAnI kamANI zI rIte thavAnI ? apamAnanA ane anyAyanA bajAramAM kSamAnI kamANI karI levA jevI che. koI apamAna kare tyAre kSamA rAkhavAthI tamAro AtmA ujaLo thAya che - A vAta lakSyamAM rAkhI apamAna karanAra vyakti upara paNa kSamAnuM lakSya keLavavuM ja rahyuM. TUMkamAM, A vozaramena polisI eTaluM ja kahe che ke - "jema vastranA melane dUra karanAra dhobI vastrano mitra che, zatru nahIM, tema AtmAnA melane dUra karanAra, apamAna karanAra vyakti AtmAnI mitra che, zatru nahIM." 363 Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazna tamArI daSTino che. jo dRSTimAM pharaka paDaze to duniyA paNa badalAI jaze. cazmAmAM kacaro haze to duniyAnI tamAma cIjomAM kacaro dekhAze. cazmA jo cokhA haze to duniyA cokhI ja lAgaze. have dRSTikoNane cokhkho karavAno saMkalpa karo. A dRSTikoNane apanAvI eka vAra AkhA jagatane nihALI juvo. sahu tamane upakArI lAgaze !!! - krodharUpI jherathI kharaDAyela hRdayamAM premanuM amRta bhalA ! kyAMthI hoya ? - jona laMDana. * * * * * * eka vAra krodhane barAbara pichANI lo, pachI tene kADhavI prabaLa puruSArtha AdarI. - dIpaka coparA, 364 Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa beMkamAM sAIna karIne ceka mokalo to paisA upaDe. bAkI paisA upaDe nahIM. ghaNI vAra be sAInathI ja ceka pAsa thaI zake - tevuM hoya che. eka vyakti sAIna kare ane bIjI vyakti sAIna na kare to te ceka dvArA, joInTa ekAunTamAM nakkI karelI vyavasthAnA kAraNe, paisA na upaDe. ApaNe krodhane jItavA mATe A ja sIsTama apanAvavI che. karmasattAnI ane ApaNI - bannenI sAIna thAya to ApaNI puSya rUpI mUDI capocapa upaDI jAya. matalaba ke karmasattA pratikULa paristhitio, kaDavA prasaMgo tamArA mATe sarje ja rAkhe che. eTale ke karmasattAe sAIna karI ceka mokalyo che. have jo tame te te paristhitimAM gusso karI beThA to tamArI sAIna te ceka upara thaI jaze. enI sAthe ja tamArI puNyarUpI mUDImAM joradAra gAbaDuM paDI jaze. jo tame gusso na karo to sAIna thatI nathI. pariNAme, beMkamAMthI tamArA puNyanI mUDI karmasattA upADI zakatI nathI. - pa saMdeza spaSTa che ke - karmasattA tamArI puNyarUpI mUDIne sApha karavA mATe ja eka pachI eka pratikULa paristhitinuM sarjana kare rAkhe che. jo tamAre paNa puNyanI mUDI gumAvavI hoya to ja gusso karajo. 365 Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gusso karyo eTale tamArI puNyanI mUDI sApha thaI ja samajo ! "huM gusso karIza eTale sopo paDI jaze. badhAM samajI jaze ke ahIM jema tema kazuM nahIM cAle, badhuM vyavasthita joIze.." ItyAdi lAbha vicArIne ja tame gusso karatA hazo ne ? jo A badhA lAbho meLavavA gusso karatA ho to be bAjuthI tamane mAra paDe che. eka to puNya ochuM che mATe pratikULa paristhiti sarjavAmAM karmasattA saphaLa thAya che. uparAMtamAM gusso karavA dvArA tame rahyuM sahyuM puNya paNa bALI nAMkho cho. pariNAme paristhiti sudhare ke vadhu bagaDe ? gusso karatI vakhate mAruM amUlya puNya jaI rahyuM che - AvuM lAge kharuM ? anubhavAya kharuM ? dIkaro be lAkha rUpiyAnI vastu mATe cAra lAkha rUpiyA cUkavI Ave ane potAnI managamatI vastu maLI javAthI rAjIno reDa thaI jAya tyAre tamane zuM lAge ? dIkarAne vastu AvatI dekhAya che. mATe te rAjIno reDa che. paNa, tamane cAra lAkha rUpiyA jatA dekhAya che. mATe, tame nArAja cho. dIkarAnI e bAlizatA che ke nukasAna karIne e rAjI thAya che. basa ! A ja rIte krodha karavA dvArA je paristhiti sarjavA mATe jeTalA puNyanI jarUrata hatI tenA karatAM keI gaNuM vadhu puNya kharcAI jAya che. te vakhate tamane puNya jatuM dekhAya kharuM ? ke tamArI dIkarA jevI ja bAliza dazA che ? jyAre jyAre paNa kaDavA prasaMgo jIvanamAM Ave tyAre samajavuM ke karmasattAe potAnI sAIna karelo ceka mokalAvyo che. have jo tamane tamArI puNyanI mUDI vahAlI na hoya to tenA upara sAIna karI lo, matalaba ke gusso karI lo. jo samatA TakAvI rAkhazo to karmasattAe sAIna karI hovA chatAM tame sAIna karI na hovAthI tamArI puNyanI mUDI bilakula ghaTaze nahIM. karmasattA tamArI puNyanI mUDIne khalAsa karI devA vArevAre pratikULa paristhitinuM sarjana karaze ja. tamAre te vakhate svasthatA TakAvI rAkhavAnI che. pratikULa paristhiti game tevI hoya chatAM mananI svasthatAmAM lezamAtra paNa pheraphAra na thavA denArA paNa jagatamAM thaI gayA che ane 366 Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thatA raheze. ApaNe sahue paNa A ja kAma karavAnuM che. game tevuM nAnuM ke moTuM saMkaTa Ave. paNa, ApaNI prasannatA akabaMdha TakavI joIe ja joIe. dakSiNa bhAratanA eka prakhyAta saMta tiruvalluvara ! AMdhrapradezanI aMdara temano vasavATa. janmathI ane karmathI e vaNakara hatA. svabhAvathI saMta hatA. atyaMta zAMta prakRtinA e saMta ! e zAMta hatA mATe ja kharA arthamAM saMta thaI zakyA hatA. je zAMta rahI zakato nathI, te sAco saMta thaI zakato nathI. game tevI pratikULa paristhitimAM paNa zAMta rahenArA saMta tarIkenI temanI khyAti cotarapha phelAyelI hatI. ( ( 1 ) loko zraddhA sAthe kahetA ke - "saMta tiruvalluvara kadI gusse thAya nahIM. koI paNa vyakti temane gusse karI zake nahIM." eka yuvAnane A vAta upara zraddhA na beThI. koI paNa paristhitimAM mANasa zAMta rahI zake che - A vAta tenA magajamAM besatI ja na hatI. teNe parIkSA levAnuM nakkI karyuM. teNe game tema karI saMta tiruvalluvarane gusse karavAnuM nakkI karyuM. saMta pAse te yuvAna pahoMcI gayo. saMta tiruvalluvarajI prabhubhajanamAM masta rahI jAte cAdara vaNIne vecatA hatA. eka sArI kvoliTInI cAdara hAthamAM laI teno bhAva pUchyo. saMte javAba Apyo ke "ra rUpiyA !" yuvAne tyAM ne tyAM enA be TukaDA karI nAMkhyA ane pUchyuM - have Ano bhAva zuM ? hakIkate have e cAdaranuM kApaDa nakAmuM thaI cUkyuM hatuM. chatAM e yuvAnane saMte zAMtithI javAba Apyo, "bhAI ! have A eka TukaDAno 1 rUpiyo thaze." yuvAne vadhu TukaDA karyA. saMta kiMmata ghaTADatA ja gayA, ghaTADatA ja gayA. chelve saMte kIdhuM ke - "dosta ! ATalI bheTa mArA taraphathI svIkArI le. A badhAM TukaDA tuM tArI pAse ja rAkhI le. masotAnA kAmamAM kadAca upayogI thaze !' cheka sudhI saMtane ATalA premathI ane vAtsalyathI vAta karatA joI yuvAna gaLagaLo thaI gayo. gussAnI eka laherakhI paNa saMtane sparzI na hatI. moDhAnI, vANInI ke koI paNa vastunI rekhA mAtra badalI na hatI. mAtra ne mAtra prasannatA ja jANe 367 Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtamAMthI relAtI hatI. e yuvAna page paDI mAphI mAMgavA lAgyo. mULa vAta A ja che ke - game tevI pratikULa paristhitinuM sarjana karmasattA dvArA thavA chatAM jo krodhanI sAIna karyA vinA samatA. TakAvI rAkhavAmAM Ave to dharmanI beMkamAM tamArI puNyanI mUDI akabaMdha jaLavAI rahe. balle temAM vadhAro cokkasa thAya. ghaTADo bilakula na ja thAya. karmasattAne tamArI puNyanI belensa ochI thAya temAM ja rasa che. mATe te to pratikULa paristhitinuM sarjana kare ja rAkhaze. tamAre gusso na karavA dvArA sAvadhAnI rAkhavAnI che. tame sAIna na karo to puNyanI mUDI ghaTaze nahi. atyAre tamane saMsAra ja sohAmaNo lAgato hoya to te puNyanA pratApe ja. jevuM puNya paravAryuM ke saMsAra bhayAnaka bihAmaNo lAgyA vinA nahIM rahe. paLe paLe motanI jhaMkhanA karAve evo bihAmaNo A saMsAra thaI zake che. puNya jyAM sudhI salAmata haze tyAM sudhI ja saMsAra sohAmaNo lAgaze. puNya vinAno saMsAra to tamane amAro thaI paDavAno che. puNya vinAnA saMsAramAM tamArA mATe samAdhi TakAvavI khUba ja agharI ane kaparI che. puNyodayamAM paNa jo samAdhi TakI na zakatI hoya to pApodayamAM to zuM TakavAnI ? vartamAnamAM puNya jyAre tamArA mATe ATaluM jarUrI che tyAre pratikULa paristhitimAM gusso karavA dvArA zA mATe puNyane veDaphI nAMkho cho ? zA mATe karmasattAe sAIna karI mokalelA ceka upara sAIna karI tame tamArI puNyanI belensa ghaTADI rahyA cho ? karmasattA bahAranA paribaLomAM UlaTasUlaTa karI zake che. bAhya paristhitine pratikULa banAvI zake che. paNa, tamArA manane pratikULa paristhitimAM prasanna rAkhavuM ke na rAkhavuM ? te tamArA hAthanI vAta che. temAM karmasattA kazuM ja karI zakatI nathI. paNa, karmasattA jema nacAve tema tamArI manaHsthitine paNa tame nacAvatA ho to puNyanI belensa Take tevI koI zakyatA nathI. zAstranA pAne pAne evA dRSTAMto che ke jemAM mahAmunioe bhayaMkara pratikULa paristhitimAM paNa mananI samAdhi 368 Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TakAvI kevalajJAna pragaTa karI dIdhuM. matalaba ke karmasattA mAtra bahAramAM ja pratikULa paristhitinuM nirmANa karI zake che. AMtarika prasannatA TakAvavI ke nahIM ? - te to tamArA hAthanI ja vAta che. TUMkamAM, A ceka polisI eTaluM ja kahe che ke - mokSamArgamAM upayogI bAhya sAmagrIne pUrI pADanAra evA puNyanI salAmatIne khAtara paNa krodhane choDo. jo karmasattAe sAIna karIne mokalelA nAnA-nAnA prasaMgomAM krodhane choDavAnI taiyArI nahIM hoya ane tame paNa sAIna karI besazo to puNya evuM sApha thaI jaze ke saMsAra Akhoya akAro thaI paDaze. A saMdezAne svIkArI have to krodhane tilAMjali ApavAno prAraMbha karyo ja chUTako ! mUrkhatAthI udbhavelo krodha aMte to pazcAttApa ja pragaTAve che. - pAyathAgorasa vadhu zaktizALI e che je avasare krodha karavAnA badale phakta hasI zake che. - DeviDa skArI 369 Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa6 bagIcAmAM mALI jo kApakUpa karavAnuM baMdha karI de to bagIco bagIco na rahetA jaMgala banI jAya. upavana, upavana na rahetA vana banI jAya. mALI bAganI mAvajata kare che, bAgane ujajaDa nathI karato. mATe, mALI bagIcAnI kApakUpa kare te bagIcAnA hita mATe che, ahita mATe nahIM. tevI rIte sukhanI aMdara kApakUpa karanAra duHkha paNa hita mATe ja che, ahita mATe nahIM. jo jIvanamAM duHkha ja nahIM hoya to to jIvana phezana-vyasanAdithI jaMgala jevuM thaI jAya to navAI nahi. duHkha e tamArA vinAza mATe nathI AvatuM, vikAsa mATe Ave che. puNyanA