Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 03 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 597

सुघाटीका स्था०५३०१०१७ चमरेन्द्रादीनां अनीकान् अनीकाधिपतिश्चनि० ५८१ सर्वेषाम् उत्तरीयाणां यावद् महाघोषस्य । शक्रस्य खलु देवेन्द्रस्य देवराजस्य पञ्च सांग्रामिका अनीकाः पञ्च सांग्रामिकानीकाधिपतयः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा - पादातानीको यावद् पानीको स्थानीकः । हरिणैगमैषी पादातानीकाधिपतिः, वायुस्वराजः पीठानीकाधिपतिः ऐरावणो हस्तिराजः कुञ्जरानोकाधिपतिः, दामर्द्धिः वृषभानी काधिपतिः, माठरो स्थानीकाधिपतिः । ईशानस्य खलु देवेन्द्रस्य देवराजस्य पश्च सांग्रामिका अनीकाः यावत् पादातानीकः १ पीठानीकः २, कुञ्जरानीकः, ३ वृषमानीकः ४, स्थानीकः ५ । लघुपराक्रमः पादातानीकाधिपतिः, महावायुरश्वराजः पीठानीकाधिपतिः पुष्पदन्तो हस्तिराजः कुञ्जरानीकाधिपतिः । योंके नामका कथन है, और जैसा भूतानन्दके अनीक और अनीकाधिपतियोंका नाम है, वैसाही नाम समस्त उत्तरके महाघोष तक के निकायेन्द्रोंके अनीक और अनीकाधिपतियोंका है । देवेन्द्र देवराज शके पांच सांग्रामिक अनीक और पांचही सांग्रामिक अनीकाधिपति कहे गये हैं। पांच अनीक इस प्रकार से हैं- पादातानीक यावत् वृषभानीक स्थानीक । इनका पादातानीकाधिपति हरिणैगमैषी है, अम्बराज वायु पीठानीकाधिपति है । हस्तिराज ऐरावण कुञ्जरानीकाधिपति है, दामर्द्धि वृषभानी काधिपति है, और माठर स्थानीकाधिपति है, देवेन्द्र देवराज ईशान के पांच सांग्रामिक अनीक हैं, यावत् पांचही सांग्रामिक अनीकाधिपति हैं, इनमें पादानीकका अधिपति लघुपराक्रम है, अश्वराज महावायु पीठानीकका अधिपति है, पुष्पदन्त हस्तिराज कुञ्जराદક્ષિણના ઈન્દ્રોની સેનાએ અને સેનાધિપતિઓ વિષે પણ સમજવુ'. જેમાં ભૂતાનન્દની સાંગ્રામિક સેનાઓના નામ કહેવામાં આવ્યાં છે, એવાં જ મહાઘાષ પર્યન્તના ઉત્તરનિકાયના ઈન્દ્રોની સેના અને સેનાધિપતિઓનાં નામ સમજી લેત્રાં
ફ્રેવેન્દ્ર દેવરાજ શુક્રની પણ પાંચ જ સ્રગ્રામિક સેનાઓ કહી છે. તે સેનાના અધિપતિ પણ પાંચ જ કહ્યાં છે.
તેમની પાંચ સેનાએનાં નામ નીચે પ્રમાણે છે—(૧) પાદાતાનીક, (૨) थीहानी (3) क्रानी, (४) वृषलानी भने (4) स्थानी४.
તેમના પાદાતાનીકાધિપતિ હરિણૈગમેષી છે, પીઠાનિકાધિપતિ અશ્વરાજ વાયુ છે, કુજરાનીકાધિપતિ હસ્તિરાજ અરાવણુ છે, વૃષભાનીકાધિપતિ દામહિં છે અને સ્થાનીકાધિપતિ માઢર છે. દેવેન્દ્ર દેવરાજ ઈશાનની પણ શક્રના જેવી જ પાંચ સાંપ્રામિક સેનાએ છે. તે સેનાઓના અધિપતિઓનાં નામ
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૩