________________ બાજુ અકબર બાદશાહનો ગુસ્સો ઉતરી ગયો. એટલે એણે રાજસભાનું કામકાજ શરૂ કર્યું. થોડીવાર થઈ ન થઈ ત્યાં તો અકબર બાદશાહના ગાલ ઉપર “સટાફ કરતો લાફો પડ્યો. લાફો મારનાર અન્ય કોઈ નહીં પણ બેગમ જ હતી. બાદશાહ ધૃવાર્ફવા થઈ ગયો. આખી સભામાં સન્નાટો છવાઈ ગયો. બાદશાહે બેગમને પૂછયું - આ રીતે ભરસભામાં મને લાફો મારવાનું પ્રયોજન શું ? આનો અર્થ શું? બેગમે પણ કાંપતા કાંપતા જવાબ વાળ્યો - ‘બાદશાહ સલામત ! આ તો મારી બાજુવાળાએ મને પાસ કર્યો. માટે, મેં આપને પાસ કર્યો.' “શું તને કોઈએ લાફો માર્યો ?' બાદશાહે પૂછ્યું. “હા ! આણે માર્યો - પોતાની બાજુમાં બેઠેલ પોતાને લાફો મારનારને ચીંધીને બેગમે જવાબ આપ્યો. બાદશાહે એનો ઉધડો લીધો. એમ કરતા કરતા છેલ્લે વાત બિરબલ પાસે આવીને અટકી. બાદશાહે બિરબલને પૂછ્યું - કેમ બિરબલ ! તે આને લાફો માર્યો ?' જહાંપનાહ ! મારો કોઈ વાંક ન હોવા છતાં જ્યારે આપના તરફથી લાફાની ભેટ મને મળી, ત્યારે મને લાગ્યું કે આ ભેટને યોગ્ય હું તો નથી. કદાચ આગળ પાસ કરવાની હશે. એટલે મેં લાફો આગળ પાસ કર્યો.” બાદશાહ સમજી ગયા કે મેં લાફો માર્યો, તેના બદલામાં આ તમાચો મને મળી ગયો. ઈકો એટલે કે “પડઘો'. આ પોલિસી એ જ કહે છે કે “તમે ગયા ભવમાં કે આ ભવમાં બીજા સાથે જેવો વર્તાવ કર્યો છે કે કરી રહ્યા છો તેવો જ વર્તાવ સામેવાળી વ્યક્તિ તરફથી તમને મળશે. તમારા વર્તાવનો જ પડઘો પડશે.” બીજાપુરના ગોલગુંબજમાં એકવાર બોલો અને તેના લગભગ 21 વાર પડઘા પડે. પણ, કર્મસત્તા તો ર૧૦૦ વાર પડઘા પાડે તેવી છે. વ 6 (પ) 115