nazAmAM masta thavA jevuM nathI. kAraNa ke game tyAre game tyAMthI duHkha AvI zake che. bhalabhalA samrATo A karmasattA sAme rAna-rAna bhaTakatA thaI gayA che. nepoliyana bornApArTa - phrAMsano samrATa ! vizvavijetA thavAnA jenA koDa hatA. puNano nazo caDhI gayo hato. Akhare ene paNa senTa helenA TApu upara kUtarAthI ya badatara hAlatamAM aMtima divaso gujAravAnA AvyA ! matalaba ke samrATa ho ke zrImaMta. koI paNa ho, duHkha to AvavAnA ja che. paNa, "A duHkha dvArA mArA sukhamAM thatI kApakUpa 370 Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArA vikAsa mATe che, vinAza mATe nahIM' - AvI vicAradhArA apanAvI zakyA to kharekhara, duHkhamAM ya prasannatA akabaMdha jaLavAI raheze. krodha osarI jaze. acAnaka TapakI paDelA duHkhanA prasaMgomAM mANasa krodhI thaI jato hoya che. kAraNa ke sukhamAM kApakUpa ene mAnya nathI. tethI duHkha ene pasaMda nathI. duHkhano satkAra karatA AvaDe to mananI prasannatA akabaMdha jaLavAI zake. to ja kharA arthamAM duHkha, saMkaTa tamane lAbhakArI thaI jAya. jIvanamAM je paNa duHkha Ave che, sukhanI sAmagrImAM je kApakUpa thAya che, te mArA hita mATe che - Avo vizvAsa eka vAra aMtaramAM jagAvo. pachI, koI paNa paristhitimAM prasannatA jALavavI saraLa thaI paDaze. sugaMdhI puSpothI maghamaghatA ane mIThA phaLothI lacI paDelA upavanane satata najaramAM rAkhazo to jIvanamAM AvatI kApakUpo upakArI jaNAze. TUMkamAM, A "gArDana' polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke "jo yogya kApakUpa karavAmAM na Ave to upavana vana thaI zake che, tema jIvanamAM duHkha na Ave to te anAcAra, durAcAra, vyabhicAra, bhraSTAcAra vagere dvArA aniyatrita jaMgala jevuM thaI zake che. jema bagIcAnI kApakUpa tenA vikAsa mATe che, vinAza mATe nahIM; tema jIvanamAM AvatA duHkho paNa tamArA vikAsa mATe che, vinAza mATe nahIM. eka vAra A zraddhA jo hRdayamAM dRDha thaI jaze to duniyAnI game tevI pratikULa paristhiti tamArA manane udvigna nahIM karI zake, krodhano bhoga nahIM banAve." gArDana polisInA A saMdezAne amalamAM mUkavA dvArA jIvanane "gArDana' jevuM banAvI lo ! enI sugaMdha tamane ane bIjAne saune prasanna karI deze. 371 Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ U7. anAdi-anaMta kALanI tamAma ghaTanAo kevalIne sAkSAt che. kevalI bhagavaMta badhuM ja joI rahyA che. temAM leza paNa pheraphArane avakAza nathI. honahAra eTale AvuM ja A samaye thavAnuM nizcita hovuM. je ghaTanA jyAM jyAre je rIte thavAnI che tyAre tyAM te rIte te ghaTanA ghaTavAnI ja che. uparathI Indra nIce Ave to paNa te ghaTanAmAM leza mAtra pheraphAra thavAno nathI. eka zAzvata kAyado che ke tIrthakarone kevalajJAna thayA bAda kadApi upasarga thAya nahIM. chatAM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAne gozALAe upasarga karyo. 6-6 mahinA sudhI lohInA jhADA karAvyA. kAraNa ? honahAra ! honahAra, honI-anahonI, bhavitavyatA, bhAvIbhAva, niyati... A badhAM najIka najIkanA zabdo che. eka karoDa devatAo khaDepage hAjara hovA chatAM gozALo tejalezyA pheMkI gayo ane prabhune lohInA jhADA karAvI dIdhA. dareke dareka devanI tAkAta hovA chatAM koI prabhune bacAvavA vacce na paDyuM. are ! tejalezyA pheMkAI gayA pachI paNa zItalezyA mUkavAnuM Indra, gaNadhara vageremAMthI koIne mana na thayuM... chatAM paramAtmA prasanna che. kAraNa ke samaje che - A honahAra che. atyaMta vinayI ane anaMta 372 Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ labdhinA svAmI gautama gaNadhara bAjumAM ja hovA chatAM temane paNa prabhune bacAvavAno vicAra nathI Avato. jo tIrthaMkaranuM viziSTa puNya paNa honahAra sAme vyartha sAbita thatuM hoya, honahArane badalAvI zakatuM na hoya to tamAruM ane mAruM puNya to zI rIte honahArane badalAvI zakavAnuM ? pratikULa paristhiti Avaze tyAre sago dIkaro paNa madada na kare to uga zA mATe ? honahAra ja evA prakAranI che ke dIkaro tamane madada nathI karavAno. honahArane ja doSita mAnI laI dIkarA pratye sabhAva TakAvI na zakAya? koI paNa pratikULa ghaTanA ghaTe, prayatno karavA chatAM najIkanA mAnelA taraphathI paNa kaTokaTInA samaye sahAya na maLe to samajI levAnuM ke AvI ja honahAra che. niyatinA paththara upara lakheluM kadApi mithyA thaI zakatuM nathI. jo tamArI niyatimAM ja lakhAyeluM haze ke dIkaro tamane madada nahIM kare - to tene koNa anyathA karI zakavAnuM che ? niyatimAM jo tamane bilakula sahAya na maLavAnuM lakhAyeluM haze to najIkanA paNa koI tamane sahAya nathI ja karavAnA ane jo niyatimAM tamane sahAya maLavAnuM lakhAyeluM haze to kyAMkathI ne kyAMkathI tamane sahAya maLI ja javAnI che. dayamatI, sItA vagereno jIvana tapAsI jAva. A siddhAMtamAM aTala zraddhA pragaTaze. 1 karoDa devatAo jenI sevAmAM khaDe page hAjara hoya, 64 Indro jenI sevA mATe talasatA hoya, anaMta labdhi saMpanna gautamasvAmI jevA jenA caraNe zISa jhUkAvatA hoya, potAnI pAse vizvanI sarvotkRSTa evI tIrthaMkaranI posTa' hoya - ATa ATaluM hovA chatAM eka lemena jevo gozALo jo zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAne upasarga karI jato hoya to eno matalaba sApha che ke honI kadApi anahonI thatI nathI. to pachI gharamAM ke dukAnamAM kyAMya paNa takalIpha paDe te vakhate dIkaro ke najIkanA sagA ke khAsa mitro sahAya na kare, to gusso zA mATe ? anaMtalabdhinA nidhAna hovA chatAM gautamasvAmI paNa bhagavAnane bacAvavA vacce na paDyA ke labdhino upayoga na karyo temAM gautamasvAmIno vAMka nathI. paraMtu prabhu vIranA karmano vAMka che, tevA prakArano bhAvabhAva che - A vAta jeTalI sArI rIte samajI zako cho te ja rIte jyAre 373 Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArA jIvanamAM evI ja koI ghaTanA bane tyAre zA mATe te vAta samajI nathI zakatA ? kaTokaTInA samayamAM najIkano mitra tamane sahAya na kare temAM tamAro potAno vAMka dekhAya ke mitrano ? dIkaro ke dosta madada karI zakavAnI sthitimAM hovA chatAM madada na kare to samajavuM ke A ja honahAra che. AmAM pheraphAra zakya nathI. tame game teTalA dhamapachADA karo, gusso karo chatAM honahAramAM kazo pheraphAra zakya ja na hoya to zA mATe gusso karI manane bagADavuM? je prabhue dIThuM haze te ja thaze - A rIte vicArI zuM manane prasanna na rAkhI zakAya ? eka vAta dhyAnamAM levA jevI che ke ApaNane herAna karanAra pratye sadbhAva TakAvI rAkhavo jeTalo agharo che tenA karatAM paNa kaTokaTInA ke AphatanA samayamAM jene nikaTanA mAnI rAkhyA hoya tenA taraphathI sahAya na maLe tyAre te nikaTanA dIkarA ke dosto upara sadbhAva TakAvI rAkhavo kaMI gaNo agharo ane kaparo che. mahAvIra mahArAjAe potAne herAna karanAra gozALA upara to asadbhAva nathI ja pragaTAvyo. sAthe 6-6 mahinA sudhI thayelA lohInA jhADA aTakAvavAnI zakti hovA chatAM na aTakAvanAra gautamasvAmI upara paNa lezamAtra asadbhAva nathI pragaTAvyo. kAraNa ke paramAtmA kevalajJAnathI spaSTa samaje che, jANe che ke "A ja honahAra che. A ja niyati che. A ghaTanA A pramANe thaIne ja raheze." korporezanamAM tamArI nikaTanI oLakhANavALI vyakti hovA chatAM, te tamArA kAmane karI zakavA samartha hovA chatAM kAma na karI Ape to gusso zA mATe karavo ? tamAruM puNya nathI. mATe, te tamAruM kAma nathI karI Apato. tamArI niyati ja tevI hoya to temAM te zuM kare ? koIne paNa bhagavAnane bacAvavAno vicAra na Avyo chatAM bhagavAna koIno paNa vAMka jovA taiyAra nathI. to tame zA mATe bIjAno vAMka joI -joIne duHkhI thAo cho ? jo pratikULa vartana karanAra upara gusso pragaTato hoya to 374 Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajavuM ke "je kevalIe dIThuM che, je bhAvabhAva che, je bhAgyamAM lakhyuM che te ja thavAnuM che' - A siddhAMta upara daDha zraddhA nathI. hA ! puruSArtha bhale karo. paNa, jyAre puruSArthano pano TUMko paDe tyAre koI paNa vyakti upara asadbhAva to nathI ja karavAno. e mATe ja ukta siddhAMtamAM zraddhA akhUTa hovI jarUrI che. rasoI ThaMDI AvI, cA moLI AvI -AvI aneka paristhitimAM bhavitavyatAne ja javAbadAra tarIke svIkArI lo. zA mATe bIjA upara asadbhAva pragaTAvo cho ? gADI tamArI bAjumAMthI ja pasAra thAya ane tamArA kapaDA kAdavathI kharaDAI jAya tyAre gADIvALA upara zA mATe gusso pragaTe che ? duniyAnA ghaNA mANasomAMthI mAtra tamArI upara ja kAdava DhoLAyo, temAM zuM tamAruM bhAgya ke niyati ja javAbadAra nathI ? gADIvALAe to phakta tamArA kapaDA ja bagADyA che, jyAre tame to tenA upara gusso karavA dvArA tamAruM mana ja bagADI dIdhuM. to pachI vadhu gunegAra koNa ? tame ke gADIvALo ? kapaDA to sApha thaI zakaze. paNa mana kevI rIte sApha thaze ? bagaDeluM mana to jhaTa sudharavAnuM nathI. tathA gADIvALA upara gusse thAva, ene gALa Apo eTalAthI tamArA kapaDA to sapheda thaI javAnA nathI. je kapaDA bagaDyA che, te bagaDavAnA hatA mATe ja bagaDelA che. kevalajJAnIe je dIThuM te ja thayuM che. tamArA nasIbamAM, honahAramAM je lakhAyeluM che te ja thayuM che. to temAM gusso zA mATe che , eka bIjI vAta paNa vicAraNIya che ke gADIvALo khAsa jANI joIne to tamArI upara kAdava uchALato nathI. ajANatA ja tamArA upara kAdava uchaLI gayo che. to pachI zA mATe manane bagADavuM? jyAre kapaDA bagaDatA bacAvavA zakya na banyA tyAre kama se kama manane bagaDatuM to aTakAvI do ! e tamArA hAthamAM che. jyAre sAmevALI vyakti tamane herAna karavA na mAMgatI hoya chatAM te jANe-ajANe tamane herAna karavAmAM nimitta banI jatI hoya tyAre mAnavuM paDe ke tevA prakAranI ja niyati che. niyati ja temAM doSarUpa che. tame jyAre khullA page jatA ho ane tyAre ja girdImAM koInA bUTa nIce tamAro paga kacaDAI jAya, tyAre ukaLATa, Aveza, Avega zA mATe ? zuM kadApi tamArA dvArA koIno paga 375 Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kacaDAyo ja nathI ? sAmevALI vyakti jANI joIne to tamArA pagane kacaDatI nathI ne ? tamAro paga kacaDAya temAM sAmevALI vyakti doSita che