________________ અન તકાય સ્વરૂપ. કારેલા, 13 ગજજર, 14 લૂણું, ૧૫ઢક, 16 ગિરિકર્ણિકા(ગરમ), 17 કિસલયપત્ર, 18 ખરિંશુકા, 19 થેગી, 20 આદ્રમુસ્તા, (લીલી મેથ ), 21 ભ્રામરવૃક્ષની છાલ, 22 ખિલેહડા, 23 અમૃતવલ્લી, 24 મૂલક (મૂળાના કાંદા), 25 ભૂમિરૂહ, 26 દ્વિદળ ધાન્યના અંકુરા, 27 ઢંકવન્થલ, 28 સૂકવલ્લ, 29 પથંક, 30 કમળ આંબલી, 31 આલૂક અને 32 પિંડાલુ-એ 32 અનંતકાયના મુખ્ય ભેદ છે. વળી લક્ષણ યુક્તિ કરીને બીજા પણ અનંતકાય જાણી લેવા. હવે એ બત્રીશ અનંતકાયની વ્યાખ્યા કહે છે:-કંદની સર્વ જાતિ અનંતકાય છે, તેમાં કેટલાક કંદ વપરાતા હોવાથી તે નામથી દર્શાવે છે. સૂરણકંદ–હરસને નાશ કરનાર કંદવિશેષ, વજકંદ, આદ્રક આદ્ર હરિદ્રા–તે લીલી હળદર, શૃંગબેર તે (આદુ), આદ્ર કચૂરક, શતાવરી અને બિરાલિકા–એ વલ્લી વિશેષ છે, કુમારી-તે માંસલ (પુષ્ટ) પ્રણાલ આકારનું પત્ર(કુંવાર), હરીતે થારવૃક્ષ, ગડુ ચી–તે વલ્લીવિશેષ, લસણ-કંદવિશેષ, વાંસકારેલા, ગજજર તે ગાજર, લવણિક-વનસ્પતિ વિશેષ–જેને બાળવાથી સજિકા નિમ્પન્ન થાય છે, લેઢક–તે પવિનીકંદ, ગિરિકર્ણિકા-તે વલ્લીવિશેષ, કિસલય પત્ર–તે પ્રોઢ પત્રના પહેલા અંકુરા ફુટે છે તે–બધા કમળ પત્ર સમજવા, ખરિંશુકા, થેગ-તે કંદવિશેષ, આમુસ્તા (લીલીમોથ), લવણવૃક્ષછવિ-તે લવણ યા ભ્રામરવૃક્ષની માત્ર છાલ–બીજા અવયવ નહિ, ખિલેહડા-લોકપ્રસિદ્ધ કંદ, અમૃતવલ્લી-લતાવિશેષ, મૂલક (મૂળા)-પ્રસિદ્ધકંદ તે ત્યાજ્ય છે, અન્યશાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે-લસણ, ગૃજન, પલાંડુ, પિંડમૂલ, મત્સ્ય, માંસ અને મદિરા–એ કરતાં પણ મૂલક અધિક પાપકારી છે, પુત્રમાંસ કરતાં પણ મૂલકનું ભક્ષણ વધારે ખરાબ છે. એનું ભક્ષણ કરવાથી નરક અને વજન કરવાથી સ્વર્ગ મળે છે, જે નરાધમ મૂલકની સાથે ભજન કરે છે, તેની ચાંદ્રાયણશત (સેંકડે ચાંદ્રાયણુવ્રત) થી પણ શુદ્ધિ થતી નથી.” ભૂમિરૂહ વર્ષાકાળમાં થનારા છત્રાકારે બીલાડીના ટેપ-ભૂમિમ્ફટકના નામથી 21 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust S