Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 03 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 209

सुघाटी.स्था.उ.३सू.३६चतुविधैरस्तिकायैरुत्पद्यमानबादरकायैश्च लोकस्पृष्टत्वनि १९३ चास्य भवधारणीयक्रियापेक्षया, तदेव औदारिकम् । १। वैक्रियम् २। आहारकम् ३। तैजसम् ४। एतानि शरीराणि कार्मणशरीरयुक्तानि सन्ति ॥ (२) ॥ सू० ३५॥ स्पृष्टप्रसङ्गात् मूत्रद्वयमाह
मूलम्-चउहि अस्थिकाएहि लोगे फुडे पण्णत्ते, तं जहा-- धम्मत्थिकारणं १, अधम्मस्थिकारणं २, जीवस्थिकाएणं ३, पुग्गलस्थिकाएणं ४ (१)
चउहि बायरकाएहिं उपयज्जमाणेहिं लोगे फुडे पण्णत्ते, तं जहा-पुढविकाइएहिं १, आउकाइएहिं २, बाउकाइएहिं ३, वणस्सइकाइएहिं ४ (२) ॥ सू० ३६ ॥ ___ छाया-चतुर्मिरस्तिकायैर्लोकः स्पृष्टः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-धर्मास्तिकायेन १, अधर्मास्तिकायेन २, जीवास्तिकायेन ३, पुद्गलास्तिकायेन ४, (१) रकी अपेक्षा औदारिकको उदार वृहत्प्रमाणवाला कहा गया है क्योंकि उसका प्रमाण शेप शरीरकी अपेक्षा कुछ अधिक एक हजार योजनका कहा गया है अतः शेष शरीरकी अपेक्षा यह वृहत्पमाणचाला होता है भयधारणीय वैक्रिय शरीरकी अपेक्षासे इसमें बृहत्ता है । सू०३५॥
स्पृष्ट प्रसङ्गसे अब सूत्रकार दो सूत्र कहते हैं
"चउहिं अस्थिकाएहिं लोगे फुडे" इत्यादि सूत्र ३६ ॥ यह लोग चार स्तिकायरूप द्रव्योंसे स्पृष्ट व्याप्त कहा गयाहै जैसे धर्मास्तिकायसे,अधर्मास्तिकायसे जीवास्तिकायसे और पुद्गलास्तिकायसे १ રહેલે જે મહામસ્યા છે તેના દારિક શરીરની અપેક્ષાએ દારિકને ઉદારબૃહત્ પ્રમાણવાળું કહેવામાં આવ્યું છે, કારણ કે તેનું પ્રમાણ બાકીના શરીરની અપેક્ષાએ ૧૦૦૦ એજન કરતાં પણ વિશેષ કહ્યું છે. તેથી શેષ શરીરે કરતાં તે અધિક પ્રમાણવાળું હોય છે. ભવધારણીય વૈક્રિય શરીરની અપેક્ષાએ તેમાં બૃહત્તા છે. | સૂ. ૩પ છે
wષ્ટની સાથે સંબંધિત બે સૂત્રોનું હવે સૂત્રકાર કથન કરે છે– " चउहिं अस्थिकाएहिं लोगे फुडे" त्या-(सू. 3६)
આ લેક નીચેના ચાર અસ્તિકાય રૂપ દ્રવ્યથી પૃષ્ટ (વ્યાપ્ત) કહો छ-(१) मास्तिथी (२) मास्ति.यथा (3) पस्तिथी भने (४) सास्तियथी.
स०-२५
श्री.स्थानांगसूत्र:03