ke Akhare tamArI ja bhavitavyatA gunegAra che ? te bAbata zAMtithI vicAro. mAtra A pustakane jhaDapathI vAMcavAmAM AgaLa na doDo. eka vAta satata ghUMTo ke "honI anahonI nathI thatI.' pachI AvA nAnA nAnA saMkalezo ghaTavA lAgaze. navA nakora hAITa enDa vhAITa kapaDA upara koInI pAnanI picakArI ke zAhInA chAMTA uDe tyAre mana svastha rahe kharuM ? ke picakArI uDADanAra upara gusso Ave ? tame te vyaktine gALa Apo ke tenA upara gusso karo eTalA mAtrathI tamArA kapaDA sapheda thaI javAnA che? UlaTuM tamAruM mana kALuMmeza thaI jaze. AvI badhI ghaTanAo pratye honahArane javAbadAra TheravI manane svastha rAkhI levA jevuM che. are ! jenA upara tame bahu moTo upakAra karyo hoya ane e vyakti paNa jo kaTokaTInA samayamAM tamane sahAya karavA taiyAra na hoya tyAre te vyaktine paNa doSita mAnI levAnI bhUla na karatA. honahAra ja jyAre tevA prakAranI hoya to sAmevALI vyakti zuM karaze? zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAne najara samakSa rAkho. tame kadApi sAmevALI vyakti pratye mAnasika paNa aNagamo karI nahIM zako. TUMkamAM, A honahAra polisI eTaluM ja kahe che ke - jyAre je thavAnuM niyatimAM lakhyuM che tyAre ja, te ja thavAnuM ja che. temAM pheraphAra karavAnI koInI tAkAta nathI. honI kadApi anahonI thatI nathI. honahArane oLaMgI koI paNa vyakti kadApi potAnA Icchita lakSyane pAmI zakI nathI. to pachI jIvanamAM ghaTI jatI pratikULa ghaTanAomAM zA mATe manane bagADavuM ? honahArane ja lakSamAM rAkhI mananI samAdhi na TakAvI zakIe ?' calo ! A honahAra polisIne apanAvavA dvArA zIvratayA krodhathI chUTakAro meLavIe. jo A honahAra polisI paNa jIvanamAM utArI zakyA to mAnI lejo ke tamArA honahAramAM krodhavijaye lakhAyela ja che !! 376 Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATa-ATalI polisI dvArA gusso sadaMtara aTakAvI devAnI vAta karI. dareka polisI gussAne Avato aTakAvavAnA rastA jaNAve che. A Drobeka' polisI ghaNo prayatna karavA chatAM jyAre gusso thaI ja jAya tyAre kAmamAM Ave che. pharI vAra gusso na pragaTe te mATe, gussAno anubaMdha na paDe te mATe A polisI atyaMta upayogI che. Drobeka eTale khAmI. gusso karatAM pahelA, karatI vakhate ane karyA bAda "gusso karavo e mArI khAmI che, mArI bhUla che, mArI nabaLI kaDI che' - Avo spaSTa ekarAra, hRdayapUrvakano ekarAra aMtaramAM hovo jarUrI che. manamAM A samajaNa to spaSTa hovI ja joIe ke "game teTalI takalIphonI jhaDI mArA upara varase chatAM mane gusso karavAno koI adhikAra nathI. mArA karatA kaMI gaNI vadhu ApattionI varSA pUrvenA mahApuruSo upara varasI che. chatAM koIe gussAne yogya nathI gaNyo to ATalI nAnakaDI ApattimAM gusso karavAno adhikAra mane zI rIte maLI jAya ? A je gusso huM karI rahyo chuM ke meM karyo che te mArI ja khAmI che. zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA upara je upasargonI jhaDI varasI che, tenI sAme mArI upara varasatI Apatti 377 Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to biMdu tulya paNa nathI. jo zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAe potAnI samatA akhaMDa TakAvI rAkhI hoya, to mane gusso karavAno adhikAra ja zo ?' dareka vakhate AvA prakAranI vicAradhArA, AvA prakAranuM valaNa aMtaramAM hAjara ja hovuM joIe. kaDavA zabdo bolatI vakhate paNa "A huM je bolI rahyo chuM te yogya nathI. A mAro vika poInTa che' - AvA prakArano AMtarika ekarAra to yathAvat ja hovo joIe. mAnyatA -zraddhA to samyaka ja joIe. jyAre pUrvenI koI paNa polisI apanAvI na zako ane gusso thaI ja jAya tyAre tarata ja A polisI apanAvI levAnI che. moTe bhAge krodha vagere pApa karavA chatAM aMdarathI pApa pratye dhikkAra pedA nathI karyo, eno bhUla tarIke ekarAra nathI karyo, eno bacAva karavAno ja prayatna karyo che. mATe pApa vadhune vadhu tagaDA ja thaye rAkhyA che. eka vAra aMdarathI tenA pratye lAla AMkha karo, krodha dhIre dhIre avazya ghaTato jaze. mATe jyAre jyAre paNa gusso thaI ja jAya tyAre tyAre "A mArI khAmI che'- AvI buddhi to avazyapaNe UbhI karavI ja. 5 lITara pANI UMcakI zakavAnI tAkAta dharAvanAra bAladImAM jo eka kANuM paDI gayuM to te bAladI pAMca lITara pANIne UMcakavAnI kSamatA gumAvI de che. AkhI bAladI mATe e kANuM vika poInTa sAbita thAya che. A ja vAta tamArA jIvanamAM paNa lAgu paDe che. tamArI aneka guNone dhAravAnI pAtratA A eka krodhanA mAdhyame khalAsa thaI jAya che. krodha e kANuM che, AtmArUpI bAladIne nakAmI banAvanAra che' - A vAtano aMtarathI ekarAra thavo joIe. krodha aMdaramAM khaTakavo joIe. eka vAra jo aMtarathI ekarAra thaI jAya to gusso 10 lAkha pAvarano thato hoya to tenI jagyAe 1 lAkha pAvarano thavA lAgaze. dhIre dhIre emAM paNa tame ghaTADo anubhavI zakazo. A polisI dvArA eka vAra gussAno pAvara ghaTADatA phAvI gayuM to pachI gusso tamane bahu herAna nahIM karI zake. 3 ) 378 Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (pa) jevo gusso pragaTe ke aMtaramAM ahesAsa thAya - "A mArI bhUla che. A mArI nabaLI kaDI che." eTale tarata ja gusso saMkelAvA lAge. aDadho kalAka sudhI cAlI zakato gusso aDadhI miniTamAM sameTAvA lAgaze. zabdomAM rahelI kaDavAzanI mAtrA paNa ghaTatI jaze. eka vAra gusso khAmI tarIke lAgaze to "zA mATe mAre gussAnA panAre paDavuM?' - AvA prakAranuM valaNa, AvA prakArano vicAra aMtaramAM pragaTaze. khAmI tarIke eka vAra aMtaHkaraNathI ekarAra thaze to ja e khAmIne dUra karavAno vAstavika puruSArtha zakya banaze. eka vAta samajI rAkhavA jevI che ke - potAnI khAmI to potAne ja sudhAravI paDavAnI che. paramAtmA sudhAravA uparathI nIce nathI AvavAnA ! jo aMtaramAMthI khAmIne dUra karI karI aMtarane cokhkhuM-caNaka karI dIdhuM haze, to ja paramAtmA padhAraze. tamArA ghare AvelA vaDApradhAnane gharanI saphAInuM kAma soMpo ? ke pachI vaDApradhAna Ave te pahelA ghara cokhuM-caTa thaI gayuM hoya ? jo vaDApradhAnane gharanI saphAInuM kAma na soMpAya to paramAtmAne aMtaranI khAmI sudhAravAnuM kAma to zuM apAya ? e to jAte ja karavuM rahyuM. eka vAra khAmIonI mahattama saphAI thaI jaze to paramAtmA avazya padhAraze ja, aMdaramAM pragaTaze ja. paNa, jo paramAtmAne saphAI karavAnuM ja soMpavAnuM hoya, te mATe ja temane ApaNe bolAvatA hoIe to paramAtmA Ave zI rIte ? A vicAra kadI karyo kharo ? eka vAta magajamAM kotarI rAkho ke - "mArA adhaHpatanamAM mArA sivAya bIjuM koI javAbadAra nathI, 14) mArA duHkhamAM paNa mArA sivAya bIjuM koI javAbadAra nathI." ATaluM paNa jo dareka vakhate dhyAnamAM rAkho to gusso AvI zake nahIM. potAnA paga upara ja kuhADo koNa mAre ? - A badhI bAbatono zAMta citte vicAra karI, gussAne potAnI khAmI tarIke jovAmAM Ave to gusso Ave nahIM. Ave to teno pAvara ghaTyA vinA rahe . nahIM. tenI AvaradA ghaTyA vinA rahe nahIM. koIkanI bhUla thAya ane tame gusso karo te paNa tamArI khAmI 379 Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. kAraNa ke premathI tame samajAvI zakatA nathI. sArI vAta paNa sArI rIte kahevAnI tamArI taiyArI nathI - A tamArI ja khAmI che. eno aMtarathI ekarAra karo. nokara gharamAM kacaro vyavasthita rIte kADhato na dekhAya eTale tarata ja tamArA magajamAM gusso savAra thaI jAya che. jyAre e kacaro barAbara na kADhI rahyo hoya tyAre "alyA! A gharane tAruM ghara samajIne ja kacaro kADhaje hoM! - AvA premALa zabdo bolIne paNa tame tamArI vAta samajAvI zako cho ne ! paraMtu gusso hajI doSarUpa nathI lAgyo. tene tamArI khAmI mAnI nathI. paraMtu tamAro pAvara mAnyo che. mATe AvA samaye tame gusse thayA vinA rahetA nathI. uparAMtamAM tame te gussAne vyAjabI gaNo cho. 'huM mIThA zabdo bolI nathI zakato' - A mArI khAmI che. AvuM lAge kharuM ? bAladImAM paDelA kANAne dUra karavA jema tyAM velDIMga karavuM paDe tema sArA zabdo saMbaMdhanI dIvAlamAM paDelA kANAnuM velDIMga karI nAkhe che. lagabhaga gusso gharanA mANaso sAthe ja thato hoya che. emAMthI ja khoTA ane kharAba zabdo, kaDavA zabdo AkAra le che, saMbaMdhamAM kaDavAza, tIkhAza, khArAza, khaTAza.... vyApta banI jAya che. khabhethI khabhA milAvavA chatAM dilathI dila maLatA nathI. parasparanA polAda jevA saMbaMdho krodhanA panAre paDavAnA kAraNe plAsTIka jevA phophalA thaI jAya che. "othAt prativinAza.." A prazamarati graMthanA zabdo bhUlazo nahi. pUrvakALanA saMbaMdho AjanI jema svArthathI tIvrapaNe lepAyA na hatA. jyAre rAmacaMdrajI vanavAsamAM javAnuM nakkI kare che, tyAre sItA kahe che ke - "nAtha ! jyAM pati tyAM satI - A to bhAratanI AryasaMskRti che. huM rAjamahelane nathI paraNI. paNa Apane paraNI chuM. mATe jyAM Apa hazo tyAM mAruM astitva hovAnuM ja.' ane sItA rAmacaMdrajInI pAchaLa pAchaLa cAlI nIkaLI. lakSmaNa paNa rAmacaMdrajInI pAchaLa-pAchaLa jaMgalanI vATe saMcaryA. kevI uttamottama bhAvanAothI joDAyela pUrvakALanA parivAra ane kyAM Ajano svArthathI kharaDAyelo (380 Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parivAra ? A badhuM krodhanA pratApe ja thayuM che. krodhanA pratApe ja snehanA taMtu tUTI jAya che. mATe AvA krodhane AtmanikAla pharamAvI devA jevo che. TUMkamAM, A polisI eTaluM ja kahe che - pApano pApa tarIke svIkAra paNa jo karI zakyA, tenA pratye dhikkAra paNa pedA karI zakyA to te pApa aMdarathI khokhaluM thaI jaze. mATe, gusso Ave tyAre "A mArI khAmI che AvI jo tAttvika samajaNa pragaTe to 50% jeTalo pharaka to avazya paDe ja." A polisInA A saMdezAne apanAvI jaldIthI krodhavijayamAM saphaLatA maLe tevI prArthanA. krodha na karavAthI je nukasAna saMbhave che tenAthI vadhu nukasAna krodha karavAthI ja thaI jAya che!!! - mAkarsa enTonIyasa krodha koI paNa samasyAnuM samAdhAna hoI zake nahIM. - thomasa esa. monsana 381 Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIka na rI / amadAvAdathI muMbaI javA mATe nIkaLanAra mANasane rastAmAM jo pAlanapura, hiMmatanagara ane Abu jevA sthaLonA darzana thAya to zuM samajavuM ? e ja ne ke e mANasa UMdhe raste che. kAraNa ke jo te amadAvAdathI muMbaInA rastA upara hoya to rastAmAM vaDodarA, bharUca, surata, navasArI. A badhuM Ave. pAlanapura, hiMmatanagara, Abu nahIM. ATalI samajaNa tamArI ekadama cokhkhI che. A ja samajaNane "roDa polisI dvArA adhyAtmakSetre lAgu pADavAnI che. jagatanI dareka vyakti sukhAbhilASI hoya che. sukha mATe ja te pravRtti karI rahela hoya che. paNa, zAstrakAro eTaluM ja kahevA mAMge che ke tamAre sukha meLavavuM hoya to sukha sudhI pahoMcADe tevA raste musApharI karavI paDaze. sukha sudhI pahoMcADanArA raste cho ke bIjA ja koIka bhaLatA raste cho ? - teno nirNaya to karo ! sukha meLavavA je rasto tame svIkArela che temAM jo vacalA basasTopa tarIke azAMti, asamAdhi, kaSAya, asvasthatA... A badhuM ja AvatuM hoya to te sukhano mArga kevI rIte ? je mArge zAMti, samAdhi vagere vacalA basasTopa tarIke Ave te mArga sukhano hoya ke je mArge azAMti, asamAdhi vagere vacalA 382 Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ basa sTopa tarIke Ave te sukhano mArga hoya ? gusso karIne tame sukha meLavavAno prayatna karyo. paNa, gusso karavA dvArA azAMti ane asamAdhi ja Ave to te gusso sukhano mArga kevI rIte kahI zakAya? bIjAnI sAthe chetarapiMDI karavI, koIkane anyAya karavo, krodha karavo - A sukhanA mArga upara AvanArA basasTopa nathI. kAraNa ke A badhAM dvArA saravALe to azAMti ane asamAdhi ja prApta thAya che. te saMsAramArganA, duHkha-durgatinA mArganA vacalA basasTopa che. jaMdagInA vahI gayelA varasono hisAba tapAsI jAo. sukha meLavavA mATe ja dareka pravRtti karI hovA chatAM jIvanamAM sukhanI maMjhila AvI ke nahi? sukhanI vAta to dUra che. zAMti maLI ? samAdhi maLI ? jo zAMti ane samAdhi paNa prApta nathI thaI to te raste AgaLa vadhatA sukha maLe tevI zakyatA zI ? amadAvAdathI nIkaLyA bAda jo rastAmAM Abu Ave to te raste AgaLa vadhatA muMbaI Ave tevI koI zakyatA nathI. to pachI je paNa raste AgaLa vadhatA asamAdhi, saMkleza vagere ja Ave te raste sukha maLe tevI koI zakyatA nathI. duHkhanA mArgamAM ja azAMtine ane asamAdhine sthAna che mATe, sAvaceta thaI jajo. ATa-ATalA varaso pachI paNa jo azAMti ane asamAdhi ja prApta thaI hoya to nizcita samajI rAkhajo ke tame duHkhanA mArgo cho. A duHkhanA mArgethI tAtkAlika pAchA vaLI jAo. gusso e sukhano mArga nathI, duHkhano mArga che. tame sukha meLavavA mATe gusso karo cho. paNa hakIkate tenA dvArA sukha nahIM, duHkha ja maLavAnuM che. mATe, haju paNa jAgI javA jevuM che. eka vAra kSamA, namratA, saraLatA, udAratA... A badhA guNone apanAvI to juo. zAMti ane samAdhi maLIne ja raheze. zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAe sukhane meLavavA mATe kSamA-namratAno ja rasto apanAvyo che. eTale ja DhagalAbaMdha upasargonI jhaDI vacce paNa zAMti ane samAdhi ja paramAtmAne prApta thayA che. e raste cAlIne ja paramAtmAe zAzvata sukhane saMprApta karyuM. lakSya to sahunuM eka ja che - sukha ! paNa, anAdi kALanA 383 Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mithyAtvanA prabhAve sukhanA rastA tarIke gussAne, chetarapiMDIne, anyAyane... AvA duSTa tattvane ja svIkArela che. eTale ja maMjhila eka hovA chatAM mArga badalAI javAthI chelle to duHkha ja bhogavavAno vAro Avyo che. have A avaLA mArge caDI javAnI bhUla nathI karavI - ATalo saMkalpa paNa kharo ke nahIM ? jo aMtarathI svIkAra thAya ke "azAMti ane asamAdhi ja jyAM Dagale ne pagale maLe che, te A gussA vagere sukhano mArga hoI zake nahIM, to sAcA raste cAlavAno utsAha pragaTe. je raste cAlo cho te khoTo che' - AvI buddhi ja jo nahIM pragaTe to te raste musApharI aTakAvI sAcA raste musApharI karavAno bhAva ja kyAM jAgavAno ? sukhano sAco rasto batAvavA mATe ja A roDa polisInuM sarjana thayuM che. anaMtA tIrthakaroe je sukha meLavyuM te ja sukha ApaNane sone joIe che. to pachI te mATe anaMtA tIrthakaro je raste gayA te raste ja javuM rahyuM ne ? jo A raste paNa sukha maLI zakyuM hota, gusso karI karIne paNa aMte sukhanI prApti thatI hota to paramAtmAe zA mATe te ja rasto na batAvyo ? svayaM na apanAvyo ? je raste paramAtmAe ane anaMtA jIvoe zAzvata sukha meLavyuM te ja raste sukha maLavAnuM che. Aja ke kAla sukha meLavavA mATe te rasto apanAvyA vinA chUTako ja nathI. rastAne koI pakSapAta nathI. paNa, jo tame muMbaInA rastAne vaLagI rahyA, te rastA uparathI calAyamAna na thayA to muMbaI AvIne ja rahevAnuM che. ane AbunA raste gayA, to Abu paNa AvIne ja rahevAnuM che. pachI te aTakAvI zakAtuM nathI. tema jo azAMti ane ukaLATanA mArge ja gayA, gussAne ja sukhano rasto mAnI tenuM ja sevana karyuM to duHkha AvyA vinA rahevAnuM nathI. tathA jo kSamA, namratAnA raste AgaLa vadhyA to sukha AvyA vinA rahevAnuM nathI. tIrthakara jevA tIrthakarane paNa kSamA dvArA ja anaMtasukhadhAma svarUpa mokSa maLela che to ApaNA jevAne krodha dvArA anaMtasukhadhAma svarUpa mokSa maLe tevI koI zakyatA 384 Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharI ? amadAvAdathI AbunA raste jatAM muMbaI Ave ja kyAMthI? TUMkamAM, A polisI eTaluM ja kahe che ke - duniyAdArImAM rasto tame tamArI maMjila pramANeno ja pasaMda karo cho. amadAvAdathI muMbaI javA mATe Abuno rasto pakaDavAnI bhUla nathI ja karatA to sukha meLavavA mATe, je raste krodha-azAMti-asamAdhi ja vacalA paDAva tarIke patharAyelA che te, duHkhamArgane zA mATe pasaMda karo cho ? azAMti ane asamAdhi jyAM maLe te rasto to duHkhano ja che. tyAM sukha maLe tevI zakyatA zI? tethI sukha jo joItuM hoya to AjathI ja kSamAnI dizAmAM AgaLa vadhajo. kAraNa ke sukha maLaze to A kSamAnI dizAmAM AgaLa vadhavAthI ja maLaze.' 'roDa polisInA A saMdezAne vahelI take AtmasAt karI zAzvata sukhadhAmamAM pahoMcIe. dilanA divAne bUjhavI deto sUsavato pavana = krodha. - robarTa Igarasola, 385 Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amadAvAdathI madrAsa ke mijhorama javA nIkaLelA mANasanA rastAmAM eka paNa DAyavarjhana na ja Ave ? ke Ave ? te khUba lAMbI musApharI che. mATe, DAyavarjhana to AvavAnA ja. paNa, e DAyavarjhana keTalA kilomITaranA hoya ? 100, 150, ra00 ki.mI.nA ke pachI 10-20 ki.mI. nA ? ane eTale ja DAyavarjhana tamane khaTake ke svAbhAvika lAge ? anAdi kALathI mokSanI musApharIe ApaNe sahu nIkaLyA chIe. emAM A manuSyabhavarUpI nezanala hAIve upara atyAre ApaNI gADI cAlI rahI che. emAM je duHkho Ave che te DAyavarjhana jevA che. bahu nAno paTTo che. zAMtithI, hAyavoya karyA vagara eTalo paTTo pasAra karI do pachI asaMkhyakALanuM devalokanuM ane tyAra bAda anaMtakALanuM mokSanuM sukha hAjara ja che. jema DAyavarjhananA samaye gADI sAcavIne calAvavI paDe che, tema duHkhanA samaye manane sAcavI levAnuM che. DAyavarjhanane choDI do to maMjhila maLe tevI zakyatA nathI. upAya e che ke DAyavarjhanane sAcavIne pasAra karI do. tema duHkhathI bhAgatA ja rahezo to mokSa maLI nahIM jAya. paNa duHkhane jo samatAbhAve sahana karazo to mokSa maLe tevI zakyatA che. 386 Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI, duHkha keTalA varSo sudhI AvavAnuM che ? jo duHkhamAM samatA TakAvI to A jIMdagI pachInI jIMdagImAM to sukha hAjara ja che ne! jo A bhavanA duHkhamAM hAyavoya karI to bIjuM vadhAre samayanuM duHkha hAjara thaI jaze. duHkhane to samatAbhAve sahI levuM - te ja sauthI zreSTha mArga che. duHkhamAM AvI jatI asvasthatA, gusso.... A badhuM DAyavarjhana vibhAgamAM gADI choDIne jaMgalanI dizAmAM doTa mUkavA jevuM che. nezanala hAIve upara AgaLa kAMIka avarodha hoya to ja DAyavarjhana Ave ne ? tema, tamArA sukhanA mArge AgaLa vadhavAmAM koI nukasAnanI zakyatA hoya tyAre to kudarata tamArA mArgamAM duHkhanA DAyavarjhana goThave che. tene zAMta citte pasAra karI do. koI apamAna karI jAya, tamArI AjJAnuM ullaMghana thAya, dukAnadhaMdhAmAM khoTa jAya... A badhAM duHkhanA prasaMgoe zAMtithI, manane sAcavIne pasAra thaI javAnuM che. krodha to DokAyo ja na joIe! TUMkamAM, A DAyavarjhana polisI eTaluM ja kahe che ke - "A bhavamAM AvatA duHkho to kSaNa vAranA che. ene zAMtithI, svastha magaje sahI le to cirakAlanuM sukha hAthavaguM che. manane prasanna rAkhI le, sukha hAthaveMtamAM che.' - DAyavarjhana polisInA A saMdezAne hRdayathI abhinaMdI dareka paristhitimAM manane prasanna rAkhavAmAM saphaLatA meLavo, zIvratayA krodha upara vijaya prApta thAo ! 