________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
महिरिवारण
महौर
महिरिवाण-देखो 'मैं'रवान' ।
महाख-पु. १ एक प्रकार का पक्षी । २ देखो महिस' । महिरी-देखो 'महर'।
महीखधुज-देखो 'महिपधुज' । महिरेळण-पृ० १ इन्द्र । २ राठोड़ रायपाल को उपाधि । महोड़ो-देखो 'मही'। --वि० यशस्वी, कीर्तिवान ।
महीज-पु० [सं० मही+ज: १ मंगल ग्रह । २ वृक्ष, पेड़ । महिळ--देखो 'महिळा' ।
३ अदरक । महिल-देखो 'महल'।
महीजा-स्त्री० [सं०] सीता, जानकी। महिलाण-पु. डेरा, पड़ाव, विश्राम ।
महीजीत-पु० १ भूमि का विजेता । २ देखो 'मसजिद' । महिळा-स्त्री० [सं० महिला] १ स्त्री, औरत, नारी । २ पत्नी। महीणो-देखो 'महीनो।।
३ प्रिया, प्रेयसी। ४ स्त्रियों का प्रादर युक्त संबोधन । महीतळ, महोतळि, महोयळ-पु० [सं० महीतल] १ पृथ्वी का ५ मदमस्त महिला, मस्तानी स्त्री । ६ प्रियंगुलता । धरातल, सतह, भूमि । २ संसार, भव । ७ रेणुका नामक पौधा।
महीयळि, महीथळी-१ देखो 'मैथिली' । २ देखो 'महीतळ' । महिलाइत, महिलायत-देखो 'महलायत' ।
महोदेव-पु० [सं०] ब्राह्मण, विप्र । महिळि, महिली, महिल्ल, महिल्ली-१ देखो 'महिळा' । महीधर-पु० [सं०] १ विष्णु । २ पर्वत । ३ शेषनाग । २ देखो 'महल'।
४ एक वर्ण वृत्त विशेष । महिवटु-पु. एक प्रकार का सुगंधित पदार्थ ।
महीन-वि० [अ०] १ अत्यन्त लघु, बारीक । २ स्थूल का महिस-पु० [सं० महिष] १ भैसा, पाडा । २ महिषासुर । विपर्याय, सूक्ष्म । ३ तुच्छ । ४ जीर्ण-शीर्ण । ५ कमजोर, -वि० बहुत मोटा, सुस्त ।
क्षीण । ६ अत्यन्त पतला झीना । ७ कोमल, मंद, धीमा। महिसघ्नी-स्त्री० [सं० महिषघ्नी] दुर्गा, देवी ।
८ जिसकी सतह अत्यन्त पतली हो । ९ महीना, मास । महिसधुज-पु० [सं० महिषध्वज] यमराज ।
महीनदार-पु० [अ०] मासिक वेतन पर कार्य करने वाला महिसमरवणी, महिसमरदिणी-स्त्री० [सं० महिषमर्दनी] | व्यक्ति । दुर्गा देवी।
| महीनाथ-पु. राजा, नृप । महिसवाहण-पु० [सं० महिषवाहन] यमराज ।
महीनो'क-वि० मास या महीने के लगभग । महिसासुर-पु० [सं० महिषासुर मयासुर का पुत्र एक राक्षस । महीनौ-पु. [अ० महीनः] १ प्रायः तीस दिन की अवधि, वर्ष महिसी, महिसी-स्त्री० [सं० महिषी] १ पटरानी, महारानी, का बारहवां भाग, मास । २ प्रति मास का वेतन । साम्राज्ञो । २ भैस । -वि० काली, कृष्ण ।
महीप-पु० [सं०] १ इन्द्र । २ राजा, नृप । महि सुत देखो ‘महोसुत'।
महीपत, महीपति (नी, ति, ती)-पु० [सं० महिपतिः] राजा महिसुर-देखो 'मह'सर'। .
नृप, भू-स्वामी। महिसूफ-पु. एक प्रकार का खाद्य पदार्थ ।
महीपाळ (ल)-पु० [सं० महीपाल] १ राना, नप । २ मेघ । महीं-१ देखो 'महीन' । २ देखो 'मही' ।
महीपुत्र-पु. [स०] मंगल ग्रह । मही-स्त्री० [सं०] १ पृथ्वी, धरती, धरा, भू। २ भू-सम्पत्ति। महीभरत-देखो 'महीभ्रत' ।
३ रियासत, जागीर । ४ राज्य, देश । ५ मिट्टी। महीभुजंग-पु० [सं०] १ राजा, नृप । २ गणिका का पति । ६ समूह। ७ सेना, फोज । ८ खाली स्थान, अवकाश । महीभ्रत-पु० [सं० महीभत] १ राजा, नृप । २ पर्वत, ९ गाय, गौ। १० छाछ, मट्ठा, तक्र । ११ दहि, दधि । पहाड़। १२ एक नदी का नाम । १३ एक छन्द विशेष । महीमंडण-पु० [सं० मही मंडन] इन्द्र । १४ त्रिकोण । १५ एक की संख्या*।
महीमंडळ-पु. भू-मंडळ, पृथ्वी । महीप्रर-देखो 'महोधर'।
महीमुदीसाही-पु० एक प्रकार का बढ़िया वस्त्र । महीप्री-स्त्री० मासी।
महीमुरतब(व), महीमुरातव, महीमुरातिब-देखो 'माहीमुरातब'। महीप्रळ, महीप्रळि-देखो 'महीतळ' ।
महीयळ (ळि)-देखो 'महीतळ' । महीप्रारो-देखो 'महिपारौ'।
महीयां-वि० मूढ़, प्रज्ञानी। महीहंद-पू० [सं० महेन्द्र] १ देवराज इन्द्र । २ नेता, मुखिया, महीरंजण-पू) मेघ, बादल । __प्रधान । ३ राजा, नृप ।
महीर-वि• बड़ा, महान । -पु. १ पृथ्वी, भूमि । १ देखो महीकाळबासर-पु. प्रलय दिवस ।
'मिहिर'।
For Private And Personal Use Only