387 Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "InavijhIbala pAvara' polisI anyAyanA, apamAnanA prasaMgomAM gusso thaI ja jAya che, rahI zakAtuM nathI - tenI pAchaLa kAraNa zuM ? jo thoDuM AtmanirIkSaNa karazo to cokkasa kAraNa jaNAze ke anyAya-apamAna vagerenA prasaMgomAM lagabhaga AvA prakAranI vicAradhArA cAlatI hoya che - "A apamAna sahana karI laIza. teno phAyado zuM? lokomAM to mAruM kharAba ja dekhAze ne ? loko to ema ja samajaze ke Avo AkSepa paNa A vyaktie sahana karI lIdho. mATe cokkasa enAmAM ja kazIka garabaDa haze. bAkI javAba kema na Ape ? ane jo eka vAra Ane cUpa karI daIza to bIjI vAra koInuM paNa apamAna karatA dasa vAra vicAra karaze. basa A ja prakAranI mAtra dunyavI samIkaraNone ja lakSyamAM laI cAlatI vicAradhArAne apanAvI gusso karI beso cho. have, A dunyavI padArthone ja kendramAM laIne cAlatI vicAradhArA choDI do. adazya paribaLa, adazya zakti upara bharoso rAkho. sArA bhAvathI sArI pravRtti karazo to tenuM pariNAma cokkasa sAruM ja Avaze. koIe tamAruM apamAna karyuM, chatAM tame te sahana karI lIdhuM to kadAca te vakhate lokonA manamAM bIjA-trIjA vicAro AvI zake che. paNa, 388 Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame jo aMdarathI prAmANika ane nirdoSa hazo to te AkSepa, apamAna, anyAya vagerene svastha citte sahana karavAnuM aMtima pariNAma to avazyameva suMdara ja haze. kAraNa ke eka adazya paribaLa A badhI bAbatonA lekhAjokhA rAkhe che. apamAnane sahana karavA dvArA anaMtA kevalajJAnIonI najaramAM tame tamArI chApa sArI pADI, tenI najaramAM tame UMcakAyA - A moTo phAyado nathI ? adazya paribaLanI najaramAM tamArI jAta UMcakAtI hoya pachI lokone bhale ne je bolavuM hoya te bole. loko jenA mATe sAruM bole tene paralokamAM sadgati ja maLe ane loko jenA mATe kharAba bole tene paralokamAM durgati ja maLe - tevuM to nathI ja. sItAmaiyA mATe lokoe game te vAta karI. chatAM sItAmaiyA badhAM apamAnane khamI bAramA devalokanA Indra tarIke goThavAI gayA ! lokonI vAtone ATaluM vajana ApavuM ja zA mATe ? mAtra A lokamAM vAha vAha thaI jAya tevA ja kAma tamAre thoDA karavAnA che ? dRSTi paraloka taraphanI rAkho. paraloka saddhara thAya tevA kAmo karavAnA che. pachI bhale ne loko temAM nArAja thAya, bhale ne loko jema-tema bole. jema jema anyAyanA prasaMgomAM samatAne samAdhi TakAvazo, tema tema prabhunA dilamAM tamAruM sthAna UMcakAtuM jAya che, prabhuno prasAda varase che. A vAta bhUlAya nahi to krodha palAyana ja thaI jAya. guMDo sAme dekhAto hovA chatAM tamArI bAjumAM jo polisa hoya to tamane Dara keTalo ? polisa bAjumAM hovAno tamane eka pAvara hoya che. kadAca polisa sivila DresamAM hoya chatAM enI eka hUMpha tamane anubhavAya che. tevI ja rIte apamAnanI hAramALA vacce rahevA chatAM, DhagalAbaMdha anyAyanA prasaMgo vacce paNa jo prabhunI hUMpha hoya, "prabhu mane bacAvaze, jeTalI samatA rAkhIza teTalA mArA prabhu vadhu prasanna thaze, temano mArA upara prasAda vadhu ne vadhu varasaze..." AvI vicAradhArA hoya to krodha thAya nahIM. AMtaracakSuthI A vAta samajI zakAya tevI che. bahAranI cAmaDAnI AMkhathI A vAta joI - samajI nahIM zakAya. 389 Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamAnuM adazya paribaLa mArA AtmAnuM adbhuta kavaca che. tenA vinA bhavacakramAM tamArA AtmAnI koI salAmatI nathI. jo kSamA pratye AvI dRSTi hoya to ja te rAkhavA mATenI sanmati pragaTe ! TUMkamAM, A InavijhIbala pAvara" polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke - "je dekhAya che teTaluM ja sAcuM che' - tevuM nathI. na dekhAtI evI ghaNI vastuo sAcI che. A dekhItI duniyAnI pAchaLa na dekhItI evI paNa eka duniyA che. A loka karatAM ya paraloka vadhu sAcavavA yogya che. jo anyAya-apamAnanA prasaMgomAM samatA jALavI zakyA to adazya paribaLanI najaramAM tamArI jAta cokkasa UMcakAze. anaMta kevalajJAnIonI amInajara tamArA upara jarUra paDaze. pachI sahunI najaramAM tamane pramozana maLaze. krodha karavAnA dekhItA phAyadA karatAM A phAyadAo zuM moTA nathI ?' "InavijhIbala pAvara" polisInA A saMdezAne vahelI take AtmasAt karI levA jevo che. koIka adazya paribaLa tamArA sarvatomukhI utthAnane jhaMkhI rahyuM che. calo, jaladI karo ! krodhamAM karelI pravRtti lagabhaga to khoTI ane nukasAnakArI ja hoya che. - krisTophara pAIka 390 Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . . nAnI nAnI A polisI krodhanuM svarUpa oLakhAve che ane tenA dvArA tenAthI bacavAno rasto paNa batAvI de che. krodha e zikArI jevo che. jema zikArI pakSIne phasAvavA mATe dANAnI lAlaca Ape che tema A krodha paNa tamane phasAvavA mATe dANA nAkhaze. tamane lAgaze ke krodha karIza to mAro ropha vadhI jaze, badhAM mArI zehamAM AvI jaze, badhAM mAruM kahyuM mAnaze, mAro kaMTroliMga pAvara vadhI jaze... A badhAM dekhAtA phAyadA krodhe nAMkhelA dANA jevA che. jema zikArIe nAkhelA dANA khAnAra pakSI jALamAM phasAyA vinA raheto nathI. ane pariNAme ene potAno jAna gumAvavo paDe che tema krodha rUpI zikArIe nAMkhelA dANA khAnArA bhavacakramAM phasAyA vinA rahetA nathI. tame krodha karo eTale gharamAM eka dhAka jAmI jAya, koI tamArI bhUla kadApi kADhe nahIM, gharamAM tamane pUchyA vinA koI kazuM kare nahIM, badhAM tamArAthI Dare, tamAro kaMTroliMga pAvara badhA upara kAma lAge... krodhanA AvA AvA dekhItA sArA phaLo tamane dekhAya che. krodhe ja A dANA nAMkhyA che. jo krodhanA A dANA joI lalacAI gayA ane dANA khAvA gayA to jALamAM phasAI gayA vinA rahevAnA nathI. parazurAme 391 Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 vAra pRthvIne niHkSatriyANI karI. AkhA jagata upara dhAka jamAvI dIdhI. jagatanA tamAma kSatriyo potAnA ekalAthI hArI gayA ane motane zaraNa thayA. nAnuM chokaruM paNa potAnuM nAma sAMbhaLI raDatuM baMdha thaI jatuM. sahu potAne mAna Ape che - krodhanA ATa-ATalA phAyadA maLyA. paNa pariNAma ? 7mI narakanuM jAlima duHkha ! AkhI duniyAne dhrujAvavAnI je kSaNajIvI majA levA gayo tenA pariNAme 7mI narakamAM cirakALa mATenI sajA ThokAI gaI. je je paNa majA krodha karavA dvArA maLe che te kabUtarane zikArInA dANA khAvA dvArA maLatI majA barAbara che. eka-be paLanI te majA mANyA bAda jALamAM phasAvuM paDaze. kabUtara dANA khAvAnI bhUla kare to teNe eka ja bhava gumAvavAno thAya che. paNa, krodhanA dANA khAvAnI bhUla karanAranA te aneka bhavo ane kadAca anaMtA bhavo bagaDe che. "ekavAra ene ya batAvI dauM, e beTo ya jIMdagIbhara yAda rAkhe ke - "maneya savAzera maLyo'to, zeranA mAthe savAzera hoya che kharA." bIjI vAra AvuM bolatA lAkhavAra vicAra kare" - AvA prakAranA TempararI lAbhane, phAyadAne najara samakSa rAkhanArI manovRtti jo rAkhazo to kadAca TempararI majA maLaze. paNa pachI paramenenTa duHkha AvyA vinA nahIM rahe ! anaMtA bhavonuM duHkha lamaNe paTakAyA vinA rahevAnuM nathI. je kabUtara anAjanA dANAnI majA choDe te anAjanA dANAnI majA nathI choDato, paraMtu potAne khatama karI denAra, potAno jAna laI lenAra sajAthI bacI jAya che. jo "mAro ropha jAmI jAya, mAro ruAba paDe, badhAM mArI zehamAM rahe...." AvA prakAranI TempararI majA choDavAnI taiyArI Ave to anaMta kALa sudhInI rakhaDapaTTInI sajAmAMthI paNa te chUTI jAya che. vaLamittatamavuM, viralumavuM' krodhanuM sukha kSaNa vAranuM che. tenA dvArA utpanna thatuM duHkha anaMta kALamATenuM che. jo kSamA rAkhazo, to anuttaranuM 33 sAgaropamanuM sudIrgha AyuSya hAthavaguM che. ane krodha paNa jo atinI hade karyo to 7mI narakanuM utkRSTa AyuSya paNa 33 sAgaropamanuM ja che. kSamAmAM kadAca thoDA samayanuM duHkha maLaze. 392 Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa, lAMbA gALe to lAMbA samayanuM sukha ja che. jyAre krodha karavA dvArA kadAca thoDA samayanuM sukha maLI jaze. paNa, aMte to lAMbA samayanuM duHkha ja che. pasaMdagI tamArA hAthamAM che. pariNAma te pasaMdagInA anusAre ja maLaze. sI.e.nI parIkSA ApanAra parIkSA najIka AvatI hoya tyAre koI maphatamAM pikyaranI TikiTa Ape chatAM pizcara jovA jaze nahIM. hoTelamAM khAvAnuM, bahAra pharavAnuM.. A badhI majA choDI deze. kAraNa? samaje che ke atyAre thoDA samayanA A sukho choDI daIza to pachI AkhI jIMdagInuM sukha che. jo A nAnA-nAnA sukho pAchaLa samaya gumAvI sI.e.nI parIkSA gumAvI beTho to duHkha lAMbA samayanuM che. A rIte ja jo kaMTroliMga pAvaranuM, ropha-ruAbanuM sukha meLavavA gayA to 33 sAgaropamanuM sukha jhUTavAI gayA vinA rahevAnuM nathI. ApoApa 33 sAgaropamanA duHkhano dAvAnaLa pesI javAno che. jo A sajA AMkha sAme taravare to kadApi be ghaDInI majA mANavAnI IcchA thAya nahIM. taMduliyo mAchalo, khAlI mananI be ghaDInI moja mANavA jAya ane pariNAme 33 sAgaropamanI bhayAnaka sajA mAthe vahorI le ! bIjA upara Adhipatya jamAvavAnI vRtti, mane pUchyA vinA koI kAma na kare tevI vRtti... A badhI vRtti dvArA abhimAnanA sukhane meLavavA gusso karI beThA to duHkhanuM vizva tamArI rAha joI rahyuM che. TUMkamAM, "be ghaDInA badale thoDA lAMbA samayano vicAra karI krodhane tilAMjali ApavAmAM ja zreya che' - A vicArane dRDha karI jaladI amalamAM mUko ! - 'zikArI polisIno A saMdezo jIvanamAM AtmasAt thaIne raho ! 393 Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aneka lokoe ghUMkI ghUMkI je paththarane lAlacoLa karI mUkyo hato, te pAnanA gallAnI bAjuno ja paththara eka zilpInI najare caDyo. koNa jANe e paththaramAM ene zuM dekhAyuM ke eNe pAnanA gallAvALA pAsethI e paththara mAMgI lIdho. thoDA divaso bAda pAnanA gallAnI bAjumAM ja eka paththaranI harAjI thaI ane 5400 DolaranA AsamAnI bhAve tenuM vecANa thayuM. A samAcAra pAnanA gallAvALAne paNa maLyA. eNe bIje divase e zilpIne kahyuM - "tame gajaba zilpI cho ! ATaATalI ucca kRtio banAvI zako cho !" zilpIe kIdhuM - are dosta ! tArA kAraNe to ATalA Dolara maLyA." "mArA kAraNe ?" hAsto ! te je paththara Apyo tenA to ATalA Dolara maLyA!" "huM! evuM to tame emAM zuM nAMkhI dIdhuM ke enA ATalA Dolara upajyA?" zilpIe kIdhuM - "e paththaramAM meM to kazuM paNa umeravAnuM kAma nathI karyuM. phakta enA je je kharAba bhAgo hatA te dUra karI nAMkhyA. ane paththaramAM je paDeluM ja hatuM te pragaTa thaI gayuM !" A zilpI eTale ja vizvavikhyAta mAIkala enjalo ! paththaramAM paDelA adbhUta zilpane zilpI mAtra ujAgara ja kare che. mATe zilpI paththarano duzmana nathI, 394 Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dosta che ! zilpI kyAreya baraphamAM mUrti nahIM ghaDe, ke badAmI kolasAne paNa hAtha nahIM lagADe. e to ArasanA TukaDAne ja hAtha upara leze. mATe zilpI je patthara upara najara kare te paththaranuM te saubhAgya che, durbhAgya nathI. kAraNa ke zilpInI najara jevA tevA upara nathI paDatI. zilpI mATInA DhephA upara ke badAmI kolasA upara TAMkaNA nathI lagAvato. teno matalaba e nathI ke zilpIne mATInA DhephA upara rAga che. tathA Arasane TAMkaNA mAre che, teno matalaba e nathI ke zilpIne Arasa upara dveSa che. bAhya jagatanuM A samIkaraNa jeTaluM saraLatAthI gaLAmAM utarI jAya che teTalI saraLatAthI AMtara jagatamAM A samIkaraNa gaLAnI nIce utaratuM nathI. 'pApa karanArA ghaNA badhAM hovA chatAM Apattio koInA upara nahIM ane huM thoDo ghaNo dharma karuM chuM, chatAM mArI upara Apattiono varasAda varase che. basa ! bhagavAnane huM eka ja dekhAuM chuM' - Aja kAla AvA prakAranI vicAradhArA lagabhaga mANasomAM jovA maLatI hoya che. - darekane ema lAge che ke mArA upara ja ATalI badhI takalIpho zA mATe ? paNa te vakhate zuM A vAta yAda nathI AvatI ke "zilpI jevI karmasattA mane TAMkaNA mAre che. tene mArA upara vizvAsa che ke Ane TAMkaNA mArIza eTale emAMthI adbhuta kalAkRti sarjAIne ja raheze. krodhathI vikRta thavAne badale AmAMthI kSamAdi guNonI adbhuta nakazI ja pragaTaze. ane eTale ja karmasattAe mArI pasaMdagI karI che. bIjA badhAM upara ene vizvAsa nahIM hoya. mATe ja te bIjA koInA paNa upara Apattione varasAvatI nathI. mAre A ApattiomAM paNa kSamA vagerene apanAvavA dvArA tenA vizvAsane sAco Theravavo che." AvI vicAradhArA kadApi pragaTI ke nahIM ? have pragaTaze ? jo ArasanA paththara upara ja TAMkaNA mAravA chatAM zilpIne tenA upara dveSa nathI to "paramAtmAne, dharmasattAne, karmasattAne huM eka ja dekhAuM chuM'. - AvuM mAnavAne avakAza kharo ? 395 Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rikSAvALo tamane chetarIne vadhAre pheravI rUA. ra0nA badale rUA. 25 mAMge to te vakhate mana asvastha karavAnI jarUrata kharI ? tamane khabara hatI ke A raste AvavAmAM rIkSAmAM rUA.20 ja lAge che chatAM jyAre e rUA. 25 mAMge che to ApI do. zuM pharaka paDI javAno che ? eNe tamArI sAthe chetarapiMDI karI che chatAM tene sahI lezo to koI takalIpha to nathI paDvAnI ne ? rIkSAvALAnA mAdhyame karmasattAe eka 3 10 2061 TAMkaNuM lagAvyuM che - ema samajI lo ! jo rIkSAvALo tamane khabara ja na paDe te rIte chetarI gayo to te mUrkhAmI che. paNa, tamane khabara paDI chatAM tame tene jato karo to te tamArI saraLatA che. mUrkhAmI lAvavAnI jarUrata nathI. paNa, saraLatA to hovI ja joIe. 'game tevI paristhitino mAre svIkAra karavo che' - A vAtane aMdaramAM vAraMvAra ghaMTo. eka vAta dhyAnamAM rAkhavA jevI che ke je vicAramAM tame UMDA utarazo te vicAra tamArAmAM UMDo utaraze. vAraMvAra A vicAro ke "hareka paristhiti mArA mATe kalyANakArI che. svIkAramAM sukha che, InkAramAM duHkha che." jo A vicAramAM tame UMDA utaryA to A vicAra paNa tamArAmAM UMDo utarI jaze. jo samatA-samAdhi TakAvI zakyA to dareke dareka prasaMga tamArA mATe kalyANakArI ja che. TUMkamAM, "ApattinI bochAra mAtra tamArA upara ja varase te tamArA saubhAgyanI nizAnI che. emAM jo samatA-samAdhi TakAvI zakyA te paramAtmA tamane navAjavAnA che. adhyAtma jagatamAM tamArI kiMmata vadhI jaze' - zilpI polisInA A saMdezAne AtmasAt karavA dvArA krodhane nAkAmiyAba banAvo. A ja A mAnavabhavanI adbhuta phalazruti che. AgaLa vikAsa karavA mATe sauthI pahelAM krodhane jaDamULathI ukheDavo atyaMta anivArya che. AjathI ane hamaNAMthI ja te prayatna zarU karIne ja raho ! 396 Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArA sArA gharanI bAjumAM ja AlizAna baMgalo hoya ane e baMgalAnA mAlika sAthe tamAre jigarajAna maitrI hoya. paNa eka vAra divALInA divasomAM bahu jUnA kAgaLiyAo hAthamAM AvatA tamane khabara paDe ke "A AlizAna baMgalAnA asala mAlika tamArA pUrvajo che. bAjuvALAnA pUrvajoe gerakAyadesara te pacAvI pADyo che. have e baMgalo meLavIne raho ke nahIM ? eka vAra khabara paDe ke A AlizAna baMgalo e to tamArI askayAmata che. pachI, jigarajAna maitrInI paNa aisItesI karIne tame te baMgalo laIne ja raho cho. game teTalo jigarajAna mitra jo tamAro baMgalo dabAvIne bese to tenI sAthenI tamArI maitrI paLavAra paNa na Take. A ja vAta krodhane paNa lAgu paDe che. atyAra sudhI tame krodhane tamAro jigarajAna mitra mAnyo che. paNa, e krodha to tamArI kSamAnI mUDIne, kevaLajJAnanI kepiTalane dabAvIne beTho che. kSamA vagere tamArI mUDI che. krodha ene dabAvanAra che. Aje A vAta tame samajI gayA cho. have krodhanI pAsethI kSamAne AMcakI levAmAM vAra keTalI ? jeTalo gusso karazo teTalI kSamAne vadhu ne vadhu te Acake rAkhaze. have krodha 397 Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAthe dostI haragija na hoya. game te rIte tenI pAsethI kSamAne laInechoDAvIne ja chUTako che. samakitanA pAMca lakSaNomAM sauthI paheluM lakSaNa zama = kSamA che. jo kSamA gumAvI to samyakatva gumAvyuM. ane samyaktarUpI ratnane gumAvyA bAda cauda rAjalokamAM e ja rajhaLapaTTI ane rakhaDapaTTI !!! samati maLyA vinA mokSa maLe tevI koI zakyatA nathI. ane kSamA vinA samakita maLe tevI koI zakyatA nathI. eTale ja zrIharibhadrasUri mahArAja kSamAne muktinI dUtI jaNAvI rahyA che. tamAma zAstrono sAra jevI rIte navakAra che, tevI rIte samasta sAdhupaNAno sAra kSamA che. saMpUrNa sAdhutAnA sArabhUta kSamAne dabAvI rAkhanAra krodha sAthe dostI TakAvavAnI hoya ke dostI toDI nAMkhavAnI hoya ? paNa, haju sudhI kSamAnI kharI mahattA samajAI ja nathI. kadAca buddhithI samajAI che to aMtarathI svIkArAI nathI. kSamA to prabhune caDAvavA mATenuM bhAvapuSpa che. dravya phUlathI dravyapUjA to ghaNI vAra karI. have kSamAdiguNonA bhAva puSpathI bhAva pUjA karavI che. A bhAvapUjA karI nathI. mATe, atyAra sudhI rakhaDapaTTI cAlu ja che. jo kharA aMtarathI AvA prakAranI bhAva pUjA karavAmAM Ave to mokSa hAthaveMtamAM ja che. atyAra sudhI krodhanI ghaNI sarabharA karI che. jyAre te Icche tyAre tene AtamagharamAM sAmaiyA sAthe lAvyA chIe. jeTalI kSamAnI lUMTa kare teTalI karavA dIdhI che. have e pravRtti baMdha karI devI che. dareka prasaMgomAM kSamAne AtmasAt karavI che. TUMkamAM, "paisAnI kepiTalane dabAvanAranI sAthe duzmanAvaTa vahorIne paNa paisA tame pAchA meLavIne ja raho cho. tema kSamAnI mUDIne dabAvanAra krodhanI sAthe duzmanAvaTa karIne paNa have kSamAnI mUDI pAchI lIdhe ja chUTako !! - kepiTala polisInA A saMdezAne svIkArI tAtkAlika kSamAnI kepiTala pAchI levA prayatnazIla banI raho ! 398 Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upa 'DrAmA' polisI - * - - nATakamAM rAma ane rAvaNa Amane sAmane goThavAyA hoya, banne ekabIjA upara zastra pheMkatA hoya chatAM zuM e bannene paraspara vaira che? gusso che ? nATaka pate pachI to e jigarajAna dosta che ! saMsAra Akho eka nATaka jevo che. gaIkAlano duzmana Aje jigarajAna dosta hoI zake che. jAnI duzmana paNa jigarajAna mitra thaI jAya che. ane jigarajAna mitra paNa jAnI duzmana thaI jAya che. * jo "eka vAta samajI rAkho ke dareke dareka AtmA siddha jevA ja che. temAM nathI rAga, nathI TreSa, nathI anyAya karavAno pariNAma ! jyAre koI tamAruM apamAna kare tyAre tenA A mULabhUta dravyane najara samakSa rAkho. vartamAnamAM je anyAya te karI rahyo che, te to nATaka samAna che. hakIkatamAM enA AtmAmAM Avo azubha pariNAma che ja nahIM. jema DrAmAmAM rAvaNa upara gusso karanAra rAmamAM tenA pratye vAstavamAM kazo ja dveSa bharelo nathI. rAvaNa upara tene kazuM vaira nathI. paNa maitrI ja che. tema dareka AtmAne hakIkatamAM koInA paNa pratye gusso, vera ke tevuM kazuM hoI ja zake nahIM. aMdaramAM maitrI hovA chatAM 399 Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nATakamAM jema rAma ane rAvaNa gusse thAya che, ema A jagatanA jIvo paNa aMdaramAM maitrI hovA chatAM nATaka jevA A saMsAramAM mArA upara gusse thAya che. ene magajamAM na levAnuM hoya. nATakanI vAtane thoDI magajamAM levAya ? ene to bhUlI javAnuM hoya. nATakamAM koI gusso kare to sAme gusso thoDo karavAno hoya? kAraNa ke hakIkatamAM tenA AtmAmAM gusso che ja nahIM. enA AtmAmAM kSamA ja bharI paDI che. to zA mATe tamAre enA upara gusso karavo ? : 1 tathA dIkarA-dIkarI upara anivAryapaNe jyAre gusso karavo ja paDe, tyAre paNa A polisI kAmamAM AvI zake. nATakamAM gusso karatI vakhate jema aMdaramAM gusso na hoya, mAtra bahAramAM gussAno dekhAva hoya tema dIkarA-dIkarI koIka ADA raste caDI gayA hoya, gusso karavo ja paDe tevo hoya tyAre mAtra gussAno dekhAva Ubho karavo, jethI te sudharI jAya. aMdarathI gussAmAM bhaLavuM nahIM. "magaja eTaluM garama thaI gayuM hoya ke pachI te samaye je koI paNa Ave te tamAma gussAno bhoga banI jAya' - A vAta bilakula yogya na kahI zakAya. TUMkamAM, A DrAmA polisI eTaluM ja kahe che ke - (1) sAmevALI dareka vyakti siddha svarUpa che. jo e atyAre tamAruM apamAna karI rahyo hoya to paNa tenA aMtaramAM, tenA AtmAmAM to paramArthathI apamAnano bhAva, dveSano bhAva nathI ja. mATe tenA upara gusso na zobhe ! zuM nATakamAM karAtuM apamAna vagere gussApAtra bane che ? nahIM ja ne ? kAraNa ke nATakamAM apamAna karatI vakhate aMdaramAM dveSano pariNAma nathI. basa, tevI ja rIte aMtaramAM, AtmAmAM dveSano pariNAma na hoya to pachI gusso karI rahI hoya tevI vyakti upara tame zA mATe gusse thAo cho ? teNe karelA apamAnane bhUlI ja jAo. (2) anivAryapaNe gusso karavo paDe tyAre aMdarathI temAM bhaLo nahIM !" DrAmA polisInA A saMdezAne apanAvavA dvArA saMsAra nATakano vahelI take aMta Ave - evI sAcA hRdayanI bhAvanA. 400 Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - "kaholTarapolisI , tamArI koIka anukULatA na sacavAI, kaMIka kaSTa bhogavavuM paDyuM ke magaja tarata garama ! saheja koIka TonTamAM saMbhaLAvI gayuM eTale gusso Avyo ja samajo ! rAmue kaMIka bhUla karI ke ene khakhaDAvyuM ja chUTako ! sAva dhULa jevA bahAnA heThaLa tame tamArI mananI svasthatA gumAvI do cho. kyAreya vicAryuM che kharuM ke A rIte mAnasika svasthatA gumAvavA dvArA, gusso karavA dvArA adhyAtma jagatamAM huM devAdAra banI rahyo chuM ? AMtarika aDhaLaka mUDI eka vAranA gussAthI sApha thaI jAya che, bhArekhama doSonuM devuM UbhuM thAya che. varSonI karelI ArAdhanAone A gusso saLagAvI nAMkhe che. eka vakhatano paNa gusso tamAruM kevuM bhayaMkara nukasAna kare che te khyAlamAM kharuM ? krodha ekalo nathI Avato, enI pAchaLa doSonI phoja Ave che. eka vAra gussAmAM AvIne kaMIka bolI gayA pachI tenA bacAva mATe mAyA Ave, jUTha Ave... ane kahevAya che ke atikrodha kAmavAsanAne teDuM Ape che. vizvabhUtie gAyane uchALI pAchI jhIlI lIdhI. krodhAvezamAM jUnI ghaTanAo tAjI thaI ane niyANuM karI lIdhuM. eka krodhe jIMdagIbharanI saMyamajIvananI sAdhanA sApha karI dIdhI. paraMparAe 7mI narakanuM sarjana karI dIdhuM. 401 Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamA e vAsanAnuM vAtsalyamAM rUpAMtaraNa kare che. sAme krodha e vAsanAne notare che. krodhanA panAre paDelA mANasanuM sarvatomukhI patana thAya che. Arthika, sAmAjika, AdhyAtmika.. badhI rIte e patananI khAImAM jaI paDe che ! kazI ja dizAno vikAsa enA mATe zakya nathI banato. potAnA nikaTanA sagAmAM paNa te apriya thaI paDe che. saMdeza spaSTa che ke jo krodhanA panAre paDyA to badhI rIte devAdAra thaye ja chUTako che. puNyanA jore kadAca bAhya nukazAna na thAya to paNa AdhyAtmika nukasAnI pArAvAra che. kroDa kroDa pUrvanuM saMyamajIvana A krodhanA mAdhyame niSphaLa jAya che. kroDa pUrvanI saMyamajIvananI sAdhanA eTale ke ArAdhanAno meruparvata ja joI lo. chatAM krodhanA lIdhe badhuM sApha ! mAsakSamaNanA pAraNe mAsakSamaNa karanAra agnizarmAnI badhI sAdhanA ekamAtra A gussAnA kAraNe sApha thaI gaI. kamaTha ane marubhUti tarapha najara nAkhazo to paNa A ja hakIkata jovA maLaze. adhyAtmajagatamAM devAdAra thavAno zorTakaTa eTale ja krodha. kaThoramAM kaThora sAdhanAne kSaNa vAramAM niSphaLa karI detuM paribaLa eTale ja krodha ! Apatti game tevI Ave, pratikULatA game tevI Ave chatAM kSamA TakAvI rAkhavI che - A jIvananuM lakSya banAvI do to kaMIka krodhathI chUTakAro maLI zakaze. pUrvAcAryo tarapha thoDI najara karazo to spaSTa khyAla AvI jaze ke game tevI pratikULatA Ave chatAM tene hasate mukhaDe sahevAmAM ja sahue potAnuM kalyANa joyuM che. pratikULatAne hasate mukhe sahenArA AjanA kALamAM paNa che ja. bhacAu-kacchanA baMdhaDI gAmamAM rahetA khetIbena ! AMkhamAM zakacUra nAmanuM jIvaDuM jatuM rahyuM. asahya pIDA jAgI uThI. chatAM kSamAzIla khetIbene samabhAve sahI lIdhuM. bhayaMkara pIDAne hAyavoya vinA veThI lIdhI. eka tarapha moDhAmAMthI nahIM uccAryo. yAda karo hiMmatabhAI beDAvALAne ke AkhI rAta maMkoDAo khotarIkhotarIne AkhA pagane lohIluhANa karI de chatAM kAussagnamAM lInatA jarA paNa ghaTe nahIM, e ja svasthatA anubhavAya. AvA sAdhako najIkanA 402 Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja bhUtakALamAM thaI gayA che. matalaba ke pratikULatAne sahevuM e A kALamAM, A saMghayaNamAM azakya to nathI ja. manobaLa dRDha karavAnI jarUrata che. have bahAnA kADhavAnuM choDI do. eka lakSya sAthe takalIpho sahevAnuM zarU karo. prasannatA TakAvavAnuM nakkI karo. game te prasaMgamAM prasannatA, svasthatA akabaMdha rahe te mATenA saghana prayAso zarU karo. bAkI A krodha to tamArI pAyamAlI notarI lAvaze. badhI rIte pAyamAla karI deze. adhyAtma jagatanI tamArI pAyamAlI to saMsAramAM anaMta kALanI rakhaDapaTTI vadhArI deze. bhaviSyamAM sAro mAnavabhava, sAruM kuLa, sAruM zarIra... A badhI mokSaprApaka sAmagrI maLaze zI rIte ? kSamA, namratAnI kamANI vinA to bhaviSya aMdhakAramaya ja che. mATe have krodhane AjathI ja tilAMjali ApavAnuM zarU karI do ! TUMkamAM, A polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke "jo adhyAtmajagatamAM doSonA devAdAra na thavuM hoya, sarvatomukhI patanano bhoga na banavuM hoya to krodhane vahelAmAM vahelI take dezavaTo Ape ja chUTako che !" DipholTara polisIno A saMdeza jIvanamAM krodhane dUra karavA mATeno amogha maMtra banI raho ! 403 Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIvara' polisI yudhiSThirane badhAM pUchatA - kema ? majhAmAM cho ? vAraMvAranA A praznanA javAbamAM yudhiSThira kahetA - lokaH pRcchati vArtA me, zarIre kuzalaM tava ? kutaH kuzalamasmAkam ? AyuryAti dine dine // matalaba ke, loko mane pUche che - tamArA zarIre kuzaLatA to che ne ? paNa, amArA jevAne kuzaLatA hoya kyAMthI ? kAraNa ke AyuSya to pratidina, pratikSaNa ghaTatuM ja jAya che. samaya hAthamAMthI sarakato ja jAya che. je samaya gayo te have pharI AvavAno nathI. je divasa ane je mahinAo pasAra thaI gayA have te pAchA AvavAnA nathI. ekano eka samaya kadApi be vAra Avato nathI. You can never step twice in the same river. jema eka ja nadImAM be vAra paga mUkI zakAto nathI tema eka samayane kadApi be vAra anubhavI zakAto nathI. pratipaLa AyuSyamAM satata ghaTADo ja thaI rahyo che. zAstrakAro Ane AvIci maraNa tarIke oLakhAve che. pratyeka paLe mota tamArI najIka AvI rahela che. thoDA ghaNA samaya mATe A saMsAramAM sahu bhegA 404 Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaI gayA chIe. to zA mATe koIne duzmana mAnavA ? 50 | -60 varSanI jIMdagImAM duzmanAvaTa pedA karIne karavuM che zuM ? pratyeka paLa hAthamAMthI jatI dekhAya to ja A mAnavabhavanI kharI kiMmata samajAya. mota to dareka samaye tamArA daravAjAne khaTakhaTAvatuM UbhuM ja che. kaye samaye e tamane pakaDI leze te kazuM ja kahI zakAtuM nathI. to pachI zA mATe koInI sAthe veranI gAMTha bAMdhI parabhava ane A bhava bannene bagADavA. zAMtasudhArasakAra A ja vAtane masta zabdomAM rajU karI rahyA che. kiyaddinasthAyini jIvite'smin, kiM khidyate vairidhiyA parasmin ? matalaba ke he manavA ! cAra di'nI cAMdanI jevI A jIMdagI che. keTalAka divaso A mAnavabhavanA maLyA che. e A durlabha divasomAM bIjA upara duzmananI buddhi karI zA mATe kheda pAme che ? bIjAne duzmana mAnI zA mATe kheda, udvega kare che ? A jagatamAM koI mAruM duzmana nathI, sahu mArA mitro ja che - A bhAvanAne bhAva! mAruM apamAna karanArA, mane anyAya karanArA sahu mArA dosta ja che - AvI buddhi aMtarathI utpanna karI kSamA keLava to kaMIka kalyANa thaze. TUMkamAM, A "rIvara" polisI eTaluM ja kahe che ke - "nadImAM je pANI vahI gayuM te pAchuM AvavAnuM nathI. tema je divaso ane paLo vahI jAya che, te pAchI AvavAnI nathI, pratyeka kSaNo kiMmatI che. e paLomAM zA mATe koIne pratye duzmananI buddhi pedA karI e paLone tuM ? nirarthaka banAve che ? maitrI ane kSamA keLavavAmAM ja kSaNonuM sArthakya che." rIvara' polisIno A saMdezo khaLakhaLa vahetA pANI jevuM nirmaLa mana banAvaze ke jemAM krodhanI kaluSitatA pravezelI na hoya, . kSamAnI nirmaLatA ja sarvatra vyApta hoya !!! 405 Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrAhama liMkana jAheramAM potAnA duzmanonA vakhANa karI rahyA hatA. abrAhama liMkananI prazaMsaka eka bAIthI A vAta sahana na thaI. sabhA bAda te liMkanane maLI ane pUchyuM ke "tame A zuM karI rahyA hatA ? duzmanane khatama karavAnA hoya ke A rIte chAvaravAnA hoya ? tamArA duzmanane ja tame tamArA hAthe majabUta banAvo cho? A prazaMsA karavA dvArA tame zuM karatA hatA tenI tamane jANakArI che ?' liMkane zAMtithI javAba vALyo - "huM mArA duzmanone khatama to karI rahyo hato !', 'prazaMsA karavA dvArA ?", "hAsto', kevI rIte ?', "jAheramAM A rIte temanI prazaMsA karIza eTale temanI mArA mATenI duzmanAvaTanI gAMTha DhIlI paDaze, pAtaLI paDaze ane ema karatA karatA samULagI nAza pAmI jaze. duzmanamAM rahelI mArA mATenI duzmanAvaTa nAza pAmI eTale duzmana paNa nAza ja pAmyo ne !' kadAca sAmeno duzmana na paNa sudhare to ya duzmanano nAza to thavAno ja che. kAraNa ke duzmana bIjuM koI nathI. paNa, ApaNuM potAnuM duSTa mana e ja duzmana che. jema durjana = duSTa jana thAya tema duzmana = duSTa mana ! duzmananI paNa prazaMsA karavA dvArA tamArA mananI duSTatA, 406 Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamAruM duSTa mana tene to tame khatama ja karI rahyA cho ! A kevI unnata vicAradhArA ! kAma, krodha, vAsanA, lAlasA, niMdA, tiraskAra vagerethI duSTa thayeluM mana e ja jo duzmana tarIke lAge to gusso karAya konA upara ? gusso karavo ja hoya to AvA prakAranA ApaNA ja duSTa mananI upara karo ke jethI enI duSTatA dhovAIne ja rahe. ApaNI aMdara rahelA kAma-krodhAdi doSo ja ApaNA duzmana che ke jeNe ApaNane anaMta kALa bhavacakramAM rakhaDAvyA che. bhAre vedanAo ApI che. kharA duzmana to e che. yuddha karavuM hoya to AnI sAthe karo. kAma-krodhAdi eka eka zatruone mULathI ukheDIne pheMkI do. bahAranA duzmano sAthe zA mATe laDAI karo cho ? tAkAta ja ajamAvavI hoya to eka vAra krodhane jaDamULamAMthI ukheDIne pheMkI to dekhADo ! bahAranA hajAro duzmanone ekale hAthe khatama karavA karatAM paNa aMdaranA eka duzmanane khatama karavo agharo che. uttarAdhyayana sUtrakAra eTale ja pharamAvI rahyA che e hajI maLI. appANameva jujjhAhi, kiM te jujjheNa bajjhao / tArA AtmAnI sAthe ja yuddha kara, bahAra yuddha karavAthI saryuM! krodhAdithI duSTa mana e ja duzmana che' - AvuM aMdarathI svIkArAya che kharuM ? jaina zAsanamAM praveza maLyo eTale ApaNe sahu sAdhaka thayA. je mokSamArgane sAthe te sAdhaka. sAdhakanA manamAM kAmakrodhAdi eka paNa zatru na zobhe. eNe to manane ekadama sApha rAkhavuM ja rahyuM. jema vAsaNa vagerenI dukAnamAM dhULa uDatI hoya to nukasAna nathI. paNa, peInTare to dhULathI satata sAvaceta rahevuM paDe che. enA mATe saphAI anivArya che. bAkI uDatI dhULa enA citrane bagADyA vinA rahe nahIM. matalaba ke peInTaranI dukAnamAM dhULa haragijha na cAle. tema sAdhakanA magajamAM paNa krodhAdinI dhULa bilakula cAlI na zake. sAdhaka peInTara jevo che. mAnavabhavAdi uttamottama sAmagrI sAdhanAnuM peInTIMga karavA mATe maLI che. have, temAM krodhAdi dhULa praveze to e citrane bagADyA vinA na rahe. AtmAmAM adbhuta kalAkRtinuM sarjana karavAnuM 407 Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, adbhuta citra sarjavAnuM che. temAM krodhAdi dhULa sakhata bAdhaka che. TUMkamAM, peInTara polisI eTaluM ja kahe che ke - jema adbhuta kalAkRtinuM, citranuM sarjana karatA citrakAra mATe dhULathI dUra rahevuM anivArya che, AjubAjunI jagyA svaccha hovI jarUrI che tema adbhuta citranuM sarjana karavA mATe krodhAdithI dUra rahevuM AtmA mATe jarUrI che. bAkI mahAmahenate dorelI suMdara kalAkRti bagaDI jatA vAra nathI lAgatI. calo ! AjathI ja krodhano eka aMza paNa manane lAgI na jAya tenI takedArI rAkhavAmAM lAgI jaIe." peInTara polisInA A saMdezAne AtmasAt karavA dvArA krodhathI mukta banI vahelI take mananI suMdara kalAkRtinuM nirmANa thAya, zAMti ane prasannatA hAthavagI thAya - e ja kAmanA. potAnA gussAne vyAjabI TheravavAnI vRttithI gusso vadhu baLavAna thAya che, je sarvanAza taraphanuM prathama pagathiyuM che.) - Iyana gArDanara. 408 Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uG atyaMta jhaghaDAkhora patnI maLI hatI. roje roja bhAre kleza. nAnuM kaMIka bahAnuM maLyuM nathI ke enuM magaja phATyuM nathI. patideve ghaNI dhIraja ane samAdhi TakAvI rAkhI hatI. bahAramAM koIne A bAbatanI kazI ja gaMdha na hatI. eka vAra patidevano janma divasa najIkamAM hato ane badhA mitroe Agraha karyo ke A vakhate to ghare pArTI ApavI ja paDaze. hoTelamAM pArTI rAkhavAnI vAta karI chatAM mitrone bhAbhInA hAthanI ja rasoI khAvI hatI. Akhare mitronI sAme namatuM jokhavuM paDyuM. pArTI ApavAnI vAta nakkI thaI gaI. pote samaje che ke gharamAM jo A loko AvyA to badhI vAta khullI paDI jaze. patideve ghare AvI potAnI ardhAganAne (!) 500-500nI kaDakaDatI pAMca noTa ApIne mAMDa mAMDa samajAvI. Akhare e paNa taiyAra thaI. paNa, eka zarata mUkI ke - huM tamArI mAtra 50 AjJA mAnIza. enAthI vadhAre eka paNa nahIM. patideva to rAjI thaI gayA. 50 AjJA sudhI to koI vAMdho hato ja nahIM. pArTIno divasa Avyo. patie eka pachI eka AjJA karavAnI zarU karI. patnI paNa kahyAgarI hoya tema eka pachI eka dareka 409 Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJAnuM pAlana karatI ja gaI. badhA mitro paNa Azcaryacakita thaI gayA. potAnI patnIne ATalI kahyAgarI thayelI joI patideva paNa khuza thaI gayA. eka pachI eka AjJAo choDatA ja gayA. thALI lAva, camacI lAva.... ane acAnaka aMdarathI joradAra avAja Avyo.. "zuM che tamAre ? tamArI nokarANI chuM ke Ama AjJA karye ja jAo cho ? A tamArI 51mI AjJA che - khabara che ?' mitro to A sAMbhaLIne hebatAI ja gayA !!! puNya AvI vaMThela strI jevuM che. enuM mApa nakkI che. jo ADedhaDa eno vaparAza karavA gayA to kyAre te dago ApI de te kahI zakAya tema nathI. ane puNya sauthI vadhAre kharacAtuM hoya to krodha dvArA ! eka vAta samajI rAkhajo ke tame krodha karo cho mATe sAmevALo tamArI vAta mAnI jAya che ke tamArA kaMTrolamAM rahe che - tevuM nathI. paNa, tamAruM puNya che mATe tamAruM gADuM cAle che. puNya vinAno gusso to niSphaLa ja che. puNyavAna mANaso ja saphaLa gusso kare rAkhatA hoya che. paNa, khyAlamAM nathI ke A eka eka gusso mArA puNyane aMdarathI pholI khAya che. je divase A puNya dago Apaze tyAre tamane 'goda" ApanAra A duniyAmAM koI nahIM hoya! dIkarA-dIkarI ke nokarane ADedhaDa rIte AjJA karatA ho to eka vAta magajamAM noMdhI rAkhajo ke tamAruM puNya limiTeDa che. mAno ke dIkarA ke dIkarI tamArI pa00, 1000, 10000 AjJA ja mAnavAnA che. tenAthI vadhu nahIM. nAnI nAnI bAbatomAM AjJA karI karI puNya kharcA nAMkhyuM haze to pachI jyAre kharekhara tamane jarUra haze tyAre e tamArI eka paNa AjJA mAnavA taiyAra nahIM hoya. puSyanI ramata taddana blAIDa che. kyAre te dago Ape te khabara nathI. bahAranI duniyAnA sUryodayanI ane sUryAstanI to sacoTa AgAhI karI zakazo. paNa, puNyano sUryodaya to rAtre 12 vAge paNa thaI zake che. to teno sUryAsta bharabapore 12 vAge paNa thaI zake che. jo sAcavI sAcavIne teno vaparAza karazo to te cheka sudhI sAtha Apaze. bAkI e vacce dago ApyA vinA nahIM rahe. Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka vAra puNya paravAre pachI tamAro saMsAra naraka karatAM ya bhayaMkara lAge evI che. mATe, krodha jyAre paNa Ave tyAre najara samakSa eka vAta rAkho ke jo krodha karyo to aDhaLaka puNya vaparAI javAnuM che. pachI vaMThela strInI jema kyAre te dago Apaze, hAtha UMcA karI deze? teno koI bharoso nathI. mATe, eka paNa vAra krodha karatA pahelA lAkha vAra vicAra karajo. krodha karI-karIne koInI pAse tamArI vAta manAvavAno matalaba paNa zo ? Tipu sulatAnanA zabdomAM vicArIe to kahI zakAya ke 100 varSa gheTAnI jema jIvavA karatAM 1 divasa siMhanI jema jIvavuM sAruM. to 100 varSanI krodhanI jIMdagI karatAM kSamAnI 1 divasanI jaMdagI vadhu sArI che. A vAta upara bharoso kharo ? TUMkamAM, vaMThela strI polisI eTaluM ja kahevA mAMge che ke "50mI AjJA kyAre Avaze ? tenI koI AgAhI puNyanI bAbatamAM thaI zakatI nathI. puNyane to sAcavIne vAparavAmAM ja kalyANa che. krodha to puNyano bephAma veDaphATa che. eka vAra dinacaryA tapAsI jo jo, puNyano karakasarapUrvakano upayoga che ke bephAma ? jo bephAma hoya to tamArI kAla salAmata nathI." vaMThela strI' polisInA A saMdezAne pakaDI kSamA rAkhavA dvArA eka puNyabeMkanuM nirmANa karIe ke je AvatA bhave mokSaprApaka tamAma sAmagrIono bheTo karAvIne ja rahe ! 411 Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 PC) 'pezanTa polisI atyAra sudhInI tamAma polisI tame to ja kharA arthamAM apanAvI zakazo jo tame A polisIne apanAvI haze. krodha tamane jo darda tarIke lAge ane tamArI jAta tamane dardI tarIke lAge to ja AgaLanI 69 polisI dvArA krodhanI cikitsA karAvI zakazo. lAMbI lAInamAM UbhA rahI mAMDa mAMDa DokTara sAthe mulAkAta thAya tyAre dardI DokTarane ema kaheze ke - "kema cho ? DokTara sAheba ! majhAmAM cho ? bahu jADA thaI gayA lAgo cho !" zuM e alakamalakanI AvI vAto karaze ke ene potAnA roganI ja paDI hoya ? dardI DokTara pAse davA levA mATe, darda kADhavA mATe jAya che. ene e vAtanI khabara che. mATe jaIne e alakamalakanI vAto nahIM kare, paNa cikitsA ja karAvaze. have tamArI jAtane eka prazna pUcho - tame kadI dardI banIne deva-guru pAse gayA cho kharA ? kadI potAnA darda pratye ciMtA vyakta karI che kharI ? davA mAMgI che kharI ? haju krodhano roga zA mATe nathI jato ? - tevI pIDApUrvakanI rajUAta karI che kharI ? tevo prayatna karyo che kharo ? jo tamane sAcA arthamAM "pezanTa' banatA 412 Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvaDe to paNa tamAro beDo pAra thaI jAya. jeTalo trAsa rogane vize anubhavAya che, teTalo trAsa krodhAdi doSone vize anubhavAya to ja krodhAdi doSonI kharA arthamAM cikitsA thaI zake, krodhAdi doSothI mukti maLI zake. hIro ghoghe jaI Avyo ane Dele hAtha daI pAcho Avyo - AvI paristhiti na sarjAya tenI takedArI rAkhavAnI che. Avo durlabha mAnavabhava, utkRSTa deva-guru-dharmanI prApti, AryakuLa vagere uttamottama sAmagrI pAmIne paNa jo kazuM ja meLavavAnuM na hoya, jo kazo ja phAyado thato na hoya to A mAnavabhava maLyo teno matalaba zuM ? krodhano roga khatama karavo ja che. tene khatama karavA mATenA nakkara pagalA bharavA ja che. Avo koIka saMkalpa pragaTe ane tene sAkAra karavA nakkara prayAso AraMbhAya to ja kaMIka ThekANuM paDe, tevI zakyatA che. - atyAra sudhInI tamAma polisI e krodhanA rogane kADhavA mATenI cikitsA paddhati che. jo kharekhara krodha pratye trAsa pragaTyo haze. aMtarathI krodha pratye dhikkAra pedA thayo haze, roma romamAM krodha pratye baLavo pragaTyo haze, krodhanI pIDA aMdaramAM anubhavAtI haze, tenAthI chUTakAro meLavavAnI jhaMkhanA tIvra banI haze, have tenI sAthe rahevuM, arthAt krodha karavo asahya thaI paDato haze to ja pUrvenI koIka polisI krodhanuM tAtkAlika ThekANuM pADI zakaze. "huM dardI chuM, krodha mAruM darda che' - AvI saMvedanA ja kyAM pragaTI che ? krodhanuM darda khaTake kharuM ? TAIphoIDa khaTake che. mATe tenI cikitsA paddhatisara karAvazo, utsAhathI karAvazo. paNa, krodhanuM darda haju eTaluM khaTakatuM nathI. mATe vArevAre utsAha maMda paDI jAya che. vArevAre krodhane aTakAvavAnA prayAso niSphaLa jAya che. jo aMtaramAM kharekhara jhaMkhanA pragaTI hoya, krodha darda tarIke anubhavAto hoya, jAta dardI tarIke anubhavAtI hoya to ja krodhanI aMtima ghaDI Ave tevI zakyatA che. to ja atyAra sudhInI koI ekAda polisI paNa sArI rIte apanAvavAnuM mana thaze. jo krodhanI khaTaka manamAM 413 Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pedA karavI hoya to tenA mATe roja 15-20 miniTa kADhavI paDaze. jIvanamAM tame pote anubhavelA krodhanA kaDavA phaLone yAda karo. potAnA zuddha svarUpane yAda karo. parama zItaLatA jeno svabhAva che tene gusso zI rIte hoya ? ukaLATa zeno hoya ? AtmAnA mULabhUta svarUpane yAda karI karI, tene aMtaramAM ghUMTI-ghUMTI krodha pratye heyapaNAno = tyAjyapaNAno pariNAma pragaTAvo. to dhIre dhIre krodha darda tarIke saMvedAze. A pustakanA mAdhyame roja 15-20 miniTa krodhane lagatI vicAradhArAne aMtarathI jo apanAvazo to krodha jIvanamAM khaTakaze. krodha tamArI nabaLI kaDI che, tevo aMtarathI ekarAra karo. koI tamArI bhUla sUcave to teno premathI svIkAra karo. to ja kharA arthamAM krodha darda tarIke anubhavAyuM kahevAze. ane krodha jo darda tarIke anubhavAya to ja kharA arthamAM tene dUra karavAno prayAsa zarU thaze. TUMkamAM, A pezanTa polisI eTaluM ja kahe che ke - je kharA arthamAM dardI banyA che, teno roga tAtkAlika nivRtta thavA lAge che, jo yogya cikitsA thAya to. krodha mATenI yogya cikitsA atyAra sudhImAM ghaNI batAvI. have, jarUrI che sAcA arthamAM dardI banavAnuM. jo krodhanA dardI banatA paNa AvaDe, krodhanA dardathI trAsa paNa pragaTe to ya krodhano aMta hAthaveMtamAM che. niSkaSAyI evI siddhAvasthA nikaTamAM che." pezanTa polisInA A saMdezAne vahelI take AtmasAt karavA dvArA krodhamuktine saMprApta karI sarva karmothI paNa mukti prApta karIe e ja bhAvanA. jinAjJA viruddha lakhAyuM hoya to trividha trividha micchA mi dukkaDam parama padanI prAptimAM A maMgala nimitta banI raho. sarvatra AnaMda-maMgala vistaro e ja zubhabhAvanA. 414 Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Serving Jin Shasan 200415 gyanmandir@kobatirth.org : prakAzaka , zrI divyadarzana TrasTa MULTY GRAPHICS (022) 2387322223884222